2010

l l

i i

d d e e z z i i r r o o h h t t u u A A e e r r u u s s o o c c s s D D c c

i i l l

b b u u P P

l l

i i

d d e e z z i i r r o o h h t t u u A A e e r r u u s s o o c c s s D D c c

i i l l

b b u u P P

d d e e z z i i r r o o h h

t t

l l

i i

u u A A e e r r u u s s o o c c s s D D c c

i i l l

b b u u P P

Bộ Giao Thông Vận Tải Tổng Công Ty Đầu Tư Và Phát Triển Đường Cao Tốc Việt Nam

ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG

(Bản dự thảo d{nh cho công bố thông tin, đang chờ thẩm định từ Ng}n h{ng thế giới)

d d e e z z i i r r o o h h

t t

l l

i i

u u A A e e r r u u s s o o c c s s D D c c

i i l l

b b u u P P

DỰ ÁN ĐƯỜNG CAO TỐC ĐÀ NẴNG – QUẢNG NGÃI Th|ng 12 năm 2010

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

MỤC LỤC

MỤC LỤC ............................................................................................................................................................... i

MỤC LỤC BẢNG ............................................................................................................................................... vi

MỤC LỤC HÌNH ............................................................................................................................................... ix

TÓM TẮT NỘI DUNG CHÍNH ...................................................................................................................... xi

NHỮNG CHỮ VIẾT TẮT ............................................................................................................................. xiii

LỜI NÓI ĐẦU .................................................................................................................................................. xiv

GIỚI THIỆU ........................................................................................................................................................ 1

CĂN CỨ PHÁP LÝ CHÍNH LẬP BÁO CÁO ĐTM ..................................................................................... 3

Phạm vi lập b|o c|o ĐTM...................................................................................................................... 4

MIÊU TẢ DỰ ÁN ............................................................................................................................................... 6

Cấu trúc đường cao tốc .......................................................................................................................... 8

Nền v{ mặt đường ............................................................................................................................ 8

Hệ thống tho|t nước v{ thiết bị bảo vệ an to{n .................................................................. 11

Cầu ........................................................................................................................................................ 12

Hầm ...................................................................................................................................................... 12

Nút giao .............................................................................................................................................. 12

Đường nối .......................................................................................................................................... 13

Công trình phụ trợ .......................................................................................................................... 13

Đường tạm......................................................................................................................................... 14

Vật liệu x}y dựng, mỏ khai th|c, vị trí đổ thải v{ vận chuyển ............................................... 15

Vị trí c|c b~i thải.............................................................................................................................. 19

Vị trí x}y dựng công trình tạm ................................................................................................... 19

Kế hoạch x}y dựng ......................................................................................................................... 20

PHÂN TÍCH HƯỚNG TUYẾN ..................................................................................................................... 21

Ph}n tích trường hợp không có dự |n ........................................................................................... 21

Trường hợp có dự |n đường cao tốc .............................................................................................. 21

C|c phương |n hướng tuyến được đề xuất trên phạm vi vĩ mô ................................... 22

Ph}n tích lựa chọn trên phương diện vi mô ......................................................................... 24

C|c thay đổi chính trong b|o c|o của NK so với nghiên cứu của TEDI v{ JETRO .. 28

Kết luận về lựa chọn hướng tuyến. .......................................................................................... 34

MÔI TRƯỜNG NỀN ....................................................................................................................................... 36

Môi trường tự nhiên ............................................................................................................................. 36

i

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí địa lý của tuyến đường ...................................................................................................... 36

Địa hình v{ địa mạo ....................................................................................................................... 36

Địa tầng, Địa chất v{ chuyển động kiến tạo .......................................................................... 37

Khí hậu ................................................................................................................................................ 38

T{i nguyên nước v{ chế độ thuỷ văn ...................................................................................... 39

Chất lượng môi trường ........................................................................................................................ 45

Chất lượng nước mặt .................................................................................................................... 45

Chất lượng nước ngầm ................................................................................................................. 45

Môi trường tiếng ồn ....................................................................................................................... 46

Chất lượng không khí .................................................................................................................... 48

Hệ động thực vật dọc tuyến ............................................................................................................... 49

Sự đa dạng của c|c lo{i thực vật ............................................................................................... 49

Hiện trạng ph}n bố thảm thực vật dọc tuyến lựa chọn.................................................... 50

Hệ động vật trên cạn...................................................................................................................... 51

C| nước ngọt ..................................................................................................................................... 54

Thực vật nổi Phytoplankton ....................................................................................................... 55

Động vật nổi (ĐVN) - Zooplankton .......................................................................................... 56

Động vật đ|y (ĐVĐ) tại c|c thủy vực nước ngọt................................................................. 56

Khu bảo tồn thiên nhiên Phú Ninh. ......................................................................................... 56

Điều kiện kinh tế, x~ hội ...................................................................................................................... 57

Nhóm d}n tộc thiểu số v{ cơ cấu d}n số ................................................................................ 59

Mức sống ............................................................................................................................................ 59

Hiện trạng sử dụng đất trong khu vực dự |n ....................................................................... 60

Cơ sở hạ tầng .................................................................................................................................... 64

Giao thông vận tải ........................................................................................................................... 64

Hệ thống cấp điện ........................................................................................................................... 65

Hệ thống thủy lợi ............................................................................................................................ 65

Nh{ ở ................................................................................................................................................... 65

Gi|o dục, y tế ..................................................................................................................................... 65

Di sản văn hóa .................................................................................................................................. 66

ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC BIỆN PHÁP GIẢM NHẸ ..................................... 67

Loại v{ mức độ t|c động ...................................................................................................................... 67

Giai đoạn trước v{ trong khi thi công công trình. .............................................................. 67

Giai đoạn vận h{nh ......................................................................................................................... 69

T|c động lên môi trường nước v{ biện ph|p giảm nhẹ .......................................................... 71

ii

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

T|c động đến nước mặt trong giai đoạn thi công ............................................................... 71

T|c động đến nước ngầm trong giai đoạn thi công ........................................................... 72

T|c động đến môi trường nước trong giai đoạn vận h{nh ............................................. 72

Biện ph|p giảm nhẹ ....................................................................................................................... 74

T|c động đến lũ lụt ................................................................................................................................ 76

T|c động đến môi trường }m thanh v{ giải ph|p giảm nhẹ .................................................. 78

C|c nguồn ô nhiễm tiếng ồn v{ đặc điểm trong giai đoạn thi công ............................. 78

Đ|nh gi| t|c động tiếng ồn trong giai đoạn thi công ......................................................... 80

T|c động tiếng ồn trong giai đoạn vận h{nh ........................................................................ 81

Biện ph|p giảm thiểu .................................................................................................................... 81

T|c động đến chất lượng không khí xung quanh ....................................................................... 87

T|c động đến chất lượng không khí xung quanh trong giai đoạn thi công .............. 87

T|c động lên không khí xung quanh trong giai đoạn vận h{nh .................................... 89

C|c biện ph|p giảm thiểu đối với t|c động ô nhiễm không khí .................................... 92

T|c động đến xói mòn đất v{ c|c biện ph|p giảm nhẹ ............................................................ 93

Tình trạng xói mòn đất ................................................................................................................. 93

Ph}n tích t|c động xói mòn đất ................................................................................................. 93

Ước tính khối lượng đất đ| thải ................................................................................................ 94

C|c biện ph|p bảo vệ đất ............................................................................................................. 94

T|c động sinh học v{ c|c biện ph|p giảm nhẹ ............................................................................ 97

T|c động đối với thực vật ............................................................................................................ 97

C|c t|c động lên động vật sống trên cạn ................................................................................ 98

C|c t|c động lên động thực vật sống dưới nước trong giai đoạn thi công ................ 99

C|c t|c động lên hồ chứa Phú Ninh v{ khu vực được bảo vệ của nó ....................... 100

C|c t|c động lên c}y nông nghiệp .......................................................................................... 101

C|c biện ph|p giảm nhẹ trong giai đoạn thiết kế ............................................................ 101

C|c biện ph|p giảm nhẹ trong giai đoạn x}y dựng ......................................................... 101

C|c biện ph|p giảm thiểu trong giai đoạn vận h{nh ...................................................... 102

C|c t|c động lên môi trường kinh tế x~ hội v{ c|c biện ph|p giảm thiểu ..................... 102

C|c t|c động tích cực v{ những thay đổi sử dụng đất ................................................... 102

C|c t|c động tiềm ẩn do việc chiếm dụng đất ................................................................... 103

C|c nguy cơ đối với cộng đồng địa phương ....................................................................... 105

C|c biện ph|p giảm nhẹ ............................................................................................................ 107

C|c t|c động lên c|c nguồn văn hóa............................................................................................. 108

Cường độ t|c động ...................................................................................................................... 109

iii

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

C|c giải ph|p đối với c|c địa điểm bị ảnh hưởng trực tiếp.......................................... 110

C|c giải ph|p cho những địa điểm bị ảnh hưởng gi|n tiếp .......................................... 111

C|c giải ph|p d{nh cho bờ sông Tr{ Bồng ......................................................................... 111

Giảm thiểu t|c động văn hóa trong thời gian x}y dựng v{ khai quật ...................... 111

C|c t|c động lên cảnh quan ............................................................................................................. 112

Đ|nh gi| về c|c t|c động tới thị gi|c .................................................................................... 112

C|c biện ph|p giảm thiểu .......................................................................................................... 113

C|c t|c động v{ c|c biện ph|p giảm nhẹ của c|c công trình tạm thời ............................ 114

C|c t|c động v{ sự lựa chọn b~i đổ đất đ| thải................................................................. 114

C|c biện ph|p giảm nhẹ ............................................................................................................ 115

T|c động của đường v{o công trình ............................................................................................ 115

C|c t|c động chính ....................................................................................................................... 115

C|c biện ph|p giảm nhẹ ............................................................................................................ 116

C|c t|c động của c|c đường nối v{ c|c biện ph|p giảm nhẹ .............................................. 117

C|c t|c động chính ....................................................................................................................... 117

C|c biện ph|p giảm nhẹ ............................................................................................................ 118

T|c động của c|c chất thải rắn, chất thải nguy hại v{ c|c biện ph|p Giảm thiểu ............................................................................................................................................................... 134

T|c động chính .............................................................................................................................. 134

C|c biện ph|p giảm thiểu .................................................................................................... 134

C|c t|c động do bom mìn t{n dư ............................................................................................ 134

C|c biện ph|p giảm thiểu .......................................................................................................... 135

C|c biện ph|p giảm thiểu môi trường tại công trường cụ thể cho đường cao tốc DQEP ............................................................................................................................................................... 136

HỒ CHỨA PHÚ NINH VÀ KHU BẢO TỒN THIÊN NHIÊN: MỘT CÁCH TIẾP CẬN ĐỀN BÙ ........................................................................................................................................................................... 179

THAM VẤN CỘNG ĐỒNG VÀ CÔNG BỐ THÔNG TIN ............................................................. 181

Ý kiến của người d}n ......................................................................................................................... 190

Ý kiến của người d}n sống hai bên lề đường dọc theo tuyến đường đề xuất....... 190

Những mối quan t}m h{ng đầu được x|c định trong việc điều tra hiện trường 192

Ý kiến từ c|c trường học dọc hướng tuyến đề xuất........................................................ 192

Ý kiến từ c|c trường học dọc c|c đường nối ..................................................................... 193

Ý kiến từ 5 bệnh viện, cơ sở y tế v{ 9 Nh{ Thờ, Chùa dọc theo 6 đường nối ........ 193

Ý kiến từ c|c ban ng{nh địa phương .................................................................................... 193

Phản hồi trước những ý kiến đóng góp của cộng đồng ................................................. 194

Việc công bố thông tin................................................................................................................ 196

iv

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ....................................................................................................................... 197

T|c động về mặt môi trường .......................................................................................................... 197

T|c động đến nước mặt ............................................................................................................. 197

T|c động đến môi trường }m thanh ..................................................................................... 198

T|c động đến môi trường không khí xung quanh ........................................................... 198

T|c động đến hệ sinh th|i nông nghiệp .............................................................................. 199

T|c động đến môi trường kinh tế x~ hội ............................................................................. 199

T|c động đến di tích lịch sử ..................................................................................................... 200

Tham vấn công chúng v{ công bố thông tin ............................................................................. 200

Kết luận chính ...................................................................................................................................... 201

PHỤ LỤC ........................................................................................................................................................ 202

Phụ lục 1. Kết quả nghiên cứu tầng nước mặt ................................................................................ 202

Phụ lục số 2. Kết quả ph}n tích chất lượng nước ngầm .............................................................. 203

Phụ lục 3 Kết quả quan tr|c hiện trạng tiếng ồn tại c|c khu d}n cư ...................................... 204

Phụ lục 4. Kết quả điều tra tiếng ồn tại khu vực trường học v{ chùa .................................... 207

v

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

MỤC LỤC BẢNG

Bảng 1. Phạm vi đ|nh gi| t|c động môi trường dự |n ...................................................................... 4

Bảng 2. C|c thông số kỹ thuật chính của tuyến cao tốc Đ{ Nẵng –Quảng Ng~i ....................... 6

Bảng 3. Miêu tả dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng –Quảng Ng~i ......................................................... 7

Bảng 4. C|c thông số điển hình của mặt cắt ngang tuyến chính ................................................... 8

Bảng 5. C|c thông số điển hình của mặt cắt ngang tuyến nối với QL1A .................................. 11

Bảng 6. Một số thông tin về c|c cầu lớn dọc tuyến cao tốc ........................................................... 12

Bảng 7. Tổng kết số liệu của hầm ............................................................................................................ 12

Bảng 8. C|c nút giao ..................................................................................................................................... 13

Bảng 9. Thống kê c|c đường nối ............................................................................................................. 13

Bảng 10. Vị trí c|c mỏ đ| phục vụ x}y dựng ....................................................................................... 15

Bảng 11. Vị trí c|c mỏ c|t khu vực dự |n ............................................................................................. 16

Bảng 12. Hiện trạng c|c mỏ đất ............................................................................................................... 17

Bảng 13. C|c điểm khống chế chính trong phương |n tuyến của NK v{ phướng |n điều chỉnh của TEDI 4/2010 .............................................................................................................................. 26

Bảng 14. C|c phương |n tuyến (km21+000 - km28+000 ) .......................................................... 29

Bảng 15. C|c phương |n tuyến (km64+000 - km90+000) ........................................................... 30

Bảng 16. Nội dung điều chỉnh hướng tuyến của NIPPON KOEI .................................................. 30

Bảng 17. Thông số khí hậu chính trong vùng dự |n ........................................................................ 38

Bảng 18. Đặc điểm của c|c sông chính .................................................................................................. 40

Bảng 19. Vị trí lấy mẫu tầng nước mặt trong vùng .......................................................................... 45

Bảng 20. Vị trí lấy mẫu nước ngầm trong khu vực thực hiện dự |n.......................................... 45

Bảng 21. Kết quả nghiên cứu hiện trạng chất lượng không khí tại c|c khu d}n cư ............ 48

Bảng 22. Vùng điều tra trong dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng – Quảng Ng~i ........................... 49

Bảng 23. Một số lo{i lưỡng cư khu vực dự |n .................................................................................... 52

Bảng 24. Sự đa dạng sinh học c|c lo{i c| trong hệ thống sông Vu Gia - Thu Bồn ................. 54

vi

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Bảng 25. Cấu trúc th{nh phần lo{i thực vật nổi (TVN) vùng dự |n năm 2007 ..................... 55

Bảng 26. Chỉ số kinh tế của vùng trực tiếp bị ảnh hưởng .............................................................. 58

Bảng 27. Cơ cấu d}n số trong vùng thực hiện dự |n ....................................................................... 59

Bảng 28. Sự kh|c nhau giữa thu nhập của nông d}n v{ d}n sống ở th{nh thị ...................... 59

Bảng 29. Hiện trạng sử dụng đất khu vực thực hiện dự |n .......................................................... 60

Bảng 30. Vị trí đất thổ cư dọc tuyến dự |n .......................................................................................... 60

Bảng 31. Ph}n bố c|c di sản phé tích văn hóa Chămpa dọc theo tuyến đường .................... 66

Bảng 32. Loại v{ mức độ t|c động lên môi trường từ dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i ...................................................................................................................................................... 68

Bảng 33. Những t|c động về mặt môi trường của dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng – Quảng Ng~i..................................................................................................................................................................... 70

Bảng 34. Tóm lược c|c Phương tiện phụ trợ v{ dòng nước thải ................................................ 73

Bảng 35. Th{nh phần nước thải từ c|c phương tiện dịch vụ ....................................................... 73

Bảng 36. Mức ồn điển hình từ thiết bị thi công ................................................................................. 79

Bảng 37. Phạm vi tiếng ồn của c|c thiết bị thi công trong giai đoạn thi công ........................ 80

Bảng 38. Mức ồn dự đo|n được tại trường học v{ chùa (DB) ..................................................... 83

Bảng 39. C|c biện ph|p giảm nhẹ tiếng ồn điển hình ..................................................................... 86

Bảng 40. Khói thải của nh{ m|y bê-tông nhựa đường 100 tấn/giờ (đơn vị: mg/m3) ........ 88

Bảng 41. Bảng tóm tắt chất thải không khí thải của xe cộ theo WHO ....................................... 89

Bảng 42. Khí thải dự b|o (2010-2025) của xe cộ trên đường cao tốc ...................................... 89

Bảng 43. H{m lượng dự đo|n của khí thải v{o năm 2010, 2020 trên đường cao tốc Đ{ Nẵng, Quảng Ng~i v{o mùa đông, hướng gió vuông góc với đường (đơn vị: mg/m3) ....... 90

Bảng 44. H{m lượng dự đo|n của khí thải v{o năm 2010, 2020 trên đường cao tốc Đ{ Nẵng, Quảng Ng~i v{o mùa hè, hướng gió vuông góc với đường (đơn vị: mg/m3) ............. 90

Bảng 45. H{m lượng dự đo|n của khí thải v{o năm 2010, 2020 trên đường cao tốc Đ{ Nẵng, Quảng Ng~i v{o mùa hè, hướng gió nghiêng 45o so với đường (đơn vị: mg/m3) .. 90

Bảng 46. H{m lượng dự đo|n của khí thải v{o năm 2010, 2020 trên đường cao tốc Đ{ Nẵng, Quảng Ng~i v{o mùa đông, hướng gió nghiêng 45o so với đường (đơn vị: mg/m3) .............................................................................................................................................................................. 91

vii

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Bảng 47. Số diện tích bị ảnh hưởng của c|c loại đất kh|c nhau ............................................... 103

Bảng 48. Tóm tắt c|c t|c động về việc chiếm dụng đất từ Km 0 tới Km 140 ...................... 104

Bảng 49. C|c đặc điểm của c|c đường nối dự |n ........................................................................... 130

Bảng 50. Biện ph|p giảm nhẹ môi trường với từng khu vực cụ thể cho dự |n đường cao tốc QDEP ........................................................................................................................................................ 138

Bảng 51. Tóm tắt tham vấn cộng đồng .............................................................................................. 182

Bảng 52. Tóm tắt c|c c}u hỏi v{ trả lời .............................................................................................. 190

Bảng 53. Tóm tắt kế hoạch công bố thông tin ................................................................................. 196

viii

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

MỤC LỤC HÌNH

Hình 1. Mặt cắt tuyến chính đường cao tốc .......................................................................................... 8

Hình 2. Mặt cắt tuyến nối với QL 1A ........................................................................................................ 8

Hình 3. Mặt cắt điển hình to{n tuyến cao tốc ....................................................................................... 9

Hình 4. Bản đồ vị trí địa lý to{n tuyến đường cao tốc DQEP ........................................................ 10

Hình 5. Bản đồ Mạng lưới giao thông khu vực dự |n ...................................................................... 11

Hình 6. Vị trí c|c công trình phụ trợ dọc tuyến cao tốc .................................................................. 14

Hình 7. Hệ thống đường ngang - The distribution of Access roads ........................................... 15

Hình 8. Mặt cắt ngang khu vực dự |n .................................................................................................... 22

Hình 9. Sơ đồ hướng tuyến v{ c|c đường khống chế hiện hữu, bao gồm cả đường bờ biển v{ núi ................................................................................................................................................................. 23

Hình 10. Hướng tuyến được cập nhật từ nghiên cứu NK 5/2009.............................................. 32

Hình 11. Thay đổi điều chỉnh hướng tuyến đoạn Km 0+00- Km 20+00 .................................. 34

Hình 12. Thay đổi điều chỉnh hướng tuyến đoạn Km 60 - Km 73 .............................................. 35

Hình 13. Thay đổi điều chỉnh hướng tuyến đoạn Km 107 – Km 129 ........................................ 35

Hình 14. Địa hình địa mạo khu vực dự |n ........................................................................................... 37

Hình 15. Mạng lưới sông suối khu vực dự |n ..................................................................................... 41

Hình 16. Trận lũ xảy ra v{o th|ng 11 năm 2009 ở khu vực dự |n ............................................. 43

Hình 17. Bản đồ ngập lụt trên hệ thống sông Thu Bồn .................................................................. 44

Hình 18. Tình hình ngập lụt trên hệ thống sông Tr{ Khúc ............................................................ 44

Hình 19. Vị trí khu vực nhạy cảm v{ điểm lấy mẫu không khí, ồn rung, nước mặt, nước ngầm (Từ Km 0 đến Km 67) ..................................................................................................................... 47

Hình 20. Vị trí khu vực nhạy cảm v{ điểm lấy mẫu không khí, ồn rung, nước mặt, nước ngầm (Từ Km67 đến cuối tuyến) ............................................................................................................ 47

Hình 21. Ph}n bố thảm thực vật dọc tuyến ......................................................................................... 52

Hình 22. Vị trí Hồ chứa Phú Ninh v{ mói liên quan của hồ với đường cao tốc ..................... 57

Hình 23. Sơ đồ quy trình xử lý nước thải tại khu dịch vụ .............................................................. 74

ix

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hình 24. Sơ đồ xử lý nước thải trong qu| trình thi công ............................................................... 75

Hình 25. Ý tưởng thiết kế phương |n cấu trúc đối với khu vực lũ ............................................. 78

Hình 26. Vị trí c|c đối tượng tiếp nhận nhạy cảm với tiếng ồn (từ điểm bắt đầu đến Km67) ................................................................................................................................................................ 84

Hình 27. Vị trí c|c đối tượng tiếp nhận nhạy cảm với tiếng ồn (từ Km 67- cuối) ................ 85

Hình 28. Kế hoạch ph|t triển sử dụng đất của th{nh phố Đ{ Nẵng đến năm 2010 ......... 103

Hình 29. Sự ph}n bố c|c dấu tích Chăm pa ở thung lũng Chiêm Sơn T}y tại đường giao của đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i ......................................................................................... 109

x

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

TÓM TẮT NỘI DUNG CHÍNH

Tỉnh Đ{ Nẵng, Quảng Nam v{ Quảng Ng~i đang ph|t triển nhanh chóng nhưng những hạn chế của khu vực trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng giao thông đ~ góp phần thúc đẩy chi phí tăng nhanh trong nền kinh tế của khu vực. Việc mở rộng NH1A sẽ l{m tăng chi phí x~ hội, với sự ph|t triển của mật độ dải băng chữ d{y đặc suốt dọc đường cao tốc v{ khoảng c|ch giao thông ng{y c{ng xa thì giao thông khu vực cần hỗ trợ cung cấp những trang thiết bị cho những nút giao thông khoảng c|ch xa như thế n{y. Việc cung cấp trang thiết bị cho đường cao tốc nối Đ{ Nẵng với Quảng Ng~i sẽ đ|p ứng nhu cầu theo ý (i) cung cấp năng lực tăng cường, v{ (ii) ph}n c|ch giao thông khu vực với giao thông đường d{i, do đó góp phần ph|t triển khu vực. Hệ thống đường cao tốc sẽ n}ng cao mối liên kết giữa Miền trung Việt Nam với Miền Bắc v{ Miền Nam của đất nước v{ từ đó giúp cho chính phủ giảm sự chênh lệch trong việc ph|t triển khu vực. Hệ thống đường cao tốc được mong đợi sẽ góp phần thúc đẩy mạnh mẽ sự ph|t triển của th{nh phố Đ{ Nẵng l{ một cửa ngõ khu vực kết nối thị trường quốc tế thông qua H{nh lang kinh tế Đông-T}y nối Đ{ Nẵng với Cộng hòa d}n chủ Nh}n d}n L{o v{ Th|i Lan. Hệ thống đường cao tốc được thiết kế theo nguyên lý giảm dần lần lượt l{ tr|nh, giảm thiểu, giảm thiểu, v{ bồi thường. Tổng chiều d{i đường cao tốc l{ 131,5 km bắt đầu từ Đ{ Nẵng, ở phía Bắc, v{ kết thúc tại Quảng Ng~i, ở phía Nam. Dự |n sẽ bao gồm 8,0 km đường nối giao thông hơn được kéo d{i từ cuối đường cao tốc đến đường giao nhau với quốc lộ 1A (NH1A) về phía nam của Quảng Ng~i. Dự |n sẽ được thực hiện bởi Tập đo{n Đầu tư v{ Ph|t triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) l{ nh{ thầu chính với tổng vốn đầu tư 26578 nghìn tỷ đồng (tương đương1,363 tỷ USD). Đường cao tốc sẽ được x}y dựng với bốn l{n đường, hạn chế loại xe đi lại, đường cao tốc thu lệ phí với chín nút giao thông v{ bao gồm 132 c}y cầu, với tổng chiều d{i 15,5 km, v{ 540 m mỗi đường hầm. Đường cao tốc n{y sẽ được trang bị một hệ thống giao thông thông minh l{ một phần của quản lý giao thông v{ phương tiện thu phí. Hoạt động, quản lý, bảo trì đường cao tốc sẽ được thông qua một trung t}m kiểm so|t v{ một trung t}m bảo dưỡng, dự |n bao gồm việc cung cấp c|c trang thiết bị cần thiết cho bảo trì đường cao tốc. Hệ thống n{y cũng bao gồm việc thu hồi đất v{ t|i định cư cần thiết để x}y dựng đường cao tốc. Dự |n x}y dựng tạo dải đất cố định gi{nh cho lộ giới v{ thường dẫn đến t|c động tiêu cực quan trọng về việc sử dụng đất đặc biệt l{ đất nông nghiệp. Dự |n dẫn đến việc loại bỏ c|c c}y v{ mất đi một phần của môi trường sống (hệ sinh th|i nông nghiệp), bao gồm thảm thực vật dọc theo nguồn nước, dẫn đến việc gia tăng một số t|c động tiêu cực, nhưng không l{m ảnh hưởng tới những lo{i đang có nguy cơ tiệt chủng đang được bảo vệ hay có gi| trị n{o. T|c động của tiếng ồn v{ bụi trong suốt qu| trình x}y dựng đường, cầu, v{ hầm có thể rất lớn do hoạt động x}y dựng nói chung v{ đặc biệt l{ từ c|c hoạt động của m|y móc hạng nặng. Một số lượng lớn vật liệu đổ mượn sẽ được lấy từ mỏ đ| địa phương, hố c|t, v{ những ngọn đồi dọc theo h{nh lang x}y dựng. Nếu không được bảo vệ hoặc bị quản lý không tốt, c|c khu vực mượn bị xói mòn nghiêm trọng, g}y bồi m~n tính, tạo ra bụi, v{ trở th{nh một vết sẹo vĩnh viễn trên đất. Do lượng mưa lớn trong những th|ng cao điểm mùa x}y dựng, tỷ lệ xói mòn sẽ rất cao. C|c đường được đề xuất đòi hỏi phải có 132 c}y cầu, 26 cầu cạn bị ngập lụt h{ng năm, 23 cầu vượt qua đường địa phương v{ c|c nút giao ở cấp, 107 đường hầm cống hộp, cống tho|t nước v{ 492 cấp nước tập trung. Việc x}y dựng hệ thống nói trên yêu cầu chuyển hướng cho c|c dự |n lớn hơn, thiết bị x}y dựng trong lòng sông, v{ vận

xi

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

chuyển v{ sử dụng vật liệu x}y dựng trong v{ trên bề mặt nước. Ngo{i ra, có tới 1.500 người được dự kiến l{m việc to{n thời gian cho dự |n trong thời gian bốn năm v{ sẽ tạo ra khối lượng lớn nước thải / ng{y. Việc nạo vét v{ khoan lỗ tiêu thụ r|c chất thải vật liệu, hóa chất độc hại trong c|c trầm tích, đổ tr{n, xói mòn nghiêm trọng, v{ c|c chất g}y ô nhiễm kh|c có thể nhập v{o dòng nước vô tình g}y t|c động mạnh lên trên bề mặt nước v{ nước ngầm. Hệ thống tho|t nước tự nhiên của khu vực n{y sẽ được sửa đổi đ|ng kể bởi c|c con đường, m{ sẽ hoạt động như đập đất d{i, truyền dòng chảy đến c|c khu vực cụ thể nông nghiệp, lũ lụt v{ c|c con sông. Theo kết quả kiểm kê thiệt hại 6.194 hộ gia đình sẽ bị ảnh hưởng trong phạm vi 38 x~ của 12 huyện trong tỉnh, dự |n ba. Vấn đề t|i định cư l{ mối quan t}m cấp thiết nhất thể hiện qua c|c cộng đồng địa phương trong qu| trình tham vấn công chúng. Việc đập ph| công trường cho thi công l{m mất đi truyền thống di cư của họ v{ c|c mô hình đời sống cộng đồng, tình cờ l{m rò rỉ c|c chất độc hại, ô nhiễm đất, sự gia tăng tiếng ồn xung quanh m{ người d}n phải chịu, v{ giảm chất lượng không khí cũng l{ vấn đề đ|ng lưu t}m. Với quy mô của Kế hoạch t|i định cư lớn v{ to{n diện; Kế hoạch h{nh động t|i định cư đ~ được chú ý ph|t triển. C|c liên kết DQE sẽ ảnh hưởng trực tiếp v{ gi|n tiếp đến một bộ quan trọng trong di tích Chăm. Để bảo vệ t{i sản văn hóa từ c|c t|c động bất lợi trong thời gian x}y dựng một "cơ hội tìm thấy thủ tục v{ kế hoạch" sẽ được tiến h{nh để đảm bảo rằng đảm bảo đ|p ứng c|c quy định được đặt ra trong quản lý c|c t{i sản văn hóa. Kế hoạch n{y nhằm mục đích để tr|nh vi phạm có thể xảy ra v{ liên quan đến đ|nh gi| của c|c chuyên gia chỉ định v{ đủ điều kiện sẽ x|c định c|c h{nh động cần thiết bảo vệ phù hợp với ph|p luật Việt Nam. C|c dự |n cơ sở hạ tầng lớn như đường cao tốc DQEP tạo cơ hội duy nhất để n}ng cao môi trường sống quan trọng. Đa dạng sinh học có thể bù đắp được sử dụng để bồi thường cho c|c t|c động còn sót lại để đa dạng sinh học m{ không thể được giảm nhẹ tại chỗ v{ do đó c}n bằng t|c động của dự |n. Hầu hết c|c t|c động có tính tạm thời v{ hồi phục được. Với tầm quan trọng đa dạng sinh học của khu vực hồ Phú Ninh v{ c|c dịch vụ môi trường quan trọng nó cung cấp một dự |n bồi thường được đề xuất để tạo điều kiện đề nghị n}ng cấp to{n bộ khu vực hồ chứa đến khu vực bảo vệ v{ củng cố v{ thực hiện một kế hoạch quản lý tổng hợp cho việc bảo tồn thiên nhiên Phú Ninh. C|c biện ph|p giảm nhẹ đ~ được thiết kế đặc biệt trước c|c t|c động bất lợi. Biện ph|p đó lần lượt l{ tr|nh, giảm nhẹ, giảm thiểu hoặc đền bù. Hơn nữa, một hệ thống quản lý môi trường liên quan đến quản lý môi trường v{ c|c tổ chức gi|m s|t, gi|m s|t môi trường, tăng cường thể chế, đ{o tạo nh}n viên sẽ được th{nh lập để bảo đảm thực hiện môi trường của Dự |n. Ngo{i ra, để đảm bảo thực hiện th{nh công c|c biện ph|p n{y, một EMP đ~ được ph|t triển. EMP x}y dựng một tập hợp c|c biện ph|p giảm thiểu v{ gi|m s|t để giúp giảm thiểu hoặc giảm đến mức chấp nhận được c|c môi trường v{ x~ hội t|c động xấu có thể xảy ra trong qu| trình x}y dựng v{ thực hiện thi công đường cao tốc DQEP. EMP giải quyết tất cả c|c vấn đề liên quan tới dự |n Đ|nh gi| t|c động môi trường (EIA) (i) tổ chức tất cả c|c biện ph|p để giảm thiểu t|c động môi trường trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động; v{ (ii) thiết lập một cơ cấu tổ chức, thủ tục, tr|ch nhiệm tổ chức thực hiện, ng}n s|ch v{ nguồn t{i chính cho từng hoạt động.

xii

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

NHỮNG CHỮ VIẾT TẮT

X}y dựng vận h{nh v{ chuyển giao

BOT

Kỹ sư gi|m s|t x}y dựng

CSE

DONRE

Sở T{i nguyên v{ Môi trường

DOT

Sở Giao thông vận tải

DQEP

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i

ECO

C|n bộ kiểm so|t môi trường

EMC

Tư vấn gi|m s|t môi trường

EIA / EA

Đ|nh gi| t|c động môi trường

EMP

Kế hoạch quản lý môi trường

FS

Nghiên cứu khả thi

GOV

Chính phủ Việt Nam

IBRD

Ng}n h{ng Quốc tế T|i thiết v{ Ph|t triển

IDA

Hiệp hội Ph|t triển Quốc tế

JETRO

Tổ chức ngoại thương Nhật Bản

MOLISA

Bộ Lao động, Thương binh v{ x~ hội

MONRE

Bộ T{i nguyên v{ Môi trường

MOT

Bộ Giao thông vận tải

NGOs

Tổ chức phi chính phủ

SEA

Đ|nh gi| môi trường chiến lược

PMU85

Ban quản quản lý dự |n 85

PPC

UBND tỉnh

QCVN

Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia

SES

Điều tra kinh tế x~ hội

TCVN

Tiêu chuẩn quốc gia Việt Nam

TOR

Điều khoản tham chiếu

$ US

Dollar Mỹ

VEC

Tổng công ty đường cao tốc Việt Nam

VND

Đồng Việt Nam

WB

Ng}n h{ng Thế giới

xiii

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

LỜI NÓI ĐẦU

Sự tăng trưởng mạnh mẽ trong nền kinh tế Việt Nam kéo theo sự tăng trưởng nhanh chóng của hệ thống giao thông, đặc biệt l{ khu vực xung quanh TPHCM v{ H{ Nội. Mặc dù tốc độ tăng trưởng giao thông đường bộ trong cả nước ở mức khoảng 8 % / năm, nhưng gần đ}y theo nghiên cứu của chuyên gia tư vấn nghiên cho thấy tỷ lệ n{y cao hơn nhiều ở đồng bằng sông Hồng phía Bắc v{ phía Nam đồng bằng sông Cửu Long. Một nghiên cứu gần đ}y về Đồng bằng Bắc bộ cho thấy giao thông đường bộ đ~ tăng trưởng 29 % / năm. Việc mở rộng gần đ}y của đội xe quốc gia cũng tăng ấn tượng ở mức 14-20 %/ năm giữa năm 2005 đến 2008, doanh số b|n h{ng của xe ô tô tăng 41 % 2007-2008. Cho đến nay ng{nh giao thông đ~ đóng góp một phần lớn v{o sự tăng trưởng n{y chủ yếu thông qua việc phục hồi v{ mở rộng đường giao thông huyết mạch hiện thời. Mạng lưới đường bộ quốc gia đ~ mở rộng đến 17.000 km, hiện trạng giao thông tổng thể được cải thiện với 66 % mạng lưới đang trong tình trạng vận h{nh tốt v{ 84 % mạng lưới b}y giờ được l|t dải cẩn thận. Tuy nhiên, chỉ có 4 % trong tổng số mạng lưới giao thông có bốn hoặc nhiều l{n đường v{ trong đó xuất hiện tình trạng hạn chế khả năng vận h{nh đặc biệt l{ xung quanh H{ Nội v{ TP HCM. Nếu giao thông tốc độ tăng trưởng tiếp tục ở mức hiện tại của họ những hạn chế bất lợi có thể t|c động đến sự ph|t triển kinh tế trong tương lai.

Ngo{i ra còn có một vấn đề "đô thị hóa" gia tăng lấn chiếm không gian đường nơi d}n cư v{ khu thương mại hoạt động tr{n qua lấn chiếm đường. Sự gia tăng không ngừng của mật độ c|c dải băng băng dọc theo những con đường khiến cho mở rộng c|c tuyến đường hiện có l{ một đề xuất tốn nhiều kinh phí v{ thời gian. C|c tuyến đường phải chịu sức tải của luồng giao thông hỗn hợp, nơi người đi bộ, không có động cơ giao thông, xe m|y, v{ c|c phương tiện di chuyển chậm tất cả c|c hợp nhất với c|c xe tải v{ xe buýt tốc độ nhanh hơn. Kết quả l{ tốc độ xe trung bình l{ rất thấp v{ Việt Nam l{ một trong những nước có kỷ lục an to{n đường bộ tồi tệ nhất trên thế giới. Với đặc điểm d}n số tăng nhanh v{ mong muốn của Chính phủ để duy trì tăng trưởng kinh tế h{ng năm trên 8%1 v{ mở rộng đ|ng kể của c|c cơ sở công nghiệp, Việt Nam đ~ đạt đến giai đoạn ph|t triển, nơi có một đối số vô song nhằm tạo ra một công suất cao, kiểm so|t việc đi lại tại trục đường cao tốc m{ trên đó x}y dựng phần còn lại của mạng lưới đường bộ.

Để giải quyết nhu cầu vận tải của miền Trung Việt Nam chỉ có một giải ph|p duy nhất đ|p ứng được nhu cầu n{y l{ cung cấp một cơ sở hạ tầng đường cao tốc nhằm cung cấp c|c năng lực v{ c|c cấp độ dịch vụ cần thiết. Do đó, dự kiến rằng dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng, Quảng Ng~i (DQE) sẽ mang lại nhiều lợi ích. Những người trực tiếp được lợi từ dự |n n{o bao gồm người đi lại trên dự |n đường cao tốc DQE v{ l{n đường song song dự |n NH1. Người sử dụng xe ô tô v{ c|c phương thức vận tải c| nh}n kh|c cũng như người sử dụng giao thông công cộng trên cả hai DQE v{ NH1 sẽ được hưởng lợi do giảm thời gian

1 1 Cuộc khủng hoảng kinh tế to{n cầu đ~ l{m chậm lại sự tăng trưởng, nhưng dấu hiệu phục hồi l{ điều hiển nhiên v{ mục tiêu của Chính phủ l{ đạt mức tăng trưởng trở lại cao khoảng 8% đạt được trong thời gian qua. xiv

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

đi lại v{ không chắc chắn v{ giảm số lượng tai nạn giao thông. Người dùng của NH1 cũng sẽ được hưởng lợi do giảm chi phí vận h{nh phương tiện giao thông.

Cuối cùng, chúng tôi hy vọng dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng, Quảng Ng~i sẽ giúp tăng cường c|c mối liên kết của miền Trung Việt Nam với miền Bắc v{ c|c bộ phận phía Nam của đất nước v{ từng bước giúp Chính phủ Việt Nam trong việc giảm khoảng c|ch ph|t triển chênh lệch trong khu vực. Đường cao tốc n{y cũng sẽ đóng góp v{o sự ph|t triển của Đ{ Nẵng như l{ một cửa ngõ khu vực thị trường quốc tế thông qua c|c hoạt động kinh tế H{nh lang Đông-T}y nối Đ{ Nẵng với L{o v{ Th|i Lan.

Th}n mến,

Tổng Công ty Đầu tư v{ Ph|t triển Đường Cao tốc Việt Nam

xv

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

GIỚI THIỆU

Lĩnh vực giao thông vận tải đ~ đóng góp tích cực v{o sự tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong suốt thập kỷ qua v{ đ~ góp phần l{m giảm đói nghèo trực tiếp thông qua sự liên kết tốt hơn với c|c thị trường, cơ sở gi|o dục v{ y tế, v{ trực tiếp thông qua sự đóng góp của nó cho sự tăng trường. Tỉ lệ đầu tư cao cho cơ sở hạ tầng của Việt Nam đ~ l{ một nh}n tố cho phép v{ thúc đẩy sự ph|t triển kinh tế n{y. Thực sự, Việt Nam l{ một trong những nước đứng đầu trên thế giới về đầu tư cho cơ sở hạ tầng với kinh phí h{ng năm chiếm khoảng 9-10% GDP, trong đó khoảng một nửa l{ cho giao thông. Sự ph|t triển kinh tế đ|ng kể đó có thể được tóm tắt như sau:

- Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) tăng trưởng với tỉ lệ h{ng năm l{ 7,2% giữa năm 1995 v{ 2005 v{ đạt tới 8,2% v{o năm 2006. GDP theo đầu người tăng từ 170 USD năm 1993 đến 726 USD năm 2006 v{ được dự đo|n sẽ đạt 1.000 USD v{o năm 2010;

- Nghèo đói, được đo tại ngưỡng 1 USD một ng{y đ~ giảm xuống đ|ng kể từ 51%

d}n số v{o năm 1990 xuống chỉ còn 8%;

- Xuất khẩu tiếp tục tăng trưởng nhanh chóng, gi| trị tăng lên 22% v{o năm 1996 để đạt tới 40 tỉ USD (54% GDP). S|u mặt h{ng xuất khẩu đứng đầu l{ dầu, dệt may, gi{y dép, thủy sản, đồ gỗ v{ điện tử; v{

- Đầu tư trực tiếp từ nước ngo{i vốn được coi l{ một trong những lĩnh vực cao nhất thế giới liên quan tới quy mô của nền kinh tế (chiếm gần 10% GDP) đ~ đạt 10.2 tỉ USD năm 2006, tăng 49% so với năm 2005.

Tuy nhiên, sự ph|t triển nhanh chóng về cơ sở hạ tầng v{ dịch vụ giao thông trong thập kỷ qua đ~ tạo ra những nhu cầu v{ th|ch thức mới cho lĩnh vực giao thông vận tải. Sự bế tắc của c|c hoạt động kinh tế do sự hạn chế cơ sở hạ tầng đ~ v{ đang xuất hiện ở một số nơi. Sự tăng trưởng kinh tế nhanh đ~ góp phần dẫn đến tỉ lệ đô thị hóa cao, l{m nảy sinh c|c tai nạn giao thông, sự kìm chế khả năng mới v{ sự tăng lên mạnh mẽ về c|c yêu cầu tích trữ t{i sản để đ|p ứng sự mở rộng nhanh chóng của c|c nguồn giao thông.

Để giải quyết những sự bế tắc về cơ sở hạ tầng n{y, v{ dần dần loại bỏ những hạn chế giao thông trong công nghiệp, Việt Nam đang bắt tay v{o một chương trình ph|t triển đường cao tốc đầy tham vọng. Sẽ mất gần 20 năm sắp tới để x}y dựng mạng lưới đường cao tốc quốc gia m{ sau đó sẽ mang lại sự nối kết với tốc độ cao hơn, tải trọng lớn hơn từ Bắc tới Nam v{ hình th{nh c|c đường nối xuyên t}m v{ tỏa tròn xung quanh c|c đô thị lớn. Bộ Giao thông Vận tải (MOT) đ~ ph|t triển một kế hoạch lớn để ph|t triển đường cao tốc. Kế hoạch n{y tập trung v{o sự ph|t triển của h{nh lang Bắc – Nam song song với quốc lộ 1, c|c đường cao tốc tỏa ra từ c|c đô thị lớn v{ c|c đường v{nh đai nối kết chúng với nhau để hỗ trợ hơn nữa sự tăng trưởng trong c|c khu vực kinh tế lớn. Mạng lưới dự tính d{i khoảng 4.700 km với chi phí ước tính l{ 30 tỉ USD được yêu cầu v{o năm 2020.

Mục tiêu ph|t triển dự |n đường cao tốc l{ để cải thiện sự nối liền giao thông ở khu vực miền Trung Việt nam thông qua sự ph|t triển tải trọng lớn, cơ sở đường cao tốc tiêu chuẩn cao để hỗ trợ sự ph|t triễn x~ hội v{ kinh tế, được đo bởi sự giảm đi về thời gian

1

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

vận chuyển trên đường, thuế quan, c|c rủi ro về an to{n, v{ bởi sự quản lý v{ vận h{nh hiệu quả của hệ thống đường cao tốc quốc gia. Đoạn đường cao tốc n{y được đặt giữa th{nh phố Hồ Chí Minh v{ H{ Nội ở miền Trung Việt Nam với hơn 40% giao thông l{ giao thông đường d{i nối kết miền Bắc với miền Nam Việt Nam (H nh 1).

Đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i l{ một tuyến đường quốc tế quan trọng của chính phủ Việt Nam. H{nh lang kinh tế Đông – T}y đang ph|t triển gần đ}y, một h{nh lang d{i 1500km, liên kết Đ{ Nẵng với biển Andaman của Myanma, thông qua L{o v{ Th|i Lan, đ~ khiến cho khu vực Đ{ Nẵng trở th{nh cửa ngõ dẫn ra thị trường quốc tế. Sự ph|t triển đường cao tốc sẽ kích thích sự ph|t triển của Đ{ Nẵng như một trung t}m xuất khẩu. Đ{ Nẵng có cảng biển lớn thứ 3 Việt Nam – cảng Tien Sa – có thể tiếp nhận 35000 t{u DWT. Có lẽ động lực chính cho sự ph|t triển nối kết n{y l{ khu công nghiệp Dung Quất với nh{ m|y lọc dầu đầu tiên sẽ sớm được ho{n thiện ở Việt Nam.

Hình 1. Vị trí địa lý dự án

Việc x}y dựng đoạn đường cao tốc n{y thực sự quan trọng cho sự ph|t triển kinh tế x~ hội v{ sự tăng trưởng khu vực miền Trung Việt Nam. Chiến lược ph|t triển kinh tế x~ hội của Việt Nam |p dụng chính s|ch ph|t triển h{i hòa giữa miền Bắc, miền Trung v{ miền Nam Việt Nam. Chiến lược ph|t triển khu vực công nghiệp tích hợp (IIADS) đ~ được lên kế hoạch v{ được thực hiện tại 3 khu vực nêu trên. Tuy nhiên, GDP theo đầu người ở khu vực miền Trung tương đối thấp hơn so với 2 khu vực còn lại.

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng – Quảng Ng~i l{ một trong những dự |n cơ sở hạ tầng giao thông quan trọng nhất được chính phủ Việt Nam thông qua. C|c khu vực đặc biệt sẽ được hưởng lợi từ dự |n n{y bao gồm: khu công nghiệp Lien Chieu v{ Hoa Khanh, th{nh phố Đ{ Nẵng, khu công nghiệp mở Chu Lai, khu công nghiệp Dung Quất, khu công nghiệp phía t}y – thị trấn Tam Kỳ (tỉnh Quảng Nam), khu công nghiệp Quảng Phú v{ Phổ Phong.

2

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

CĂN CỨ PHÁP LÝ CHÍNH LẬP BÁO CÁO ĐTM

Th|ng 11 năm 2007, Ng}n h{ng thế giới (Ng}n h{ng -WB) đ~ thông b|o cho Bộ GTVT về kế hoạch ph}n bổ vốn vay IBRD cho dự |n. Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng –Quảng Ng~i đ~ được Chính Phủ Việt Nam quyết định đầu tư với dự kiến vay vốn của IBRD. Sau c|c cuộc họp thảo luận với Bộ GTVT, dự |n sẽ được x}y dựng bằng nguồn vốn vay của Ng}n h{ng Thế giới.

B|o c|o nghiên cứu tiền khả thi của Dự |n (do Tổng công ty Tư vấn thiết kế GTVT - TEDI thực hiện) theo phương thức BOT đ~ được Bộ GTVT phê duyệt theo Quyết định số 2654/QD-BGTVT ng{y 11/09/2000 v{ Quyết định số 134/QD-BGTVT ng{y 14/01/2004. B|o c|o tiền khả thi của dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i do Tổng công ty Tư vấn Thiết kế Giao thông Vận tải (TEDI) lập đ~ được Thủ tướng phê duyệt tại công văn số 493/CP-CN ng{y 21/04/2003.

Th|ng 5 năm 2005 B|o c|o nghiên cứu khả thi (F/S) do TEDI lập đ~ được PMU85 trình nộp cho Bộ GTVT theo công văn số 514/BQL-KHDA2 v{o ng{y 11/5/2005 xong chưa được phê duyệt vì vẫn chưa x|c định được nguồn vốn cho dự |n v{o thời điểm đó. Đầu năm 2007, Chính phủ Việt Nam đ~ đề nghị Liên danh Nippon Koei v{ Nippon Engineering (JETRO) thực hiện cập nhật nghiên cứu khả thi dự |n Đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i từ nguồn vốn của Bộ Kinh tế, Thương mại v{ Công nghiệp Nhật Bản (METI) v{ th|ng 4/2008 b|o c|o cập nhật đ~ được trình Bộ GTVT xem xét.

Th|ng 7/2008, Ng}n h{ng về cơ bản đ~ đồng ý với những đề xuất của tư vấn JETRO trong nghiên cứu dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng –Quảng Ng~i. Tuy nhiên, Ng}n h{ng đề nghị cần phải xem xét lại một số vấn đề như sau:

- Dựa trên kết quả khảo s|t hiện trạng trên to{n tuyến v{ kết quả l{m việc với c|c tỉnh Quảng Nam, Quảng Ng~i v{ Th{nh phố Đ{ Nẵng, WB yêu cầu điều chỉnh hướng tuyến để tr|nh l{m ảnh hưởng đến những điểm khống chế trong khu vực như những di sản văn hóa, khu công nghiệp v{ đường điện cao thế 500KV. Vị trí của điểm cuối phía Nam cần được chọn lựa để đường cao tốc được nối với Quốc lộ 1A thông qua đường nối với Th{nh phố Quảng Ng~i

- B|o c|o đ|nh gi| t|c dộng môi trường ĐTM, b|o c|o kế hoạch giải phóng mặt bằng RAP gồm kế hoạch thu hồi đất v{ ph}n tích kinh tế, x~ hội phải được cập nhật đ|p ứng yêu cầu của Ng}n h{ng.

Ng{y 10 th|ng 12 năm 2009 TEDI bắt đầu thực hiện nghiên cứu bổ sung căn cứ v{o thông b|o số 594/TB-BGTVT ng{y 25 th|ng 12 năm 2009 của Bộ GTVT về việc thống nhất điều chỉnh hướng tuyến đoạn Km 0+00-km 16+00; Km 58+00-km 68+00 v{ Km 109+00-km 129+00.

B|o c|o đ|nh gi| t|c động môi trường Dự |n được cập nhật trên cơ sở b|o c|o nghiên cứu điều chỉnh hướng tuyến ng{y 21 th|ng 12 năm 2009 của Tư vấn ho{n thiện TEDI v{ số liệu điều tra, khảo s|t môi trường tự nhiên v{ x~ hội bổ sung từ ng{y 22/12/ 2009 đến ng{y 20/1/2010.

3

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Tổng công ty Ph|t triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) th{nh lập từ th|ng 10 năm 2004 v{ hiện nay thay mặt Bộ GTVT l{m chủ đầu tư dự |n. Nhiệm vụ của VEC l{ đầu tư x}y dựng đường cao tốc, quản lý, bảo dưỡng v{ thu phí. X}y dựng, vận h{nh c|c khu dịch vụ liên quan, lập kế hoạch, phê duỵệt, thiết kế, v{ gi|m s|t x}y dựng.

Dự |n Đường cao tốc Đ{ Nẵng –Quảng Ng~i l{ dự |n loại A. Ng}n h{ng yêu cầu thực hiện:10 chính s|ch cơ bản về an to{n môi trường ngay từ giai đoạn thiết kế v{ thực hiện:

- Đ|nh gi| môi trường (OP4.01); - L}m nghiệp (OP4.36); - Môi trường tự nhiên (OP4.04); - An to{n đập (OP4.37); - Quản lý l{i vật có hại (OP4.09); - T|i định cư không bắt buộc (OP4.12); - Người bản địa -d}n tộc thiểu số (OP4.20); - Văn hóa vật thể (OP4.11); - Dự |n ở những vùng tranh chấp (OP7.60) - Dự |n ở những khu vực đường thủy quốc tế (OP7.50).

Trong số c|c chính s|ch về an to{n môi trường , Đ|nh gi| t|c động môi trường (OP 4.01) l{ yêu cầu chủ yếu của b|o c|o. Ngo{i ra, c|c chính s|ch về T|i định cư (OP4.12), Di sản văn ho| vật thể (OP4.11) đều được |p dụng trong b|o c|o ĐTM.

Dự |n không bao gồm x}y dựng đập, trong c|c khu vực tranh chấp, rừng hoặc những đối tượng g}y nhiễm bẩn được x|c định trong OP7.50, OP4.37, OP7.60, OP4.36 v{ OP4.09, v{ c|c chính s|ch liên quan đến c|c đối tượng n{y không phải |p dụng trong b|o c|o ĐTM.

Môi trường sống tự nhiên (OP4.04, 2001), dự |n sẽ không g}y ảnh hưởng tới giới hạn môi trường sống tự nhiên x|c định trong OP4.04, ANNEX A nhưng một phần của vùng dự |n gần với môi trường sống tự nhiên của c|c lo{i hoang d~ (tuyến nằm c|ch xa khu vực rừng Phú Ninh khoảng 2000 m -3000m về bên phải). C|c nguyên tắc cơ bản của chính s|ch n{y sẽ được |p dụng trong b|o c|o ĐTM.

Phạm vi lập báo cáo ĐTM

Trên cơ sở điều kiện tự nhiên của hướng tuyến đường cao tốc v{ đặc điểm tự nhiên của tuyến lựa chọn, phạm vi đ|nh gi| của b|o c|o ĐTM được x|c định trong Bảng 1.

Bảng 1. Phạm vi đánh giá tác động môi trường dự án

Tiếng ồn

Vùng ảnh hưởng khoảng 250-300m tính từ timđường sang hai bên. Trong thời gian x}y dựng tất cả c|c vùng xung quanh c|c vị trí x}y dựng

Chất lượng nước

Trong khoảng 250m thượng lưu v{ khoảng 2000m phía hạ lưu công trình x}y dựng cầu

Chất lượng không khí

Tất cảc c|c khu vực nằm c|ch tim tuyến khoảng 200m

Hạng mục - Items Phạm vi tác động - Coverage

4

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

tính về hai bên đường

Nguồn kinh tế, x~ hội v{ văn ho|

C|c khu vực nằm c|ch tuyến đường trong khoảng 200m đều bị ảnh hưởng trực tiếp bởi dự |n 200 m

Sinh th|i

C|c khu vực nằm trong phạm vi 300 tính từ đường. C|c b~i thải v{ b~i khai th|c vật liệu v{ c|c vùng đất bị chiếm dụng tạm

Hạng mục - Items Phạm vi tác động - Coverage

Ghi chú: Phạm vi đ|nh gi| t|c động môi trường dựa theo c|c tiêu chuẩn Việt nam về môi trường

5

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

MIÊU TẢ DỰ ÁN

Dự |n đường cao tốc Đ{ N~ng – Quảng Ng~i (DQEP) có chiều d{i khoảng 139.5km , trong đó 131.129km đường cao tốc v{ 8.02km đường nối với QL 1A. Đ}y l{ tuyến đường mới nối Đ{ Nẵng với Quảng Ng~i giao cắt 20 đường cao tốc cấp quốc gia v{ cấp tỉnh.

Tuyến cao tốc bắt đầu từ vị trí giao cắt QL14B tại Km23+908/QL14B thuộc Thị trấn Tuy Loan huyện Ho{ Vang Th{nh phố Đ{ Nẵng v{ kết thúc tại Km 131+129 thuộc thôn Điền An, x~ Quảng Phú TP.Quảng Ng~i. Tuyến cao tốc DQEP nối với QL 1A tại Km 1063+750 / QL1A thuộc x~ Nghĩa Thượng, huyện Tư Nghĩa tỉnh Quảng Ng~i thông qua đường nối với th{nh phố Quảng Ng~i . Tuyến cao tốc chạy ho{n to{n về phía t}y của QL 1A v{ đường sắt Bắc Nam. Mặt cắt của tuyến đường cao tốc được trình b{y trên hình 2, 3 v{ 4. Vị trí địa lý của đường cao tốc trình b{y trên hình 5 v{ 6.

Dự |n do Tổng công ty Ph|t triển Đường cao tốc (VEC) thực hiện với tổng số vốn đầu tư l{ 26 578 tỷ VNĐ (tương ứng khoảng 1 363tỷ USD ). Gi|m s|t x}y dựng, c|c công trình phụ trợ đường cao tốc v{ thiết bị được tính trong tổng kinh phí đầu tư n{y. Như vậy Dự |n sẽ được Ng}n h{ng Thế giới WB, Tổ chức hợp t|c Quốc tế Nhật Bản JICA v{ Chính phủ Việt Nam đồng t{i trợ.

Tuyến cao tốc Đ{ Nẵng Quảng Ng~i được thiết kế với tiêu chuẩn 4 l{n xe (có tính đến mở rộng 6 l{n giai đoạn 2), tốc độ 120 km/h v{ chiều rộng mặt dường l{ 26 m. Đường được x}y dựng khép kín v{ x}y dựng c|c giao cắt. C|c thông số kỹ thuật của tuyến cao tốc được nêu trong Bảng 2 dưới đ}y.

Bảng 2. Các thông số kỹ thuật chính của tuyến cao tốc Đà Nẵng –Quảng Ngãi

No. Hạng mục Đơn vị Miêu tả

1 Loại đường

2 3 4 Tốc độ thiết kế B|n kính công tối thiểu Độ dốc lớn nhất

5 Chiều rộng nền đường To{n bộ Mỗi bên m % m m 4 l{n đường (đ~ tính đến mở rộng 6 l{n đường trong tương lai). 100 km/h 4000 8 26 13

6 7 Mặt đường Tần suất lũ

Nguồn: B|o c|o cập nhật F/S TEDI 4/2010

Dự |n sẽ gồm 132 cầu với tổng chiều d{i 15.5km, trong đó có 4 cầu lớn vượt qua 4 sông lớn l{ c|c cầu: Kỳ Lam, Chiêm Sơn , Tr{ Bồng, Tr{ Khúc. 128 cầu trung v{ cầu nhỏ kh|c vượt qua c|c sông, suối, kênh tưới . Dự |n sẽ x}y dựng 26 cầu cạn vượt lũ , 23 cầu vượt đường địa phương với c|c giao cắt kh|c mức v{ 01 hầm đường bộ (hai chiều) có chiều d{i l{ 540m. Ngo{i ra còn x}y dựng 107 hầm chui d}n sinh, 492 cống tho|t nước trên

8 Tải trọng cầu Nhựa v{ bê tông nhựa Cầu lớn: 1/100 HL-93 Tiêu chuẩn Việt Nam thiết kế cầu 22TCN 272-01

6

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

đường cao tốc v{ đường nối với QL 1A. Dự |n dự kiến x}y dựng 9 nút giao lớn, 4 b~i đỗ xe v{ 01 trung t}m điều h{nh. Dự |n sẽ được trang bị hệ thống giao thông thông minh ITS trong quản lý giao thông v{ thu phí đường bộ. Vận h{nh v{ quản lý, bảo dưỡng sẽ do Trung t}m điều h{nh v{ Trung bảo dưỡng đường bộ điều h{nh. Dự |n sẽ được t{i trợ kinh phí c|c trang thiết bị v{ c|c phụ kiện để duy tu bảo dường đường cao tốc . Kinh phí đầu tư của dự |n cũng bao gồm tiền đền bù đất v{ di d}n t|i định cư. Bảng 3 trình b{y chi tiết về dự |n.

