ƯƠ
CH
NG 2
Ữ
Ả
Ả
Ề Ơ Ấ NH NG V N Đ C Ị Ủ B N C A QU N TR R I ROỦ
ị ủ
ị
ạ ủ ườ ạ
ả ậ
ấ
ạ ạ ộ ủ ả ấ
ả ề ệ 2.2 Khái ni m v Qu n Tr R i Ro 2.2.1 Đ nh nghĩa QTRR QTRR là “ S nh n d ng, đo l ể ự ậ ng và ki m soát các lo i r i ro có ụ ị ừ ạ ể các d ch v chính hay th đe do các lo i tài s n và thu nh p t ủ ả ừ t các ho t đ ng s n xu t kinh doanh chính c a 1 ngành kinh doanh hay c a 1 DN s n xu t”.
ả ị ủ ế ọ
ủ ạ
là quá trình ti p c n ệ ố ổ ữ ằ ấ ữ ể
ấ ợ ơ ộ ưở ữ ủ ế ồ ờ
Qu n tr r i ro ậ r i ro m t cách khoa h c, ộ ể ườ ậ ệ ng, ki m soát, toàn di n và có h th ng nh m nh n d ng, đo l ả ấ ả i ng b t l và gi m thi u nh ng t n th t, m t mát, nh ng nh h ủ ủ c a r i ro đ ng th i tìm cách bi n r i ro thành nh ng c h i thành công.
ị ủ
ị
ụ
ả
:
ủ
ổ
ỉ
r i ro, không ch cho r i ạ ủ ấ ả t c các lo i r i ro khác
ả ề ệ 2.2 Khái ni m v Qu n Tr R i Ro 2.2.1 Đ nh nghĩa QTRR M c tiêu c a qu n tr r i ro ị ủ ủ ấ ừ ủ 1. Né tránh các t n th t t ạ ro tai n n mà còn cho t ỗ ủ trong chu i r i ro
ể
ệ
ấ
ấ
ố
2. T i thi u hoá các t n th t có th xu t hi n và t
i
ậ
ổ
ổ ả ủ
ể ấ
ố ể
thi u hoá h u qu c a 1 t n th t.
ị ủ
ị
ả
ả
ấ
ư
ị ủ ộ
ồ
ụ
ượ
ế
ử ụ
ấ
ươ
ử
ồ
ả ủ ng pháp x lý r i ro (bao g m c
ấ ừ
ứ
ể
ả
ợ
ả ề ệ 2.2 Khái ni m v Qu n Tr R i Ro 2.2.1 Đ nh nghĩa QTRR Các chi phí liên quan trong quá trình qu n tr r i ro: - Các chi phí làm gi m t n th t nh : toàn b chi phí ổ c ph c h i, chi phí thay th hay các chi phí đ thanh toán; - Các CP t n th t do không s d ng máy móc thi ế ấ ổ t ị ạ ả ị b , gián đo n s n xu t,… nguyên nhân do NVL b ư ạ h h i; - CP cho các ph ấ ợ ổ tài tr t n th t) - Ph c h i t n th t t ụ ồ ổ
: Cty b o hi m, c u tr ,…
ị ủ
ả
ườ
ệ ề 2.2 Khái ni m v Qu n Tr R i Ro ủ ườ ng r i ro 2.2.2 Đo l ả ượ ử ụ ầ Các thành ph n căn b n đ
c s d ng trong đo l
ng:
ổ
ấ
ợ
S xu t hi n ng u nhiên 1 t n th t hay 1 l
i ích là gì?
1. Xác su t:ấ ự ấ ấ
ẫ ư ế
ấ ẽ ớ ở
ổ
i ích hay t n th t s l n c nào? ẽ ổ
ủ
ấ
ổ
ệ • ệ • Nó xu t hi n nh th nào? ấ ứ ổ 2. M c t n th t: •. M c l •. N u 1 t n th t, các chi phí nào khác s đi kèm? Chi phí c a 1 t n th t có
ứ ợ ế ể
ổ
ấ
ả ủ ổ ế ủ t r i ro ổ
ấ ự ế ổ c quy đ i cho t n th t tr c ti p
3.
