Đến với nội dung bài giảng "Phòng trừ một số bệnh sâu hại lúa" để nắm bắt được đặc điểm hình thái về biện pháp phòng trừ các bệnh như bọ trĩ, rầy nâu, nhện gié, sâu cuốn lá, sâu đục thân,... Mời các bạn cùng tham khảo để có thêm tài liệu phục vụ nhu cầu học tập và nghiên cứu.
Tân Châu, tháng 4 năm 2015 Tân Châu, tháng 4 năm 2015
ể ể ọ ọ ậ ậ Đ c đi m và quy lu t phát sinh b trĩ Đ c đi m và quy lu t phát sinh b trĩ
B trĩ non th
ặ ặ gây h i:ạ gây h i:ạ ọ ố ậ
ườ ạ
ể ầ ọ
ọ ị
ọ ưở ạ
ố ạ ư ng s ng t p trung trong lá non và gây h i. Khi lá non xòe ra hoàn toàn, thì b non chuy n vào đ u chóp lá ả nõn b cu n. B trĩ non kho ng 1mm, màu ố ng vàng nh t, hình d ng gi ng b tr thành nh ng không có cánh.
ưở ưở
ỏ ỏ
ộ ộ
ỗ ỗ
ố ố
ả ả
ặ ơ ặ ơ
ố ố
ườ ườ
ặ ặ
ặ ặ
ng bò và cong b ng ng bò và cong b ng ố Ư ố Ư
ạ ạ
ạ ạ
ắ ắ
ặ ặ
ọ B trĩ tr ng thành dài 1,51,8mm, màu nâu B trĩ tr ọ ng thành dài 1,51,8mm, màu nâu ị ặ ặ ị đ ho c màu đen, khi b khua đ ng, thì nhanh đ ho c màu đen, khi b khua đ ng, thì nhanh ẩ ẹ ẩ ẹ nh n nh y đi ch khác l n tr n ho c r i xu ng nh n nh y đi ch khác l n tr n ho c r i xu ng đ t. ấđ t. ấ ở ụ ở ụ trên m t lá, ho c Th Th trên m t lá, ho c ộ trong các lá cu n. a ho t đ ng phá ho i vào ộ trong các lá cu n. a ho t đ ng phá ho i vào ờ ặ ữ nh ng ngày tr i râm mát, ho c ban đêm, khi tr i ặ ữ ờ nh ng ngày tr i râm mát, ho c ban đêm, khi tr i ườ ườ ng n náu trong các lá nõn ho c lá n ng th ng n náu trong các lá nõn ho c lá n ng th ộ ạ ộ ạ non (cu n l non (cu n l
ờ ờ ẩ ẩ i). i).
ế ố ả ế ố ả ưở ưở ế ế nh h nh h ậ ộ ọ ậ ộ ọ ng đ n m t đ b ng đ n m t đ b
oC m t đ b trĩ
ộ ừ ộ ọ ậ t đ t 1525
oC tr nên thì
ệ ộ ở ệ Khi nhi tăng d n;ầ Khi nhi
t đ tăng t ả ạ ậ ộ ọ ộ ừ 2527 ố ế ướ c, chăm sóc
m t đ b trĩ gi m xu ng; Ru ng khô h n thi u n ậ ộ ọ kém, m t đ b trĩ tăng cao;
ữ
ọ t là b trĩ tr
ọ ng b trĩ rõ ng thành sau nh ng
ệ ố ượ
ặ ệ r t, đ c bi ư ậ tr n m a s l ộ ọ
ả
ộ
ọ
ng cây lúa, t
ạ ề ế
ậ
ầ
ưỡ
ấ
ả
ầ
ọ ọ ắ ắ
ườ ườ ng mu n bi ng mu n bi
ố ố ọ ọ
ệ ệ ệ ệ ướ ướ Cách phát hi n:ệ Cách phát hi n:ệ ỏ ấ ng khó phát ỏ Vì b trĩ r t nh , m t th ấ Vì b trĩ r t nh , m t th ng khó phát ấ ự ế ố ườ ấ ự ế ố ườ t s xu t hi n, thông th t s xu t hi n, thông th ủ ủ hi n c a b trĩ thì ta nhúng tay xu ng hi n c a b trĩ thì ta nhúng tay xu ng ồ c, r i khoát tay qua lá và quan sát. n ồ c, r i khoát tay qua lá và quan sát. n
ừ ỏ ạ ừ ỏ ạ ạ ạ ồ ồ
ầ ầ
ờ ụ ậ ờ ụ ậ ừ ừ ấ ấ ừ ệ ừ ệ Bi n pháp phòng tr : Bi n pháp phòng tr : ộ ồ ệ ộ ồ ệ V sinh đ ng ru ng: Tr c d i quanh V sinh đ ng ru ng: Tr c d i quanh ọ ỷ ệ ứ ỏ ộ ỷ ệ ứ tr ng b trĩ t n t ọ i trên c l ru ng vì t ỏ ộ tr ng b trĩ t n t i trên c l ru ng vì t ớ ơ ề ạ ớ ơ ề ạ d i có lúc nhi u h n so v i lúa (nên c n d i có lúc nhi u h n so v i lúa (nên c n ờ ộ phun tr sâu trên b ru ng). ờ ộ phun tr sâu trên b ru ng). Gieo c y th i v t p trung. Gieo c y th i v t p trung.
ệ ệ ừ ọ ừ ọ
ề ề ạ ạ
ư ư ạ ạ ố ố
ằ ằ Phòng tr b trĩ b ng bi n pháp hóa Phòng tr b trĩ b ng bi n pháp hóa h c:ọh c:ọ ớ ố ử ố ử X lý h t gi ng v i Cruiser theo li u ớ X lý h t gi ng v i Cruiser theo li u ế khuy n cáo. ế khuy n cáo. ể ử ụ Có th s d ng các lo i thu c nh : ể ử ụ Có th s d ng các lo i thu c nh : Sherpa, Padan, Fastac, Actara,… Sherpa, Padan, Fastac, Actara,…
ầ ầ
ng thành có màu nâu. R y tr ng thành có màu nâu. R y tr
ưở ưở ạ ạ
ờ ờ
ừ ừ
ẻ ứ ẻ ứ
ế ế
ầ ầ
ả ả
ắ ắ
ẹ ẹ ớ ẻ ớ ẻ ắ ắ
ỏ ỏ
ừ ừ
ờ ờ
ố ố ở ể ở ể ở 6 – 8 n ngày. ở 6 – 8 n ngày.
ổ ổ
ầ ầ
ổ ừ ổ ổ ừ ổ
tu i 1 đ n tu i 3 g i là tu i 1 đ n tu i 3 g i là
ổ ổ
ọ ọ ng thành. ng thành.
26 – 30 ngày nên 26 – 30 ngày nên
ả ả ả ầ ả ầ
ưở ưở
ườ ườ
ễ ễ
ậ ậ ậ ố ậ ố ặ ướ ặ ướ
g c và thân cây lúa, ph n sát m t n g c và thân cây lúa, ph n sát m t n
ề ề ng thành đ u có t p ng thành đ u có t p ệ ng s ng t p ệ ng s ng t p c c
ậ ậ
ứ ứ ủ ầ ủ ầ
ạ ạ ệ ệ ể ể ầ ầ
ả ầ ả ầ ể ể
ạ ạ ưở ưở
ệ ượ ệ ượ ế ế ầ ầ ọ ọ
ầ ầ
ả ả ộ ộ ồ ồ
ể ể ế ế
ườ ườ ấ ấ
ữ ữ ấ ấ ộ ộ
ừ ừ ễ ễ ạ ạ ố ố ạ ặ ầ ạ ặ ng gây h i n ng trên các chân R y th ầ R y th ng gây h i n ng trên các chân ạ ộ ạ ru ng th p trũng, giai đo n lúa làm đòng ộ ru ng th p trũng, giai đo n lúa làm đòng ỗ ế ỗ ế đ n tr , chín; nh t là nh ng ru ng lúa đ n tr , chín; nh t là nh ng ru ng lúa ố ố t, th a đ m, trên các gi ng nhi m. xanh t t, th a đ m, trên các gi ng nhi m. xanh t
ậ ậ ầ ầ ị ị
ừ ệ ừ ệ Bi n pháp phòng tr : Bi n pháp phòng tr : ố ố ố ố Xu ng gi ng t p trung né r y theo l ch Xu ng gi ng t p trung né r y theo l ch ờ ụ th i v . ờ ụ th i v . ố ừ ố Bón phân cân đ i: không bón th a phân ừ Bón phân cân đ i: không bón th a phân ế ạ ề ượ ng kali đ m, khuy n cáo bón tăng li u l ạ ế ề ượ đ m, khuy n cáo bón tăng li u l ng kali sau s .ạ ở ầ 4045 ngày sau s .ạ ở ầ l n thúc lúc cây lúa l n thúc lúc cây lúa 4045 ngày
ệ ệ ệ ệ
ạ ạ
ừ ừ Bi n pháp phòng tr : Bi n pháp phòng tr : ọ ọ Bi n pháp hóa h c: Bi n pháp hóa h c: ố ố Dùng các lo i thu c sau: Aperlaur, Butyl, Dùng các lo i thu c sau: Aperlaur, Butyl, Bassa, Actara, Chess, Oshin,… Bassa, Actara, Chess, Oshin,…
ỏ ỏ
ấ ấ
ấ ấ
c r t nh không nhìn th y c r t nh không nhìn th y
ằ ằ
ệ ở ệ ở
ẹ ẹ trong b lá lúa trong b lá lúa
ằ ằ
c nh n c nh n ộ ộ
ầ ầ
ạ ạ ầ ầ
ệ ệ
ề ề
ể ể
ộ ộ
ứ ứ
ướ ướ ữ ữ ằ ằ c b ng n a con c b ng n a con
ủ ủ ướ ướ ư c nh ư c nh
Ấ Ấ u trùng có kích th u trùng có kích th ưở ưởtr ng thành. ng thành. tr ủ ứ ủ ứ Tr ng c a chúng c ng có kích th Tr ng c a chúng c ng có kích th v y.ậv y.ậ
ơ
ả
ệ
ụ
ứ
ự
ữ
ả
ở
ở ứ
ệ
ặ ướ
ẹ
ầ
ậ
ự Nh n cái có th đ 55 tr ng. S ng t p trung
trong b lá lúa ph n trên m t n
c,
ủ
ỏ ấ ế
ố ậ ộ ệ ệ ở ạ
Nh n có th c trú bên trong v tr u c a h t lúa. ộ Nh n
ặ
ể ư ố ử ườ
ở ố ế
ạ
ở ệ ng có th di
ạ ệ ể ị h t gi ng có th b ch t b i nhi t đ nóng, ử ạ ế l nh trong kho tr ho c ch t b i thu c kh trùng. Lúa ệ ể ể t ch t nh n trong h t đ khô thông th gi ng.ố ươ
ể
ể
ệ
ạ
ố
ng pháp ki m soát nh n là ki m tra h t gi ng và
Ph
trên cây tr ngồ
ẹ ẹ
ế ế
ủ ủ
ẹ ẹ
ệ ệ
ế ế ế ế
ể ể
ở ự ế ở ự ế
ệ ệ ẹ ẹ
ủ ủ
ớ ớ
ầ ầ
ể ể
ệ ệ
ẽ ẽ
ắ ắ ể ể
ế ụ ế ụ
ụ ế ụ ế ư ế ư ế ớ ớ
ế ế
ẹ ẹ
Khi 1 lá m i b t đ u phát tri n thì Khi 1 lá m i b t đ u phát tri n thì ớ ẹ ớ ẹ nh n s di chuy n sang b lá m i và nh n s di chuy n sang b lá m i và ớ ở ẹ ớ ở ẹ b lá m i chúng ti p t c ăn phá b lá m i chúng ti p t c ăn phá này. Nh th chúng ti p t c ăn phá này. Nh th chúng ti p t c ăn phá đ n lá sát v i thân cây lúa (b lá đ n lá sát v i thân cây lúa (b lá đòng). đòng).