Bảng 3. Miêu tả dự án đường cao tốc Đà Nẵng –Quảng Ngãi

TT

Hạng mục

Đơn vị

Quy mô dự án

Chiều d{i tuyến cao tốc

1

Km

Khối lượng đ|t bị chiếm dụng

139.149 km (bao gồm 131.129 Km đường cao tốc v{ 8.02 Km đường nối với QL1A) 9 605 859

2

m2

Khối lượng nh{ bị ph| huỷ

3

66 288

Cầu vượt sông

74/7942

m2 Tổng số Cầu/m

Cầu/m

23/4299

4

Cầu v{ cống

Cầu/m

26/2587

Cống/m

238/13198

5

Hầm

Hầm/m

Cầu vượt cao tốc v{ đoạn nối Cầu cạn vượt lũ Cống tho|t nước

01/540

Nút giao

09

6

Giao cắt

Cống/m

254

Khu

Giao cắt Cống trên đường Khu dịch vụ

02

B~i

04

Trung t}m

01

7

Khu phục vụ

Cơ quan

01

B~i đỗ xe Trung t}m quản lý giao thông Cơ quan điều h{nh dường cao tốc

Trạm

02

Trạm thu phí trên đường chính

Cổng

07

Tỷ đồng

26 578 (1 363tỷ USD)

Tỷ đồng

227

8

Vốn đầu tư

Tỷ đồng

416

Tỷ đồng

52

Cống thu phí Tổng kinh phí đầu tư Kinh phí đầu tư cho 1Km Tổng kinh phí đầu tư cho tuyến nối QL 1A Kinh phí cho 1km

Nguồn: B|o c|o cập nhật F/S TEDI, 4/2010

7

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Cấu trúc đường cao tốc

Nền và mặt đường

Mặt cắt chính của tuyến đường: chiều rộng mặt đường 26m với 4 l{n đường (Bảng 4, Bảng 5). C|c thông số kỹ thuật đường được thiết kế tu}n thủ theo TCVN 5729-97. Giải phóng nền từ ch}n m|i taluy theo quy định l{ 10m.

Bảng 4. Các thông số điển hình của mặt cắt ngang tuyến chính

Mặt cắt ngang thành phần Số lượng Chiều rộng(m) Tổng cộng

L{n đường cao tốc 4 3.75 15.0

L{n đường khẩn cấp Đường đi bộ Dải an to{n Dải ph}n c|ch giữa 2 2 3 1 3.0 0.75 0.75 2.0 6.0 1.5 1.5 2.0

Tổng cộng 26.0

Đào và đắp: Do tuyến đường được x}y dựng ở vùng địa hình dồi uốn lượng , nên việc đ{o s}u v{ đắp cao l{ không thể tr|nh khỏi. Tuy nhiên việc đắp cao tại t}m của đường đắp không được cao qu| 20m v{ không được đ{o s}u qu| 30m.

Mặt đường: Mặt đường của khu dịch vụ, trạm đỗ xe, trạm thu phú v{ hầm sẽ được trải bằng bê tông, còn mặt dường cao tốc sẽ trải bằng bê tông nhựa.

Hình 1. Mặt cắt tuyến chính đường cao tốc

Hình 2. Mặt cắt tuyến nối với QL 1A

8

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hình 3. Mặt cắt điển hình toàn tuyến cao tốc

9

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hình 4. Bản đồ vị trí địa lý toàn tuyến đường cao tốc DQEP

Ghi chú Đường cao tốc DQEP

10

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hình 5. Bản đồ Mạng lưới giao thông khu vực dự án

Bảng 5. Các thông số điển hình của mặt cắt ngang tuyến nối với QL1A

Số lượng Chiều rộng(m) Tổng cộng Thành phần mặt cắt

L{n đường Phần gia cố hai bên Đất hai bên Tổng cộng 2 2 2 3.5 2.0 0.5 7.0 4.0 1.0 12.0

Hệ thống thoát nước và thiết bị bảo vệ an toàn

Thiết bị bảo vệ an toàn: Hướng tuyến thiết kế đ~ điều chỉnh để tr|nh c|c cột điện 500KV, 35KV v{ khu công nghiệp Điện Tiến - Điện B{n km 8-km 9, lăng mộ B{ Đo{n Quý Phi (km 21+500), khu qu}n sự (trường bắn tại km 76), đập Hố m}y (Km 94+157). Tại một số vị trí nơi m{ khoảng c|ch an to{n giải phóng mặt bằng nhỏ nhất giữa đường v{ đường d}y điện 500KV không đủ (Luật năng lượng), thiết kế sẽ phải thay đổi độ cao của c|c cột điện tại c|c vị trí Km 0.8, km 4+400; Km 60+600, Km 67+400 nhằm bảo đảm độ cao giải phóng mặt bằng an to{n.

Thoát nước mặt đường: Hệ thống tho|t nước mặt đường v{ nền đường sẽ phụ thuộc v{o hệ thống tưới của địa phương để tr|nh bất kỳ những t|c động có hại đến hệ thống tưới của địa phương. Nước mặt gom lại từ hệ thống tho|t nước được đổ v{o c|c mương,

11

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

kênh, sông địa phương. Ở ch}n đê v{ phía trên đỉnh của mặt cắt, c|c con mương phụ cũng được x}y dựng để đảm bảo việc tho|t nước được ổn định.

Cầu

Có 132 cầu với tổng chiều d{i l{ 15,5Km, trong đó có 4 cầu lớn bắc qua c|c sông Thu Bồn (Cầu Kỳ Lam), sông B{ Rén (Cầu Chiêm Sơn), sông Tr{ Bồng (cầu Tr{ Bồng ) v{ sông tr{ Khúc (cầu Tr{ Khúc ). 128 cầu kh|c vượt qua c|c sông, suói nhỏ v{ kênh tưới, tiêu, 26 cầu cạn vượt qua khu vực thường xuyên h{ng năm bị ngập lụt do lũ, 23 cầu vượt đường địa phương v{ c|c nút giao kh|c mức. Những thông tin chung về cầu được nêu ở Bảng 6.

Bảng 6. Một số thông tin về các cầu lớn dọc tuyến cao tốc

STT Tên Vị trí Số nhịp Cấu trúc Bắc qua sông Chiều dài (m) Chiều rộng sông(m)

1. Kỳ Lam Km 17+700 Thu Bon 1,400 950 Bê tông đổ trên dầm 65m + 3x100m + 2x65m + 4x100m + 65m

2. Chiêm Sơn Km 20+200 Ba Ren 410 350 55m + 3x100m + 55m Bê tông đổ trên dầm

3. Tr{ Bồng Km 109+500 Tra Bong 440.0 9x40m 330 Dầm chữ T

Nguồn: B|o c|o cập nhật F/S TEDI,42/2009

880 4. Tr{ Khúc Km 126+00 Tra Khuc 1,160.0 Bê tông đổ trên dầm 70m + 3x100m + 2x70m + 3x100m + 70m

Hầm

Có một hầm đường bộ (hai l{n) d{i 540m tại km 22+565 (Bảng 7)

Bảng 7. Tổng kết số liệu của hầm

Km số Phân làn Độ cao Tốc độ cho phép Chiều dài (m) Số lượt lưu thông Chiều rộng (m)

Nguồn: B|o c|o cập nhật F/S TEDI,4/2010

100 Km/h 4 l{n 540 26 5m 57,010 lượt/ng{y Km 22+565 - Km23+196

Nút giao

Có 9 nút giao trên đoạn đường cao tốc được thiết kế. Bảng 8 miêu tả c|c thông tin về c|c nút giao. Hình dạng v{ loại nút giao dựa trên số lượng c|c phương tiện lưu thông v{ điều kiện lưu thông trên từng tuyến đường.

12

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Bảng 8. Các nút giao

STT Nút giao Hình dạng Kiểu giao

Đ{ Nẵng Vượt đường giao Km trung tâm KM0+000 Thông với tuyến đường NH14B 1

Mỹ Sơn KM21+000 Vượt đường giao PR610 2

H{ Lam KM42+000 Vượt đường giao NH14E 3

Tam Kỳ KM65+000 Vượt đường giao PR616 4

Chu Lai KM84+000 Vượt đường giao Hình hoa thị Hình b|n hoa thị Hình thoi Hình b|n hoa thị Loa kèn đơn 5

Dung Quất KM102+000 Loa kèn đơn Vượt đường giao 6

KM112+000 Cắt đường giao PR617 Đường tới khu công nghiệp Dung Quất PR622 7

KM125+500 Cắt đường giao PR623 8 Hình thoi Hình b|n hoa thị

Nguồn: B|o c|o cập nhật F/S TEDI 4/2010

KM130+305 Loa kèn đơn Cắt đường giao PR625 9 Bình Sơn Bắc Quảng Ng~i T}y Quảng Ng~i

Đường nối

Tư vấn thiết kế đ~ khảo s|t khảo s|t mặt cắt, v{ kết luận những con đường trong Bảng 9 dưới đ}y có thể được sử dụng để nối tuyến đường Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i với đường quốc lộ 1A.

Bảng 9. Thống kê các đường nối

STT Km số Nối với đường Chiều dài đề xuất (km)

TL-610 11.6 1 Km21+000

QL14E 6.7 2 Km42+000

TL-616 5.6 3 Km64+000

TL-617 2.9 4 Km84+000

TL-623 4.5 5 Km125+500

V{nh đai 6.2 6 Km130+300

37.5 Tổng cộng

Công trình phụ trợ

Một số c|c công trình bảo dưỡng, đ|p ứng công t|c quản lý v{ ổn định hoạt động đường cao tốc được thiết kế x}y dựng. Hiện nay có 1 Trung t}m Quản lý giao thông (Đ{ Nẵng quản lý), 2 văn phòng quản lý hoạt động đường cao tốc (ở Quảng Nam v{ Quảng Ng~i), 2 đường v{o trạm thu vé, 7 trạm thu phí, 2 khu dịch vụ, 4 khu đậu xe. Hình 3.5-1 trình b{y c|c thông tin về quy mô của c|c hệ thông công trình phụ trợ.

13

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hình 6. Vị trí các công trình phụ trợ dọc tuyến cao tốc

Nguồn: B|o c|o cập nhật F/S TEDI 4/2010

Đường tạm

Tuyến cao tốc được lựa chọn đi song song với QL 1A v{ cũng cắt qua c|c đường quốc lộ cấp quốc gia v{ cấp tỉnh như QL14B, QL 14E, TL 610, TL611, TL616, TL617, TL623, TL625 v{ một số đường địa phương kh|c. Vì khoảng c|ch từ những con đường n{y đến tuyến cao tốc Đ{ Nẵng –Quảng Ng~i ngắn nên có thể sử dụng chúng l{m những con đường tạm phục vụ dự |n. Ph}n bố của những con đường n{y được trình b{y trong hình 8 v{ bản đồ n{y cho thấy đường cao tốc (đường đỏ), đường tạm (đường m{u x{nh da trời) v{ Hồ Phú Ninh (đường oval m{u xanh da trời).

14

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hình 7. Hệ thống đường ngang - The distribution of Access roads

Vật liệu xây dựng, mỏ khai thác, vị trí đổ thải và vận chuyển

Dự |n nằm trên vùng đồng bằng xen kẽ đồi, núi thấp có nguồn vật liệu x}y dựng rất phong phú. Ngo{i xi măng, nhựa đường asphalt v{ thép phải mua từ nơi kh|c đến. Phần lớn c|c vật liệu x}y dựng như đất, c|t, sỏi, đ| có thể mua v{ khai th|c tại c|c mỏ vật liệu dọc tuyến đường. Theo b|o c|o của tư vấn thiết kế TEDI th|ng 4/2010 , c|c mỏ vật liệu x}y dựng được khảo s|t dọc tuyến như sau:

Mỏ đá Có 10 mỏ đ| có chất lượng x}y dựng tốt trong khu vực dự |n

Bảng 10. Vị trí các mỏ đá phục vụ xây dựng

Tên mỏ đá Vị trí

R1 Phước Tường R-1A Ho{ Nhơn R2-Ho{ Khê R3-Hương Mao R4-Phú Huê Khoảng cách vận chuyển đến tuyến đường 13km 1.5km 2 km 0.8km 2 km

R4A-Núi Tr{ R4B- Vạn Tường R4C R4E Thôn Phước Tường x~ Ho{ Ph|t huyện Ho{ Vang X~ Hoa Nhon, huyện Ho{ Vang, Da Nang Thôn Ho{ Khê, Thôn 5 x~ Quế Thọ huyện Quế Sơn Mỏ đ| Hương Mao thôn 3, x~ Phú Thọ Thôn Phú Huệ, Đình Phước, x~ T}n Nghĩa, Núi th{nh Núi Tr{ tỉnh Quảng Ng~i Mỏ vạn Tường –Quảng Ng~i Công ty khai th|c đ| qu}n đội khu vực 5 Công ty khai th|c đ| Hưng Long 10 km 15 km 10 km 15 km

15

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Cát: C|c mỏ c|t lớn ph}n bố ở hạ lưu c|c sông Yên, Thu Bồn, Ly Ly, Tam Kỳ, Tr{ Bồng, Tr{ Khúc. Lớp c|t nằm ở đọ s}u 3 m-6 m với kích thước hạt 0.3 mm - 0.7 mm. Những mỏ n{y có trữ lượng lớn (1650m3/day)

Bảng 11. Vị trí các mỏ cát khu vực dự án

Tên mỏ Vị trí Phù hợp cho Loại vật liệu Trữ lượng (m3)/day) Khoảng cách vận chuyển đến tuyến đường

200 C|t v{ng Mỏ Tuý Loan 1km

200 C|t v{ng Mỏ c|t Cầu Đỏ 11km

100 C|t v{ng Truong Giang 2 km Bê tông v{ bê tông nhựa Bê tông v{ bê tông nhựa Bê tông v{ bê tông nhựa

Mỏ c|t Ngọc An 150 C|t v{ng 2 km Bê tông v{ bê tông nhựa

Mỏ Duy Đông 100 C|t v{ng 2 km Bê tông v{ bê tông nhựa

Mỏ c|t Vĩnh Điện 200 C|t v{ng 9 km Bê tông v{ bê tông nhựa

Mỏ c|t Điền Trung 200 C|t v{ng 10 km Bê tông v{ bê tông nhựa

Mỏ c|t Tam Ngọc 100 C|t v{ng 8 km Bê tông v{ bê tông nhựa

200 C|t v{ng 7 km Mỏ c|t

200 C|t v{ng 6 km Mỏ c|t Km 24+700 trên Ql 14B Km 934+590 trên QL1A Thôn Nhi Đình x~ Điền Phước Thôn Ngọc An, x~ Diên Hồng , Điện B{n. Thôn Cam H{ x~ Điền Phong , Điện b{n Km 958+380 - QL1A, bờ tr|i sông Thu Bồn x~ Vĩnh Điện, Điện B{n Cầu C}u l}u Km 954+300 QL1A, Tại km 996+100/QL1A, 100 m hạ lưu cầu Tam Kỳ Tại Km 1018+60 thương lưu cầu An T}n Thượng lưu cầu Ch}u Ổ -s. Tr{ Bồng

Mỏ đất:

Có 28 mỏ đất dọc tuyến cao tốc như sau .

16

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Bảng 12. Hiện trạng các mỏ đất

Tên mỏ đất Vị trí Dạng vật liệu Dung tích (m3/ngày) Khoảng cách vận chuyển đến tuyến đường

(Km)

Khối lượng yêu cầu 800,000m3 C}n bằng với lượng vật liệu yêu cầu từ đoạn 2 (Km 21-Km 42)

KM020+500 20 km Ph}n đoạn KM000 - M021 500,000m3

1.000.000 5 km

2.000.000 1.5 km Thôn Phước Nhơn x~ Ho{ Khương huyện Ho{ vang Thôn 5 v{ 6 x~ Điện Tiến, Điện B{n

KM035+000 2,500,000m3 15 km Có thể sử dụng ở đoạn sau

2.000.000 1 km B1- Đồi Phước Nhơn B2 - Đồi Bồ Bồ Ph}n đoạn: KM021 - KM042 B3 Đồi Ông Co

500.000 1 km B4 Mỏ đất Núi Vang

500.000 2 km Thôn 5, x~ Duy Sơn huyện Duy Sơn Thôn 1,x~ Quế Cường huyện Quế Sơn X~ Quế Cường huyện Quế Sơn

X~ Quế Cường 500.000 2.5 km

X~ Quế Cường 500.000 2.5 km

X~ Quế Cường 500.000 3.5 km

1.000.000 100m B4A Đồi Hồn Gia B4B Đồi Hòn Ly B4C Đồi Hòn Mo B4D Đồi Hòn Ho{nh B5 Đồi Hương Mao l

400,000m3 1,500,000m3 300,000m3

Khối lượng yêu cầu: 3,500,000m3 C}n bằng với lượng vật liệu từ đoạn 2

10 km Ph}n đoạn: KM042+000 KM065+000

500.000 0 km

1.000.000 1 km

1.000.000 1 km

1.000.000 200m Thôn 3, x~ Phu Tho huyện Quế Sơn KM049+500 KM052+000 KM055+000 KM059+500 Thôn 3, x~ Bình An Huyện Thăng bình Thôn 2,x~ Tam thanh, TP Tam Kỳ X~ Tam Th{nh TP. Tam Kỳ X~ Tam Th{nh TP. Tam Kỳ B6 Đồi Gò Đỏ B7 Đồi Gò Cao B7A Đồi Nông Giềng B7B Đồi Nông Giềng

17

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Tên mỏ đất Vị trí Dạng vật liệu Dung tích (m3/ngày) Khoảng cách vận chuyển đến tuyến đường

(Km)

1.000.000 1 km

1.000.000 500m

500.000 500m X~ Tam Th{nh TP. Tam Kỳ X~ Tam Th{nh TP. Tam Kỳ Thôn Trung Đ{m x~ Tam Th|i , Tam Kỳ

KM070+000 KM083+000

1,000,000m3 2,000,000m3

Dung tích yêu cầu: 3,000,000m3

13 km B7C Đồi Nông Giềng B7D Đồi Nông Giềng B8 Đồi Diêu Sơ ll Ph}n đoạn: KM065 - M087+500

500.000 1km B9 Núi Miêu

500.000 1km B10 Đồi Tr{ Cam l

1.000.000 500m

1.000.000 500m Thôn Lý Tr}n 1 x~ , Tam Anh huyện Nui Th{nh Thôn Lý Tr}n 1, x~ Tam Anh huyện Núi Th{nh Đồi Xuyên Ngạc x~ Tam anh Thôn 4 x~ Tam Hiệp huyện Núi Th{nh

KM087+000 KM097+500

1,000,000m3 1,500,000m3

10 km Khối lượng yêu cầu 2,200,000m3 B11 Đồi Ray Bom l B12 Núi Đa Ph}n đoạn: KM087+500 - KM103+500

1.000.000 500m B13 Đồi Hom Rồng l

2.000.000 0km B14 Đồi C}y Lim l

1.000.000 0km B15 Đồi Ba Ta

500.000 4km B16 Đồi Gò Sơn Thôn Đông Bình x~, Bình Ch|nh, huyện Bình Sơn Thôn Nam Bình , x~ Bình Nghĩa huỵện Bình Sơn Thôn Phú Lễ 2 x~ Bình Trung Thôn An Điền 1 x~ Binh Chuong huỵen Bình Sơnt

KM104+500 800,000m3 11 km Vượt 100,000m3 Ph}n đoạn: KM103+500 KM114+000

1.000.000 200m B17 Đồi Rừng Ham l

500.000 200m B18 Núi Ngang Thôn Thọ Bắc x~ Tịnh Thọ huyện Sơn Tịnh Thôn Thọ Trung x~ Tịnh Thọ huỵen Sơn Tịnh

18

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Tên mỏ đất Vị trí Dạng vật liệu Dung tích (m3/ngày) Khoảng cách vận chuyển đến tuyến đường

(Km)

500.000 1 km B19 Núi Thóp

500.000 3 km Thôn Thọ Đông x~ Tịnh Thọ huyện Sơn Tịnh Thôn Ho{ bình x~ Tịnh An Sơn Tịnh

KM117+000 KM123+500

800,000m3 2,500,000m3

6 km Khối lượng yêu cầu: 1,000,000m3

Khối lượng yêu cầu: 400,000m3

Nguồn:B|o c|o Lập dự |n đầu tư x}ydựng đường cao tốc Đ{ Nẵng Quảng ng~i , TEDI (DC) th|ng 4/ 2010.

15 km B20 Núi Cam Ph}n đoạn: KM114+000 KM125+500 Đoạn: KM125+500 KM140+000

Vị trí các bãi thải

Tổng khối lượng đất đ{o sẽ l{ khoảng 9.3 triệu 9.3 millions m3 v{ đất đắp sẽ l{ khoảng 21.7 triệu m3. Sẽ có một khối lượng lớn đất thải v{ vật liệu thải như đ| thải thải ra từ việc đ{o hầm trong qu| trình x}y dựng đường cao tốc. Việc thải vật liệu thừa sẽ phải có sự đồng ý của nh{ quản lý môi trường của dự |n. Hiện tại những vị trí đổ thải tại địa phương chua được x|c định, việc x|c định vị trí đổ thải sẽ phải có sự thoả thuận giữa chính quyền địa phương v{ Chủ dự |n. Vị trí c|c b~i thải sẽ được x|c định trong giai đoạn thiết kế chi tiết .

Vị trí xây dựng công trình tạm

C|c vị trí thích hợp để x}y dựng c|c công trình tạm gồm c|c trạm sửa chữa xe m|y, thiết bị, c|c kho chúa nguyên vật liệu x}y dựng, trạm thí nghiệm, nh{ quản lý, c|c trạm trộn bê tông hiện nay trong giai đoạn nghiên cứu lập dự |n đầu tư chưa được x|c định.

Tuy nhiên phạm vi công trình tạm đều nằm trong từng gói thầu bao gồm c|c hạng mục x}y dựng, đường v{ c|c hạng mục kh|c của dự |n như: cầu, cống, nút giao. Dự |n đường cao tốc DQEP co 8 gói thầu. một gói cung cấp v{ lắp đặt thiết bị kỹ thuật v{ điện. Một gói thầu trồng c}y / ho{n trả hệ sinh th|i.

Việc lựa chọn vị trí x}y dựng c|c công trình tạm phải tu}n theo c|c nguyên tắc sau:

- Tại c|c vị trí dự kiến x}y dựng c|c trạm trộn bê tông xi măng v{ trạm trộn bê tông nhựa Asphalt cũng như c|c l|n trại công nh}n sẽ phải hạn chế tối đa việc chiếm dụng đất nên tốt nhất l{ x}y dựng c|c công trình n{y tại c|c khu vực nút giao nơi có diện tích đất kh| lớn. Mỏ khai th|c vật liệu đất / b~i thải vật liệu, l|n trại công nh}n nên đặt ở những chỗ đất cằn cỗi xa khu vực trường học, d}n cư v{ bệnh viêcn cũng như xa c|c sông để giảm thiểu những t|c động xấu. Công nh}n có thể

19

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

thuê nh{ ở gần công trường nếu không thuê được phải đặt l|n trại ở khu vực đất cằn cỗi.

- Tất cả kế hoạch lựa chọn c|c vị trí công trình tạm sẽ phải được kiểm tra phê duyệt v{ phải được sự đồng ý của chính quyền địa phương. To{n dự |n có khoảng 15 vị trí x}y dựng công trình tạm. Chín vị trí x}y dựng công trình tạm sẽ dược đặt gần 9 nút giao v{ 4 vị trí đặt gần 4 cầu lớn v{ 2 vị trí đặt gần hai đầu hầm. Tại mỗi vị trí x}y dựng công trình sẽ có khoảng 70 đến 100 công nh}n l{m việc.

Kế hoạch xây dựng

Dự kiến thời gian x}y dựng khoảng 4 năm, bắt đầu khởi công th|ng1/2012 v{ ho{n th{nh 5/2016

20

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

PHÂN TÍCH HƯỚNG TUYẾN

Việc nghiên cứu c|c hướng tuyến giúp lựa chọn một hướng tuyến thoả m~n c|c yêu cầu về bảo vệ môi trường, văn ho| v{ c|c nguồn t{i nguyên cộng đồng. Hai trường hợp cơ bản của việc lựa chọn hướng tuyến đ~ được khảo s|t v{ nghiên cứu đối với dự |n n{y l{:

1. Trường hợp không đề xuất lựa chọn dự |n đường cao tốc: Chỉ gồm c|c hoạt động ngắn hạn không quan trọng nhằm duy trì sự vận h{nh liên tục của c|c tuyến đường nhỏ của địa phương.v{ của tất cả c|c dự |n trong mạng lưới giao thông địa phương (với c|c đường l}n cận )

2. Trường hợp đề xuất lựa chọn dự |n đường cao tốc: Gồm việc x}y dựng một tuyến đường cao tốc mới được thiết kế hệ thống có lợi ích cả về mức độ vĩ mô v{ vi mô

Phân tích trường hợp không có dự án

Theo kết quả khảo s|t giao thông trong B|o c|o NCKT do JETTRO thực hiện (th|ng 4 năm 2008), trong năm 2007, dung lượng giao thông hỗn hợp trên quốc lộ 1A l{ 9,965 xe/ng{y, trong đó riêng dung lượng của đoạn Đ{ Nẵng- Quảng Ng~i l{ 3,944 xe/ng{y. Dung lượng giao thông trên QL 1 A đang ng{y c{ng tăng lên. QL1A đ~ được sửa chữa n}ng cấp lên đường cấp III đồng bằng với tần suất thiết kế phòng lũ chỉ đạt P=10% thay vì cần phải l{ P=2%. Tất cả c|c đoạn đường bị ngập của QL1A với độ s}u ngập nhỏ nhất đ~ được sửa chữa v{ n}ng độ cao mặt đường cũng như mở rộng khẩu độ cống tho|t nước v{ cầu.. Mặc dù vậy, hiện tại với chiều rộng mặt đường hẹp, nền đường xấu, b|n kính đường cong nhỏ, v{ với lưu lượng giao thông lớn tai nạn giao thông trên QL1A rất dễ d{ng xảy ra, nhất l{ trong thời gian ban đêm khi lượng giao thông hỗn hợp như c|c phương tiện giao thông công nghiệp, xe tắc xi , xe tải, xe kh|ch, xe vận tải hạng nặng, xe contenner… lưu thông trên QL 1A. Nói chung QL1A hiện nay không thể đ|p ứng nhu cầu vận tải biển trong giai đoạn ph|t triển kinh tế nhanh chóng của khu vực miền Trung v{ của Việt Nam.

Trường hợp có dự án đường cao tốc

Việc x}y dựng dự |n đường cao tốc sẽ đóng vai trò nòng cốt trong việc ph|t triển của khu kinh tế mở Chu lai, khu công nghiệp Dung Quất, cảng Đ{ Nẵng v{ c|c s}n bay trong khu vực. Tuyến đường mới sẽ đ|p ứng yêu cầu giảm thiểu c|c đoạn ngập lụt, giải quyết vấn đề |ch tắc giao thông, cải thiện hệ thống giao thông khu vực miền Trung.. Đặc biệt sẽ i/ bảo đảm an to{n giao thông cho c|c loại xe hạng nặng tốc độ cao, ii/ n}ng cao kiến thức quản lý hệ thống giao thông đường cao tốc. Với dự |n, giao thông hỗn hợp sẽ giảm đ|ng kể, C|c phương tiện giao thông hạng nặng đi theo đường cao tốc sẽ t|ch biệt với c|c phương tiện giao thông d}n cư. Tuyến cao tốc được thiết kế để tiết kiệm thời gian giao thông trên đường v{ hạn chế tai nạn giao thông.

21

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Các phương án hướng tuyến được đề xuất trên phạm vi vĩ mô

TEDI F/S đ~ nghiên cứu lựa chọn hướng tuyến tối ưu cho Dự |n Đường cao tốc Đ{ Nẵng –Quảng Ng~i từ rất sớm trong giai đoạn tiền khả thi v{ khả thi năm 2003 v{ 2005. Th|ng 4/2008 b|o c|o nghiên cứu khả thi của TEDI được Tư vấn JETRO nghiên cứu cập nhật . Th|ng 2/2009 Tư vấn NIPPON KOEI điều chỉnh hướng tuyến của TEDI-JETRO theo yêu cầu v{ đề nghị của Ng}n h{ng Thế giới WB. Những kết quả nghiên cứu lựa chọn hướng tuyến trước đ}y đều tu}n thủ c|c yêu cầu sau: i/ Cố gắng tr|nh tối đa vùng núi v{ đồi ii/Tr|nh khu vực hồ chứa nước lớn nằm giữa Đ{ Nẵng v{ Quảng Ng~i iii/ Giảm thiểu tối đa t|c động đến c|nh đồng lúa v{ đất nông nghiệp iv/Tr|nh v{ giảm thiểu tối đa t|c động đến tuyến đường sắt v/ Tr|nh v{ giảm thiểu tối đa t|c động đến c|c thị trấn v{ khu công nghiệp dọc tuyến cao tốc vi/Tr|nh QL1A hiện tại vii/ Tăng cường nối tối đa với hệ thống đường địa phương v{ QL1A viii/Tr|nh v{ giảm thiểu t|c động đến c|c khu vực bảo vệ nghiêm ngặt, c|c khu rừng nguyên sinh, c|c lo{i động thực vật quý hiếm.

Về cơ bản chỉ có một h{nh lang tuyến đường có gi| trị hiêu quả kinh tế để thiết kế đường cao tốc giữa Đ{ Nẵng v{ Quảng Ng~i (xem Hình 8 v{ Hình 9)

Hình 8. Mặt cắt ngang khu vực dự án

22

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hình 9. Sơ đồ hướng tuyến v{ c|c đường khống chế hiện hữu, bao gồm cả đường bờ biển v{ núi

23

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Phân tích lựa chọn trên phương diện vi mô

Th|ng 12 năm 2009, TEDI thực hiện nghiên cứu điều chỉnh 03 đoạn tuyến từ km 0-Km 16; Km 58-km 68; Km 109-Km 129 trên cơ sở hướng tuyến điều chỉnh của NIPPON KOEI (2/2009) v{ đoạn mới nối với QL 1A

Phần n{y trình b{y qu| trình ph}n tích c|c phương |n tuyến trước đ}y theo quan điểm môi trường như sau:

Phương án tuyến do TEDI (4/2005) và JETRO (4/2008) đề xuất Tuyến đường cao tốc Đ{ Nẵng- Quảng Ng~i được x}y dựng đi về phía T}y QL 1A v{ đường sắt Bắc Nam. Sau khi c}n nhắc c|c điều kiện thực tế, c|c yếu tố kinh tế x~ hội v{ đ|nh gi| môi trường c|c phương |n tuyến, TEDI đề xuất đoạn tuyến trên cơ sở giảm thiểu c|c t|c động x~ hội như ảnh hưởng đến c|c khu d}n cư đông đúc, chiếm dụng đất v{ t|i định cư, c|c di sản văn hóa chùa chiền, nghĩa trang…. như sau:

Điểm đầu tuyền tại Km0+000: Tuyến cao tốc bắt đầu từ Km23+900 của QL 14B tại thôn Túy Loan, x~ Hòa Nhơn, Huyện Hòa Vang, Th{nh phố Đ{ Nẵng, giao với đường nối Nam hầm Hải v}n- Túy Loan. Điểm đầu tuyến cao tốc có vị trí quan trọng trong tuyến QL 14 B đ~ v{ đang được n}ng cấp th{nh đường cấp III nối liền Cảng Tiên sa v{ Th{nh phố Đ{ Nẵng. Thêm v{o đó, tuyến QL 14B cũng kết nối tuyến h{nh lang Đông T}y nối liền Việt Nam v{ L{o.

Tuyến đường cao tốc kết thúc tại phía T}y th{nh phố Quảng Ng~i tại nút giao với Tỉnh lộ 635 (Km131+008) thuộc x~ Nghĩa Kỳ, Huyện Tư Nghĩa, Tỉnh Quảng Ng~i.

Hướng tuyến từng đoạn

Đoạn từ Túy Loan (Km0) đến xã Điện Thọ (Km15): Tuyến đường cao tốc Đ{ Nẵng- Quảng Ng~i bắt đầu tại Km0+000 thuộc thôn Túy Loan, X~ Hòa Nhơn, huyện Hòa Vang, TP Đ{ Nẵng tại vị trí giao cắt giữa QL 14B mới v{ đường nối Nam Hầm Hải v}n – Túy Loan. Tuyến cao tốc Đ{ Nẵng- Quảng Ng~i sẽ l{ tuyến đường được x}y dựng mới đi về phía T}y của QL 1 A v{ đường sắt Bắc Nam, với khoảng c|ch với đường sắt tại vị trí gần nhất l{ 0,2 km v{ xa nhất l{ 5 km.

Từ điểm đầu tại Túy Loan, tuyến đường cao tốc đi theo hướng Bắc Nam, qua c|c vùng địa hình đồi thấp, vượt qua sông Túy Loan tại Km1+500, Sông Yên tại Km2+400 thuộc địa phận L{ng Yên, X~ Hòa Tiến. Tuyến tiếp tục băng qua c|c ruộng lúa v{ giao cắt với TL 605 tại Km8+100, qua c|c c|nh đồng trồng lúa v{ hoa m{u ở phía Đông khu CN Điện Tiến thuộc huyện Hòa Vang (ranh giới giữa TP Đ{ Nẵng v{ Tỉnh Quảng Nam), băng qua x~ Điện Thọ v{ giao cắt với TL 609 tại Km13+841 v{ đoạn tuyến kết thúc tại Km 15+000.

Đoạn tuyến n{y chủ yếu đi qua c|c c|c c|nh đồng trống lúa, tr|nh c|c khu vực đông d}n cư, băng qua sông Yên v{ sông Túy Loan tại c|c vị trí thuận lợi, vì thế khối lượng GPMB tương đối nhỏ.

Đoạn tuyến từ Km 15 đến Km35: Đoạn tuyến n{y chạy song song với đường sắt để tr|nh điểm đứt g~y của Sông Thu Bồn v{ sông B{ Rén, vượt sông Kỳ Lam tại km 17+650 v{ sông Chiêm Sơn (Km17-km 35) tại c|c vị trí thuận lợi, tr|nh Lăng mộ b{ Đo{n Quý Phi

24

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

tại km Km21+500. Trong đoạn tuyến n{y sẽ x}y dựng một hầm đường bộ xuyên núi từ km Km 23 - Km 25 thuộc địa phận x~ Duy Trinh.

Từ km 25 đến km 35, hướng tuyến chạy tương đối gần đường sắt bắc nam để tr|nh khối lượng phải đ{o núi. Tuy nhiên, tim tuyến c|ch đường sắt ít nhất 70 m để đảm bảo h{nh lang an to{n, công t|c duy tu bảo dưỡng v{ mở rộng đường cao tốc trong tương lai theo quy hoạch.

Đoạn tuyến từ Km 35 đến Km 65: Đoạn tuyến từ km 35 đến km 45 đi s|t đường sắt để vượt sông Lý Ly tại vị trí thuận lợi, tr|nh đập Phú Ninh, nghĩa trang, chùa v{ đường d}y điện 110 KV từ Đ{ Nẵng đi Dung Quất.

Đoạn từ km 45 đến km 65: tuyến đi về phía bắc của đường sắt, kết nối đồng bộ với hệ thống giao thông của khu Công nghiệp Tr{ C|i v{ tr|nh nghĩa trang Gò Trời.

Đoạn tuyến từ Km 65 đến Km 70: Đoạn tuyến n{y bị khống chế tù km 65 đến km 75 để tr|nh Nghĩa trang Gò Trời. Đoạn tuyến chạy gần d~y núi T|c Hưng v{ qua Tam kỳ tại Km 68+128.

Đoạn tuyến từ Km 70 đến km 90: Tuyến đi về phía T}y của đường sắt Bắc Nam với khoảng c|ch khoản 2-3 km, phù hợp kết nối khu kinh tế mở Chu Lai v{ c|c khu công nghiệp Tam Anh v{ Tam hiệp. Đoạn tuyến n{y chạy dọc theo khu kinh tế mở Chu Lai (Km75 - Km 90).

Đoạn tuyến n{y chạy xuyên qua c|c c|nh đồng trồng lúa v{ bạch đ{n với địa hình bằng phẳng v{ tầm nhìn tốt.

Đoạn từ km 90 đến cuối tuyến: Từ km 90 đến km 110 thuộc x~ Bình Long Huyện Bình Sơn Tỉnh Quảng Ng~i, chiều d{i đoạn tuyến 17km chạy c|ch đường sắt khoản 0.2-2.5 km về phía T}y. Tại Km100+660, tuyến c|ch đường sắt 200 m do bị khống chế bởi núi cao. Tại nút giao với đường nối đến Khu CN Dung Quất, khu kinh tế mở Chu Lai v{ quốc lộ 3 đang quy hoạch.

Đoạn tuyến vượt qua sông Tr{ Bồng tại Km 109+600, song song với tuyến đường sắt bắc nam về phía đông, chạy s|t núi tại Km127, rẽ phải v{ vượt sông Tr{ Khúc tại Km128+44 v{ nối với QL 1A.

Tại đoạn vượt sông Tr{ Khúc, tuyến c|ch đường sắt 2.5 km, tr|nh Khu CN Quảng Phú (c|ch khu CN 1 km về phía t}y).

Tuyến kết thúc tại nút giao phía T}y th{nh phố Quảng Ng~i với TL 625 tại Km131+008 thuộc x~ Nghĩa Kỳ, Huyện Tư Nghĩa. Điểm cuối tuyến dự |n sẽ l{ điểm đầu tuyến cao tốc đi về phía nam trong tương lai.

Đoạn n{y tuyến chủ yếu đi qua khu vực trồng bạch đ{n, đồi thấp v{ ruộng lúa,

Phương án tuyến do NIPPON KOEI đề xuất Nghiên cứu của NK bổ sung cho nghiên cứu JETRO. Tổng thể hướng tuyến dự |n được x|c định trong nghiên cứu của NK về cơ bản l{ đ|p ứng c|c vấn đề về kỹ thuật v{ môi

25

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

trường của Ng}n h{ng Thế giới WB đưa ra trên cơ sở kết luận của c|c Đo{n nghiên cứu hiện trường Dự |n của Ng}n h{ng năm 2008. C|c nguyên tắc cơ bản sau được Đo{n x|c định dự |n của WB khẳng định:

- X}y dựng cầu cạn tại c|c khu vực ngập lụt. - Xem xét vị trí cuối tuyến kết nối với đường v{nh đai trong tương lai. - Xem xét dự phòng GPMB cho việc mở rộng 6 l{n xe trong tương lai. - Tr|nh di dời đường d}y 500 kv. - Cải thiện trắc dọc tuyến.

Cụ thể nội dung như sau:

Điểm đầu tuyến: Điểm đầu tuyền tại Km0+000: Tuyến cao tốc bắt đầu từ Km24+050 của QL 14B tại thôn Thạch Nham Đông, x~ Hòa Nhơn, Huyện Hòa Vang, Th{nh phố Đ{ Nẵng, giao với đường nối Nam Hầm Hải V}n- Túy Loan.

Điểm cuối tuyến: Tuyến đường cao tốc kết nối với QL 1 A qua đường v{nh đai 3 của th{nh phố Quảng Ng~i thuộc x~ Nghĩa Điền, Huyện Tư Nghĩa, Tỉnh Quảng Ng~i.

C|c điểm khống chế được x|c định thể hiện trong Bảng 13.

Bảng 13. Các điểm khống chế chính trong phương án tuyến của NK và phướng án điều chỉnh của TEDI 4/2010

Km Điểm khống chế Phương án xử lý của NIPPON KOEI Phương án xử lý của TEDI4/2010

Di dời

Điều chỉnh về phía đông để tr|nh di dời

KM 0+800 Đường d}y cao thế 500kv

Di dời

Điều chỉnh về phía đông để tr|nh di dời

KM 4+400 Đường d}y cao thế 500kv

KM 10 Núi Bồ Bồ Tr|nh khu vực qu}n sự Tr|nh khu vực qu}n sự

Km8-Km10 Khu công nghiệp Cấm Sơn Cắt v{o khu CN Cấm Sơn v{ khu d}n cư Th|i Cẩm Điều chỉnh tuyến về phía T}y để tr|nh

Cắt qua Phế tích Chămpa Cắt qua Km 21+150- Km22+500

KM 25 Chùa cổ Tr|nh chùa cổ Tr|nh chùa cổ

KM 40 Giao cắt với QL 14 E Đảm bảo không gian giữa đường v{o nút giao H{ Lam v{ đường sắt hiện tại. Đảm bảo không gian giữa đường v{o nút giao H{ Lam v{ đường sắt hiện tại.

Di dời

Di dời

KM 60+650 Đường d}y cao thế 500kv

Điều chỉnh về phía đông để tr|nh di dời

KM 66 Trạm biến thế 10 kv Tr|nh

26

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Km Điểm khống chế Phương án xử lý của NIPPON KOEI Phương án xử lý của TEDI4/2010

Di dời

Điều chỉnh về phía đông để tr|nh di dời

KM 67+186 Đường d}y cao thế 500kv

Điều chỉnh về phía đông để tr|nh di dời

KM 69 Trạm biến thế 10 kv Tr|nh

KM 77 Khu vực qu}n sự Tr|nh Tr|nh

KM 80- km91 Khu kinh tế mở Chu Lai Tối đa diện tích cho Khu kinh tế mở Tối đa diện tích cho Khu kinh tế mở

KM 91+349 Đường d}y cao thế 500kv Đảm bảo tĩnh không Đảm bảo tĩnh không

KM 92+725 Đường d}y cao thế 500kv Đảm bảo tĩnh không an to{n Đảm bảo tĩnh không an to{n

Tr|nh KM 94 Khu vực qu}n sự Tr|nh

Tr|nh KM 106 Chùa Tr|nh

Di dời

KM 108+700 Đường d}y cao thế 500kv Đảm bảo tĩnh không an to{n

KM 112 Nút giao cản trở đường sắt Sử dụng b|n kính lớn hơn để đảm bảo khoảng c|ch với đường sắt Sử dụng b|n kính lớn hơn để đảm bảo khoảng c|ch với đường sắt

Điều chỉnh về phía đông để tr|nh di dời

KM 125 Chùa Tr|nh

Điều chỉnh về phía đông để tr|nh di dời

Km126 Đường cong S v{ trường học Sử dụng c|nh tuyến để tr|nh điểm khóng chế

KM 130 Trạm biến |p 35/15 kV Tr|nh Tr|nh

Tuyến cao tốc Đ{ Nẵng- Quảng Ng~i được chia th{nh 8 đoạn như sau:

- Đoạn từ Km 0 đến Km 21: Tuyến xuất ph|t từ điểm giao giữa tuyến đường nối phía nam hầm Hải V}n - QL14B tại Km 23+908 - QL14B mới. Từ điểm xuất ph|t giao với QL 14B, tuyến đi theo hướng Bắc - Nam vượt sông Yên tại Km 2+ 000, v{ giao vượt vuông góc với sông La Thọ tại Km 09, sau đó vòng sang c|nh đồng trồng lúa, m{u phía đông của khu công nghiệp Điện Tiến thuộc huyện Ho{ Vang.Tuyến đi tiếp qua khu vực x~ Điện Thọ, Điện Quang , đi song song v{ gần đường sắt giao cắt vuông góc với sông Thu Bồn gần tại vị trí cầu Kỳ Lam (km 17+650) v{ cầu Chiêm Sơn - vượt sông B{ Rén tại Km 20 v{ kết thúc ph}n đoạn tuyến tại Km21+000.- Nút giao Mỹ Sơn

KM 130 Kết nối điểm cuối tuyến Kết nối với đường v{nh đai đ~ quy hoạch của UBND Tỉnh Quảng Ng~i Kết nối với đường v{nh đai đ~ quy hoạch của UBND Tỉnh Quảng Ng~i

27

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

- Đoạn từ km 21 đến km 42: Đoạn tuyến đi tr|nh lăng mộ b{ Đo{n Quý Phi tại Km21+500 v{ quy mô đoạn tuyến bao gồm việc x}y dựng một hầm đường bộ d{i 540m qua d~y núi ở khu vực x~ Duy Trinh trên đoạn Km 23 - Km 25. Từ Km 25 đến Km 35, tuyến đi gần với đường sắt Bắc Nam c|ch khoảng 50m, tr|nh không phải đ{o núi, tr|nh c|c khu nhạy cảm như chùa, nghĩa trang. Đoạn từ Km35 đến Km45: tuyến đi gần đường sắt, vượt sông Ly Ly, v{ kết thúc tại Km 42 - nút giao với QL 14E.

- Đoạn tuyến từ Km 42 đến Km 65: Tuyến giao vuông góc với sông Chinh Long tại Km 48, sông Nha Ngư tại Km 56, sông Tương Chi tại Km 58 v{ giao với TL 616 tại Km 64, tại vị trí n{y, tuyến được nắn chỉnh để hạn chế tối đa giải toả d}n dọc theo TL 616 v{ bảo đảm diện tích cho nút giao Tam Kỳ. Tại đ}y thiết kế nút giao kh|c mức liên thông giữa đường cao tốc với TL616 tại Km64+320 v{o th{nh phố Tam Kỳ. Đoạn tuyến tại Km 65 thuộc x~ Tam Đại huyện Phú Ninh.

- Đoạn tuyến từ Km 65 đến Km 87: Tuyến đi gần ch}n d~y núi T|c Hưng, vượt sông Tam Kỳ tại vị trí Km 68+128. Tuyến đi c|ch đường sắt Bắc - Nam khoảng 2- 3km về phia t}y, vượt vuông góc với sông Ba Túc tại Km 74, tr|nh khu qu}n sự tại km 77 v{ tuyến kết thúc tại km 87 - Nút giao liên thông Chu Lai.

- Đoạn từ km 87 đến km 103+500: Tuyến đi c|ch đường sắt Bắc - Nam về phía T}y khoảng 0,2 đến 2,5 km. Tại lý trình Km 96+500 đến Km 98 tuyến phải đi vòng tr|nh mỏm núi cao nên tuyến chỉ c|ch đường sắt 200m tại lý trình Km100+660. Kết thúc ph}n đoạn tuyến tại km 103+500 - nút giao liên thông sang khu công nghiệp Dung Quất, khu kinh tế mở Chu Lai v{ QL 1A

- Đoạn từ km 103+500 đến Km 114+000: Tuyến cắt qua chủ yếu ruộng lúa, mương đất , nghĩa trạng thôn Phú Lễ 2, vượt sông Tr{ Bồng tại Km 109+770, tuyến cắt qua đồi bạch d{n, mỏ đ| Thọ Bắc đi song song đường sắt Thống Nhất về phía T}y, giao kh|c mức với đường nối mới v{ kết thúc tại nút giao liên thông Bình Sơn tại Km 114.

- Đoạn từ Km 114+000 đến Km 125+500: Tuyến b|m theo sườn núi, đồi keo bạch đ{n tr|nh chùa ở Km 125, cắt qua nghĩa trang thôn H{ Nhai Nam v{ thôn Ng}n Giang x~ Tịnh H{ v{ giao kh|c mức với TL 623 tại km 125+500 - bắc th{nh phố Quảng Ng~i.

- Đoạn từ Km 125+500 đến Km 130+330: Tuyến tiếp tục đến khoảng Km127, rẽ phải, vượt qua sông Tr{ Khúc tại Km128+44 , tr|nh khu công nghiệp Quảng Phú sau đó tuyến nối v{o QL 1A thông qua đường nối với đường v{nh đai của TP. Quảng Ng~i.

Các thay đổi chính trong báo cáo của NK so với nghiên cứu của TEDI và JETRO

1/ Hướng tuyến của TEDI(F/S) và JETRO –TJ

Trong b|o c|o NCKT năm 2005 do TEDI thực hiện, hai phương |n tuyến được đề xuất. Một phương |n đi qua địa hình trũng thấp có yếu tố hình học tốt, kết nối với hệ thống giao thông nội bộ địa phương v{ c|c khu công nghiệp dọc tuyến. Tuy nhiên phương |n tuyến n{y có bất lợi l{ đi qua khu vực ngập lụt v{ có khối lượng GPMB lớn. Một phương |n kh|c đi lên phía T}y vùng địa hình cao, ít bị ảnh hưởng bởi ngập lụt hơn tuy nhiên có bất lợi l{ c|c yếu tố hình học không tốt như phương |n 1. Phương |n tuyến n{y đòi hỏi

28

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

khối lượng đ{o lớn v{ đặc biệt khó khăn trong công t|c giải phóng mặt bằng do tuyến đi qua c|c khu vực qu}n sự v{ đường d}y 500 KV mạch 2.

Phương |n tuyến đi qua vùng trũng thấp được TEDI đề xuất trong b|o c|o NCKT năm 2005.

Phương |n tuyến của JETRO được nghiên cứu trên cơ sở xem xét lại hướng tuyến trong b|o c|o NCKT của TEDI v{ khảo s|t hiện trường. Trên cơ sở đó, một số đoạn được điều chỉnh để x|c định hướng tuyến tối ưu. Kết quả so s|nh từng đoạn được thể hiện trong Bảng 14 dưới đ}y.

Km21 – Km28

Bảng 14. Các phương án tuyến (km21+000 - km28+000 )

Tuyến Hướng tuyến TEDI đề xuất Hướng tuyến JETRO đề xuất

Mô tả Dọc theo sườn đồi để giảm khối lượng đ{o cắt đồi gần vị trí km 24.

Thuận lợi Có tính kinh tế cao, do không phải x}y dựng kết cấu đặc biệt như hầm.

Cắt ngang qua khu vực đồi núi bằng một hầm đường bộ B|n kinh đường cong nằm tại km 21 l{ 1,000 m, đảm bảo an to{n giao thông Không phải thi công c|c m|i dốc lớn.

Bất lợi Kém kinh tế hơn do phải x}y dựng 1 hầm d{i 540 m

B|n kính cong của tuyến cao tốc tại vị trí nút giao gần km 21 l{ 600m, nhỏ hơn b|n kính tiêu chuẩn yêu cầu l{ 1,500m v{ 1000 m đối với khu vực đường v{o nút giao v{ do vậy không đủ để đảm bảo an to{n giao thông. Tại khu vực xung quanh km 24, với chiều cao đ{o lên đến 50 m dọc theo khu vực đồi núi có yếu tố địa chất đ| phong hóa có khả năng g}y lở đ| v{ c|c khó khăn trong qu| trình thi công.

Đ|nh gi|

Phương |n n{y kém hơn về mặt đảm bảo an to{n giao thông gần nút giao v{ hiệu quả thi công v{ an to{n tại khu vực đ{o. Phương |n n{y tốt hơn do đảm bảo an to{n giao thông tại c|c nút giao, rút ngắn chiều d{i tuyến với điều kiện đi lại dễ d{ng hơn v{ không cần thiết khối lượng đ{o m|i dốc lớn.

29

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Bảng 15. Các phương án tuyến (km64+000 - km90+000)

Tuyến Hướng tuyến TEDI đề xuất Hướng tuyến JETRO đề xuất

Mô tả Cắt ngang trung t}m khu kinh tế mở Chu Lai.

Thuận lợi Đảm bảo khoản c|ch an to{n cho khu vực phòng hộ môi trường hồ Phú Ninh

Bất lợi

Xuyên qua t}m khu KTM Chu Lai, chia đôi Khu KTM Ảnh hưởng chia cắt l{ng mạc lớn hơn

2/ Hướng tuyến do NIPPON KOEI đề xuất

Hướng tuyến do NK đề xuất trong nghiên cứu năm 2009 do WB t{i trợ về cơ bản khớp với hướng tuyến do TEDI đề xuất năm 2004 v{ JETRO năm 2008. Tuy nhiên, NK đề xuất chỉnh tuyến về phía t}y so với 2 hướng tuyến cũ tại một số vị trí Km 21-Km 26, Km 34- Km 43, Km 67-Km 90, Km 106-Km 115 and Km 122-Km 129 v{ Km 90-Km 96 do có điểm khống chế thiết kế mới. Một số điều chỉnh tuyến nhỏ kh|c nhằm đ|p ứng c|c yêu cầu kỹ thuật.

C|c thay đổi chính của hướng tuyến do NIPPON KOEI điều chỉnh so với hướng tuyến trong b|o c|o NKCT của TEDI năm 2005 v{ JETRO năm 2008 được tóm tắt trong Bảng 16.

Đ|nh gi| Việc chia cắt khu KTM Chu Lai l{ một điểm bất lợi quan trọng Tuyến đi dọc theo ch}n núi về phía t}y để tr|nh cắt ngang khu KTM Chu Lai D{nh diện tích tối đa cho khu KTM Chu Lai. X}y dựng cầu cạn giảm nguy cơ ngập lụt. Giảm thiểu t|c động tiêu cực đến môi trường tự nhiên v{ không có vị trí đắp cao g}y chia cắt trong khu vực Kết nối thuận tiện với QL 1A Tuyến đi gần khu vực phòng hộ môi trường hồ Phú Ninh (ranh giới chính x|c của khu vực n{y vẫn chưa được khẳng định. Tùy thuộc v{o vị trí c|c cầu cạn,, kinh phí x}y dựng có thể tốn kém. Giảm thiểu ảnh hưởng đến khu KTM Chu Lai, t|c động tiêu cực đến môi trường v{ ảnh hưởng do ngập lụt.

Bảng 16. Nội dung điều chỉnh hướng tuyến của NIPPON KOEI

TT Nội dung điều chỉnh của NIPPON KOEI Đoạn (TEDI-JETRO) Đoạn (NK)

1 Dùng b|n kính lớn hơn 000+000 - 034+400 000+000 - 034+000

2 034+400 - 043+600 034+000 - 043+000 Dùng tiếp tuyến d{i hơn để thay thế tuyến TEDI F/S -5/2005 vốn đi dọc theo đường sắt bằng c|c đường cong.

3 043+600 - 067+500 043+000 - 067+000 Dùng thêm nhiều tiếp tuyến chạy song song với tuyến của TEDI- F/S -5/2005. Khoảng c|ch tối đa so với tuyến TEDI –F/S - 5/2005 l{ nhỏ hơn 300m.

30

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

TT Nội dung điều chỉnh của NIPPON KOEI Đoạn (TEDI-JETRO) Đoạn (NK)

4 067+500 - 082+200 067+000 - 082+000 Tr|nh khu vực qu}n sự trong quy hoạch tại Km76 v{ tối đa hóa diện tích cho Khu kinh tế mở Chu Lai.

5 082+200 - 099+400 082+000 - 100+000 Tối đa hóa diện tích Khu KTM Chu Lai v{ tr|nh khu vực qu}n đội tại Km91-94. Đường cong g~y đuợc thay thế bằng một đường cong bình thường.

6 099+400 - 105+500 100+000 - 106+000 Tuyến NK đi song song với tuyến TEDI-F/S- 5/2005 v{ có thay đổi nhỏ để tr|nh c|c điểm khống chế. Thay đổi lớn nhất không qu| 200m.

7 105+500 - 115+300 106+000 - 115+000 Tuyến đi thẳng hơn so với tuyến TEDI-F/S- 5/2005 đi song song với đường ray hiện có, giúp cho việc hạn chế ảnh hưởng đến khu vực d}n cư.

8 115+300 - 122+400 115+000 - 122+200 Tuyến WB đi song song với tuyến TEDI-F/S- 5/2005 v{ có một số thay đổi nhỏ để tr|nh c|c điểm khống chế. Thay đổi lớn nhất không qu| 200m.

9 112+400 - 130+000 122+200 - 129+000 Tuyến WB đi thẳng đến Sông Tr{ Khúc thay vì phải đi vòng để băng ngang vuông góc với sông tại điểm ngắn nhất (TEDI-F/S-5/2005 )

Trắc ngang tuyến đ~ được cập nhật trên cơ sở c|c tiêu chuẩn thiết kế, c|c khống chế thiết kế qua c|c cuộc họp với c|c UBND Tỉnh. C|c điểm cập nhật chính bao gồm:

- Sử dụng c|nh tuyến d{i hơn v{ b|n kính cong lướn hơn để giảm thiểu chi phí vận

h{nh xe v{ diện tích chiếm dụng đất,

- Cập nhật c|c điểm khống chế thiêt kế sau khi khảo s|t hiện trường v{ tham vấn ý

kiến c|c UBND Tỉnh, Qu}n đội v{ Công ty PTHT khu KTM Chu Lai

- B|n kính tối thiểu |p dụng trong nghiên cứu của NK l{ 1000 m giữa Cầu Chiêm Sơn v{ hầm. B|n kính 1,200m được |p dụng tại điểm cuối tuyến v{ tất cả c|c đường cong kh|c có b|n kính> 2000m.

Do c|c điều chỉnh trên, chiều d{i tuyến được rút ngắn khoảng 2 km (chưa tính đến 2 km kéo d{i thêm ở vị trí cuối tuyến), Hình 10.

10 130+000 - điểm cuối 129+000 - điểm cuối Tuyến WB đi song song với tuyến TEDI-F/S- 5/2005 v{ có một số thay đổi nhỏ để tr|nh c|c điểm khống chế. Thay đổi lớn nhất không qu| 50m.

31

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hình 10. Hướng tuyến được cập nhật từ nghiên cứu NK 5/2009

Ghi chú: Tuyến TEDI-JETRO

Tuyến NK

3/ Phương án điều chỉnh 03 phân đoạn tuyến do TEDI đề xuất

Th|ng 12 năm 2009, sau khi nghiên cứu hướng tuyến do NK điều chỉnh v{ qua kwts quả điều tra thực địa Bộ GTVT quyết định giao cho TEDy điều chỉnh 03 đoạn tuyến từ km 0- Km 16, Km 60-Km 73 v{ Km 107-km129 để giảm thiểu việc di dời đường d}y điện 500KV, 35KV, tr|nh c|c khu công nghiệp v{ khu d}n cư đông đúc (xem hình 12,13,14 – về việc điều chỉnh 03 đoạn tuyến:

a. Đoạn Km0-Km16:

Từ Km0+000 trên hướng tuyến của Nippon Koei lập (tuyến cũ), tuyến đi chệch về phía đông tim tuyến cũ tr|nh di dời cột điện 500KV tại Km0+800. Tim tuyến điều chỉnh cắt sông Túy Loan tại vị trí c|ch vị trí vượt sông của tim tuyến cũ khoảng 233m v{ cắt qua sông Yên tại vị trí c|ch vị trí vượt sông của tim tuyến cũ khoảng 48m về phía hạ lưu. Đến khoảng Km3+000, tim tuyến điều chỉnh đi trùng với tim tuyến cũ của Nippon Koei.

Từ Km3+000 đến Km 6+000 tuyến đi gần như song song với tim tuyến cũ v{ c|ch tim tuyến cũ khoảng 100m để tr|nh việc di dời cột điện 500KV tại Km 4+500.

