BÀI TẬP QUẢN TRỊ CÔNG TY VÀ NGHỀ NGHIỆP KẾ TOÁN
Chuyến bay bắt đầu từ Hội đồng chiến lược bay – nơi các nhà lãnh đạo cấp cao của
hãng hàng không quyết định chiến lược tuyến đường, điểm đến, hành trình, thời gian bay và
lựa chọn người chịu trách nhiệm vận hành chuyến bay. Sau đó, cơ trưởng được giao nắm
quyền chỉ huy chính thức. Cùng với Cơ phó và Tổ bay, Cơ trưởng chuẩn bị cho chuyến hành
trình, đảm bảo mọi yếu tố kỹ thuật và nhân sự đã sẵn sàng. Các quyết định của Cơ trưởng sẽ
dựa trên thông tin tổng hợp từ Tổ bay, báo cáo kỹ thuật từ Đội kỹ thuật mặt đất và từ Tổ bay,
và dữ liệu thời tiết do Trung tâm kiểm soát không lưu cung cấp.
Trước giờ khởi hành, Đội kỹ thuật mặt đất thực hiện rà soát kỹ lưỡng động cơ, hệ
thống nhiên liệu, bánh xe... để phát hiện và khắc phục kịp thời các rủi ro tiềm ẩn. Trong một
lần kiểm tra, kỹ thuật viên phát hiện hệ thống thủy lực gặp vấn đề và lập tức dừng kế hoạch
cất cánh, yêu cầu sửa chữa. Đây là một minh chứng cho vai trò phát hiện và ngăn ngừa rủi ro.
Thông tin kiểm tra từ bộ phận kỹ thuật này cũng sẽ được lưu trữ và chia sẻ với Bộ phận giám
sát an toàn bay để phục vụ công tác đánh giá sau chuyến bay.
Cùng lúc đó, Bộ phận giám sát an toàn bay sẽ âm thầm đánh giá các quy trình vận
hành, rà soát đánh giá tính tuân thủ của tất cả các chuyến bay, và báo cáo lên cấp cao hơn. Họ
sử dụng thông tin từ báo cáo kỹ thuật, nhật ký tổ bay, các phản ánh từ tiếp viên và hành khách
để kiểm tra mức độ tuân thủ quy trình. Ví dụ, nếu phát hiện Cơ trưởng không tuân thủ quy
trình kiểm tra trước khi bay, họ sẽ ghi nhận và gửi báo cáo lên Hội đồng chiến lược bay để xử
lý.
Trong suốt hành trình, tổ tiếp viên phối hợp với cơ trưởng, phục vụ hành khách và
duy trì sự hài lòng chung. Khi có hành khách phản ứng dữ dội do chỗ ngồi bị lỗi, tiếp viên
nhanh chóng xử lý và báo cáo lại cơ trưởng. Thông tin từ tổ tiếp viên cũng là nguồn dữ liệu
quan trọng cho Bộ phận giám sát an toàn bay và Cơ quan thanh tra độc lập sau này.
Chuyến bay luôn nằm trong vùng giám sát của Trung tâm kiểm soát không lưu – một
cơ quan điều phối bên ngoài, có thể yêu cầu thay đổi đường bay hoặc đình chỉ nếu phát hiện
rủi ro. Trong một chuyến bay đêm, khi phát hiện máy bay đi chệch hướng vào khu vực quân
sự, Trung tâm này có thể lập tức yêu cầu điều chỉnh lộ trình và điều tra. Hoặc khi trên chuyến
bay có hành khách có vấn đề về sức khỏe cần phải được hạ cánh an toàn khẩn cấp, thì phải
liên lạc để yêu cầu hạ cánh và được sự hướng dẫn từ Trung tâm kiểm soát không lưu trước
khi hạ cánh khẩn cấp tại một sân bay nào đó.
