TÂM LÝ H CỌ
Đ Ề
Ị
TRONG
I U TR
ộ
B môn: GDSK TLYH
ụ
ọ
M c tiêu bài h c:
ả đượ Mô t ữ c nh ng đặ đ ể c i m tâm lý trong khám
b nh.ệ
đượ ươ độ Trình bày ữ c nh ng ph ng pháp tác ng tâm lý
đế ườ ệ n ng i b nh.
KHÁM LÂM SÀNG TÂM LÝ
1. Khái ni m:ệ
ườ ố đồ ầ ờ Ng i th y thu c ng th i là nhà tâm lý.
ọ đế ứ Khám lâm sàng y h c chú ý ệ n các tri u ch ng
ấ ề ể v th ch t.
đế Khám lâm sàng tâm lý là chú ý n cá tính, nhân
cách.
2. Cách h i b nh:
ỏ ệ
ỏ H i hành chánh
ị đ Lý l ch gia ình
ị ườ ệ Lý l ch ng i b nh
ấ đề ệ ạ ấ đề ổ ộ V n hi n t i ( v n n i c m)
ệ
ề ử ủ Khai thác ti n s c a b nh nhân
ề ử Ti n s cá nhân:
ệ ể ề ả ở Tìm hi u v tính cách, s thích, tình c m, nguy n
v ng…ọ
ấ đề ữ Nh ng v n ứ trong quá kh .
đ ề ử ề Ti n s v gia ình:
đ Các thành viên trong gia ình:
ố ị S anh, ch , em….
ự ả ưở độ ủ ộ S nh h ng hay tác ng c a m t thành viên
đ đố ớ ệ trong gia ình i v i b nh nhân
ề ử ệ ậ Ti n s b nh t t:
ướ đế đ ừ Tr c khi n khám ã t ng khám qua bao nhiêu
ĩ bác s khác?
ề ệ ứ ứ Có ký c gì v b nh trong quá kh hay không?
ứ ủ ệ ệ ệ B nh nhân có kinh nghi m trong các tri u ch ng c a
ệ b nh nhân
Ệ
ĐẶ Đ Ể C
I M TÂM LÝ TRONG KHÁM B NH
ệ ầ ố 1. Th y thu c và b nh nhân
ố ầ 1.1. Th y thu c:
ế ệ ố Không có quan h huy t th ng
ề ự ử ụ Không s d ng quy n l c
độ ậ ấ ạ Không tác ng theo d ng v t ch t
ầ ủ ườ ầ Yêu c u c a ng ố : i th y thu c
ứ ự ế ả ă ọ Ph i có ki n th c chuyên môn và n ng l c ( h c
hành)
ệ ầ đứ Có tinh th n trách nhi m, đạ đứ o c, y ề c ngh
nghi pệ
ữ ậ ủ ệ ợ ụ đ ể Gi bí m t c a b nh nhân, không l i d ng i m
ủ ệ ế y u c a b nh nhân
Đố ử ọ ệ ằ ớ i x công b ng v i m i b nh nhân
ớ ệ ế ế ườ ệ Bi t giao ti p v i b nh nhân và ng i nhà b nh
ữ ữ nhân (ngôn ng và phi ngôn ng )
ế ớ đồ đ ọ ệ Tôn tr ng và oàn k t v i ng nghi p
Yêu nghề
ệ 1.2. B nh nhân:
ườ ủ độ Là ng i ch ấ ng cung c p thông tin.
ờ ự ủ ủ ố Mong ch s quan tâm và an ầ i c a th y thu c.
ờ đợ ự ả ữ Luôn ch i s gi ị i thích và cách ch a tr
ữ ệ 2. Nh ng đặ đ ể c i m tâm lý trong khám b nh
ầ ả độ ỏ ố Th y thu c ph i linh ng trong quá trình h i
b nh.ệ
ủ ễ ệ ắ ố N m rõ các r i nhi u tâm lý c a b nh nhân
ể ể đượ ắ ủ ữ ă Có th hi u ă c nh ng b n kho n, khúc m c c a
ệ b nh nhân.