ệ ệ ở ở
ữ ữ
ị ị ạ giai đo n lúa Nh n ăn phá nhánh gié lúa ạ Nh n ăn phá nhánh gié lúa giai đo n lúa ậ ổ ạ ế ậ ế làm đòng đ n giai đo n lúa tr ng m s a ổ ạ làm đòng đ n giai đo n lúa tr ng m s a làm bông lúa b lép. làm bông lúa b lép.
ể ể ủ ủ
t đ không khí cao, l t đ không khí cao, l
ể ể
ệ ệ ồ ồ
ụ ụ ố ố ể ể ặ ặ ố ố
ớ ớ ạ ầ ạ ầ ộ ộ
ư ượ ng m a ít là ư ượ ng m a ít là ệ ợ ệ ợ đi u ki n thích h p cho nh n phát tri n đi u ki n thích h p cho nh n phát tri n ạ ặ ườ ườ ng gây h i n ng trên trên đ ng. Nh n th ạ ặ ng gây h i n ng trên trên đ ng. Nh n th ố ố ộ ố ộ chân ru ng xu ng gi ng v Đông Xuân ố chân ru ng xu ng gi ng v Đông Xuân ụ ế ế tr ho c mùa v k ti p xu ng gi ng s m ụ ế ế tr ho c mùa v k ti p xu ng gi ng s m ấ (xuân hè). Nh t là chân ru ng s d y, ấ (xuân hè). Nh t là chân ru ng s d y, ướ ướ ế ướ ướ ế i. c t thi u n thi u n i. c t
ồ ồ
ộ ộ
ụ ụ
ố ố
ề ề ễ ễ
ệ ệ
ệ ệ ể ể
ế ế
ệ ệ
Chân ru ng tr ng lúa liên t c nhi u Chân ru ng tr ng lúa liên t c nhi u ấ ụ v trong năm, nh t là gi ng nhi m ấ ụ v trong năm, nh t là gi ng nhi m ệ ề ạ ề ạ ệ nh n t o đi u ki n cho nh n phát nh n t o đi u ki n cho nh n phát ụ ừ ụ v lúa này sang v tri n. Lây lan t ụ ừ ụ v lúa này sang v tri n. Lây lan t ệ ề ệ lúa k tíêp. Và nh n có đi u ki n tích ệ ề ệ lúa k tíêp. Và nh n có đi u ki n tích ạ ố ậ t h i nghiêm lũy m t s gây thi ạ ố ậ lũy m t s gây thi t h i nghiêm tr ng.ọtr ng.ọ
ộ ộ ằ ằ ệ ệ ệ ạ ệ ạ t h i trên ru ng lúa b ng 2 t h i trên ru ng lúa b ng 2
ế ế
ạ ạ t h i n ng t t h i n ng t
ặ ặ ạ ạ ể ể
ậ ậ
ươ ươ
ng trên ng trên ẩ ấ ẩ ấ ệ ạ ệ ạ ấ ấ ệ ệ ế ế ế ế ng cho n m b nh, vi khu n t n ng cho n m b nh, vi khu n t n
Nh n gây thi Nh n gây thi ế ự ế ự cách tr c ti p và gián ti p. cách tr c ti p và gián ti p. ế ự ự Cách tr c ti p là ăn phá các mô lá bên ế Cách tr c ti p là ăn phá các mô lá bên ừ ệ ẹ trong b lá lúa và gây thi ừ ệ ẹ trong b lá lúa và gây thi ạ ế ạ ạ ế ạ giai đo n phát tri n h t đ n giai đo n lúa giai đo n phát tri n h t đ n giai đo n lúa ữ ữ ng m s a. ng m s a. Cách gian ti p, nh n t o v t th Cách gian ti p, nh n t o v t th ẹ ở ườ ẹ ở ườ b m đ b m đ công cây lúa. công cây lúa.
ộ ộ ệ ệ ố ớ ố ớ ị ị
ệ ệ ồ ồ ớ ớ
ủ ủ ằ ằ ồ ồ
ả ơ ả ơ ố ố
ồ ồ ườ ườ ướ ướ ấ ấ
ệ ệ ệ ệ ừ ừ Bi n pháp phòng tr : Bi n pháp phòng tr : ườ ườ ng xuyên b nhi n Đ i v i chân ru ng th Đ i v i chân ru ng th ng xuyên b nhi n ạ ạ gié gây h i nên luân canh v i cây tr ng gié gây h i nên luân canh v i cây tr ng ắ ứ ắ ứ khác nh m c t đ t ngu n ký ch . khác nh m c t đ t ngu n ký ch . ạ Sau khi thu ho ch lúa, r i r m đ t đ ng ạ Sau khi thu ho ch lúa, r i r m đ t đ ng ế ng c khi làm đ t n u là vùng th tr ế ng c khi làm đ t n u là vùng th tr ấ ấ xuyên có nh n gié xu t hi n. xuyên có nh n gié xu t hi n.
ồ ồ ộ ộ ả ả ệ ệ ơ ấ ơ ấ t t i ph i đ t, v sinh đ ng ru ng, di i ph i đ t, v sinh đ ng ru ng, di
ố ạ ố ạ
ậ ậ ặ ặ
ừ ừ ở ở ố ố
ế ử ụ ế ử ụ ủ ủ ệ ệ ạ ạ ạ ạ ằ ằ ầ ầ ả ả ộ ộ ệ ệ Cày Cày ế ế h t các lúa g c r . h t các lúa g c r . ả ộ ạ ừ M t đ s v a ph i ho c gieo lúa theo ộ ạ ừ M t đ s v a ph i ho c gieo lúa theo ả hàng, bón phân cân đ i.ố hàng, bón phân cân đ i.ố H n ch s d ng thu c tr sâu giai H n ch s d ng thu c tr sâu giai ầ đo n đ u c a cây lúa (40 ngày đ u) ầ đo n đ u c a cây lúa (40 ngày đ u) ị nh m b o v thiên đ ch trong ru ng lúa. ị nh m b o v thiên đ ch trong ru ng lúa.
ọ ọ
ố ố
ệ Bi n pháp hóa h c: ệ Bi n pháp hóa h c: ử ụ ử ụ S d ng thu c: Kinalux, Map Go, Angun, S d ng thu c: Kinalux, Map Go, Angun, Ameta, … Ameta, …
ể ể
ướ ướ ướ ướ ủ ủ ng thành: mép tr ng thành: mép tr c c a cánh tr c c a cánh tr
ệ ệ
ừ ừ ố ố ặ ặ Đ c đi m hình thái Đ c đi m hình thái ưở ưở Tr c Tr c có màu nâu vàng, có hai v t xiên màu nâu có màu nâu vàng, có hai v t xiên màu nâu đen t đen t trên mép cánh xu ng 2/3 cánh. trên mép cánh xu ng 2/3 cánh.
