XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ, ViẾT TÊN ĐỀ TÀI VÀ MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU

TS. LÊ THỊ THANH XUÂN 6/1/2015 Email: lethithanhxuan@hmu.edu.vn

MụcMụcMụcMụcMụcMụcMụcMục tiêutiêutiêutiêutiêutiêutiêutiêu

1. Trình bày được cách lựa chọn vấn đề

nghiên cứu theo phương pháp cho điểm ưu tiên

2. Trình bày được cách viết tên đề tài, đặt vấn

đề và viết mục tiêu nghiên cứu

1

3. Viết được tên đề tài, nội dung phần đặt vấn đề và xây dựng được mục tiêu nghiên cứu cho một chủ đề cụ thể.

Tài liệu tham khảo

• Trường Đại học Y Hà Nội (2012), Tài liệu hướng dẫn xây dựng đề cương NCKH Y học (trang 38-60).

Nghiên cứu để làm gì?

2

Nghiên cứu để làm gì?

– Một câu hỏi – Một vấn đề quan tâm/chưa rõ/muốn biết/MỚI – Nguyên nhân/yếu tố nguy cơ

• TRẢ LỜI/giải thích/chứng minh/sáng tỏ:

– Thay đổi cái chưa tốt – Hiệu quả điều trị

• Giải quyết vấn đề

• Nâng cao kiến thức của bản thân

Nghiên cứu để làm gì?

• Trả lời câu hỏi/vấn đề thắc mắc/thiếu/quan

tâm/chưa rõ/MỚI – Yếu tố căn nguyên/nguy cơ – Chẩn đoán – Điều trị – Dự phòng – Dự báo

3

• HƯỚNG giải quyết

Nghiên cứu Y học

• Ứng dụng/triển khai • Thông tin, bằng chứng MỚI • GiẢI PHÁP/CAN THIỆP • Chăm sóc sức khỏe người dân

1. Lựa chọn vấn đề ưu tiên cho nghiên cứu

Thế nào là vấn đề sức khỏe ưu tiên? • Là vấn đề sức khỏe gây những ảnh hưởng xấu

tới cá thể/nhóm cá thể/cộng đồng.

• Cần được giải quyết sớm. • Cộng đồng/bệnh viện có khả năng giải quyết

được.

4

TẠI SAO? KHI NÀO?

• Nguồn lực HẠN HẸP >< vấn đề NHIỀU

• Không thể giải quyết được mọi việc cùng

một lúc.

Các tiêu chuẩn lựa chọn ưu tiên

Tiêu chuẩn

Câu hỏi?

Tính xác đáng

Vấn đề có xác đáng để NC?

Tính mới

NC có gì mới so với các NC trước?

Sự chấp nhận của các bên có thẩm quyền

Các bên có thẩm quyền có dễ dàng chấp nhận vấn đề NC không?

Vấn đề đạo đức và sự chấp nhận của cộng đồng:

Có vấn đề đạo đức gì khi NC? Cộng đồng có dễ dàng chấp nhận?

Tính khả thi

NC có khả năng thực hiện bằng nguồn lực?

Tính ứng dụng

Ai sử dụng kết quả NC? NC có lợi ích?

Tính bức thiết

NC có thể trì hoãn trong việc ra quyết định giải quyết vấn đề NC?

5

Tiêu chuẩn chọn vấn đề ưu tiên

1.1. Tính xác đáng: • Tầm cỡ của vấn đề cần nghiên cứu • Tính nghiêm trọng của vấn đề • Khả năng khống chế vấn đề cần nghiên cứu • Sự quan tâm và hưởng ứng của cộng đồng

Tiêu chuẩn chọn vấn đề ưu tiên

1.2. Tính mới (cid:1) Vấn đề nghiên cứu đó đã có ai nghiên cứu

chưa?

(cid:1) Nghiên cứu ở khu vực nào? (cid:1) Cho đối tượng nào? (cid:1) Khi nào? (cid:1) Trong điều kiện nào? (cid:1) Kết quả đạt được tới đâu?...

6

Tiêu chuẩn chọn vấn đề ưu tiên

Thang điểm cho tính mới: • 1= Thông tin VĐ này đã đầy đủ, có sẵn • 2= Có một số thông tin về vấn đề này

nhưng chưa đầy đủ

• 3= Chưa có thông tin nào về vấn đề này

Tiêu chuẩn chọn vấn đề ưu tiên

1.3. Sự chấp nhận của các bên có thẩm

quyền:

• 1 = Chủ đề ít được quan tâm. • 2 = Chủ đề được quan tâm và chấp nhận nhưng chưa được đưa vào đề tài các cấp. • 3 = Chủ đề được chấp nhận hoàn toàn và

7

được công nhận là đề tài các cấp.

