TRƢỜNG ĐẠI HỌC PHẠM VĂN ĐỒNG
KHOA SƢ PHẠM TỰ NHIÊN

Bµi gi¶ng
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC
KĨ THUẬT CÔNG NGHIỆP Ở TRUNG HỌC CƠ SỞ
Ngƣời biên soạn:
Trương Văn Thanh
Quảng Ngãi, tháng 5 năm 2016
1
MỤC LỤC
MỤC LỤC ........................................................................................................................ 1
LỜI MỞ ĐẦU .................................................................................................................. 4
Chƣơng I: PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC PHẦN VẼ KĨ THUẬT ................................... 6
Ở CÔNG NGHỆ 8 ........................................................................................................... 6
Mục tiêu của chƣơng .................................................................................................... 6
1.1. Giới thiệu chung .................................................................................................... 7
1.1.1. Ví trí, mục tiêu phần Vẽ kĩ thuật ở Công nghệ 8 ............................................ 7
1.1.2. Cấu trúc chƣơng trình và SGK phần Vẽ kĩ thuật ở Công nghệ 8 ................... 7
1.1.3. Đặc điểm của phần Vẽ kĩ thuật ở Công nghệ 8 .............................................. 8
1.1.4. Một số phƣơng pháp, phƣơng tiện dạy học thƣờng dùng trong dạy học Vẽ kĩ
thuật ở Công nghệ 8 .................................................................................................. 8
1.2. Phƣơng pháp dạy học một số nội dung cụ thể ...................................................... 9
1.2.1. Dạy học chƣơng 1. Bản vẽ các khối hình học ................................................ 9
1.2.2. Dạy học chƣơng 2. Bản vẽ kĩ thuật............................................................... 17
1.2.3. Lập kế hoạch bài dạy và tổ chức tập giảng ................................................... 28
1.3. Hƣớng dẫn trả lời một số câu hỏi và đáp án bài tập phần một - Vẽ kĩ thuật ....... 29
1.3.1. Câu hỏi và bài tập sau mỗi bài học ............................................................... 29
1.3.2. Câu hỏi và bài tập bài Tổng kết và ôn tập .................................................... 35
Chƣơng II: PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC PHẦN CƠ KHÍ Ở CÔNG NGHỆ 8 ............ 37
Mục tiêu của chƣơng .................................................................................................. 37
2.1. Giới thiệu chung .................................................................................................. 38
2.1.1. Vị trí, mục tiêu phần Cơ khí ở Công nghệ 8 ................................................. 38
2.1.2. Cấu trúc chƣơng trình và SGK phần Cơ khí ở Công nghệ 8 ........................ 38
2.1.3. Đặc điểm của phần Cơ khí ở Công nghệ 8 ................................................... 39
2.1.4. Một số PPDH thƣờng dùng trong dạy học Cơ khí ở Công nghệ 8 ............... 40
2.2. Phƣơng pháp dạy học một số nội dung cụ thể .................................................... 40
2.2.1. Dạy học chƣơng 3. Gia công cơ khí ............................................................. 40
2.2.2. Dạy học chƣơng 4. Chi tiết máy và lắp ghép ................................................ 44
2.2.3. Dạy học chƣơng 5. Truyền và biến đổi chuyển động ................................... 47
2
2.2.4. Lập kế hoạch bài dạy và tổ chức tập giảng ................................................... 50
2.3. Hƣớng dẫn trả lời một số câu hỏi và đáp án bài tập phần hai - Cơ khí ............... 51
2.3.1. Câu hỏi và bài tập sau mỗi bài học ............................................................... 51
2.3.2. Câu hỏi và bài tập bài Tổng kết và ôn tập .................................................... 55