ộ ộ ậ ậ ườ ườ ng ng
ấ ấ ị ị Nh ng có màu vàng nâu đ m, th Nh ng có màu vàng nâu đ m, th ố ố th y trong lá b cu n. th y trong lá b cu n.
ớ ớ
ắ ắ ơ ơ ầ ầ ể ể ể ể ớ ớ
ạ ạ ầ ầ
ợ ợ
ư ư ớ ớ ị ạ ị ạ i sinh tr i sinh tr
ồ ồ ớ ớ
ẽ ẽ ắ ắ ữ ữ
ợ ợ ứ ứ
ấ ấ ợ ợ
ẽ ả ẽ ả ế ế
ự ự ế ế ưở ưở ấ ấ ườ ườ ng trùng vào lúc cây Đ t sâu th hai: th Đ t sâu th hai: th ng trùng vào lúc cây ổ ổ lúa làm đòng, tr bông. Đ t này sâu t n lúa làm đòng, tr bông. Đ t này sâu t n công tr c ti p vào lá đòng, nên s nh công tr c ti p vào lá đòng, nên s nh h h ng đ n năng su t lúa ng đ n năng su t lúa
ố ố
ẳ ẳ
ả ơ ả ơ
ứ ứ ặ ặ
ấ ấ ả ả ổ ổ
ệ ệ ấ ấ
ờ ờ
ờ ờ
ẻ ứ ẻ ứ
ờ ờ ế ế
ọ ọ cu n d c lá thành bao th ng Sâu non nh t Sâu non nh t cu n d c lá thành bao th ng ầ ằ ầ ằ đ ng và n m trong đó ăn ph n ch t xanh trên đ ng và n m trong đó ăn ph n ch t xanh trên ắ ể ạ ớ ắ ể ạ ớ i l p màng tr ng làm gi m di n tích m t lá, đ l i l p màng tr ng làm gi m di n tích m t lá, đ l ệ ụ ố ấ ợ ệ ụ ố ấ ợ gây t n th t cho quang h p và m t di p l c t quang h p và m t di p l c t gây t n th t cho ả ấ ượ ấ ng nông s n. năng su t và ch t l ả ấ ượ ấ ng nông s n. năng su t và ch t l ỏ ừ ố ờ ủ ỏ ừ ố ờ ủ 30 35 ngày. Vòng đ i c a sâu cu n lá nh t Vòng đ i c a sâu cu n lá nh t 30 35 ngày. ờ ứ ờ ứ Th i gian tr ng 6 7 ngày. Th i gian sâu non 15 Th i gian tr ng 6 7 ngày. Th i gian sâu non 15 ộ ộ 25 ngày. Th i gian nh ng 6 8 ngày. Th i gian 25 ngày. Th i gian nh ng 6 8 ngày. Th i gian ngài vũ hóa đ n đ tr ng 2 7 ngày. ngài vũ hóa đ n đ tr ng 2 7 ngày.
ạ ạ
ố ố
ộ ộ ố ố
ễ ễ ễ ễ ạ ặ ạ ặ
ấ ấ ỏ ậ ỏ ậ ủ ủ
ờ ờ
ỳ ỳ
ộ ộ
ố ố
ẽ ậ ẽ ậ ả ồ ả ồ
ạ ạ ộ ộ
ể ể
ạ ạ ự ự
ử ụ ử ụ ề ề ệ ệ ợ ợ ề ầ ề ầ ả ả
ỹ ỹ ệ ệ ữ ữ ể ể
ủ ủ ạ ạ
ệ S d ng phân bón không h p lý: Bón S d ng phân bón không h p lý: Bón quá nhi u đ m, bón lai rai nhi u l n. Th c quá nhi u đ m, bón lai rai nhi u l n. Th c ậ ệ ậ hi n bi n pháp k thu t 3 gi m 3 tăng là ệ hi n bi n pháp k thu t 3 gi m 3 tăng là ả ả i pháp h u hi u giúp cây lúa phát tri n gi i pháp h u hi u giúp cây lúa phát tri n gi ế ự ỏ ắ ch c kh e, h n ch s phát sinh c a sâu ỏ ắ ế ự ch c kh e, h n ch s phát sinh c a sâu ệb nh nói chung. b nh nói chung.
ệ ệ
ị ị ố ố
ạ ạ ừ ừ ấ ấ
ự ự
ệ ệ ấ ấ
ấ ấ
ừ ừ Bi n pháp phòng tr Bi n pháp phòng tr ỏ ủ ủ + Ký sinh thiên đ ch c a sâu cu n lá nh ỏ + Ký sinh thiên đ ch c a sâu cu n lá nh ấ các loài ong, n m, các loài r t đa d ng t ấ r t đa d ng t các loài ong, n m, các loài ăn th t.ị ăn th t.ị ọ ấ ệ + Bi n pháp canh tác r t quan tr ng, th c ọ ấ ệ + Bi n pháp canh tác r t quan tr ng, th c ậ ừ ỹ khâu làm đ t, bón hi n đúng k thu t t ậ ừ ỹ khâu làm đ t, bón hi n đúng k thu t t ế ộ ộ ậ ờ ụ ậ ờ ụ phân, th i v , m t đ gieo c y, ch đ ế ộ ộ phân, th i v , m t đ gieo c y, ch đ ướ ướn n c… c…
ệ ệ
ờ ế ờ ế
ả ử ụ ả ử ụ ệ ệ ố ố ợ ậ ợ t thu n l ậ t thu n l ệ ệ
ử ụ ử ụ ế ế ố ố
ủ ứ ủ ứ ố ố ạ lo i ạ lo i
ọ + Bi n pháp hóa h c là vũ khí cu i cùng ọ + Bi n pháp hóa h c là vũ khí cu i cùng i cho ph i s d ng khi th i ti i cho ph i s d ng khi th i ti sâu b nh bùng phát mà các bi n pháp sâu b nh bùng phát mà các bi n pháp khác không đ s c kh ng ch . S d ng khác không đ s c kh ng ch . S d ng thu c Padan 95SP, Gegent các thu c Padan 95SP, Gegent các 800WP, Ammate 150SC, Takumi 20WG, 800WP, Ammate 150SC, Takumi 20WG, ……
ể ể
ướ ướ ấ ấ
ố ụ ố ụ ườ ườ ướ ướ ấ ng th y rõ ấ ng th y rõ
ặ ặ Đ c đi m hình thái Đ c đi m hình thái ỗ ạ ưở ỗ ạ ng thành có màu nâu vàng nh t, m i ưở Tr Tr ng thành có màu nâu vàng nh t, m i ở ữ ấ ở ữ ấ gi a c có 1 ch m đen r t rõ cánh tr c có 1 ch m đen r t rõ cánh tr gi a cánh, cu i b ng có chùm lông màu vàng cánh, cu i b ng có chùm lông màu vàng ở ạ con cái). B m nh t (th ở ạ con cái). B m nh t (th ườ ườ ng vũ hoá vào ban đêm, ban ngày th ng vũ hoá vào ban đêm, ban ngày th ướ ấ ướ n p d ấ n p d i khóm lúa. i khóm lúa.
ơ ơ ổ ổ ẻ ẻ
ỗ ổ ỗ ổ
1 – 5 1 – 5 ứ ứ ỗ ỗ ổ ứ tr ng, m i ổ ứ tr ng, m i ỳ ỳ
ổ ổ ắ ắ ằ ằ
ặ ặ ầ ầ ổ ổ
ộ ộ ứ ớ , có l p lông t ứ ớ màu vàng Tr ng đ theo Tr ng đ theo , có l p lông t màu vàng ể ướ ủ ướ ủ ể ph bên ngoài. M i con b m cái có th ph bên ngoài. M i con b m cái có th ả ẻ ừ ẻ ừ có kho ng 50 – đ t ả có kho ng 50 – đ t 217 tr ng tu theo lúa. Sâu non có 5 tu i. 217 tr ng tu theo lúa. Sâu non có 5 tu i. Sâu non n m trong thân lúa, có màu tr ng Sâu non n m trong thân lúa, có màu tr ng ạ ữ ạ s a ho c vàng nh t, sâu tu i 1 đ u có ữ s a ho c vàng nh t, sâu tu i 1 đ u có ổ ế ổ ổ ế màu đen, tu i 2 đ n tu i 5 có màu nâu. ổ màu đen, tu i 2 đ n tu i 5 có màu nâu. ạ Nh ng có màu vàng nh t. ạ Nh ng có màu vàng nh t.
ặ ặ
ắ ắ ụ ụ
ồ ồ ẻ ẻ
ặ ặ ứ ứ ắ ắ ố ố
ạ ạ ờ ỳ ờ ỳ ố ố ờ ỳ ờ ỳ
ạ ể ạ ể Đ c đi m gây h i Đ c đi m gây h i Sâu non đ c vào thân m , lúa c n nõn Sâu non đ c vào thân m , lúa c n nõn lúa gây ra héo ch i th i k lúa đ nhánh lúa gây ra héo ch i th i k lúa đ nhánh ho c c n đ t ngang cu ng đòng, cu ng ho c c n đ t ngang cu ng đòng, cu ng ạ ổ bông gây ra bông b c th i k lúa tr . ạ ổ bông gây ra bông b c th i k lúa tr . ợ ộ ụ ườ ộ ụ ườ ng có 2 đ t sâu non Trong m t v th ợ Trong m t v th ng có 2 đ t sâu non ẻ ặ ạ ạ phát sinh gây h i n ng (Khi lúa GĐ đ ẻ ặ phát sinh gây h i n ng (Khi lúa GĐ đ nhánh và tr ).ỗ nhánh và tr ).ỗ
ậ ậ
ạ ạ
ẽ ẽ
ạ ố ạ ố t g c r t g c r
ạ ạ
ậ ậ
ạ ạ
ậ ộ ậ ộ ế ế
ỉ ỉ
ố ố ẻ ẻ
ừ ừ
ỗ ỗ
ổ ứ ổ ứ tr ng/m2. tr ng/m2.