ậ ể ề ế ượ ơ ủ
S hi n di n c a nguy c r i ro
§
là bao nhiêu?
ấ th bao g m: ü Chi phí tăng them do h u qu c a t n th t; ü Chi phí tăng them đ đi u ti ü Các chi phí gián ti p đ ệ ủ ự ệ ổ ị ủ T ng giá tr r i ro th c t ứ ộ ệ
ự ế ư ế
ệ
§ M c đ hi n di n nh th nào?
ả ầ ả ệ ự
ị ủ ệ
ề ủ
ố t; ề ợ i ích ti m
ấ ề ướ ố
ệ ấ ấ
ủ ế ụ
ạ ợ i l ầ ể ư ủ ụ ể
Đ qu n tr r i ro c n ph i th c hi n ể ộ ố m t s công vi c sau: þ Nh n d ng càng nhi u r i ro càng t ạ ậ þ Đi u ti ế ủ ề t r i ro sao cho l ấ ớ ả năng ph i là l n nh t þ T i thi u hoá t n th t ti m năng tr ổ ể c ộ ổ khi m t t n th t nào đó xu t hi n. Đây chính là m c tiêu ch y u c a QTRR; ế nó là k ho ch, là công c đ ra các ế ị quy t đ nh t ạ ố ư i u
Qúa 2.3 trình qu n ả ị ủ tr r i ro R i ro là vi c khó ệ ủ ố ượ c đ i né tránh đ ứ ớ ổ v i t ch c hay cá nhân. Nó cũng có i ích th mang l nh ng đa ph n là nguyên nhân gây ra ấ ổ t n th t
ạ
ậ
ủ
ượ ấ c t
t các r i
ả
ổ
ấ ượ ủ
c và ít khi x y ra. ấ
ề
ạ
ườ
ộ ố ủ ủ ng là tai ho
ủ
ậ
ạ
ộ
ề
ấ
ộ ố ề
ượ ư
ả
ượ ệ ả c đ a vào
ườ
ự
ấ
ủ
nhiên th ệ
ậ
ề ổ ệ ủ ủ ấ
ấ ớ
ữ
ổ
Nguyên nhân không nh n d ng đ ro vì: Ø M t s r i ro không th y đ ế N u 1 r i ro là nguyên nhân c a 1 t n th t, thì nó th Ø M t vài r i ro không nh n d ng đ c vì trong ể quá trình tìm hi u quy trình công ngh s n xu t, m t s đi u kho n đã không đ (Metro Hà N i).ộ Ø Trong t ấ ng có r t nhi u t n th t ự ệ ấ ỏ nh xu t hi n ngoài s hi n di n c a r i ro, ệ trong khi đó nh ng t n th t l n ít khi xu t hi n.
