Vũ Thành Tự Anh
Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright
Thiết kếnghiên cứu xác định và không xác định
Chọn mẫu trong nghiên cứuđịnh tính
Chọn mẫu dựa vào biếnphụthuộc
Chọn mẫu dựa vào biếngiải thích
Chọn quan sát một cách có chủđịnh
Mộtví dụminh họa vềchọn quan sát trong nghiên cứu
định tính
Nội dung trình bày
Thiết kếnghiên cứulà một kếhoạch vềcách thức thu
thậpvà sửdụng bằng chứng đểđưa ra các suy luận
Puzzle và câu hỏi nghiên cứu
Mô hình/lý thuyết/khung phân tích
Dữliệu
Sửdụng dữliệu
Nếu thiết kếnghiên cứucó tính không xác định thì
không thểđưa ra hay kiểmđịnh giảthuyết nhân quả
một cách đúng đắn
Hai trường hợp thiết kếkhông xác định phổbiến:
Sốsuy luậnnhiều hơn sốbiểuhiện quan sát được
Các biếngiải thích có tương quan hoàn hảo với nhau
Thiết kếnghiên cứu không xác định
Khi n nhỏ, chọn mẫungẫu nhiên không khảthi
Tình thếlưỡng nan khi n nhỏ: Chọn mẫungẫu
nhiên hay có chủđịnh đều dẫn tới nguy cơthiên lệch
Thiên lệch khi chọn mẫungẫu nhiên: Xuất phát từtính
đặc thù của các quan sát định tính –do vậygiảđịnh
“đồng nhấtđơn vị” bịvi phạm.
Thiên lệch khi chọn mẫucó chủđịnh: Do chọn các quan
sát trên cơsởkết hợp các biếnđộc lập và phụthuộc
theo một cách nào đó sao cho kết quảnghiên cứu xác
nhận một giảthuyếtmà ta muốn từtrước.
Chọn mẫu trong nghiên cứuđịnh tính
Các nhà nghiên cứuthường hứng thú với các trường
hợpđặcbiệt hay khác thường (điểmkỳ dị)
Khi ấy, các quan sát đượcchọn dựavào biếnphụ
thuộc, và do đó có nguy cơdẫnđến thiên lệch
Đặcbiệt nên tránh khi muốn khái quát hóa hay xây
dựng lý thuyếtphổquát
Khi chọn mẫu dựa vào biếnphụthuộc cầný thứcrõ và
tìm cách điềuchỉnh sựthiên lệch
Mộttrụctrặc khác nảy sinh khi giới hạnviệcchọn mẫu
trong một khoảng giá trịnhấtđịnh củabiếnphụthuộc
Tóm lại, bấtkỳ quy tắcchọn mẫu nào dựa vào biếnphụ
thuộcđềuảnh hưởng tớiước lượng tác động nhân quả.
Chọn mẫu dựa theo biếnphụthuộc