ố ố
ờ ế ẩ ờ ế ẩ
ộ ẩ ộ ẩ
ấ ấ
ạ ạ
ẻ ẩ Erwinia ệ Erwinia ẩ B nh th i thân lúa do vi khu n ệ B nh th i thân lúa do vi khu n ệ ụ ạ spsp gây ra, b nh gây h i trên lúa v hè thu ệ ụ ạ gây ra, b nh gây h i trên lúa v hè thu ụ ơ ề ụ ơ ề t m nhi u h n v đông xuân do th i ti nhi u h n v đông xuân do th i ti t m ươ ề ướ ươ ề ướ ng mù, đ m không khí t, nhi u s ng mù, đ m không khí t, nhi u s cao. cao. ả ệ ệ ả ệ ệ B nh xu t hi n vào kho ng 15 ngày sau B nh xu t hi n vào kho ng 15 ngày sau ạ ủ ế ở ạ ủ ế ở ạ giai đo n lúa khi s và gây h i ch y u ạ giai đo n lúa khi s và gây h i ch y u ẻđ nhánh. đ nhánh.
ề ề ự ự
ệ ệ ấ ấ ậ ậ ẩ ư ồ ẩ ư ồ
ậ ậ ẵ ẵ ươ ươ
ề ề
ườ ườ ẹ ẹ
ế ừ ế ừ ộ ộ ể ả ể ả ặ ặ
S xâm nh p và lan truy n b nh: S xâm nh p và lan truy n b nh: ướ c, xâm ướ Vi khu n l u t n s n trong đ t, n Vi khu n l u t n s n trong đ t, n c, xâm ế ạ ẽ ế ạ ẽ ng, làm ngh n m ch, nh p qua v t th ng, làm ngh n m ch, nh p qua v t th ệ ấ ệ ấ gây héo. B nh lan truy n r t nhanh, gây héo. B nh lan truy n r t nhanh, ợ ệ ạ ng h p thi t h i nh thì lúa ch t t ng tr ợ ệ ạ ng h p thi t h i nh thì lúa ch t t ng tr ợ ườ ợ ườ ng h p n ng có th c ru ng chòm, tr ng h p n ng có th c ru ng chòm, tr ế ụ ế ụ lúa ch t r i. lúa ch t r i.
ệ ệ
ướ ướ ế ế
ị ị ướ ướ c tr c tr ồ ồ ừ ừ ặ ặ
ố ố
ể ể
ẻ ẻ ạ ứ ạ ứ Tri u ch ng gây h i Tri u ch ng gây h i ẫ ầ ẫ ầ Đ u tiên lúa b héo, màu lá v n còn xanh, Đ u tiên lúa b héo, màu lá v n còn xanh, bẹbẹ m ng n ọ c tiên sau đó là ch t m ng n ọ c tiên sau đó là ch t ơ ụ ừ vàng t ng ch i lúa, n ng h n r i lá t ng ơ ụ ừ vàng t ng ch i lúa, n ng h n r i lá t ng chòm. chòm. ử ồ ị ứ ổ ử ồ ị ứ ổ Nh lên thì ch i b đ t ngay g c và ng i Nh lên thì ch i b đ t ngay g c và ng i ế ụ ờ ố ấ ế ụ ấ ố th y có mùi th i. Th i đi m gây ch t r i ờ th y có mùi th i. Th i đi m gây ch t r i ố ạ ườ ng vào giai đo n lúa đ nhánh t th ố ạ ườ ng vào giai đo n lúa đ nhánh t th i đa. i đa.
ệ ệ
ừ ừ ư ư
ị ệ ị ệ ớ ớ
ướ ướ
ừ ừ Bi n pháp phòng tr : Bi n pháp phòng tr : ố ố Bón phân cân đ i không bón d th a Bón phân cân đ i không bón d th a phân đ m.ạ phân đ m.ạ ấ ấ Khi th y có vài cây m i b b nh (cây Khi th y có vài cây m i b b nh (cây ứ ố ổ ứ ố héo, lá còn xanh, nh lên thì đ t g c và ổ héo, lá còn xanh, nh lên thì đ t g c và ộ ả ố ộ ả ố c trong ru ng ra có mùi th i) ph i tháo n c trong ru ng ra có mùi th i) ph i tháo n ộ ả ố ớ ộ ả ố ớ t sau đó r i vôi b t 20 càng s m càng t càng s m càng t t sau đó r i vôi b t 20 25kg vôi/1.000 m22. . 25kg vôi/1.000 m
ọ ọ ố ố ể ể ừ ừ
ư ư ử ụ ử ụ ẩ ẩ
ệ ệ ồ ồ ộ ộ
ợ ợ ạ ạ ế ế
ạ ạ ợ ợ S d ng thu c hóa h c đ phòng tr vi S d ng thu c hóa h c đ phòng tr vi khu n nh : AntiXo 200WP + Kasumin 2L, khu n nh : AntiXo 200WP + Kasumin 2L, ườ ườ ng h p Tr Xantocin 40WP, Physan 20L. Tr Xantocin 40WP, Physan 20L. ng h p ờ ệ ấ ờ ệ ấ trên ru ng xu t hi n đ ng th i b nh đ o trên ru ng xu t hi n đ ng th i b nh đ o ẩ ố ệ ôn và b nh th i thân do vi khu n thì k t ẩ ố ệ ôn và b nh th i thân do vi khu n thì k t ừ ệ ố phòng tr b nh đ o ôn . phòng tr b nh đ o ôn . ừ ệ ố h p thu c h p thu c
ả ả
ử ử
ắ ắ
ể ể ể ể
ở ạ ở ạ ườ ườ
ư ư
ạ ạ
ợ ợ
ế ế ừ ệ ừ ệ
ỉ ỉ
ử ử
ệ ệ
ấ ấ
ễ ắ ễ ắ
ạ ạ ệ ệ
ể ể ộ ộ
ừ ừ
ề ề ổ ổ ừ ừ
ạ ạ ổ ổ
ế ế ặ ặ ổ ổ
ữ ữ ệ ệ
ế ế ạ ạ ạ ạ ạ ạ ừ ờ ỳ ạ ế ừ ờ ỳ ạ ế th i k m đ n B nh đ o ôn phát sinh t B nh đ o ôn phát sinh t th i k m đ n ậ ạ ậ ạ lúa chín và có th gây h i nhi u b ph n lúa chín và có th gây h i nhi u b ph n ế ố ủ lá, đ t thân, c bông đ n c a cây lúa, t ế ố ủ lá, đ t thân, c bông đ n c a cây lúa, t ạ ệ ạ ạ ệ ạ gié, h t. Vi c s dày, bón th a đ m vào gié, h t. Vi c s dày, bón th a đ m vào ượ ẻ ạ ạ ượ ng đòng, tr , chín giai đo n đ nhánh, t ẻ giai đo n đ nhánh, t ng đòng, tr , chín ạ ướ ộ c (giai đo n sau tr ) ho c ru ng thi u n ạ ướ ộ ho c ru ng thi u n c (giai đo n sau tr ) là nh ng nguyên nhân khi n cho b nh là nh ng nguyên nhân khi n cho b nh ể ể đ o ôn phát tri n, gây h i m nh. đ o ôn phát tri n, gây h i m nh.
ệ ệ
ầ ầ ệ ệ
ụ ụ ặ ặ
ấ ấ ầ ầ ể ể ạ ạ
ầ ầ
ạ ạ ầ ầ ữ ữ ầ ầ
ệ ứ ứ Tri u ch ng Tri u ch ng ữ ế ữ ế V t b nh lúc đ u là nh ng Trên lá: V t b nh lúc đ u là nh ng Trên lá: ờ ế ỏ ờ ế ỏ ch m nh màu xanh l c ho c m v t ch m nh màu xanh l c ho c m v t d u, sau chuy n sang màu xám nh t. Sau d u, sau chuy n sang màu xám nh t. Sau hình thoi, dày, m u nâu nh t, có khi có hình thoi, dày, m u nâu nh t, có khi có ế ạ ế ạ qu ng màu vàng nh t, ph n gi a v t qu ng màu vàng nh t, ph n gi a v t ệb nh có màu nâu xám. b nh có màu nâu xám.
