Bài giảng Thuốc phần khí - Bổ khí và hành khí

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:41

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Thuốc phần khí - Bổ khí và hành khí, được biên soạn với mục tiêu nhằm giúp các bạn sinh viên có thể phân loại được nhóm thuốc phần khí; Nắm được CNCT chính của nhóm thuốc; Các vị thuốc trong nhóm (TV, CNCT, kiêng kị); Vận dụng trong điều trị;...Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Thuốc phần khí - Bổ khí và hành khí

THUỐC PHẦN KHÍ BỔ KHÍ HÀNH KHÍ
MỤC TIÊU • Phân loại được nhóm thuốc phần khí • Nắm được CNCT chính của nhóm thuốc • Các vị thuốc trong nhóm (TV, CNCT, kiêng kị) • Vận dụng trong điều trị 2/08 2
Thuèc bæ khÝ
1- ®¹i cƯ¬ng: 1.1- Đặc điểm chung: - Cam, ®¹m, «n, bình. Tỳ, phế, thận - Tăng cưêng, ®iÒu hoµ chức năng t¹ng phñ - Chữa bÖnh do CN t¹ng phñ suy gi¶m g©y ra. * BiÓu hiÖn: - Chức năng (khí) tạng phủ suy giảm (hư nhược): Phế khí hư, Tâm khí hư, Tỳ khí hư, Thận khí hư... -Trong cơ thể, hai tạng phủ chủ yếu bổ sung khí lực cho cơ thể là Tỳ và Phế chủ yếu bổ tỳ và phế khí - Bổ khí lấy bổ tỳ làm chính (con hư bổ mẹ), tỳ khí vượng phế khí sẽ đầy đủ.
1.2. Tác dụng: 1 - Chữa suy nhược cơ thể do lao động quá sức, sau ốm dậy biểu hiện: Ăn ngủ kém, sút cân 2 - An thần chữa mất ngủ, hồi hộp, suy tim do tỳ dương hư không nuôi dưỡng tâm huyết 3 - Chữa thiếu máu, chảy máu kéo dài do tỳ dương hư không thống huyết: rong kinh rong huyết 4 - Kích thích tiêu hoá: Ăn kém, chậm tiêu, đầy bụng, ỉa chảy mãn, viêm đại trang mãn, viêm gan, viêm loét hành tá tràng. 5 - Chữa suy hô hấp: Ho lâu ngày, hen xuyễn, viêm phế quản mãn, viêm cầu thận do lạnh 6 - Lợi niệu chữa phù thũng do tỳ hư không vận hoá thuỷ thấp: Phù suy dinh dưỡng, phù do viêm thận mãn 7 - Chữa các bệnh do trương lực cơ giảm: Sa trực tràng, sa dạ con thoát vị bẹn. . .
1.3. Phối hợp thuốc: - Thuốc hành khí - Khí huyết có quan hệ chặt chẽ với nhau, khí là gốc của huyết, huyết là mẹ của khí và là nơi để khí tàng trữ. Phối hợp bổ khí với bổ huyết để tăng tác dụng 1.4. Kiêng kỵ: Thực tà
CÁC VỊ THUỐC
2.1 - Bach truËt Rhizoma atractylodis macrocephalae atractylodes macrocephala Koidz. Hä cóc asteraceae TVQK: Cam khæ, «n. Tú vÞ CN: Bæ khÝ kiÖn tú, R¸o thÊp, Cè biÓu liÔm h·n, Lîi thuû, An thai CT: • Chữa tỳ hư gây đày bụng khó tiêu, chán ăn, tiết tả • Chữa tự hãn, đạo hãn • Chữa phù do viêm thận mãn hoặc phù suy dinh dưỡng • Trị động thai, sảy thai, đẻ non Kiªng kÞ: - Ngưêi ¢m hư ho¶ vưîng
