QUY PH M PHÁP LU TẠ Ậ
QUY PH M PHÁP LU TẠ Ậ
CH NG XVIƯƠ
1. Khái ni m quy ph m pháp lu t.ệ ạ ậ
1.1. Đi s ng xã h i và quy ph m xã h i.ờ ố ộ ạ ộ
- Đ t n t i và phát tri n con ng i bu c ể ồ ạ ể ườ ộ
ph i liên k t v i nhau thành c ng đng.ả ế ớ ộ ồ
- Vi c ph i h p ho t đng c a nh ng cá ệ ố ợ ạ ộ ủ ữ
nhân riêng r có th đc th c hi n d a ẽ ể ượ ự ệ ự
trên nh ng m nh l nh cá bi t ho c b ng ữ ệ ệ ệ ặ ằ
cách m u hoá cách x s c a con ẫ ử ự ủ
ng i.ườ
Th nh t,ứ ấ hành vi c a con ng i ủ ườ
th ng mang tính tái di n, l p đi, l p l i ườ ễ ặ ặ ạ
trong nh ng đi u ki n, hoàn c nh nh t ữ ề ệ ả ấ
đnh, mà nh ng đi u ki n, hoàn c nh c a ị ữ ề ệ ả ủ
đi s ng xã h i l i di n ra theo quy lu t. Vì ờ ố ộ ạ ễ ậ
th , có th bi t và d ki n tr c đc cách ế ể ế ự ế ướ ượ
x s có th có c a con ng i khi vào ử ự ể ủ ườ ở
nh ng đi u ki n, hoàn c nh đó.ữ ề ệ ả
* S dĩ có th đa ra nh ng cách x s ở ể ư ữ ử ự
m u đ đi u ch nh hành vi c a con ng i ẫ ể ề ỉ ủ ườ
là vì:
Th hai,ứ hành vi c a nh ng con ng i ủ ữ ườ
là k t qu c a nh ng ho t đng có lý trí và ế ả ủ ữ ạ ộ
t do ý chí, nghĩa là, h nh n th c đc ự ọ ậ ứ ượ
vi c mình làm và có th đi u khi n đc ệ ể ề ể ượ
hành vi c a mình. Chính vì v y, có th đa ủ ậ ể ư
ra tr c m t cách x s m u đ bu c m i ướ ộ ử ự ẫ ể ộ ọ
ng i khi vào nh ng hoàn c nh, đi u ki n ườ ở ữ ả ề ệ
đã d li u đu ph i ch n cách x s đó.ự ệ ề ả ọ ử ự
Nh ng quy t c x s s d ng nhi u l n ữ ắ ử ự ử ụ ề ầ
trong đi s ng xã h i đc g i là quy ph m.ờ ố ộ ượ ọ ạ
Quy ph m chia ra làm 2 lo i: ạ ạ quy ph m ạ
k thu t và quy ph m xã h iỹ ậ ạ ộ .
- Quy ph m k thu t là quy ph m d a trên s ạ ỹ ậ ạ ự ự
nh n th c v quy lu t t nhiên.ậ ứ ề ậ ự
- Quy ph m xã h i hình thành d a trên s ạ ộ ự ự
nh n th c các quy lu t v n đng c a xã h i.ậ ứ ậ ậ ộ ủ ộ
M i quy ph m có các đc đi m sau:ỗ ạ ặ ể
- Quy ph m là khuôn m u c a hành vi, cách ạ ẫ ủ
x s .ử ự
- Quy ph m hình thành d a trên s nh n ạ ự ự ậ
th c các quy lu t khách quan c a s v n ứ ậ ủ ự ậ
đng t nhiên và xã h i. ộ ự ộ
- N i dung c a các quy ph m ph n ánh ộ ủ ạ ả
ch c năng đi u ch nh hành vi, do đó có c u ứ ề ỉ ấ
trúc xác đnh. ị
(Thông th ng c u trúc c a nó bao g m 3 ườ ấ ủ ồ
b ph n: thông tin v tr t t ho t đng; ộ ậ ề ậ ự ạ ộ
thông tin v các đi u ki n ho t đng; thông ề ề ệ ạ ộ
tin v h u qu c a vi ph m quy t c).ề ậ ả ủ ạ ắ