Bài giảng Lũ quét và trượt lở đất

Chia sẻ: Hấp Hấp | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:109

Thêm vào BST

Báo xấu

155
lượt xem 32
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Lũ quét và trượt lở đất cung cấp cho người học các kiến thức Tổng quan chung về lũ quét và sạt lở đất, thiệt hại và rủi ro do lũ quét, nguyên nhân hình thành lũ quét và sạt lở đất, cảnh báo lũ quét và sạt lở đất, biện pháp phòng chống lũ quét và sạt lở đất. Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Lũ quét và trượt lở đất

LŨ QUÉT VÀ TRƯỢT LỞ ĐẤT
LŨ QUÉT VÀ TRƯỢT LỞ ĐẤT • Tæ ng quan c hung vÒ lò quÐt vµ s ¹t lë ®Êt • ThiÖt h¹i vµ rñi ro do lò quÐt • Ng uyªn nh©n h×nh thµnh lò quÐt vµ s ¹t lë ®Êt • Cảnh báo lũ quét và trượt lở đất • BiÖn ph¸p phßng c hè ng lò quÐt vµ s ¹t lë ®Êt
LŨ LỤT • Lũ lụt là một trong những thiên tai nguy hiểm nhất ở Việt Nam. Lũ lụt đã gây ra những thiệt hại nghiêm trọng về người và của, tác động rất xấu đến phát triển KTXH ở nước ta. • Những trận mưa lớn trên lưu vực sông thường tạo nên những trận lũ lớn. Nước từ thượng lưu dồn về có thể tràn bờ (hoặc làm vỡ đê) gây nên ngập lụt các vùng trũng ven sông và đồng bằng rộng lớn ở hạ lưu. Mưa lớn, nước không tiêu thoát kịp cũng gây úng lụt ở các vũng đất trũng. Ngập lụt nhiều khi cả do úng, cả do lũ càng trở nên ác liệt.
Tæ ng quan c hung vÒ lò quÐt vµ s ¹t lë ®Êt • Kh¸i niÖm c ¬ b¶n vÒ lò quÐt • Lũ quét là loại lũ lớn, xảy ra bất ngờ trên một diện tích nhỏ, duy trì trong một thời gian ngắn, có sức tàn phá lớn. Lò quÐt lµ hiÖn tîng tù nhiªn, chÞu ¶nh hëng cña nhiÒu nh©n tè nh: khÝ hËu thêi tiÕt cã ma víi cêng suÊt lín trªn ®Þa h×nh ®Æc biÖt, n¬i cã ®é d è c lu v ùc trª n 20% 30%, nhÊt lµ ë n¬i cã ®é c he p hñ c ña th¶m thùc v Ët tha do líp phñ thùc vËt bÞ tµn ph¸ m¹nh, ®é æn ®Þnh cña líp ®Êt mÆt lu vùc kÐm, t¹o ®iÒu kiÖn tËp trung h×nh thµnh dßng ch¶y dån vµo c¸c s«ng suèi thuËn lîi, lµm cho lîng níc tÝch tô ngµy cµng nhanh vµ t¹o ra thÕ n¨ng rÊt lín. Sù xuÊt hiÖn cña lò quÐt thêng chØ trong v µi b a g iê s au khi c ã m a v íi c ê ng ®é lín. Sù h×nh thµnh lò quÐt cã liªn quan mËt thiÕt víi cêng ®é ma, ®iÒu kiÖn khÝ hËu, ®Æc ®iÓm ®Þa h×nh, c¸c ho¹t ®éng cña con ngêi còng nh ®iÒu kiÖn tiªu tho¸t lò cña lu vùc.
1. Lũ quét là lũ thường xảy ra trên diện hẹp trong thời gian ngắn, quá trình lũ nhọn, lên xuống rất nhanh, bất thần xuất hiện và biến mất ở thượng nguồn (WMO). 2. Lũ quét xảy ra do những trận mưa giông ngắn, cường độ lớn. Do xảy ra bất ngờ nên lũ quét gây tác hại to lớn về đời sống xã hội, nhất là đối với những nơi hệ thống tiêu nước kém (Tổ chức phòng chống thiên tai Úc – 1990). 3. Lũ quét là những trận lũ duy trì ngắn với lưu lượng tương đối lớn xuất hiện bất ngờ, thời gian bắt đầu mưa đến đỉnh lũ thường ít hơn 6h. Lũ quét thường do hoạt động của các cơn giông và có thể xảy ra trên nhiều vùng thuộc nước Úc (Cơ quan khí tượng Úc). 4. Lũ quét là lũ lớn, có thời gian ngắn. Khi có bão, mưa lớn tập trung nhanh sinh ra lũ trên các sườn dốc, sóng lũ có thể truyền rất nhanh gây ra những tàn phá bất ngờ và nghiêm trọng (Vụ Nhân đạo Liên hiệp quốc DHA). 5. Lũ quét là loại lũ có tốc độ rất lớn (quét), xảy ra bất thần (thường xuất hiện vào ban đêm; nơi xảy ra có khi mưa lũ bé – lũ ống…) trên một diện tích nhỏ hay lớn, duy trì trong một thời gian ngắn hay dài (tuỳ từng trận mưa lũ), mang nhiều bùn cát, có sức tàn phá lớn.