ạ ạ
ổ ổ ổ ổ ệ ệ ệ ệ ấ ấ
ạ ạ ị ị
ệ ượ ệ ượ ạ ạ ổ ng gãy c bông. ổ ng gãy c bông.
ng gây hi n t ng gây hi n t ệ ệ ở ạ ở ạ ị ị
ị ệ ị ệ
ề ề ệ ệ
ổ ổ Trên c bông, c gié và trên h t: Trên c bông, c gié và trên h t: ổ ế ổ ế V t b nh trên c bông, c gié xu t hi n V t b nh trên c bông, c gié xu t hi n ớ s m thì gây bông b c, h t b lép và ớ s m thì gây bông b c, h t b lép và ườ th ườ th ế ế h t không đ nh hình, có màu V t b nh V t b nh h t không đ nh hình, có màu ố ạ ặ ố ạ ặ xám ho c nâu đen. H t gi ng b b nh là xám ho c nâu đen. H t gi ng b b nh là ụ ừ ụ ồ ừ ụ ồ v này sang v ngu n b nh truy n t ụ ngu n b nh truy n t v này sang v khác. khác.
ở ầ ở ầ ố Các đ t thân ố Các đ t thân ị ố g n g c b ị ố g n g c b
ố ố Trên đ t thân: Trên đ t thân: ụ ụ ệ ệ ị ổ b nh m c ra làm cho cây b đ . ị ổ b nh m c ra làm cho cây b đ .
Pyricularia Pyricularia
ườ ườ
ạ ạ
ng hay phát sinh gây h i m nh ng hay phát sinh gây h i m nh ẩ ẩ
ạ ạ ươ ươ
ụ ụ
ề ề
ộ ộ
ườ ườ
ừ ừ
ễ ễ
ộ ộ
ệ ộ ệ ộ
ấ ấ
t đ 25 t đ 25
ẩ ẩ
ộ ộ
ệ ệ ừ ừ
ố ố ễ ễ ặ ặ ố ố
ồ ồ
ộ ộ ạ ặ ạ ặ ệ ệ
ạ ạ ộ ộ
ệ ệ
ạ ạ ả ọ ả ọ ồ ồ ừ ụ ướ ừ ụ ướ c v tr v tr c
ạ ạ
ừ ừ ố ố ạ ạ
ễ ễ ạ ạ ờ ỳ ờ ỳ ệ ệ
ậ ậ
ệ ệ ộ ộ ướ ướ
ừ ừ
ưở ưở ấ ấ ạ ạ
ờ ờ ố ố Bón đ m, lân, kali cân đ i, không bón Bón đ m, lân, kali cân đ i, không bón ậ ậ th a đ m, không nên bón đ m t p trung th a đ m, không nên bón đ m t p trung ư ờ ỳ ễ ư ờ ỳ vào th i k lúa d nhi m b nh nh th i k ễ vào th i k lúa d nhi m b nh nh th i k ữ ả ổ ữ ả ổ tr bông. Khi có b nh xâm nh p ph i gi tr bông. Khi có b nh xâm nh p ph i gi ừ ậ ự c trên ru ng ng p 35cm; ng ng m c n ừ ậ ự c trên ru ng ng p 35cm; ng ng m c n bón phân, ng ng phun phân bón qua lá, bón phân, ng ng phun phân bón qua lá, ng các lo i và ch t kích thích sinh tr ch t kích thích sinh tr ng các lo i và ừ ị phun thu c phòng, tr k p th i. ừ ị phun thu c phòng, tr k p th i.
ố ố ằ ằ ướ ướ c khi gieo b ng các c khi gieo b ng các
ặ ặ ạ ạ ử ử ạ ạ
ồ ồ ấ ấ
ả ả ớ ớ ổ ổ
ạ ạ ổ ổ
ị ệ ị ệ ệ ệ ặ ặ
ễ ễ ố ố ố ố ạ X lý h t gi ng tr ạ X lý h t gi ng tr ị ệ ố ị ệ ố lo i thu c đ c tr b nh đ o ôn. lo i thu c đ c tr b nh đ o ôn. ườ ng xuyên, nh t là giai ườ Thăm đ ng th Thăm đ ng th ng xuyên, nh t là giai i khi đo n lúa kho ng 40 ngày tu i cho t i khi đo n lúa kho ng 40 ngày tu i cho t ạ ộ ệ tr . Khi phát hi n ru ng lúa b b nh đ o ạ ộ ệ tr . Khi phát hi n ru ng lúa b b nh đ o ừ ố ừ ố t trên các ôn nên phun thu c ng a đ c bi t trên các ôn nên phun thu c ng a đ c bi ớ ớ t. gi ng lúa nhi m, phun càng s m càng t t. gi ng lúa nhi m, phun càng s m càng t
ộ ộ ạ ạ ố ố
ừ ệ ừ ệ Tr b nh Tr b nh ể ử ụ ử ụ S d ng m t trong các lo i thu c sau đ ể S d ng m t trong các lo i thu c sau đ phun:Beam 75 WP, Filia 525 SE, Fuan 40 phun:Beam 75 WP, Filia 525 SE, Fuan 40 EC, Vista 72.5 WP, Fuji One 40 EC, EC, Vista 72.5 WP, Fuji One 40 EC, Rabcide 20 SC. Rabcide 20 SC.
ệ ệ
ướ ướ ạ ạ ượ ượ ế ế ệ ệ c ta b nh khô v n đ c ta b nh khô v n đ
ệ ệ ọ ọ ở ở c x p vào b nh c x p vào b nh ệ ệ ứ ứ
ị ị
ạ ạ ặ ặ ằ ằ ệ ệ ấ ấ
ấ ấ
ể ể ạ ạ ấ ấ Trong các b nh n m h i lúa hi n nay Trong các b nh n m h i lúa hi n nay ệ ằ ệ ằ n n nghiêm tr ng th hai sau b nh đ o ôn. nghiêm tr ng th hai sau b nh đ o ôn. ờ ừ ế N u không phòng tr , ngăn ch n k p th i ờ ừ ế N u không phòng tr , ngăn ch n k p th i ủ ẽ ấ ự ủ s lây lan c a b nh, n m khô v n s t n ẽ ấ ự s lây lan c a b nh, n m khô v n s t n ả ọ ả ọ công lên ng n lúa làm năng su t gi m công lên ng n lúa làm năng su t gi m đáng k (gây b c bông)... đáng k (gây b c bông)...
ệ ệ
ệ ệ ộ ộ ủ ủ ậ ậ
ẹ ẹ ặ ặ
ườ ườ
ứ ứ Tri u ch ng Tri u ch ng ủ ế ở ộ ố ạ ằ ủ ế ở ộ ố ạ ằ m t s B nh khô v n gây h i ch y u B nh khô v n gây h i ch y u m t s ổ ế ư ẹ ế b ph n c a cây nh b lá, phi n lá và c ổ ư ẹ b ph n c a cây nh b lá, phi n lá và c ặ ướ ẹ ặ ướ c ho c b lá bông. Các b lá sát m t n ẹ c ho c b lá bông. Các b lá sát m t n ơ ố ở ướ ng là n i phát sinh i g c th d già ơ ố ở ướ i g c th ng là n i phát sinh d già ầ ệ ệ b nh đ u tiên. ầ b nh đ u tiên.
ầ ầ ở ẹ ở ẹ
ặ ặ ạ ạ ụ ố ụ ố
ổ ổ
ạ ạ ả ẹ ả ẹ
ầ ầ
ườ ườ ế ế ặ ặ ị i. ị i. ở ặ ặ ướ ở ặ ặ ướ ng là n i phát sinh b nh ng là n i phát sinh b nh
ướ ướ ầ ế ố ế ệ b lá lúc đ u là v t đ m hình ế ố V t b nh ế ệ V t b nh b lá lúc đ u là v t đ m hình ụ ầ ụ ầ i ho c xám nh t, sau b u d c màu l c t i ho c xám nh t, sau b u d c màu l c t ằ ạ ộ ạ ằ ộ lan r ng ra thành d ng v t v n da h , lan r ng ra thành d ng v t v n da h , ệ ệ d ng đám mây. Khi b nh n ng, c b và d ng đám mây. Khi b nh n ng, c b và ế ụ ph n lá phía trên b ch t l ế ụ ph n lá phía trên b ch t l ẹ ẹ c ho c b lá già Các b lá sát m t n ẹ ẹ Các b lá sát m t n c ho c b lá già ệ ơ ố ệ ơ i g c th d ố i g c th d ầđ u tiên. đ u tiên.
ự ự ươ ươ ư ở ẹ ư ở ẹ
ừ ừ
ế ế ằ ằ
ặ ướ ặ ướ ặ ặ ơ ơ
ệ ế ệ V t b nh lá t nh ế b lá, ng t V t b nh lá t nh b lá, ng t ế ệ ế ấ ộ ườ ế ệ th ế ấ ộ ườ ng v t b nh lan r ng r t nhanh chi m th ng v t b nh lan r ng r t nhanh chi m ả ở ế ề ộ ạ ở ả phi n lá t o ra t ng m ng h t b r ng ế ề ộ ạ phi n lá t o ra t ng m ng h t b r ng ở ổ ặ ở ổ ặ vân mây ho c v n da h . Các lá già vân mây ho c v n da h . Các lá già ướ c là n i phát sinh i ho c lá sát m t n d ướ c là n i phát sinh i ho c lá sát m t n d ướ ướtr c sau đó lan lên các lá phía trên. c sau đó lan lên các lá phía trên. tr
ệ ệ
ườ ườ
ở ổ ở ổ
ổ ổ
ế ế ầ ầ ầ ầ
ụ ụ
ế ế
ệ ệ
ẫ ẫ
ế ế ng là v t c bông th V t b nh V t b nh ng là v t c bông th kéo dài bao quanh c bông, hai đ u kéo dài bao quanh c bông, hai đ u ế ệ ế ệ v t b nh có màu xám loang ra, ph n v t b nh có màu xám loang ra, ph n ữ gi a v t b nh màu l c s m co tóp ữ gi a v t b nh màu l c s m co tóp i. ạ i. ạl l
ị ị
ấ ấ
ề ề
ệ ệ ệ ệ
ẹ ẹ
ụ ụ
ặ ặ
ằ ằ
ầ ầ
ặ ặ
ỏ ỏ
ạ ạ
ấ ễ ấ ễ ổ ổ
ệ ệ
ế ế
ướ ướ
ạ ở ế ạ các v trí gây h i Trên v t b nh ở ế Trên v t b nh các v trí gây h i ạ ấ ấ đ u xu t hi n h ch n m màu nâu, ạ đ u xu t hi n h ch n m màu nâu, hình tròn d t ho c hình b u d c n m hình tròn d t ho c hình b u d c n m ừ ả r i rác ho c thành t ng đám nh trên ừ ả r i rác ho c thành t ng đám nh trên ơ ấ ế ệ v t b nh. H ch n m r t d dàng r i ơ ấ ế ệ v t b nh. H ch n m r t d dàng r i ặ ỏ ra kh i v t b nh và n i trên m t ặ ỏ ra kh i v t b nh và n i trên m t n n
ộ c ru ng. ộ c ru ng.