- Tại Km6+000 tuyến cắt qua v{ đi về phía T}y của tim tuyến cũ để đi v{o rìa phía t}y của khu d}n cư của thôn Th|i Cẩm, tuyến cắt qua góc của Cụm công nghiệp Cẩm Sơn v{ qua ch}n núi Bồ Bồ, c|ch tim tuyến cũ khoảng 392m về phía T}y. - Đoạn từ Km 13+000 – Km16+000 tuyến gần như đi trùng với tim tuyến cũ để

vuốt nối về tim tuyến cũ tại Km16+000.

32

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

b. Đoạn Km58+000 – Km73+000:

Tuyến điều chỉnh về phía đông tuyến cũ của NK để tr|nh cột điện 500KV tại Km 67+400 v{ giao với đường d}y 500KV tại Km71+00 đồng thời tr|nh Chùa Ph|p Đ{n v{ nh{ thờ họ Phan.

c. Đoạn Km109+000 – Km129+000

- Từ Km107+000 trên hướng tuyến Nippon Koei lập, tuyến dịch về phía đông so với tim tuyến cũ khoảng 100m. Tuyến cắt qua sông Tr{ Bồng tại vị trí c|ch vị trí vượt sông của tim tuyến cũ khoảng 260m về phía hạ lưu. Sau khi vượt qua sông Tr{ Bồng tuyến đi qua rìa l{ng phía đông của khu d}n cư thôn An Thuận.

- Sau đó tuyến rẽ phải cắt qua tim tuyến cũ tại Km111+500 v{ đi sang khu vực đồi thoải phía T}y của tim tuyến cũ. Tuyến đi qua c|c thôn Vạn Hòa, L}m Lộc của x~ Tịnh Thọ, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Nam.

- Tuyến tiếp tục đi thẳng v{ cắt qua sông Tr{ Khúc tại vị trí c|ch vị trí cầu Tr{ Khúc theo tim tuyến cũ khoảng 700m về phía thượng lưu. Sau đó tuyến đi thẳng v{ gặp tim tuyến cũ tại Km129+000.

Hướng tuyến điều chỉnh hạn chế được việc cắt qua khu d}n cư của thôn An Thuận, giảm khối lượng giải phóng mặt đoạn Km115-Km129 do khu vực tuyến đi qua có địa hình l{ đồi núi, không phải l{ khu vực đất nông nghiệp mầu mỡ. D}n cư trong khu vực tuyến điều chỉnh thưa thớt nên khối lượng giải phóng mặt bằng giảm đ|ng kể so với tim tuyến cũ. Mặt kh|c hướng tuyến đi về phía T}y có địa hình cao hơn so với tim tuyến cũ nên giảm đ|ng kể những bất lợi về tính ổn định, khối lượng x}y dựng của công trình.

d. Đoạn kết nối cuối tuyến với QL1A

Ngo{i việc điều chỉnh tuyến chính, TEDI còn nghiên cứu đoạn kết nối với QL1A- Điểm cuối của tuyến cao tốc đi qua ruộng lúa về phía đông thị trấn La H{ để tr|nh khu d}n cư đông đúc tại Km1063+750 trên QL1A.

Hướng tuyến cụ thể như sau:

- Từ điểm kết thúc nút giao với đường quy hoạch t}y Quảng Ng~i (điểm kết thúc của đường cao tốc), tuyến đi thẳng l|ch qua rìa phía đông của khu d}n cư Phú Định, x~ H{nh Thuận để tr|nh khu d}n cư đông đúc của x~ H{nh Thuận từ Km 131+500-Km 134+300, vượt qua khu d}n cư tại Km 134+400-km 135+600 . - Tuyến đi thẳng v{ cắt qua đường sắt Thống Nhất tại khoảng Km136+700 thuộc

địa phận thôn Phú Văn, x~ Nghĩa Trung, huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ng~i.

- Tuyến tiếp tục đi qua khu vực ruộng trồng lúa km 136+700-Km 138+00, cắt qua khu d}n cư của thôn Phú Văn 2 (Km 138-km 138+500) v{ đi qua rìa phía nam của khu d}n cư thôn Điền Trang (km 139-Km 139+300), x~ Nghĩa Trung, huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ng~i. Sau đó tuyến đi thẳng qua c|nh đồng v{ giao với QL1A tại khoảng Km1063+750.

Đoạn n{y tuyến chủ yếu đi qua ruộng lúa, kênh tưới v{ khoảg 120 hộ d}n phải di dời.

33

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Kết luận về lựa chọn hướng tuyến.

Từ kết quả nghiên cứu hiện trạng trên thực địa, so s|nh c|c phương |n tuyến cho thấy tuyến lựa chọn cuối cùng l{ hướng tuyến do TEDI điều chỉnh l{ phương |n tuyến đ~ được xem xét, c}n nhắc đầy đủ c|c yếu tố nhằm giảm thiểu việc di dời c|c cột điện 500KV, 35 KV, bảo vệ môi trường sinh th|i, tr|nh được c|c vị trí nhạy cảm v{ đ~ tham vấn ý kiến của chính quyền v{ người d}n địa phương, tuy nhiên sẽ l{m tăng diện tích đất bị thu hồi (chủ yếu l{ đất sản xuất nông nghiệp).

Hướng tuyến đề xuất do TEDI điều chỉnh trên cơ sở hướng tuyến của NIPPONKOEI lập l{ hướng tuyến tối ưu v{ hợp lý nhất về kỹ thuật cùng như môi trường tự nhiên v{ x~ hội.

Hình 11. Thay đổi điều chỉnh hướng tuyến đoạn Km 0+00- Km 20+00

34

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hình 12. Thay đổi điều chỉnh hướng tuyến đoạn Km 60 - Km 73

Hình 13. Thay đổi điều chỉnh hướng tuyến đoạn Km 107 – Km 129

35

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

MÔI TRƯỜNG NỀN

Môi trường tự nhiên

Vị trí địa lý của tuyến đường

Dự |n x}y dựng đường cao tốc từ Đ{ Nẵng đến Quảng Ng~i đi qua 03 tỉnh Quảng Nam, Quảng Ng~i v{ th{nh phố Đ{ Nẵng thuộc miền Trung Trung bộ Việt Nam

Th{nh phố Đ{ Nẵng nằm giữa vĩ độ 15015’ and 16040’ N, v{ kinh độ 107017’ v{ 108020’E. Trung t}m th{nh phố c|ch Thủ đô H{ Nội 760km về phía bắc v{ c|ch th{nh phố Hồ Chí Minh 960km về phía nam, c|ch cố đô Huế 108 km về phía t}y bắc. Ranh giới phía bắc của Th{nh phố Đ{ Nẵng l{ tỉnh Thừa Thiên Huế, phía nam l{ tỉnh Quảng Nam phía t}y l{ d~y Trường Sơn v{ phía đông l{ biển Đông.

Tỉnh Quảng Nam nằm ở vĩ độ 15023’- 15038’N v{ kinh độ 108026’ - 108044’ E, c|ch H{ nội 860km về phía bắc, c|ch th{nh phố Hồ Chí Minh 865 km về phía nam. Phía bắc tỉnh gi|p Th{nh phố Đ{ Nẵng, phía nam gi|p tỉnh Quảng Ng~i , phía t}y l{ tỉnh Kon Tum v{ Nước Cộng Ho{ nh}n d}n L{o, phía đông gi|p biển Đông.

Tỉnh Quảng Ng~i l{ tỉnh ven biển, c|ch th{nh phố Hồ Chí Minh 880 km về phía Nam. Ranh giới phía bắc gi|p tỉnh Quảng Nam, phía nam gi|p tỉnh Bình Định, phía t}y gi|p tỉnh Kon Tum v{ phía đông gi|p biển Đông.

Tổng diện tích đất của th{nh phố Đ{ Nẵng l{ 1.255,532 km2, của tỉnh Quảng Nam l{ 10,4063 km2, v{ của tỉnh Quảng Ng~i l{ 5.137,64 km2. D}n số của Th{nh phố Đ{ Nẵng l{ 0.875 triệu người, Quảng Nam l{ 1.419 triệu v{ Quảng Ng~i l{ 1.2176 triệu người.

Địa hình và địa mạo

Địa hình của khu vực dọc theo đường cao tốc từ Đ{ Nẵng đến Quảng Ng~i l{ đồng bằng trũng, thung lũng sông xen kẽ đồi núi thấp với độ cao bình qu}n dao động từ 1 m đến 50m so với mực nước biển. Địa hình tổng quan của khu vực dự |n có xu thế nghiêng về phía biển Đông. Do tuyến trải d{i qua c|c khu vực có sự đan xen giũa đồng bằng, đồng bằng trước núi v{ đồi núi thấp nên địa hình cũng thay đổi liên tục theo chiều d{i tuyến. (bản đồ 4.1.1)

C|ch tuyến đường không xa về phía t}y l{ d~y núi Trường Sơn. Phía đông tuyến cao tốc l{ địa hình đồng bằng bằng phẳng, thung lũng sông xen kẽ những d~y núi, đồi thấp ăn s}u ra đến biển.

2 http://www.danang.gov.vn/TabID/67/CID/627/ItemID/2205/default.aspx 3 http://noivuqnam.gov.vn/index.php?option=com_content&task=blogcategory&id=161&Itemid=321 4 http://www.quangngai.gov.vn/quangngai/ 5 Census Results 04/20/2009 (http://www.cucthongke.danang.gov.vn/TabID/) 6 Official results of the survey on 01/04/2009

36

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hình 14. Địa hình địa mạo khu vực dự án

Địa tầng, Địa chất và chuyển động kiến tạo

Khu vực dự |n nằm trong vùng cấu trúc địa chất kh| phức tạp với nhiều dạng địa tầng kh|c nhau gồm c|c th{nh tạo địa chất l{ sét c|t, c|t sét , c|t, cuội , sỏi.... có nguồn gốc aluvi. Đất sét, c|t, cuội sỏi, c|t sét .. chiếm khoảng 2.8%, đất đen chiếm khoảng 1.86%, v{ đất x|m chiếm 10%. Đất v{ng đỏ chiếm tỷ lệ lớn 68.2% diện tích đất tự nhiên.

Dự |n nằm trên một phần của 3 đới cấu trúc địa chất A Vương - Sê Công, Nông Sơn v{ Kh}m Đức. Mỗi đới bao gồm c|c phức hệ thạch học đặc trưng cho những bối cảnh kiến tạo kh|c nhau. Nhưng cơ bản trong phạm vi to{n tuyến đi qua gồm c|c th{nh tạo địa chất thuộc kỷ Paleozoic, Mesozoic, v{ Cenozoic Era.

Với cấu trúc địa mạo nêu trên, trong phạm vi tuyến đi qua thường ph|t sinh c|c hiện tượng v{ qu| trình địa chất động lực công trình chủ yếu như phong ho| v{ laterit ho|, rửa trôi bề mặt v{ mương xói, xói ngầm v{ c|t chẩy, x}m thực v{ bồi lắng lòng sông, động đất.

Hiện tượng phong ho| v{ laterit ho|: thường xảy ra ở vùng chuyển tiếp từ vùng núi thấp sang đồng bằng. Tạo th{nh c|c đới laterit dầy từ 3m -5 m.

Hiện tượng rửa trôi bề mặt v{ th{nh tạo mương xói: xảy ra rộng khắp, nhất l{ tại c|c vùng có thảm thực vật mỏng. Rửa trôi bề mặt v{ th{nh tạo mương xói ph|t triển mạnh ở c|c sườn núi cấu tạo từ c|c trầm tích vụn kết, đ| x}m nhập axit bị phong ho| nặng. Mương xói có dạng chữ V hẹp, s}u 3 m -:- 4 m.

37

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hiện tượng x}m thực v{ bồi lắng lòng sông: Do địa hình dốc ngang lớn, sông suối ngắn, nên hiện tượng x}m thực s}u của sông xẩy ra mạnh ở phía thượng lưu. Vật liệu b{o xói lòng sông ở thượng lưu được vận chuyển v{ bồi lắng ở phần trung lưu, hạ lưu của c|c sông lớn như sông Yên, sông Thu Bồn, sông Ly Ly, sông Tam Kỳ, sông Tr{ Bồng, sông Tr{ Khúc, tạo nên những thung lũng với c|c thềm tích tụ kh| rộng dọc theo sông. Đồng thời những vật liệu b{o xói được tích tụ tạo nên nhiều b~i c|t lòng sông, c|c đồng bằng ven biển.

Hiện tượng xói ngầm v{ c|t chẩy: thường xảy ra trong tầng c|t cuội sỏi ở c|c thung lũng sông. Ngo{i hoạt động xói ngầm, hiện tượng c|t chảy, c|t trôi cũng rất phổ biến ở đồng bằng dạng cồn c|t ven biển.

Động đất: Trong phạm vi khu vực dự |n, vỏ quả đất bị nhiều hệ thống đứt gẫy s}u theo phương | vĩ tuyến v{ theo phương TB-ĐN chia cắt, cấp động đất dao động từ 6 đến 8. Trong đó động đất cấp 7 v{ 8 chiếm phần lớn.

Khí hậu

Khu vực TP. Đ{ Nẵng, c|c tỉnh Quảng Nam v{ Quảng Ng~i chịu ảnh hưởng của khí hậu nhiệt đới gió mùa v{ mang nét khí hậu của cả 2 miền Bắc v{ Nam Việt Nam. Mùa khô kéo d{i từ th|ng 1 đến th|ng 7 v{ mùa mưa kéo d{i từ th|ng 8 đến th|ng 12. Lượng mưa trung bình h{ng năm dao động từ 1.800 đến 2.450 mm v{ tập trung v{o mùa mưa. Quảng Nam v{ Quảng Ng~i, lượng mưa h{ng th|ng có thể đạt 1.000mm hoặc nhiều hơn v{o th|ng 10.

Nhiệt độ trung bình năm giao động từ 20 - 30°C , nhiệt độ trung bình th|ng 25 – 26°C. Nóng nhất l{ v{o th|ng 7, nhiệt độ đạt đến gần 30°C, v{ lạnh nhất l{ v{o khoảng th|ng 1, khi m{ nhiệt độ xuống còn khoảng 20°C. Độ ẩm trung bình l{ 82 - 85% v{ có 2100 – 2200 giờ chiếu s|ng trong 1 năm. Trong khoảng thời gian từ th|ng 4 đến th|ng 8, gió t}y khô v{ nóng l{m nhiệt độ tăng lên 400C v{ độ ẩm giảm xuống 25 - 30 %.

C|c thông số khí hậu trong vùng dự |n được mô tả trong Bảng 17 dưới đ}y.

Bảng 17. Thông số khí hậu chính trong vùng dự án

Vùng Độ ẩm (%) Lượng mưa mm/năm Vận tốc gió (m/s) Thời gian chiếu sáng (giờ) Nhiệt độ TB hàng năm °C Nhiệt độ TB thấp nhất hàng năm °C

25.5 Nhiệt độ TB cao nhất hàng năm °C 29.5 19.4 2,525.5 1,861.0 1.5 82

25.3 29.1 19.3 3,466 1,843 1.7 87

Nguồn: niên giám thống kê Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Quảng Nam 2008.

25.8 29.5 20.1 2,950 1,767 1.2 82 Đ{ Nẵng Quảng Nam Quảng Ng~i

38

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

H{ng năm, Việt Nam phải đối mặt với khoảng 10 cơn b~o, thường tập trung ở miền Bắc v{ miền Trung. B~o cũng sẽ quét qua vùng dự |n từ khoảng th|ng 8 đến th|ng 11, g}y mưa to v{ gió mạnh với vận tốc 100km/h, biển động mạnh; lượng mưa h{ng th|ng ước tính trung bình có thể lên đến hơn 1.000mm.

Tài nguyên nước và chế độ thuỷ văn

Nước mặt Có 3 hệ thống sông lớn trong khu vực dự |n đố l{: hệ thống sông Thu Bồn -Vụ Gia , hệ thống sông Tr{ Bồng v{ Tr{ Khúc. Sông B{ Rén l{ một phụ lưu của hệ thống sông Thu Bồn. Hệ thống sông Thu Bồn - Vụ Gia bắt nguồn từ sườn đông của d~y Trường Sơn. Thượng nguồn c|c sông suối thuộc hệ thống sông n{y ngắn, s}u, bờ sông dốc, có nhiều th|c ghềnh v{ nước chảy xiết. Trung lưu lòng sông mở rộng dần v{ nông. Hạ lưu bờ sông thấp khiến nước thường chảy tr{n lên c|c c|nh đồng v{ 219 thôn xóm v{o mùa lũ. Hẹ thống sông Thu Bồn gòm 2 sông chính: sông Thu Bồn v{ sông Vụ Gia. Sông Vụ gia có rất nhiều phụ lưu, trong đó đ|ng kể l{ c|c sông Đackmi (hoặc sông C|i), Bung, A Vương v{ Con. Chiều d{i của sông Vụ Gia tính đến cửa ra l{ 204Km.

Sông Thu Bồn có chiều d{i l{ 152Km v{ bắt nguồn từ ranh giới của 3 tỉnh Quảng Nam, Kon Tum v{ Quảng Ng~i ở độ cao trên 2000m. Sông chảy theo hướng Bắc Nam sau đó chuyển hướng dòng chảy t}y nam –Đông bắc., sau chảy theo hướng t}y –đông cho đến Giao Thuỷ trước khi đổ ra biển Đông qua cửa Đ{i. Tổng diện tích lưu vực hệ thống sông Thu Bồn –Vụ Gia l{ 10 350km2. Nguồn cấp nước cho c|c sông l{ từ mưa v{ donngf chảy từ c|c d~y núi phía t}y. Tốc độ dìng chảy thay đổi đ|ng kể giữa c|c mùa. Tuyến dự |n sẽ cắt qua c|c dòng chảy mặt bằng c|c c}y cầu . Những con sông lớn nơi sẽ x}y dựng c|c c}y cầu lớn v{ c|c thông số thủy văn chính của chúng nêu trong bảng 18. Hệ thống sông được trình b{y trên hình 16. Dọc tuyến cao tốc có kh| nhiều hồ chứa nước phục vụ tưới cho c|c c|nh đồng phía đông dọc tuyến cao tốc. Hồ Phú Ninh l{ một trong những hồ chứa lớn nhất có diện tích l{ 33,4Km2. Tiếp đó l{ hồ Th|i Xu}n có diện tích l{ 1,86 km2. Còn lại l{ c|c hồ chứa nhỏ. Cómột số hồ chứa v{ đập nhỏ nằm ở phía t}y tuyến đường cao tốc. Trong đó có 2 đập rất gần với tuyến đường l{ Đập H{m Rồng (c|ch tuyến 200m về phía thượng lưu tuyến đường) v{ đập Hố M}y (c|ch 300m về phía thượng lưu).

39

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Bảng 18. Đặc điểm của các sông chính

STT Sông Mô tả Ghi chú

Lưu lượng (m3/s) Chiều dài (Km) Thông số Diện tích lưu vực (Km2)

1. 204 9.597 7.729 Thu Bồn

Cầu Kỳ L}m sẽ được x}y dựng tại Km16+00, nước sông Thu Bồn sẽ được dùng với mục đích tưới tiêu thủy lợi, thủy điện, xả lũ.

Bắt nguồn từ núi Ngọc Linh (cao hơn 2.598m so với mực nước biển). sông chảy dọc theo d~y núi T}y Bắc. giao với sông Tiền v{ sông Tranh ở huyện Tr{ My v{ Tiên Phước. Từ đ}y. sông chảy qua c|c huyện Quế Sơn,. Đại Lộc, Duy Xuyên, Điện B{n th{nh phố Hội An v{ cuối cùng đổ ra biển tại Cửa Đại.

2. L{ 1 nh|nh của sông Thu Bồn 160.9 1.831,5 5.390 Bà Rén

3. 56 697 3.601 Trà Bồng

Bắt nguồn từ d~y núi Trường Sơn, sông chảy qua x~ Tr{ Hiêp, huyện Tr{ Bồng tỉnh Quảng Ng~i. sau đó qua c|c huyện Tr{ Bồng. Bình Sơn v{ cuối cùng đổ ra biển tại vịnh Dung Quất.

4. 135 3240 15.300 Trà Khúc Sông Tr{ khúc bắt nguồn từ núi Dakrobao (2.299m) v{ sườn núi Ngọc Linh

Cầu Chiêm Sơn sẽ được x}y dựng tại Km20, nước sông B{ Rền sẽ được dùng với mục đích tưới tiêu thủy lợi, thủy điện, xả lũ. Cầu Tr{ Bồng sẽ được x}y dựng tại Km102+ 160. Nước sông Tr{ Bồng sẽ được dùng với mục đích tưới tiêu thủy lợi, thủy điện, xả lũ. Cầu Tr{ Khúc sẽ được x}y dựng tại Km126. Nước sông Tr{ Khúc sẽ được dùng với mục đích tưới tiêu thủy lợi, thủy điện, xả lũ.

40

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hình 15. Mạng lưới sông suối khu vực dự án

41

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Tình hình lũ lụt khu vực thực hiện dự án Thời kỳ từ th|ng X đến th|ng XI, khu vực dự |n chịu ảnh hưởng mạnh của c|c trận b~o lớn v{ gió mùa T}y nam. Mưa lớn trong thời gian n{y l{ kết quả của những trận mưa b~o lớn.

Ph}n tích chuỗi số liệu 35 năm gần đ}y (1975 - 2009) cho thấy trên sông Thu Bồn tại C}u L}u, bình qu}n mỗi năm có 1 trận lũ trên b|o động III, năm nhiều có tới 4 trận (1980). Những trận lũ trên b|o động cấp III thường xảy ra v{o th|ng X, XI (chiếm khoảng 94%), còn lại xảy ra v{o th|ng XII. Đỉnh lũ lớn nhất năm thường xảy ra v{o th|ng X, XI với tần suất 75%, nhưng xuất hiện nhiều nhất l{ v{o th|ng X với tần suất 50%. Theo thống kê c|c trận lũ lịch sử đ~ xảy ra v{o những năm 1964, 1999, 2004, 2007, 2009

Trên sông Thu Bồn, h{ng năm những trận lũ xuất hiện từ khoảng ng{y 20 th|ng 10 đến ng{y 5 th|ng 12 thường nghiêm trọng v{ kéo d{i nhiều ng{y g}y thiệt hại lớn về người v{ của. Vì vậy cần phải có biện ph|p phòng lũ trong qu| trình x}y dựng công trình.

Lũ lớn h{ng năm trên lưu vực sông Tr{ Khúc thường xảy ra trong khoảng thời gian từ giữa th|ng X đến 25/XI, nhưng cũng có năm xảy ra v{o đầu th|ng XII như trận lũ 3/XII/1986 v{ 1-6/XII/1999. Trong th|ng 11 năm 2007 đ~ xuất hiện 3 trận lũ lớn v{o c|c ng{y: 3- 5/11/2007, 10-14/11/2007 v{ 17-19/11/2007 do ảnh huởng của |p thấp nhiệt đới kết hợp với không khí lạnh tăng cường.

Do thời gian tập trung lũ về hạ du rất ngắn, lũ lên nhanh, tốc độ dòng lũ lớn, cường suất v{ biên độ lũ lớn nên lũ ở khu vực dự |n rất |c liệt với nhiều biểu hiện tương tự như dạng lũ quét. Biên độ lũ lên kh| lớn, biến động rất phức tạp, thường l{ lũ kép nhiều đỉnh, kéo d{i 3 - 5 ng{y. Lũ lụt trên hệ thống sông Thu Bồn, Tr{ Khúc thuộc khu vực dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng –Quảng Ng~i được biểu thị trên Hình 17 v{ Hình 18.

Độ sâu ngập lụt

- Ở huyện Điện B{n, tả ngạn sông Thu Bồn, huyện Ho{ Vang, hạ lưu sông Vụ Gia, phía nam Đ{ Nẵng, ngập s}u trên đồng ruộng trung bình bằng 1,4 m, lớn nhất có thể tới 3,2 m.

- Huyện Duy Xuyên, hữu ngạn sông Thu Bồn, nằm giữa sông Thu Bồn v{ B{ Rén, độ

s}u ngập trung bình trên đồng ruộng l{ 1,3 m, lớn nhất 3,0 m.

- Huyện Quế Sơn, hữu ngạn sông B{ Rén, ngập trung bình trên ruộng l{ 0,5 m, lớn

nhất l{ 1,5 m.

- Huyện Thăng Bình, ven ph}n lưu sông Trường Giang, đổ ra cửa Tam Kỳ, ngập trung

bình trên ruộng l{ 0,4 m, lớn nhất 1,2 m.

Trận lũ năm 1964 l{ trận lũ lịch sử, lớn nhất trong vòng 70 năm qua, độ s}u ngập lụt trung bình ở đồng bằng sông Thu Bồn trong trận lũ n{y bằng 2-2,5m, s}u nhất 3-4 m. Trận lũ năm 1990 tuy nhỏ hơn, nhưng lũ xảy ra trùng với thời kỳ triều cường nên diện ngập lớn.

Những ảnh hưởng của lũ lụt trong khu vực dự án Mưa, lũ lớn v{ đặc biệt lớn đầu th|ng XI/1999 g}y nên ngập lụt s}u kéo d{i ng{y ở hầu hết c|c vùng đồng bằng v{ gò đồi thấp của c|c tỉnh từ Đ{ Nẵng đến Kh|nh Ho{. To{n bộ c|c huyện thuộc tỉnh Quảng Nam, Đ{ Nẵng, Quảng Ng~i, bị ngập chìm s}u 2-3m nhiều ng{y trong nước lũ: C|c khu d}n cư của hầu hết c|c x~ thuộc c|c huyện Ho{ Vang th{nh phố Đ{ Nẵng, Điện B{n, Duy Xuyên, Quế Sơn, Thăng Bình, Tam Kỳ , Núi Th{nh tỉnh Quảng Nam

42

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

ngập s}u tới 3-4 m; vùng đồng bằng v{ th{nh phố Quảng Ng~i bị ngập s}u 1-1,5 m; mọi phương tiện giao thông liên lạc bị đình trệ.

Hình 16. Trận lũ xảy ra v{o th|ng 11 năm 2009 ở khu vực dự |n

Giao thông bị |ch tắc trong c|c ng{y 2-8/XI /1999 do nhiều đoạn đường trên Quốc lộ 1A bị ngập s}u 0,5-2m hay do đường bị sạt lở.... Nhiều tuyến đường giao thông liên tỉnh cũng bị ngập hay bị đất đ| đổ lấp, cầu cống bị ph| hoại.

Trận lũ lớn tiếp theo đầu th|ng XII năm 1999, g}y ngập lụt s}u, diện rộng, d{i ng{y ở hầu hết c|c vùng đồng bằng v{ gò đồi thấp của phần lớn c|c huyện thuộc th{nh phố Đ{ Nẵng v{ c|c tỉnh: Quảng Nam, Quảng Ng~i. Nhiều nơi ngập s}u trên 2-3 m trong nhiều ng{y v{ ngập cả những nơi từ trước đến nay chưa bị ngập. Nhiều khu d}n cư ở c|c tỉnh Quảng Nam ngập s}u hơn trận lũ lịch sử XI/1964. Nhiều đoạn trên tuyến đường Quốc lộ 1A cũng như nhiều tuyến đường liên tỉnh, đường sắt Bắc Nam tạI Km 820+825 bị ngập s}u đến trên 3m, đất đ| sụt lở, cầu cống bị sập, trôi... g}y |ch tắc giao thông trong nhiều ng{y.

Lũ lớn còn g}y ra xói lở bờ sông, bờ biển, bồi lấp ruộng đồng, như ở c|c sông, Thu Bồn, Tr{ Khúc, sông Vệ... Sạt lở bờ biển nghiêm trọng ở Sa Huỳnh tỉnh Quảng Ng~i. Hiện tượng sạt lở vùng cửa sông đ~ đe doạ tính mạng v{ đời sống của nh}n d}n. Tính đến nay ở Miền Trung đ~ có khoảng 147 vùng bị sạt lở nghiêm trọng với tổng chiều d{i trên 200 km, 6000 hộ d}n bị ảnh hưởng đ~ v{ sẽ phải di dời.

Tính riêng 3 trận lũ liên tiếp xảy ra từ ng{y 3 th|ng 11 đến ng{y 15 th|ng 11 năm 2007 đ~ l{m sạt lở, ngập lụt hầu hết c|c x~ thuộc huyện Ho{ Vang, th{nh phố Đ{ Nẵng , 21 x~ thuộc c|c huyện Điện B{n, Duy Trinh, Duy Xuyên, Phú Ninh, Tam Kỳ, Núi Th{nh, Quế Sơn, Thăng Bình tỉnh Quảng Nam v{ 10 x~ thuộc huyện Sơn Tịnh, Tư Nghĩa, th{nh phố Quảng Ng~i, l{m 47 người chết, 11 người mất tích. Thiên tai đ~ l{m 380.128 ngôi nh{ bị sập, 3444h hoa m{u bị hư hại, 73 t{u c| bị trôi, chìm, 738.398m2 đường quốc lộ, tỉnh lộ bị sạt lở, 52 trạm biến |p bị hư hỏng, 108 cột điện hạ thế bị g~y, đổ v{ nhiều công trình kinh tế x~ hội kh|c bị hư hại. Ước tính thiệt hại lên đến h{ng tỷ đồng.

43

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hình 17. Bản đồ ngập lụt trên hệ thống sông Thu Bồn

Hình 18. Tình hình ngập lụt trên hệ thống sông Trà Khúc

44

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Chất lượng môi trường

Chất lượng nước mặt

Vị trí lấy mẫu v{ kết quả ph}n tích 10 mẫu nước tại 4 con sông chính (Thu Bồn, B{ Rén, Tr{ Bồng v{ Tr{ Khúc), nơi dự kiến x}y dựng 04 cầu lớn v{ lưu vực sông Phú Ninh được biểu thị trong Bảng 19 v{ phụ lục số 1.

Bảng 19. Vị trí lấy mẫu tầng nước mặt trong vùng

STT Cây số Tên Khu vực lấy mẫu

Mỗi vùng lấy 2 mẫu ở độ s}u 0 v{ 1,5m so với mặt nước.

Nước ở c|c con sông chính Thu Bồn, B{ Rén, Tr{ Bồng Tr{ Khúc chủ yếu được sử dụng cho hệ thống thủy lợi phục vụ nông nghiệp v{ giao thông thủy. Kết quả phana tích cho thấy Theo” Quy chuẩn Quốc gia về chất lượng nước mặt QCVN 08-2008/BTNMT”, chất lượng nước c|c sông n{y thuộc tiêu chuẩn mức B1. Trừ h{m lượng BOD5 , COD tại sông Thu Bồn, B{ Rén, Tr{ Bồng vượt qu| tiêu chuẩn cho phép.

1. 2. 3. 4. 5. Km17+500 Km20+000 Km109+400 Km126+000 Km69+000 Sông Thu Bồn Sông B{ Rén Sông Tr{ Bồng Sông Tr{ Khúc Lưu vực Phú Ninh

Chất lượng nước ngầm

Hiện tại nguồn nước ngầm chủ yếu phục vụ sinh hoạt cho người d}n sống dọc theo 2 bên đường cao tốc, một số nơi dùng để tưới hoa v{ c}y ăn quả. Trong khu vực thi công dự |n, lưu lượng nước ngầm không lớn v{ thường nằm ở độ s}u trung bình từ 10 – 20m. Nguồn cung cấp nước ngầm chính l{ nước mưa v{ nước mặt từ c|c con sông, suối trong vùng.

Vị trí lấy mẫu v{ kết quả ph}n tích 10 mẫu nước ngầm tại c|c vị trí gần nơi x}y dựng 4cầu lớn trên 4 con sông chính:Thu Bồn, B{ Rén, Tr{ Bồng v{ Tr{ Khúc được thể hiện trong Bảng 20 v{ phụ lục số 2.

Bảng 20. Vị trí lấy mẫu nước ngầm trong khu vực thực hiện dự án

STT Mẫu Sông Vị trí Độ sâu Ghi chú

1. NN01 Sông Thu Bồn 10 X~ Điện T}y, huyện Điện B{n

2. NN02 Sông B{ Rền 15 Xóm 1, X~ Duy Trinh

3. NN03 Sông Tr{ Bồng 15 Thôn Tiên Đ{o, x~ Bình Trung

4. NN04 Sông Tr{ Khúc 10 Thôn Thọ Lộc, x~ Tịnh H{ Nước dùng để uống v{ phục vụ sinh hoạt của người d}n. Nước dùng để uống v{ phục vụ sinh hoạt của người d}n. Nước dùng để uống v{ phục vụ sinh hoạt của người d}n.. Nước dùng để uống v{ phục vụ sinh hoạt của người d}n..

45

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Nhìn chung chất lượng nước ngầm trong khu vực thực hiện dự |n tương đối sạch, c|c chỉ số chất lượng nước ngầm hầu hết đều đạt tiêu chuẩn QCVN 09: 2008/BTNMT.

- Độ pH từ 5.75 đến 6.72, thấp hơn mức cho phép - Không có khuẩn Coli - Độ nhiễm kim loại dưới mức cho phép của QCVN 09: 2008/BTNMT.

Môi trường tiếng ồn

Các vị trí nhạy cảm dọc tuyến Kết quả khảo s|t tại 63 l{ng, 2 trường học v{ 1 ngôi chùa nêu trên cho thấy hiện trạng tiếng ồn trong khoảng từ 6h - 18h tiếng ồn dao dộng trong khoảng từ 49.3 dB(A) - 69.4 dB(A); từ 18h - 22h l{ 34.5 dB(A) - 61.9 dB(A) v{ từ 22h – 6h l{ 33.1 dB(A) - 54.5 dB(A đ|p ứng tiêu chuẩn của mức III theo”Tiêu chuẩn môi trường tiếng ồn khu vực d}n cư” (TCVN 5949 – 1998); Kết quả quan trắc tại c|c vị trí nhạy cảmn dọc tuyến v{ c|c điểm nhạy cảm trên 6 đường nối với QL 1A được biểu thị trong phụ lục 3,4.

Quan trắc tiếng ồn 14 vị trí đại diện dọc tuyến cao tốc đ~ được lựa chọn lấy mẫu đo đạc. Vị trí c|c điểm lấy mẫu được biểu thị trên hình 20, 21 v{ kết quả quan trắc tiếng ồn được nêu trong phụ lục 5,6

Đánh giá tiếng ồn Tiếng ồn dọc tuyến cao tốc chủ yếu do c|c hoạt động thường nhật của cư d}n địa phương vfa c|c phương tiện giao thông trên c|c tuyến đường địa phương (đường quốc lộ, tỉnh lộ v{ đường liên x~, thôn ) g}y nên. Dựa trên số liệu quan trắc tại c|c l{ng cho thấy tiếng ồn từ 6h-18h tại c|c khu vực d}n cư nhạy cảm của 62 thôn xóm dao động 49.3dB(A) – 69.4 dB(A). Từ 18h-22h dao động 35.4 dB(A)-61.9 dB(A) v{ từ 22h-6h dao động 31.1 dB(A) -54.5 dB(A). Mức ồn từ 6h-18h v{ 18-22h đạt tiêu chuẩn loại III của TCVN 5949-1998 đối với khu d}n cư . Tiếng ồn của 3 thôn (Trí Bình, An Hội v{ La H{) thời gian từ 22h-6h vượt TCVN 5949-1998. Tiếng ồn tại ph}n lớn c|c thôn xóm dọc tuyến cao tốc phải |p dụng biện ph|p giảm thiểu (xem kế hoạch quản lý môi trường - EMP) để bảo đảm đạt tiêu chuẩn cho phép.

46

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hình 19. Vị trí khu vực nhạy cảm và điểm lấy mẫu không khí, ồn rung, nước mặt, nước ngầm (Từ Km 0 đến Km 67)

Hình 20. Vị trí khu vực nhạy cảm và điểm lấy mẫu không khí, ồn rung, nước mặt, nước ngầm (Từ Km67 đến cuối tuyến)

Mức độ ồn khu vực trường học v{ chùa dao động từ 48.1 dB(A) đến 53.8 dB(A) trong khoảng thời gian từ 6h - 18h, từ 42.8 dB(A) đến 51.2 dB(A) trong khoảng thời gian từ 18h -

47

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

22h v{ từ 41.0 dB(A) đến 46.2 dB(A) trong khoảng 22h - 6h. Nhìn chung hiện trạng mức độ ồn đo được tại khu vực trường v{ Chùa vượt qu| mức cho phép loại 1 của ”Tiêu chuẩn môi trường tiếng ồn khu vực d}n cư” (TCVN 5949 – 1998);

Mức độ ồn dọc theo 6 đường nối với Ql 1A tại c|c trường học, chùa, nh{ thờ v{ bệnh viện đều vượt qu| quy định cho phép của ”Tiêu chuẩn môi trường tiếng ồn khu vực d}n cư” (TCVN 5949 – 1998) trong tất cả thời gian trong ng{y.

Chất lượng không khí

Tổng cộng 14 mẫu đại diện trùng với 14 vị trí đo tiếng ồn v{ độ rung được chọn để ph}n tích đ|nh gi| chất lượng không khí. Vị trí lấy mẫu đựoc biểu thị trong bản đồ hình 20,21

Phương ph|p lấy mẫu v{ ph}n tích được tu}n thủ theo quy trình theo Cục Gi|m s|t Môi trường gồm c|c thông số: (nitrogen dioxide), SO2 (sulfur dioxide), CO (carbon monoxide) v{ bụi TSP.

Bảng 21 cho thấy hiện trạng chất lượng không khí tại 14 vị trí trong vùng kh| tốt không vượt qu| mức cho phép của TCVN 5937-2005 .

Bảng 21. Kết quả nghiên cứu hiện trạng chất lượng không khí tại các khu dân cư

Vùng SO2 (mg/m3) NO2 (mg/m3) CO (mg/m3) TSP (mg/m3)

1. Phú Hòa 0.0156 0.0433 0.761 0.29

2. Thạch Bồ 0.0099 0.0039 1.280 0.23

3. Xóm T}y 0.0165 0.0046 0.808 0.30

4. Bến Đền T}y 0.0082 0.0032 1.056 0.19

5. Bến Đền Đông 0.0055 0.0040 2.033 0.27

6. Xóm 3, x~ Phú Thọ 0.0060 0.0028 0.429 0.23

0.27 7. Quý Xu}n 0.0027 0.0034 0.640

8. Xóm 1 – X~ Tam Phước 0.0008 0.0014 2.283 0.17

9. Kh|nh Thọ 0.0008 0.0015 2.511 0.21

10. Th|i Xu}n 0.0032 0.0024 0.195 0.31

11. Trị Bình 0.0014 0.0017 0.026 0.26

12. Tiên Đ{o 0.0049 0.0016 1.861 0.18

13. An Thuận 0.0036 0.0024 1.600 0.24

14. H{ Trung 0.0027 0.0018 1.184 0.22

15. An Hội 0.0039 0.0051 4.208 0.26

16. La H{ 0.0720 0.0073 6.466 0.35

0.35 0.20 30 0.30

0 0 0 0 TCVN 5937-2005 (TB trong 1 giờ) Vượt qu| tiêu chuẩn Tiêu chuẩn (%)

48

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hệ động thực vật dọc tuyến

Khảo s|t hệ sinh th|i v{ đa dạng sinh học đ~ được tiến h{nh tại 16 vị trí trên cạn v{ dưới nước. Vị trí khảo s|t được nêu trong Bảng 22.

Bảng 22. Vùng điều tra trong dự án đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi

STT Kí hiệu Khu vực Vị trí Tọa độ

1 ST2 Sông Cầu Đỏ

2 ST1 Cầu Túy Loan Km 0-Km 20

3 ST11

4 ST10 Km 20 – Km 35

5 ST3 Cầu Kỳ L}m - x~ Diễn Phú, huyện Điện B{n, tỉnh Quảng Nam Cầu Chiêm Sơn - x~ Duy Trinh, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam Cầu Chợ Đụn – x~ Phú THọ, huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam

6 ST3C Cầu Na Ri – x~ Bình Nguyên Thanh

7 ST4 Km 35- Km 65

8 ST4C Sông Ngoc Kho - x~ Bình Quý, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam Cầu Cam Lu (sông Bình Tú) – x~ Bình Tú, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam

9 ST5 Cầu Tam Kỳ

10 ST6 Km 65 – Km 71 Sông Ch}u – x~ Tam Anh, huyện Núi Th{nh, tỉnh Quảng Nam

11 ST7 Tam Mỹ, huyện Núi Th{nh

Km 71 – Km 92 12 ST7C

13 ST8 Km 92 – Km 103

14 ST9 Cầu Nguyên Phung (sông Ch}u) – x~ Tam Mỹ, huyện Núi Th{nh, tỉnh Quảng Nam Cầu Tr{ Bồng (sông Tr{ Bồng) – huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ng~i Cầu Trường Xu}n – xóm Tịnh An T}y, quận Sơn Tịinh, th{nh phố Quảng Ng~i Km 103 – điểm cuối 15 ST9C Cầu Tr{ Khúc – th{nh phố Quảng Ng~i

16 ST12 Mương Phú Ninh, huyện Phú Ninh B: 1600’02.8”; Đ: 108011’25.3” B: 150 59’56.7”; Đ: 10808’28.8” B: 15051’36.0”; Đ: 108011’25.7” B: 15049’52.07”; Đ: 108011’50.7” B: 15042’53.8”; Đ: 108016’18.4” B: 15046’36.7”; Đ: 108019’48.0” B: 15041’04.6”; Đ: 108020’41.4” B: 15041’19.0”; Đ: 108024’02.9” B: 15032’56.7”; Đ: 108030’04.6” B: 15027’51.04”; Đ: 108035’58.9” B: 15024’53.4”; Đ: 108037’48.7” B: 15025’06.6”; Đ: 108038’53.7” B: 15018’06.1”; Đ: 108045’26.7” B: 15007’47.01”; Đ: 108046’46.08” B: 15008’05.01”; Đ: 108048’04.8” B: 15030’22.04”; Đ: 108027’51.08”

Sự đa dạng của các loài thực vật

Thảm thực vật dọc hai bên tuyến đường cao tốc Đ{ Nẵng – Quảng Ng~i có 333 lo{i thuộc 73 họ v{ 3 ng{nh. Ngo{i ra còn có thể ph}n loại chúng theo đời sống như sau:

1- Cây gỗ cứng –75 loài: Thông ba l|, Săng đ|., Gi|ng hương...

2- Cây gỗ thân trung bình – 140 loài: Chòi mòi, Gi}u da, Thầu dầu, C|nh kiến...

3- Cây leo – 25 loài: M}m xôi, D}y đòn g|nh, D}y hồ đằng, Chay vỏ tía, D}u mối...

49

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

4-Cây bụi – 50 loài: Ngưu tất nam, Dền, Ngô đồng, Khuynh diệp, Cẩm cù, Ngũ sắc, Cỏ mực, Cỏ l{o...

5- Cây bò trên mặt đất – 1 lo{i: giống như trong t{i liệu.

6- Cây thân cỏ – 27 loài: Dương xỉ, Bòng bòng l| liễu, Cói, Dong...

7- Loài kí sinh – 6 loài: Lan rừng. Cheirostylis cochinchinensis. Ludisla discolor. Micropera pallida. Neuwiedia annamensis. Oberonia pachyphylla.....

Phân loại theo mục đích sử dụng: 11 lo{i, bao gồm 75 lo{i c}y lấy gỗ; 107 lo{i c}y thuốc; 40 lo{i c}y lương thực; 16 lo{i c}y cảnh; 7 lo{i c}y l{m thuốc nhuộm; 4 lo{i c}y cho nhựa; 4 lo{i c}y cho dầu; 4 lo{i cho sợi dệt; 3 lo{i cho tannin; 3 lo{i cho sợi v{ 1 lo{i cho tinh dầu hoa hồng.

Hiện trạng phân bố thảm thực vật dọc tuyến lựa chọn

Thảm sinh th|i thực vật khu vực dọc tuyến chủ yếu l{ hệ sinh th|i nông nghiệp xen lẫn sinh th|i vùng thung lũng sông v{ gò đồi thấp ho{n to{n chịu ảnh hưởng của hoạt động của con người. Loại c}y có gi| trị kinh tế chủ yếu l{ keo tai tượng, keo l| ch{m, Bạch đ{n trắng… c}y công nghiệp chủ yếu c{ phê, hạt tiêu, mai dương, tre ng{,… c}y lương thực như lúa, khoai, sắn, đậu, lạc, vừng … v{ c|c loại c}y ăn quả như chuối, cam, roi, khế, mít, trứng c|, thầu dầu, óc chó…

Lớp phủ thực vật dọc c|c ph}n đoạn tuyến như sau:

Từ Km 0- Km20 – địa hình chủ yếu là đồng bằng, thung lũng sông Đoạn tuyến n{y chủ yếu l{ c|c c|nh đồng lúa v{ sản phẩm nông nghiệp

Phần lớn đoạn tuyến được bao phủ bởi hệ sinh th|i nông nghiệp gần c|c thôn xóm v{ dọc hai bên bờ sông gồm c|c loại c}y lương thực như lúa, khoai, sắn, đậu, lạc, vừng … v{ c|c loại c}y ăn quả như chuối, cam, roi, khế, mít, trứng c|, thầu dầu, óc chó… v{ một số lo{i thuộc họ c{ phê, hạt tiêu, mai dương, tre ng{, cỏ ngũ sắc, cỏ l{o, cỏ tranh, cỏ roi ngựa, hòa thảo, cúc, d}u tằm, cau, dương xỉ, chuối, r|y, xoan, đậu, cói, cam, hoa hồng, bứa v{ tr}m bầu... c|c lo{i mọc tự nhiên hai bên bờ sông như trinh nữ, cỏ l{o, cỏ dại...

Đoạn từ K21 - Km35 – địa hình đồng bằng xen kẽ đồi núi thấp Đoạn tuyến n{y chịu sự t|c động mạnh mẽ của con người, hệ sinh th|i rừng trồng gồm c|c loại c}y Bạch đ{n trắng (Eucalyptus camaldulensis), Bạch đ{n đỏ (Eucaliptus urophylla), Keo tai tượng (Acacia mangium), Muồng hoa v{ng - Keo l| ch{m (Acacia confusa) với đường kính th}n c}ytrung bình 7 – 9 cm, lớp vỏ d{y 37% ph|t triển trên sườn đồi, núi thấp v{ c|c loại c}y nông nghiệp như lúa, khoai, sắn, đậu, lạc, hạt tiêu … M}y, Tre, Nứa, Mai, Song, dừa, tre, chuối, xoan, trinh nữ v{ một số lo{i kh|c thuộc họ cúc, cau, đậu, bìm bìm Bên cạnh đó còn có những lo{i c}y trồng tự nhiên, c}y được trồng trên những khu đồi trọc chủ yếu l{ những lo{i ưa nắng thuộc họ xương rồng, hòa thảo.

Đoạn từ Km35 - Km65 – địa hình đồng bằng Một số đoạn trên tuyến xen kẽ đồi thấp. đất được sử dụng chủ yếu để trồng lúa, c|c loại c}y ăn quả (cam, mít, khế, chuối), c}y lương thực (ngô, lúa, khoai sắn, lạc, đậu, vừng, hạt liêu …),

50

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

tre, bạch đ{n, trinh nữ, phi lao, trứng c|.... C|c loại tre được trồng trên c|nh đồng, trường học v{ dọc 2 bên sông.

Đoạn từ Km 65 đến Km 71 - địa hình gò, đồi thấp Đoạn n{y chủ yếu l{ vùng núi. Hệ thống c}y trồng ở ph}n đoạn tuyến n{y kh|c so với những ph}n đoạn kh|c chủ yếu l{ đước, sú, vẹt, trầm hương... Thêm v{o đó, dọc theo tuyến đường v{ xung quanh l{ng mạc còn trồng rất nhiều phi lao, dừa, v{ một số lo{i c}y ăn quả, c}y lương thực (ngô, lúa, khoai sắn, lạc, đậu).

Khu vực từ Km71 đến Km 92 – địa hình đồng bằng Đ|t dọc đoạn tuyến chủ yếu l{ đất vườn đồi, c}y ăn quả (chuối, dừa, dứa, roi, khế, xo{i), rau c|c loại v{ tre, c}y keo tai tượng, bạch đ{n cũng như những lo{i tự nhiên như trinh nữ, cỏ l{o... Cỏ dại mọc nhiều 2 bên bờ sông.

Khu vực từ Km92 đến Km103 – Địa hình đồng bằng và đồi gò thấp Bao gồm hệ sinh th|i nông nghiệp xen lần rừng trồng gồm c|c loại c}y keo, bạch đ{n, thông v{ c|c loại c}y ăn quả (mít, gioi, ổi), ngô, phi lao v{ 1 số lo{i tự nhiên như trinh nữ, c}y lương thực (lúa, ngô, khoai, sắn) .

Khu vực từ Km103 đến điểm kết thúc - địa hình đồng bằng Chủ yếu l{ hệ sinh th|i nông nghiệp gồm c}y lương thực, rau m{u, hoa, rau mồng dọc 2 bên bờ sông, tre, c}y keo hoa v{ng, keo tai tượng, dừa, chuối, cúc, trinh nữ, khoai môn, cỏ l{o, lạc, ngô, ổi, sắn, thông, cau…

Đường nối Tuyến cao tốc với QL 1A Hệ sinh th|i dọc tuyến cao tốc chịu t|c động trực tiếp của con người. C}y trồng dọc c|c tuyến đường nối đơn giản chủ yếu l{ c|c loại c}y trồng xung quanh c|c thôn xóm như c}y ăn quả như chuối, dứa, t|o, xo{i, rau củ c|c loại, tre, bạch đ{n trắng …

Dọc theo c|c đường nối trong khoảng 20 đến 25m bắt đầu từ điểm giao cắt với QL 1A l{ trường học, chùa, nh{ thờ bệnh việc, trạm y tế. Tại điểm nối với đường cao tốc Đ{ Nẵng – Quảng ng~i l{ cụm cư thưa thớt sống dọc theo tuyến đường nối.

Xem hình 22 - Ph}n bố thảm thực v}t dọc tuyến cao tốc v{ c|c tuyến đường nối

Hệ động vật trên cạn

Lưỡng cư Có 8 lo{i lưỡng cư thuộc 4 họ của bộ không đuôi được tìm thấy trong vùng, trong đó có họ ếch nh|i chiếm tỉ lệ cao nhất với 4 lo{i chiếm 50% tổng số động vật lưỡng cư. Chúng ưa sống ở nơi ẩm ướt v{ không có lo{i n{o bị v{o s|ch đỏ của Việt Nam.

51

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Bảng 23. Một số loài lưỡng cư khu vực dự án

Tên khoa học

LỚP: LƯỠNG CƯ STT

BỘ: ANURA

Họ Loài

1. Bufonidae Bufo melanostictus (Schneider, 1799) 1

2. Hylidae Hyla simplex (Boettger, 1901) 2

Hoplobatrachus rugulosa (Wiegmann, 1835) 3

Limnonectes limnocharis (Boie,1834) 4

3. Ranidae Occidozyga lima (Gravenhorst, 1829) 5

Rana guentheri (Boulenger, 1882) 6

Rana macrodactyla (Gunther, 1859) 7

4. Rhacophoridae Polypedates leucomystax (Gravenhorst 1829) 8

Hình 21. Phân bố thảm thực vật dọc tuyến

52

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Bò sát Có 24 lo{i bò s|t thuộc 8 họ của bộ có vảy được tìm thấy trong vùng, trong đó họ Rắn nước chiếm tỉ lệ cao nhất (50%) với 12 lo{i.

Môi trường sống của chúng kh| đa dạng, một v{i lo{i thường sống gần nh{ d}n như Thạch sùng đuôi sần, Thằn lằn bóng đuôi d{i, Thằn lằn bóng hoa, Một số lo{i kh|c như Rắn mống, Rắn nước sống trong c|c ao hồ. Rắn nhiều đai, Rắn roi hoa, Rắn r|o lại sống trên c}y, Rắn hoa cỏ nhỏ, Rắn nước sống trong c|c b~i cỏ ẩm ướt hoặc ao hồ. V{ c|c lo{i Kỳ nhông x|m, Nhông h{ng r{o, Nhông emma, Rắn hổ, Rắn hổ mang b{nh lại sống trong c|c hang lỗ dưới b~i cỏ khô để săn chim nhỏ hoặc c|c lo{i lưỡng cư

Chim - Birds Có 83 lo{i chim thuộc 37 họ v{ 13 bộ được ghi nhận trong khu vực dự |n. Trong số n{y có họ Ardeidae có số lượng lớn nhất với 7 lo{i, tiếp đó l{ Sylvidaecó 6 lo{i , 3 họ (Anatidae, Scolopacdae, Sturnidae).. Do có nhiều loại cảnh quan v{ môi trường sống dọc tuyến cao tốc dó đó c|c lo{i chim ph}n bố khắp vùng. Song không có bất kỳ lo{i chim n{o có tên trong s|ch Đỏ Việt Nam. Nhìn chung:

Khu vực đồi gò và bụi rậm- gồm 51 lo{i: Egretta garzetta. Ardeola bacchus. Milvus migrans. Falco tinnunculus. Falco severus. Gallus gallus. Streptopelia chinensis. Cacomantis merulinus. Centropus sinensis. Otus bakkamoena. Caprimulgus macrurus. Halcyon smyrnensis. Hirundo rustica. Pycnonotus jocosus. Lanius schach. Saxicola ferrea. Prinia rufescens. Aethopiga saturate. Crypsirina temea. Corvus macrorhynchus…

Khu vực đất nông nghiệp (ruộng và vườn) – gồm 73 lo{i: Bubulcus ibis. Corturnix chinensis. Anas querquedula. Charadrius dubius. Vanellus indicus. Tringa ochropus. Tringa hypoleucos. Gallinago sternura. Pittacula alexandri. Ceryle rudis. Alcedo athis. Motacilla flava. Hemipus picatus. Pycnonotus jocosus. Lanius schach. Garrulax chinensis. Garrulax canorus. Prinia rufescens. Prinia hodgsoni. Aethopiga saturate. Crypsirina temea. Corvus macrorhynchus. …

Khu vực dân cư và những vườn cây ăn quả - gồm 63 lo{i: Ardea cinerea. Aethopiga saturate. Crypsirina temea. Corvus macrorhynchus. Egretta garzetta. Falco tinnunculus. Falco severus. Amaurrorni sphoenicurus. Charadrius dubius. Columba livia dometicus. Centropus sinensis. Tyto alba. Copsychus saularis. Parus major. Dicrurus macrocercus. Corvus macrorhynchus.…

Khu vực sông, ao hồ, kênh mương: - go m 32 loa i: Ardea cinerea. Egretta garzetta. Butorides striatus. Elanus caerulenus. Milvus migrans. Amaurrorni sphoenicurus. Charadrius dubius. Vanellus indicus. Columba livia dometicus. Centropus sinensis. Alauda gugulla. Saxicola ferrea…

Động vật có vú- Mammals Có 25 lo{i động vật có vú thuộc 14 họ từ 6 bộ được tìm thấy trong vùng, trong số đó họ Chuột chiếm số lượng cao nhất với 5 lo{i, tiếp đến l{ họ Lợn với 4 lo{i, c|c họ còn lại chỉ có từ 1 – 2 lo{i. Kết quả khảo s|t cho thấy trong 4 hệ sinh th|i thì sự ph}n phối của c|c động vật có vú trong mỗi vùng cũng rất kh|c nhau:

53

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Khu vực đồi gò và bụi rậm- 19 lo{i: Suncus murinus. Tupaia glis. Pipistrellus javanicus. Melogale personata. Viverra zibetha. Viverricula indica. Herpestes javanicus. Herpestes urva. Sus scrofa. Muntiacus muntjak. Muntiacus muntjak. Bubalus bubalis¸ Bos taurus. Callosciurus flavimanus. Dremomys rufigenis. Menetes berdmorei. Tamiops rodolphei. Bandicota indica. ….

Khu vực đất nông nghiệp và vườn - 9 lo{i: Suncus murinus. Herpestes urva. Sus scrofa. Canis familiaris. Bubalus bubalis. Bos taurus. Rattus flavipectus…

Khu vực dân cư có vườn cây ăn quả xung quanh - 11 lo{i: Suncus murinus. Pipistrellus javanicus. Canis familiaris. Felis catus. Bubalus bubalis. Bos taurus. Mus musculus. Rattus flavipectus…

Khu vực sông ngòi, ao hồ, kênh mương: - 3 lo{i: Sus scrofa. Bubalus bubalis. Bos taurus…

Cá nước ngọt

C|c hệ thống sông suối từ Đ{ Nẵng đến Quảng Ng~i có chiều d{i ngắn, nước chảy xiết v{o mùa mưa, rất dễ g}y ra ngập lụt, nhưng hầu như khô cạn nước trong mùa khô, nên có đặc thù chung l{ nguồn lợi c| không phong phú .

Thành phần loài Th{nh phần khu hệ c| c|c thủy vực nội địa từ Đ{ Nẵng đến Quảng Ng~i có 187 lo{i, thuộc 45 họ, 12 bộ. Trong đó chỉ riêng hệ thống sông Vu Gia- Thu Bồn có 107 lo{i, thuộc 31 họ, 9 bộ.

Chỉ số đa dạng Shanon về th{nh phần lo{i c| nước ngọt trong hệ thống sông Vu Gia -Thu Bồn v{o loại trung bình đến cao, cụ thể l{ dao động từ H’ = 1,0397 ở nh|nh sông Ta Vin đến H’ = 2,1246 trong suối Khe Vinh với 13 lo{i c|, tăng dần lên H’ = 2,1798 ở vùng sông Bung v{ sông Giang quanh vùng Thạnh Mỹ với 41 lo{i, v{ tăng cao ở khúc sông thuộc trung hạ lưu giữa cầu H{ Nha với 21 lo{i v{ Ái Nghĩa có 32 lo{i c| (H’ = 2,7083 ở khúc sông Vu Gia thuộc Đại Đồng v{ H’ = 2,7912 ở Ái Nghĩa), giảm đi một ít khi xuống gần cửa sông ở vùng Vĩnh Điện, H’ = 2,1274 , tại đ}y chỉ có 27 lo{i c| (Bảng 24).

Bảng 24. Sự đa dạng sinh học các loài cá trong hệ thống sông Vu Gia - Thu Bồn

STT

Nhánh sông

Chỉ số H

Số lượng loài

Nh|nh Ta Vin Sông Boung

13

1.0397

1

Suối Khe Vinh

13

2.1246

2

Sông Boung

43

2.1798

3

Nh|nh Vu Gia tại vùng Ha Nha

21

2.7083

4

Nh|nh Vu Gia tại vùng Ái Nghĩa

32

2.7912

5

Nh|nh Vu Gia tại vùng Vĩnh Diện, gần cửa sông

27

2.1274

6

Ghi chú: Chỉ số H l{ chỉ số Shannon sử dụng để x|c định tính đa dạng

54

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Tuyệt đại đa số c|c lo{i c| trong khu vực đều có gi| trị kinh tế. Chúng được khai th|c quanh năm hoặc theo mùa để giải quyết nhu cầu thực phẩm cho người d}n. Trên sông Bung người d}n vẫn thường đ|nh được c| Bỗng v{ c| Kho| cỡ lớn, có con nặng tới 6 - 6, 5 kg/con. Tuy vậy việc khai th|c c| ở c|c thủy vực như sông Bung, sông Tr{ My, sông Tranh, sông A Vuông, sông Vu Gia, sông Thu Bồn chỉ có tính chất nhỏ lẻ phục vụ cung cấp thức ăn tươi cho gia đình.