Ví dụ về một số trận lũ quét điển hình
DIỄN BIẾN TRẬN LŨ QUÉT LỊCH SỬ NGÀY 27/9/2005 TẠI LƯU VỰC SUỐI PHÀ, XÃ CÁT THỊNH HUYỆN VĂN CHẤN TỈNH YÊN BÁI
• Diễn biến trận lũ quét: – Do tác động của cơn bão số 6 đổ bộ vào khu vực ven biển Bắc Bộ, khu vực Tây Bắc trong đó có khu vực huyện Văn Chấn tỉnh Yên Bái đã có mưa lớn. Luợng mưa đo được tại trạm KT Văn Chấn trong các ngày 18/9 (94,3 mm), 19/9 (78,2), 20/9(1,7) với tổng lượng mưa 3 ngày tới 174.2 mm. Trận mưa này đã làm mực nước Ngòi Phà dâng cao nhưng mực nước lớn nhất mới xấp xỉ tràn qua ngầm tràn liên hợp đi Phù Yên (Sơn La) thuộc khu vực thị tứ Ngã Ba. Hai ngày sau đó, do ảnh hưởng của cơn bão số 7 đổ bộ vào khu vực Hải Phòng - Ninh Bình, mưa lớn đã bắt đầu hình thành ở khu vực miền núi Bắc Bộ. Lượng mưa 3 ngày từ 19 h ngày 26/9 đến 21 h ngày 29/9 đạt tới 197 mm, trong đó tập trung chủ yếu vào ngày 27/9 (176,9 mm) với lượng mưa giờ lớn nhất 37,7 mm ( xuất hiện lúc 22 - 23 h) (xem hình 2). Đây là lượng mưa không phải lớn xét trong chuỗi quan trắc nhiều năm nhưng đã làm cho đất ở đây không còn kết dính được nữa. Tất cả cây cối, đất đá bị cuốn trôi theo dòng nước với động năng rất lớn nên đã gây ra trận lũ quét ở hạ lưu Ngòi Phà.
Phân tích nguyên nhân trận lũ quét • Mưa lớn
Phân tích nguyên nhân trận lũ quét
Phân tích nguyên nhân trận lũ quét
• Sù kh¸c nhau gi÷a lò quÐt víi lò th«ng thêng - c¸c ®Æc trng cña lò quÐt – Lò quÐt lµ mét d¹ng lò lín chøa nhiÒu vËt chÊt r¾n, x¶y ra bÊt ngê trong thêi gian ng¾n trªn c¸c lu vùc nhá, ®Þa h×nh dèc, lu tèc cao nªn cã søc tµn ph¸ lín. – Lò quÐt kh¸c lò níc th«ng thêng c¶ vÒ c¬chÕ h×nh thµnh, qu¸ tr×nh vËn ®éng lÉn hµm lîng vËt r¾n trong dßng ch¶y lò
• Lũ quét thường xảy ra trên sườn dốc, khác lũ thông thường ở chỗ lũ thông thường thường xuất hiện trong sông và chỉ tràn ra ngoài khi mức nước sông vượt bờ. • Lũ quét thường mang nhiều bùn cát và có động lực rất lớn. • Rất khó xác định các đặc trưng của lũ quét như lưu lượng đỉnh lũ, tổng lượng lũ do không thể đo đạc được
Các dạng lũ quét • - Sweeping flood, flash flood: lũ quét (lũ xảy ra với tốc độ lớn và ngắn, quét đi mọi chướng ngại vật trên đường nó đi qua). • - Mudflow: Lũ bùn đá (lũ có mang nhiều bùn, đá trong dòng lũ). • - Debris flood: Lũ mang nhiều rác, cành cây, cuội sỏi. • Cách phân dạng như trên chỉ là nặng mô tả bề ngoài mà không nêu bật được nguyên nhân chủ đạo gây ra lũ quét.
Loại lũ quét sườn dốc • Lũ quét sườn dốc thường phát sinh do mưa lớn trên khu vực có độ dốc lớn, độ che phủ thảm thực vật thưa là nhân tố tạo ra dòng chảy mặt sườn dốc lớn, tích tụ nước nhanh về các suối tạo nên dòng lũ quét ở phía hạ lưu. • Dạng lũ quét này thường xảy ra ở các lưu vực nhỏ hình nan quạt. Khi có mưa lớn trên lưu vực, từng nhánh suối tập trung nhanh đổ về dòng chính gây ra lũ quét trên dòng chính.