ạ ặ
ạ ể
2.3 Qúa trình qu n ả ị ủ tr r i ro ậ 2.3.1 Nh n d ng ố m i nguy hi m và ủ r i ro ü Các r i ro đ u có ủ ể ạ ậ th d ng nh n ượ ủ ấ đ c. V n đ ch ế ậ ả y u là ph i nh n ượ ạ c nguyên d ng đ ả ậ nhân và h u qu ; ü Có r i ro có th ể ư ế t nh ng nh n bi ề ấ cũng có r t nhi u ậ ạ lo i khó nh n d ng ạ ậ ho c nh n d ng sai
ị ủ ệ
ự ổ ể
ố
ươ
ủ
ế
ả
ả 2.3 Qúa trình qu n tr r i ro R i ro đe do đ n tài s n và thu nh p doanh nghi p là 1 s t ng h p gi a ả ữ ợ ậ ạ ế ủ ạ ậ 2.3.1 Nh n d ng m i nguy hi m và ườ ạ ầ ng ng m i và RR suy đoán. Các r i ro sau đây th RR thu n tuý, RR th ủ ệ ấ xu t hi n: r i ro ị ấ ổ 1. T n th t v t ch t do tài s n b ạ ỷ
ệ ẫ ứ
ấ ậ ặ ị ư ỏ hu ho i ho c b h h ng
ẩ
ả ả 6. Phá s n công ngh d n đ n gi m ầ ủ nhu c u hay cung ng không đ ả SL s n ph m
ạ
ộ
ấ
ổ
ự
ố
ặ ư ỏ
ự
2. Các hành đ ng ph m pháp là nguyên nhân gây nên t n th t ả ho c h h ng tài s n
ổ ơ ấ 7. S thay đ i c c u dân s , thói ổ ủ quen c a KH và các s thay đ i c a XHủ
ả ủ ổ ườ
ấ ổ ươ
ặ
ị
ị ừ
ấ 3. H u qu c a t n th t t n th t tài ng ho c i LĐ b th
8. R i ro chính tr t
các ho t đ ng
ủ
ướ
ậ ả s n, ng ch tế
ạ ộ c ngoài,
ủ ủ c a chính ph , CP n nhóm áp l cự
ệ
ị ươ
ủ
ế
9. R i ro kinh t
4. Trách nhi m pháp lý phát sinh khi ư ỏ ng, h h ng ườ i LĐ,
ủ
ậ
ấ
ư ng v t ch t nh
ử vong, b th có t ủ TS c a khách hang, ng dân chúng
ườ 10. R i ro môi tr ồ ậ khí h u, ngu n tài nguyên, ô
ả
ồ
ệ ưở
ễ
5. Qu n lý t
i
nhi m hay hi n t
ng elnino
ị ủ
ả
ủ
ố
ể
ậ
2.3 Qúa trình qu n tr r i ro ạ 2.3.1 Nh n d ng m i nguy hi m và r i ro
ấ ả
ệ ướ ượ ầ ề ườ i và tài s n khi ng t n th t tr c ti p có 1 t m quan
ổ c l ươ
ổ ng trình QTRR. ồ ủ
ấ ằ ừ ả ể ướ c là ngu n thông tin quý giá đ ể c đây nh m ngan ng a gi m thi u
ươ
ấ ạ ổ Phân lo i t n th t ầ ấ ự ế : là t n th t ban đ u v ng ổ 1. T n th t tr c ti p ấ ự ế ủ ả x y ra r i ro; vi c ấ ớ ọ tr ng r t l n trong ch è. Báo cáo TC c a các năm tr ướ ổ phân tích các t n th t TC tr RR t
ng lai.
ấ ả ả ổ
ấ ự ể ổ ơ ấ ệ ướ ượ ổ ổ ấ ậ ữ ế : là nh ng t n th t h u qu do t n th t tr c ấ ng t ng t n th t khó h n r t nhi u so c l
ổ 2. T n th t gi n ti p ế ti p gây ra. Vi c ấ ự ế ớ ổ v i t n th t tr c ti p
ệ ấ ự ế ố ổ ớ ủ ế
VD: Vi c thi r t c a SV năm cu i, t n th t tr c ti p gián ti p là gì?
ậ ầ ạ ế ề ổ VD: S p c u Bình Đi n, vào 27, 28 tháng ch p t t, năm 2002 t n
ấ ự ế ế th t tr c ti p gián ti p là gì?
