Bài giảng Thương mại điện tử: Chương 4 - TS. Thạch Minh Quân

Trong bối cảnh nền kinh tế số phát triển mạnh mẽ, thương mại điện tử (TMĐT) đã trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động kinh doanh và đời sống hàng ngày. Tuy nhiên, cùng với sự tiện lợi và tiềm năng tăng trưởng vượt bậc, lĩnh vực này cũng phải đối mặt với hàng loạt rủi ro an ninh mạng phức tạp. Việc đảm bảo an toàn TMĐT không chỉ là yếu tố then chốt để bảo vệ thông tin và tài sản của các bên tham gia mà còn là nền tảng xây dựng niềm tin, duy trì sự phát triển bền vững của các giao dịch trực tuyến. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về tầm quan trọng của an toàn trong môi trường TMĐT đầy biến động.

Sinh viên, giảng viên chuyên ngành Công nghệ thông tin, Quản trị kinh doanh, Thương mại điện tử; các nhà quản lý, chuyên gia an ninh mạng, và các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực TMĐT quan tâm đến vấn đề an toàn thông tin.

Tài liệu này cung cấp một cái nhìn toàn diện về an toàn trong thương mại điện tử (TMĐT), nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ các giao dịch và thông tin trực tuyến. Nó định nghĩa an toàn TMĐT là tập hợp các quy định, quy trình và hoạt động nhằm đảm bảo các giao dịch được thực hiện đủ, đúng, tiện dụng và mang lại lợi ích cho tất cả các đối tượng tham gia, dù an toàn luôn chỉ mang tính tương đối. Các tài nguyên cần bảo vệ bao gồm dữ liệu, tài nguyên hệ thống và thương hiệu. Tài liệu phân loại rủi ro trong TMĐT thành bốn nhóm chính: rủi ro về dữ liệu, rủi ro về công nghệ, rủi ro về thủ tục quy trình giao dịch, và rủi ro về luật pháp cùng các tiêu chuẩn công nghệ. Các khía cạnh cốt lõi của an toàn TMĐT được làm rõ, bao gồm tính toàn vẹn dữ liệu (Data Integrity), tính xác thực (Authentication), khả năng chống chối bỏ (Nonrepudiation), tính tin cậy và riêng tư (Reliability/Privacy) và tính tiện ích (Usefulness). Đặc biệt, tài liệu đi sâu vào những nguy cơ đe dọa an toàn TMĐT, từ các kiểu tấn công phổ biến như tấn công trực tiếp thông qua virus, worm, spyware, trojan, đến các hình thức lừa đảo tinh vi như Phishing Attacks nhằm đánh cắp thông tin tài khoản, và kẻ trộm trên mạng sử dụng Sniffer, Keylogger để giám sát và thu thập dữ liệu cá nhân. Các nội dung này cung cấp một khung phân tích vững chắc để hiểu và hạn chế rủi ro trong môi trường TMĐT.