Và sau cùng, nếu có nghi vấn hoặc trong trường hợp kiểm tra định kỳ, Cơ quan Thanh
tra hàng không sẽ đánh giá toàn diện chuyến bay theo quy chuẩn độc lập, nhằm bảo vệ lợi ích
của hành khách và công chúng. Thanh tra có quyền tiếp cận toàn bộ dữ liệu từ hệ thống kỹ
thuật, báo cáo tổ bay và thông tin do hành khách cung cấp để đưa ra kết luận cuối cùng.
Ngoài yếu tố kỹ thuật và quy trình an toàn, thanh tra còn có thể kiểm tra cả các dữ liệu tài
chính của chuyến bay – như chi phí nhiên liệu, hiệu suất vận hành, doanh thu hành khách –
nhằm đánh giá tính minh bạch của thông tin và hiệu quả trong việc sử dụng nguồn lực.
Bên cạnh đó, mọi giao dịch, chi tiêu, và doanh thu của chuyến bay đều được ghi chép
bởi một hoặc một vài nhân viên trong Tổ bay – một đơn vị nội bộ đảm nhận việc tổng hợp sổ
sách tài chính, lập báo cáo, và cung cấp dữ liệu cho lãnh đạo chuyến bay cũng như Thanh tra
hàng không khi cần.
- Các bộ phận tham gia vận hành chuyến bay bao gồm: Hội đồng chiến lược bay; tổ bay
bao gồm cơ trưởng, cơ phó và các thành viên; Đội kỹ thuật mặt đất; Trung tâm kiểm
soát không lưu; Bộ phận giám sát an toàn bay; Cơ quan thanh tra hàng không; Tổ tiếp
viên; Nhân viên ghi chép chi tiêu, doanh thu và giao dịch.
Bộ phận
trong
chuyến bay
Vai trò trong chuyến bay Cơ quan tương ứng
trong công ty cổ
phần
Giải thích sự tương
ứng
Hội đồng
chiến lược
bay
Là nơi đề ra hướng đi tổng
thể cho chuyến bay và lựa
chọn người chịu trách
nhiệm vận hành chính.
Nhận thông tin phản hồi từ
nhiều bộ phận (giám sát an
toàn, thanh tra, tổ lái...) để
điều chỉnh chiến lược. Vai
trò độc lập với tổ bay và
không can thiệp vào thao
tác điều hành chi tiết.
Hội đồng quản trị
HĐQT là cơ quan
đại diện cho cổ
đông, bổ nhiệm Ban
giám đốc. Kiểm soát
và giám sát hoạt
động của Ban giám
đốc.
Cơ trưởng
và tổ bay
Là nhóm trực tiếp thực hiện
chuyến bay, chịu trách
nhiệm vận hành và đưa ra
quyết định trong suốt hành
trình. Nhận chỉ đạo từ hội
đồng chiến lược, nhận
thông tin kỹ thuật từ mặt đất
và tình hình từ tiếp viên.
Ban giám đốc/ Tổng
giám đốc
Điều hành việc thực
hiện hoạt động kinh
doanh hàng ngày của
công ty.
Đội kỹ thuật
mặt đất
Thực hiện kiểm tra kỹ thuật
máy bay trước chuyến bay
để đảm bảo an toàn. Cung
cấp dữ liệu cho cơ trưởng
và bộ phận giám sát an
toàn. Là bộ phận chuyên
môn trong nội bộ, không
can thiệp vào điều hành
chuyến bay.
Bộ phận kiểm toán
nội bộ
KTNB có chức năng
kiểm tra, đánh giá và
báo cáo cho Ban
quản lý về sự thích
hợp và tính hiệu lực
của hệ thống kế toán
và kiểm soát nội bộ
Bộ phận
giám sát an
toàn bay
Theo dõi, đánh giá quy trình
vận hành chuyến bay từ dữ
liệu và báo cáo kỹ thuật,
tiếp viên, cơ trưởng...