Tiêu chuẩn chọn vấn đề ưu tiên

• 1.4. Vấn đề đạo đức và sự chấp nhận của

cộng đồng:

• 1 = Có vấn đề đạo đức lớn, khó có thể được

cộng đồng chấp nhận, cần được quan tâm xem xét lại.

• 2 = Có liên quan đến vấn đề đạo đức nhưng

không nghiêm trọng và cộng đồng có thể chấp nhận.

• 3 = Không có vấn đề gì về đạo đức, cộng đồng

dễ dàng chấp nhận

Tiêu chuẩn chọn vấn đề ưu tiên

1.5. Tính khả thi: • 1 = Khó khả thi nếu chỉ dựa vào nguồn

lực hiện có.

• 2 = Có thể triển khai nếu ưu tiên đầu tư và

quản lý tốt các nguồn vốn sẵn có.

8

• 3 = Dễ dàng triển khai ngay cả khi vấn đề nghiên cứu không được ưu tiên đầu tư.

Tiêu chuẩn chọn vấn đề ưu tiên

1.6. Tính ứng dụng của các kết quả có

thể đạt được:

• 1 = Ít có cơ hội ứng dụng vào thực tế sau

khi nghiên cứu.

• 2 = Một số kiến nghị của đề tài có thể

được để ứng dụng vào thực tế.

• 3 = Chủ đề có cơ hội tốt để ứng dụng

Tiêu chuẩn chọn vấn đề ưu tiên

1.7. Tính bức thiết của vấn đề • 1 = Thông tin thu được chưa cần thiết cho

việc ra quyết định

• 2 = Kết quả cần thiết cho việc ra quyết

định nhưng có thể trì hoãn

• 3 = Các số liệu của nghiên cứu rất cần

9

thiết cho việc ra các quyết định

Cách cho điểm ưu tiên và chọn chủ đề nghiên cứu

Cho điểm ưu tiên (từ 1- 3 điểm). Điểm càng cao ưu tiên lớn.

Tổng điểm

Tích điểm

Tính mới

Tên đề tài nghiên cứu

Tính xác đáng

Đạo đức, sự chấp nhận CĐ

Tính khả thi

Tính ứng dụng

Tính bức thiết

Sự chấp nhận của chính quyền

1

2

3

4

2. Viết tên đề tài nghiên cứu.

1. Ai? 2. Cái gì? (vấn đề) 3. ở đâu? 4. Khi nào?

10

• Ba tiêu chuẩn: đầy đủ, ngắn gọn, hấp dẫn • Không nhất thiết phải có động từ • Thành phần:

Ví dụ về các dạng tên đề tài

Tên đề tài cụ thể

Lĩnh vực nghiên cứu

Lao

Thực trạng và một số yếu tố ảnh hưởng tới bệnh nhân mắc Lao phổi tại Bệnh viện Thanh Nhàn Hà Nội năm 2014.

Sốt rét

dinh phụ

Suy dưỡng ở nữ có thai Tiêu chảy trẻ em Nhiễm khuẩn bệnh viện

Thực trạng và 1 số yếu tố ảnh hưởng đến sốt rét của cư dân tại các tỉnh miền núi phía Bắc năm 2014. Thực trạng suy dinh dưỡng ở phụ nữ có thai tại huyện Bình Lục tỉnh Hà nam năm 2014 và các giải pháp can thiệp Tác dụng bổ sung sữa đậu nành vào khẩu phần ăn trong điều trị tiêu chảy Kiến thức và thực hành phòng chống NKBV của cán bộ Y tế tại BV Đại học Y Hà nội năm 2014

ĐÁNH GIÁ

11

• Chỉ tiêu/chuẩn vàng • Trước-sau: MỘT NHÓM • Đối chứng: HAI NHÓM

3. Đặt vấn đề nghiên cứu

– Cần nêu bật tính mới, tính cần thiết phải

nghiên cứu vấn đề đó

• Tại sao cần nghiên cứu vấn đề này?