ữ ơ ể ủ ầ ọ ỏ T m quan tr ng c a ngôn ng c th trong lúc h i
b nh.ệ
ẩ đ 3. Ch n oán tâm lý
ữ ậ ấ ả Xác l p b n ch t nh ng đặ đ ể c i m tâm lý cá nhân
ủ c a nhân cách
ệ ạ ự đ Đ ự ạ ánh giá tr ng thái hi n t i, d oán s phát
ể ươ đư ế ệ ị tri n trong t ng lai, a ra các ki n ngh theo nhi m
ẩ đ ủ ầ ụ v , yêu c u c a ch n oán tâm lý
ể Tìm hi u nguyên nhân
ứ ể ệ Tìm hi u tri u ch ng
đị ệ ự ệ Xác nh s hi n di n m t ộ đặ đ ể c ộ i m, m t khía
đị đ ằ ạ c nh tâm lý nào ó và nh m xác nh nguyên nhân
đặ ệ ườ ế ợ ủ c a chúng, c bi t trong tr ế ng h p khi m khuy t.
ƯƠ
ĐỘ
III CÁC PH
NG PHÁP TÁC
NG TÂM LÝ
1. M c
ụ đ ích:
ự ụ ứ ế ậ V n d ng ki n th c và th c hành trong quá trình
đ ề ị khám và i u tr
ự đ ề ứ ậ ỉ ệ Giúp b nh nhân t i u ch nh nh n th c và hành
ủ vi c a mình
2. Yêu c u:ầ
ọ đạ ươ ế ứ ề Có ki n th c v tâm lý h c i c ng.
ứ ề ụ ế ế Bi t áp d ng các ki n th c v tâm lý trong quá
đ ề ệ ị trình khám và i u tr cho b nh nhân.
3. Ý ngh a:ĩ
ứ ố ơ ề ệ ệ ậ Giúp b nh nhân nh n th c t t h n v b nh lý
ệ ậ ấ ớ B nh nhân ch p nh n và thích nghi v i các quá
đ ề ị ủ ầ trình ố i u tr c a th y thu c
ụ ứ ằ ỏ ứ ề Nh m nâng cao ý th c v giáo d c s c kh e cá
ệ nhân cho b nh nhân.
ươ độ đế ệ 4. Các ph ng pháp tác ng tâm lý n b nh nhân
ươ ự ế 4.1. Ph ng pháp tr c ti p:
ờ L i nói
Thôi miên
Đ ề ị i u tr nhóm
ư ả Th gi n
ứ ậ Nh n th c
Hành vi
Nhân v nă
ươ ế 4.2 Ph ng pháp gián ti p
ườ ự Môi tr ng t nhiên
ườ Môi tr ộ ng xã h i
Ệ
CÁC LI U PHÁP TÂM LÝ
ả ệ ế ợ i thích h p lý hay li u pháp thuy t
ệ 1. Li u pháp gi ph c:ụ
ệ ă ạ ố ố ỉ đị Ch nh : các b nh tâm c n ( r i lo n phân ly, r i
ệ ạ ạ ầ ả ă ố lo n lo âu, r i lo n tr m c m, tâm c n nghi b nh)
ể ế ể ệ Các b nh tâm th : cao huy t áp tâm th ,
đạ ạ viêm loét d dày, viêm i tràng….
ạ ạ ấ ố ố Các r i lo n tâm sinh khác: r i lo n gi c
ủ ố ụ ạ ng , r i lo n tình d c
ỉ đị ố Ch ng ch nh:
ệ ầ Tâm th n phân li t
ể ậ ầ Ch m phát tri n tâm th n
ấ M t trí
ự ể ệ Các b nh th c th
ệ ị 2. Li u pháp tâm lý ám th :
đ ạ ố ỉ đị Ch nh : r i lo n phân ly ( Hysteria), au tâm sinh
ắ ơ ệ ố ượ C t c n nghi n: thu c lá, r u, ma túy….