Thực vật nổi Phytoplankton

Thực vật nổi (TVN) l{ th{nh phần sinh học đầu tiên trong chuỗi thức ăn tự nhiên của hệ sinh th|i thuỷ vực. Trên cơ sở c|c đặc tính sinh th|i, c|c đặc điểm của thực vật nổi cả về định tính lẫn định lượng biểu thị một c|ch chính x|c chất lượng môi trường nước, v{ mức độ ô nhiễm của môi trường nước.

Kết quả ph}n tích TVN ở c|c mẫu thuỷ sinh trên c|c sông, suối thuộc dự |n đường cao tốc đ~ ph|t hiện được 60 lo{i thuộc 3 ng{nh, trong đó ng{nh tảo si lic có 50 lo{i chiếm 83,4% số lo{i, ng{nh tảo gi|p - 8 lo{i, chiếm 13,3%, ng{nh tảo lam chỉ có 2 lo{i, chiếm 3,3%

Bảng 25. Cấu trúc thành phần loài thực vật nổi (TVN) vùng dự án năm 2007

Nhóm loài Số loài trong họ, ngành

Ng{nh tảo lam - CYANOPHYTA 2 - 3,3%

Lớp Cyanophyceae

Bộ Nostocales

Họ Oscillatoriaceae Ng{nh tảo si lic - BACILLARIOPHYTA Lớp Bacillariaceae Bộ Centrales Họ Coscinodiscaceae Họ Thalassiosiraceae Họ Leptocylindraceae Họ Rhizosoleniaceae Họ Bacteriaceae Họ Chaetoceraceae Họ Biddulphiaceae Họ Hemidiscaceae Bộ Pennales Họ Fragillariaceae Họ Naviculaceae Họ Nitzschiaceae Ng{nh tảo gi|p PYRROPHYTA Lớp Phytomastigophoreae Bộ Dinoflagellata Họ Peridiniidae 2 50 - 83,4% 4 1 4 7 3 15 5 2 3 3 3 8 - 13,3%

55

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Động vật nổi (ĐVN) - Zooplankton

Động vật nổi (ĐVN) l{ mắt xích thứ hai trong c|c thuỷ vực sử dụng trực tiếp TVN l{m thức ăn nên sự biến động của ĐVN cũng phù hợp với sự biến động của TVN.

Về th{nh phần lo{i, ĐVN trong khu vực dự |n có 46 lo{i v{ c|c dạng ấu trùng động vật không xương sống đ|y thuộc 15 họ (Tập1- Phụ lục 4 ). Ph}n lớp Ch}n m|i chèo (Copepoda) có th{nh phần lo{i phong phú nhất (33 lo{i, chiếm 71,7% số lo{i ĐVN), c|c nhóm kh|c chỉ chiếm tỷ lệ rất thấp. Th{nh phần lo{i ph}n bố tản m|t trong c|c họ, hầu hết c|c họ chỉ có 1- 2 lo{i, chỉ có 5 họ có số lo{i cao nhất (4 lo{i).

Động vật đáy (ĐVĐ) tại các thủy vực nước ngọt

Trong khu vực dự |n , c|c thuỷ vực nước ngọt l{ c|c đồng lúa, sông , kênh, mương nơi tuyến đường cắt qua v{ hồ chứa nước thuỷ lợi l{ nơi sinh cư của c|c lo{i ĐVĐ v{ c|. Về ĐVĐ, tại c|c thuỷ vực đ~ thống kê được 34 lo{i thuộc 17 họ, 6 lớp, ba ng{nh, trong đó ng{nh Th}n mềm phong phú nhất với 24 lo{i, chiếm 70,6 %, ng{nh Ch}n đốt có 8 lo{i - 23,5% v{ Giun đốt, chỉ có 2 lo{i - 5,9 % . C|c lo{i tôm, cua, trai ốc không chỉ có gi| trị sinh th|i - sinh vật chỉ thị chất lượng môi trường m{ còn l{ nguồn thực phẩm gi{u dinh dưỡng cho con người v{ l{ nguồn thức ăn chăn nuôi (thuỷ cầm, thuỷ sản).

Khu bảo tồn thiên nhiên Phú Ninh.

Phú Ninh nằm tại huyện Núi Th{nh v{ thị trấn Tam Kỳ về phía đông bắc tỉnh Quảng Nam, gần với ranh giới tỉnh Quảng Ng~i.

Lưu vực Phú Ninh l{ một hệ thống thủy lợi chứa nửa tỉ mét khối nước với diện tích 33, 4 km2. Công trình được x}y dựng v{o năm 1977 v{ 10 năm sau được ho{n th{nh. Hệ thống có t|c dụng ph|t triển mạng lưới thủy lợi v{ cung cấp điện, cung cấp nước cho rừng c}y, ph|t triển nông nghiệp v{ phục vụ cuộc sống con người. Đặc biệt nguồn nước kho|ng lưu vực Phú Ninh còn được biết đến như một địa điểm du lịch sinh th|i, với cảnh quan được phủ xanh rất đẹp, h{ng trăm lo{i c}y quý hiếm được trồng ở đ}y

Phú Ninh không được liệt kê trong bất kỳ nghị định chính thức n{o của chính phủ liên quan đến hệ thống rừng đặc dụng, tuy nhiên vẫn có đề nghị thiết lập 1 khu bảo tồn thiên nhiên 23,000 ha tại Phú Ninh trong danh s|ch 2010 trên cơ sở khuyến c|o của Ủy ban nh}n d}n tỉnh Quảng Nam. Mặc dù vậy vẫn chưa có sự chuẩn bị cho kế hoạch đầu tư v{o khu bảo tồn v{ hiện tại đang bảo vệ rừng đầu nguồn 23,409 ha thuộc quyền quản lý của Sở bảo vệ rừng tỉnh Quảng Nam (Chi cục Kiểm l}m). Chương trình quản lý v{ bảo vệ rừng đầu nguồn được Ủy ban Nh}n d}n tỉnh Quảng Nam (Chi cục Kiểm l}m tỉnh Quảng Nam) tổ chức ng{y 12/3/1997.

Mối quan hệ giữa Khu bảo tồn thiên nhiên Phú Ninh và Đường cao tốc Dự |n đường cao tốc Đ{ N~ng –Quảng Ng~i được thiết kế đi c|ch xa khu bảo tồn Phú Ninh 2km - 3km về phía đông tr|nh khu vực được bảo vệ, nên không g}y t|c động đến khu bảo tồn n{y. Đường cao tốc sẽ chủ yếu đi qua khu vực d}n cư, khu vực canh t|c nông nghiệp của khu vực hồ chứa Phú Ninh.

56

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hình 22. Vị trí Hồ chứa Phú Ninh và mói liên quan của hồ với đường cao tốc

Điều kiện kinh tế, xã hội

Th{nh phố Đ{ Nẵng l{ 1 trong những trung t}m văn hóa, kinh tế, khoa học v{ kĩ thuật của miền Trung Trung bộ. D}n số Đ{ Nẵng l{ 0,8 triệu với diện tích đất l{ 1.238.400 km2, Những năm qua, vùng đ~ tiếp tục ph|t triển bền vững về mọi mặt, kinh tế x~ hội v{ cơ sở hạ tầng. GDP đạt mức tăng trưởng 12,47% từ 2001 – 2006 v{ 11,04% v{o năm 2008. Nền kinh tế được đổi mởi tích cực với công nghiệp đạt 47,59%; dịch vụ 49,4% v{ l}m nghiệp, ngư nghiệp chiếm 3,01%.

Tỉnh Quảng Nam nằm ở miền Trung Việt Nam giữa vĩ độ14057’- 16003’ Nam v{ kinh độ 107012’ - 108044’ Đông, c|ch H{ Nội 860km về phía Nam v{ c|ch th{nh phố Hồ Chí Minh 865km về phía Bắc. Tỉnh Quảng Nam gi|p với th{nh phố Đ{ Nẵng ở phía Bắc, gi|p tỉnh Quảng Ng~i ở phía Nam, gi|p biển về phía Đông v{ gi|p tỉnh Kon Tum v{ nước bạn L{o về phía T}y. Phần lớn địa hình của tỉnh Quảng Nam l{ đồi núi, vì thế giao thông đi lại trong vùng tương đối khó khăn. Tỉnh Quảng Nam có nguồn t{i nguyên sinh học phong phú, nhiều than đ| v{ có nhiều công trình thủy lợi có gi| trị.

Tỉnh Quảng Nam có d}n số khoảng 1,5 triệu người v{ diện tích 10.438.4 km2 với 17 huyện v{ thị trấn. Nông nghiệp được coi l{ ng{nh chính ở đ}y, với 2 sản phẩm truyền thống nổi tiếng: quế Tr{ My v{ nh}n s}m Ngọc Linh. Sự ph|t triển của ng{nh công nghiệp v{ cơ sở hạ tầng cũng được thúc đẩy, ổn định của nền kinh tế quốc gia. Trong năm 2008, GDP của tỉnh l{ 17,514 tỉ đồng. trong đó có sản phẩm quốc nội nông nghiệp l{ 4,375 tỉ đồng chiếm

57

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

24,98% GDP. Gi| trị sản xuất công nghiệp l{ 6,687 tỉ đồng chhiếm 38,18% GDP v{ gi| trị sản xuất dịch vụ l{ 6,451 tỉ đồng chiếm 84%. GDP đ~ tăng hơn 10% trong giai đoạn 2001- 2006 v{ 12,7% trong năm 2008.

Tỉnh Quảng Ng~i l{ một tỉnh ven biển miền Trung Việt Nam, c|ch th{nh phố Hồ Chí Minh 883km về phía Nam, với diện tích l{ 5,152,7 km2 từ phía Nam Quảng Nam đến phía Nam Bình Định v{ từ phía Đông tỉnh Kon Tum tới phía Đông biển Đông. D}n số l{ 1,5 triệu người.

Quảng Ng~i đóng vai trò quan trọng trong C|c vùng kinh tế then chốt miền Trung Việt Nam v{ h{nh lang kinh tế Đông T}y cùng với L{o, Myanmar vì lợi thế địa lí v{ cơ sở vật chất tương đối ổn định, bao gồm đường xe lửa cao tốc quốc gia; đường cao tốc quốc Gia 24, Cảng biển Dung Quất, s}n bay quốc tế Đông Bắc… Nền kinh tế của tỉnh Quảng Ng~i ph|t triển kh| nhanh những năm gần đ}y. Hiện tại, nông nghiệp được coi l{ ng{nh chính của tỉnh, GDP của Quảng Ng~i l{ 12,238 tỉ đồng v{o năm 2008. Tổng sản phẩm nông nghiệp Quốc nội l{ 4,127 tỉ đồng, gi| trị sản phẩm công nghiệp l{ 4,792 tỉ đồng v{ dịch vụ l{ 4,317 tỉ đồng. GDP tăng trưởng hơn 10% trong những năm 2001 – 2006 v{ 11,61% v{o năm 2008.

Bảng 26. Chỉ số kinh tế của vùng trực tiếp bị ảnh hưởng

Vùng GDP (Tỉ đồng) Diện tích (km2) Dân số (103 người) GD Công nghiệp (Tỷ đồng) GDP Dịch vụ (Tỷ đồng) GDP Nông nghiệp (Tỷ đồng) GDP đầu người (Triệu đồng))

Cả nước 86.210.8 1.477.717 17.141 587.157 564.055 326.505 331.210. 0

1.283.4 822.178 20.818.73 25.321 9.526.721 864.107 10.427.90 1

10.438.4 1.499.626 17.514.665 11.679 6.687.701 6.451.652 4.375.312

Ghi chú: Dữ liệu trong bảng được lấy từ t{i liệu năm 2008 của th{nh phố Đ{ Nẵng, tỉnh Quảng Nam v{ Quảng Ng~i

Nhìn chung, trừ th{nh phố Đ{ Nẵng thì nền kinh tế của 2 tỉnh Quảng Nam v{ Quảng Ng~i chưa thật sự ph|t triển với GDP đầu người thấp hơn trên cả nước. GDP đầu người có sự kh|c nhau rất lớn giữa 2 vùng, ở Đ{ Nẵng cao hơn gấp 1,5 lần vùng nông thôn còn ở Quảng Nam v{ Quảng Ng~i thì thaq|p hơn 60% so với mức trung bình của cả nước.

Ng{y 13/08/2004, Phó thủ tướng Việt Nam đ~ kí quyết định th{nh lập Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung việt Nam bao gồm th{nh phố Đ{ Nẵng v{ c|c tỉnh Thừa Thiên - Huế, Quảng Nam, Quảng Ng~i v{ Bình Định, đ}y l{ 1 động th|i nhằm tận dụng vị trí địa chất, tiềm năng v{ lợi thế của khu vực. Vì thế Đ{ Nẵng có vai trò rất quan trọng của sự tăng trưởng l{ động lực cho tăng trưởng kinh tế x~ hội của vùng duyên hải miền trung v{ khu vực miền Trung T}y Nguyên.

5.152.7 1.315.552 13.238.289 10.063 4.792.967 4.317.390 4.127.932 Th{nh phố Đ{ Nẵng Quảng Nam Quảng Ng~i

58

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Nhóm dân tộc thiểu số và cơ cấu dân số

Cơ cấu d}n số của c|c khu vực dọc theo tuyến đường trong năm 2008 được thể hiện trong Bảng 27. Ngoại trừ th{nh phố Đ{ Nẵng, nơi d}n số đô thị v{ tỷ lệ đô thị hóa cao, ở Quảng Nam v{ tỉnh Quảng Ng~i thì mật độ d}n cư tương đối thấp v{ phần lớn d}n số l{m nghề nông.

Bảng 27. Cơ cấu dân số trong vùng thực hiện dự án

Vùng Tổng dân số (người) Mật độ dân số (người/km2) Dân số thành thị (người) Dân số nông thôn (người) Dân số nông nghiệp (người) Tỉ lệ dân số nông nghiệp (%)

822.178 713.926 108.252 35.800 11.8 640

1.499.626 262.558 1.237.069 498.551 62.41 144

Ghi chú: dữ liệu năm 2008 của th{nh phố Đ{ Nẵng, tỉnh Quảng Nam v{ QuảngNg~i.

l{ xu hướng sinh sống của c|c d}n

C|c nhóm d}n tộc chính trong khu vực thi công dự |n l{ Kato, Xê Đăng. Giẻ Triêng. Cor. Hrê v{ Hoa. C|c d}n tộc thiểu số có thể cư trú giao nhau hoặc trộn lẫn với nhau, phần lớn l{ tộc hiện nay người Kinh. Đ}y cũng C|c d}n tộc thiểu số sống ở phía T}y, ở vùng cao, miền núi… đều có nh{ s{n. Vai trò của c|c trưởng l~o, trưởng thôn v{ tộc trưởng kinships vẫn rất quan trọng trong quan hệ x~ hội trong cộng đồng d}n tộc thiểu số.

Kết quả điều tra cho thấy trong khu vực h{nh lang thi công dự |n không có người d}n tộc thiểu số sinh sống.

1.315.552 193.651 1.121.901 420.710 58.78 255 Th{nh phố Đ{ Nẵng TỈnh Quảng Nam Tỉnh Quảng Ng~i

Mức sống

Thu nhập của dân địa phương Thu nhập trung bình của nông d}n trong vùng thực hiện dự |n dao động từ 10 đến 20 triệu đồng, v{ thu nhập trung bình h{ng năm của d}n ở th{nh phố l{ 14,71 đến 27,95 triệu đồng. Sự kh|c biệt thu nhập giữa nông d}n v{ d}n th{nh thị l{ kh| lớn (Bảng 28).

Bảng 28. Sự khác nhau giữa thu nhập của nông dân và dân sống ở thành thị

Vùng Thu nhập bình quân đầu người của nông dân (triệu đồng) Thu nhập bình quân đầu người của dân thành thị (triệu đồng)

Th{nh phố Đ{ Nẵng Tỉnh Quảng Nam Tỉnh Quảng Ngĩa 27.95 15.5 14.71

5.06 3.44 3.12 Note: Dữ liệu năm 2008 của th{nh phố Đ{ Nẵng, tỉnh Quảng Nam v{ Quảng Ng~i.

59

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Theo kết quả điều tra, hầu hết c|c hộ gia đình đều có nguồn thu nhập chính từ nông nghiệp, trồng lúa gạo v{ hoa m{u, c}y ăn quả; một số kh|c lại kiếm việc l{m ở th{nh thị v{ c|c khu trung t}m để có thêm thu nhập.

Hiện trạng sử dụng đất trong khu vực dự án

Đất đang được sử dụng trong khu vực dự |n biểu thị trong Bảng 29.

Sản phẩm rừng trồng chiếm khoảng 50% diện tích che phủ. Như ở huyện Ho{ Vang tỷ lệ đất rừng trồng chiếm đến khoảng 74.88%. Sản phẩm trên đất dùng cho sản xuất nông nghiệp lớn chiếm 8.91% đến 24.0% độ che phủ . Đất không sử dụng được (gồm đất đồi hoang ho|, đất ruộng khô cằn ) tương đối cao chiếm khoảng 10.83% tại huyện Ho{ Vang v{ 26.72% ở tỉnh Quảng Nam. Diện tích c|c loại đất kh|c ho{n to{n ít. Như vậy khối lượng đất dùng cho dự |n chủ yếu l{ đất rừng trồng, đất nông nghiệp v{ đất hoang ho| không sử dụng được.

Bảng 29. Hiện trạng sử dụng đất khu vực thực hiện dự án

Vùng Đất khác Đất ở Tổng diện tích đất Đất sản xuất nông nghiệp Đất trồng rừng Đất không sử dụng

736.91 65.65 551.78 16.01 23.69 79.78

Huye n Ho a Vang – Đa Na ng 8.91 74.88 2.17 3.21 10.83 100

10,438.37 1,482.70 5,659.89 298.34 208.70 2,788.74 T nh Qua ng Nam 100 11.0 54.22 2.86 2.00 26.72

515,266.39 123,919.71 9,416.05 17,667.66 242,694. 2 102,561.8 6 T nh Qua ng Nga i Die n t ch (Km2) (%) Die n t ch (Km2) (%) Die n t ch (Km2) (%) 100 24.0 47.1 3.4 1.8 19.9

Bảng 30. Vị trí đất thổ cư dọc tuyến dự án

Khu dân cư Lý trình Chú thích Khoảng cách từ tim tuyến (m)

1 Phu Hoa Nh{ 01 tầng Km0+000 – Km0+800 C|ch tuyến về hai bên đường 20 m

Nh{ 01 tầng 2 Thach Bo Km 3+ 100 - Km 3+250 C|ch tuyến về hai bên đường 55 m

Nh{ 1 v{ 2 tầng 3 La Bong Km 4+ 700 - Km 4+900 C|ch phía bắc tuyến 30m

Nh{ 1 v{ 2 tầng 4 Le Son 2 Km 5+ 400 - Km5+600 C|ch phía nam tuyến 50m

60

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Khu dân cư Lý trình Chú thích Khoảng cách từ tim tuyến (m)

Nh{ 1 v{ 2 tầng 5 Thai Cam Km7+100 – Km9+900 C|ch tuyến về hai bên đường 30m

Nh{ 1 v{ 2 tầng 6 Duc Ky Km10+800 – Km10+850 C|ch phía nam tuyến 60m

Nh{ 1 tầng 7 Da Hoa Km13+700 Km13+730 C|ch hai bên đường tuyến 65m

Nh{ 1 tầng 8 Chau Thuy Km 14+100 – Km15+250 C|ch hai bên đường tuyến 65m

Nh{ 1 tầng 9 Bi Nhai Km16+100 – Km16+350 C|ch hai bên đường tuyến 30m

Nh{ 1 v{ 2 tầng 10 Nam Ha Km16+850 – Km 17+200 C|ch hai bên đường tuyến 15m

Nh{ 1 tầng 11 Ky Lam Km17+800 – Km18+050 C|ch hai bên đường tuyến 40m

Nh{ 1 tầng 12 Xuan Dai Km18+950 – Km19 Cach phía t}y tuyến 60m

Nh{ 1 v{ 2 tầng 13 Ben Den Dong Km19+450 – Km19+550 C|ch hai bên đường tuyến 15m

Nh{ 1 v{ 2 tầng 14 Thôn 5 x~ – Duy Son Km24+000 – Km24+100 Cach phía nam tuyến 20m

Nh{ 1 tầng 15 Thôn 4 x~ Duy son Km24+600 – Km25+200 C|ch hai bên đường tuyến 30m

Nh{ 1 tầng 16 Thônt 2x~ Duy Trinh Km28+700 – Km29+000 C|ch hai bên đường tuyến 25m

Nh{ 1 tầng 17 Thôn 7x~ – Quế Xu}n Km32+000 – Km32+050 C|ch hai bên đường tuyến 20m

Nh{ 1 tầng 18 Thôn 3 x~ Phú Thọ Km35+460 – km35+470 C|ch hai bên đường tuyến 50m

Nh{ 1 đến 2 tầng 19 Thôn 4 x~ Phú thọ Km37+000 – Km37+600 C|ch phía nam tuyến 50m

Nh{ 1 đến 2 tầng 20 Thôn 5 x~ Phú Thọ Km39+450 – Km39+470 C|ch phía nam tuyến 50m

Nh{ 1 tầng 21 Quy Thanh Km40+900 – Km41+100 C|ch phía bắc tuyến 30m

61

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Khu dân cư Lý trình Chú thích Khoảng cách từ tim tuyến (m)

Nh{ 1 đến 2 tầng 22 Quy Xuan Km40+300 – Km41+600 C|ch hai bên đường tuyến 30m

Nh{ 1 tầng 23 Thôn 1x~ – Bình Qúy Km42+750 – km43+500 C|ch hai bên đường tuyến 70m

Nh{ 1 tầng 24 Thôn 1x~ Bình Ch{nh Km45+000 - Km45+050 C|ch hai bên đường tuyến 30m

Nh{ 1 tầng 25 Tu Tra Km46+050 – Km46+070 C|ch hai bên đường tuyến 40m

Nh{ 1 đến 2 tầng 26 Thôn 4 x~ bình Ch|nh Km47+250 – Km47+350 C|ch phía bắc tuyến 35m

Nh{ 1 tầng 27 Binh Hoi Km48+900 – Km49+050 C|ch hai bên đường tuyến 45m

Nh{ 1 đến 2 tầng 28 Binh Quang Km50+800 – Km51+000 C|ch hai bên đường tuyến 40m

Nh{ 1 v{ 2 tầng 29 Thôn 7 x~ Tam Thanh Km53+500 – Km53+600 C|ch phía bắc tuyến 50m

Nh{ 1 v{ 2 tầng 30 Thôn 5 x~ Tam Thanh Km54+600 – Km54+650 C|ch phía đông tuyến 35m

Nh{ 1 tầng 31 Thôn 1x~ Tam Phước Km55+650 – Km57+450 C|ch hai bên tuyến 25m

Nh{ 1 đến 2 tầng 32 Thôn 2 x~ Tam Phước Km 57+700 – Km57+750 Cahc sphía nam tuyến 30m

Nh{ 1 đến 2 tầng 33 Trung Dinh Km58+850 – Km59+500 C|ch phía đông tuyến 30m

Nh{ 1 đến 2 tầng 34 Xuan trung Km59+950 – Km60+150 C|ch 2 bên tuyến 20 m

Nh{ 1 đến 2 tầng 35 Hamlet 1 – Tam Dan commune Km61+450 – Km 62+500 C|ch hai bên tuyến 40m

Nh{ 1 đến 2 tầng 36 Thôn 10 x~ Tam Đ{n Km62+950 – Km63+600 C|ch hai bên tuyến 35m

Nh{ 1 tầng 37 Thôn 5x~ Tam Th|i Km 63+700 – Km 65+250 C|ch hai bên tuyến 30m

Nh{ 1 tầng 38 Thôn 3 x~ Tam Th|i Km65+500 – Km66+850 C|ch hai bên tuyến 35m

62

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Khu dân cư Lý trình Chú thích Khoảng cách từ tim tuyến (m)

Nh{ 1 tầng 39 Thôn 4 x~ Tam Ngọc Km67+700 – Km67+900 C|ch hai bên tuyến 30m

Nh{ 1 v{ 2 tầng 40 Thôn 5 x~ Tam Ngọc Km68+900 – Km69+400 C|ch hai bên tuyến 35m

Nh{ 1 v{ 2 tầng 41 Thôn 6 x~ Tam Xu}n 2 Km72+500 – Km72+850 C|ch hai bên tuyến 20m

Nh{ 1 tầng 42 Thai Xuan Km83+500 – Km83+550 C|ch phía bắc tuyến 50m

Nh{ 1 v{ 2 tầng 43 Thôn 6, x~ Tam Hiệp Km86+900 – Km87+500 C|ch hai bên tuyến 70m

Nh{ 1 tầng 44 Thôn 5 x~ Tam Mỹ Km89+500 – Km89+700 C|ch hai bên tuyến 50m

Nh{ 1 v{ 2 tầng 45 Hòa V}n Km98+980 – Km99+010 C|ch phía bắc tuyến 50m

Nh{ 1 v{ 2 tầng 46 Tri Binh Km102+400 – Km102+500 C|ch phía taya tuyến 50m

Nh{ 1 tầng 47 Phuoc Binh Km105+500 – Km105+550 C|ch phía đông tuyến 30m

Nh{ 1 v{ 2 tầng 48 Phu Le 1 Km106+000 – Km106+500 C|ch hai bên tuyến 50m

Nh{ 1 tầng 49 Phu Le 2 Km108+130 – Km108+150 C|ch hai bên tuyến 50m

Nh{ 1 v{ 2 tầng 50 Phuoc Thuan Km109+000 – Km109+300 C|ch hai bên tuyến 30m

Nh{ 1 v{ 2 tầng 51 An Thuan Km109+150 – Km110+100 C|ch hai bên tuyến 30m

Nh{ 1 v{ 2 tầng 52 Tho Nam Km111+400 - Km111+800 C|ch hai bên tuyến 30m

Nh{ 1 v{ 2 tầng 53 Lam Loc Km122+100 – Km124+500 C|ch hai bên tuyến 50m

Nh{ 1 tầng 54 Ngan Giang Km124+700 – K125+400 C|ch hai bên tuyến 50m

Nh{ 1 tầng 55 Xuan Pho Km125+900 – Km126+700 C|ch hai bên tuyến 60m

63

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Khu dân cư Lý trình Chú thích Khoảng cách từ tim tuyến (m)

Nh{ 1 tầng 56 An Hoi Km127+800 – Km129+100 C|ch hai bên tuyến 40m

Nh{ 1 đến 2 tầng 57 Dieu An Km131+300 – Km131+600 C|ch phía t}y tuyến 100m

Nh{ 1 đến 2 tầng 58 Dien An Km122+500 – Km133+000 C|ch hai bên tuyến 65m

Nh{ 1 đến 2 tầng 59 Phu Dinh Km134+400 – km134+500 C|ch hai bên tuyến 70m

Nh{ 1 đến 2 tầng 60 An Hai Km136+700 – km137+000 C|ch hai bên tuyến 50m

Nh{ 1 đến 2 tầng 61 Phu Van Km138+000 – Km138+500 C|ch hai bên tuyến 70m

Chủ yếu 2 tầng 62 La Ha Km140+800 – Km140+000 C|ch hai bên tuyến 100m

21 lớp, 2 tầng, diện tích 63 Km 137 + 500 C|ch phía bắc 140m Trường trung học Nghia Trung 7000 m2

64 Km 132 + 200 15 lớp, một tầng, diện tích 1000m2 Trường tiểu học Nghĩa Điền 2 C|ch phía bắc tuyến 100m

65 ChùaDuc Long Km 129 + 400 Một tầng1000 m2 C|ch phía đông tuyến 120m

Cơ sở hạ tầng

Hiện nay, chính phủ Việt Nam đ~ tập trung đầu tư ph|t triển Vùng kinh tế dọc theo khu vực dự |n đề xuất. Nhiều dự |n hạ tầng cơ sở chính đ~ được ho{n thiện hoặc đang tiến h{nh, bao gồm Hầm đường bộ Hải V}n - một trong những dự |n lớn nhất về đường hầm ở Đông Nam Á, nối liền Huế với Đ{ Nẵng; Đường cao tốc Đ{ Nẵng – Quảng Ng~i; Khu kinh tế mở Chu Lai (tỉnh Quảng Nam); Khu kinh tế Dung Quất (Quảng Ng~i) nơi ph|t triển nh{ m|y lọc dầu v{ ng{nh công nghiệp hóa dầu; Khu kinh tế Nhơn Hội (Bình Định); v{ n}ng cấp mở rộng cảng, S}n bay Quốc tế Đ{ Nẵng.

Giao thông vận tải

S}n bay quốc tế Đ{ Nẵng đặt tại trung t}m th{nh phố l{ s}n bay quốc tế lớn thứ ba tại Việt Nam. Đó l{ cửa ngõ quan trọng để tiếp cận với khu vực miền trung của Việt Nam. Ga Đ{ Nẵng l{ ga trọng yếu nằm trên tuyến đường sắt Bắc – Nam hay còn gọi l{ t{u Thống Nhất. Quốc lộ 1A v{ 14B chạy xuyên qua th{nh phố, tạo ra một mạng lưới giao thông đường bộ nối liền với thủ đô H{ Nội ở phía bắc, th{nh phố Hồ Chí Minh ở phía nam, vùng T}y nguyên v{ L{o ở phía T}y. Đèo Hải V}n l{ đường xuyên núi chia cắt Đ{ Nẵng v{ tỉnh Thừa Thiên

64

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Huế, nơi Quốc lộ 1A chạy qua. Để giảm thời gian chuyển tiếp v{ nguy hiểm cho người điều khiển phương tiện không phải đi v{o đường đèo quanh co, khúc khuỷu, hầm đường bộ Hải V}n đ~ được x}y dựng v{ bắt đầu đi v{o hoạt động năm 2005. Đ}y l{ hầm đường bộ d{i nhất Đông Nam Á với chiều d{i 6,28 km, cho phép người điều khiển phương tiện tiết kiệm thời gian từ 30 phút đến 1 giờ so với qu~ng thời gian lưu thông trên tuyến đường cũ qua đèo Hải V}n. Hệ thống cảng Đ{ Nẵng lớn thứ ba so với cả nước sau hệ thống cảng th{nh phố HCM v{ Hải Phòng. Năm 2008, Lượng h{ng hóa qua cảng Đ{ Nẵng l{ 2,7 triệu tấn, trong đó 1,2 triệu tấn l{ h{ng xuất khẩu, 525,900 tấn l{ h{ng nhập khẩu, v{ 985,600 tấn l{ h{ng hóa trong nước. Cũng trong năm 2008 đ~ có hơn 29,600 h{nh kh|nh lưu thông qua khu vực cảng, tăng cao so với c|c năm trước.

Phần lớn h{nh kh|ch đi hoặc đến từ Quảng Nam bằng t{u hỏa đều phải dừng lại ở Đ{ Nẵng hoặc ga Tam Kỳ. Sau đó h{nh kh|ch thường đi xe tắc xi để đến được địa điểm mong muốn. Tuy nhiên hầu hết khu vực địa hình ở tỉnh Quảng Nam l{ đồi núi, do đó việc giao thông ở đ}y tương đối khó khăn.

Quảng Ng~i có c|c tiện ích công cộng phục vụ hệ thống giao thông đường bộ v{ đường thủy bao gồm đường Đường cao tốc, Đường sắt quốc gia chạy qua địa phận tỉnh, Quốc lộ 24 nối liền c|c tỉnh T}y nguyên, Phía đông bắc cảng biển nước s}u Dung Quất của s}n bay quốc tế tỉnh Quảng Ng~i, 35 km về phía Bắc tỉnh Quảng Ng~i.

Hệ thống cấp điện

Hệ thống lưới điện của c|c tỉnh: Đ{ Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ng~i tương đối ph|t triển. Ngo{i điện lưới (35 KV) thuộc hệ thống lưới điện cao thế còn có hệ thống điện lưới 500 KV. Do điều kiện địa hình không thuận lợi v{ c|c khu d}n cư nên hệ thống lưới điện có xu hướng tập trung ở một số khu vực. Dọc theo tuyến, c|c đoạn Km 0-km 16; km 58-km 73 có mật độ cột điện cao thế d{y đặc. Ở những khu vực n{y yêu cầu có phương |n phù hợp nhằm hạn chế t|c động đến hệ thống lưới điện.

Hệ thống thủy lợi

Có nhiều hồ chứa phục vụ cho công t|c thủy lợi tại khu vực đồng bằng ở phía đông dọc theo hướng tuyến đường cao tốc. Hồ chứa nước Phú Ninh l{ hồ chứa lớn nhất với diện tích nước mặt trung bình l{ 33,4 km2. Đứng ở vị trí thứ hai l{ hồ Th|i Xu}n với diện tích nước bề mặt trung bình l{ 1,86 km2. C|c hồ chứa được đặt tại khu vực thượng lưu của hầu hết c|c tuyến đường. Khoảng c|ch từ c|c hồ chứa đến hướng tuyến thay đổi từ 100m đến 5000m. Có nhiều sông, suối, đập nước v{ kênh tưới tiêu phục vụ nông nghiệp chạy qua tuyến đường cao tốc.

Nhà ở

Khảo s|t thực địa cho thấy nh{ ở nằm trong khu vực phần lớn đều có một đến hai tầng, x}y bằng gạch vữa, hoặc bùn. Do tại khu vực n{y mật độ d}n cư kh| thấp nên diện tích s{n tính theo đầu người tương đối cao.

Giáo dục, y tế

Nhìn chung d}n cư thuộc khu vực dự |n bị hạn chế trong việc tiếp cận với với cơ sở hạ tầng x~ hội. Ng{nh y tế trong khu vực phải đối mặt với sức ép lớn về nguồn nh}n lực mặc dù tỷ lệ

65

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

mắc bệnh ở khu vực n{y cao hơn so với nhiều khu vực kh|c ở Việt Nam. Nguồn cung cấp nước sạch vẫn l{ mối quan t}m lớn đối với nhiều người. Về mặt gi|o dục, mặc dù khu vực đ~ được trang bị cơ sở hạ tầng song do vấn đề học phí khiến cho nhiều trẻ em nghèo không thể đến trường. Hiện nay, trên thực tế, nhiều ngôi l{ng thuộc khu vực n{y vẫn chưa được tiếp cận với c|c tuyến đường sử dụng trong mọi điều kiện thời tiết. Hầu hết c|c x~ ở tỉnh Quảng Nam, Quảng Ng~i chỉ có khoảng 20% - 40% c|c tuyến n{y.

Di sản văn hóa

Th|ng 1 năm 2010, Viện Khảo cổ học Việt Nam đ~ tiến h{nh nghiên cứu tổng thể đối với những di sản văn hóa hữu hình dọc theo khu vực dự |n DQEP. Việc tiến h{nh cuộc nghiên cứu n{y nhằm mục đích x|c định, nghiên cứu v{ đ|nh gi| tiềm năng (chẳng hạn c|c di tích, t{n tích vẫn còn chôn vùi dưới lòng đất..) v{ c|c di tích khảo cổ có thể quan s|t được trên mặt đất v{ c|c di vật có liên quan đến cư d}n địa phương đương thời (như nh{ rông, đền, chùa, điện thờ, mộ…), bất kể có được xếp hạng hay không.

Cuộc khảo s|t cũng cho thấy có bốn phế tích về mặt kiến trúc l{ Chùa Vua, Triền Tranh, Gò Lồi v{ Gò Gạch, xảy ra tại thung lũng Chiêm Sơn T}y (thuộc x~ Duy Trinh, huyện Duy Xuyên), v{ một khu vực còn phế tích của lò gốm cổ dọc sông Tr{ Bồng huyện Bình Sơn (Quảng Ng~i). Vị trí c|c di tích n{y nằm trong khu vực thi công tuyến đường. Thêm v{o đó, nhóm tư vấn cũng thu thập được một số c|c đồ tạo t|c trong khu vực thi công. Những thông tin liên quan đến di tích khảo cổ dọc theo tuyến đường được tóm tắt tại Bảng 31.

Bảng 31. Phân bố các di sản phé tích văn hóa Chămpa dọc theo tuyến đường

Tên Cọc tiêu số Hiện trạng Mức độ bảo vệ Diện tích (m2) Liên hệ với tuyến đường

Triền Tranh Cấp tỉnh 4692 Bình thường

Gò Gạch Cấp tỉnh 4692 Bình thường Km 22-Km 22+300 Km 21+800- Km 21+950

Gò Lồi Km 22+450 Cấp tỉnh 4692 Bình thường Cắt 1/3 khu vực di tích Chạy qua phần giữa Chạy qua phần phía t}y

Trong số bốn phế tích kể trên, ba phế tích l{ Triền Tranh, Gò Gạch, Gò Lồi sẽ chịu t|c động trực tiếp, duy nhất Chùa Vua chỉ bị ảnh hưởng gi|n tiếp từ việc thi công tuyến đường. C|c di tích tiềm năng ở c|c khu vực kh|c đ~ được trình b{y chi tiết trong b|o c|o nghiên cứu khảo cổ tương ứng th|ng 8 năm 2010.

Chùa Vua Cấp tỉnh 3000 Bình thường Tr|nh C|ch 50m so với tim đường

66

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC BIỆN PHÁP GIẢM NHẸ

Loại và mức độ tác động

Dự |n nhằm mục đích hạn chế t|c động đến môi trường v{ người d}n thông qua việc lựa chọn kỹ lưỡng tuyến đường có sự tham vấn công chúng v{ ho{n thiện đ|nh gi| về những t|c động phù hợp với quy định của Việt Nam v{ NHTG. Những nét nổi bật của t|c động nói chung được tóm lược ngắn gọn dưới đ}y. Ở c|c mục tiếp theo thể hiện rõ nét, cụ thể hơn c|c t|c động n{y cùng với những biện ph|p giảm nhẹ tương ứng. Dựa trên những thông tin có được của bộ phận kỹ thuật v{ tiêu chuẩn về môi trường, t|c động lên môi trường đ~ được khoanh vùng, kiểm tra v{ xếp loại trong c|c bảng 32, 33.

Giai đoạn trước và trong khi thi công công trình.

Môi trường tự nhiên: Dự |n x}y dựng đường cao tốc mới sẽ dẫn đến việc chiếm dụng đất vĩnh viễn từ đó g}y t|c động lớn, tiêu cực lên khu vực đất nông nghiệp m{ cụ thể l{ việc sử dụng đất. Dự |n cũng g}y ra hiện tượng chặt ph| c}y cối v{ l{m mất đi một phần môi trường sống tự nhiên (hệ sinh th|i nông nghiệp), kể cả hệ thực vật dọc theo dòng nước, l{m tăng những ảnh hưởng tiêu cực, tuy nhiên những lo{i động vật có nguy cơ tuyệt chủng, những môi trường sống quan trọng hoặc cần được bảo tồn sẽ không bị ảnh hưởng. T|c động về bụi v{ tiếng ồn trong suốt qu| trình thi công đường, cầu v{ đường hầm có thể rất lớn do c|c hoạt động x}y dựng nói chung v{ việc vận h{nh m|y móc nói riêng. Việc x}y dựng đường cần sử dụng đến h{ng triệu mét khối đất mượn. Số lượng đất n{y sẽ được lấy từ những mỏ đ| lộ thiên, mỏ c|t v{ đồi núi trong tỉnh dọc theo h{nh lang thi công. Nếu không có biện ph|p bảo vệ hoặc quản lý tốt, ở những khu đất mượn có thể xảy ra hiện tượng xói mòn nghiêm trọng, dẫn đến hiện tượng đọng bùn thường xuyên, ph|t sinh bụi v{ trở th{nh một vết lõm vĩnh viễn trên đất. Căn cứ v{o lượng nước mưa lớn trong những th|ng x}y dựng v{o mùa cao điểm, tỷ lệ xói mòn sẽ rất cao. Tuyến đường đề xuất cần có 132 cầu, 26 cầu cạn trên khu vực bị ngập lụt thường xuyên h{ng năm, 23 cầu vượt qua c|c đường d}n sinh v{ c|c nút giao thông cùng mức, 107 cống chui d}n sinh v{ 492 cống tròn tho|t nước. C|c công trình lắp đặt n{y yêu cầu dẫn dòng cho c|c công trình, thiết bị thi công lớn hơn tại khu vực đ|y sông, v{ phục vụ cho qu| trình vận chuyển, sử dụng nguyên vật liệu thi công ở dưới v{ trên mặt nước. Ngo{i ra, dự kiến có tới 1500 người d}n sẽ l{m việc to{n bộ thời gian tại dự |n trong khoảng thời gian 4 năm v{ sẽ tạo ra một lượng chất thải lớn mỗi ng{y. Những t|c động lớn trên bề mặt nước v{ dưới nước có thể do hoạt động nạo vét v{ chất c|c vật liệu thừa xuống hố, do c|c chất độc hại trong lớp trầm tích, c|c vết dầu loang ngẫu thiên, xói mòn nghiêm trọng v{ tạp chất kh|c m{ có thể vô tình x}m nhập v{o dòng nước. Tuyến đường mới n{y sẽ l{m thay đổi đ|ng kể việc tho|t nước tự nhiên của khu vực, đóng vai trò như một con đập đất chạy d{i, dẫn dòng chảy v{o khu vực ngập nước, khu đất nông nghiệp v{ c|c con sông.

67

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Bảng 32. Loại và mức độ tác động lên môi trường từ dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi

Mức độ tác động

Loại tác động

Quan trọng

Hoạt động gây ảnh hưởng

Tác động

n ớ

n ạ h i à D

n ạ h n ắ g N

ỏ h N

l t ấ R

n ắ h c c ắ h c g n ô h K

c ợ ư g n o ả đ ể h t ó C

g n ọ r t n a u q g n ô h K

g n ờ ư h t h n ì B

c ợ ư g n o ả đ ể h t g n ô h K

√ √

L{m gi|n đoạn sinh kế của người d}n

Mất đi hệ thực vật

1. Tác động trong giai đoạn trước thi công Việc định vị lại của người d}n Tổn hại đến hệ sinh th|i trên cạn 2. Tác động trong giai đoạn thi công

Hoạt động đ{o, đắp đất

An to{n

Dịch bệnh

Tổn hại đến hệ sinh th|i, g}y ra lũ lụt G}y nguy hiểm cho công nh}n G}y nguy hiểm cho công nh}n v{ người d}n Tổn hại đến môi trường v{ g}y bệnh tật

G}y nguy hiểm người d}n

√ √

√ √

√ √

G}y nguy hiểm người d}n G}y nguy hiểm người d}n

√ √

Tổn hại đến tiện ích công cộng

Ô nhiễm do l|n trại công nh}n Rò rỉ nguyên vật liệu độc hại Ph|t thải Tiếng ồn Gi|n đoạn c|c tiện ích công cộng

√ √

Gi|n đoạn giao thông

Tốn thời gian v{ nhiên liệu của người lưu thông trên đường

√ √

√ √

3. Tác động trong giai đoạn vận hành Tiếng ồn Ô nhiễm không khí

Xói mòn đất

√ √

Dòng chảy trên đường Rò rì chất độc (tai nạn) Chất thải sinh hoạt

Ảnh hưởng đến người d}n ảnh hưởng đến người d}n Ảnh hưởng đến hệ sinh th|i v{ việc kiểm so|t lũ Ảnh hưởng đến việc kiểm so|t lũ √ √ Ảnh hưởng đến người d}n √ Ô nhiễm nguồn nước

Môi trường xã hội: Theo kết quả thống kê về những tổn thất thì có 6.194 hộ d}n sẽ bị ảnh hưởng nằm trong địa phận 38 x~ thuộc 12 quận huyện ở 3 tỉnh thuộc khu vực dự |n. Vấn đề t|i định cư l{ mối quan ngại lớn nhất của chính quyền địa phương khi tham vấn công chúng. Việc ph| vỡ to{n bộ hoạt động truyền thống phổ biến của người d}n, c|c mô hình sinh hoạt cộng đồng, hóa chất độc hại bị rò rỉ ngẫu nhiên, ô nhiễm đất, gia tăng tiếng ồn môi trường xung quanh m{ họ phải chịu đựng v{ chất lượng không khí ng{y c{ng giảm cũng l{ những

68

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

mối lo ngại lớn. Dựa trên tỷ lệ số lượng định vị lại một Kế hoạch định vị chủ yếu đ~ triển khai một c|ch đầy đủ.

Hướng tuyến DQEP sẽ t|c động trực tiếp v{ gi|n tiếp lên c|c t{n tích mang kiến trúc Chămpa quan trọng. Để bảo vệ di sản văn hóa khỏi những t|c động tiêu cực trong giai đoạn thi công cần tu}n theo “kế hoạch v{ quy trình tìm kiếm cơ hội” nhằm đảm bảo đ~ có sự dự phòng cho việc quản lý c|c vật thể có tính văn hóa gặp phải trong qu| trình thi công. Mục đích của kế hoạch n{y l{ để tr|nh g}y rối loạn hơn nữa đồng thời kế hoạch cũng bao gồm bản b|o c|o đ|nh gi| của c|c chuyên gia, những người sẽ x|c định c|c h{nh động bảo vệ cần thiết tu}n theo hiến ph|p Việt Nam.

Giai đoạn vận hành

Có 65 đối tượng tiếp nhận nhạy cảm dọc theo tuyến đường, c|c đối tượng n{y sẽ bị t|c động bởi tiếng ồn, khí thải ng{y c{ng tăng v{ tai nạn tiềm t{ng (rò rỉ chất độc hại, tai nạn giao thông).

Như được c}n nhắc thì những t|c động tiêu cực theo dự đo|n có thể được giảm nhẹ một c|ch hiệu quả v{ được đền bù bằng nhiều biện ph|p đề ra trong c|c phần tiếp theo của B|o c|o đ|nh gi| t|c động môi trường (EIA) n{y đồng thời được nêu chi tiết hơn với những khuyến nghị cụ thể trong Kế hoạch quản lý môi trường tương ứng.

69

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Bảng 33. Những tác động về mặt môi trường của dự án đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi

Môi trường tự nhiên Môi trường xã hội Tổng số tác động

Các giai đoạn dự án

ế t Y

c ớ ư n g n ợ ư

c ự c h c í T

m à l c ệ i V

c ự c u ê i T

í h k g n ô h k g n ợ ư

n a u q h n ả C

g n u r n ồ ộ Đ

a ó h n ă v n ả s i

ế t h n i k n ề N

n ắ r i ả h t t ấ h C

D

g n ố s n ệ i k u ề i Đ

h n ì h a ị đ à v t ấ Đ

c ọ h h n i s g n ạ d a Đ

l t ấ h C

l t ấ h C

Giai đoạn trước và trong quá trình thi công

Chiếm dụng đất C|c phương |n định tuyến Khai th|c nguyên vật liệu Vận chuyển nguyên vật liệu Thi công đường Thi công cầu Thi công đường hầm -3 ±3 -3 0 -3 -1 -2 -2 0 -2 -1 -3 -3 -2 -1 0 -2 -0 -3 -2 -2 0 0 -2 -1 -3 -3 -1 0 ±2 0 0 -3 0 -2 -1 0 -2 -3 -3 -3 -3 -2 ±2 -2 0 -2 0 0 -2 ±2 0 0 0 0 0 -3 -3 0 0 -3 0 0 +1 0 0 0 0 0 0 -3 0 0 0 0 +3 +3 0 0 -2 -2 -3 -1 0 -19 -12 -15 -8 -23 -9 -12 +1 +9 0 0 +3 +1 0 Giai đoạn vận hành

Lưu ý: T|c động mạnh: 3; T|c động trung bình: 2; T|c động nhỏ: 1; T|c động không quan trọng: 0

T|c động tiêu cực (-); t|c động tích cực (+)

Vận h{nh Mở rộng đường Quản lý giao thông 0 0 0 0 -1 +1 -3 -1 0 -1 -1 +3 0 0 0 -3 -1 +3 +3 +1 +3 +3 +1 +3 0 0 0 0 +1 +1 0 0 0 -3 0 +2 -10 -4 0 +3 +2 +13

70

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Tác động lên môi trường nước và biện pháp giảm nhẹ

Tác động đến nước mặt trong giai đoạn thi công

Việc thi công đường cao tốc đề xuất chắc chắn sẽ g}y t|c động n{o đó đến môi trường nước, với c|c nguồn ô nhiễm bao quanh nơi vận chuyển v{ ph}n bố vật liệu x}y dựng, b~i chứa phế liệu x}y dựng, thi công cầu v{ khu vực l|n trại…

Tác động của quá trình vận chuyển và phân bố vật liệu đến nước mặt Nếu vật liệu x}y dựng như nhựa đường, nhiên liệu, dầu v{ hóa chất không được bảo quản tốt, chúng có thể bị trôi xuống c|c dòng sông g}y ô nhiễm nguồn nước. Trong giai đoạn thi công c|c đoạn đường gần c|c hệ thống sông, đất từ qu| trình thi công nền đường hoặc mặt đường m{ không được bảo quản cẩn thận có thể theo nước mưa trôi ra sông.

Tác động của quá trình thi công cầu đến nước mặt Trên đoạn dọc theo hệ thống sông Thu Bồn – Vu Gia, Tam Kỳ - Trường Giang, Tr{ Bồng – Tr{ Khúc, dự |n sẽ x}y mới một số cầu bắc ngang c|c con sông n{y.

Trong khi thi công c|c công trình dưới mặt nước, chẳng hạn như cọc, móng, v{ vì chống tạm có thể ảnh hưởng đến chất lượng nước. Ngo{i ra, việc x|o trộn lớp trầm tích dưới đ|y sông có thể l{m tăng lượng chất rắn lơ lửng ở đ}y. Căn cứ v{o kinh nghiệm có được từ những dự |n tương tự thì dễ nhận thấy lượng chất rắn lơ lửng trong vòng b|n kính 100m của khu vực thi công. Do hiện tượng ph}n t|n, lượng chất rắn lơ lửng n{y sẽ giảm dần khi c|ch xa dần khu vực thi công. Khi công trình ho{n th{nh thì t|c động n{y cũng chấm dứt.

Hiện tượng chảy dầu từ qu| trình vận h{nh m|y móc thi công cầu cũng l{ một nguyên nh}n chính kh|c g}y ô nhiễm nguồn nước. Ở những khu vực chứa vật liệu rời như xi măng v{ vôi gần khu vực sông có thể g}y ô nhiễm nước do nước mưa lớn có thể l{m trôi c|c vật liệu n{y xuống sông. Thêm v{o đó, nước thải sinh hoạt từ c|c trại thi công cũng có thể l{m nguồn nước bị ô nhiễm nếu không có biện ph|p kiểm so|t v{ xử lý phù hợp.

Tác động của quá trình thi công đường hầm đến nước mặt Dòng chảy từ công trình đường hầm chủ yếu chảy về từ nước ngầm v{ bùn lỏng. Thí nghiệm chứng minh rằng dòng chảy ở đường hầm có chứa xi măng, do đó nó nhanh chóng lắng đọng ở trạng th|i tĩnh.

Nước thải từ việc thi công đường hầm chủ yếu bắt nguồn từ hoạt động khoan, khử bụi v{ nước bùn x}m nhập từ nguồn nước ngầm. Do nước thải thường chứa dầu v{ c|t nên có xu hướng chứa kiềm. Nếu xả trực tiếp nước thải từ việc thi công đường hầm ra sông hoặc kênh tho|t nước sẽ ảnh hưởng đến chất lượng nước của c|c dòng sông.

Tác động của các trại thi công đến nước mặt Nước thải sinh hoạt ph|t sinh từ c|c trại thi công bao gồm nước thải v{ ph}n. Do đó, việc quyết định v{ ph}n bố vị trí c|c l|n trại n{y cần mang tính chiến lược.

Trong giai đoạn thi công, c|c trại thi công, kho b~i v{ khu vực chứa nguyên vật liệu cần được đặt dọc theo dự |n đường cao tốc đề xuất. Dự kiến nguy cơ ô nhiễm nguồn nước sẽ do nước thải sinh hoạt xả từ c|c l|n trại thi công. Theo ước tính những trại thi công lớn sẽ có

71

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

khoảng 200 công nh}n; ở c|c trại trung bình l{ khoảng 120 công nh}n v{ trại nhỏ l{ 80 công nh}n. Giả sử có khoảng 80 lít /người/ng{y thì tổng số nước thải ph|t sinh từ số trại n{y lần lượt sẽ l{ 11.2m3/ng{y; 6.72m3/ng{y v{ 4.48m3/ng{y. C|c chất g}y ô nhiễm chủ yếu trong nước thải l{ COD v{ BOD5. Nồng độ trung bình của COD v{ BOD5 lần lượt được ước tính v{o khoảng 150mg/l – 250mg/l. Nếu nước thải trên xả trực tiếp v{o nguồn nước xung quanh m{ không qua xử lý sẽ t|c động lớn đến chất lượng nguồn nước.

Tác động của công trường thi công đến nước mặt Trong giai đoạn thi công, nước thải từ công trường x}y dựng chủ yếu l{ từ việc l{m ẩm bê tông, từ c|c lỗ móng cọc v{ s}n rửa c|t. Điển hình l{ mỗi ng{y có khoảng 20 tấn nước thải từ công trường thi công có quy mô trung bình. Nghiên cứu chỉ ra rằng c|c chất g}y ô nhiễm chủ yếu trong nước thải từ công trường thi công l{ chất rắn lơ lửng trong khi đó độ pH l{ kiềm nhẹ nằm trong khoảng từ 8 đến 9; vì thế nước thải từ công trường thi công có thể g}y ô nhiễm nước ở c|c dòng sông. Do vậy, theo đề xuất nước thải từ s}n rửa c|t cần được t|i sử dụng tại chỗ đồng thời nên xử lý nước xả cuối qua bể lắng trước khi xả ra sông, c|c con sông n{y không được khoanh vùng cho việc cung cấp nước uống hoặc cho c|c hoạt động ngư nghiệp.

Theo danh mục chất thải nguy hại của quốc gia thì một số chất thải rắn trong x}y dựng như dầu bôi trơn sử dụng một lần, dầu kho|ng, dung môi hữu cơ, axít v{ kiềm, dầu thực vật l{ nằm trong danh mục chất thải nguy hại. Nếu c|c chất thải rắn n{y không được quản lý, cất giữ v{ loại bỏ hợp lý có thể g}y ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn nước. Do đó, cần phải xử lý phù hợp với tiêu chuẩn, quy định v{ nguyên tắc quản lý của MONRE về môi trường.

Tác động đến nước ngầm trong giai đoạn thi công

Việc thi công cầu có thể có những ảnh hưởng đến mức độ v{ chất lượng nước ngầm. Với việc đóng cọc v{o đ|y sông ở độ s}u khoảng 40-50m (đ|y lớp trầm tích ở kỷ Đệ Tứ) đ~ vô tình xuyên qua lớp ngăn c|ch giữa c|c vật chịu nước v{ kỵ nước. Điều n{y đ~ tạo ra nguy cơ pha lẫn giữa c|c tầng nước v{ vì vậy l{m cho nguồn nước ngầm có thể bị ô nhiễm.

Theo c|c bản đồ địa chất v{ kho|ng sản Việt Nam (tỷ lệ 1/200.000 xuất bản năm 1996) đồng thời dựa trên cấu tạo địa chất đặc biệt của đất v{ đ| thì nước ngầm tại công trường thi công đường hầm (Km21+00) có chứa c|c phức chất. Do vậy, trong qu| trình thi công, nếu không được xử lý hoặc bảo vệ hợp lý có thể xảy ra hiện tượng phụt nước g}y khó khăn về mặt kỹ thuật.

Tác động đến môi trường nước trong giai đoạn vận hành

Sau khi đường cao tốc được x}y dựng xong v{ đi v{o hoạt động, với lưu lượng giao thông ng{y c{ng tăng thì c|c khí thải, dầu v{ c|c chất độc hại kh|c rơi trên mặt đường từ phương tiện vận chuyển cũng sẽ tăng lên h{ng năm. Ngay khi c|c chất g}y ô nhiễm như đ~ đề cập x}m nhập v{o nguồn nước dọc theo dòng nước mưa, chúng sẽ g}y t|c động n{o đó lên chất lượng nước. Ngo{i ra, việc thải nước v{ xả nước thải sinh hoạt từ c|c khu vực dịch vụ, trạm thu phí v{ khu bảo trì dọc theo tuyến đường cũng có thể g}y ô nhiễm một phần đối với nguồn nước. Hơn nữa, việc vận chuyển vật liệu nguy hiểm bằng phương tiện vận chuyển cũng có thể g}y ô nhiễm nước.

72

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Tác động của nước thải từ các công trình phụ trợ

- Khối lượng nước thải ước tính:

C|c công trình phụ trợ x}y dựng trong giai đoạn đầu bao gồm 01 Trung t}m quản lý, 01 Phòng điều h{nh đường cao tốc, 6 b~i đỗ xe, 10 trạm thu phí, 2 khu phục vụ gồm c|c kho chứa, nh{ vệ sinh, kh|ch sạn v{ dịch vụ bảo trì; tất cả c|c phương tiện n{y sẽ tạo ra nước thải vệ sinh v{ chất g}y ô nhiễm như được trình b{y tại Bảng 34 dưới đ}y:

Bảng 34. Tóm lược các Phương tiện phụ trợ và dòng nước thải

Phương tiện Dân số phục vụ Lượng nước thải (m3/d)

Một khu dịch vụ 300 16.8

Một khu đỗ xe 150 8.4

Trung t}m quản lý 50 2.8

50 2.8 Phòng điều h{nh đường cao tốc

Một trạm thu phí 30 1.7

Th{nh phần c|c chất g}y nhiễm trong nước thải sinh hoạt từ c|c phương tiện phục vụ kh|c nhau dọc theo hướng tuyến được thể hiện tại Bảng 35.

Tổng 32.5

Bảng 35. Thành phần nước thải từ các phương tiện dịch vụ

COD BOD5 Mỡ Dầu Loại nước thải pH Chất rắn lơ lửng (mg/l) (mg/l) (mg/l) (mg/l) (mg/l)

Nước thải sinh hoạt - 400 220 50 - 220

Xử lý nước thải và xả thải Lưu lượng xả thải mỗi ng{y từ c|c phương tiện quản lý giao thông dọc theo tuyến đường cao tốc đề xuất ước tính khoảng 32m3/ng{y. Nếu xả m{ không qua bất kỳ biện ph|p xử lý n{o sẽ g}y ảnh hưởng đến môi trường xung quanh. Do đó, c|c biện ph|p xử lý nước thải sẽ được lựa chọn để ngăn không cho nước thải trong nh{ chảy v{o khối nước v{ l{m ô nhiễm môi trường nước. Căn cứ v{o khối lượng nước thải dự đo|n được thì lượng nước thải tại khu phục vụ l{ lớn nhất, v{o khoảng 16.8m3/ng{y; khối lượng nước thải từ khu đỗ xe, trạm thu phí v{ trung t}m quản lý l{ tương đối nhỏ, khoảng 1.7 – 8.4 m3/ng{y. Vì vậy cần phải sử dụng c|c phương tiện xử lý nước thải. Phương tiện xử lý nước thải cần sử dụng sẽ dựa trên kích thước, lượng nước thải, yêu cầu chất lượng được tiếp nhận khối nước v{ môi trường xung quanh. Do c|c chất g}y ô nhiễm chủ yếu (BOD5, COD v.v) có trong nước thải của khu dịch vụ nên việc chọn phương ph|p xử lý hóa sinh l{ phù hợp. Yêu cầu chất lượng nước đầu cần đạt loại B theo tiêu chuẩn cho phép về quy phạm kỹ thuật quốc gia về nước thải sinh hoạt QCVN14:2008/BTNMT. Dưới đ}y l{ quy trình xử lý được đề xuất thể hiện ở Hình 23.