Không trực tiếp tham gia
điều hành mà chỉ đưa ra
nhận định và báo cáo lên
cấp cao. Báo cáo lên cấp
cao như Hội đồng chiến
lược bay để kịp thời điều
chỉnh chính sách hoặc cảnh
báo rủi ro.
Ban kiểm soát/ Ủy
ban kiểm toán
Giám sát và đảm bảo
tính minh bạch trong
hoạt động của doanh
nghiệp. Kiểm soát,
giám sát hoạt động
của BGĐ, HĐQT và
Kiểm toán nội bộ.
Trung tâm
kiểm soát
không lưu
Cơ quan bên ngoài chuyến
bay, nhận dữ liệu từ radar
và tổ lái, có thể ra chỉ thị
điều chỉnh hoặc yêu cầu
tạm dừng hoạt động nếu có
rủi ro. Không thuộc hệ
thống điều hành chuyến
bay.
Cơ quan quản lý nhà
nước (UBCKNN, Sở
GDCK...)
Các cơ quan nhà
nước – độc lập với
doanh nghiệp nhưng
có thẩm quyền yêu
cầu điều chỉnh, đình
chỉ, kiểm tra tuân
thủ pháp lý.
Cơ quan
thanh tra
hàng không
Thực hiện đánh giá độc lập
về quy trình và kết quả
chuyến bay, dựa trên dữ liệu
kỹ thuật, tiếp viên và tài
chính. Có thể gửi báo cáo
đến cơ quan có thẩm quyền
cao hơn. Không trực thuộc
tổ chức vận hành chuyến
bay.
Kiểm toán độc lập
Kiểm toán độc lập –
bên thứ ba kiểm tra
tài chính và tuân thủ,
cung cấp báo cáo
trung lập cho cơ
quan chức năng và
công chúng.
Một hoặc
một vài
nhân viên
trong Tổ bay
phụ trách
ghi chép tài
chính
Ghi nhận và tổng hợp toàn
bộ chi phí, doanh thu và các
số liệu tài chính trong suốt
hành trình. Cung cấp thông
tin cho tổ lái, giám sát an
toàn và thanh tra. Là bộ
phận chuyên môn nội bộ
Bộ phận kế toán / tài
chính
Ghi nhận các giao
dịch, doanh thu, chi
tiêu và lập các báo
cáo.
Tổ tiếp viên
Hỗ trợ trải nghiệm hành
khách, ghi nhận và phản
ánh tình hình thực tế trong
cabin đến cơ trưởng và bộ
phận giám sát. Hoạt động
trực tiếp trên chuyến bay,
không có quyền điều hành.
Nhân viên vận hành
Người trực tiếp tiếp
xúc với quy trình
hoạt động kinh
doanh của doanh
nghiệp ( tiếp xúc với
dây chuyền, nhà
máy sản xuất, khách
hàng.
Câu hỏi mở rộng: Hình ảnh hành khách trên chuyến bay ẩn dụ cho các cổ đông của
CTCP. Vì:
-Hành khách bỏ tiền để mua vé để có thể bay đến đích đến tốt đẹp (vùng đất lí
tưởng)_Các cổ đông góp vốn vào CTCP với kỳ vọng thu được lợi nhuận bền vững,
lâu dài.
-Hành khách không tham gia điều hành chuyến bay nhưng có thể đưa ra phản hồi,
khiếu nại khi không hài lòng_Các cổ đông đôi lúc không trực tiếp điều hành công ty
nhưng có quyền biểu quyết, chất vấn, bầu, miễn và bãi nhiệm các lãnh đạo thông qua
Đại hội đồng cổ đông.
-Hành khách có quyền rời chuyến bay nếu hành trình không như kỳ vọng (ví dụ quá
cảnh không mong muốn, hoãn chuyến)_Các cổ đông có quyền bán cổ phần, rút vốn
nếu công ty không tạo giá trị như kỳ vọng.
-