ể ố đạ ắ ạ R i lo n tâm th : viêm i tràng co th t,
hen tâm th …ể
ỉ đị ố Ch ng ch nh :
ệ ạ ầ Các b nh lo n th n
ự ệ ể Các b nh th c th
ể ặ ệ Các b nh tâm th n ng
ố ạ R i lo n nhân cách
ệ 3. Li u pháp thôi miên
ạ ả ạ ố ố ợ ỉ đị Ch nh : r i lo n lo âu, r i lo n ám nh s , ám
nh…ả
ứ ệ ượ ố Các ch ng nghi n: r u, thu c lá, ma
túy…
ệ ạ ạ ấ ố Các tr ng thái nghi b nh, r i lo n gi c
ủ ố ạ ă ạ ố ố ụ ng , r i lo n tình d c, r i lo n n u ng
ỉ đị ố Ch ng ch nh:
ạ ạ ầ ấ ạ Các tr ng thái lo n th n c p và m n
ự ổ ệ Các b nh th c t n
ơ độ C n ng kinh
ể ậ ệ Ch m phát tri n và sa sút trí tu
ố ạ R i lo n nhân cách
ư ả ệ 4. Li u pháp th gi n
ạ ấ ố ố ờ ỉ đị Ch nh : phòng ch ng stress và r i lo n nh t th i
do stress
ệ ă ạ ố ố Các b nh tâm c n: r i lo n phân ly, r i
ạ ả ạ ầ ả ă ố lo n ám nh, r i lo n lo âu, tr m c m tâm c n…
ể ạ ạ ố Các r i lo n tâm th : loét d dày tá
đạ ế ế ả tràng, viêm i tràng, cao huy t áp, hen ph qu n,
đ ầ viêm a th n kinh..
ứ ệ ượ ố Các ch ng nghi n: r u, ma túy, thu c lá
đ ứ Các ch ng au
ủ ố ạ ạ ấ ố ụ R i lo n gi c ng , r i lo n sinh d c
ạ ố độ Các r i lo n khác: nhân cách, ng kinh
ỉ đị ố Ch ng ch nh:
ạ ạ ấ ầ Lo n th n c p và m n
ể ấ ậ ớ ệ M t trí nh và ch m phát tri n trí tu
ự ể ệ Các b nh th c th
ự ỷ ứ Ch ng t k
ứ ệ ậ 5. Li u pháp nh n th c hành vi
ỉ đị Ch nh:
đặ ệ c hi u
ả ả ả ợ ợ ộ ơ ợ C n ho ng s Ám nh s xã h i, ám nh s
ả ả ố ợ kho ng tr ng, ám nh s
ả ưỡ ứ ặ ầ ả Ám nh c ng b c không kèm tr m c m n ng
Lo âu lan t aỏ
ự ầ ả ạ ố Tr m c m( không có t sát) kháng l i thu c
ướ ầ h ng th n khác
ứ ụ ạ ă ạ ố ố ệ ợ R i lo n ch c n ng tình d c, r i lo n quan h v
ch ngồ
ơ độ C n ng kinh
ể ậ ệ Ch m phát tri n và sa sút trí tu
ố ạ R i lo n nhân cách
ơ ể ệ đế Các b nh lý c th có liên quan n tâm lý hành
ư ế vi: cao huy t áp, AIDS, ung th , lão khoa
ứ ệ ượ ố Các ch ng nghi n: ma túy, r u, thu c lá
ạ ố ở ẻ đ đ Các r i lo n tâm lý ầ tr em: ái d m ban êm,
ắ ả ả ợ ự ỷ nói l p,, lo âu, ám nh s , ám nh, t k .
ỉ đị ố Ch ng ch nh:
đ ạ ệ ầ ấ Tâm th n phân li t trong giai o n c p tính
ư ầ ả ạ ầ Lo n th n h ng tr m c m
ả ầ ưở Tr m c m có ý t ự ng t sát
ừ ệ ố B nh nhân t ch i