73

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Nước thải sinh hoạt

Ooxxi hóa Điều chỉnh Bể lắng sơ cấp

Khử trùng

Bể lắng thứ cấp

Cống tho|t nước

T|ch dầu Nước thải chứa dầu

Hình 23. Sơ đồ quy trình xử lý nước thải tại khu dịch vụ

Thiết bị xử lý nước thải quy mô nhỏ có lợi thế l{ vận h{nh thuận tiện v{ đơn giản, bảo dưỡng v{ quản lý dễ d{ng, nếu có chất lượng tốt v{ vận h{nh hợp lý nó có thể tạo ra chất lượng nước đầu ra đạt tiêu chuẩn loại B theo quy phạm kỹ thuật quốc gia về nước thải sinh hoạt QCVN14:2008/BTNMT, nước đầu ra sẽ không g}y ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng nước của khối nước tiếp nhận.

Để đảm bảo chất lượng nước đầu ra của thiết bị xử lý nước thải điều quan trọng l{ phải thực hiện kế hoạch bảo dưỡng v{ quản lý tốt đối với thiết bị n{y. Sau khi dự |n ho{n th{nh to{n bộ tuyến đường sẽ có một trung t}m quản lý; trung t}m n{y sẽ được bố trí một nh}n viên kỹ thuật bảo vệ môi trường l{m việc to{n thời gian chịu tr|ch nhiệm về c|c hoạt động bảo vệ môi trường trong phạm vi quyền hạn cho phép. Chuyên viên n{y sẽ thường xuyên bảo dưỡng v{ kiểm tra thiết bị nhằm đảm bảo thiết bị hoạt động bình thường.

Nguy cơ rủi ro Nhìn chung những rủi ro chính g}y ô nhiễm nguồn nước l{ do:

- Rò rỉ nhiên liệu ngẫu nhiên - Rò rỉ hóa chất do tai nạn xe tải; - Xe tải rơi xuống sông trong khi bị tai nạn.

Phương tiện vận chuyển nguyên vật liệu nguy hiểm có thể g}y ra c|c vụ rò rỉ trên cầu bắc ngang sông. Do đó, để ngăn chặn những kiểu tai nạn n{y yêu cầu 4 chiếc cầu bắc ngang những con sông chính của dự |n n{y phải có lan can được gia cố chắc chắn, v{ dòng chảy trên mặt cầu sẽ được thu lại, xử lý để không trực tiếp chảy v{o c|c khối nước.

Biện pháp giảm nhẹ

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn thiết kế Đối với c|c c}y cầu lớn bắc ngang sông Thu Bồn – Vu Gia, B{ Rén, Tr{ Bồng, Tr{ Khúc cùng nhiều sông nhỏ kh|c v{ c|c kênh tho|t nước sẽ tiến h{nh đặt c|c biển b|o giao thông, bao gồm biển giới hạn tốc độ v{ biển b|o nguy hiểm. C|c h{ng r{o trên những cầu lớn bắc

74

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

ngang sông Thu Bồn – Vu Gia, B{ Rén, Tr{ Bồng, Tr{ Khúc sẽ được gia cố chắc chắn để ngăn không cho phương tiện rơi xuống sông khi bị tai nạn giao thông.

Để ngăn chặn c|c vật liệu nguy hiểm x}m nhập v{o nguồn nước c|c sông Thu Bồn – Vu Gia, B{ Rén, Tr{ Bồng, Tr{ Khúc khi gặp tai nạn giao thông trên cầu thì c|c hệ thống thu nước trên bề mặt cầu sẽ được x}y dựng. Dòng chảy trên mặt n{y được thu lại qua c|c ống thu ở hai bên cầu rồi chảy trực tiếp v{o thùng chứa ở hai đầu cầu.

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn thi công B~i chứa vật liệu sẽ đặt c|ch xa c|c khối nước mặt v{ khu vực dốc về phía có dòng nước bề mặt. Vật liệu sẽ được đóng bao bì v{ che phủ cẩn thận. X}y dựng c|c m|i dốc mở quanh b~i chứa để chặn nước thải.

Chất thải rắn ph|t sinh từ việc x}y trụ sẽ được thu lại v{ chuyển đến nơi quy định để kịp thời xử lý an to{n. Sử dụng chất thải rắn l{m vật liệu thô khi x}y dựng đường khi có thể.

Công t|c x}y lắp cầu sẽ được lên kế hoạch tr|nh v{o mùa nước lớn.

Tăng cường gi|m s|t môi trường, đặc biệt l{ gi|m s|t x}y dựng cầu lớn bắc ngang sông Kỳ Lam, Chiêm Sơn, Tr{ Bồng v{ Tr{ Khúc.

Thực hiện công t|c đ{o tạo/huấn luyện cho công nh}n về c|ch thức bảo vệ nước mặt.

- Quy trình xử lý nước thải khi x}y dựng đường hầm:

Bể điều hòa

Bể lắng

T|i sử dụng

Nước thải

Song chắn

Bể nước sạch

Bể lắng bùn

Chuyển bùn đến vị trí chôn lấp

Hình 24. Sơ đồ xử lý nước thải trong quá trình thi công

Nước thải trong qu| trình thi công đường hầm sẽ được xả v{o bể lắng để loại chất rắn với c|c chất cặn được l{m sạch rồi được vận chuyển kịp thời v{ chất nổi trên bề mặt được t|i chế cho qu| trình x}y dựng. Khối nước mặt nếu không còn sử dụng được nữa có thể được dùng để nhận dòng chảy chứa chất nổi trên bề mặt nhưng nghiêm cấm không được xả trực tiếp ra sông m{ chưa qua xử lý. Quy trình xử lý được thể hiện trong sở đồ dòng chảy ở trên.

75

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Biện pháp giảm nhẹ trong giai đoạn vận hành Mỗi phương tiện phụ trợ sẽ có nh{ m|y xử lý nước thải thứ cấp với quy trình xử lý như được thể hiện ở Hình trên. C|c phương tiện phụ trợ xử lý nước thải sẽ được x}y dựng tại trung t}m quản lý, khu dịch vụ v{ b~i đỗ xe. Nước thải chứa dầu từ qu| trình rửa xe sẽ được t|i sử dụng sau khi đ~ xử lý bằng thiết bị t|ch dầu. Nước xả ra sông phải đạt tiêu chuẩn loại B theo tiêu chuẩn kết hợp về việc xả thải QCVN08:2008/BTNMT.

- Phòng ngừa v{ đối phó khẩn cấp đối với trường hợp ô nhiễm do tai nạn trên cầu

Thiết lập hệ thống quan trắc trực tuyến tại c|c cầu lớn bắc qua sông Kỳ Lam v{ Tr{ Khúc. Đồng thời cung cấp đường d}y điện thoại khẩn cấp tại c|c siêu cầu n{y. Điện thoại được nối với trung t}m khẩn cấp. Trung t}m Quản lý Giao thông sẽ cung cấp một nhóm hỗ trợ trường hợp khẩn cấp. Nếu xảy ra tại nạn, đội trưởng Trung t}m sẽ ngay lập tức được thông b|o v{ tiếp theo đó sẽ thực hiện ngay c|c quy trình còn lại trong phương |n xảy ra sự cố khẩn cấp. Thiết bị khẩn cấp sẽ được chuẩn bị v{ đặt tại chỗ gần cầu Kỳ Lam, Tr{ Khúc.

Tác động đến lũ lụt

Khi lượng nước xả ra sông tăng lên, lòng sông sẽ nhanh chóng bị đầy ngập. Việc xả nước vượt qu| mức n{y sẽ g}y ra hiện tượng nước sông tr{n ra khỏi bờ v{ g}y ra lũ lụt. Việc xả nước phụ thuộc v{o giai đoạn m{ phụ thuộc v{o cả chiều s}u v{ chiều rộng của dòng chảy hay nói chính x|c hơn l{ phụ thuộc v{o hình dạng mặt cắt ngang của lòng sông. Nước mưa l{ một trong những nguyên nh}n chính g}y ra lũ lụt. Ngo{i ra, c|c đặc điểm địa hình địa thế v{ hình th|i con sông cũng ảnh hưởng đến c|c qu| trình ngập lụt bao gồm độ dốc, chiều rộng đ|y sông… Thêm v{o đó, nếu nước mưa lớn hơn bình thường tại một khu vực cụ thể v{ độ thấm, đọng nước, bốc hơi thấp thì khi đó dòng chảy có thể lớn v{ khả năng ngập lụt sẽ cao hơn. Dự |n đường cao tốc đặt tại khu với có lượng nước mưa lớn, có lũ mưa r{o thường xuyên v{ lũ ở khu vực hạ lưu. Do địa hình hẹp, độ dốc thay đổi v{ đ|y sông ngắn nên dòng lũ của sông từ thượng nguồn đến đường sắt Thống Nhất ở vùng đất trũng có thể chia l{m ba giai đoạn:

- Giai đoạn 1:

Đ}y l{ giai đoạn hình th{nh v{ tích lũy của dòng chảy ở thượng nguồn (từ nguồn đến hẻm núi). C|c đặc điểm của lũ trong giai đoạn n{y l{ đỉnh nhọn, mật độ cao, lên nhanh v{ xuống chậm. Trước khi chảy về khu vực đồng bằng từ khe núi thì năng lượng dòng lũ kh| lớn v{ lan rộng với một lượng lớn bồi tích bao gồm c|c hạt sỏi đ|.

- Giai đoạn 2:

Đ}y l{ giai đoạn dòng chảy thay đổi từ ch}n núi xuống đến khu vực đường ray. Do địa hình thấp v{ mở rộng bất ngờ nên tải trọng bùn c|t tối đa của sông giảm đi nhanh chóng. Trên đường đi đến khu vực thấp hơn, một lượng bồi tích đ|ng kể đ~ bị bỏ lại phía sau do dòng chảy tạo th{nh những b~i đất ở giữa v{ hai bên. Hậu quả l{ tạo th{nh c|c gờ cong v{ uốn khúc (chẳng hạn như thượng lưu đoạn sông Thu Bồn của cầu Kỳ Lam). Vì lý do n{y, khả năng tho|t lũ của c|c con sông l{ rất hạn chế, g}y ra hiện tượng tr{n bờ ở c|c khu vực thấp hơn. Có nhiều đặc trưng kh|c nhau của dòng chảy bên dưới đ|y sông v{ nền sông. Dưới đ|y sông, dòng chảy chuyển bồi tích với lượng bùn v{ c|t không c}n bằng nhau. Trên nền sông, một ít bồi tích đ~ bị giữ lại dòng chảy do đó tỷ lệ xói mòn sẽ phụ thuộc v{o sự tương t|c

76

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

giữa vận tốc hiện tại v{ vận tốc hiện tại cho phép của vật liệu ở nền sông. Do vận tốc hiện tại lớn hơn vận tốc cho phép của vật liệu nền sông nên hiện tượng xói mòn có khả năng xảy ra.

- Giai đoạn 3:

Đ}y l{ giai đoạn cuối cùng khi dòng nước đi qua đường cao tốc v{ đường ray hướng về phía hạ nguồn. Do hướng tuyến đóng vai trò như một con đê chặn lối v{o của dòng chảy nên hướng tuyến sẽ bị t|c động mạnh bởi dòng chảy n{y. Hệ quả l{ trong hơn 100 năm tồn tại nhiều đoạn đường ray của Đường sắt Thống Nhất đ~ bị lũ ph| hủy. Nguyên nh}n l{ do c|c đoạn đường sắt n{y được đặt đối diện với c|c khe núi nơi có nguồn năng lượng dòng lớn nhất. Tốc độ dòng chảy thay đổi từ nhanh khi chảy từ c|c khe núi xuống chậm tại khu vực đồng bằng. Sự thay đổi n{y tạo ra dòng chảy nghiêng v{ xo|y v{o đất. Khi đến đường ray, chúng xo|y v{o nền đường, cầu v{ c|c tuyến đường. Ngo{i ra, do đường ray đóng vai trò như khối đập lớn nên mực nước ở thượng lưu cũng tăng tạo ra một nguồn năng lượng tiềm t{ng cho dòng chảy m{ nguồn năng lượng n{y được chuyển th{nh động năng khi đi qua cầu v{ đường. Dòng chảy phía sau công trình đột ngột tăng, tốc độ dòng chảy lớn hơn tốc độ dòng chảy không ăn mòn của địa chất bờ sông (c|t pha sét mềm) do đó đ|y sông bị xói mòn dưới những đoạn thấp hơn tạo ra c|c hố đ{o s}u v{ rộng với tên gọi l{ c|c “hố vực thẳm” trên cầu đường ray Thống Nhất bao gồm Lo, C}u L}u, Bau Thinh, Kỳ Long, X{ Duyệt, Bầu Tai, v.v…

Những hạn chế của cống t|c tho|t nước của đường ray Thống Nhất cho thấy nhu cầu cần nghiên cứu xem xét kỹ hơn nữa c|c vấn đề thủy lợi thủy văn của địa phương nhằm đưa ra c|c giải ph|p thiết kế d{i hạn phù hợp trong công t|c thi công x}y dựng đường cao tốc Đ{ Nẵng – Quảng Ng~i ở tất cả c|c đoạn đường bị hư hại do lũ.

Việc x}y dựng tuyến đường mới song song với đường ray, cao hơn mặt đất bình thường 2-6 m, d{i hơn 140 km, bắc ngang 4 con sông lớn (Thu Bồn, B{ Rén, Tr{ Bồng, Tr{ Khúc) bắc ngang nhiều kênh tưới tiêu nước, hồ v{ b~i lầy sẽ hạn chế khả năng tho|t nước của khu vực ven biển v{ thượng lưu. Ngo{i ra, việc n}ng mặt đường, x}y cầu v{ cống bắc ngang sông, kênh đ{o sẽ l{m cho dòng chảy tự nhiên hẹp hơn, tăng khả năng ngập lụt ở khu vực dự |n.

Tiềm năng về lũ ở đường cao tốc Đ{ Nẵng – Quảng Ng~i l{ rất lớn đặc biệt ở những khu vực sông Thu Bồn v{ Vu Gia (Km 0 – Km 20). Theo dữ liệu khảo s|t khí tượng học thì dự |n chạy qua khu vực lũ lụt ở sông Thu Bồn – Tr{ Khúc, ngập lụt ở độ cao 1-2m sẽ thường xuyên xảy ra ở những đoạn đường n{y.

Cố vấn F/S đ~ tiến h{nh nghiên cứu chi tiết về vấn đề lũ tại đoạn đường n{y; kết quả/khuyến c|o đ~ được thể hiện trong bản thiết kế kỹ thuật đường cao tốc nhằm đảm bảo khả năng tho|t lũ hợp lý bằng c|ch cung cấp đầy đủ cống nhầm, đường chui v{ cầu dọc theo tuyến đường. Hình 26 đ~ thể hiện giải ph|p về mặt cấu trúc đối với c|c trận lũ do công ty tư vấn Nippon Koei đề xuất. Hữu tỷ của c|c cấu trúc chéo dưới đ}y l{ để đảm bảo khả năng tho|t nước phù hợp trong /sau lũ nhằm giảm thiểu những t|c động tiêu cực tới sản phẩm nông nghiệp. C|c kiểu kết cấu v{/hoăc số lượng kết cấu theo yêu cầu sẽ được quyết định dựa trên việc ph}n tích thủy văn bổ sung. Trong giai đoạn nghiên cứu/thiết kế s}u hơn nên tiến h{nh dự đo|n kỹ mực nước lũ đồng thời theo đó cung cấp c|c giải ph|p cấu trúc phù hợp.

77

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Cầu

H(m) = HWL (Mực nước cao) - GL(mực nước chuẩn)

Cống tròn Cống hộp

Hình 25. Ý tưởng thiết kế phương án cấu trúc đối với khu vực lũ

Tác động đến môi trường âm thanh và giải pháp giảm nhẹ

Các nguồn ô nhiễm tiếng ồn và đặc điểm trong giai đoạn thi công

C|c nguồn g}y ô nhiễm tiếng ồn chủ yếu trong giai đoạn thi công l{ c|c thiết bị x}y dựng v{ phương tiện vận chuyển. Mặc dù tiếng ồn ph|t sinh từ c|c nguồn n{y l{ tạm thời song nó có thể ảnh hưởng đến c|c đối tượng tiếp nhận ở gần nếu không có giải ph|p kiểm so|t nghiêm ngặt. Cụ thể l{ việc x}y dựng đường diễn ra trong 3 giai đoạn: thi công nền, thi công mặt đường v{ phương tiện phụ trợ như sau:

Thi công nền: Đ}y l{ giai đoạn d{i nhất v{ cần đầy đủ c|c trang thiết bị cần thiết. Do vậy, đ}y cũng l{ giai đoạn g}y tiếng ồn nhất. Điều đó thường liên quan đến việc xử lý móng, đo độ cao móng, đ{o đất, đầm nén đất v{ một số lượng lớn xe tải. Tiếng ồn với tần suất lớn ph|t sinh từ việc nổ mìn trong lúc đ{o v{ đoạn đường hầm có thể g}y ra t|c động tương đối lên môi trường }m thanh trong khu vực xung quanh.

Thi công nền đường: Giai đoạn n{y thường bao gồm việc l|t bê tông mặt đường sử dụng loại m|y l|t đường lớn, theo thông tin/kinh nghiệm có được trong giai đoạn thi công đường thì mức ồn ph|t sinh từ c|c thiết bị n{y cơ bản l{ thấp do đó những đối tượng tiếp nhận c|ch xa tuyến đường 50 m sẽ ít chịu t|c động về tiếng ồn.

Thi công phương tiện phụ trợ: Lắp đặt c|c phương tiện phụ trợ bao gồm biển b|o giao thông, đèn v{ cột mốc; trong giai đoạn n{y thường không sử dụng loại thiết bị lớn do đó t|c động tiếng ồn rất thấp.

Kỹ thuật thi công sử dụng trong dự |n kh| phức tạp đòi hỏi nhiều loại m|y móc thiết bị có kích thước vừa v{ lớn để tiến h{nh thi công cơ giới. Tiếng ồn do m|y móc thi công điển hình l{ cao v{ không đều, thường g}y ra t|c động lớn đối với những khu vực nhạy cảm về }m

78

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

thanh như l{ng mạc, thị trấn nhỏ v{ trường học gần công trường thi công. M|y móc thường xuyên được sử dụng trong lúc thi công đường bao gồm phương tiện vận tải, m|y san đường, m|y trộn cỡ lớn, m|y đóng cọc, m|y xúc, v.v. v{ c|c m|y móc thi công kh|c như m|y nén khí, búa hơi nước…nhưng chỉ sử dụng trong thời gian ngắn. Mức ồn do c|c thiết bị thi công được thể hiện trong Bảng 36.

Bảng 36. Mức ồn điển hình từ thiết bị thi công

STT Thiết bị thi công Khoảng cách đo được Mức ồn (dBA)

1 M|y ủi đất 5 86

2 M|y xếp dỡ 5 90

3 Xe tải 7.5 89

4 M|y san đường 5 90

5 M|y lăn đường 5 86

6 M|y c{o 5 93

7 M|y rải 5 87

8 M|y đầm rung 15 81

9 Búa đầm 15 90

10 M|y trộn 2 90

11 M|y xúc 5 84

12 Cần trục tự h{nh 7.5 89

Nguồn: Ủy ban bảo vệ môi trường Hoa Kỳ. Tiếng ồn từ m|y móc thiết bị x}y dựng NJID, 300.1, 31-12-1971

Tiếng ồn khi thi công đường có đặc trưng như sau:

- M|y móc thi công gồm rất đa dạng, có c|c loại m|y móc x}y dựng kh|c nhau dung tại

c|c giai đoạn x}y dựng giống nhau v{ kh|c nhau.

- Nguồn ồn từ c|c thiết bị kh|c nhau cũng kh|c nhau; do đó c|c nguồn ồn n{y t|c động

lên người d}n ở c|c mức độ kh|c nhau.

- Nguồn ồn khi thi công sẽ có sự kh|c biệt giữa nguồn ồn cố định thông thường v{ nguồn ồn chuyển động. Tiếng ồn từ m|y móc thi công có thể được coi như nguồn }m thanh điểm.

13 Búa đóng cọc 15 100

79

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Đánh giá tác động tiếng ồn trong giai đoạn thi công

Độ bao phủ tiếng ồn của c|c loại m|y móc trong giai đoạn thi công đ~ được ước tính; kết quả ước tính được thể hiện trong Bảng 37.

Bảng 37. Phạm vi tiếng ồn của c|c thiết bị thi công trong giai đoạn thi công

Tiêu chí (dBA)

Độ bao phủ tiếng ồn (m)

Giai đoạn xây dựng

Thiết bị xây dựng

6h– 18h

18h– 22h

22h – 6h

6h- 18h

18h- 22h

22h- 6h

28.1

50.0

500.0

28.1

50.0

500.0

75

70

50

Công t|c l{m đất, đ|

39.7 14.1

70.6 25.1

706.3 250.6

Đóng cọc

75

70

50

266.7

474.3

4,743.4

11.2

20.0

200.0

29.9

53.2

532.2

84.4

150.0

1500.0

X}y dựng

75

70

50

37.6

66.8

668.4

37.6 19.9 28.1

66.8 35.4 50.9

668.4 354.0 500.0

M|y xếp dỡ M|y san đường M|y c{o M|y xúc M|y đóng cọc M|y trộn M|y đầm rung Búa đầm Cần trục tự h{nh Xe tải M|y rải M|y c{o

Trong giai đoạn thi công thực tế, nhiều m|y móc có thể hoạt động cùng thời điểm tại cùng một vị trí, khi đó tiếng ồn t|c động lên một vùng sẽ rộng hơn so với gi| trị ước tính. Khi xét đến tính chất tương đối phức tạp của điều kiện thực tế thì khó có thể đưa được độ cộng hưởng mức ồn v{o c|c tính to|n.

Tiếng ồn từ việc thi công x}y dựng sẽ có t|c động n{o đó lên môi trường }m thanh dọc theo đường cao tốc; loại t|c động n{y chủ yếu xuất hiện trong phạm vi 267m từ công trường thi công v{o ban ng{y v{ 4,700m v{o ban đêm. Theo kết quả tính to|n thì những m|y móc x}y dựng g}y ra ô nhiễm tiếng ồn nghiêm trọng nhất l{ m|y đóng cọc v{ búa đầm, c|c loại thiết bị n{y được sử dụng khi thi công lớp móng v{ cầu, trong khi đó tiếng ồn g}y ra từ c|c m|y móc kh|c lại tương đối thấp.

Những đối tượng tiếp nhận nhạy cảm với }m thanh dọc theo dự |n chủ yếu l{ khu d}n cư, đền chùa v{ trường học (xem Hình 27). Tiếng ồn khi thi công có thể ảnh hưởng đến sinh hoạt của người d}n đặc biệt tiếng ồn từ c|c thiết bị cỡ lớn sẽ g}y ảnh hưởng lớn đến cư d}n nơi đ}y. Thông tin thu được từ khảo s|t thực địa cũng chỉ ra rằng phần lớn c|c đối tượng tiếp nhận nhạy cảm như trường tiểu học Nghĩa Trung (Km 137+500), Trường tiểu học Nghĩa Điền 2 (Km 132+200) v{ Chùa Đức Long (Km 129+400) lần lượt c|ch tuyến đường 140m, 100m v{ 129m, những đối tượng n{y sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng do qu| trình thi công v{o ban ng{y (Bảng 37). Tuy nhiên v{o ban đêm, việc thi công cũng g}y ra kh| nhiều

80

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

tiếng ồn t|c động đến người d}n trong khu vực d}n cư bị ảnh hưởng, đặc biệt ảnh hưởng đến những khu nh{ gần công trường thi công cầu, đường v{ lên khu đất căn hộ.

Tác động tiếng ồn trong giai đoạn vận hành

Trong giai đoạn vận h{nh đường cao tốc, tiếng ồn ph|t sinh chủ yếu do luồng giao thông. Khi xem xét thực tế có nhiều đối tượng tiếp nhận nhạy cảm với tiếng ồn dọc theo tuyến đường được đề xuất thì cần phải thực hiện dự đo|n ph}n tích mức ồn tổng thể khi vận h{nh trong giai đoạn ngắn, trung v{ d{i hạn.

Mức ồn trên c|c đoạn đường theo dự |n đ~ được thay đổi phản |nh c|c điều kiện môi trường }m thanh trong khu vực. Mức ồn thay đổi đ~ được xếp chồng với mức ồn chuẩn nhằm mục đích dự đo|n mức ồn trong tương lai đối với đối tượng tiếp nhận. Việc thay đổi mức ồn đ~ c}n nhắc đến vấn đề địa hình v{ lớp thực vật che phủ. Mức ồn theo dự đo|n l{ đối với trường hợp xấu nhất có thể xảy ra có c}n nhắc đến đặc tính của đường v{ tình trạng đối tượng tiếp nhận nhạy cảm. Mức ồn được dự đo|n, mức độ vượt qu| v{ số hộ d}n vượt qu| đối với mỗi đối tượng tiếp nhận được thể hiện trong phần phụ lục.

Kết quả dự đo|n c|c đối tượng tiếp nhận nhạy cảm:

Việc dự đo|n v{ ước tính được 65 đối tượng tiếp nhận nhạy cảm x|c định trong kế hoạch đề xuất cho thấy trong số đó có 25 đối tượng l{ đ|p ứng được tiêu chuẩn tiếng ồn v{ 40 đối tượng còn lại l{ có mức ồn vượt qu| tiêu chuẩn với c|c cấp độ kh|c nhau. Do đó t|c động của nó l{ rất lớn.

Những nguyên nh}n l{m tiếng ồn vượt qu| tiêu chuẩn ở c|c đối tượng tiếp nhận nhạy cảm l{ do:

- Tăng lưu lượng giao thông trên đường cao tốc đề xuất trong giai giai đoạn vận h{nh

d{i hạn;

- Đối tượng tiếp nhận nhạy cảm gần với đường cao tốc, hoặc đối tượng tiếp nhận n{y nằm trong phạm vi đ|nh gi| tiếng ồn với yêu cầu tiếng ồn cao hơn như tiêu chí loại 1;

- Một số đối tượng tiếp nhận yêu cầu tiêu chí loại 1 đ~ có mức ồn cơ bản vượt qu| như trường tiểu học Nghĩa Trung, trường tiểu học Nghĩa Điền 2 v{ chùa Đức Long (Bảng 38).

Biện pháp giảm thiểu

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn thiết kế Yêu cầu thiết kế tuyến đường vận chuyển nguyên vật liệu phải hợp lý để giữ khoảng c|ch phù hợp so với khu d}n dư nhằm tr|nh t|c động do bụi bay theo chiều gió v{ tiếng ồn lên khu d}n cư.

Nên tối ưu hóa v{ điều chỉnh hơn nữa c|c phương |n thiết kế một số tuyến đường d}n sinh bằng c|ch tr|nh hoặc định vị lại …. để giữ cho tuyến đường c|ch xa c|c đối tượng tiếp nhận nhạy cảm về độ vang }m thanh.

81

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Nếu do điều kiện khu vực, việc định hướng tuyến đường không thể tr|nh xa c|c đối tượng tiếp nhận về độ vang }m thanh thì cần tiến h{nh c|c biện ph|p giảm thiểu tiếng ồn. Đồng thời g}y quỹ để thực hiện c|c biện ph|p n{y. Theo dự đo|n, đối với c|c đối tượng tiếp nhận nhạy cảm kh|c nhau sẽ lựa chọn c|c biện ph|p giảm ồn kh|c nhau chẳng hạn như dỡ bỏ hoặc lắp cửa sổ chống ồn…v{ những biện ph|p n{y sẽ được tính trong thiết kế v{ hồ sơ đấu thầu.

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn thi công Ở những khu vực gần trường học, c|c trang thiết bị thi công có độ ồn cao sẽ bị hạn chế hoạt động trong giờ học. Ở những đoạn đường gần khu d}n cư, c|c thiết bị thi công n{y cũng bị cấm hoạt động về đêm. Về phía khu d}n cư v{ trường học gần khu công trường cần tiến h{nh kiểm so|t tiếng ồn. Nếu mức ồn vượt qu| tiêu chuẩn cho phép, c|c đơn vị thi công buộc phải tiến h{nh c|c biện ph|p giảm nhẹ mức ồn.

Vận chuyển nguyên vật liệu x}y dựng đến khu vực thi công trên c|c tuyến đường hiện có. Lịch trình vận chuyển phải hợp lý để giảm thiểu c|c t|c động có hại đến cư d}n v{ học sinh cũng như tình trạng giao thông hiện tại. Phương tiện vận chuyển yêu cầu phải giảm tốc độ khi đi qua khu phố v{ gần khu vực trường học, đền chùa.

C|c hoạt động x}y dựng trong khu vực d}n cư chỉ được thực hiện v{o thời gian ban ng{y, v{ nghiêm cấm c|c thiết bị g}y ồn hoạt động v{o ban đêm. Trong qu| trình thi công tại thời điểm ban ng{y, công trường thi công sẽ được r{o lại.

Cần bảo trì bảo dưỡng cẩn thận c|c thiết bị thi công để thiết bị hoạt động tốt nhất v{ giảm mức ồn xuống mức thấp nhất có thể. Do tuyến đường giao thông chưa được quyết định nên yêu cầu c|c nh{ thầu phải đưa ra phương |n định tuyến đường giao thông trước rồi hợp t|c với nh}n viên môi trường đề ra c|c biện ph|p giảm nhẹ. C|c hoạt động nhằm giảm nhẹ t|c động của chủ dự |n sẽ do l~nh đạo Phòng bảo vệ môi trường gi|m s|t.

Đối với công nh}n l{m việc trực tiếp với c|c thiết bị g}y ồn lớn như đóng cọc, nổ, trộn vữa…yêu cầu phải được cung cấp nút tai để chống ồn v{ bảo hộ cho công nh}n. Kỹ sư gi|m s|t yêu cầu phải thử nghiệm/kiểm tra khu vực thi công nằm trong phạm vi 100m so với khu d}n cư, trường học trong giai đoạn thi công. Theo kết quả gi|m s|t, c|c biện ph|p giảm nhẹ tiếng ồn tương ứng được thông qua như: hạn chế thời gian l{m việc, thay đổi tuyến đường vận chuyển, chấp nhận h{ng r{o }m thanh tạm thời, v.v.

82

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Bảng 38. Mức ồn dự đoán được tại trường học và chùa (DB)

Tiếng ồn chuẩn 2015 2020 2025

Km số Mục Loại đường 6h – 18h 22h – 6h 6h – 18h 22h – 6h 6h – 18h 22h – 6h 6h – 18h 22h – 6h Tiêu chuẩn đánh giá 18h – 22h 18h – 22h 18h – 22h 18h – 22h Khoảng cách so với đường trung tâm Đối tượng tiếp nhận nhạy cảm

49.7 47.8 46.4 50.0 48.3 47.1 50.4 48.9 47.8 49.4 47.3 45.7 Loại 1 Km 137+500 140m về phía Bắc Đường bộ

Trường trung học Nghĩa Trung - 5.5 8.8 - 3.3 7.1 0.4 3.9 7.8

52.5 51.1 47.4 54.7 53.2 49.2 57.6 55.1 50.9 53.8 51.2 46.2 Loại 1 Km 132+200 Đường bộ 100m về phía Nam Trường tiểu học Nghĩa Điền 2 2.5 6.1 7.4 4.7 8.2 9.2 7.6 10.1 10.9

51.7 45.2 42.5 53.9 47.4 44.3 55.9 49.3 46.2 48.1 42.8 41.0 Loại 1 Km 132+400 Đường bộ Chùa Đức Long 120m về phía Đông 1.7 0.2 2.5 3.9 2.4 4.3 5.9 4.3 6.2 Gi| trị ước tính Vượt qu| Gi| trị ước tính Vượt qu| Gi| trị ước tính Vượt qu|

83

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hình 26. Vị trí các đối tượng tiếp nhận nhạy cảm với tiếng ồn (từ điểm bắt đầu đến Km67)

84

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hình 27. Vị trí các đối tượng tiếp nhận nhạy cảm với tiếng ồn (từ Km 67- cuối)

85

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Biện pháp giảm nhẹ trong giai đoạn vận hành Trong giai đoạn vận h{nh cần thực hiện c|c biện ph|p giảm nhẹ để đảm bảo tốt chất lượng môi trường }m thanh dọc theo tuyến đường. C|c biện ph|p n{y bao gồm biện ph|p kỹ thuật, quản lý v{ c|c yêu cầu quy hoạch (Bảng 39).

Biện pháp kỹ thuật: C|c biện ph|p giảm nhẹ chính l{ lắp đặt h{ng r{o chống ồn, cửa sổ chống ồn, trồng c}y v{ định vị lại. Việc xem xét lựa chọn c|c biện ph|p n{y như sau:

Bảng 39. Các biện pháp giảm nhẹ tiếng ồn điển hình

Nơi sử dụng

Hiệu quả

Thuận lợi

Khó khăn

Biện pháp giảm nhẹ

Di dời

Tốt

Chi phí cao, người d}n phải di chuyển cũng có thể bị ảnh hưởng bởi việc dịch chuyển n{y.

Một số ngôi nh{ m{ mức ồn vượt mức tiêu chuẩn qu| lớn sẽ được chuyển đến địa điểm yên tĩnh.

R{o chống ồn

6~10dB

Chi phí cao, trong một số trường hợp còn ảnh hưởng đến cảnh quan khu vực

Một số đối tượng tiếp nhận tập trung đông gần tuyến đường nơi có mức ồn vượt mức tiêu chuẩn qu| lớn

Có thể hạn chế ho{n to{n t|c động tiếng ồn song chỉ có thể |p dụng với nh{ ở thưa thớt Hiệu quả tốt v{ có thể được dựng cùng với tuyến đường, dễ thực hiện v{ có t|c dụng với một lượng d}n cư lớn.

Tường chắn

4~6dB

Chỉ có thể giảm mức ồn bằng khoảng c|ch hẹp, ít được sử dụng rộng r~i hơn

Không hiệu quả bằng c|c biện ph|p kh|c nhưng chi phí thấp nhất

15~25dB

Cửa sổ chống ồn bình thường

Không có thông gió, không thể sử dụng trong thời tiết mùa hè

Hiệu quả tốt, chi phí thấp v{ có thể sử dụng rộng r~i được

15~25dB

Cửa sổ chống ồn có thông gió

Giống h{ng r{o chống ồn, khó thực hiện

Cộng đồng d}n cư hoặc trường học gần tuyến đường nơi mức ồn vượt mức tiêu chuẩn nhẹ Nh{ ở thưa thớt gần tuyến đường nơi mức ồn vượt mức tiêu chuẩn qu| lớn Nh{ ở thưa thớt gần tuyến đường nơi mức ồn vượt mức tiêu chuẩn qu| lớn

Trồng c}y

Gỗ cao 30m có thể giảm mức ồn còn 5dB(A)

Những khu l{ng nơi tiếng ồn vượt mức tiêu chuẩn nhẹ v{ phù hợp để trồng c}y

Cần nhiều thời gian trước khi có thể giảm ồn, hiệu quả kh|c nhau đối với c|c mùa, chi phí cao, ít được sử dụng

Hiệu quả tốt, chi phí vừa phải, có thể sử dụng rộng r~i, ít t|c động đến c|c hộ d}n Có thể giảm mức ồn, l{m sạch không khí v{ l{m đẹp môi trường, cải thiện hệ thống sinh th|i

Biện ph|p di dời l{ biện ph|p giảm thiểu tiếng ồn hiệu quả nhất. Nó có thể |p dụng với những ngôi nh{ bị t|c động bởi mức ồn dự kiến vượt qu| tiêu chuẩn cho phép. Tuy

86

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

nhiên, để có thể thực hiện được biện ph|p n{y phải có sự hợp t|c tốt với chính quyền địa phương v{ những người d}n bị ảnh hưởng. Do đó, nhóm Đ|nh gi| t|c động môi trường cần phải thật thận trọng trong qu| trình đưa ra quyết định biện ph|p định vị lại.

H{ng r{o }m thanh sẽ được sử dụng trong những đối tượng tiếp nhận nhạy cảm ở nơi mức ồn dự kiến vượt qu| tiêu chuẩn cho phép v{ phần lớn c|c cư d}n bị ảnh hưởng đang sống c|ch lề đường 70m. Nền đường cao (hơn 3m) v{ nhiều nh{ bị ảnh hưởng. Việc sử dụng r{o chắn }m nên để c|c nh}n viên chuyên môn có đủ trình độ thực hiện trong giai đoạn thiết kế v{ thi công.

Cửa sổ chống ồn sẽ được sử dụng ở nơi mức ồn vượt qu| tiêu chuẩn v{ phần lớn c|c cư d}n bị ảnh hưởng ở c|ch xa tuyến đường, hoặc những hộ d}n bị ảnh hưởng nằm rải r|c v{ số người bị ảnh hưởng nhỏ. Tuy nhiên cửa sổ chống ồn thông thường không hiệu quả nếu không được đóng lại v{ như vậy t|c động lớn đến đời sống người d}n trong suốt những ng{y hè nóng nực.

Trồng c}y được coi l{ biện ph|p khả thi trong việc giảm mức ồn đồng thời l{m trong l{nh không khí v{ cải thiện cảnh quan. Tổng số 62 khu d}n cư bị ảnh hưởng dọc theo tuyến đường cao tốc v{ 6 đường nối sẽ được cung cấp trong biện ph|p n{y.

Ở những đoạn đường gần trường tiểu học Nghĩa Trung □Km 137+500, trường tiểu học Nghĩa Điền (Km 132+200) v{ chùa Đức Long (Km 129+400) đặt c|c giới hạn tốc độ đồng thời hạn chế sử dụng còi. Mặt đường thường xuyên được bảo trì để giảm ồn do di chuyển phương tiện.

Yêu cầu quy hoạch: Những khu d}n cư mới sẽ được quy hoạch c|ch tuyến đường đề xuất 200m. C|c đối tượng tiếp nhận nhạy cảm như bệnh viện, trường học sẽ được x}y dựng c|ch tim đường ít nhất 250m.

Nếu th{nh phố Tam Kỳ, Chu Lai v{ Dung Quất – c|c khu d}n cư quyết định thay đổi kế hoạch ph|t triển trong đó c|c th{nh phố n{y có xu hướng mở rộng về phía tuyến đường đề xuất thì nên nằm trong khoảng c|ch 200m so với tuyến đường đồng thời nên x}y dựng kho chứa, nh{ m|y v{ công trình xanh.

Tác động đến chất lượng không khí xung quanh

Tác động đến chất lượng không khí xung quanh trong giai đoạn thi công

Chất l{m ô nhiễm môi trường không khí xung quanh chủ yếu trong giai đoạn thi công l{ bụi bay từ hoạt động trộn vôi với đất, từ b~i đất chứa vật liệu v{ từ việc rò rỉ/tr{n vật liệu khi vận chuyển, ngo{i ra bụi còn từ c|c tuyến đường tạm v{ mặt đường không l|t đ|. Nh}n tố đ|nh gi| trong giai đoạn thi công l{ to{n bộ c|c hạt lơ lửng (TSP).

Ô nhiễm bụi từ hoạt động của các trạm trộn Để phục vụ việc thi công đường cao tốc cần thiết lập c|c trạm trộn, nơi x|c định c|c vị trí trong giai đoạn thi công. Theo kết quả thử nghiệm thì nồng độ TSP trong không khí l{ 8.849mg/m3 ở vị trí 50m hướng cuối gió của trạm trộn, 1.703mg/m3 ở 100m v{

87

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

0.483mg/m3 ở 150m hướng cuối gió của trạm trộn; yêu cầu tiêu chuẩn đối với chất lượng không khí môi trường quốc gia cơ bản được đ|p ứng ở ngo{i phạm vi 300m. Theo dữ liệu thu được, tiêu chuẩn chất lượng không khí môi trường xung quanh v{ xem xét hướng gió thịnh h{nh liên tục trong năm dọc theo tuyến đường trong giai đoạn thi công thì nên đặt c|c trạm trộn n{y c|ch 300m so với hướng cuối gió ở c|c khu l{ng nhạy cảm.

Ô nhiễm bụi từ việc vận chuyển vật liệu Vôi, sỏi, c|t v{ c|c vật liệu rời kh|c dễ g}y ra ô nhiễm bụi trong qu| trình vận chuyển m{ phạm vi t|c động có thể đạt 150m hướng cuối gió (tại cuối hướng gió 150m, mức ô nhiễm TSP vẫn vượt qu| tiêu chuẩn cho phép l{ 4 lần), do đó việc vận chuyển vật liệu rời bằng c|c phương tiện phải được quản lý chặt chẽ. Cần tiến h{nh c|c biện ph|p phòng ngừa như tưới nước v{ phủ vải.

Ô nhiễm bụi từ các đường thi công Nếu c|c con đường v{o có mặt đường hoặc sử dụng sỏi/ c|t để rải, thì bụi bay sẽ tương đối nhẹ. Nếu c|c con đường v{o của nh{ x}y dựng chỉ l{ mặt đường đất, ô nhiễm bụi do sự vận chuyển của c|c phương tiện sẽ nghiêm trọng hơn, v{ độ bao phủ của t|c động sẽ tương đối rộng. Theo dữ liệu có liên quan, bụi bay do gió thổi tới được sinh ra từ bụi rơi với đường kính hạt nhỏ, trên bề mặt đường không rải (đất), bụi với đường kính hạt nhỏ hơn 5µm chiếm 8%, bụi với đường kính hạt 5-10µm chiếm 24%, bụi với đường kính hạt lớn hơn 30µm chiếm 68%, vì vậy những con đường tạm thời, những con đường v{o không rải v{ những con đường phục vụ việc x}y dựng chắc chắn sinh ra bụi bay. Nhưng so s|nh với ô nhiễm bụi g}y ra do c|c trạm trộn, thì mối nguy hiểm từ bụi bay do gió mang đến l{ tương đối nhỏ với chu kỳ t|c động ngắn hơn. Để giảm lượng bụi v{ để giảm những ảnh hưởng có hại của nó đến cuộc sống bình thường của người d}n một c|ch hiệu quả, việc phun tưới nước thường xuyên ở những khu đông d}n được đề xuất. Việc phun tưới nước có thể l{m giảm bụi một c|ch hiệu quả theo c|c dữ liệu có liên quan (l{m giảm 70% lượng bụi)

Khói nhựa đường Đối với việc thi công đường, c|c giao điểm v{ đường hầm yêu cầu một lượng lớn nhựa đường v{ bê-tông xi măng. Theo tính to|n của Npi- Australia, năm 2003, khói thải của nh{ m|y bê-tông nhựa đường với công suất 100 tấn/giờ được thể hiện như sau:

Bảng 40. Khói thải của nhà máy bê-tông nhựa đường 100 tấn/giờ (đơn vi : mg/m3)

Công suất 100 tấn/giờ SO2 CO PM10 NOx VOCs

Không có bộ lọc

Có bộ lọc Hệ số Khói thải (kg/giờ) Hệ số Khói thải (kg/giờ) 0,038 3,8 3,8 0,028 2,8 2,8 0,03 3 3 0,018 1,8 1,8

C|c chất g}y ô nhiễm không khí chủ yếu chứa THC, TSP v{ BaP sẽ bốc ra từ việc sử dụng nhựa đường. Thêm v{o đó, việc đốt r|c như c|c túi nilon, cao su, nhựa, chất hữu cơ v{ một số chất thải sinh hoạt h{ng ng{y cũng có thể l{m ô nhiễm chất lượng không khí.

2,2 220 0,015 1,5 Ghi chú: Thiết bị trong nh{ m|y tiêu thụ diesel

88

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

An toàn đường hầm Những chi tiết nhỏ với số lượng đ|ng kể được coi l{ được sinh ra trong qu| trình khoan, nổ, thải bỏ đất v{ phun xi măng để x}y dựng c|c đường hầm. Cụ thể, PM10 được coi l{ độc hại nhất đối với sức khỏe của công nh}n x}y dựng. C|c biện ph|p giảm nhẹ hiệu quả, như việc khoan ướt, thông gió kiểu cơ khí v{ phun tưới nước cũng như bộ dụng cụ bảo vệ c| nh}n, sẽ được sử dụng phối hợp với nhau để giảm thiểu t|c động của c|c chi tiết nhỏ. Theo c|ch n{y, t|c động sẽ có thể chấp nhận được.

Tác động lên không khí xung quanh trong giai đoạn vận hành

Dự báo tác động không khí xung quanh và đánh giá Để đ|nh gi| c|c t|c động lên chất lượng không khí trong giai đoạn vận h{nh, mô hình dự b|o khí thải Gauss đ~ được sử dụng. Mô hình n{y dựa v{o c|c dữ liệu dự b|o về số lượng xe cộ di chuyển trên đường cao tốc Đ{ Nẵng – Quảng Ng~i. Hệ số khuyếch t|n Gauss không chỉ phụ thuộc v{o khoảng c|ch của nguồn ô nhiễm m{ còn phụ thuộc v{o độ ổn định khí quyển. Phương ph|p chung được ph|t triển bởi Pasquill (1961), được sửa đổi bởi Gifford v{ được biểu thị bằng biểu đồ bởi Cơ quan Y tế Cộng đồng Mỹ (Turner 1970), xem phụ lục để biết thêm chi tiết về việc tính to|n.

Bảng 41. Bảng tóm tắt chất thải không khí thải của xe cộ theo WHO

(đơn vị: g/km)

Phương tiện xe cộ SO2 NOX CO

1. Ô tô và xe buýt

Công suất động cơ < 1400 cc 1,74 1,31 10,24

Công suất động cơ 1400 – 2000 cc 2,0 1,13 6,46

Công suất động cơ > 2000 cc 2,3 1,13 6,46

Trung bình 2,05 1,19 7,72

2. Xe tải

Động cơ xăng dầu > 3.5 tấn 4,5 4,5 70

Xe tải nhẹ, động cơ diesel < 3.5 tấn 1,16 0,7 1

Xe tải trung bình, động cơ diesel < 16 tấn 4,2 11,8 6,0

Xe tải nặng, động cơ diesel > 16 tấn 7,26 18,2 7,3

Xe buýt, động cơ diesel > 16 tấn 6,6 16,5 6,6

Trung bình 4,76 10,3 8,2

Bảng 42. Khí thải dự báo (2010-2025) của xe cộ trên đường cao tốc

(đơn vị: g/km/ng{y.đêm)

CO SO2 Năm NOx

16511,6 28397,1 48844,9 75228,4 16815,8 29111,7 50392,7 77612,9 531,0 915,5 1578,5 2427,4 2010 2015 2020 2025

89

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Dự báo hàm lượng khí thải Kết quả tính to|n về h{m lượng khí thải v{o mùa khô v{ mưa v{o năm 2010, 2015 v{ 2020 đối với những trường hợp hướng gió vuông góc với đường hoặc hướng gió nghiêng 45o với đường được thể hiện trong những bảng dưới đ}y:

Bảng 43. Hàm lượng dự đoán của khí thải vào năm 2010, 2020 trên đường cao tốc Đà Nẵng, Quảng Ngãi vào mùa đông, hướng gió vuông góc với đường (đơn vi : mg/m3)

2010 2020 Khoảng cách (m) SO2 NO2 CO NO2 SO2 CO

10 20 30 40 50 70 100 TCVN 5937-2005 0,00039 0,00061 0,00076 0,00085 0,00091 0,00093 0,00080 0,35 0,01230 0,01922 0,02395 0,02703 0,02879 0,02931 0,02547 0,200 0,01208 0,01887 0,02352 0,02654 0,02827 0,02878 0,02501 30,0 0,03687 0,05760 0,07177 0,08101 0,08629 0,08785 0,07633 0,200 0,00115 0,00180 0,00225 0,00254 0,00270 0,00275 0,00239 0,35 0,003574 0,05583 0,06956 0,07852 0,08363 0,08515 0,07399 30,0

Bảng 44. Hàm lượng dự đoán của khí thải vào năm 2010, 2020 trên đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi vào mùa hè, hướng gió vuông góc với đường (đơn vi : mg/m3)

2010 2020 Khoảng cách (m)

10 20 30 40 50 70 100 TCVN5937-2005 NO2 0,01406 0,02197 0,02737 0,03089 0,03291 0,03350 0,02911 0,200 SO2 0,00044 0,00069 0,00086 0,00098 0,00104 0,00106 0,00092 0,35 CO 0,01381 0,02157 0,02687 0,03034 0,03231 0,03290 0,02858 30,0 NO2 0,04214 0,06583 0,08202 0,09258 0,09861 0,10039 0,08724 0,200 SO2 0,00132 0,00206 0,00257 0,00290 0,00309 0,00314 0,00273 0,35 CO 0,04085 0,06381 0,07950 0,08974 0,09558 0,09731 0,08456 30,0

Bảng 45. Hàm lượng dự đoán của khí thải vào năm 2010, 2020 trên đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi vào mùa hè, hướng gió nghiêng 45o với đường (đơn vi :mg/m3)

2010 2020 Khoảng cách (m)

10 20 30 40 50 70 100 TCVN 5937-2005 NO2 0,01406 0,02197 0,02737 0,03089 0,03291 0,03350 0,02911 0,200 SO2 0,00044 0,00069 0,00086 0,00098 0,00104 0,00106 0,00092 0,35 CO 0,01381 0,02157 0,02687 0,03034 0,03231 0,03290 0,02858 30,0 NO2 0,04214 0,06583 0,08202 0,09258 0,09861 0,10039 0,08724 0,200 SO2 0,00132 0,00206 0,00257 0,00290 0,00309 0,00314 0,00273 0,35 CO 0,04085 0,06381 0,07950 0,08974 0,09558 0,09731 0,08456 30,0

90

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Bảng 46. Hàm lượng dự đoán của khí thải vào năm 2010, 2020 trên đường cao tốc Đà Nẵng, Quảng Ngãi vào mùa đông, hướng gió nghiêng 45o so với đường (đơn vi : mg/m3)

2010

2020

Khoảng cách (m)

NO2

SO2

CO

NO2

SO2

CO

10 20 30 40 50 70 100 TCVN 5937-2005

0,01739 0,00055 0,01708 0,05214 0,00163 0,05054 0,02718 0,00086 0,02669 0,08146 0,00255 0,07896 0,03387 0,00107 0,03326 0,10150 0,00318 0,09837 0,03823 0,00120 0,03753 0,11457 0,00359 0,11104 0,04072 0,00129 0,03998 0,12203 0,00382 0,11827 0,04145 0,00132 0,04070 0,12424 0,00389 0,12042 0,03602 0,00113 0,03537 0,10795 0,00338 0,10464 0,200

0,200

30,0

30,0

0,35

0,35

Theo kết quả dự đo|n, dưới c|c điều kiện ổn định C thường xuyên, nồng độ CO, NOx v{ SO2 trong phạm vi 100m từ đường cao tốc có thể đ|p ứng tiêu chuẩn của Tiêu chuẩn Chất lượng Không khí xung quanh TCVN5937-2005

Qua c|c năm, giao thông sẽ tăng lên. Tuy nhiên, công nghệ xe cộ đang ph|t triển nhanh chóng sẽ cắt giảm khí thải xe cộ, bù đắp phần n{o việc tăng lên chất thải tổng số từ việc giao thông tăng lên

Tác động trong đường hầm Đường hầm thường l{ một không gian hẹp v{ nửa khép kín, dẫn tới sự ph}n t|n chậm của khí thải. Sự tích lũy khí thải có xu hướng thay đổi theo độ d{i của một đường hầm. Độ chênh lệch nồng độ của c|c chất g}y ô nhiễm không khí có xu hướng liên quan tới tốc độ gió v{ luồng giao thông trong đường hầm

Nếu thiếu sự thông gió chủ động, một khu vực ô nhiễm không khí cao thường ph|t triển tại đầu ra của đường hầm. Quy chuẩn thiết kế quốc gia đối với c|c đường bộ yêu cầu việc thông gió tự nhiên hoặc thông gió chủ động cơ khí phải được thiết kế trong một đường hầm để cung cấp không khí trong l{nh v{ thúc đẩy sự trao đổi không khí với môi trường bên ngo{i, l{m giảm đi t|c động có hại tiềm ẩn lên h{nh kh|ch đi qua đường hầm.

Dự |n chỉ có một đường hầm d{i khoảng 540m. Nghiên cứu chỉ ra rằng khi lên tới 100o m dọc theo đường hầm, không có c|c đối tượng tiếp nhận nhạy cảm, vì vậy khí thải từ đường hầm tho|t ra dự kiến không g}y nên t|c động đối với chất lượng không khí vượt qu| c|c tiêu chuẩn cho phép về độ pha lo~ng v{ ph}n t|n.

An toàn đường hầm Nếu có tai nạn g}y ra ch|y, sự thông tin liên lạc v{ tiếp cận của c|c phương tiện v{ lực lượng cấp cứu v{ cho mọi người để tho|t ra sẽ rất khó khăn, có thể dẫn đến những hậu quả khôn lường. Nhiệt độ cao v{ khói đôi khi có thể g}y nên những thiệt hại bổ sung cho mọi người thậm chí còn hơn cả lửa ch|y. Vì vậy, c|c kế hoạch cấp cứu phải được tiến

91

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

h{nh ngay tại chỗ ở vị trí c|c tai nạn giao thông để kịp thời kiểm so|t thiệt hại, l{m giảm thiểu thương tích v{ thiệt hại về người v{ của trong đường hầm.

Các biện pháp giảm thiểu đối với tác động ô nhiễm không khí

Giai đoạn thiết kế C|c mỏ đ|, mỏ đất lộ thiên, b~i r|c thải v{ c|c trạm trộn sẽ được đặt xa c|c khu d}n cư v{ c|ch hướng dưới gió 300m. Tuyến đường vận chuyển vật liệu v{ khoảng c|ch từ c|c khu d}n cư cũng được yêu cầu phải thiết kế cẩn thận để tr|nh c|c ảnh hưởng của bụi bay do gió mang tới v{ tiếng ồn đối với d}n cư. Ngo{i ra, việc tho|t nước, thông gió v{ hệ thống chiếu s|ng trong c|c đường hầm cũng nên được thiết kế cẩn thận để bảo đảm môi trường đủ khô, s|ng, v{ thông gió phục vụ việc l|i xe an to{n v{ thoải m|i.

Giai đoạn xây dựng Việc cung cấp c|c phương tiện phun nước để phun những đoạn đường không được rải, khu vực c|c đống đổ vật liệu v{ c|c khu vực kh|c nơi bụi do gió thổi tới có thể ph|t sinh sẽ được yêu cầu đối với việc x}y dựng trong hồ sơ thầu. Qu| trình phun nước sẽ được thực hiện trong những ng{y khô v{ gió, ít nhất 2 lần một ng{y (v{o buổi s|ng v{ buổi chiều). Số lần phun nước gần c|c đối tượng tiếp nhận nhạy cảm như c|c l{ng mạc, trường học v{ chùa chiền sẽ được tăng lên nếu cần thiết. C|c xe tải vận chuyển vật liệu rời rạc như xi măng, c|t v{ vôi sẽ được che phủ.

Bụi từ việc x}y dựng đường hầm sẽ được quản lý thích hợp. C|c m|y khoan ướt sẽ được sử dụng. Trong trường hợp khu vực đó thiếu nước hoặc đặc tính đ| không phù hợp cho việc khoan ướt, thì m|y khoan khô có thể được sử dụng. Nhưng nếu c|c biện ph|p phòng bụi không thể bảo đảm lượng bụi tho|t ra phù hợp với c|c tiêu chuẩn chất thải, thì việc sử dụng khoan khô sẽ bị cấm.

Việc thi công khoan v{ vận chuyển đất đ| thải trong đường hầm phải tu}n theo c|c biện ph|p sau đ}y: phun nước trước khi gió thổi khi đang khoan; phun nước sau khi nổ mìn; đất đ| thải trong hầm v{ tường đ| sẽ được l{m ướt trước khi vận chuyển đất đ| thải trong đường hầm; khi công nh}n có mặt, c|c vòi phun nước sẽ được sử dụng để l{m giảm bụi trong không khí; công nh}n x}y dựng sẽ sử dụng mặt nạ chống bụi. Chất lượng không khí trong đường hầm sẽ được theo dõi, việc n{y sẽ được bao gồm trong kế hoạch theo dõi môi trường v{ dữ liệu theo dõi sẽ được b|o c|o kịp thời.

Giai đoạn vận hành Tăng cường quản lý ch|y nổ v{ giao thông, bao gồm việc không cho đi qua, kiểm so|t c|c phương tiện dễ ch|y nổ v.v…

Thiết lập c|c đội ứng cứu cấp cứu bao gồm công ty dự |n, cục đường bộ, sở phòng ch|y chữa ch|y, cảnh s|t giao thông, cục môi trường, bệnh viện địa phương v{ trung t}m theo dõi. C|c đội đó có tr|ch nhiệm xử lý c|c tai nạn trong đường hầm kịp thời, giảm thiểu thiệt hại về người, t{i sản v{ môi trường.

Lập kế hoạch ứng cứu cấp cứu với trình tự xử lý tai nạn dưới đ}y:

92

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

- Trạm quản lý đường hầm có nhiệm vụ bảo dưỡng, sửa chữa h{ng ng{y v{ ứng cứu kịp thời để bảo đảm sự vận h{nh bình thường của hệ thống thông gió, chiếu s|ng, b|o ch|y nổ, kiểm so|t ch|y nổ, TV mạch đóng, gọi cấp cứu, đèn hiệu v.v… - C|n bộ quản lý đường hầm sẽ được đ{o tạo v{ việc đó sẽ được phối hợp với c|c kế hoạch đ{o tạo để n}ng cao khả năng v{ cấp độ quản lý để xử lý c|c tai nạn.

Tác động đến xói mòn đất và các biện pháp giảm nhẹ

Tình trạng xói mòn đất

Đường cao tốc trong dự |n n{y chủ yếu đi qua th{nh phố Đ{ Nẵng, c|c tỉnh Quảng Nam v{ Quảng Ng~i. Khu vực dọc theo đường cao tốc được mô tả l{ có qu| trình xói mòn nghiêm trọng bao gồm xói mòn bề mặt v{ xói mòn trọng lực g}y ra chủ yếu do ảnh hưởng rửa trôi. Hệ số xói mòn h{ng năm l{ 2000 t/km2.a. Theo b|o c|o:

Tổng diện tích xói mòi đất mạnh v{ xói mòn đất trầm trọng chiếm tới 11% trong tổng số diện tích của c|c tỉnh Hoa Vang, Dien Ban v{ Duy Xuyen; Diện tích xói mòn nhẹ chiếm 45% tổng diện tích.

Tổng diện tích xói mòn đất nặng chiếm 12,1% tổng diện tích huyện Binh Chanh; diện tích xói mòn nhẹ chiếm 38,5% tổng diện tích.

Tổng diện tích xói mòn đất nặng chiếm 10,5% tổng diện tích huyện Nghia Ky; diện tích xói mòn nhẹ chiếm 32,9% tổng diện tích.

Vì vậy có thể kết luận rằng tình trạng xói mòn đất hiện tại trong khu vực dự |n l{ tương đối nghiêm trọng.