ằ ằ
ố ố
ầ ầ
ụ ướ ụ ướ ậ ủ ậ ủ ồ ồ
c. c.
ệ ệ
ề ề ề ề
ờ ế ờ ế ệ ộ ệ ộ
ạ ạ ố ố
ộ ộ
ề ề
ượ ượ
ụ ụ ng n ng n
ạ ạ
ễ ễ
ệ ệ
ặ ặ
ưở ưở ng c a phân bón : Bón th a ng c a phân bón : Bón th a
ồ ồ ố ố ạ ướ ạ ạ ướ ạ ạ ạ
ấ ấ
ồ ồ ể ố ể ố ạ ạ
ề ề ẫ ẫ
ệ ệ ữ ượ ữ ượ đ đ
ệ ệ
ạ ạ
ệ ệ
ấ ấ
ở ở ộ ộ
ữ ữ ạ ừ ạ ừ ễ ễ ả ả
ừ ừ Bi n pháp phòng tr : Bi n pháp phòng tr : ộ ồ ệ ộ ồ ệ Làm v sinh đ ng ru ng, thu gom s ch Làm v sinh đ ng ru ng, thu gom s ch ớ ừ ừ ụ ướ ư ớ ư c. Cày b a, x i v tr tàn d cây b nh t ừ ừ ụ ướ c. Cày b a, x i v tr tàn d cây b nh t ế ạ ạ ỹ ể ấ ỹ ể ạ ạ ấ đ t k đ chôn vùi h ch n m, h n ch ế đ t k đ chôn vùi h ch n m, h n ch ủ ố ứ s c s ng c a chúng. ủ ố ứ s c s ng c a chúng. ạ ị ố ạ nh ng ru ng b Không dùng h t gi ng ị ố Không dùng h t gi ng nh ng ru ng b ộ ậ ệ ậ ệ nhi m b nh. M t đ gieo s v a ph i, ộ nhi m b nh. M t đ gieo s v a ph i, ố ố bón cân đ i NPK. bón cân đ i NPK.
ệ ệ ể ể
ị ị
ễ ễ ộ ru ng ộ ru ng ữ t nh ng ữ t nh ng
ư ư ọ ọ ố ố
ồ ộ ồ ộ Ki m tra đ ng ru ng, phát hi n và phun Ki m tra đ ng ru ng, phát hi n và phun ệ ệ ữ ừ ệ ệ ữ ừ tr nh ng di n tích lúa b nhi m b nh khô tr nh ng di n tích lúa b nhi m b nh khô ệ ặ ằ ệ lúa đang v n, đ c bi ặ ằ v n, đ c bi lúa đang làm đòng. làm đòng. ử ụ S d ng thu c hóa h c nh : Tilt 250ND, ử ụ S d ng thu c hóa h c nh : Tilt 250ND, Anvil 5SC, Rovral 50WP, Anvil 5SC, Rovral 50WP,
Cháy bìa lá (
ệ ệ ữ ữ
ệ ệ
ưở ưở ủ ủ
ệ ệ
ệ ệ ế ế ặ ặ ộ ộ
ị ị ) là m t ộ Xanthomonas oryzae) là m t ộ Cháy bìa lá (Xanthomonas oryzae ể ể trong nh ng b nh nguy hi m cho cây lúa trong nh ng b nh nguy hi m cho cây lúa ể ệ ở ướ ở ướ ệ ể c ta hi n nay. B nh có th phát sinh n c ta hi n nay. B nh có th phát sinh n ờ ỳ ố ạ ờ ỳ ố ạ ng c a gây h i trong su t th i k sinh tr gây h i trong su t th i k sinh tr ng c a ả cây lúa. B nh có kh năng lây lan trên ả cây lúa. B nh có kh năng lây lan trên ạ di n r ng và gây h i n ng n u không ạ di n r ng và gây h i n ng n u không ờ ị ờ phòng tr k p th i. ị phòng tr k p th i.
ề ề ự ự
ậ ậ ẩ ồ ẩ ồ ộ ộ
ớ ớ
ơ ng c gi ơ ng c gi ặ ặ ổ ổ ệ ệ S xâm nh p và lan truy n b nh S xâm nh p và lan truy n b nh ấ ẵ ạ ấ ẵ ạ i s n trong đ t ru ng, Vi khu n t n t Vi khu n t n t i s n trong đ t ru ng, ế ễ ừ ậ ế ễ ừ ậ xâm nh p vào cây lúa qua r . T các v t xâm nh p vào cây lúa qua r . T các v t ế ề ẩ ệ ề ẩ ệ ế b nh trên lá, vi khu n lan truy n qua v t b nh trên lá, vi khu n lan truy n qua v t ị ị ọ ỗ ươ i, ch lá lúa b c sát, b th ị ị ọ ỗ ươ i, ch lá lúa b c sát, b th rách ho c qua khí kh ng trên lá. rách ho c qua khí kh ng trên lá.
ệ ệ ệ ệ ứ ứ
ẩ ẩ ậ ậ ườ ườ
ầ ầ
ng ng ế ế ế ế ẳ ẳ ặ ặ
ườ ườ ệ ệ ợ ợ ộ ộ
ạ ạ ặ ặ ẳ ẳ
ắ ắ
ủ ủ Tri u ch ng c a b nh Tri u ch ng c a b nh ở ầ ở ầ Vi khu n xâm nh p đ u tiên th Vi khu n xâm nh p đ u tiên th mép lá, chóp lá sau đó lan d n vào phi n mép lá, chóp lá sau đó lan d n vào phi n ố lá ho c lan th ng xu ng gân chính. V t ố lá ho c lan th ng xu ng gân chính. V t ầ ng g n sóng b nh r ng d n ra theo đ ầ b nh r ng d n ra theo đ ng g n sóng ế ế ho c th ng, t o thành các v t dài màu ho c th ng, t o thành các v t dài màu ể xanh tái, sau chuy n thành màu tr ng ể xanh tái, sau chuy n thành màu tr ng ể xám và phát tri n lên chóp lá. ể xám và phát tri n lên chóp lá.
ệ ệ ệ ệ ổ ổ
ệ ệ
ặ ặ ớ ậ ớ ậ ộ ộ ủ ủ ố ố
ươ ươ ị ị ng pháp phòng tr ng pháp phòng tr
ụ ụ
ạ ễ ạ ễ ể ể
ư ư ề ề
ạ ạ ớ ớ
ả ả ớ ượ ớ ượ ậ ậ ạ ạ ụ ụ
ị ị ặ ặ
ạ ạ ừ ừ ạ ạ ạ ạ
ế ế ễ ễ ệ ệ
ử ụ ả ố ữ ử ụ ả S d ng nh ng gi ng lúa có kh năng ố ữ S d ng nh ng gi ng lúa có kh năng ệ ớ ệ ố ệ ố t là khi ch ng ch u v i b nh này, đ c bi ớ ệ ch ng ch u v i b nh này, đ c bi t là khi ử ụ ạ ễ ạ ễ ụ s tr trong v Hè Thu thì không nên s ử s tr trong v Hè Thu thì không nên s ơ ố ụ ơ ố ụ d ng các gi ng lúa th m. d ng các gi ng lúa th m. ữ ố Bón phân cân đ i gi a các lo i phân ữ ố Bón phân cân đ i gi a các lo i phân đ m, lân và kali, không nên bón th a đ m đ m, lân và kali, không nên bón th a đ m ổ ễ làm cây lúa y u d nhi m b nh và đ ổ ễ làm cây lúa y u d nhi m b nh và đ ngã. ngã.