BẠCH TRUẬT
2.2- Hoµng kỳ Radix astragali membranacei Astragalus membranaceus. Hä đậu Fabaceae TVQK: Cam, «n. PhÕ, tú CN: Bæ khÝ, Ých khÝ sinh huyÕt, Cè biÓu liÔm h·n, Thăng dương khÝ, Gi¶i ®éc trừ mủ, Lîi thuû. CT: • Tẩm mật sao (trích kỳ): bổ tỳ thăng dương, chữa tỳ hư sinh ỉa lỏng, sa trực tràng, khí huyết hư nhược • Dùng sống: Chữa biểu hư ra nhiều mồ hôi, mồ hôi trộm; phù do viêm thận, suy dinh dưỡng, bài nùng sinh cơ, trị tiêu khát, huyết tý (tê dại chân tay) KK: thực chứng
HOÀNG KỲ
2.3- Hoµi s¬n Rhizoma Dioscoreae persimilis Dioscorea persimilis Prain et Burkill. Hä cñ n©u Dioscoreaceae * TVQK: - Cam, nh¹t, bình. Tú, phÕ, thËn * CN: - Bæ tú vÞ - Ých thËn cè tinh, nhuËn phÕ - Sinh t©n chØ kh¸t • CT: - Chữa tả lị lâu ngày, di tinh di niệu, khí hư bạch đới - Chữa ho, hen mãn, ho lao - Chữa tiêu khát do âm hư, do đái tháo đường • Kiªng kÞ: Ngưêi cã thÊp nhiÖt, thùc tµ
HOÀI SƠN
2.4- Nh©n s©m Radix Ginseng Panax ginseng . Hä ngò gia bì : Araliaceae TVQK: Cam, Khæ. «n (hµn).PhÕ tú CN: ®¹i bæ nguyªn khÝ, Ých huyÕt sinh t©n chØ kh¸t, Bæ Ých phÕ tú. Chñ trÞ: - C¬ thÓ suy nhîc mÖt mái ăn, ngñ kÐm . - Tăng søc lùc, tăng khả năng lµm viÖc - H¸o kh¸t t©n dÞch kh« kiÖt, tiÓu ®ưêng - Hen suyÔn, viªm phÕ qu¶n m¹n, t©m phÕ m¹n - ThiÕu m¸u, Mì trong m¸u cao . - LiÖt dư¬ng, Suy thưîng thËn .
- Gi¶m b¹ch cÇu ho¸ trÞ liÖu . - Øa ch¶y m¹n . - CÊp cøu tho¸t dư¬ng vong dư¬ng . * Kiªng kÞ: - HuyÕt ¸p cao - ®au bông do l¹nh - Trưíc khi ®i ngñ - Phô nữ cã thai - LiÒu 2-12g/ngµy - LiÒu qu¸ cao: næi ban, ngøa, ®au ®Çu, xuÊt huyÕt
NHÂN SÂM
2.5- ®¶ng s©m Radix Codonopsis pilosulae NhiÒu loµi chi Codonopsis: C. Pilosula, C. tangshen; C. Javanica, Campanumoea javanica Hä hoa chu«ng Campanulaceae TVQK: Cam, bình; PhÕ, tú CN: Bæ Ých phÕ tú, Ých khÝ, Dưìng huyÕt, Sinh t©n chØ kh¸t CT: - Tú vÞ hư . - ThiÕu m¸u (dinh dưìng kÐm) . - PhÕ khÝ hư - C¬ thÓ mÖt mái suy nhưîc . - Chữa môn nhät . * Kiªng kÞ: Ngưêi cã thùc chøng.
ĐẢNG SÂM
2.6- Cam th¶o Radix Glycyrrhizae Glycyrrhiza uralensis Fish. Fabaceae * TVQK: Cam, bình. 12 kinh CN: Bæ trung khÝ, Ých khÝ dưỡng huyết, ChØ thèng, nhuËn phÕ, Gi¶i ®éc, ®iÒu hoµ dưîc tÝnh * CT: - Lo¹n nhÞp . Phèi hîp - ChØ thèng:- Häng . - Bông - Toµn th©n co rót - D¹ dµy . - ®¹i trµng co th¾t
- Gi¶i ®éc: - Môn nhät lë ngøa . - Thuèc trõ s©u - Thøc ăn ®éc - Thuèc ®éc - ChØ kh¸i nhiÖt - ®iÒu hoµ dưîc tÝnh : - ®éc - T¸c dông m¹nh - Tăng tác dụng các thuốc điều trị • Chú ý: LiÒu qu¸ cao giữ nưíc g©y phï