Đường sẽ đi qua khu vực xói mòn đất ở c|c mức độ kh|c nhau. Vì vậy, b~i đổ đất đ| thải, c|c khu vực cắt cao v{ lấp s}u, độ dốc taluy đường v{ đường v{o được coi l{ mối lo lắng h{ng đầu về xói mòn đất yêu cầu phải chú ý cẩn thận

Phân tích tác động xói mòn đất

Theo ph}n tích, c|c giai đoạn x}y dựng kh|c nhau của đường cao tốc Đ{ Nẵng tới Quảng Ng~i như đ{o nền đường, đ{o sườn dốc taluy, lấp nền đường, vận chuyển đất, rải mặt đường, xử lý nền móng cầu, chất đống vật liệu, trộn bê-tông, vận h{nh m|y móc x}y dựng v.v… sẽ không tr|nh khỏi l{m hỏng cấu trúc đất, thực vật v{ khả năng chống xói mòn của đất. Kết quả l{, khả năng giữ đất ban đầu sẽ bị yếu đi v{ bị mất đi ho{n to{n. Kết quả ph}n tích cũng cho thấy:

- Ảnh hưởng về xói mòn đất trong giai đoạn x}y dựng còn nghiêm trọng hơn trong

giai đoạn vận h{nh đường cao tốc.

- Trong giai đoạn x}y dựng, việc thi công nền đường sẽ g}y ảnh hưởng xói mòn đất

nhiều hơn, đặc biệt l{ h{o đ{o v{ đất đ| thải.

- Xói mòn đất g}y ra bởi việc chiếm dụng đất tạm thời như lều trại, b~i đổ vật liệu,

vỉa hè tạm thời trong qu| trình x}y dựng l{ không thể bị l{m ngơ.

93

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Xói mòn đất sẽ dần dần được kiểm so|t theo c|c biện ph|p bảo vệ đất đúng đắn, nhưng việc x}y dựng đường cao tốc sẽ l{m tăng sự ph|t triển cho khu vực, như việc x}y dựng c|c nh{ m|y, khai th|c c|c mỏ, di trú v.v…ảnh hưởng đến xói mòn đất. Bên cạnh đó, một lượng nhỏ di trú v{ t|i định cư cũng sẽ t|c động lên xói mòn đất.

Ước tính khối lượng đất đá thải

Nền đường ước tính của đường cao tốc Đ{ Nẵng – Quảng Ng~i l{ 21.774.573 m3, tổng khối lượng nền đất bị bỏ đi ước tính l{ 9.330.126m3 (Nghiên cứu TEDI, th|ng 4 năm 2010)

Trong qu| trình thi công đường cao tốc Đ{ Nẵng – Quảng Ng~i, việc thi công nền đường (dự |n giao điểm, móng cầu v{ cống, dự |n đường hầm) có thể sản sinh ra 9.330.123m3 đất loại, l{ vấn đề tiềm ẩn lớn nhất liên quan đến xói mòn đất, phải được xếp đống v{ sử dụng hợp lý. Kế hoạch n{y, theo c|c đặc điểm đặc biệt của khu vực dọc đường cao tốc, dựa trên nguyên tắc bảo vệ môi trường. Những vị trí thích hợp để tập trung đất loại, với mục đích giảm thiểu sự chiếm dụng đất canh t|c v{ tận dụng r|c thải sẽ được lựa chọn. Những vị trí đó thường nằm trên c|c dốc tại ch}n núi, doi c|t ở c|c sông, khu đất hoang hoặc lòng sông khô. Dung tích của những nơi đó thường lớn hơn lượng r|c thải thực tế.

Các biện pháp bảo vệ đất

Nhìn chung, c|c biện ph|p kỹ thuật v{ trồng c}y xanh có thể được sử dụng kết hợp với nhau để thiết lập một hệ thống bảo vệ đất mở rộng v{ hiệu quả. C|c biện ph|p đặc biệt sẽ được ph|t triển cho những khu vực kh|c nhau: kênh mương v{ c|c công trình bảo vệ sẽ được x}y dựng tại b~i đất đ| thải v{ c|c công trường x}y dựng; c|c công trình bảo vệ dốc v{ c|c công trình trồng c}y xanh sẽ được sử dụng dọc con đường.

- Xử lý đất loại

Yêu cầu nh{ thầu sử dụng đất loại từ công t|c đ{o xới trong qu| trình x}y dựng với khối lượng nhiều hết sức có thể trừ phi kỹ sư cho rằng đất đó không phù hợp cho việc lấp.

Đất m{u mỡ (hoặc đất bề mặt) sẽ được ph}n phối cho những người d}n địa phương cần đến chúng, hoặc sẽ được t|i sử dụng để phục hồi thực vật ở một số khu vực bị ảnh hưởng bởi dự |n đường cao tốc (như mỏ lộ thiên, c|c b~i tạm thời v.v…)

Khối lượng đất lại còn lại (đất không thể sử dụng cho bất kỳ mục đích n{o) sẽ được đổ bỏ tại c|c b~i phế liệu)

- Nền đường

Rải đ| hoặc đổ vật liệu đ| v{o c|c mặt dốc, đôi lúc kết hợp với việc trông c}y ở những nơi cần thiết

C|c vật kiến trúc chắn như sọt đựng đất, gi{n chống, hoặc c|c dạng kh|c của h{ng r{o c}y xanh v{ công trình lưới được sử dụng để tạo mặt dốc phía sau taluy.

Tường chắn, những vật kiến trúc kỹ thuật trọng yếu hơn có thể chịu cong v{ ch}n móng được thiết kế để chịu |p lực tại nền dốc.

94

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Đất được gia cố, tường chịu lực sẽ được x}y lên do việc lấp đất sẽ được thực hiện với c|c mỏ neo được đầm chặt v{o trong c|c vật liệu lấp.

- Hệ thống tho|t nước cho nền đường v{ mặt đường

C|c cống ngăn nước sẽ được x}y dựng gần c|c khu vực nhạy cảm để giữ nước trước khi nước chảy tới những khu vực nghiêm trọng, v{ c|c cống ph}n nh|nh sẽ được x}y dựng để tr|nh sự tập trung dòng chảy qu| mức

C|c vật kiến trúc tiêu t|n bê-tông sẽ được x}y dựng để l{m chậm lại dòng nước mưa chảy nhanh trong c|c cống v{ vì vậy l{m giảm nguy cơ xói mòn hạ nguồn.

- Công việc trồng c}y xanh

C|c thảm thực vật sẽ được trồng mở rộng trên dất d{nh cho x}y dựng đường

Khu trồng c}y: một biện ph|p hiệu quả v{ kinh tế l{ khu trồng c}y, đặc biệt tại 62 thôn bị ảnh hưởng dọc theo hướng tuyến dự |n. Việc trồng c|c công viên c}y xanh tại c|c khu vực dịch vụ v{ một số vị trí dọc theo tuyến đường dự |n được đề xuất. C}y cối chiếm vị trí quan trọng trong việc cải thiện chất lượng không khí xung quanh v{ có chức năng l{m sạch không khí, giữ lại bụi v{ cả lọc bụi. C}y cối cũng hấp thụ một phần r|c thải, vì vậy chúng sẽ góp phần l{m giảm sự ô nhiễm nước mặt v{ giữ độ ẩm cho đất.

C|c loại c}y được đề xuất l{ bạch đ{n trắng v{ bạch đ{n đỏ, tr{m, acassia aneura v{ thông có thể sinh trưởng tốt ở những nơi nghèo chất dinh dưỡng dọc theo tuyến đường dự |n

Bên cạnh vai trò bảo vệ chống xói mòn v{ bốc hơi, c|c khu trồng c}y cũng cung cấp gỗ x}y dựng v{ gỗ củi. Thêm v{o đó, cỏ có thể sống dưới c|c bóng c}y sẽ l{ nguồn thức ăn cho động vật. C}y resam (Dicranopteris linearis) có thể ph|t triển tốt ở những nơi khô hạn sẽ cung cấp hiệu quả sinh th|i v{ kinh tế. Ngo{i ra, c}y cối sẽ bảo vệ chống xói mòn hiệu quả v{ chống bốc hơi trong suốt mùa khô.

Đối với khu vực với c|c bờ dốc nền đắp ở c|c cầu như Kỳ Lam, Chiêm Sơn, Tr{ Bồng v{ Tr{ Khúc, việc bảo vệ bờ dốc sẽ được thực hiện đối với đất dễ bị xói mòn. Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng – Quảng Ng~i chạy qua một khu vực với nhiều sông suối với tần suất lũ lụt cao. Cần thiết phải trồng c|c c}y trong họ Pean để bảo vệ c|c bờ dốc

Cỏ ventier nên được trồng ở những bờ dốc nền đắp cao để phục hồi thảm thực vật v{ bảo vệ chống xói mòn. Hệ thống thủy lợi nên được x}y dựng để duy trì hệ thống tho|t nước v{ tưới cỏ. Một nghiên cứu từ Bộ Giao Thông cho thấy cỏ ventier có thể l{m giảm tỉ lệ xói mòn từ 40% xuống 15%, v{ l{m giảm đất bị xói mòn từ 25 tấn/hecta xuống 6 tấn/hescta. Chi phí cho cỏ vetive chỉ bằng 30% chi phí của việc rải đ| vữa.

Bảo vệ đất trong giai đoạn đầu xây dựng Giai đoạn đầu x}y dựng thường liên quan đến việc thi công nền đường nơi c|c công trình bảo vệ không được x}y dựng. Vì vậy, c|c biện ph|p tạm thời sẽ được đặt ra tại những nơi xói mòn đất nghiêm trọng sẽ xảy ra.

95

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

- Biện ph|p bảo vệ đất tạm thời tại b~i trầm tích v{ t{i nguyên đất mặt

Trước khi x}y dựng, b~i trầm tích sẽ được x}y dựng với xi phông cống ngo{i cùng sẽ dẫn hướng nước mưa v{o trong hạ nguồn c|c sông, để tr|nh t|c động xói mòn trực tiếp bởi nước mưa. Nếu cần thiết, c|c vũng l{m chậm sẽ được x}y dựng để loại bỏ c|t v{ c|c chất rắn kh|c trong nước mưa trước khi chảy xuống hạ nguồn c|c sông

T{i liệu thiết kế chỉ ra rằng tỉ lệ phần trăm lớn nhất của đất thải l{ đ|. Vì vậy, để phục hồi t{i nguyên sau khi công việc đổ đất thải được ho{n th{nh, đất mặt sẽ được chuyển đến nơi kh|c trước khi việc dọn dẹp công trường bắt đầu. Đất mặt sẽ được đổ tại một góc của b~i đất đ| thải. Việc đặt v{ x}y dựng cọc sẽ được c}n nhắc để kiểm so|t xói mòn. C|c mương th|o nước v{ bể lắng bùn c|t tại c|c b~i đất đ| thải cũng sẽ góp phần kiểm so|t việc mất đi lớp đất mặt dẫn tới xói mòn.

- Biện ph|p bảo vệ đất tạm thời tại sườn bên của nền đường

Bởi vì cấu tạo của đất trên c|c bờ dốc được lấp đầy qu| lỏng lẻo để có thể kh|ng chịu c|c lực xói mòn của nước mưa, một chiếc đập (0,5m rộng x 0,2m cao) được đề xuất x}y dựng dọc theo mép nền đường để giữ nước mưa không chảy v{o trong đất trên c|c sườn bên. Ngo{i ra, một mương tho|t nước tạm thời cũng sẽ được x}y dựng dọc theo nền đường c|ch 50m để l{m lệch hướng nước mưa dư thừa. Một vũng l{m chậm cũng được cung cấp ở những nơi cần thiết ở hạ nguồn của mương tho|t nước để loại bỏ chất rắn trong dòng chảy.

Các biện pháp bảo vệ và phục hồi tại bãi trầm tích C|c biện ph|p chính để kiểm so|t xói mòn đất tại b~i trầm tích bao gồm tường chắn, c|c công trình tho|t nước, c|c biện ph|p phục hồi đất v{ cải tạo đất.

Tường chắn: được bọc bằng c|c vật liệu dự trữ. Độ rộng trên cùng l{ 0,5m, mặt ngo{i thẳng với mặt đất, trong khi mặt trong được tạo bậc với sườn bên l{ 1:0.3 v{ móng s}u hơn 0,5m. Tường được l{m bằng dầm bê-tông được lấp đầy bằng đ|.

C|c công trình tho|t nước: mương ngo{i cùng sẽ được x}y dựng tại b~i trầm tích ở vị trí cần thiết để l{m chệch hướng nước mưa dư thừa v{o hạ nguồn c|c sông. Mương sẽ được bọc bằng vật liệu đ| với mặt dốc 1:1

Trồng c}y: Sau khi việc lấp đổ được ho{n th{nh, b~i sẽ được phục hồi với sự bổ sung đất mặt để trồng c}y.

Các biện pháp trong mùa mưa Mưa thường được coi l{ một trong những nh}n tố nhanh chóng g}y ra xói mòn đất bao gồm xói mòn do nước, lún sụt v{ lở đất. Bởi vì dự |n được đặt tại khu vực có nhiều mưa thường tập trung v{o những giai đoạn nhất định, nên c|c biện ph|p thích hợp như việc x}y dựng được lên kế hoạch tốt v{ việc cải thiện hệ thống tho|t nước sẽ l{m giảm đ|ng kể sự xói mòn đất thường xuất hiện do việc l{m x|o trộn đất. Trong suốt mùa mưa, trước khi thi công nền đường, c|c cống sẽ được ho{n thiện hệ thống tho|t nước. Hệ thống ngăn v{ tho|t nước mưa sẽ được x}y dựng.

Trên c|c đoạn đường liên quan đến việc lấp cao v{ cắt s}u hoặc ở những nơi hiện tượng lở đất v{ lún sụt có thể xảy ra, việc thi công đường sẽ được lên kế hoạch để tr|nh mùa

96

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

mưa; nếu việc lên kế hoạch không thể được thực hiện, hệ thống tho|t nước sẽ được cải thiện để chắc chắn rằng nước mưa được tho|t êm v{ nhanh chóng v{ được kiểm so|t thích hợp.

Tác động sinh học và các biện pháp giảm nhẹ

Tác động đối với thực vật

Tác động lên thực vật bản địa do sự chiếm dụng đất Hướng tuyến đi ngang qua 38 x~, 12 huyện của th{nh phố Đ{ Nẵng v{ hai tỉnh (Quảng Nam v{ Quảng Ng~i). Bên phải đường rộng 70m. C|c t|c động lên sự chiếm dụng đất dọc 140km đường cao tốc được dựa trên thiết kế tuyến đường trong c|c nghiên cứu về tính khả thi v{ bản đồ địa chính của c|c x~ bị ảnh hưởng.

Sự chiếm dụng đất vĩnh viễn bởi dự |n đường đề xuất sẽ dẫn tới việc đ|nh mất một số thảm thực vật. C|c nghiên cứu hiện trường cho thấy rằng trong phạm vi đất bị chiếm dụng vĩnh viễn, có c|c loại thực vật như sau:

- ở địa hình bằng phẳng:

Hệ sinh th|i nông nghiệp được trồng, chủ yếu bao gồm c|c loại xung quanh c|c l{ng v{ dọc c|c bờ sông. C|c loại c}y chính l{: xo{i, mít, xoan, dendrocalamus membranaceu, tre gai, chuối, cam, roi, khế, thầu dầu, óc chó, trinh nữ, đơn buốt, mần tưới, hoa ngũ sắc, musa sp, cỏ tranh, cỏ sữa nhỏ l|, muntingia calabura v{ một số lo{i thuộc họ c{ phê kh|c

- ở địa hình gò đồi thấp:

C|c bụi c}y v{ c}y cối trên c|c đồi trọc chủ yếu bao gồm một số loại ưa nắng thuộc họ thầu dầu v{ thôi ba, v{ c|c lo{i thuộc họ hòa thảo. Th{nh phần thực vật trong khu vực bao gồm: bạch đ{n trắng, c}y keo, keo hoa v{ng, lạc, tre, chuối, xoan, dendrocalamus membranaceu, hoa ngũ sắc v{ một số lo{i thuộc cúc, họ cau, họ đậu, họ bìm bịp

Th{nh phần thực vật dọc theo những đoạn đường n{y bao gồm lúa, c}y ăn quả, hạt tiêu, lạc, vừng, sắn, dưa hấu, khoai lang v.v…Tổng cộng có khoảng 23.251 c}y ăn quả v{ c}y lấy gỗ; v{ 835.729 c}y công nghiệp sẽ bị chặt đi, vì vậy t|c động lên cả c|c hoạt động kinh tế v{ sinh khối thực vật tại c|c khu vực đó.

Nhìn chung, c|c t|c động từ việc chiếm dụng đất lên thảm thực vật không ở mức cao bởi vì gi| trị đa dạng sinh học của c|c c}y bị đốn chặt thấp v{ số lượng c|c c}y bị ảnh hưởng cũng tương đối nhỏ.

Tác động lên thực vật do việc thi công đường Trong suốt qu| trình thi công, đặt biệt tại công trường thi công cầu v{ đường hầm, lượng công nh}n v{ xe tải đ|ng kể sẽ xuất hiện, dẫn đến sự suy giảm của thảm thực vật, nếu việc thi công không được quản lý tốt.

Sự hiện diện của c|c xe tải chở vật liệu rời rạc tạo nên bụi theo gió thổi tới sẽ g}y nên ảnh hưởng bất lợi đến sự sinh trưởng của c}y cối gần con đường đề xuất. Bụi tích lũy trên bề mặt l| c}y sẽ ngăn cản chức năng quang hợp.

97

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vôi v{ xi măng sẽ l{m sản sinh ra đất cứng nếu chúng bị đổ xuống đất. Mặc dù những t|c động n{y chỉ trong thời gian ngắn, nhưng một khoảng thời gian nhất định sẽ được yêu cầu để phục hồi thảm thực vật sau khi c|c công trình được ho{n th{nh.

Nhìn chung, c|c t|c động từ việc thi công lên thảm thực vật l{ không đ|ng kể v{ ở mức độ thấp bởi vì c|c gi| trị đa dạng sinh học của c|c c}y bị đốn chặt thấp v{ số lượng thảm thực vật bị ảnh hưởng l{ không nhiều. Khi ađường cao tốc mới được x}y, việc phục hồi thảm thực vật có thể thực hiện được ở những nơi c|c biện ph|p tạo cảnh quan đẹp v{ phòng chống xói mòn có thể ứng dụng được.

Các tác động lên động vật sống trên cạn

Tác động lên động vật sống trên cạn trong giai đoạn thi công Độ rung của thiết bị, qu| tình nổ mìn, tiếng ồn, nước thải v{ khí thải thường được coi l{ những đối tượng ảnh hưởng đến động vật. Chúng có thể đẩy động vật đi xa khỏi chỗ ở hiện tại. Bởi vì động vật lưỡng cư được tìm thấy dọc theo con đường cao tốc dự kiến x}y dựng chủ yếu sống ở nông trại, c|c dòng suối v{ c|c thảm cỏ d{y trên c|c bờ dốc dọc theo c|c suối, nên c|c t|c động có thể quản lý được. Dự |n có thể l{m giảm thiểu những t|c động tiềm tang lên động vật thông qua việc ứng dụng c|c biện ph|p giảm nhẹ thích hợp chủ yếu dựa trên việc quản lý công nh}n x}y dựng v{ c|c hoạt động thi công như đ~ nêu trong EMP.

Trong qu| trình thi công, số lượng công nh}n x}y dựng sẽ tăng lên. Có thể họ sẽ chặt c}y m{ không được sự cho phép, vì vậy sẽ hủy hoại môi trường sống của động vật hoang d~. Thậm chí họ còn có thể đe dọa động vật hoang d~ thông qua việc săn bắn tr|i phép. Thực trạng tiêu thụ động vật hoang d~ như thức ăn có thể lan rộng. Việc n{y thúc đẩy việc săn bắn động vật hoang d~ như lớp bò s|t (ếch, rắn), chim v{ thú vật (thỏ). Sự mất đa dạng sinh học thường được quan s|t như một hoặc cả hai điều: (1) diện tích giảm đi bị chiếm dụng bởi c|c lo{i v{ c|c dạng cộng đồng v{ (2) sự phong phú giảm đi của c|c lo{i hoặc điều kiện của c|c cộng đồng v{ c|c hệ sinh th|i. Khả năng xảy ra của bất kỳ th{nh phần đa dạng sinh học n{o tiếp tục tồn tại – hoặc còn sống sót – trong thời gian d{i sẽ suy t{n về cả sự phong phú v{ diện tích sinh sống. Nếu việc mất đa dạng sinh th|i không được kiểm so|t, nó sẽ g}y ra sự khai th|c qu| mức c|c nguồn sinh học tự nhiên v{ thậm chí l{ cạn kiệt c|c nguồn đó. Tuy nhiên, t|c động tiêu cực tiềm ẩn n{y có thể được giảm nhẹ bởi điều khoản đ{o tạo về môi trường với c|c thông tin về tầm quan trọng của đa dạng sinh học v{ mối quan hệ của nó với sự ph|t triển bền vững. Những t|c động tiềm ẩn n{y cũng có thể được giảm nhẹ bằng việc thiết lập v{ thực hiện c|c quy định về đạo đức đối với công nh}n, bao gồm không đ|nh bắt v{ săn bắn c|c v{ động vật hoang d~, v{ không tiêu thụ c|c phẩm từ động vật hoang d~.

Việc đ{o mương v{ x}y dựng c|c công trình tạm thời v{ c|c đường v{o có thể dẫn đến việc hủy hoại v{ l{m tổn hại hệ sinh th|i địa phương. Chắc chắn sự ph|t triển của đường cao tốc sẽ l{m ph|t sinh số lượng đ|ng kể c|c vật liệu thải loại được yêu cầu phải bị dọn ra khỏi công trường hoặc bị đổ bỏ đi hoặc được chứa trong c|c kho ổn định v{ c|c khu vực vùi lấp. Điều n{y sẽ bao gồm c|c khu vùi lấp tạm thời v{ vĩnh viễn cần phải được quản lý về độ ổn định lún sụt, độ ổn định nền đắp, kiểm so|t tho|t nước v{ bảo vệ chống xói mòn (gió v{ nước) v{ đất bồi lắng. Sự dự trữ đất đ| thải trong c|c thung lũng nhỏ hoặc trên c|c bờ sông sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường sống của động vật. Tuy

98

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

nhiên, độ rộng được giới hạn (300m rộng) khu vực thi công con đường cao tốc đề xuất sẽ l{m giới hạn c|c t|c động tạm thời lên động vật hoang d~ địa phương. Sẽ khả thi cho động vật khi tìm kiếm những môi trường sống xen kẽ phong phú tại c|c khu vực xung quanh con đường cao tốc đề xuất nơi c|c loại thực vật giống nhau. Những t|c động có thể loại bỏ n{y sẽ biến mất với sự phục hồi thực vật. Trong những khu vực nơi đường cao tốc chạy ngang qua, động vật có thể trở về môi trường sống cũ của mình khi thực vật đ~ được phục hồi.

Chất chất g}y ô nhiễm của khí thải, nước thải v{ chất thải rắn được sinh ra do việc thi công đường sẽ g}y ô nhiễm môi trường của động vật. Sự ô nhiễm l{m giảm chất lượng môi trường sống của động vật, dẫn tới tình trạng chúng phải di cư đến môi trường sống kh|c sạch hơn. Ví dụ, việc thi công cầu có thể g}y nên những thay đổi về chất lượng nước. Điều n{y có thể dẫn tới việc mất đi môi trường sống hoặc sự suy giảm nguồn thức ăn cho lo{i bò s|t, lưỡng cư v{ c| sinh sống dọc theo c|c sông. Vì vậy, sự phong phú c}n đối v{ sự sống còn của những động vật n{y trong khu vực dự |n có thể bị giảm đi.

Nhìn chung, c|c t|c động từ việc thi công lên động vật l{ không đ|ng kể v{ ở mức độ thấp. Theo vạch ranh giới, hầu hết c|c lo{i trong khu vực dự |n thường được tìm thấy ở Việt Nam v{ không có lo{i n{o trong số chúng có gi| trị sinh học đ|ng kể.

Các tác động lên động vật lưỡng cư trong giai đoạn vận hành Đường cao tốc bị cô lập ho{n to{n sẽ duy trì những động vật trong một diện tích x|c định. Sự ph}n t|n môi trường sống có t|c động tiềm ẩn lên chúng trong việc tìm kiếm thức ăn v{ sinh sản. Tuy nhiên, c|c thông số kỹ thuật của cầu, cống của dự |n đề xuất có thể góp phần l{m giảm thiểu c|c t|c động tiềm ẩn lên c|c hoạt động thường ng{y của động vật.

Các tác động lên động thực vật sống dưới nước trong giai đoạn thi công

Các tác động lên sinh vật phù du và sinh vật đáy Nước có thể bị ô nhiễm bởi c|c chất g}y ô nhiễm sinh ra từ c|c công trường x}y dựng v{ l|n trại công nh}n, như cặn trong nước thải được xả ra từ c|c khu vực đ{o xới, chất dinh dưỡng v{ h{m lượng sinh học trong nước thải sinh hoạt được xả ra từ c|c l|n trại công nh}n, v{ dầu mỡ rò rỉ từ m|y móc x}y dựng. Ô nhiễm nước có thể l{m thay đổi ưu thế v{ cấu tạo của sinh vật phù du. Ví dụ, ấu trùng của họ phù du, s}u bọ c|nh lông, s}u bọ c|nh úp v{ bộ c|nh cứng l{ c|c lo{i phù hợp với môi trường nhiều nước sạch. Sự ô nhiễm nước sẽ l{m giảm số lượng c|c lo{i v{ sự phong phú c}n đối của d}n số. C|c công trường x}y dựng cầu ở gần kề với c|c vùng nước. Nếu vật liệu x}y dựng được cất giữ ở gần nước, chúng có thể dễ d{ng x}m nhập v{o nước v{ bị rửa trôi bởi dòng nước bề mặt hoặc những cơn mưa lớn. Đất đ{o xới, b~i đổ đ| v{ r|c thải x}y dựng không được che phủ sẽ dễ d{ng bị rửa trôi v{o nước khi trời mưa. Tất cả vật liệu đó có thể l{m cho nước có nhiều bùn, l{m thay đổi độ pH v{ g}y ảnh hưởng xấu đến môi trường sống của động vật dưới nước. Điều n{y có thể l{m cho sinh vật phù du v{ sinh vật đ|y không tồn tại được v{ l{m giảm sinh khối dưới nước tại c|c khu vực x}y dựng. Tuy nhiên, tổ chức sinh vật phù du có thể dễ d{ng sống sót trong nước với c|c yêu cầu chất lượng nước ven bờ. C|c t|c động tiềm ẩn lên sinh vật phù du gần c|c công trường x}y dựng sẽ buộc c|c nh{ quản lý dự |n thực hiện c|c biện ph|p giảm nhẹ (xem EMP) để l{m giảm thiểu c|c t|c động tiềm ẩn lên sinh vật phù du v{ c|c lo{i sống dưới nước kh|c.

99

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

C|c sinh vật đ|y sẽ chết hoặc di chuyển sang c|c vùng kh|c dọc theo bùn lòng sông gần c|c trụ cầu. Tuy nhiên, c|c lo{i sinh vật đ|y ph}n bố tương tự trong c|c môi trường sống tương tự dọc theo hướng tuyến. Vì vậy, c|c hoạt động x}y dựng không thể dẫn tới sự tuyệt chủng của c|c lo{i sinh vật đ|y. Bởi thế, c|c t|c động tiềm ẩn lên sinh vật đ|y l{ không đ|ng kể.

Tác động lên các loài cá Dự |n đề xuất sẽ bao gồm 4 cầu lớn bắc qua hệ thống c|c sông lớn: Thu Bồn – Vụ Gia, Tr{ Bồng v{ Tr{ Khúc. Hệ thống Vụ Gia – Thu Bồn l{ quan trọng nhất với sự tiềm năng thủy điện v{ sản lượng c| cao hơn. Việc thi công c|c cầu có thể dẫn tới l{m mất môi trường sống của động vật dưới nước do độ đục tăng, ô xy trong nước giảm v{ sự suy giảm nguồn thức ăn bao gồm sự giảm đi tạm thời của c|c tổ chức sinh vật phù du v{ sinh vật đ|y. Tuy nhiên, những t|c động n{y chỉ trong thời gian ngắn, có thể đảo ngược v{ xảy ra chỉ trong giai đoạn thi công. Sau khi c|c cầu được x}y xong, việc phục hồi số lượng c| sẽ có thể thực hiện được. Dự |n có thể giảm thiểu những t|c động tiềm ẩn n{y bằng c|ch sử dụng đ| đ~ nghiền vụn thay vì lấy c|t từ lòng sông để tr|nh ảnh hưởng đến số lượng c|.

C|c cầu trên sông Thu Bồn v{ B{ Rén sẽ được x}y dựng sử dụng một lượng đ|ng kể c|c cột chống. Vì vậy, dự đo|n rằng c|c t|c động lên số lượng c| sẽ được giới hạn bởi c|c t|c động chỉ trong thời gian ngắn tại c|c khu vực được khoanh vùng. Tương tự như vậy, vì việc thi công đường cao tốc sẽ diễn ra dọc sông, xói mòn có thể dẫn tới c|c chất rắn lơ lửng tăng lên trong c|c dòng sông có thể đuổi c| đi xa c|c khu vực bị t|c động trong qu| trình thi công. Tuy nhiên, t|c động n{y chỉ l{ tạm thời trong giai đoạn thi công m{ thôi.

Các tác động lên động thực vật dưới nước trong giai đoạn vận hành Trong giai đoạn vận h{nh, c|c chất g}y ô nhiễm được sinh ra từ khí thải giao thông v{ vật liệu rải đường có thể x}m nhập v{o c|c dòng sông thông qua dòng chảy được hình th{nh trên bề mặt cầu. Vì vậy, dòng nước l{m sạch vỉa hè cần phải đi qua mương tho|t nước nơi c|c chất lơ lửng v{ bùn đ~ giảm sút v{ lắng xuống. Dòng chảy vỉa hè có t|c động ít lên c|c dòng sông m{ không l{m thay đổi trạng th|i chất lượng nước, vì vậy, nó có t|c động ít nhất lên động thực vật sống dưới nước.

Nước thải từ trạm dịch vụ, khu đỗ xe v{ trạm thu phí được thu gom v{ thải tại c|c khu vực quy định, vì vậy, nó không thể g}y t|c động lên động thực vật sống dưới nước trong khu vực dự |n.

Các tác động lên hồ chứa Phú Ninh và khu vực được bảo vệ của nó

Có hồ chứa Phú Ninh nằm c|ch thượng nguồn (phía t}y) của hướng tuyến đề xuất khoảng 3km, v{ một đơn vị rừng phòng hộ lưu vực sông xa hơn về phía t}y của đập đ~ được đề xuất để l{m khu vực dự trữ. Tuy nhiên, giữa đập v{ hướng tuyến có c|c khu vực trồng c}y do tư nh}n quản lý. Bởi vì những đặc điểm n{y, việc x}y dựng đường cao tốc đề xuất sẽ không phải l{ một nguy cơ đe dọa đối với hồ chứa Phu Ninh v{ khu vực được bảo vệ của nó. Ngược lại, dự |n sẽ l{m tăng những điều kiện thuận lợi cho ph|t triển du lịch. Vì thế, con đường không g}y ra bất kỳ t|c động sinh th|i đ|ng kể n{o lên c|c khu vực n{y.

100

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Các tác động lên cây nông nghiệp

Dự |n n{y sẽ chiếm dụng vĩnh viễn 9.605.859 m2 đất (960,58 héc ta), trong đó 4.374.723 m2 (437,47 hec ta) l{ đất canh t|c, chiếm 45,5% tổng số đất bị dự |n chiếm dụng. Tuy nhiên, đất canh t|c bị ảnh hưởng chỉ chiếm 0,0035% tổng số đất canh t|c (125.468 triệu m2) trong khu vực dự |n. Việc chiếm dụng đất sẽ tạo ra thiệt hại trong sản xuất nông nghiệp; Tuy nhiên, t|c động của dự |n lên c}y trồng nông nghiệp l{ không đ|ng kể v{ ở mật độ thấp.

C|c c|nh đồng lúa l{ nguồn quan trọng cho cộng đồng địa phương v{ sự ph|t triển của khu vực. C|c hoạt động x}y dựng có thể t|c động tiêu cực lên c|nh đồng lúa từ dòng chảy từ c|c công trường x}y dựng v{ r|c thải. C|c t|c động lên đất canh t|c cần phải được quản lý thích hợp đặc biệt l{ trong giai đoạn x}y dựng. C|c biện ph|p giảm nhẹ có thể bao gồm việc giới hạn thời gian c|c hoạt động x}y dựng để tr|nh mùa thu hoạch, sự kiểm so|t dòng chảy v{ bụi dọc theo h{nh lang dự |n.

Theo kế hoạch thi công, đường cao tốc sẽ được x}y dựng từ th|ng 1 năm 2012 tới th|ng 5 năm 2016 (khoảng 4 năm). Trong suốt giai đoạn n{y, việc thi công đường cao tốc sẽ được thực hiện trong 4 mùa mưa. Vì vậy, c|c nh{ thầu phải chuẩn bị kế hoạch x}y dựng trong mùa mưa với c|c biện ph|p kiểm so|t dòng chảy v{ xói mòn.

Các biện pháp giảm nhẹ trong giai đoạn thiết kế

Một kế hoạch chi tiết về vị trí c|c l|n trại v{ công trường thi công sẽ được yêu cầu trong hồ sơ thầu. C|c tiêu chí phòng tr|nh sẽ được |p dụng để x|c định địa điểm cho c|c l|n trại v{ công trường x}y dựng. Sẽ hạn chế tối đa chiếm dụng đất trồng trọt, nếu có thể . Kế hoạch x}y dựng sẽ được đ|nh gi| để l{m giảm thời gian chiếm dụng đất tạm thời.

Lớp đất mặt sẽ được giữ lại tối đa tại những nơi có thể. C|c công trình tho|t nước v{ chống xói mòn như r~nh tho|t nước, r~nh tiêu bên, tường bề mặt, bảo vệ bờ dốc, tường chắn v{ c|c hố tiêu t|n năng lượng, không chỉ l{m ổn định mặt đắp nền m{ còn ngăn chặn v{ kiểm so|t xói mòn đất. Đối với c|c mỏ lộ thiên, thiết kế bảo vệ môi trường sẽ được thực hiện. Lớp đất mặt nên được phục hồi ở những nơi có thể dể t|i sử dụng v{ bảo vệ đất.

Các biện pháp giảm nhẹ trong giai đoạn xây dựng

Việc gi|o dục về bảo vệ môi trường bao gồm việc tr|nh ph| huỷ thực vật v{ động vật địa phương sẽ được cung cấp cho công nh}n x}y dựng.

R|c thải v{ nước thải sinh hoạt từ c|c l|n trại x}y dựng v{ c|c công trường x}y dựng sẽ được đổ bỏ tại c|c nơi quy định.

Chú ý tới việc bảo vệ dòng chảy của sông trong qu| trình thi công, đặc biệt về việc ngăn đất v{ vật liệu x}y dựng x}m nhập v{o dòng chảy. Việc khai th|c c|c mỏ lộ thiên v{ đổ bỏ r|c thải sẽ được thực hiện nghiêm túc theo c|c yêu cầu thiết kế, việc phục hồi phải tu}n theo c|c cam kết v{ yêu cầu đ~ được đặt ra trong suốt giai đoạn thiết kế.

Việc phục hồi đất v{ sự t|i canh t|c th{nh công của đất sử dụng tạm thời phần nhiều dựa v{o việc bảo vệ đất mặt. Nếu đất mặt đầy đủ được giữ gìn tốt trong suốt giai đoạn x}y

101

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

dựng, thì công việc t|i canh t|c những b~i đất bị chiếm dụng tạm thời sau khi việc x}y dựng ho{n th{nh coi như đ~ th{nh công một nửa. Vì vậy, c|c nh{ thầu cần di dời đất mặt, giữ bên cạnh, bảo vệ khỏi bị xói mòn trước khi sử dụng lần đầu trên đất bị chiếm dụng tạm thời. Đất mặt n{y sẽ được sử dụng cho việc t|i canh t|c v{ phục hồi.

Trong giai đoạn x}y dựng, c|n bộ gi|m s|t x}y dựng sẽ có nhiệm vụ kiểm tra công trường. C|n bộ từ DONRE v{ Sở Bảo vệ Rừng sẽ thanh tra công trường thường xuyên.

Các biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn vận hành

Việc tiếp tục trồng c}y v{ trồng cỏ tại c|c bờ dốc, giao điểm v{ khu vực dịch vụ của đường cao tốc đề xuất vẫn được đề xuất.

Các tác động lên môi trường kinh tế xã hội và các biện pháp giảm thiểu

Các tác động tích cực và những thay đổi sử dụng đất

Việc thi công dự |n sẽ cải thiện điều kiện giao thông ho{n to{n bao gồm th{nh phố Đ{ Nẵng. Công nghệ v{ thông tin được đưa ra bởi đường cao tốc sẽ giúp ph|t triển một loạt c|c dự |n công nghiệp. Thêm v{o sự ph|t triển kinh tế địa phương, dự |n có thể mang lại nhiều cơ hội việc l{m cho người d}n địa phương, như l{m việc dọc công trường dự |n. Kết quả l{, có thể l{m giảm số người di trú tới c|c th{nh phố hoặc tỉnh kh|c để l{m việc. Sau khi ho{n th{nh, nó sẽ giúp cải thiện c|c dịch vụ công cộng, như, hệ thống vận tải tốt hơn cho người d}n địa phương. Nó cũng góp phần l{m tăng chất lượng cuộc sống của d}n cư thông qua việc cải thiện y tế v{ an to{n bằng c|ch l{m giảm số vụ tai nạn đường bộ v{ giảm thời gian đi lại, v.v…

Đ{ Nẵng đ~ ph|t triển một kế hoạch sử dụng v{ ph|t triển đất to{n diện sẽ l{m chắc vùng trũng đường cao tốc hơn nữa sẽ xúc t|c v{ chuyển sự sử dụng v{ c|c hướng ph|t triển đất hiện tại theo kế hoạch (xem hình 28). Về cơ bản, Đ{ Nẵng sẽ chiếm dụng một vị chí vững chắc v{ ổn định đóng vai trò quan trọng ở khu vực trung t}m v{ cao nguyên về kinh tế công nghiệp, thương mại, dịch vụ, du lịch, đ|nh bắt c|, nông nghiệp v{ l}m nghiệp, vừa l{ cửa ngõ quốc gia vừa l{ cửa ngõ khu vực dẫn ra thị trường quốc tế thông qua h{nh lang kinh tế Đông – T}y nối Đ{ Nẵng với L{o v{ Th|i Lan.

102

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hình 28. Kế hoạch phát triển sử dụng đất của thành phố Đà Nẵng đến năm 2010

Các tác động tiềm ẩn do việc chiếm dụng đất

Với hướng tuyến được lựa chọn, tổng số 9.605.859 m2 (960,58 héc ta) đất sẽ bị chiếm dụng vĩnh viễn như được thể hiện trong bảng dưới đ}y:

Bảng 47. Số diện tích bị ảnh hưởng của các loại đất khác nhau

STT Loại sử dụng đất bị dự án đề xuất chiếm dụng Diện tích đất (m2) Phần trăm của tổng diện tích đất bị dự án chiếm dụng (%)

45,5 Đất canh t|c

Lúa C}y hoa m{u Tổng cộng

19,1 7,6 27,8 1 2 3 4 3.583.465 956.927 4.374.723 1.838.252 726.385 2.666.499

Nguồn: Kế hoạch t|i định cư (RAP) của DQEP, th|ng 6 năm 2010, ENCOSE.JS.COM

7 Theo hệ thống luật đất đai Việt Nam, “đất không sử dụng có nghĩa l{ quyền sử dụng đất không được trao cho bất cứ c| nh}n hay tổ chức n{o hoặc không được cho ai thuê. Đất không được sử dụng thông thường l{ đất cằn cỗi hoặc đất với thảm thực vật nghèo n{n, thường l{ c}y bụi.

Đất l}m nghiệp (Bạch đ{n v{ c}y keo) Đất ở Đất kh|c (bao gồm đất đồi, đất không sử dụng7 v.v…) TỔNG CỘNG 9.605.859 100,0

103

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Đất ở, đất nông nghiệp, đất trồng c}y v{ đất kh|c l{ c|c loại đất chính sẽ bị mất đi bởi dự |n. Tỉ lệ mất đất nông nghiệp của khu vực cao nhất so với c|c khu vực kh|c l{ 4.374.723 m2 (45,5%) trong tổng số đất bị dự |n chiếm dụng. Một diện tích lớn c|c vùng trồng c}y bị ảnh hưởng (1.838.252 m2, 19,1%) không có bất kỳ hoặc gi| trị đa dạng sinh học thấp được sử dụng bởi người d}n v{ c|c cơ quan khu vực công. Diện tích đất ở v{ đất kh|c bị ảnh hưởng bởi dự |n l{ 726.385 m2 (27,8%) v{ 2.666.499 m2 (7,6%) trong tổng số đất bị dự |n chiếm dụng.

C|c t|c động về việc chiếm dụng đất được tóm tắt trong Bảng 48.

Bảng 48. Tóm tắt các tác động về việc chiếm dụng đất từ Km 0 tới Km 140

STT Hạng mục Đơn vị Số lượng

1 2 3 4 5 6 7 8 m2 m2 m2 m2 m2 m2 m2 6935 14707 9603 32082 2446 19740 13645 10.773

Nguồn: Kế hoạch h{nh động t|i định cư (RAP) của DQEP, th|ng 6 năm 2001, ENCOSE.JS.COM

Theo c|c kết quả thống kê về thiệt hại, 6.194 hộ gia đình sẽ bị ảnh hưởng trong 38 x~ thuộc 12 huyện trong phạm vi 3 tỉnh dự |n. 1.588 hộ trong số những hộ n{y sẽ mất 726.385 m2 đất ở (mất một phần hoặc mất to{n bộ) v{ 4.237 hộ sẽ mất 4.338.650 m2 đất nông nghiệp. 1.411 hộ sẽ mất 66.106m2 vật kiến trúc (bao gồm cả mất một phần v{ to{n bộ). 4.258 hộ đ~ chọn di dời tới c|c khu t|i định cư của dự |n, trong đó 632 hộ đang di dời do bị mất đất ở, 3.575 hộ do mất đất nông nghiệp v{ 51 hộ do mất điều kiện l{m ăn. VEC đ~ chuẩn bị c|c Kế hoạch H{nh động T|i định cư (RAP) phù hợp với c|c yêu cầu của OP 4.12 của Ng}n h{ng về t|i định cư tự nguyện cung cấp c|c biện ph|p giảm nhẹ

8 C|c cấp nh{ được x|c định trong Thông tư số 07/LB-TT ng{y 30/9/1991, trong đó - Nh{ cấp I: Nh{ với cấu trúc gạch v{ bê-tông, c|c điều kiện sống ho{n thiện v{ tiện nghi (như bếp, WC, nh{ tắm, điện v{ nước v.v…) - Nh{ cấp II: Nh{ với cấu trúc gạch v{ bê-tông; c|c điều kiện sống ít ho{n thiên v{ tiện nghi hơn nh{ cấp I - Nh{ cấp III: Nh{ với cấu trúc gạch, m|i fibro hoặc ngói, c|c điều kiện sống bình thường - Nh{ cấp IV: Nh{ với cấu trúc gạch hoặc gỗ, m|i ngói, c|c điều kiện sống tồi

9 10 11 12 13 14 15 16 Nh{ cấp I8 Nh{ cấp II Nh{ cấp III Nh{ cấp IV Nh{ tạm Bếp Nh{ d{nh cho pountry Vật kiến trúc kh|c với m|i trước bằng fibro xi măng Đất canh t|c Khu trồng c}y Đất ở Đất kh|c Ruộng lúa C}y trồng h{ng năm C}y đồn điền C|c c}y kh|c m2 m2 m2 m2 m2 m2 Số lượng c}y Số lượng c}y 4.374.723 1.838.252 726.385 2.666.500 3.469.670 69.519 835.729 23.251

104

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

hướng tới c|c t|c động bất lợi lên c|c hộ bị ảnh hưởng. RAP riêng biệt đ~ được chuẩn bị cho từng tỉnh của 3 tỉnh dự |n l{ Đ{ Nẵng, Quảng Nam v{ Quảng Ng~i

Vấn đề t|i định cư l{ mối quan t}m h{ng đầu của c|c cộng đồng d}n cư trong công t|c ngo{i hiện trường. Qu| trình t|i định cư chắc chắn g}y nên những |p lực đ|ng kể giữa những người cần phải t|i định cư. Việc t|i định cư cũng đòi hỏi trẻ em phải chuyển trường dẫn đến |p lực bổ sung giữa trẻ em v{ gia đình của chúng. Thêm v{o đó, việc di dời không thể l{m cho mọi người giữ được công việc hiện tại của họ, v{ có thể g}y nên thiệt hại về t{i sản sản xuất như đất nông nghiệp v{ c|c ki ốt ven đường cũng như sự gi|n đoạn c|c hoạt động sản xuất.

Khía cạnh gi|n đoạn nhất của việc t|i định cư l{ ở chỗ những người bị ảnh hưởng sẽ mất đi to{n bộ hoặc một phần đường v{o đất nông nghiệp. Không có đất nông nghiệp dư thừa ở bất cứ nơi đ}u trong khu vực dự |n v{ những người bị ảnh hưởng tiềm tang lo lắng rằng họ sẽ không thể phục hồi được kế sinh nhai bằng mức độ trước khi x}y dựng dự |n. Đó không phải l{ vấn đề Dự |n cung cấp cơ hội cho những người bị ảnh hưởng để cải thiện kế sinh nhai của họ m{ l{ họ không mong muốn kế sinh nhai của họ bị giảm gi| trị, việc n{y cũng tạo ra |p lực bổ sung giữa trẻ em v{ gia đình.

Cụ thể l{, khu vực dự |n có số lượng lớn những người có thể dễ d{ng rơi (trở lại) v{o đói nghèo khi gặp phải những cú shock bên ngo{i, sự gi|n đoạn tiềm ẩn của c|c hoạt động sản xuất cũng như thiệt hại về t{i sản sản xuất có thể g}y nên những t|c động tiêu cực lên tình trạng tốt đẹp của d}n cư. Kế hoạch t|i định cư cũng tính đến những t|c động tiêu cực tiềm ẩn n{y v{ đưa ra c|c biện ph|p để giảm thiểu những ảnh hưởng bất lợi tiềm ẩn của việc t|i định cư không tự nguyện.

Các nguy cơ đối với cộng đồng địa phương

Các tác động tiêu cực lên kinh tế địa phương C|c hoạt động x}y dựng chung liên quan đến việc thực hiện dự |n sẽ tiềm ẩn l{m gi|n đoạn c|c hoạt động kinh tế trong khu vực dự |n. Cụ thể l{, việc thi công đường chắc chắn sẽ l{m gi|n đoạn c|c hoạt động sản xuất sau đ}y:

- Yêu cầu thông qua giao thông lấy c|c tuyến kh|c nhau hoặc giảm số đường nhỏ

không thể sử dụng được

- Giới hạn việc buôn b|n cửa hiệu, bao gồm c|c nh{ h{ng v{ công việc kinh doanh

kh|c dọc con đường do sự chiếm dụng đất

- Ngăn cản luồng c|c nguồn bên ngo{i v{o khu vực dự |n; v{ - Ngăn cản việc vận chuyển c|c sản phẩm ra c|c thị trường bên ngo{i

Kế hoạch T|i định cư nên hướng tới những t|c động tiêu cực thông qua c|c biện ph|p bồi thường. Thiết kế dự |n nên quan t}m đến những t|c động bất lợi tiềm ẩn n{y lên c|c hoạt động kinh kế của khu vực dự |n v{ cố gắng giảm thiểu c|c t|c động ph| vỡ của c|c hoạt động x}y dựng. Kế hoạch x}y dựng đường cao tốc nên được cung cấp sẵn sang cho công chúng tìm hiểu thông tin. Người d}n địa phương nên được thông b|o từ trước về sự khởi công của dự |n để họ có thể lên kế hoạch. Cũng vậy, kế hoạch x}y dựng nên tr|nh mùa vụ sản xuất để giảm thiểu những t|c động kinh tế bất lợi.

105

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Chia cắt cộng đồng địa phương Hầu hết khu d}n cư v{ đất nông nghiệp của 62 l{ng dọc con đường sẽ bị ph}n chia th{nh hai khu vực bởi việc x}y dựng đường cao tốc đề xuất. C|c cộng đồng địa phương v{ dất nông nghiệp có liên quan có thể bị t|ch ra liên quan đến đường cao tốc sẽ ảnh hưởng đến c|c hoạt động kinh tế v{ sinh hoạt thường ng{y.

Việc cung cấp c|c điểm giao nhau sẽ l{ một giải ph|p giảm nhẹ thích hợp. C|c vị trí tốt nhất của c|c điểm giao nhau sẽ được x|c định trong giai đoạn thiết kế với sự tư vấn của c|c cộng đồng địa phương.

Các tác động lên sức khỏe cộng đồng Sự l}y lan HIV/AIDS tăng lên v{ c|c bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục kh|c đặc biệt thông qua nạn mại d}m l{ những nguy cơ thường gắn với c|c dự |n x}y dựng lớn. Điều n{y trở nên đ|ng kể hơn khi dự |n liên quan đến số lượng lớn công nh}n x}y dựng tạm thời. Dự đo|n rằng đa số công nh}n sẽ đến từ c|c khu vực nông thôn. Những nguy cơ có liên quan bao gồm sự buôn b|n người v{ sử dụng thuốc phiện tr|i phép.

Nguy cơ HIV/AIDS v{ nạn buôn người nêu trên liên quan đặc biệt tới phụ nữ v{ trẻ em. Đường cao tốc ho{n th{nh sẽ l{m tăng sự di trú của người d}n tới c|c khu vực dọc hướng tuyến; điều n{y sẽ l{m tăng nguy cơ tiềm ẩn phụ nữ v{ trẻ em bị bóc lột v{ buôn b|n.

Sự phá vỡ/căng thẳng xã hội từ sự tràn vào của công nhân liên quan đến việc thực hiện dự án C|c lao động bên ngo{i liên quan đến c|c hoạt động x}y dựng có thể ph| vỡ trật tự x~ hội trong khu vực dự |n, g}y nên sự căng thẳng x~ hội. Khi c|c công nh}n x}y dựng hòa v{o c|c l|n trại công nh}n v{ c|c khu vực x}y dựng, họ sống ở đó trong suốt giai đoạn x}y dựng, t|c động qua lại với d}n cư địa phương. Nguy cơ tiềm ẩn rằng có những người mời mọc việc l{m ăn với công nh}n, có thể bao gồm cả việc quan hệ với công nh}n vì mục đích thương mại m{ cộng đồng địa phương coi l{ “tệ nạn x~ hội”, bởi vì hầu hết công nh}n đều l{ nam giới sống xa gia đình. Những chỉ đạo d{nh cho c|c hoạt động x}y dựng nên c}n nhắc điều n{y v{ bao gồm những biện ph|p giảm nhẹ thích hợp. Sự thông tin liên lạc thuận lợi giữa người d}n c|c l{ng v{ công nh}n cũng sẽ góp phần l{m giảm sự căng thẳng x~ hội tiềm ẩn.

Tai nạn giao thông Việc thi công dự |n yêu cầu những thiết bị x}y dựng lớn v{ nhiều loại như xe ủi đất, m|y xúc, m|y ho{n thiện bê-tông nhựa đường v.v… v{ đặc biệt l{ c|c xe tải cỡ lớn vận chuyển vật liệu x}y dựng v{ phế liệu. Nguy cơ c|c tai nạn l{ rất cao khi có nhiều xe cộ như vậy trong khu vực d}n cư. Những nguy cơ cao nhất sẽ xuất hiện tại c|c giao điểm như NH14B, NH14E, PR605, PR609, PR610, PR616, PR617, PR623, PR625, PR624, đường huyện 59, đường huyện 55, v{ c|c giao điểm với cac khu công nghiệp, kinh tế bao gồm Cam Son, Dung Quat, Chu Lai, Tam Ky, Quang Ngai. Sự giảm nhẹ những t|c động n{y sẽ được thực hiện nghiêm túc

Ô nhiễm bụi và tiếng ồn Cũng có dự đo|n rằng giai đoạn thi công, cũng như giai đoạn vận h{nh của đường cao tốc đề xuất sẽ dẫn đến sự ô nhiễm bụi v{ tiếng ồn tăng lên cho người d}n địa phương.

106

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Các biện pháp giảm nhẹ

Các biện pháp giảm nhẹ trong giai đoạn thiết kế Trong giai đoạn thiết kế ban đầu v{ giai đoạn thiết kế bản vẽ x}y dựng, với sự tham vấn c|c chính quyền địa phương v{ c|c cộng đồng d}n cư dọc tuyến đường đ~ hướng tới c|c ý kiến về c|c biện ph|p giảm nhẹ

Hợp đồng đ~ ký giữa chủ đầu tư dự |n v{ c|c nh{ thầu nên x|c định tr|ch nhiệm v{ nghĩa vụ của nh{ thầu để thực hiện c|c biện ph|p giảm nhẹ v{ bảo vệ.

Giảm thiểu sự chiếm dụng đất màu mỡ và đất rừng Đất dùng cho c|c mục đích tạm thời sẽ được phục hồi phục vụ cho sự ph|t triển nông nghiệp;

Giảm thiểu sự chia cắt cộng đồng dân cư địa phương Tổng cộng 107 cống chui d}n sinh, 26 cầu vượt ngang qua c|c đường địa phương v{ c|c đường giao tại những cấp độ kh|c nhau, cầu vượt, chín giao điểm v{ 26 cầu cạn trên khu vực lũ lụt sẽ được x}y dựng tại 62 khu d}n cư, v{ c|c giao điểm với NH14B, NH14E, PR610, PR616, PR617, PR623, PR624 v{ PR625. C|c biện ph|p nên giảm nhẹ t|c động lên c|c cộng đồng d}n cư dọc hai bên đường cao tốc v{ c|c bộ phận bị ph| vỡ.

Các biện pháp giảm nhẹ trong giai đoạn xây dựng C|c hoạt động x}y dựng liên quan đến việc thực hiện dự |n g}y ra c|c nguy cơ bất lợi tiềm ẩn cho đời sống kinh tế v{ x~ hội tốt đẹp của d}n cư trong khu vực dự |n. C|c biện ph|p đề xuất bên đưới để giảm nhẹ những ảnh hưởng đó được thảo luận dưới đ}y.

Kế hoạch tái định cư Kế hoạch t|i định cư nên hướng v{o t|c động di dời v{ kế sinh nhai của dự |n để loại trừ sự nghèo đói v{ c|c t|c động x~ hội tiềm ẩn. C|c chấp có thẩm quyền địa phương v{ VEC phải bảo đảm rằng sự t|i định cư tự nguyện sẽ được thực hiện phù hợp với kế hoạch H{nh động T|i định cư đ~ được phê chuẩn, c|c chính s|ch h{nh động của Ng}n h{ng Thế Giới (OP 4.12, OP 4.10), luật ph|p v{ c|c quy định của chính phủ về việc t|i định cư tự nguyện. C|c khu vực t|i định cư sẽ được ph|t triển tốt về cơ sở hạ tầng v{ c|c dịch vụ x~ hội như đường nội bộ, hệ thống cung cấp điện nước, hệ thống tho|t nước v{ xử lý nước thải v.v…

C|c chương trình phục hồi kinh tế cho những người phải di dời bị ảnh hưởng nghiêm trọng (DPs) v{ c|c nhóm bị thiệt hại được ph|t triển để chắc chắn rằng họ sẽ cải thiện được hoặc ít nhất l{ phục hồi lại được kế sinh nhai trước khi di dời. C|c chương trình được đề xuất dựa trên sự tham vấn với DPs v{ những người hưởng lợi kh|c, đặc biệt l{ c|c tổ chức phi chính phủ địa phương. Để đ|p ứng c|c yêu cầu của Ng}n h{ng Thế Giới, việc thanh to|n cho tất cả t{i sản (Bao gồm đất, vật kiến trúc, hoa m{u v{ c|c t{i sản kh|c) phải được dựa trên chi phí di dời với gi| trị c|c t{i sản theo gi| cả thị trường. T{i sản DPs nên được phục hồi ít nhất tới mức trước khi di dời/t|i định cư. Trong c|c buổi họp cộng đồng, chính quyền địa phương đưa ra đ|nh gi| cao liên quan đến chính s|ch của Ng}n h{ng Thế Giới để phục hồi kế sinh nhai của những người d}n bị ảnh hưởng v{ để hỗ trợ những hộ gia đình nghèo v{ bị thiệt hại.

107

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Các biện pháp giảm nhẹ liên quan đến các tác động lên sức khỏe cộng đồng Dự |n sẽ hướng tới nhu cầu phổ biến tốt hơn thông tin về HIV/AIDS v{ c|c nguy cơ kh|c như sử dụng thuốc phiện v{ buôn b|n người. Theo dự |n, c|c chương trình phòng chống HIV/AIDS v{ nạn buôn b|n người nên chắc chắn rằng c|c cộng đồng không phải chịu nguy cơ tăng lên của việc l}y nhiễm c|c bệnh đường tình dục, thuốc phiện v{ nạn buôn b|n người do đường cao tốc v{ sự vận tải được cải thiện. chương trình phòng chống HIV/AIDS nên bao gồm c|c cuộc vận động ý thức tại c|c công trường x}y dựng v{ trong c|c cộng đồng cũng như ph|t triển c|c nh{ gi|o dục v{ sự theo dõi cộng đồng kết hợp với việc phòng chống nạn buôn người, ý thức về sự di trú an to{n v{ việc theo dõi cộng đồng.

Quản lý và phòng tránh tai nạn giao thông Khối lượng giao thông tại c|c giao điểm với NH14B, NH14E, PR605, PR610, PR616, PR617, PR623, PR602 v{ c|c đường địa phương kh|c sẽ tăng lên liên quan đến c|c phương tiện vận chuyển vật liệu x}y dựng dẫn đến c|c tai nạn giao thông tiềm ẩn, đặc biệt l{ đối với trẻ em v{ học sinh. Để giảm thiểu c|c nguy cơ, chương trình ý thức an to{n giao thông đường bộ nên được bao gồm trong dự |n. C|c công trình an to{n của đường cao tốc sẽ bao gồm lan can, h{ng r{o, chống chói với |nh s|ng ngược chiều, biển b|o giao thông v{ hệ thống chiếu s|ng.

Các biện pháp giảm nhẹ ô nhiễm bụi và tiếng ồn Đối với cả hai giai đoạn x}y dựng v{ vận h{nh, Kế hoạch Quản lý Môi trường nên bao gồm c|c biện ph|p giảm nhẹ hướng tới c|c vấn đề ô nhiễm bụi v{ tiếng ồn v{ giảm thiểu bất kỳ t|c động n{o lên d}n cư.