ọ ọ
ố ố
ể ị ệ ể ị ệ
ệ ệ
ố ố
ớ ạ ớ ạ
ệ ệ
ả ả
ầ ầ ấ ấ ạ ấ ạ ấ
ể ể
ề ề
ầ ầ
ớ ớ
ế ế ề ề
ố ố
ờ ờ
ỉ ỉ ệ ở ệ ở
ờ ờ
ệ ệ ệ ệ ̃ư ̃ư ắ ắ
ộ ộ ể ấ ể ấ ề ồ ề ồ ủ ủ
̣ ̣
̣ ̣ ̀ ̀ ́ ́ ệ ệ ̣ ̣
ặ ặ
ố ụ ố ụ ́ ́ ầ ầ ́ ́ ấ ́ ́ ấ các t nh phi a Nam cuô i B nh xu t hi n B nh xu t hi n các t nh phi a Nam cuô i ấ ấ nh ng năm 1980, sau m t th i gian r t nh ng năm 1980, sau m t th i gian r t ng n b nh đã phát tri n r t nhanh và gây ng n b nh đã phát tri n r t nhanh và gây ể ạ ể ạ h i đáng k cho ngh tr ng lúa c a các h i đáng k cho ngh tr ng lúa c a các ỉ t nh Nam bô. ỉ t nh Nam bô. ̀ ươ ̀ ươ ng xuâ t hiên va gây hai B nh th B nh th ng xuâ t hiên va gây hai ̀ ̀ ỗ ở ư ̀ ̀ ư khi lu a đòng tr tr đi và n ng nhiê u t ỗ ở nhiê u t khi lu a đòng tr tr đi và n ng ́ ấ ́ ấ nh t vào lu c g n cu i v nh t vào lu c g n cu i v
ề ề
ượ ượ
ế ế ấ Curvularia sp ấ
̣ ế ế ẩ ẩ ̣
ạ ệ ạ Nguyên nhân gây b nh: Tác nhân gây h i ệ Nguyên nhân gây b nh: Tác nhân gây h i ệ ủ ệ c a b nh vàng lá lúa còn có nhi u tranh ủ c a b nh vàng lá lúa còn có nhi u tranh ị ư ị ư c xác đ nh chính xác. Có ý cãi ch a đ cãi ch a đ c xác đ nh chính xác. Có ý Curvularia sp. gây ra, . gây ra, ki n cho là do n m ki n cho là do n m ý ki n khác lai cho là do vi khu n ý ki n khác lai cho là do vi khu n Pseudomonas setariae. Pseudomonas setariae.
̣ ấ ấ ữ ữ ứ ứ ườ ườ ̣ ng t n công nh ng lá phía d ng t n công nh ng lá phía d
ầ ầ
ữ ữ ầ ầ ấ ấ
ế ệ ế ệ ́ ́ ạ ạ
ể ể ầ ầ
̣ ệ ọ ̣ ệ ọ ớ ớ ế ế ầ ầ
̀ ̀ ệ ệ Tri u ch ng Tri u ch ng ướ ướ i Bênh th Bênh th i ướ ướ c, sau đó lan d n lên các lá phía trên. tr tr c, sau đó lan d n lên các lá phía trên. ỏ ỉ Ban đ u v t b nh ch là nh ng ch m nh ỏ ỉ Ban đ u v t b nh ch là nh ng ch m nh có màu xanh u ng hay vàng nh t sau đó có màu xanh u ng hay vàng nh t sau đó chuy n d n sang màu vàng cam và l n chuy n d n sang màu vàng cam và l n d n, kéo dài thành môt v t d c theo phi n d n, kéo dài thành môt v t d c theo phi n lá đi dâ n lên phía chóp lá. lá đi dâ n lên phía chóp lá.
ớ ớ
ệ ệ
ễ ễ
ư ư
ẫ ẫ ế ế
ệ ệ
́ ́
ở ở
ướ ướ
ộ ộ
̣ ̣
ị ị ỗ ỗ ượ ượ
ề ề
ế Khi m i nhi m, v t b nh v n còn ế Khi m i nhi m, v t b nh v n còn ề ươ i, nh ng càng v sau v t b nh t ề ươ i, nh ng càng v sau v t b nh t ̃ ̃ càng tr nên khô cháy, nê u năng se càng tr nên khô cháy, nê u năng se c khi làm cho toàn b lá b khô tr c khi làm cho toàn b lá b khô tr ử ị ạ lúa chín làm h t lúa tr ra b lép l ng ử ị ạ lúa chín làm h t lúa tr ra b lép l ng ọ ế c g i là "vàng nhi u, vì th bênh đ ọ ế nhi u, vì th bênh đ c g i là "vàng lá chín s m.ớ lá chín s m.ớ
̣ ̣
ấ ấ ̀ ̀
̉ ̉
ằ ằ
̣ ̃ ư ̃ ư ̣
́ ́ ệ ệ ̃ ̃ ệ ệ
̉ ̣ ̣ ̀ ̀ ̉ ̣ ̣ ệ ề ệ ề Đi u ki n phát sinh Đi u ki n phát sinh ̃ ư ộ ế ồ ự ̃ ư ộ ế ồ ự đ ng ru ng cho th y, nh ng Th c t Th c t đ ng ru ng cho th y, nh ng ̀ ̀ ̃ ̀ ươ ệ ề ̃ ̀ ̀ ̀ ệ ươ ề ng, vê ti nh hi nh đi u ki n vê dinh d ng, vê ti nh hi nh đi u ki n vê dinh d ́ ậ ợ ưở ́ i cho ng cua cây lu a… thu n l sinh tr ậ ợ ưở i cho ng cua cây lu a… thu n l sinh tr ̀ ̀ ươ ạ ̀ ̀ ươ ạ ng b nh đ o ôn va khô v n, thì th b nh đ o ôn va khô v n, thì th ng ̀ ̀ ậ ợ ̀ ̀ i cho ậ ợ cu ng la nh ng điê u kiên thu n l i cho cu ng la nh ng điê u kiên thu n l ́ ớ ́ b nh vàng lá chín s m pha t sinh, pha t ớ b nh vàng lá chín s m pha t sinh, pha t triên va gây hai manh. triên va gây hai manh.
ừ ừ
ơ ơ ả ả ấ ấ ấ ấ
́ ́ ấ ữ ấ ữ ơ ơ
̣ ́ ́ ̀ ̀ ỷ ỷ ấ ộ ấ ộ ̣
̉
̃ ̃ ố ố
̣ ́ ́ ổ ổ ̣ ệ ệ Bi n pháp phòng tr Bi n pháp phòng tr i ph i đ t, la m cho đ t thông Cày Cày i ph i đ t, la m cho đ t thông thoáng, giu p phân hu ch t h u c trong thoáng, giu p phân hu ch t h u c trong ộ ễ ế ạ ế ạ đâ t, h n ch ch t đ c gây hai cho b r ộ ễ đâ t, h n ch ch t đ c gây hai cho b r ́ ́ ̉cua cây lu a. cua cây lu a. ữ ử ụ Nên s d ng nh ng gi ng i t nhiê m ữ ử ụ Nên s d ng nh ng gi ng i t nhiê m ứ ộ ứ ộ bênh có b lá dày, c ng cây, ít đ ngã. bênh có b lá dày, c ng cây, ít đ ngã.
ạ ạ ử ử
ị ị ố ố ố ố
̣ ̀ ̀ ́ ư ́ ư ̣
́ ́
̣ ̉ ́ ư ́ ư ́ ươ ́ ươ c) trong 2436 gi c) trong 2436 gi ̀ ̃ ̀ ̃ ̣ ̉
́ ́ ̀ươ ̀ươ
ạ ạ ấ ấ ố ố
ượ ượ ạ ạ t nh t t nh t ́ ́ ng giô ng ng giô ng
̉ ̉ ằ ằ X lý h t gi ng b ng cách ngâm trong X lý h t gi ng b ng cách ngâm trong dung d ch thu c Carbenzim 500FL pha dung d ch thu c Carbenzim 500FL pha ́ ́ nô ng đô 0,3% (t c c 30ml thuô c pha nô ng đô 0,3% (t c c 30ml thuô c pha ̀ ơ ̀ ơ , sau trong 10 li t n , sau trong 10 li t n ̀ ́ ơ ̀ ́ ơ đo v t ra đa i sach rô i ngâm u bi nh đo v t ra đa i sach rô i ngâm u bi nh ng. th th ng. Không nên gieo s lúa quá dày, t Không nên gieo s lúa quá dày, t ́ ̣ ơ ́ ̣ ơ dùng máy s hàng sa v i l dùng máy s hàng sa v i l ̀ ̀ ư ̀ ̀ ư khoang 100120 kg/ha la v a. khoang 100120 kg/ha la v a.
ố ố ọ ọ ế ự ế ự
ạ ủ ạ ủ ệ ệ
ể ạ ể ạ ồ ồ ả ả ẩ ẩ
Các thu c hóa h c có th h n ch s gây Các thu c hóa h c có th h n ch s gây h i c a b nh vàng lá g m Benlate, Anvil, h i c a b nh vàng lá g m Benlate, Anvil, ộ ộ copper B, b đôi s n ph m Mataxyl copper B, b đôi s n ph m Mataxyl 500WP + Map Green 6AS 500WP + Map Green 6AS
ạ ạ
ở ở ở ướ ở ướ n n ẫ ẫ ộ ộ ộ ộ
ố ố
ượ ượ ố ố ị ị ệ ổ ệ ệ B nh lem lép h t lúa hi n nay tr nên ph ổ ệ B nh lem lép h t lúa hi n nay tr nên ph ở ế ồ ở ế c ta các vùng tr ng lúa bi n trên ồ c ta các vùng tr ng lúa bi n trên ứ ề ệ ướ ướ ứ ng gia tăng v di n tích l n m c có xu h ề ệ có xu h ng gia tăng v di n tích l n m c ạ ạ đ tác h i; mùa v nào chân ru ng nào đ tác h i; mùa v nào chân ru ng nào ệ cũng có b nh, ch a có gi ng lúa nào ệ cũng có b nh, ch a có gi ng lúa nào ch ng ch u đ ch ng ch u đ ụ ụ ư ư ệ c b nh. ệ c b nh.