• Kết quả nghiên cứu vấn đề đó sẽ mang lại

lợi ích gì cho cộng đồng, cho xã hội

NỘI DUNG ĐẶT VẤN ĐỀ

1. Giới thiệu vấn đề nghiên cứu (khái niệm) và

đặc điểm tình hình chung có liên quan

2. Bản chất của vấn đề: phổ biến, nghiêm trọng,

hậu quả

3. Các yếu tố tác động chính lên vấn đề 4. Các giải pháp đã áp dụng giải quyết vấn đề và

tồn tại

5. Các NC trước đây và tại sao phải NC thêm 6. Mong đợi từ nghiên cứu

12

Mục tiêu nghiên cứu

• Là điều mà nghiên cứu viên mong đợi

sau khi kết thúc một nghiên cứu

MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU

• Mục tiêu chung: là mục tiêu được trình

bày một cách khái quát

• Mục tiêu cụ thể: là mục tiêu chung được

13

chi tiết hoá

Tiêu chuẩn của một mục tiêu tốt

• Bắt đầu bằng động từ (mô tả, phân tích,

so sánh, xác định), không nên dùng thăm dò, tìm hiểu, nghiên cứu….

• Cụ thể (đối tượng, địa điểm, thời gian,

biến số nghiên cứu) • Phù hợp với tên đề tài

Thực hành nhận xét

• Suy dinh dưỡng ở trẻ em dưới 5 tuổi tại Cầu

14

Giấy Hà Nội năm 2014

Ví dụ mục tiêu nghiên cứu

Mục tiêu chung:

Cung cấp các thông tin suy dinh dưỡng và một số yếu tố liên quan ở trẻ em dưới 5 tuổi.

Mục tiêu cụ thể: • Mô tả suy dinh dưỡng ở trẻ em dưới 5 tuổi tại quận

Cầu Giấy năm 2015

• Mô tả một số yếu tố liên quan đến suy dinh dưỡng

CÂU HỎI

15

• Tên đề tài và mục tiêu đã tốt chưa? • Nếu chưa, bạn sẽ chỉnh sửa như thế nào?

Ví dụ mục tiêu nghiên cứu

Mục tiêu chung:

Cung cấp các thông tin tỷ lệ suy dinh dưỡng và một số yếu tố liên quan ở trẻ em dưới 5 tuổi nhằm đề xuất một số giải pháp hạn chế tỷ lệ này.

Mục tiêu cụ thể: • Xác định tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ em dưới 5 tuổi

tại quận Cầu Giấy năm 2014

• Mô tả một số yếu tố liên quan đến tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ em dưới 5 tuổi tại quận Cầu Giấy năm 2014

Ví dụ mục tiêu nghiên cứu

Mục tiêu chung:

Cung cấp các thông tin về thực trạng và các yếu tố liên quan đến suy dinh dưỡng ở trẻ em dưới 5 tuổi để đề xuất các giải pháp nhằm hạn chế tỷ lệ suy dinh dưỡng…. Mục tiêu cụ thể: • Xác định tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ em dưới 5 tuổi

tại quận Cầu Giấy năm 2014

• Mô tả một số yếu tố liên quan đến tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ em dưới 5 tuổi tại quận Cầu Giấy năm 2014

16

Ví dụ đề tài nghiên cứu

• Thực trạng suy dinh dưỡng ở trẻ em dưới 5 tuổi và một số yếu tố liên quan tại quận Cầu Giấy năm 2014

• Thực trạng suy dinh dưỡng và một số yếu tố liên quan ở trẻ em dưới 5 tuổi tại quận Cầu Giấy năm 2014

• Thực trạng suy dinh dưỡng ở trẻ em dưới 5

tuổi tại quận Cầu Giấy năm 2014

Ví dụ mục tiêu nghiên cứu

Mục tiêu chung:

Cung cấp các thông tin về tỷ lệ suy dinh dưỡng và các yếu tố liên quan tới tỷ lệ này ở trẻ em dưới 5 tuổi và đề xuất các khuyến nghị nhằm giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ em.

Mục tiêu cụ thể: • Xác định tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ em dưới 5 tuổi

tại quận Cầu Giấy năm 2014

• Mô tả một số yếu tố liên quan (cá nhân, gia đình) tới tỷ lệ SDD ở trẻ em dưới 5 tuổi tại quận Cầu Giấy năm 2014

17

Ví dụ mục tiêu nghiên cứu

Mục tiêu cụ thể: • Mô tả thực trạng suy dinh dưỡng ở trẻ em dưới 5

tuổi tại quận Cầu Giấy năm 2014

• Một số yếu tố liên quan và khuyến nghị • MỤC TIÊU CỤ THỂ TRÙNG VỚI TÊN ĐỀ TÀI

THỰC HÀNH

18

• Thực hành theo nhóm viết tên đề tài, nội dung đặt vấn đề và viết mục tiêu nghiên cứu