Các tác động lên các nguồn văn hóa

Chủ đầu tư dự |n đ~ phối hợp chủ động với Viện khảo cổ học của hoạc viện khoa học X~ hội Việt Nam để chuẩn bị một b|o c|o về việc điều tra khảo cổ (giai đoạn 1) dọc tuyến đường cao tốc Đ{ Nẵng – Quảng Ng~i. Để biết thêm thông tin chi tiết về kết quả điều tra khảo cổ giai đoạn 1, xin xem b|o c|o khảo cổ học

C|c kết quả điều tra được thực hiện cho thấy rằng có 3 khu vực bị ảnh hưởng trực tiếp v{ một khu vực bị ảnh hưởng gi|n tiếp trên đường cao tốc đề xuất tại tỉnh Quảng Nam. Tất cả bốn khu vực n{y đều nằm trong khu vực kiến trúc của c|c di tích Chăm-pa tại thung lũng Chiem Son, thôn Chiem Son, x~ Duy Trinh, huyện Duy Xuyen tại đoạn đường Km 21+800 – Km 22+450 của đường cao tốc (Hình 29). Chúng l{ tất cả c|c dấu tích kiến trúc Chăm pa đ~ được công nhận v{ xếp hạng l{ c|c khu vực khảo cổ cấp tỉnh theo Quyết định số 754/QDUB ng{y 13/3/2006 của Ủy ban Nh}n d}n tỉnh Quảng Nam. Chúng bao gồm Gò Gạch, Gò Lồi, Triền Tranh v{ Chùa Vua.

Tại Quảng Ng~i, mặc dù không tìm thấy địa điểm n{o, nhưng dấu hiệu của c|c địa điểm tiềm ẩn rất đ|ng kể trên bờ sông Tr{ Bồng ở x~ Bình Trung, huyện Bình Sơn.

Xa khỏi đó, một số đồ tạo t|c khảo cổ đ~ được tìm thấy rải r|c ở khu vực l{m việc. Chúng đ~ được thu thập v{ lưu giữ tại viện bảo tang địa phương, c|c bộ sưu tập c| nh}n hoặc trong c|c nh{ của d}n cư địa phương.

108

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Hình 29. Sự phân bố các dấu tích Chăm pa ở thung lũng Chiêm Sơn Tây tại đường giao của đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi

Cường độ tác động

Các địa điểm chịu tác động trực tiếp: Có 3 địa điểm l{ Triền Tranh, Gò Gạch v{ Gò Lồi nằm dưới sự t|c động trực tiếp của việc thi công đường cao tốc Đ{ Nẵng – Quảng Ng~i với nhiều mức độ kh|c nhau

- Địa điểm Triền Tranh

Hướng tuyến đường cao tốc đi xuyên qua địa điểm n{y từ Km 22 tới Km 22+300. Điểm giữa của tuyến đường chiếm 1/3 diện tích địa điểm. Vì vậy, điều đó có nghĩa l{ ít nhất một nửa diện tích địa điểm sẽ bị chôn vùi dưới đường cao tốc. Có thể suy ra rằng địa điểm n{y sẽ bị ph| hủy ho{n to{n

- Địa điểm Gò Gạch

Tại Gò Gạch, đường cao tốc chạy từ Km 21+800 tới Km 21+950. Điểm giữa của tuyến đường cắt xuyên qua trung t}m gò. Như vậy, sau khi ranh giới của diện tích đất d{nh cho sử dụng được x|c định trong thiết kế chi tiết, nhóm tư vấn khảo cổ sẽ phải tiếp tục một khảo s|t chi tiết hơn tại địa điểm n{y. Kết quả khảo s|t sẽ l{ cơ sở cho nhóm tư vấn đề xuất c|c giải ph|p như việc đ{o xới v{ di dời đồ tạo t|c tới viện bảo tang tỉnh v{ thực hiện những thủ tục hợp ph|p cần thiết để thực hiện nhiệm vụ

- Địa điểm Gò Lồi

Tại Gò Lồi, đường cao tốc chạy xuyên qua mặt phía T}y của địa điểm n{y tại Km 22+450. Trên thực tế, điểm giữa của tuyến đường cắt phần mở rộng của Gò Lồi nơi không dấu hiệu n{o của địa điểm được quan s|t thấy. Đường biên địa điểm n{y trải d{i từ tận cùng phía Bắc tới trung t}m của gò.

109

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Tuyến đường chỉ ảnh hưởng một phần của không gian địa điểm n{y, vì vậy, cường độ t|c động không đ|ng kể. Tuy nhiên, địa điểm n{y nằm trong phạm vi diện tích ch}n núi Eo – nơi một đường hầm d{i 540m dự kiến sẽ được x}y dựng. Nh{ đầu tư cũng x|c nhận rằng đường hầm sẽ được x}y dựng sử dụng công nghệ mới của NATM. Công nghệ n{y sẽ l{m giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực tới môi trường. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn chú ý đến khả năng ảnh hưởng từ việc x}y dựng đường hầm đến địa điểm n{y, đặc biệt độ rung sinh ra trong khi thi công công trình. Vì vậy, nh{ đầu tư v{ c|c nh{ thầu cần chú ý đến vấn đề n{y v{ đưa ra c|c biện ph|p cần thiết để giảm thiểu mọi ảnh hưởng tiêu cực nếu đang được g}y ra.

Các địa điểm chịu tác động gián tiếp Địa điểm Chùa Vua c|c điểm giữa của tuyến đường khoảng 500m. Về mặt môi trường, địa điểm n{y không chịu sự t|c động bởi việc x}y dựng đường cao tốc, nhưng một c|ch gi|n tiếp từ viễn cảnh văn hóa. Ví dụ, địa điểm n{y sẽ trở nên ít đ|ng kể hơn nếu c|c địa điểm bên cạnh l{ Triền Tranh, Gò Gạch, Gò Lồi biến mất. Sự to{n vẹn d}n cư của địa điểm n{y trong khu vực sẽ không được như trước đ}y. Nhóm tư vấn khảo cổ đề xuất một khảo s|t kh|c tại Chùa Vua để giải quyết trọn vẹn c|c vấn đề chắc chắn sẽ được sinh ra từ việc x}y dựng tuyến đường.

Những ảnh hưởng có khả năng xảy ra trên bờ sông Trà Bồng Trên bờ sông Tr{ Bồng ở x~ Bình Trung, huyện Bình Sơn, t|ch ra khỏi lò gốm cổ Mỹ Thiện, dấu hiệu của một địa điểm tiềm ẩn được quan s|t thấy ở khu vực Gò C}y Đa ở thôn Đông Thuận, x~ Bình Trung, nơi tuyến đường đi ngang qua từ Km 108+400 tới Km 108+600

Một mỏ kiểm tra được khai quật ở Gò C}y Da cho thấy rằng khu vực n{y không có địa điểm khảo cổ bất chấp những dấu hiệu đ|ng kể rõ rang được nhìn thấy trên bề mặt. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng địa điểm n{y có thể bị giới hạn trong một diện tích rất nhỏ (bởi vì đ}y l{ một lò gốm) v{ bị chôn s}u dưới đất, v{ những mỏ kiểm tra không nói được nhiều về thực tế. Có lời khuyên rằng một nghiên cứu s}u hơn đối với những kh|m ph| hỗn hợp trên diện tích n{y trước khi x}y dựng đường cao tốc l{ một sự cần thiết để giảm tối đa sự cản trở văn hóa.

Các giải pháp đối với các địa điểm bị ảnh hưởng trực tiếp

Với c|c kết quả khảo s|t được đưa ra, có 2 giải ph|p được đề xuất:

Giải pháp 1: Điều chỉnh hướng tuyến. Tuyến đường có thể được điều chỉnh để tr|nh t|c động lên quần thể c|c dấu tích kiến trúc th|p Chăm pa ở thung lũng Chiêm Sơn T}y. Tuy nhiên, bởi vì chúng ta đều ý thức được rằng đất của huyện Duy Xuyên cũng như to{n tỉnh Quảng Nam có c|c địa điểm Sa Huynh v{ Chăm pa với mật độ cao v{ sự ph}n bố rộng. Vì vậy, thậm chí việc điều chỉnh hướng tuyến được thực hiện, chúng ta cũng không chắc chắn được rằng tuyến đường sẽ không chạy qua bất kỳ địa điểm khảo cổ n{o kh|c ở Duy Xuyên v{ c|c khu vực kh|c. Trong trường hợp c|c địa điểm khảo cổ kh|c được tìm thấy bị ảnh hưởng bởi tuyến đường mới (một khả năng cao), một khảo s|t khảo cổ kh|c nên được thực hiện một lần nữa ngang qua khu vực v{ c|c giải ph|p được đề xuất theo đó sẽ trở nên lẫn lộn v{ phức tạp.

110

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Giải pháp 2: Các nghiên cứu toàn diện của tất cả các địa điểm nên được thực hiện trước khi x}y dựng tuyến đường. Tất cả c|c địa điểm sẽ được nghiên cứu theo trật tự lịch sử, khảo cổ học v{ d}n tộc học, v.v…Sau khi ranh giới được đặt ra để x|c định khu vực l{m việc, nhóm tư vấn khảo cổ sẽ thực hiện khảo s|t kỹ lưỡng trên từng địa điểm cũng như to{n nhóm địa điểm ở Chiêm Sơn. Những nghiên cứu n{y với tư c|ch một h{nh động thực tế sẽ góp phần l{m s|ng tỏ qu| khứ tốt hơn v{ bảo tồn c|c di sản văn hóa quốc gia. Về mặt khảo cổ học, những cuộc khai quật kiểm tra nên được thực hiện tại tất cả c|c địa điểm để đ|nh gi| kích thước của c|c địa điểm v{ cường độ t|c động từ việc x}y dựng. Những cuộc khai quật chính thức v{ sự di dời đồ tạo t|c tới viện bảo t{ng tỉnh sẽ được bắt đầu sau khi yêu cầu của t}t cả c|c thủ tục ph|p lý cần thiết được đ|p ứng. Sau đó, khu vực l{m việc sẽ được trao cho dựa |n x}y dựng.

Theo nhóm tư vấn, giải ph|p thứ hai l{ khả thi nhất trong ho{n cảnh hiện tại. Điều n{y l{ bởi vì nó kết hợp h{i hòa hai mục tiêu ph|t triển kinh tế v{ bảo tồn, ph|t huy truyền thống văn hóa. Ngo{i ra, c|c giải ph|p khả thi kh|c cũng có thể được trình b{y, ví dụ, việc x}y dựng những tấm đ| ghi nhớ về c|c địa điểm trên lề đường hoặc x}y dựng những trạm dừng xe tạm thời như được quan s|t thấy ở th{nh phố Huế (d{nh cho địa điểm Cồn R{ng), v{ tại đường X~ Tắc của thủ đô H{ Nội (d{nh cho địa điểm X~ Tắc). Nếu những giải ph|p n{y được thực hiện, sẽ không cần phải điều chỉnh đường nữa.

Các giải pháp cho những địa điểm bị ảnh hưởng gián tiếp

Nếu c|c nghiên cứu to{n diện đ~ nêu trong giải ph|p thứ hai được thực hiện với những kết quả đạt được đ|ng ghi nhận, thì gi| trị của Chùa Vua sẽ được hiểu nhiều hơn về Chăm pa v{ bối cảnh khu vực. Điều đó có nghĩa l{ địa điểm n{y vận được bảo vệ.

Để l{m s|ng tỏ hơn nữa những khía cạnh bổ sung của địa điểm Chùa Vua về bối cảnh, một số cuộc khai quật kiểm tra tương tự như Gò Gạch, Triền Tanh v{ Gò Lồi đ~ được gợi ý.

Các giải pháp dành cho bờ sông Trà Bồng

Từ Km 108+400 tới Km 108+600 (tại khu vực Gò C}y Da, thông Đông Thuận, x~ Bình Trung, huyện Bình Sơn, Quảng Ng~i) nơi đường cao tốc đi ngang qua, nhóm tư vấn đề xuất một kế hoạch tìm kiếm những ph|t hiện hỗn hợp trước khi x}y dựng đường cao tốc. Điều n{y có nghĩa l{ những cuộc khai quật kiểm tra bổ sung nên được thực hiện tại đ}y trong phạm vi điều tra khảo cổ học giai đoạn 2, v{ từ kết quả thu được, nhóm tư vấn có thể đề xuất những giải ph|p tốt hơn về khía cạnh văn hóa. Trong trường hợp một địa điểm mới được tìm thấy, chúng tôi vẫn có đủ thời gian để nghiên cứu v{ di dời nó m{ không l{m cản trở tiến độ thi công.

Giảm thiểu tác động văn hóa trong thời gian xây dựng và khai quật

Quá trình xử lý những phát hiện tình cờ dọc theo toàn tuyến đường Mặc dù việc khai quật v{ di dời c|c địa điểm nằm trên tuyến đường đ~ được đề xuất, một số đồ tạo t|c hỗn hợp v{ địa điểm sẽ có thể ở bên dưới lòng đất trong suốt qu| trình thi công. Như vậy, một trình tự xử lý c|c địa điểm v{ đồ tạo t|c n{y sẽ được chuẩn bị trong sự cố gắng l{m giảm thiểu t|c động văn hóa lên qu| trình x}y dựng

111

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Trong c|c trường hợp một địa điểm v{/hoặc một di tích được tìm thấy trong qu| trình thực hiện việc x}y dựng, c|c trình tự sẽ được thực hiện theo c|c quy định của Luật Di sản Văn hóa. Nếu c|c di tích có gi| trị hoặc vô gi| trị được ph|t hiện, c|c ban ng{nh có liên quan của địa phương sẽ được thông b|o ngay lập tức. Việc khai quật sẽ bị dừng lại cho đến khi c|c cấp có thẩm quyền x|c nhận c|c di tích.

Các tác động lên cảnh quan

Đánh giá về các tác động tới thị giác

C|c t|c động thị gi|c lên cảnh quan đặc biệt liên quan tới nền đất, đường hầm, cầu cạn v{ c|c cầu của dự |n được dự đo|n l{ có ảnh hưởng tiêu cực nhẹ lên cảnh quan. C|c nghiên cứu hiện trường cho thấy rằng c|c bộ phận dưới đ}y có thể thể hiện những t|c động nhỏ lên cảnh quan thiên nhiên v{ nh}n tạo của địa phương

Sườn bên của đường: Bởi vì đường sẽ đi qua một khu vực đồi núi, nếu thảm thực vật không được trồng trên sườn bên của đường, thì sườn bên bằng bê-tông sẽ bị lộ ra giữa môi trường m{u xanh tự nhiên, g}y nên t|c động thị gi|c mạnh cho mọi người thường dẫn tới cảm gi|c ch|n nản. Vì vậy, sườn bên sẽ được trồng xanh theo c|ch thức trồng c}y để phù hợp với khung cảnh môi trường địa phương về m{u sắc v{ hình d|ng.

C|c công trình phụ trợ: Chúng thường ảnh hưởng đến môi trường xung quanh thông qua hình d|ng của vật kiến trúc v{ trạng th|i xanh. Những vật kiến trúc với phong c|ch lạ lẫm sẽ g}y nên t|c động mạnh lên phản ứng thị gi|c của mọi người. Vì vậy, c|c công trình phụ trợ sẽ được thiết kế theo bối cảnh địa phương v{ được trồng xanh.

Nút giao: chúng sẽ được thiết kế để phù hợp với bối cảnh của quy hoạch đô thị địa phương

Cầu: thiết kế cầu sẽ c}n nhắc tới vị trí v{ môi trường xung quanh v{ cố gắng h{i hòa với môi trường xung quanh về phong c|ch, m{u sắc v{ cấu trúc để giảm thiểu những t|c động thị gi|c bất lợi

Đường hầm: Đường hầm sẽ có t|c động lên bối cảnh môi trường địa phương thông qua thiết kế đầu ra/đầu v{o. Nếu đầu ra v{ đầu v{o của một đường hầm được thiết kế phù hợp với cảnh quan địa phương với c|c công trình trồng xanh tại chỗ, nó sẽ không g}y nên t|c động bất lợi lên cảnh quan địa phương. Mặc dù bản th}n c|c đường hầm cũng có t|c động nhỏ tới tầm nhìn cảnh quan, đầu ra đường hầm sẽ được thiết kế đặc biệt để hòa trộn với môi trường xung quanh tới mức độ có thể.

C|c mỏ đất bồi lắng: chúng có thể phải chịu xói mòn đất trừ phi những biện ph|p giảm nhẹ thích hợp được thực hiện. Vì vậy, sau khi c|c mỏ được đóng lại, chúng sẽ ngay lập tức được phục hồi phục vụ cho việc thiết lập thảm thực vật.

C|c vật kiến trúc tạm thời: B|o c|o nghiên cứu khả thi cho thấy rằng một số đường v{o sẽ được tạo ra, c|c công trình tạm thời sẽ được x}y dựng gần c|c địa điểm giao điểm v{ cầu, v{ c|c công trường x}y dựng sẽ được thiết lập gần c|c bộ phận đường. Độ d{y đặc v{ tính to{n vẹn của cảnh quan địa phương sẽ bị ảnh hưởng bởi những vật kiến trúc tạm

112

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

thời n{y. Bởi vì đường sắp sửa được x}y dựng ở khu vực đồi núi thường giới hạn phạm vi thị gi|c của mọi người v{ c|c c|c vật kiến trúc tạm thời được đặt tại khu vực được che phủ, t|c động của c|c vật kiến trúc tạm thời trong giai đoạn x}y dựng có thể không có t|c động đ|ng kể lên cảnh quan địa phương.

Mặc dù t|c động đó l{ không thể tr|nh khỏi, nó chỉ l{ tạm thời. Với sự ho{n th{nh việc x}y dựng, sự phục hồi của c|c địa điểm d{nh cho vật kiến trúc tạm thời sẽ l{m giảm t|c động n{y.

Các biện pháp giảm thiểu

Các biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn thiết kế

- Phù hợp về tổng thể với địa hình đất; tr|nh những tiêu chuẩn cao không cần thiết

khiến phải hy sinh cảnh quan thiên nhiên

- Giảm thiểu việc cắt v{ lấp cơ bản những ngọn núi cao v{ trung bình. Sử dụng

đường hầm v{ cầu cạn cao để có thẻ giảm thiểu việc cắt núi.

Đường hầm: Lối ra đường hầm sẽ có những thiết kế thị gi|c v{ phong c|ch để h{i hòa với môi trường xung quanh tới mức tối đa có thể.

Việc lấp rộng v{ những vết cắt s}u: những vết cắt s}u sẽ tận dụng dốc thấp nơi có thể duy trì địa hình ban đầu. Việc l{m đẹp cảnh quan sẽ sử dụng c}y cối bản địa m{ với lượng mưa đủ v{ nhiệt độ cao có thể nhanh chóng phục hồi cảnh quan đất ban đầu v{ phủ xanh tới mức độ có thể. Nếu phải l{m những con dốc nh}n tạo, tr|nh những nơi sử dụng ho{n to{n bê tông m{ sử dụng hỗn hợp bêtông v{ c}y cối để l{m phần bảo vệ dốc. Sử dụng c}y cối với rễ khỏe v{ mở rộng để giúp l{m ổn định dốc. Nếu phải sử dụng c|c dốc bêtông, thì dốc sẽ vẫn được phủ xanh bằng c}y cối từ phần dưới cùng để l{m giảm thiểu t|c động thị gi|c.

Khu vực dịch vụ: Kiến trúc v{ m{u sắc của c|c tòa nh{ trong khu vực dịch vụ sẽ h{i hòa tới mức có thể với c|c khu vực xung quanh v{ tr|nh sử dụng m{u sắc tương phản mạnh. Chính bản th}n khu vực dịch vụ sẽ được tạo cảnh quan bằng c|c lo{i bản địa để l{m hòa nhập khu vực với c|c vùng xung quanh.

C|c nút giao: Hình dạng của c|c nút giao sẽ phù hợp với hình dạng v{ địa hình đất sẵn có tới mức có thể. C|c trạm thu phí sẽ được đặt hợp lý với kiến trúc, phong c|ch, cấu trúc v{ m{u sắc phù hợp với cảnh quan xung quanh. Tr|nh sử dụng những m{u sắc tương phản mạnh. C|c trạm thu phí v{ khu vực nút giao sẽ được tạo cảnh quan đẹp bằng thực vật bản địa. C}y cao có thể được trồng xung quanh khu vực thu phí để rợp m|t cho c|c trạm. C|c công trình phụ trợ như lan can, biển b|o, sơn đường v.v… trong khi đ|p ứng c|c yêu cầu về chức năng thì cũng sẽ quan t}m đến yêu cầu phù hợp với môi trường xung quanh. Sẽ có sự kiểm sóat nghiêm ngặt đối với c|c biển quảng c|o v{ c|c dạng kh|c l{m ảnh hưởng đến tầm nhìn v{ cảnh quan.

Cầu: Hình d|ng, phong c|ch v{ m{u sắc của cầu sẽ được c}n nhắc về tính phù hợp với c|c khu vực xung quanh.

113

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Tho|t nước: Được ẩn đi ở những nơi có thể. Hệ thống tho|t nước có thể ở dưới lớp cỏ xanh để chúng không bị nhìn thấy trực tiếp miễn l{ chúng vẫn có thể thực hiện tốt chức năng của mình . Không sử dụng bờ vỉa bêtông nếu có thể.

Các biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng Chất thải rắn của th{nh phố từ c|c công nh}n x}y dựng sẽ được thu gom kịp thời v{ đổ tại những nơi được thiết kế riêng. Sự đổ bỏ ngẫu nhiên chất thải rắn đ~ bị nghiêm cấm sẽ có hiệu lực. Tất cả c|c trạm trộn sẽ không được đặt ở gần c|c sông. Tr|nh x}m chiếm c|c khu vực c}y xanh nếu có thể. Sử dụng c|c con đường có sẵn để l{m đường v{o nếu có thể để giảm thiểu nhu cầu tạo đường v{o mới có thể dẫn đến l{m hư hại hình d|ng đất v{/hoặc c}y xanh hiện có.

Các tác động và các biện pháp giảm nhẹ của các công trình tạm thời

Các tác động và sự lựa chọn bãi đổ đất đá thải

C|c tiêu chí để lựa chọn vị trí cho c|c mỏ trầm tích bao gồm yêu cầu của dự |n, c|c điều kiện địa hình v{ địa lý, cũng như những yêu cầu về bảo vệ môi trường v{ bảo vệ đất. C|c mỏ trầm tích n{y thường ở trong những thung lũng nhỏ gần đường, với khu vực hứng nước nhỏ v{ không có ảnh hưởng bất lợi đối với việc tho|t nước lũ. Những mỏ n{y chủ yếu được che phủ bởi c|c bụi c}y, v{ một số mỏ được che phủ bởi rừng thưa v{ đất trồng trọt. Tại những khu vực của đường nơi có trầm tích v{ trầm tích được sử dụng, c|c mỏ sẽ ngay lập tức được phục hồi về sự thiết lập thực vật, để l{m giảm xói mòn đất v{ t|c động môi trường. Vì vậy, có thể kết luận rằng vị trí của những mỏ n{y được c}n nhắc để trở nên hợp lý. Tất cả c}y cối do sự lựa chọn của công trường sẽ được c|c l{ng v{ chính quyền địa phương hoặc hội đồng l{ng chấp thuận.

Những t|c động chính g}y ra bởi c|c b~i đổ đất đ| thải (SDS) l{:

Sự chiếm dụng đất trồng trọt bởi c|c b~i đổ đất đ| thải sẽ ảnh hưởng tới cuộc sống của chủ đất

Nh{ cửa trong khu vực b~i đổ đất đ| thải v{ sự di dời của những ngôi nh{ đó sẽ g}y nên kết quả cuối cùng tạm thời cho người d}n.

Những ngôi nh{ bên cạnh hoặc bên dưới b~i đổ đất đ| thải sẽ bị đặt v{o những nguy cơ tiềm ẩn về an to{n.

Một số b~i đổ đất đ| thải gần c|c ngôi nh{, sẽ ảnh hưởng đến người d}n bởi tiếng ồn v{ bụi từ xe cộ

Những công trường gần nước mặt sẽ dẫn đến việc bị mất nước v{ đất nếu c|c b~i đổ đất đ| thải không được bảo vệ đầy đủ.

C|c nh|nh sông hoặc mương khô có thể rửa trôi r|c thải ra sông sau khi mưa b~o dẫn đến việc mất nước v{ đất.

C|c đường v{o mới được x}y dựng dẫn v{o c|c b~i đổ đất đ| thải có thể qu| d{i sẽ ảnh hưởng đến thực vật ở ch}n đồi

114

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Khu vực công trường với thực vật phong phú v{ đa dạng. R|c thải bị vứt lại sẽ lấy đi môi trường sống của một số lo{i động vật hoang d~ nhỏ như động vật lưỡng cư v{ rắn.

Các biện pháp giảm nhẹ

Việc lựa chọn v{ sử dụng c|c b~i đổ đất đ| thải sẽ phải tu}n theo những biện ph|p quản lý nghiêm ngặt như sau:

- Chắc chắn rằng c|c b~i đổ được lên kế hoạch đầy đủ bởi c|c nh{ tư vấn thiết kế, thiết kế (bản đồ địa hình tỉ lệ 1:5000) sẽ bao gồm một bức tường chắn với độ vững chắc thích hợp, sự bảo vệ dốc; công trình tho|t nước v{ đường v{o để x}y dựng. Chắc chắn rằng nh{ thầu chỉ sử dụng b~i đổ đ~ được thiết kế;

- Sự lựa chọn b~i đổ cuối cùng phải được sự phê chuẩn của chính quyền địa

phương

- Đối với b~i đổ tu}n theo c|c yêu cầu bên trên cũng phải tu}n theo c|c biện ph|p

yêu cầu bảo vệ như sau:  Bồi thường cho chủ đất về sự chiếm dụng đất trồng trọt;  Đối với những ngôi nh{ trong phạm vi c|c b~i đổ đất đ| thải hoặc ở gần hoặc

bên dưới mương, phải di dời chúng v{ bồi thường;

 Chất đống đất trước khi đổ đất đ| thải, v{ sử dụng đất để phục hồi đất hoặc

c}y xanh sau khi đổ đất đ| thải;

 Đối với b~i đổ gần sông, tường chắn phải được x}y dựng v{ đất đ| thải phải được chất đống theo nguyên tắc từ c|t kích thước lớn tới nhỏ từ đ|y lên tới đỉnh;

 Đối với b~i đổ có nh|nh sông hoặc mương khô, cống ống v{ đường ống tho|t nước kiểu Ph|p phải được lắp đặt để kết nối với nh|nh sông, để tr|nh việc rửa trôi đất đ| thải sau khi mưa b~o;

 Bảo đảm chắc chắn về độ ổn định của b~i đổ đất đ| thải, vỉa hè gạch đ| x}y

vữa v{ tường bảo vệ tiêu nước xếp đ| sẽ được |p dụng;

 Mương tho|t nước sẽ được x}y xung quanh b~i đổ đất đ| thải với dạng vòng

tròn;

 Đối với b~i đổ đất đ| thải gần khu vực d}n cư, việc x}y dựng v{o ban đêm bị

cấm, chỉ phun nước giảm bụi v{o thời gian quy định;

 Đối với b~i đổ đất đ| thải gần khu vực d}n cư, việc vận chuyển v{o ban đêm bị

cấm, chỉ phun nước giảm bụi v{o thời gian quy định;

 Kiểm sóat kích thước v{ độ d{i của đường v{o trên cơ sở đ|p ứng c|c yêu cầu của dự |n, c|c đường v{o mới ở khu vực b~i đổ sẽ được xử lý theo cùng phương thức với c|c đường v{o mới;

Tác động của đường vào công trình

Các tác động chính

Việc vận chuyển vật liệu như xi măng, gỗ, thép, nhựa đường v.v… sẽ diễn ra trên khoảng 30 con đường hiện có (Bao gồm NH1A, c|c đường địa phương hiện có v{ c|c tỉnh lộ) v{ 85 đường ray nông trại bổ sung.

115

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Đoạn đường 1 (Km 0 – Km 21): Tất cả c|c đường v{o đi ngang qua c|c l{ng sẽ l{m ph|t sinh tiếng ồn v{ bụi tăng lên. Việc vận chuyển vật liệu trên c|c cầu hiện có có thể dẫn tưới c|c chất rắn lơ lửng tăng lên trong c|c sông Thu Bồn v{ B{ Rén.

Đoạn đường 2 (Km 21 – Km 42): c|c đường v{o sẽ được n}ng cấp từ những con đường l{ng v{ tỉnh lộ hiện có PR610, PR611 v{ NH 14E. Việc x}y dựng dọc theo trường tiểu học Nguyễn Thạch H~n v{ nh{ trẻ sẽ l{m tạo ra c|c vấn đề tiềm ẩn về an to{n đối với c|c em học sinh. C|c đoạn đường v{o đi qua c|c l{ng sẽ l{m ph|t sinh tiếng ồn v{ bụi tăng lên.

Đoạn đường 3 (Km 42 – Km 65); đoạn đường 4 (Km 65 – Km 87), Đoạn đường 5 (Km 87 – Km 103+500), Đoạn đường 6 (Km 103+500 – Km 114), Đoạn đường 7 (Km 114+00 – Km 125+500), Đoạn đường 8 (Km 125+500 – Km 140): c|c đường v{o sẽ được n}ng cấp từ c|c đường l{ng v{ đường mòn nông trại hiện có v{ PR616; PR617, PR623 v{ PR625. C|c đoạn đường v{o đi qua c|c l{ng sẽ mang lại tiếng ồn v{ bụi tăng lên.

Thêm v{o đó, bởi vì c|c đường chính như NH1A, NH14B, NH14E v{ c|c đường nối trong khu vực n{y có giao thông rất đông v{ đ~ vượt qu| khả năng giao thông theo thiết kế, bất kỳ sự bổ sung xe cộ n{o được sử dụng cho việc x}y dựng đường v{ vận chuyển vật liệu có thể g}y nên tắc nghẽn giao thông trên c|c đường hiện có v{ sự an to{n giao thông bị giảm đi.

C|c đường v{o mới được ph|t triển có thể hủy hoại thảm thực vật hiện có, g}y nên những thay đổi về địa hình v{ việc sử dụng đất ở những khu vực đ~ được định cư tạo nên đất mới m{ không có thảm thực vật. Những bề mặt trống đó ẩn chứa nguy cơ xói mòi cao hơn.

Các biện pháp giảm nhẹ

Việc lựa chọn v{ sử dụng c|c đường v{o sẽ tu}n theo những tiêu chí lựa chọn v{ sự quản lý nghiêm ngặt như sau:

Đường v{o phục vụ cho x}y dựng sẽ tận dụng tối đa những đường, đường mòn nông trại hiện có (đ~ được mở rộng hoặc x}y dựng lại) v{ c|c đường v{o mới x}y. Số lượng đường v{o mới x}y nên được giảm thiểu.

Nếu nh{ thầu đề xuất c|c đường v{o mới, những đường v{o mới n{y sẽ được kiểm tra/phê chuẩn bởi Ủy ban Nh}n d}n Đ{ Nẵng, Quảng Nam hoặc Quảng Ng~i v{ cũng phải được chính quyền c|c x~ phê chuẩn. Chủ đầu tư dự |n sẽ bảo đảm rằng c|c con đường được thiết kế thích hợp bởi nh{ tư vấn thiết kế v{ kết thúc trên bản đồ địa hình tỉ lệ 1:5000. Thiết kế sẽ tu}n theo địa hình, tr|nh việc đ{o xới với khối lượng lớn, v{ kiểm so|t nghiêm ngặt độ rộng của đường. Đối với c|c khu vực trong điều kiện nghèo n{n, độ rộng sẽ được kiểm sóat tới 3,5m v{ đặt c|c bục điều khiển xe cộ

Tất cả c|c đường v{o x}y mới hoặc x}y lại sẽ bao gồm thiết kế công trình mương tho|t nước; tất cả c|c bờ dốc không vững chắc sẽ bao gồm thiết kế tường ngăn;

Tất cả c|c đường v{o sẽ được trả lại cho chính phủ hoặc được phục hồi phục vụ cho đất trồng trọt v{ c|c khu trồng c}y

116

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Việc bồi thường cho nông d}n sẽ được thực hiện hiệu quả v{ công bằng nếu c|c đường v{o mới yêu cầu phải thu hồi đất.

Đối với c|c khu vực gần khu d}n cư, c|c hoạt động x}y dựng về đêm bị cấm

C|c biển cảnh b|o, bơm tốc độ gần c|c đối tượng tiếp nhận nhạy cảm như trường học, bệnh viện v{ chùa sẽ được lắp dựng để tăng độ an to{n

Đối với c|c đường v{o bằng đất, nh{ thầu sẽ phun nước trên đường 2-3 lần một ng{y trong suốt mùa khô

Trong giai đoạn x}y dựng, việc quản lý giao thông trên c|c con đường hiện tại phải được tăng cường. C|c nh{ thầu sẽ lên kế hoạch quản lý vận tải về đêm để bảo đảm c|c yêu cầu vận chuyển vật liệu x}y dựng.

Các tác động của các đường nối và các biện pháp giảm nhẹ

Các tác động chính

Có 6 đường nối: PR610, NH14E, PR616, PR617, PR623 v{ đường v{nh đai th{nh phố Quảng Ng~i. Một số đặc điểm của c|c đường nối được liệt kê ở Bảng 49

Phương ph|p luận dựa trên đường nối phải tính đến c|c khu vực nơi nh{ đ}n v{ c|c công trình công công tồn tại dọc theo đường cao tốc. Mối quan hệ thích hợp giữa độ cong dọc v{ ngang nên tạo cho việc l|i xe được an to{n v{ dễ d{ng hơn tại c|c đường nối. Trắc dọc tuyến được đặt x|c định sự thay thế c|c lớp vỉa hè hiện tại. Một số đoạn đường không thể lưu thông trên 2 l{n đường nên được mở rộng. Ngo{i ra, có rất nhiều đối tượng tiếp nhận nhạy cảm tiếng ồn dọc theo những đường nối n{y. Vì vậy, c|c mối lo lắng chính về môi trường của dự |n đề xuất dọc theo c|c đường nối l{ tiếng ồn v{ vấn đề an to{n giao thông.

Trong giai đoạn x}y dựng, lớp mặt nền được mở rộng v{ một số đoạn của c|c đường nối được x}y dựng lại theo đường thẳng hơn l{ theo đường cong. Những hoạt động đó sẽ dẫn đến việc thu hồi đất, đ|nh mất thảm thực vật tương ứng, cũng như những t|c động tiêu cực lên chất lượng nước v{ xói mòn đất. C|c đường nối c|ch c|c đối tượng tiếp nhận nhạy cảm khoảng 10-150m. Bởi vì đường nối mới sẽ l{m tăng thêm giao thông bổ sung cho khu vực, cấp độ tiếng ồn v{ khí thải g}y ô nhiễm không khí như CO, CO2, NOx, SO2 sẽ tăng lên. C|c nguy cơ về tại nạn giao thông cũng sẽ tăng lên như kết quả của dòng giao thông tăng lên, đặc biệt l{ xe tải, trên c|c đường nối.

Tốc độ giao thông được dự đo|n l{ tương đối chậm trong khi di chuyển trên c|c đường nối, c|c t|c động tăng lên từ việc vận h{nh đường nối lên c|c đối tượng tiếp nhận nhạy cảm sẽ được giới hạn. Ước tính rằng mức độ tiếng ồn tại c|c khu vực có đối tượng tiếp nhận nhạy cảm sẽ tăng khoảng 3-8dB, nhưng sự tăng lên đó không dẫn tới sự vượt qu| mức độ tiếng ồn trên mức tiêu chuẩn thích dụng.

117

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Các biện pháp giảm nhẹ

Lắp dựng c|c biển cảnh b|o, bơm tốc độ gần c|c đối tượng tiếp nhận nhạy cảm như c|c trường học, bệnh viện, chùa để tăng độ an to{n

Lề c|c đường nối phải được bảo dưỡng thường xuyên trong giai đoạn x}y dựng v{ vận h{nh đường cao tốc để l{m giảm c|c t|c động của bụi v{ tiếng ồn.

118

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Bảng 49. Các đặc điểm của các đường nối dự án

STT Đường nối Vị trí Ghi chú Số hiệu cột mốc Độ dài (Km) Đối tượng tiếp nhận nhạy cảm Khoảng cách tới đường trung tâm của đường (m) 1 Km21+000 PR610 11,6 100

Huyện Duy Son, tỉnh Quảng Nam 70

Trường tiểu học Nam Phuoc 3 Trường mẫu gi|o Nam Phuoc Chùa Hung Phuoc 100

120 Trường THCS Chu Văn An

100 Trường cấp THCS Tran Cao Van

80 Trường cấp THPT Sao Nam

Chùa An Thien 80

Bệnh viện Duy Xuyen 150

60 Trường tiểu học Duy Trung

50 Trường mẫu gi|o Duy Trung

100 Trường cấp THPT Nguyen Hien 900 người, 28 phòng học, 2 tầng, diện tích 100m2 200 học sinh/7 gi|o viên, 5 phòng học, 1 tầng, diện tích 2100m2 1 tầng 867 học sinh/55 gi|o viên, 25 phòng học, 2 tầng, diện tích 15000m2 900 học sinh/60 gi|o viên, 28 phòng học, 1 tầng, diện tích 18000m2 1100 học sinh/60 gi|o viên, 30 phòng học, 3 tầng, diện tích 5600m2 1 tầng 500 người, 2 đến 4 tầng, diện tích 45000m2 200 học sinh/7 gi|o viên, 5 phòng học, 1 tầng, diện tích 1200 m2 150 học sinh/15 gi|o viên, 10 phòng học, 1 tầng, diện tích 4800m2 2015 học sinh/75 gi|o viên, 42 phòng học, 2 tầng, diện tích 25500m2

130

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

STT Đường nối Vị trí Ghi chú Số hiệu cột mốc Độ dài (Km) Đối tượng tiếp nhận nhạy cảm

Khoảng cách tới đường trung tâm của đường (m) 150 Nh{ Thờ Tr{ Kiệu

Cơ sở y tế Duy Son 50

70 Trường tiểu học Duy Trinh

L{ng 20 - 50

20 2 Km42+000 NH14E 6,7

Huyện Thang Binh, tỉnh Quảng Nam 150 Chùa Giac Quan Trường tiểu học Trần Quốc Toản, huyện Thang Binh

L{ng 10 - 50

3 Km64+000 PR616 5,6 100 Trường tiểu học Trần Quốc Toản, th{nh phố Tam Ky

Huyện Phú Ninh, th{nh phố Tam Ky, tỉnh Quảng Nam 120 Trường tiểu học Lê Văn T|m

40 Cơ sở y tế Truong Xuan

50 20 – 30 người, 2 tầng, diện tích 1400m2 300 học sinh/5 gi|o viên, 6 phòng học, 1 tầng, diện tích 3500m2 Cả hai bên đường cao tốc được bao phủ với khu vực d}n cư đông đúc (20m/nh{), về cơ bản l{ từ 1-2 tầng 450 học sinh/30 gi|o viên, 12 phòng học, 2 tầng, diện tích 2100m2 Cả hai bên đường cao tốc được bao phủ với khu vực d}n cư đông đúc (20m/nh{), về cơ bản l{ từ 1-2 tầng 300 học sinh/25 gi|o viên, 10 phòng học, 2 tầng, diện tích 3000m2 450 học sinh/30 gi|o viên, 15 phòng học, 2 tầng, diện tích 4000m2 5 – 10 người, 1 tầng, diện tích 1200m2 80 học sinh/10 gi|o viên, 5 phòng học, 1 tầng, diện tích 2500m2 Trường mẫu gi|o Truong Xuan

131

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

STT Đường nối Vị trí Ghi chú Số hiệu cột mốc Độ dài (Km) Đối tượng tiếp nhận nhạy cảm Khoảng cách tới đường trung tâm của đường (m)

50 Trường tiểu học Hung Vuong

60 Trường tiểu học Tam Thai

L{ng 10 - 50

4 Km84+000 PR617 2,9 100 Trường tiểu học Lê Quý Đôn Huyện Núi Th{nh, tỉnh Quảng Nam

L{ng 10 - 50

5 Km125+500 PR623 4,5 50 Trường THPT Son Tinh 1 Huyện Son Tinh, tỉnh Quảng Ng~i

Bệnh viện Son Tinh 70

Nh{ Thờ Phu Hoa 70

50 Trường tiểu học Tinh Ha 2

Cơ sở y tế Tinh Ha 30 930 học sinh/47gi|o viên, 15 phòng học, 1 tầng, diện tích 10715m2 530 học sinh/32 gi|o viên, 16 phòng học, 1 tầng, diện tích 1000m2 Cả hai bên đường cao tốc được bao phủ với khu vực d}n cư đông đúc (30m/nh{), về cơ bản l{ từ 1-2 tầng 600 học sinh/42 gi|o viên, 35 phòng học, 1 tầng, diện tích 4000m2 khu vực d}n cư đông đúc (50m/nh{), về cơ bản l{ từ 1-2 tầng, mới 2000 học sinh/100 gi|o viên, 42 phòng học, 1 tầng, diện tích 1000m2 400 người, 3 tầng, diện tích 160115m2 700 học sinh/44 gi|o viên, 26 phòng học, 1 tầng, diện tích 160000m2 15 – 20 người, 1 tầng, diện tích 620m2

132

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

STT Đường nối Vị trí Ghi chú Số hiệu cột mốc Độ dài (Km) Đối tượng tiếp nhận nhạy cảm Khoảng cách tới đường trung tâm của đường (m)

30 Trường PTCS Nguyen Chan

80 Trường tiểu học Tinh Ha

L{ng 10 - 50

6 Km130+300 6,2

L{ng 10 - 50 Đường v{nh đai th{nh phố Quảng Ng~i 1275 học sinh/80 gi|o viên, 34 phòng học, 1 tầng, diện tích 90000m2 497 học sinh/35 gi|o viên, 19 phòng học, 1 tầng, diện tích 3710m2 Cả hai bên đường cao tốc được bao phủ với khu vực d}n cư đông đúc (20-40m/nh{), về cơ bản l{ từ 1-2 tầng Cả hai bên đường cao tốc được bao phủ với khu vực d}n cư đông đúc (30m/nh{), về cơ bản l{ từ 1-2 tầng, mới Th{nh phố Quảng Ng~i, tỉnh Quảng Ng~i

133

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Tác động của các chất thải rắn, chất thải nguy hại và các biện pháp Giảm thiểu

Tác động chính

C|c chất thải ph|t sinh tại cơ sở x}y dựng bao gồm chủ yếu l{ chất thải từ c|c hoạt động văn phòng như giấy, nhựa, v{ mực in. Hầu hết c|c thiết bị văn phòng cần phải được thu gom v{ t|i sử dụng.

C|c chất thải tại c|c công trường x}y dựng có thể bao gồm: giẻ dầu, hóa chất, phế liệu kim loại, bụi kim loại, dầu nhờn, dầu, dung môi, sơn, lốp xe, gỗ, đất, v{ x}y dựng kho|ng sản kh|c hoặc c|c vật liệu t|i chế chất thải. Đ|ng chú ý, hầu hết c|c chất thải tại c|c địa điểm x}y dựng được ph}n loại l{ chất thải nguy hại.

Sự yếu kém trong việc thiết kế quản lý chất thải nguy hại v{ chất thải có thể g}y ô nhiễm môi trường v{ rủi ro đối với sức khỏe v{ an to{n. Thu thập v{ vận chuyển c|c chất thải ph|t sinh từ c|c trại x}y dựng v{ c|c công trường cần được tiến h{nh đầy đủ v{ thường xuyên đến c|c công trường xử lý chất thải.

Các biện pháp giảm thiểu

C|c chất thải v{ chất thải nguy hại phải được gom riêng. C|c chất thải nguy hại phải được gom riêng theo những hướng dẫn của nh{ sản xuất hóa chất v{ c|c quy định do chính quyền đưa ra.

Vận chuyển c|c chất thải v{ chất thải nguy hại ra khỏi công trường n{y nên được hợp t|c tiến h{nh với một đối t|c được phê duyệt v{ uỷ quyền. Tất cả c|c t{i liệu n{y phải được thường xuyên thu thập, lưu trữ v{ vận chuyển đến c|c khu xử lý hoặc t|i sử dụng theo quy định của Việt Nam.

Ô tô v{ thiết bị vận tải kh|c chỉ có thể được bảo dưỡng v{ rửa tại c|c khu có c|c lớp không thấm nước bảo vệ v{ hệ thống thu gom c|c loại dầu, dầu nhờn, chất tẩy rửa, dung môi. Cần tr|nh / giảm thiểu việc sử dụng c|c dung môi v{ chất tẩy rửa.

Các tác động do bom mìn tàn dư

Vùng đất Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i l{ nơi phải g|nh chịu hậu quả của h{ng loạt vũ khí g}y chết người trong cuộc chiến tranh Việt Nam, đặc biệt l{ bom mìn. Công nh}n có thể bị thương (thậm chí bị thiệt mạng) do bom đạn chưa nổ trong vùng dự |n v{ c|c con sông như Thu Bồn - Vu Gia, Ba Ren, Tr{ Bồng. Tr{ Khúc. Do đó, công t|c giải phóng mặt bằng vũ khí chưa nổ được thực hiện trước khi khởi công công trình x}y dựng để tr|nh những tình huống nguy hiểm v{ thương vong có thể xảy ra.

Để đảm bảo an to{n cho người v{ thiết bị liên quan đến công t|c x}y dựng v{ hoạt động của dự |n, VEC v{ PMU85 phải chịu tr|ch nhiệm về vật nổ chưa nổ trong công t|c giải phóng mặt bằng, dự kiến phải được thực hiện đồng thời với tiến độ thu hồi đất. Đ}y l{ một nhiệm vụ đặc biệt, được thực hiện bởi cơ quan qu}n sự.

134

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường Vật nổ chưa nổ còn sót lại trong công t|c giải phóng mặt bằng được giải quyết theo Quyết định số 96/2008/QĐ-TTg ng{y 05/04/2006 theo điều khoản 11, chương IV Quyết định số 3037/QĐ-BGTVT ng{y 14/10/2003 v{ tổng chi phí cho vật liệu nổ còn sót lại chưa nổ trong công t|c giải phóng mặt bằng được ước tính khoảng 70 tỷ đồng.

Các biện pháp giảm thiểu

Giai đoạn thiết kế C|c chủ dự |n đ~ ký hợp đồng với c|c cơ quan kh|c nhau để thực hiện điều tra thực địa v{ chuẩn bị b|o c|o để bảo vệ đất, t{i sản văn hóa, thiên tai địa chất v{ t{i nguyên kho|ng sản với những ph|t hiện quan trọng để được nhóm thiết kế xem xét trong giai đoạn thiết kế;

Trong giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi, quốc lộ dự kiến phải đi qua khu vực ngập lụt th{nh phố Đ{ Nẵng, Quảng Nam v{ tỉnh Quảng Ng~i (Km 0-Km 16; km 63-km 78; Km 109-Km 129). Trong giai đoạn nghiên cứu khả thi c|c đoạn đường đ~ được điều chỉnh để tr|nh những khu vực ngập lụt;

Trong nghiên cứu thực địa, có nhiều ý kiến đề xuất để điều chỉnh sắp xếp để tr|nh đường d}y c|p điện 500KV v{ 35 KV.

Khi dự |n nằm trên khu vực ngập lụt với tổng chiều d{i cầu l{ 14,6 km chiếm 10% tổng số chiều d{i đường bộ (bao gồm 26 cầu cạn v{ 23 cầu vượt với tổng số 6.880 m, chiếm 46% tổng chiều d{i cầu). Thiết kế n{y trong khi tr|nh c|c khu vực ngập lụt cũng giảm thiểu c|c t|c động đến hệ sinh th|i nông nghiệp v{ c|c hệ động v{ thực vật.

Xem xét công t|c phòng chống lũ lụt đ~ được đưa v{o công t|c thiết kế cầu v{ lòng đường.

Giai đoạn thi công Trên c|c đoạn đường, c|c nơi có c|c điểm nhạy cảm với tiếng ồn phải được thiết lập bảng giới hạn tốc độ v{ chế độ cấm thổi còi. Mặt đường phải được bảo dưỡng thường xuyên để giảm tiếng ồn từ việc chuyển động của phương tiện. Khu nh{ ở d}n cư mới được quy hoạch phải c|ch xa tuyến đường tối thiểu 200 m. C|c nơi nhạy cảm với tiếng ồn, chẳng hạn như bệnh viện, trường học, phải được x}y dựng c|ch xa ít nhất 250 m tính từ tim đường. Nếu khu công nghiệp Cẩm Sơn, Bích Bắc, Chu Lai v{ khu công nghiệp Dung Quất quyết định thay đổi kế hoạch ph|t triển mở rộng về phía đường cao tốc, phải quy hoạch x}y dựng ở khoảng c|ch xa tuyến đường ít nhất 200 m từ c|c kho chứa đường, nh{ m|y, v{ khu vực c|c công trình xanh được dự kiến x}y dựng.

M|y ít tiếng ồn v{ cửa sổ tiếng ồn được khuyến nghị đặt cho c|c nơi nhạy cảm với tiếng ồn bao gồm cả Phú Hòa, Thạch Bồ, Lê Sơn 2, Th|i Cam, Đức Kỳ, Ch}u Thủy, Bi Nhai, Xu}n Dai, Lam Kỳ, Ben Den Đồng ấp 4 v{ 5 của Duy Sơn x~ Nghĩa Trung, Nghĩa Điền, trường tiểu học, Đức Long chùa. Tại c|c địa điểm, thời gian ban đêm (22:00 pm-6:00) công t|c x}y dựng phải được hạn chế nghiêm ngặt. Việc x}y dựng thời gian trong ng{y cũng phải có biện ph|p để giảm thiểu tiếng ồn hoạt động gần c|c cơ quan nhạy cảm khi có thể. C|c nơi nhạy cảm với tiếng ồn, như l{ng Kỳ Lam (Km 18) c|c thôn 1, thôn 2 (Km 20 00) l{ gần khu vực cầu, nơi đóng cọc x}y dựng có thể rất ồn {o. C|c tuyến đường vận chuyển cũng phải được lên kế hoạch cẩn thận để đảm bảo tiếng ồn, bụi, v{ c|c t|c động an to{n phải được giảm thiểu tối đa.

135

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường Trong qu| trình x}y dựng cầu, c|c biện ph|p cải thiện môi trường phải được thông qua, trại x}y dựng nơi công trường, v{ vật liệu dự trữ c|c công trường phải được lựa chọn cẩn thận. Nước thải từ c|c công trường x}y dựng phải được thu gom v{ xử lý trong c|c bể tự hoại. Nước thải từ nguyên liệu giặt phải được xử lý qua bể lắng trước khi thải v{o nguồn nước bề mặt.

Tiến h{nh phun nước hai lần một ng{y (s|ng v{ chiều) trên c|c bề mặt đường không trải nhựa, v{ vùng nguyên liệu dự trữ lỏng. Tần số phun nước phải được tăng lên trong những ng{y khô v{ nhiều gió. Trạm trộn nhựa đường, xi măng phải được đặt c|ch xa khu d}n cư tối thiểu 200 m . C|c tuyến đường đi lại c{ng xa khu d}n cư c{ng tốt. C|c kho dự trữ c|t, xi măng v{ vôi phải được che đậy cẩn thận.

Giai đoạn vận hành Dọc tuyến đường có 65 nơi nhạy cảm với tiếng ồn. C|c biện ph|p kiểm so|t tiếng ồn phải được thiết kế v{ thực hiện để giảm thiểu t|c động tiếng ồn từ c|c dự |n đường bộ. C|c biện ph|p giảm nhẹ chính l{ lắp đặt c|c r{o cản tiếng ồn, cửa sổ ngăn tiếng ồn, v{ di chuyển. C|c ý kiến được đưa ra c}n nhắc v{ lựa chọn c|c biện ph|p n{y l{:

- Sử dụng c|c r{o cản ngăn tiếng ồn đặt trong c|c nơi nhạy cảm với tiếng ồn: mức độ tiếng ồn vượt qu| tiêu chuẩn dự kiến, hầu hết c|c cư d}n bị ảnh hưởng đang sống trong b|n kính 70 m từ đường lề đường, nền đường l{ rất cao (hơn 3 m), v{ những ngôi nh{ bị ảnh hưởng được ph}n bố d{y đặc

- 2) Sử dụng c|c sổ kính đối với nơi mức độ tiếng ồn vượt qu| tiêu chuẩn quy định về tiếng ồn. Tuy nhiên hầu hết c|c cư d}n bị ảnh hưởng ở xa đường, hoặc những ngôi nh{ bị ảnh hưởng nằm rải r|c v{ số lượng d}n cư bị ảnh hưởng l{ nhỏ.

Hai khu vực dịch vụ v{ hai khu vực đậu xe cũng như Đ{ Nẵng, Quảng Ng~i trạm thu phí /trạm bảo dưỡng, tất cả phải có trạm xử lý nước thải thứ cấp. Nước thải từ c|c hoạt động rửa xe trong c|c khu vực dịch vụ phải được t|i chế v{ t|i sử dụng sau khi được xử lý thích hợp. Năm dốc v{ một trạm thu phí đường chính phải có bể tự hoại cho xử lý nước thải. Nước trên bề mặt phải được sử dụng để tưới cho cảnh quan v{ lớp đ|y được rửa đ| thường xuyên.

Để giảm thiểu c|c t|c động từ vụ tai nạn giao thông trong qu| trình vận tải vật liệu độc hại trên c|c c}y cầu lớn của sông Thu Bồn, B{ Rén, Tr{ Bồng, Tr{ Khúc, hệ thống thu gom chất lỏng v{ đường ray bảo vệ hiệu quả được dự kiến x}y dựng. C|c sự cố tr{n, nếu có, phải được thu thập trong c|c thùng lưu trữ cho việc chuyên chở v{ xử lý sau n{y, để tr|nh thải ra trực tiếp trong trường hợp tai nạn trên cầu. Hệ thống thu gom cũng phải thu gom nước mưa để giảm thiểu c|c t|c động tới chất lượng nước dưới sông. Công ty cầu v{ đường cao tốc phải chịu tr|ch nhiệm lập một kế hoạch xử lý khẩn cấp để xử lý kịp thời v{ hợp lý c|c trường hợp tai nạn v{ tình huống khẩn cấp về môi trường. Nhóm nghiên cứu khẩn cấp phải được trang bị c|c thiết bị phù hợp v{ nh}n viên với những người được đ{o tạo b{i bản.

Các biện pháp giảm thiểu môi trường tại công trường cụ thể cho đường cao tốc DQEP

Hình minh hoạ c|c công cụ chính được sử dụng để ph|t triển c|c biện ph|p giảm thiểu chi tiết theo phương hướng của c|c đường cao tốc. Những biện ph|p n{y hoặc l{: (i) kết hợp

136

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường trong thiết kế dự |n v{ do đó đ~ có trong c|c hóa đơn ghi số lượng; hoặc (ii) bao gồm trong c|c chi tiết kỹ thuật môi trường cho c|c nh{ thầu (xem EMP). Ngo{i ra, c|c biện ph|p công trường cụ thể được x|c định cho tất cả c|c nơi nhạy cảm với tiếng ồn trên đường. Bảng 49 tóm tắt c|c nơi nhạy cảm với tiếng ồn v{ c|c hoạt động v{ biện ph|p giảm thiểu trong qu| trình x}y dựng trước v{ giai đoạn thi công cho c|c bộ phận cụ thể của đường. Những biện ph|p n{y đ~ được đưa v{o chi tiết kỹ thuật môi trường cho c|c nh{ thầu v{ phải được gi|m s|t bởi c|c nhóm gi|m s|t môi trường như một phần của c|c gi|m s|t kỹ thuật thi công.

Công t|c x}y dựng có sự tham gia của Tổng Công ty Ph|t triển đường Cao tốc Việt Nam (VEC), nh{ thầu v{ kỹ sư gi|m s|t môi trường như l{ một bộ phận của đội ngũ gi|m s|t x}y dựng (CST) v{ c|c chuyên gia tư vấn độc lập gi|m s|t môi trường (IMC)

C|c biện ph|p hạn chế tối đa v{ giảm nhẹ được ph}n loại theo phần đường, thiết kế đường bộ, v{ c|c t|c động tiềm ẩn. C|c biện ph|p giảm nhẹ bao gồm cả phương ph|p "kỹ thuật" v{ "quản lý" phải được c|c nh{ thầu v{ c|c bên liên quan kh|c thực hiện. Về cơ bản, hiệu ứng bất lợi có thể được giảm thiểu v{ giảm nhẹ bằng c|ch: 1) Kết hợp c|c biện ph|p v{o thiết kế kỹ thuật của dự |n tổng thể, có thể tăng ng}n s|ch; 2) Thực hiện c|c biện ph|p giảm nhẹ tại chỗ với sự tham gia của c|c bên liên quan. C|c kế hoạch giảm thiểu cần được chuẩn bị sẵn s{ng trước khi khởi công x}y dựng (xem EMP để biết thêm chi tiết).

Công t|c hạn chế tối đa v{ giảm thiểu c|c hoạt động chủ chốt đ~ được nhấn mạnh trên tất cả c|c ph}n đoạn của đường cao tốc dự kiến (km 0 - km). Bản đồ địa phương, kế hoạch, thiết kế đường, v{ GPS được sử dụng để x|c định v{ x|c định vị trí c|c địa điểm cụ thể trong x~, thường trực cơ sở hạ tầng, kênh mương thủy lợi, ô trồng trọt, ruộng lúa, c|c hệ thống nước, đất công, cống tho|t nước, đê điều, vv phải bị ảnh hưởng bởi l{n đường mới trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động. C|c hướng dẫn chế tối đa v{ giảm nhẹ v{ c|c hoạt động chính đ~ được ph|t triển nêu bật c|c vấn đề chính ở mỗi đoạn đường. Hình ảnh của mỗi địa điểm cùng với cơ sở hạ tầng được lựa chọn được che phủ với c|c thiết kế kỹ thuật đường bộ cho phần đó.

137

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Bảng 50. Biện pháp giảm nhẹ môi trường với từng khu vực cụ thể cho dự án đường cao tốc QDEP

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

ảnh hưởng tơi PR14B trong giai đoạn x}y dựng.

Thiết kế nút giao hoa thị

Giao nhau với đường tỉnh 14B (PR 14B).

Chiếm dụng đất nông nghiệp cho cửa kiểm so|t vé.

Km 0- km0+200

Tối ưu hóa thiết kế kỹ thuật để giảm thiểu diện tích đất nông nghiệp được mua lại.

Cắt qua đất nông nghiệp.

Nước thải v{ chất thải x}y dựng ảnh hưởng đến canh t|c nông nghiệp.

Tối ưu hóa x}y dựng lịch trình để rút ngắn thời gian x}y dựng. X}y dựng đê tạm thời để ngăn chặn nước thải từ c|c hoạt động v{o đất nông nghiệp. Thu thập v{ x}y dựng chất thải xả v{o c|c vị trí được chỉ định. Đặt dấu hiệu cảnh b|o v{ biển b|o về PR 14B v{ lắp đặt c|c h{ng r{o cho phù hợp. Cho lưu thông trực tiếp giao thông khi cần thiết. Không chặt c}y hoặc loại bỏ thảm thực vật nếu có thể tr|nh được.