ạ ạ ữ ữ ể ể
ệ ệ ử ử
ạ ạ ể ể ạ ạ ắ ắ
ỉ ậ Lem lép h t là thu t ng chung đ ch ỉ ậ Lem lép h t là thu t ng chung đ ch ứ ị ứ tri u ch ng h t lúa b lép, l ng không cho ị tri u ch ng h t lúa b lép, l ng không cho ệ ấ ệ ấ năng su t. Bi u hi n 3 d ng là lép tr ng, năng su t. Bi u hi n 3 d ng là lép tr ng, lép xanh và lép đen. lép xanh và lép đen.
ạ ạ ắ ắ
ỗ ỗ ượ ượ ỏ ấ ỏ ấ
ượ ượ ệ ệ ấ ấ
ữ ữ
ấ ấ ạ ạ ượ ượ ắ ắ ạ ỗ ạ ỗ là h t đó không đ là h t đó không đ
ầ ầ ệ ng h t lép màu ệ Lép tr ng” là hi n t ““Lép tr ng” là hi n t ng h t lép màu ớ ắ ớ ắ c tr ng khi m i tr ra. v tr u không đ c tr ng khi m i tr ra. v tr u không đ silic hóa và không hình thành ch t di p silic hóa và không hình thành ch t di p ụ ụ l c. Nên khi lúa tr th y nh ng h t lép l c. Nên khi lúa tr th y nh ng h t lép ự ế c màu tr ng, th c t ự ế c màu tr ng, th c t ủ ủ hình thành đ y đ . hình thành đ y đ .
ượ ượ ề ề
ượ ượ ẫ ỗ ẫ ng h t tr ra v n ỗ ng h t tr ra v n ấ ợ ấ ợ i hoa i hoa ạ ạ c và h t c và h t
ạ ạ
ệ ệ ệ ệ ả ả ạ ệ ạ ệ Lép xanh” là hi n t ““Lép xanh” là hi n t ệ ấ ệ ấ th y màu xanh. Do đi u ki n b t l th y màu xanh. Do đi u ki n b t l ụ ấ ụ ụ không th ph n, th tinh đ ấ ụ không th ph n, th tinh đ ượ ượ c hình thành. không đ c hình thành. không đ ượ ệ ng h t lép có màu Lép đen” là hi n t ““Lép đen” là hi n t ệ ượ ng h t lép có màu đen, nâu đen, do tác nhân bên ngoài nh ư đen, nâu đen, do tác nhân bên ngoài nh ư ẩ ấ ấ n m b nh, vi khu n và c nh n gié. ẩ n m b nh, vi khu n và c nh n gié.
ệ ệ ấ ấ ặ ặ
ụ ụ
TÁC NHÂN GÂY B NHỆ TÁC NHÂN GÂY B NHỆ ẩ Do nh n gié, vi khu n, n m ho c do các ẩ Do nh n gié, vi khu n, n m ho c do các ư ầ ư ầ tác nhân khác nh : r y nâu, sâu đ c thân, tác nhân khác nh : r y nâu, sâu đ c thân, khô h n.ạ khô h n.ạ
Ự Ự
ờ ỳ ờ ỳ ớ ệ ớ ệ
ữ ữ
ế ế ệ ệ ơ ơ ộ ộ ộ ộ
ư ư ớ ớ
ưở ưở ế ế ả ả
ạ ạ ờ ờ ng đ n năng ng đ n năng ồ ng h t lúa, đ ng th i tác ồ ng h t lúa, đ ng th i tác
ấ ấ ạ ạ ụ ụ Ạ Ạ S PHÁT SINH VÀ TÁC H I S PHÁT SINH VÀ TÁC H I ả ễ ẫ ả ễ ẫ Th i k cây lúa d m n c m v i b nh là Th i k cây lúa d m n c m v i b nh là ữ ừ ổ tr bông đ n chín s a và r i vào nh ng t ữ ừ ổ tr bông đ n chín s a và r i vào nh ng t ấ ẩ t đ th p m đ không khí tháng có nhi ấ ẩ t đ th p m đ không khí tháng có nhi ố ư ượ ố ư ượ ng m a l n và s ngày m a cao, l cao, l ng m a l n và s ngày m a nhi u.ềnhi u.ề ạ ạ Lem lép h t làm nh h Lem lép h t làm nh h ấ ượ su t và ch t l ấ ượ su t và ch t l h i vào v sau. h i vào v sau.
ặ ặ
ấ ấ
ạ ạ
ế ế
ấ ấ ổ ổ ờ ỳ ờ ỳ ớ ớ ờ ụ ờ ụ ể ể
ổ ổ
ợ ợ ư ư ể ộ ể ộ ạ ạ
ủ ủ ố ố
ụ ụ ể ể
ả ả
Th i v : Gieo c y lúa vào th i k thích Th i v : Gieo c y lúa vào th i k thích ờ ỳ ờ ỳ h p đ khi lúa tr không trùng v i th i k h p đ khi lúa tr không trùng v i th i k ề m a gió nh u; khi lúa có đòng tr không ề m a gió nh u; khi lúa có đòng tr không ị đ ru ng b khô h n. ị đ ru ng b khô h n. ầ ầ Phân bón : Bón phân đ y đ và cân đ i. Phân bón : Bón phân đ y đ và cân đ i. ươ ươ ng pháp bón phân Có th áp d ng ph Có th áp d ng ph ng pháp bón phân ự theo màu lá lúa d a vào b ng so màu lá ự theo màu lá lúa d a vào b ng so màu lá lúa. lúa.
ạ ạ ệ ệ ệ ệ
ổ ổ
ệ ệ
ề ề ấ ấ
ả ả ỏ ạ ỏ ạ ệ ệ ầ ầ
ờ ộ ờ ộ ộ ộ ừ ố ừ ố t các lo i sâu b nh Sâu b nh: Phòng tr t Sâu b nh: Phòng tr t t các lo i sâu b nh ẽ ạ phát sinh vào giai đo n đòng tr là s ẽ ạ phát sinh vào giai đo n đòng tr là s ạ ạ gi m b nh lem lép h t. gi m b nh lem lép h t. ủ ủ ỏ ạ ủ ủ ỏ ạ C d i: C d i ký ch c a nhi u n m gây C d i: C d i ký ch c a nhi u n m gây ừ ỏ ạ b nh trên lá và h t lúa. C n phòng tr c ừ ỏ ạ b nh trên lá và h t lúa. C n phòng tr c ư ư trong ru ng cũng nh trên b ru ng. trong ru ng cũng nh trên b ru ng.
ạ ạ c khi gieo s : c khi gieo s :
ố ố ạ ạ
ồ ồ
ộ ộ
ướ ướ
ử ử
ạ ạ
ằ ằ
v t ra r a s ch b ng n v t ra r a s ch b ng n
ng. ng.
ờ ớ ờ ớ ủ ủ bình th bình th ố ố
ừ ừ
ử ử
ệ ệ
ạ ạ ạ ạ
ư ư
ệ ệ ớ ớ
ạ ạ
ờ ờ
ọ ọ
ồ ồ
ả ố ả ố
ấ ấ ờ ỳ ờ ỳ
ế ế ầ ầ
ổ ổ
ổ ề ổ ề ỏ ạ ỏ ạ
ạ ấ ạ ấ
ể ể
ế ế
ư ư
ừ ừ
ạ ạ
ướ ướ
ầ ầ
ỗ ỗ
ỗ ỗ
ừ ệ ừ ệ Phòng tr b nh: Phòng tr b nh: ấ ể ấ ể Th i đi m phun là r t quan tr ng. Nên phun Th i đi m phun là r t quan tr ng. Nên phun ậ ể ệ ế phòng là chính n u đ b nh đã xâm nh p vào ậ ể ệ ế phòng là chính n u đ b nh đã xâm nh p vào ạ ạ t. Phun hai h t lúa r i thì r t khó có k t qu t t. Phun hai h t lúa r i thì r t khó có k t qu t ể ắ ầ ầ ắ ể l n vào th i k lúa b t đ u tr và tr đ u đ l n vào th i k lúa b t đ u tr và tr đ u đ ạ ạ h n ch các lo i n m phát tri n trên v h t lúa. h n ch các lo i n m phát tri n trên v h t lúa. ạ ố ể Có th dùng các thu c nh Anvil 5SC giai đo n ạ ố ể Có th dùng các thu c nh Anvil 5SC giai đo n ẻ ố ẻ ố làm cu i đ nhánh, Nevo 330EC giai đo n t làm cu i đ nhánh, Nevo 330EC giai đo n t c tr , sau tr 1 tu n. đòng tr c tr , sau tr 1 tu n. đòng tr
ạ ạ ế ế ỗ ỗ
ả ả ổ ổ
ể ướ ự ướ c tr có th N u có áp l c đ o ôn, tr ự ể N u có áp l c đ o ôn, tr c tr có th ạ ể ạ ể dùng Amistar Top 325SC đ phòng đ o dùng Amistar Top 325SC đ phòng đ o ằ ôn c bông, c khô v n, vàng lá, lem lép ằ ôn c bông, c khô v n, vàng lá, lem lép h t.ạh t.ạ
Ơ Ơ Ắ