ị ủ
ả
ủ
ố
ể
ậ
2.3 Qúa trình qu n tr r i ro ạ 2.3.1 Nh n d ng m i nguy hi m và r i ro
ấ ạ ổ Phân lo i t n th t ấ 3. T n th t pháp lý: ườ
ổ
ặ ệ ạ ổ ấ ọ ng chú tr ng đ c bi t vào 2 lo i t n th t pháp
Các nhà QTRR th lý:
ậ ồ ườ ườ
Ø Các đi u lu t b i th ề Ø T n th t pháp lý do xúc ph m làm t n th ấ
ng cho ng ạ ộ i lao đ ng ươ ổ ườ ế ng đ n ng i lao
ổ đ ngộ ạ ầ
ấ ư ị ả ạ ộ
ả ư ủ ổ ứ ổ ứ ủ ừ
ng t ấ ố ờ ổ Bên c nh các vđ trên, nhà QTRR c n ph i l u ý các t n th t pháp ch c cũng nh b nh lý trong quá trình ho t đ ng SXKD c a t ạ ộ ưở ch c khác. các ho t đ ng SXKD c a các t h è R t t n kém chi phí và th i gian,…
ị ủ
ả
ủ
ố
ể
ậ
2.3 Qúa trình qu n tr r i ro ạ 2.3.1 Nh n d ng m i nguy hi m và r i ro
ổ ự
ộ ả ị ấ
ặ ườ
ờ ạ ư ậ ề ặ
ụ
ạ ộ ữ ườ ệ ề ộ
ự i lao đ ng, đ c bi ả ặ ể ả i
ể ộ
ượ ổ ả
ự ộ
ườ ự ố ả ọ ẽ ườ ồ
ấ ạ ổ Phân lo i t n th t ồ ấ 4. T n th t ngu n nhân l c: Ø. Khi kh năng lao đ ng (tay chân, trí óc), kinh doanh b m t đi ể i LĐ không th tham gia lao ho c không vì 1 lý do nào đó, ng đ ng ộ è r i vào tr ng thái không th ki m ti n ho c th nh p; ể ế Ø. Trong ho t đ ng sxkd, s thành công hay th t b i ph thu c ộ ấ ạ ộ ấ t lao đ ng chuyên r t nhi u vào nh ng ng ữ môn cao, sâu. Do đó nhà QTRR ph i hi u rõ và có nh ng gi ườ ữ pháp đ thu hút, gi chân ng i lao đ ng. Ø. Các nhà QTRR c n ph i nh n d ng đ ậ ạ ầ ả ủ c a ng ậ ượ có s c x y ra h s nh n đ
ấ ề c t n th t ti m năng i lao đ ng, d trù kho n chi phí này là bao nhiêu, và khi c phí b i th
ng là bao nhiêu ế ườ ụ ậ ầ ầ ầ i ch t, g n 200 ơ VD: v s p c u c n th vào 26/09/2007, 60 ng
ị ươ b th ng,…
ị ủ ấ ớ
ả ổ
Ướ
2.3 Qúa trình qu n tr r i ro 2.3.2
ấ c tinh t n th t l n nh t
ầ ả ể ể ươ ng trình QTRR, nhà QTRR c n ph i hi u
ng đ i chính xác 2 KN:
ổ ả ệ ạ ệ ạ ớ t h i tài ể t h i l n nh t: bi u hi n qua t ng thi
ấ ữ ệ ấ
ể ớ ệ ạ ớ ấ ả t h i l n nh t x y ra
ệ ạ ữ t h i có th l n nh t: t ng chi phí thi ườ ấ ổ ng
ể ự ấ t h i ti m năng l n nh t, nhà
ổ
ớ ệ ạ ề ồ ự ế ả ọ ế ượ ấ c v n đ , m i kh năng tr c ti p hay ệ ạ ề ự c đ a vào d tính t ng thi t h i ti m năng và ả ế
ấ ộ
ứ ộ ệ ạ ệ ạ ỷ Khi tri n khai ch ố ươ t ► Kh năng thi ể ả chính có th x y ra trong nh ng TH x u nhât ► Thi trong nh ng TH bình th è Đ d tính và xác đ nh ngu n thi ị ề ậ ả QTRR ph i nh n bi t đ ả ượ ư ế gián ti p ph i đ ạ ế ự d trù k ho ch gi ụ ổ VD: V n nhà máy đi n h t nhân Fukushima, 2011, do đ ng đ t, ầ sóng th n, thi i quy t. ạ ệ USD, m c đ thi t h i 200 t t h i?
ạ ầ Các ph n còn l ệ ả i tham kh o tài li u