Chƣơng III: PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC PHẦN KĨ THUẬT ĐIỆN .......................... 57
Ở CÔNG NGHỆ 8 ......................................................................................................... 57
Mục tiêu của chƣơng .................................................................................................. 57
3.1. Giới thiệu chung .................................................................................................. 58
3.1.1. Vị trí, mục tiêu phần Kĩ thuật điện ở Công nghệ 8 ....................................... 58
3.1.2. Cấu trúc chƣơng trình và SGK phần Kĩ thuật điện ở Công nghệ 8 .............. 58
3.1.3. Đặc điểm của phần Kĩ thuật điện ở Công nghệ 8 ......................................... 60
3.1.4. Một số PPDH thƣờng dùng trong dạy học Kĩ thuật điện ở Công nghệ 8 ..... 60
3.2. Phƣơng pháp dạy học một số nội dung cụ thể .................................................... 61
3.2.1. Dạy học chƣơng 6. An toàn điện .................................................................. 61
3.2.2. Dạy học chƣơng 7. Đồ dùng điện gia đình ................................................... 66
3.2.3. Dạy học chƣơng 8. Mạng điện trong nhà ..................................................... 73
3.2.4. Lập kế hoạch bài dạy và tổ chức tập giảng ................................................... 78
3.3. Hƣớng dẫn trả lời một số câu hỏi và đáp án bài tập phần ba - Kĩ thuật điện ...... 79
3.3.1. Câu hỏi và bài tập sau mỗi bài học ............................................................... 79
2.3.2. Câu hỏi và bài tập bài Tổng kết và ôn tập .................................................... 86
Chƣơng IV: DẠY HỌC MÔĐUN SỬA CHỮA XE ĐẠP Ở CÔNG NGHỆ 9 ............. 87
Mục tiêu của chƣơng .................................................................................................. 87
4.1. Giới thiệu chung .................................................................................................. 88
4.1.1. Vị trí, mục tiêu .............................................................................................. 88
4.1.2. Cấu trúc chƣơng trình và SGK môđun Sửa chữa xe đạp ở Công nghệ 9 ..... 89
4.1.3. Đặc điểm của môđun Sửa chữa xe đạp ở Công nghệ 9 ................................ 90
4.1.4. Một số phƣơng pháp, phƣơng tiện dạy học thƣờng dùng trong dạy học Sửa
chữa xe đạp ở Công nghệ 9 ..................................................................................... 90
4.1.5. Một số chuẩn bị cụ thể .................................................................................. 91
4.2. Phƣơng pháp dạy học một số nội dung cụ thể .................................................... 91
3
4.2.1. Một số vấn đề cần lƣu ý khi dạy ................................................................... 91
4.2.2. Về PPDH một số nội dung cụ thể ................................................................. 91
4.2.3. Lập kế hoạch bài dạy và tổ chức tập giảng ................................................... 97
4.3. Hƣớng dẫn trả lời một số câu hỏi và đáp án bài tập môđun Sửa chữa xe đạp .... 98
4.3.1. Câu hỏi và bài tập sau mỗi bài học ............................................................... 98
4.3.2. Câu hỏi và bài tập bài Ôn tập ........................................................................ 99
Chƣơng V: DẠY HỌC MÔĐUN LẮP ĐẶT MẠNG ĐIỆN TRONG NHÀ Ở CÔNG
NGHỆ 9 ........................................................................................................................ 101
Mục tiêu của chƣơng ................................................................................................ 101
5.1. Giới thiệu chung ................................................................................................ 102
5.1.1. Vị trí, mục tiêu ............................................................................................ 102
5.1.2. Cấu trúc chƣơng trình và SGK môđun Lắp đặt mạng điện trong nhà ở Công
nghệ 9 .................................................................................................................... 103
5.1.3. Đặc điểm của môđun Lắp đặt mạng điện trong nhà ở Công nghệ 9 .......... 104
5.1.4. Một số phƣơng pháp, phƣơng tiện dạy học thƣờng dùng trong dạy học Lắp
đặt mạng điện trong nhà ở Công nghệ 9 ............................................................... 104
5.1.5. Một số chuẩn bị cụ thể ................................................................................ 105
5.2. Phƣơng pháp dạy học một số nội dung cụ thể .................................................. 106
5.2.1. Một số vấn đề cần lƣu ý khi dạy ................................................................. 106
5.2.2. Về PPDH một số nội dung cụ thể ............................................................... 106
5.2.3. Lập kế hoạch bài dạy và tổ chức tập giảng ................................................. 109
5.3. Hƣớng dẫn trả lời một số câu hỏi và đáp án bài tập môđun Lắp đặt mạng điện
trong nhà ................................................................................................................... 110
5.3.1. Câu hỏi và bài tập sau mỗi bài học ............................................................. 110
5.3.2. Câu hỏi và bài tập bài Tổng kết và ôn tập .................................................. 112
PHỤ BẢN .................................................................................................................... 114
Phụ bản 1. Kế hoạch bài dạy: Bài 2 - Hình chiếu .................................................... 114
Phụ bản 2. Kế hoạch bài dạy: Bài tập thực hành - Hình chiếu của vật thể .............. 118
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................ 125
4
LỜI MỞ ĐẦU
Tập bài giảng Phƣơng pháp dạy học (PPDH) Kĩ thuật Công nghiệp (KTCN) ở
Trung học Cơ sở (THCS) này đƣợc biên soạn theo chƣơng trình đào tạo mã ngành
51140214 ban hành theo quyết định số 1448/QĐ-ĐHPVĐ ngày 22 tháng 9 năm 2014
của Hiệu trƣởng trƣờng Đại học Phạm Văn Đồng. Đây là một trong những học phần
bắt buộc đào tạo giáo viên giảng dạy môn Công nghệ (phần KTCN) ở THCS. Thời
lƣợng của học phần là 4 tín chỉ, bao gồm 30 tiết lí thuyết và 60 tiết thực hành.
Sau khi học xong học phần này, sinh viên (SV) cần có đƣợc các khả năng mong
đợi nhƣ sau:
- Mô tả đƣợc vị trí, cấu trúc chƣơng trình và những phƣơng pháp thƣờng dùng
trong dạy học phần KTCN của môn Công nghệ ở trƣờng THCS.
- Giải thích đƣợc mục tiêu, đặc điểm phần KTCN của môn Công nghệ ở trƣờng
THCS.
- Hệ thống hóa đƣợc những nội dung chính phần KTCN của môn Công nghệ ở
trƣờng THCS.
- Trả lời đƣợc các câu hỏi và có đáp án các bài tập phần KTCN của môn Công
nghệ trong sách giáo khoa (SGK) ở trƣờng THCS.
- Thiết kế và thực hiện đƣợc một số kế hoạch bài dạy lí thuyết và thực hành phần
KTCN của môn Công nghệ ở trƣờng THCS .
- Tự xác định đƣợc những khó khăn trong dạy học phần KTCN của môn Công
nghệ ở trƣờng THCS và biện pháp khắc phục.
Nội dung tập bài giảng gồm 5 chƣơng:
Chƣơng 1. Phƣơng pháp dạy học phần Vẽ kĩ thuật ở Công nghệ 8.
Chƣơng 2. Phƣơng pháp dạy học phần Cơ khí ở Công nghệ 8.
Chƣơng 3. Phƣơng pháp dạy học phần Kĩ thuật điện ở Công nghệ 8.
Chƣơng 4. Dạy học môđun Sửa chữa xe đạp ở Công nghệ 9.
Chƣơng 5. Dạy học môđun Lắp đặt mạng điện trong nhà ở Công nghệ 9.
Mỗi chƣơng đều đƣợc cấu trúc gồm 3 mục:
Mục 1. Giới thiệu chung về vị trí, mục tiêu; cấu trúc chƣơng trình; đặc điểm và
những phƣơng pháp thƣờng dùng trong dạy học phần tƣơng ứng.