Km 1+500

Cắt ngang sông Túy Loan

Thiết kế cầu: + Đảm bảo độ cao thông thuyền + Đảm bảo mặt cắt ngang sông đủ để tho|t lũ + Bao gồm c|c biện ph|p bảo vệ c|c địa điểm tiềm năng xói mòn gia tăng

Thay đổi mặt cắt ướt ngang sông có thể g}y xói mòn địa hóa, trầm tích v{ / hoặc ảnh hưởng đến khả năng tho|t lũ của sông Ảnh hưởng đến giao thông vận tải đường thủy Ô nhiễm nước g}y

Thông b|o cho chính quyền địa phương v{ cộng đồng địa phương về tiến độ thi công Phối hợp với c|c chủ dự |n, chính quyền địa phương v{ cơ quan quản lý đường thủy để chuyển hướng giao thông đường thủy trong qu| trình x}y dựng. Cắm v{ duy trì dấu hiệu cảnh b|o, biển b|o v{ đèn khi x}y dựng trên sông. Thu v{ chứa chất thải tại địa điểm được

9 Trừ khi được chỉ định, thực hiện c|c biện ph|p giảm nhẹ l{ “tr|ch nhiệm” tư vấn thiết kế chi tiết

10 Trừ khi được chỉ định, thực hiện c|c biện ph|p giảm nhẹ thiên tai l{ tr|ch nhiệm của nh{ thầu

138

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

ra bởi x}y dựng. Tiếng ồn từ đóng cọc

Km 2+800

Cắt sông Yên

phê duyệt Thu gom v{ xử lý nước thải trước khi thải. Không thực hiện c|c hoạt động có tiếng ồn lớn (đóng cọc) v{o giờ nhạy cảm Hạn chế việc ra v{o c|c vị trí x}y dựng bằng h{ng r{o v{ biển hiệu Ngăn khu vực thi công đúc sẵn với xung quanh bằng h{ng r{o vững chắc để ngăn ngừa bụi. Phun nước trong khu vực x}y dựng trong những ng{y khô Kho chứa nhiên liệu đặt c|ch sông ít nhất 200 m, ở khu vực có m|i che v{ trên mặt đất không thấm nước. Đặt biển b|o để hạn chế ra v|o v{ biển cảnh b|o nguy hiểm.

Ảnh hưởng đến giao thông tuyến TL 605 trong thời gian thi công.

Km 9+500

Cắt đường tỉnh 605

Thông b|o cho tỉnh v{ x~ có thẩm quyền về x}y dựng lịch trình Đặt dấu hiệu cảnh b|o v{ biển b|o tại v{ xung quanh c|c trang web x}y dựng Đóng cọc muộn v{o ban đêm v{ s|ng sớm l{ không được phép Phun nước trong những ng{y nóng, khô

Gia tăng mức ô nhiễm tiếng ồn, không khí cho đoạn tuyến trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

139

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Thông b|o cho chính quyền địa phương v{ cộng đồng địa phương về tiến độ thi công - Chuyển hướng phương tiện vận tải đường thủy trong qu| trình x}y dựng. - Địa điểm v{ duy trì cảnh b|o dấu hiệu, biển hiệu v{ đèn chiếu s|ng tại c|c địa điểm x}y dựng

Km 10+20

Cắt sông La Thọ

Thiết kế độ cao thông thuyền thích hợp cho t{u thuyền v{ mặt cắt ngang sông tho|t lũ. Thiết kế hệ thống thu nước thải v{o bể cầu v{ thu thập ở phía dưới của cầu. Thiết kế cầu với những bức tường vững chắc, r{o cản để ngăn chặn xe rơi xuống sông trong giai đoạn hoạt động

Ảnh hưởng đến giao thông đường thủy tăng tiềm năng xói mòn ảnh hưởng đến khả năng tho|t lũ sông. Ảnh hưởng đến chất lượng nước trong qu| trình x}y dựng. Môi trường nguy hiểm trong qu| trình hoạt động (xe tải chở c|c thùng chứa dầu biến hơn trên cầu).

. - Thu thập v{ b~i chứa chất thải tại địa điểm được phê duyệt - Thu thập v{ xử lý nước thải trước khi thải. - Không thực hiện c|c hoạt động với tiếng ồn lớn (đóng cọc) v{o giờ nhạy cảm như buổi s|ng sớm hoặc đêm khuya - Hạn chế quyền truy cập v{o c|c trang web x}y dựng bởi h{ng r{o v{ biển hiệu. - Phun nước trong những ng{y khô - Lắp tường tạm thời, c|c r{o cản để ngăn xe v{ m|y x}y dựng rơi xuống sông trong giai đoạn x}y dựng

140

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km 17+500

Cắt sông Thu Bồn, tại vĩ trí giữa x~ Điện Thọ v{ Điện Quang

- Km 18

Km 20+500

Cắt đường tỉnh số 610

Đề xuất cải tiến cho kết nối đường bộ giữa Quốc lộ 1A v{ DQE c|c đề xuất.

- Đặt biển b|o tại công trường x}y dựng. - Cải thiện kết nối đường bộ giữa Quốc lộ 1A v{ DQE c|c đề xuất - Trả lại mặt đường trước khi x}y dựng DQE được ho{n th{nh

Ảnh hưởng đến giao thông của ĐT 610 trong qu| trình x}y dựng. Tăng mật độ giao thông trong giai đoạn hoạt động khi kết nối với đường cao tốc DQ. Tăng mức độ tiếng ồn v{ ô nhiễm không khí trong khi x}y dựng v{ hoạt động.

141

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km 20 - Km 20+500

Căt sông B{ Rén (cầu Chiêm Sơn)

Thiết kế cầu với: - Đủ độ cao thông thuyền - Đảm bảo khả năng tho|t lũ của đoạn sông. - Lan can cầu vững, th{nh cầu để ngăn chặn xe rơi xuống sông

- Lắp đặt v{ duy trì lan can, th{nh cầu để ngăn chặn xe cộ v{ m|y x}y dựng rơi xuống sông trong giai đoạn x}y dựng - Chứa dầu v{ nhiên liệu, vật liệu x}y dựng c|ch bờ sông ít nhất 200 m. - Cấm rửa vật liệu x}y dựng trực tiếp trong c|c sông

Ảnh hưởng đến giao thông vận tải đường thủy, tăng tiềm năng xói mòn v{ ảnh hưởng đến dòng chảy sông tho|t lũ. Ảnh hưởng đến chất lượng nước trong qu| trình x}y dựng. C|c chất độc hại trong qu| trình hoạt động như xe tải chở dầu rơi khỏi cầu trong giai đoạn hoạt động

Thông b|o cho chính quyền địa

Thiết kế đường hầm với:

Km 22+500

- Lối tho|t hiểm cho

Đường hầm qua núi

trường hợp khẩn cấp

- Km23

- Thông gió

Cảnh b|o v{ có bảo vệ để đảm

- Ảnh hưởng đến thảm thực vật che phủ bên ngo{i đường hầm. - Ô nhiễm không khí, tiếng ồn v{ ô nhiễm nước trong qu| trình x}y dựng. Chất thải rắn từ đ{o hầm. Vấn đề an to{n.

Cung cấp thông hơi đầy đủ cho

- Chỉ những người được cấp giấy phép nổ mìn mới l{m việc về c|c hoạt động nổ mìn - phương về tiến độ thi công - X}y dựng hệ thống tho|t nước đường v{ bảo đảm độ dốc bảo vệ tại c|c khu xử lý - Tiến h{nh nổ mìn v{o c|c giờ nhất định trong ng{y để giảm thiểu t|c động về động vật hoang d~ - bảo an to{n cho con người - c|c đường hầm trong thời gian x}y dựng - Cung cấp v{ thực thi việc sử dụng c|c dụng cụ bảo vệ người lao

142

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

X}y dựng v{ gi|m s|t thực

động như gi{y, nón cứng, găng tay, kính bảo hộ … - h{nh an to{n nơi l{m việc

Km

Thiết kế đường gom, kiểm so|t tốc độ v{ đặt biển b|o, biển hiệu giao thông nơi có trường học.

24+500:

Trường THPT Nguyễn Thạch H~n, c|ch 100m từ tuyến

Sử dụng h{ng r{o để ngăn c|ch khu vực x}y dựng với trường học. - Đặt biển b|o cảnh b|o tại công trường x}y dựng v{ vị trí gần trường học

Trồng c}y để giảm tiếng ồn v{ bụi từ đường cao tốc

An to{n giao thông cho học sinh trong giai đoạn x}y dựng. Tăng cường tiếng ồn v{ bụi trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động. G}y cản trở đến trường trong thời gian x}y dựng v{ hoạt động.

- Vấn đề an to{n giao thông cho học sinh trong giai đoạn x}y dựng. Việc đi lại của gi|o viên, học sinh đến trường.

Trường mầm non thôn Chiêm Sơn (Tr|i tuyến 180m)

Km24+590 - Km 24+800:

Thiết kế đường gom v{ cầu chui để người d}n qua lại

Sử dụng h{ng r{o ngăn c|ch với khu vực x}y dựng, lắp đặt v{ duy trì c|c biển cảnh b|o, hạn chế việc ra v{o khu vực công trường v{ quy định an to{n... Áp dụng c|c biện ph|p để giảm mức độ ồn, bụi, không khí trong giai đoạn kh|c nhau của dự |n. Dự |n x}y dựng h{ng r{o cho c|c trường học

Ảnh hưởng bởi bụi tiếng ồn, mức độ v{ không khí trong giai đoạn x}y dựng v{ hoạt động

143

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

- Thiết kế hầm với giải phóng mặt bằng thích hợp.

Km 25+50-

Km 25+6

- Thông b|o cho chính quyền địa phương v{ cộng đồng về tiến độ thi công

Giao nhau với đường x~. Đền thờ b{ Hương c|ch tuyến đường 50 m.

- Tối ưu hóa cuối cùng liên kết trong thiết kế chi tiết để giảm thiểu t|c động tiếng ồn

Ảnh hưởng đến giao thông địa phương khi x}y dựng v{ chặn ngang hoạt động đường hiện có. Độ ồn ảnh hưởng đến hoạt động thờ cúng của người d}n.

Km28+717 - Km28+800

Tuyến đường cắt qua c|c nghĩa trang của thôn Nam Th{nh x~ Duy Trung

- Thực hiện chiến dịch truyền thông để thông b|o cho người d}n địa phương về dự |n v{ lợi ích của nó đối với đất nước - Cung cấp bồi thường chi phí hợp lý.

Ban QLDA phối hợp với chính quyền địa phương giao đất để di dời mộ v{ liên quan thủ tục thờ cúng

T|c động đến đời sống tinh thần của người d}n địa phương khi mồ mả phải di chuyển

144

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Đảm bảo tho|t nước v{ bảo vệ m|i dốc

Km 34+280

Ảnh hưởng đến hoạt động vận tải của mỏ trong thời gian x}y dựng v{ hoạt động

Trong qu| trình thi công v{ vận h{nh ảnh hưởng tới hoạt động vận chuyển của mỏ.

Cung cấp đủ chi phí bảo vệ v{ đưa v{o dự to|n tổng chi phí

- Đặt biển b|o hiệu trong giai đoạn x}y dựng - San lấp mặt bằng, phục hồi c|c mỏ đ| trước khi x}y dựng ho{n th{nh

- Km 35+200

Km35+430

Cắt Tỉnh lộ 611 04 hộ gia đình di dời

- Km35+455

Cải thiện đường hiện có, sẽ được sử dụng như đường v{o cho dự |n

- Cải thiện kết nối đường bộ trước khi x}y dựng bắt đầu - Cải tạo mặt đường cho việc kết nối đường bộ trước khi x}y dựng ho{n th{nh

Ảnh hưởng đến giao thông của TL 611 trong qu| trình x}y dựng Tăng mức độ tiếng ồn v{ ô nhiễm không khí dọc theo tuyến đường trong thời gian x}y dựng v{ hoạt động. Di dời c|c hộ gia đình

145

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Cải thiện kết nối đường bộ

Km

Cắt QL 14E

41+200-

Cải tạo mặt đường cho việc kết

Cải thiện đường hiện có, sẽ được sử dụng như đường v{o cho dự |n

41+220

- trước khi x}y dựng bắt đầu - nối đường bộ trước khi x}y dựng ho{n th{nh

Thay đổi lưu lượng dòng chảy trong giai đoạn vận h{nh Tăng mức độ ô nhiễm tiếng ồn, đường h{ng không trong khi x}y dựng v{ hoạt động.

Km

Cắt qua mương thủy lợi

46+100

- Thiết kế cống v{ mương để duy trì dòng chảy trong con kênh dẫn nước.

- Kế hoạch x}y dựng để tr|nh nhu cầu tưới tiêu cao điểm - Không xả nước thải x}y dựng m{ còn chứa dầu v{ mỡ v{o kênh.

Ảnh hưởng đến việc cấp nước tưới trong thời gian x}y dựng. Chất lượng nước bị ảnh hưởng bởi dầu, bụi bẩn trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động

146

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km

Qua kênh bê tông

52+300

Qua kênh bê tông

Km 54+630 – km 54+640

147

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Ảnh hưởng đến giao thông thuỷ.

Thiết kế cầu với: - Đảm bảo độ cao thông thuyền, khả năng tho|t lũ.

Km

Cắt sông nh{ Ngô

L{m thay đổi mặt cắt ngang sông, có thể dẫn đến l{m thay đổi khả năng tiêu tho|t nước của sông.

55+650

- Tường chắn, r{o chắn đủ vững để ngăn xe rơi xuống sông

- Lắp đặt tường chắn, r{o chắn để ngăn xe cộ v{ thiết bị x}y dựng rơi xuống sông trong giai đoạn x}y dựng. - Lưu trữ dầu v{ nhiên liệu, vật liệu x}y dựng c|ch xa ít nhất 200 m từ sông. - Cấm rửa vật liệu x}y dựng trực tiếp ở sông.

Ảnh hưởng đến chất lượng nước trong qu| trình thi công.

Sự cố môi trường trong qu| trình vận h{nh.

Ảnh hưởng đến qu| trình tưới tiêu trong thời gian thi công.

Bố trí thời gian x}y dựng để tr|nh thời kỳ nhu cầu tưới tiêu cao.

Km 57+440

Cắt kênh tưới

Thiết kế cống chui v{ mương để duy trì chức năng của kênh thủy lợi

-

Km57+445

Chứa nhiên liệu, dầu tại c|c khu vực được đắp đê để ngăn rò rỉ v{o đất v{ nước.

Chất lượng nước bị ảnh hưởng do dầu mỡ, chất bẩn trong thi công v{ vận h{nh.

148

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km

Cắt đường tỉnh No 616

57+445- Km

- Thiết kế nút giao thích hợp v{ đảm bảo độ cao tĩnh không.

57+460

- Lập kế hoạch x}y dựng để giảm thiểu t|c động về giao thông địa phương - Đặt tín hiệu cảnh b|o v{ biển hiệu - Thu gom v{ xử lý nước thải x}y dựng trước khi thải ra môi trường

Ảnh hưởng đến giao thông của ĐT 616 trong x}y dựng. Tăng mức độ tiếng ồn v{ ô nhiễm bụi trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động.

Ảnh hưởng đến giao thông trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

Km

59+300-

Cắt đường thôn Trung Định

Thiết kế đường gom hoặc đường chui

Km59+320

- Lập kế hoạch x}y dựng để giảm thiểu t|c động về giao thông địa phương - Thu gom v{ xử lý nước thải x}y dựng trước khi thải ra môi trường

Gia tăng mức ô nhiễm tiếng ồn, không khí cho đoạn tuyến trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

149

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Cắt đường nhựa giữa thôn Tam Đ{n

Km 60+500

Ảnh hưởng đến giao thông trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

- Lập kế hoạch x}y dựng để giảm thiểu t|c động về giao thông địa phương - Thu gom v{ xử lý nước thải x}y dựng trước khi thải ra môi trường

Thiết kế đường gom hoặc đường chui

- Đặt biển b|o giao thông để giảm thiểu, điều tiết lưu lượng.

Gia tăng mức ô nhiễm tiếng ồn, không khí cho đoạn tuyến trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

Km

Cắt kênh bê tông v{ đường thôn

61+650-

ảnh hưởng đến cấp nước thủy lợi v{ chất lượng nước.

61+670

150

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km

Cắt suối thôn Kh|nh Thọ, x~ Tam Th|i.

62+200-

62+220

Ảnh hưởng đến chất lượng nước (bồi lắng v{ dầu). Chặn dòng chảy.

- Thiết kế hệ thống tho|t nước cống với tiết diện thích hợp cho việc tho|t nước lũ - Bố trí r{o chắn, tường chắn đủ vững để ngăn chặn xe tải dầu rơi v{o dòng suối trong giai đoạn hoạt động.

Km

Cắt ĐT 616

Thiết kế đường chui

63+800-

- Lập kế hoạch hoạt động x}y dựng để giảm thiểu t|c động đến giao thông. - Phun nước định kỳ trong thời gian x}y dựng

63+817

Ảnh hưởng đến giao thông trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động. Tăng mức độ tiếng ồn v{ ô nhiễm bụi trên tuyến trong thời gian x}y dựng v{ hoạt động.

151

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km

63+870-

Km64+150

T|c động đến tinh thần của người d}n địa phương khi mồ mả phải di chuyển

- Thực hiện truyền thông để người d}n địa phương về dự |n v{ lợi ích của nó đối với đất nước - Chi phí bồi thường hợp lý.

Ban QLDA phối hợp với chính quyền địa phương để đảm bảo rằng đất được giao để di dời mộ mới.

Cắt qua nghĩa trang họ Nguyễn bao gồm 25 ngôi mộ v{ 07 hộ gia đình tại Km 63 150 870-64 của ấp Trường Mỹ, x~ Tam Th|i

Km 64+200

Nh{ thờ c|ch đường 50m (phía bên tr|i đường) v{ đường d}y 220V

- Thiết kế chi tiết sẽ nắn chỉnh hoặc kiến nghị c|c giải ph|p giảm tiếng ồn.

Độ ồn, bụi ảnh hưởng đến việc thờ cúng. Chất thải v{ nước thải có thể ảnh hưởng đến gi| trị mỹ quan của nh{ thờ An to{n gần liên quan đến c|c d}y điện

- Không bố trí vị trí địa điểm x}y dựng tạm thời hoặc vật liệu x}y dựng tải trong vòng 50 m từ nh{ thờ. - Không l{m r{o chắn đường v{o nh{ thờ. - Không để chất thải x}y dựng trong vòng 50 m từ nh{ thờ - Không để nước thải từ c|c vị trí x}y dựng cahyr v{o khu vực nh{ thờ trong vòng 50m. - Lắp đặt tín hiệu, biển b|o v{ bố trí lao động an to{n khi tiếp cận c|c đường d}y.

152

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Thiết kế cầu chui

Km 66+300

Cắt qua đường trải nhựa giữa ấp, có 6 hộ t|i định cư

- Lập kế hoạch x}y dựng để giảm thiểu t|c động về giao thông, đặc biệt l{ trong mùa thu hoạch. - Phun nước định kỳ trong thời gian x}y dựng

Ảnh hưởng đến giao thông trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động. Tăng mức độ tiếng ồn v{ ô nhiễm bụi trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động.

Km67+400

Vấn đề an to{n điện

- Chủ dự |n để bố trí cho tăng chiều cao của cột điện của cơ quan quản lý điện năng

Chạy dưới đường điện 500Kv

153

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km

Cắt qua sông Tam Kỳ

68+380

Thiết kế cầu với: - Độ cao thông thuyền đảm bảo cho thuyền qua - Đảm bảo khả năng tho|t lũ. - X}y dựng r{o ngăn, tường cản để ngăn xe rơi xuống sông - Hệ thống thu gom nước thải để tr|nh ô nhiễm nguồn nước uống trong trường hợp xảy ra tai nạn

Ảnh hưởng đến sự ổn định của lòng sông v{ bờ sông Có thể ảnh hưởng đến khả năng tho|t lũ Chất lượng nước cấp cho nguồn nước uống th{nh phố Tam Kỳ có thể bị ảnh hưởng trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động Sự cố môi trường trong qu| trình hoạt động.

Ảnh hưởng đến giao thông trong v{ ngo{i khu vực mỏ

Km 72-km 72+400

Vấn đề an to{n giao thông.

Cắt mỏ đất tại thôn Bích Sơn, x~ Tam Xu}n 2 có vị trí 300 trên bên phải của hướng tuyến n{y.

- Bố trí c|c tuyến đường gom, cầu chui để duy trì việc ra v{o. - Thông b|o cho đơn vị quản lý, điều h{nh của mỏ đất vay - Đặt biển b|o hiệu tại c|c giao lộ với đường v{o.

154

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km 72+400

- Thiết kế đường hầm để duy trì kết nối

- Km

- Chủ dự |n Thực hiện bồi thường, hỗ trợ c|c hộ d}n di dời để ổn định cuộc sống của họ.

73+74

Cross một ruộng v{ 9 hộ gia đình, nhỏ đường của Bích Sơn, Bích thôn Nam, x~ Tam Xu}n 2

Ảnh hưởng đến giao thông địa phương v{ người sản xuất nông nghiệp. T|c động đến đời sống v{ thu nhập của 9 hộ bị ảnh hưởng.

Km 74+314

- Km

Áp dụng c|c biện ph|p x}y dựng để giảm thiểu ô nhiễm nước ngầm trong việc x}y dựng cầu cảng, chống rò rỉ dầu.

Cắt ruộng lúa v{ 02 hộ gia đình ở Km 74 314 - Km74 450 v{ sông Tam Xu}n 2, x~ Tam Anh Bắc

74+800

- Thiết kế cầu với lưu lượng phù hợp tho|t lũ - Thiết kế tường chắn, r{o ngăn để ngăn chặn xe rơi xuống dòng sông trong hoạt động của con sông n{y ...

Ảnh hưởng khả năng tho|t nước lũ. Ảnh hưởng đến chất lượng nước trong qu| trình x}y dựng. Sự cố môi trường trong qu| trình hoạt động. T|c động đến đời sống v{ thu nhập của 9 hộ di dời.

155

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km75+286

Thiết kế đường chui

-Km

- Kế hoạch hoạt động x}y dựng để giảm thiểu t|c động đến giao thông. - Phun nước định kỳ trong thời gian x}y dựng

Tuyến cắt qua đường đất thuộc địa phận Thôn Đức Bố 2, x~ Tam Anh Bắc, đồi bạch đ{n

75+800

Ảnh hưởng đến giao thông trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động. Tăng mức độ tiếng ồn v{ ô nhiễm bụi trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động.

- Bố trí hướng tuyến không x}m phạm v{ đảm bảo khoảng c|ch an to{n từ phạm vi trường bắn.

Km

75+808

Ảnh hưởng đến c|c hoạt động của trường bắn: đi lại, phạm vi bảo vệ của trường bắn.

Phải tuyến 300 m có trường bắn qu}n sự, thôn Đức Bố 2, x~ Tam Anh Bắc, bên phải tuyến đường.

- Bố trí cống chui có độ cao lưu không đảm bảo cho c|c phương tiện, thiết bị ra v{o trường bắn hoạt động bình thường.

156

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km

76+200

Tuyến cắt mương đất, đồi keo v{ bạch đ{n, thôn Đức Bồ 1 x~ Tam Anh Bắc.

76+205

- Tổ chức x}y dựng r~nh thay thế. - Lịch trình x}y dựng để tr|nh nhu cầu tưới tiêu cao điểm - X}y dựng tạm h{o nếu kênh bị chặn tạm thời.

Ảnh hưởng đến dịch vụ tưới tiêu trong giai đoạn x}y dựng Ô nhiễm nguồn nước do chất thải v{ nước thải x}y dựng

Thiết kế đường chui

- Kế hoạch hoạt động x}y dựng để giảm thiểu t|c động đến giao thông. - Phun nước định kỳ trong thời gian x}y dựng

Cắt đường nhựa, thôn Xu}n Ngọc 2, x~ Tam Anh Bắc.

Km 81+560 - Km1+566

Ảnh hưởng đến giao thông trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động. Tăng mức độ tiếng ồn v{ ô nhiễm bụi trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động.

157

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km 82+400

Tuyến cắt mương v{ cầu

Thiết kế mương mới thay thế.

Lập kế hoạch thi công để tr|nh cắt nước trong thời kì cao điểm

- km

82+412

Gi|n đoạn việc cấp nước tưới trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh. Ảnh hưởng đến chất lượng nước tưới do ô nhiễm chất từ qu| trình x}y dựng.

Gi|n đoạn việc cấp nước tưới trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

Km

82+400-

Thiết kế mương mới thay thế.

Lập kế hoạch thi công để tr|nh cắt nước trong thời kì cao điểm

82+41

Tuyến cắt mương v{ cầu, có 03 hộ d}n, thôn Xu}n Ngọc 2, x~ Tam Anh Bắc.

Ảnh hưởng đến chất lượng nước tưới do ô nhiễm chất từ qu| trình x}y dựng.

158

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Gi|n đoạn việc cấp nước tưới trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

Thiết kế mương mới thay thế.

Lập kế hoạch thi công để tr|nh cắt nước trong thời kì cao điểm

Ảnh hưởng đến chất lượng nước tưới do ô nhiễm chất từ qu| trình x}y dựng.

Km 82+700 - Km82+706 :

Tuyến cắt qua mương v{ đồi bạch đ{n thuộc thôn Xu}n Ngọc 2 x~ Tam Anh Bắc; Cắt qua 02 hộ d}n tại Km 83+50- 83+350 thuộc thôn Th|i Xu}n x~ Tam Hiệp.

Ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của 2 hộ d}n.

Km 83+350

Lập kế hoạch thi công để giảm thiểu t|c động.

Thiết kế đường chui

Cắt đường đất thôn Th|i Xu}n

-

Phun nước định kỳ trong thời gian thi công.

Km83+354

Ảnh hưởng đến giao thông trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động. Tăng độ ồn v{ ô nhiễm bụi trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động

159

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km

84+486-

Km

Cắt đường đất v{ 16 hộ d}n thôn Th|i Xu}n

85+400

- Thiết kế đường gom d}n sinh hoặc đường chui. - Trồng c}y dọc tuyến cao tốc để ngăn c|ch ảnh hưởng tới cộng đồng xung quanh.

- Lập kế hoạch thi công chi tiết để đảm bảo lưu lượng giao thông của địa phương. - Phun nước định kỳ trong thời gian x}y dựng - Thực hiện bồi thường t|i định cư theo chính s|ch dự |n.

Tăng mức độ bụi, tiếng ồn v{ ô nhiễm không khí dọc theo c|c tuyến đường trong thời gian x}y dựng v{ hoạt động Ảnh hưởng đến giao thông trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động. 16 hộ gia đình phải di dời.

Km

85+939-

Thiết kế đường hầm hoặc cống chui.

Giao cắt TL 617, không có nh{ d}n sinh sống

85+969

- Lập kế hoạch thi công chi tiết để đảm bảo lưu lượng giao thông của địa phương. - Phun nước định kỳ trong thời gian x}y dựng.

Tăng mức độ bụi, tiếng ồn v{ ô nhiễm không khí dọc theo c|c tuyến đường trong thời gian x}y dựng v{ hoạt động Ảnh hưởng đến giao thông trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động.

160

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km 87+288

Cắt đường đất thôn Th|i Xu}n.

Thiết kế đường chui

- Km

87+300

- Lập kế hoạch thi công chi tiết để đảm bảo lưu lượng giao thông của địa phương. - Phun nước định kỳ trong thời gian x}y dựng.

Tăng mức độ bụi, tiếng ồn v{ ô nhiễm không khí dọc theo c|c tuyến đường trong thời gian x}y dựng v{ hoạt động Ảnh hưởng đến giao thông trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động.

KM

Thiết kế đường chui

87+720-

Cắt mương nước v{ 03 hộ d}n

87+727

- Lập kế hoạch thi công chi tiết để đảm bảo lưu lượng giao thông của địa phương. - Phun nước định kỳ trong thời gian x}y dựng.

Tăng mức độ bụi, tiếng ồn v{ ô nhiễm không khí dọc theo c|c tuyến đường trong thời gian x}y dựng v{ hoạt động Ảnh hưởng đến giao thông trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động.

161

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Ảnh hưởng đến giao thông trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

Km

Thiết kế đường chui

87+880-

Cắt đường bê tông thôn Th|i Xu}n

87+886

- Lập kế hoạch thi công chi tiết để đảm bảo lưu lượng giao thông của địa phương. - Phun nước định kỳ trong thời gian x}y dựng.

Gia tăng mức ô nhiễm tiếng ồn, bụi, không khí cho đoạn tuyến trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

Ảnh hưởng sạt lở lòng, bờ mương v{ dòng chảy.

- Thiết kế cầu đảm bảo tần suất lũ thiết kế

Km

Ảnh hưởng đến chất lượng nước trong qu| trình thi công.

88+520-

Cắt kênh thủy lợi v{ 8 hộ d}n

Thực hiện bồi thường, hỗ trợ để giúp cuộc sống ổn định của c|c hộ d}n di dời.

88+527

Sự cố môi trường trong qu| trình vận h{nh.

Bố trí tường chắn, r{o chắn vững chắc ngăn xe rơi xuống dòng sông trong khi lưu thông.

T|c động đến đời sống, thu nhập của 8 hộ d}n phải di dời.

162

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Ảnh hưởng đến giao thông trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

km

Thiết kế đường chui

89+350-

89+360 -

Tuyến cắt đường nhựa liên x~ tại km 89+350-89+360 - Tại nút giao không có hộ d}n.

- Lập kế hoạch thi công chi tiết để đảm bảo lưu lượng giao thông của địa phương. - Phun nước định kỳ trong thời gian x}y dựng.

Gia tăng mức ô nhiễm tiếng ồn, bụi, không khí cho đoạn tuyến trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

Ảnh hưởng đến đời sống t}m linh của gia đình c|c chủ mộ.

Km

Kết hợp với địa phương trong việc bố trí đất để di dời c|c ngôi mộ.

89+500-

Thực hiện chiến dịch truyền thông để thông b|o cho người d}n địa phương về dự |n

Tuyến cắt qua khu nghi~ trang gồm 12 ngôi mộ x}y

89+580

Thống nhất với c|c chủ mộ về phương thức v{ kinh phí di chuyển

Mất diện tích đất v{ c|c qui hoạch sử dụng đất cho việc bố trí nơi di chuyển c|c ngôi mộ.

163

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt, sản xuất của c|c hộ d}n do phải di dời, t|i định cư.

Km 89+600

cắt qua khu d}n cư Thôn Th|i Xu}n

Phun nước định kỳ trong giai đoạn x}y dựng

Bố trí đường gom, đường chui để đảm bảo việc đi lại của cộng đồng d}n cư sinh sống ở hai bên đường. - Bố trí trồng c}y để giảm thiểu c|c t|c động của tiếng ồn v{ bụi.

Ô nhiễm tiếng ồn, bụi, không khí ảnh hưởng đến những hộ d}n sống hai bên đoạn tuyến trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

Km

91+300-

Đảm bảo khoảng c|ch an to{n từ mặt đường đến đường d}y theo tiêu chuẩn an to{n lưới điện.

91+400 v{

Km

Nắn chỉnh hướng tuyến đảm bảo h{nh lang an to{n lưới điện: đủ khoảng c|ch đến trụ điện.

Tuyến đi giữa hai trụ điện cao thế 500KV tại Km 91+300- 91+400 v{ Km 92+700-92+800

92+700-

Qu| trình thi công thực thi c|c biện ph|p an to{n: bố trí người điều khiển, cảnh b|o, lắp đặt biển b|o…

Ảnh hưởng đến h{nh lang an to{n lưới điện trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động: ch|y v{ đoản mạch khi đường d}y điện /cột bị va chạm bất ngờ.

92+800

164

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km

94+250-

Đập Hố M}y ở về bên phải tuyến

94+350

Trong thiết kế chi tiết sẽ tính to|n kiểm tra việc tính to|n trước đ}y.

Thiết kế khả thi điều chỉnh hướng tuyến để tăng khoảng c|ch giữa đường cao tốc v{ đập từ 50 m đến 150 m v{ thực hiện c|c tính to|n để chứng minh đường x}y dựng v{ hoạt động không ảnh hưởng đến an to{n đập.

Km

Tuyến đi s|t mỏ đ| Vạn Tường

97+100-

Cắt đường v{o mỏ đ|

Thiết kế đường gom, cầu vượt để đảm bảo việc ra v{o mỏ đ|

97+400:

165

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Tuyến cắt qua mỏ đ| Hùng Vương

Cắt đường v{o mỏ đ|

Thiết kế đường gom, cầu vượt để đảm bảo việc ra v{o mỏ đ|

Km 97+400- 97+800

Km

97+800-

Tuyến cắt qua mỏ đ| Kỳ H{

Cắt đường v{o mỏ đ|

Thiết kế đường gom, cầu vượt để đảm bảo việc ra v{o mỏ đ|

98+200:

166

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km

98+200-

Tuyến cắt qua mỏ đ| Hưng Long

Cắt đường v{o mỏ đ|

Thiết kế đường gom, cầu vượt để đảm bảo việc ra v{o mỏ đ|

98+750:

Km

Ảnh hưởng đến giao thông trong giai đoạn x}y dựng v{ vận h{nh.

Thiết kế đường chui

99+200-

99+205

Tuyến cắt đường đất d}n sinh thôn Ho{ V}n x~ Tam Nghĩa huyện Núi Th{nh

- Lập kế hoạch thi công chi tiết để đảm bảo lưu lượng giao thông của địa phương. - Phun nước định kỳ trong thời gian x}y dựng.

Tăng mức ồn v{ bụi trong thời gian thi công v{ vận h{nh.

167

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Ảnh hưởng đến giao thông trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

Km

Thiết kế đường chui

100+150-

100+165

- Lập kế hoạch thi công chi tiết để đảm bảo lưu lượng giao thông của địa phương. - Phun nước định kỳ trong thời gian x}y dựng.

Tuyến cắt đường nhựa thôn Bình Đông x~ Bình Ch|nh huyện Bình Sơn tại Km 100+150- 100+165

Gia tăng mức ô nhiễm tiếng ồn, bụi, không khí cho đoạn tuyến trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

Ảnh hưởng đến h{nh lang an to{n lưới điện.

Km

100+150-

- Qu| trình thi công thực thi c|c biện ph|p an to{n: bố trí người điều khiển, cảnh b|o, lắp đặt biển b|o…

Tuyến cắt Đường d}y điện 380V tại km 100+150- Km 100+165

km100+16 5

Trong thiết kế chi tiết nắn chỉnh hướng tuyến đảm bảo h{nh lang an to{n lưới điện v{ độ cao an to{n.

Trong thi công, vận h{nh va trạm đường d}y g}y chập ch|y, va quệt trụ điện.

168

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km

100+165-

Tuyến cắt qua đường d}y điện 220V tại Km 100+165-100+250, c|ch tuyến 200 về bên phải l{ Đập H{m Rồng.

- Thực hiện c|c biện ph|p bảo đảm an to{n trong giai đoạn x}y dựng như: lắp đặt tín hiệu, biển b|o, ... - Thiết kế hướng tuyến đảm bảo h{nh lang an to{n đập.

100+250

Tuyến cắt đường điện 380V.

- X}y dựng cầu, cống đảm bảo không tho|t nước thải qua đập.

An to{n trong qu| trình x}y dựng v{ vận h{nh: xe cộ, m|y x}y dựng va chạm v{o đường d}y, cột điện nếu không đảm bảo khoảng c|ch an to{n cho đường d}y v{ đập.

- Điều chỉnh hướng tuyến để đảm bảo h{nh lang an to{n điện cả theo chiều dọc v{ theo chiều ngang - Nhóm thiết kế khả thi tính to|n để chứng minh rằng x}y dựng đường cao tốc v{ hoạt động không ảnh hưởng đến an to{n đập

Không có d}n cư, chủ yếu l{ đồi Bạch đ{n

Km

Ảnh hưởng đến h{nh lang an to{n lưới điện.

101+510 -

- Thực hiện c|c biện ph|p bảo đảm an to{n trong giai đoạn x}y dựng như: lắp đặt tín hiệu, biển b|o, ...

km102+00

Đường d}y điện 380V đi vuông góc với tuyến tại thôn Trì Bình.

- Điều chỉnh hướng tuyến để đảm bảo h{nh lang an to{n điện cả theo chiều dọc v{ theo chiều ngang

Trong thi công va trạm đường d}y g}y chập ch|y, va quệt trụ điện.

169

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Ảnh hưởng đến giao thông trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

- Lập kế hoạch thi công để đảm bảo duy trì giao thông.

Km

- Phun nước định kỳ trong thời gian x}y dựng

- Điều chỉnh hướng tuyến để đảm bảo h{nh lang an to{n điện cả theo chiều dọc v{ theo chiều ngang.

102+00-

Gia tăng mức ô nhiễm tiếng ồn, bụi, không khí cho đoạn tuyến trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

102+05

- Bố trí đường chui hoặc cống chui d}n sinh.

Tuyến cắt qua đường bê tông v{ đường d}y điện 220V tại thôn Trí Bình x~ Bình Nguyên huyện Bình Sơn tỉnh Quảng Ng~i

- Trong thời gian x}y dựng: thực hiện c|c biện ph|p an to{n: bố trí nh}n viên điều khiển giao thông v{ lắp đặt c|c biển b|o hiệu cảnh b|o...

Ảnh hưởng đến h{nh lang an to{n lưới điện.

Trong thi công va trạm đường d}y g}y chập ch|y, va quệt trụ điện.

Km

Thiết kế nút giao tại Km 102+600- km102+605

102+600-

- Trong qu| trình x}y dựng, x}y dựng cống thay thế v{ duy trì hoạt động kênh thuỷ lợi / cấp tho|t nước v{ việc đi lại canh t|c đất nông nghiệp của người d}n.

km102+60 5

Ph| vỡ quy hoạch sử dụng sử dụng đất nông nghiệp. Ảnh hưởng đến hệ thống mương m|ng v{ đi lại sản xuất nông nghiệp.

Khu vực nút giao l{ c|nh đồng lúa v{ mương đất thủy lợi không có nh{ d}n.

170

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

- Ảnh hưởng đến giao thông trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

- Lập kế hoạch thi công để đảm bảo duy trì giao thông.

- Trong thiết kế chi tiết bố trí đường gom, cống chui.

km 103+370

- Phun nước định kỳ trong thời gian x}y dựng

km103

- Gia tăng mức ô nhiễm tiếng ồn, bụi, không khí cho đoạn tuyến trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

+385

- Điều chỉnh hướng tuyến để đảm bảo h{nh lang an to{n điện cả theo chiều dọc v{ theo chiều ngang.

- Trong thời gian x}y dựng: thực hiện c|c biện ph|p an to{n: bố trí nh}n viên điều khiển giao thông v{ lắp đặt c|c biển b|o hiệu cảnh b|o...

- Ảnh hưởng đến h{nh lang an to{n lưới điện.

-

- Tuyến cắt đường nhựa liên x~ Bình Nguyên tại Km 103+370 - km103 +385, c|ch tuyến 100m về bên tr|i có đường d}y điện 500KV. Tuyến cắt 03 hộ d}n tại Km 105+800 v{ 06 hộ tại Km 106+50 - km106+120.

- Trong thi công va trạm đường d}y g}y chập ch|y, va quệt trụ điện.

Ảnh hưởng sạt lở lòng, bờ sông v{ dòng chảy lũ.

Km

Ảnh hưởng đến chất lượng nước trong qu| trình thi công.

109+660-

- Thực hiện c|c biện ph|p x}y dựng để giảm thiểu ô nhiễm nước ngầm trong việc x}y dựng c|c trụ cầu được kết hợp với sự rò rỉ dầu.

km109+77 0

Tuyến cắt qua b~i v{ sông Tr{ Bồng thôn Tiên Đ{o x~ Bình Trung huyện Bình Sơn

Ảnh hưởng đến chất lượng nước cấp cho thị trấn Ch}u Ổ.

- Thiết kế cầu với mặt cắt ướt bảo đảm khả năng tho|t lũ. - Bố trí tường chắn, lan can đảm bảo ngăn không cho xe rơi xuống sông trong giai đoan hoạt động. - Thiết kế thu gom nước mặt cầu.

Sự cố môi trường trong qu| trình vận h{nh.

171

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km

109+473-

Tuyến cắt qua b~i v{ nh|nh sông của sông Tr{ Bồng

km109+53 6

Km

An to{n của đê

Cắt bờ đê tr|i sông Tr{ Bồng

109+450

Thiết kế tru cầu tại địa điểm phù hợp với yêu cầu an to{n đê điều

- Bố trí vận chuyển v{ chứa vật liệu sao không ảnh hưởng đến an to{n đê điều. - Không để m|y móc x}y dựng, xe tải chạy trên đê.

172

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

- Ảnh hưởng đến giao thông trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

- Lập kế hoạch thi công để đảm bảo duy trì giao thông.

Km

- Cắt TL 622 (Quảng Ng~i)

Bố trí đường gom hoặc cầu chui

110+100

- Phun nước định kỳ trong thời gian x}y dựng

- Gia tăng mức ô nhiễm tiếng ồn, bụi, không khí cho đoạn tuyến trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

Gi|n đoạn việc cấp nước tưới trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

Km

Giao cắt kênh Thạch Nham

118+200

- Chọn thời gian x}y dựng không trùng với thời gian nhu cầu tưới tiêu cao điểm. - Bố trí mương dẫn dòng tạm thời để đảm bảo cung caapsn]ơcs liên tục trong qu| trình x}y dựng.

- Thiết kế cầu vượt / cầu. - Thiết kế trụ cầu bên ngo{i h{nh lang bảo vệ kênh - Bố trí lan can, tường ngăn bảo vệ xe tải rơi xuống kênh

Ảnh hưởng đến chất lượng nước tưới do ô nhiễm chất từ qu| trình x}y dựng.

173

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

- Ảnh hưởng đến giao thông trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

Km

- Lập kế hoạch thi công để đảm bảo duy trì giao thông.

- Giao cắt TL 623

- Bố trí đường gom hoặc cầu chui

118+200

- Phun nước định kỳ trong thời gian x}y dựng

- Gia tăng mức ô nhiễm tiếng ồn, bụi, không khí cho đoạn tuyến trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh

Ảnh hưởng sạt lở lòng, bờ sông v{ dòng chảy lũ.

- Thiết kế cầu với phần mặt cắt ướt đủ khả năng tho|t lũ.

Ảnh hưởng đến chất lượng nước trong qu| trình thi công.

Km 125 -

Giao cắt sông Tr{ Khúc

126

- Thực hiện c|c biện ph|p x}y dựng để giảm thiểu ô nhiễm nước ngầm trong việc x}y dựng c|c trụ cầu hạn chế sự rò rỉ dầu.

- Bố trí tường chắn, lan can đủ vững để ngăn xe rơi xuống sông trong giai đoạn hoạt động.

Ảnh hưởng đến chất lượng nước cấp cho th{nh phố Quảng Ng~i.

- Thiết kế thu gom nước thải cho cầu

Sự cố môi trường trong qu| trình vận h{nh.

174

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

- Bố trí đường gom hoặc cống chui d}n sinh.

Ảnh hưởng đến việc đi lại của người d}n trong thôn trong thi công v{ vận h{nh.

Km

- Lập kế hoạch, phương |n tổ chức thi công cụ thể để đảm bảo giao thông đi lại.

126+904-

127+50

- Tưới phun nước định kỳ trong thời gian thi công.

Cắt qua đường đất tại Km 126+904- 127+50 thuộc thôn Xu}n Phổ Đông, x~ Nghĩa Kỳ

- Tính to|n dự b|o mức ồn để qui hoạch c|c công trình ở khoảng c|ch thích hợp.

Gia tăng mức ô nhiễm tiếng ồn, bụi, không khí cho đoạn tuyến trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

Ảnh hưởng đến việc đi lại của người d}n trong thôn trong thi công v{ vận h{nh.

Km

Lập kế hoạch, phương |n tổ chức thi công cụ thể để đảm bảo giao thông đi lại.

129+210-

Bố trí đường gom hoặc cống chui d}n sinh

129+250

Tưới phun nước định kỳ trong thời gian thi công.

Cắt TL 625 (có 15 hộ d}n phải di dời), vườn trồng c}y tại Km 129+250- 129+300, 04 hộ d}n tại km 129+350- 129+353;.

Gia tăng mức ô nhiễm tiếng ồn, bụi, không khí cho đoạn tuyến trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

175

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km 131

Nối với TP. Quảng Ng~i

- Ban QLDA phối hợp với chính quyền địa phương: thực hiện bồi thường v{ đ{o tạo nghề cho c|c gia đình bị ảnh hưởng

Chiếm dụng đất nông nghiệp l{m ảnh hưởng đến thu nhập của hộ gia đình.

- Ảnh hưởng đến giao thông trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

Lập kế hoạch, phương |n tổ chức thi công cụ thể để đảm bảo giao thông đi lại.

Km

Thiết kế cầu vượt hay cống chui

132+200

Cắt đường x~ thôn Điền An, x~ Nghĩa Điền, huyện Tư Nghĩa.

Tưới phun nước định kỳ trong thời gian thi công.

Gia tăng mức ô nhiễm tiếng ồn, bụi, không khí cho đoạn tuyến trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh

176

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km

Giao cắt đường sẳt

135+500

- Thiết kế cầu vượt với đủ chiều cao, chiều rộng v{ tay vịn - Bao gồm c|c bảng hiệu gần tuyến đường cắt ngang.

- Thông b|o lịch trình x}y dựng cho đơn vị, địa phương quản lý đường sắt. - Kiểm tra cầu đường sắt đảm bảo độ cao, chiều ngang an to{n? - Liên thông tín hiệu ở vị trí đường bộ cắt đường s|t

Ảnh hưởng đến hoạt động của đường sắt trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động. An to{n trên đường sắt trong giai đoạn x}y dựng đường cao tốc.

Km 138

- Lắp đặt biển b|o tại c|c địa điểm x}y dựng gần trường học. - Lắp h{ng r{o để ngăn c|ch trường khỏi khu vực x}y dựng.

Áp dụng c|c biện ph|p để giảm mức ồn: trồng c}y hoặc x}y tường dựa trên việc tính to|n dự b|o mức ồn

Trường THCS Nghĩa Trung (c|ch tuyến 140m), thôn Điền Trang, x. Nghĩa Trung, H.Tư Nghĩa

Ảnh hưởng đến an to{n cho học sinh trong thời gian thi công. Mức ồn gia tăng đối với khu vực trường học. Cản trở việc đi lại của học sinh đến trường.

177

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Vị trí (km)

Ảnh vị trí

Đặc điểm

Vấn đề/dạng tác động

Giải pháp FS/Nhiệm vu DD9

Biện pháp giảm thiểu trong giai đoạn xây dựng10

Km

- Đề xuất c|c biện ph|p để giảm tiếng ồn

Mức ồn vượt tiêu chuẩn cho phép

138+300

Chùa Đức Long, thôn Điền Trang, Nghĩa Trung, Tư Nghĩa

Ảnh hưởng đến giao thông Quốc lộ 1A.

Km

- Tối ưu hóa tiến độ x}y dựng trong một khoảng thời gian tối thiểu

Tối ưu hóa thiết kế để giảm thiểu việc thu hồi đất

Giao cắt QL 1A - La H{

139+480

Chiếm dụng đất nông nghiệp để l{m trạm so|t vé

178

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

HỒ CHỨA PHÚ NINH VÀ KHU BẢO TỒN THIÊN NHIÊN: MỘT CÁCH TIẾP CẬN ĐỀN BÙ

Những t|c động tiềm t{ng do việc x}y dựng v{ hoạt động của đường cao tốc DQEP trên góc độ đa dạng sinh học địa phương l{ không đ|ng kể đối với sự suy giảm c|c lo{i nguy cấp, v{ tr|nh những khu vực đa dạng sinh học quan trọng như hồ chứa Phú Ninh v{ khu bảo tồn thiên nhiên dọc theo hướng được đề xuất. EIA có tầm quan trọng đặc biệt trong việc lồng ghép vấn đề môi trường v{ x~ hội v{o ph|t triển cơ sở hạ tầng. C|c dự |n cơ sở hạ tầng lớn như đường cao tốc DQEP tạo cơ hội duy nhất để cải thiện môi trường sống quan trọng. Bồi ho{n đa dạng sinh học có thể được sử dụng để bồi thường cho c|c t|c động còn lại đối với đa dạng sinh học m{ không thể được giảm nhẹ tại chỗ v{ do đó c}n bằng t|c động của dự |n. Tuy nhiên, bồi ho{n l{ những h{nh động của c|c phương s|ch cuối cùng, chỉ được tiến h{nh sau khi tất cả c|c biện ph|p hợp lý đ~ được thực hiện đầu tiên để tr|nh v{ giảm thiểu t|c động của một dự |n ph|t triển v{ sau đó phục hồi đa dạng sinh học tại địa điểmi. Mục tiêu của bồi ho{n đa dạng sinh học l{ tr|nh tổn thất v{ tốt hơn l{ có được lợi ích đa dạng sinh học đối với th{nh phần lo{i, cấu trúc môi trường sống, chức năng hệ sinh th|i, sử dụng của người d}n v{ c|c gi| trị văn ho| gắn với đa dạng sinh học. Dự |n DQEP tạo c|c cơ hội để kết hợp sự suy giảm dựa trên hệ sinh th|i v{ thích ứng dựa trên hệ sinh th|i (bảo tồn c|c dịch vụ môi trường sống v{ hệ sinh th|i).

Hồ chứa Phú Ninh nằm khoảng 2-3 km về phía thượng lưu (phía t}y) của hướng được đề xuất tiếp gi|p với một đơn vị bảo vệ rừng đầu nguồn hiện có đ~ được đề xuất sẽ n}ng cấp th{nh khu bảo tồn. Kế hoạch quản lý/đầu tư cho Khu bảo tồn thiên nhiên được đề xuất chưa được chuẩn bị, v{ địa điểm hiện đang được chỉ định l{ 23.409 ha rừng phòng hộ đầu nguồn thuộc quyền quản lý của Chi cục Kiểm l}m tỉnh Quảng Nam (FPD). Hồ chứa Phú Ninh gần đ}y đ~ được trao giải thưởng Di sản lịch sử quốc gia vị năm 2009. C|c chức năng chính của Khu bảo tồn thiên nhiên l{ hồ chứa. Vị trí tăng độ cao từ khoảng 50 m ở phía bắc, đến 1.362 m ở phía nam. Theo một cuộc khảo s|t do Đại học Khoa học Huế (1997-2009) tiến h{nh, Khu bảo tồn thiên nhiên Phú Ninh có 37 lo{i được liệt kê trong S|ch Đỏ Việt Nam (5 lo{i c|, 17 lo{i lưỡng cư v{ bò s|t, v{ 15 lo{i thực vật bậc cao...); ngo{i ra có 29 lo{i lưỡng cư, bò s|t nằm trong S|ch đỏ IUCN. Với tầm quan trọng đa dạng sinh học của khu vực hồ Phú Ninh v{ c|c dịch vụ môi trường quan trọng, một dự |n bồi thường được đưa ra để thực hiện đề xuất n}ng cấp to{n bộ khu vực hồ chứa đến khu vực bảo vệ, củng cố v{ thực hiện kế hoạch quản lý tổng hợp cho Khu bảo tồn thiên nhiên Phú Ninh. Dự |n bồi thường sẽ được thực hiện thông qua c|c th{nh phần gi|m s|t môi trường của đường cao tốc DQEP. Điều khoản tham chiếu được trình b{y trong kế hoạch EMP tương ứng.

C|c mục tiêu chính của dự |n bồi thường bao gồm:

179

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

- X|c định, đ|nh gi| c|c gi| trị môi trường v{ đa dạng sinh học (bao gồm cả c|c lo{i ưu tiên v{ c|c lo{i quý hiếm) quan trọng ở Phú Ninh dựa trên khảo s|t thực địa, tìm hiểu t{i liệu, v{ c|c s|ng kiến hiện có.

- X}y dựng một kế hoạch quản lý tổng hợp cho Khu bảo tồn thiên nhiên Phú Ninh mới. Kế hoạch n{y sẽ phối hợp công t|c bảo tồn như đề ở trên, c|c gi| trị môi trường v{ đa dạng sinh học cũng sẽ l{ thông tin cơ bản đối với c|c hoạt động gi|m s|t trong tương lai

- Tạo thuận lợi v{ xúc t|c cho quy trình ph|p lý/t{i liệu/c|c cuộc họp v{ kết quả th{nh công liên quan đến việc n}ng cấp khu vực hồ chứa th{nh một khu vực bảo vệ chính thức của tỉnh Quảng Nam v{ nếu có thể l{ của Việt Nam. Công việc n{y sẽ được thực hiện phối hợp chặt chẽ với DONRE, Uỷ ban nh}n d}n Tỉnh , VEC, PMU85 v{ C|n bộ kiểm so|t môi trường của dự |n.

180

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

THAM VẤN CỘNG ĐỒNG VÀ CÔNG BỐ THÔNG TIN

Dự |n x}y dựng đường cao tốc Đ{ Nẵng đi qua 38 x~, thị trấn thuộc 3 tỉnh, th{nh phố: th{nh phố Đ{ Nẵng, tỉnh Quảng Nam v{ Quảng Ng~i. Trong qu| trình x}y dựng b|o c|o về EIA, nhóm EA đ~ l{m việc trực tiếp với Ủy ban nh}n d}n huyện, x~ v{ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam của c|c x~. C|c ý kiến bằng văn bản của 38 đơn vị đ~ được trình b{y trong Phụ lục của b|o c|o. Chuyên gia tư vấn đ~ phỏng vấn v{ nhận được ý kiến của c| nh}n v{ đại diện của hộ gia đình bị ảnh hưởng.

C|c tham vấn cộng đồng cho dự |n n{y đ~ được chia l{m hai giai đoạn sau:

- Th|ng Tư năm 2008 ở giai đoạn khởi đầu dự |n tương ứng nghiên cứu khả thi dự |n TEDI v{ JETRO. Ở giai đoạn n{y, nhóm EA tiến h{nh điều tra sơ bộ hiện trường v{ đ~ đi đến hơn 34 x~ có liên quan dọc theo hướng n{y. Trong c|c chuyến thăm, nhóm EA đ~ trình b{y về nội dung dự |n, những công việc chính v{ mối quan t}m m{ c|c cơ quan n{y có thể tham khảo trong điều khoản bảo vệ môi trường v{ kiểm so|t ô nhiễm trong qu| trình x}y dựng v{ hoạt động của dự |n.

- Từ th|ng 12 năm 2008 đến th|ng 5 năm 2009, trong qu| trình l{m b|o c|o bổ sung về môi trường EA, nhóm EA đ~ tiến h{nh vòng tham vấn cộng đồng đầu tiên chính thức, chủ yếu cho người d}n bị ảnh hưởng theo hướng n{y. Nhóm tư vấn vấn đ~ nhận được mối quan t}m của công chúng về dự |n v{ nhu cầu trong việc giảm nhẹ thiên tai. Trong giai đoạn n{y, nhóm EA đ~ phỏng vấn 700 người v{ nhận được 567 phản hồi (Xem Phụ lục C v{ c|c hình thức khảo s|t).

- Nếu dự |n ảnh hưởng đến một số khu vực môi trường nhạy cảm, nhóm EA cũng gửi thư cho c|c cơ quan chính phủ v{ c|c cơ quan h{nh chính có liên quan chịu tr|ch nhiệm quản lý tiếp thu c|c ý kiến về việc x}y dựng đường cao tốc v{ c|c hoạt động ở gần khu vực của họ.

- Từ th|ng 12 năm 2009 đến th|ng 1 năm 2010 ba cuộc họp công cộng được tổ chức theo ba phần của c|c hướng được điều chỉnh tại huyện Hòa Vang, Th{nh phố Quảng Ng~i v{ thị trấn La H{. Nhóm EA tiến h{nh vòng tham vấn công chúng thứ hai chính thức, chủ yếu đối với người d}n bị ảnh hưởng để thu thập thông tin về n}ng cao nhận thức về c|c vấn đề môi trường liên quan để x}y dựng đường cao tốc, c|c ý kiến về c|c biện ph|p môi trường v{ t|i định cư. Trong giai đoạn n{y, nhóm EA đ~ nhận được 250 bảng c}u hỏi c|c ý kiến công chúng đ~ điền đầy đủ. Chương trình tham vấn cộng đồng của dự |n n{y được tóm tắt trong Bảng 50

181

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Bảng 51. Tóm tắt tham vấn cộng đồng

Thời gian Đối tượng Ý kiến Hình thức tham vấn

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Ho{ Tiến, Huyện Ho{ Vang, th{nh phố Đ{ Nẵng

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Ho{ Tiến, Huyện Ho{ Vang, th{nh phố Đ{ Nẵng

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Ho{ Phong, Huyện Ho{ Vang, th{nh phố Đ{ Nẵng

Đồng ý triển khai dự |n Đề nghị dự |n cần phải được tiến h{nh v{ phải sớm x|c định khu vực giải phóng mặt bằng để đảm bảo cuộc sống ổn định cho nh}n d}n địa phương Đề nghị x}y dựng khu t|i định cư gần khu vực sản xuất nông nghiệp v{ đường giao thông Đề nghị thực hiện nghiêm c|c biện ph|p giảm thiểu t|c động về tiếng ồn, bụi, r|c thải v{ tai nạn giao thông. Đồng ý triển khai dự |n Đề nghị bồi thường hợp lý cho những hộ gia đình bị ảnh hưởng trực tiếp Đề nghị dự |n cần phải được triển khai sớm để đảm bảo cuộc sống ổn định cho nh}n d}n địa phương. Đề nghị thực hiện nghiêm c|c biện ph|p giảm thiểu t|c động về tiếng ồn, bụi, r|c thải v{ tai nạn giao thông. Đồng ý triển khai dự |n Đề nghị bồi thường hợp lý cho c|c hộ gia đình t|i định cư Đề nghị x}y dưng khu t|i định cư gần khu sản xuất v{ đường giao thông Trong khu vực thi công, cần phải có c|c biện ph|p kiểm so|t vệ sinh môi trường v{ r|c thải cũng như giảm thiểu t|c động của tiếng ồn, bụi, khí thải. Đề nghị có c|c biện ph|p để giảm t|c động của lũ lụt, tiếng ồn, bụi, r|c thải.

182

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Thời gian Đối tượng Ý kiến Hình thức tham vấn

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Điện Tiến, Huyện Điện B{n, th{nh phố Đ{ Nẵng

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Điện Thổ, Huyện Điện B{n, th{nh phố Đ{ Nẵng

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Điện Quang, Huyện Điện B{n, th{nh phố Đ{ Nẵng

Đồng ý triển khai dự |n Đề nghị dự |n c}n nhắc về chiều cao của con đường Đề nghị bồi thường hợp lý cho c|c hộ gia đình bị ảnh hưởng trực tiếp Đề nghị x}y dựng cầu cạn theo hướng tại x~ Điện Quang (2.5km) nối cầu Kỳ Lam v{ cầu Chiêm Sơn. Có biện ph|p giảm thiểu t|c động của tiếng ồn, bụi, r|c thải ảnh huởng đến nh}n d}n địa phương. Đồng ý triển khai dự |n Đề nghị bồi thường hợp lý cho c|c hộ gia đình bị ảnh hưởng trực tiếp (thiệt hại về đất đai, nh{ cửa v{ t{i sản) Đề nghị x}y dưng khu t|i định cư gần khu sản xuất v{ đường giao thông Đề nghị chính quyền địa phương đảm bảo những hộ gia đình bị di dời có cuộc sống ngang bằng hoặc tốt hơn trước đ}y. Đồng ý triển khai dự |n Đề nghị bồi thường hợp lý cho c|c hộ gia đình bị ảnh hưởng trực tiếp. Đề nghị dự |n nên được triển khai sớm để đảm bảo cuộc sống ổn định cho nh}n d}n địa phương. Đồng ý x}y dựng dự |n, đề nghị dự |n được đề xuất nhanh chóng x|c định khu vực giải phóng mặt bằng để người d}n biết v{ ổn định cuộc sống v{ hoạt động sản xuất. Đề nghị có chính s|ch đền bù công bằng cho c|c hộ gia đình đ~ được chuyển đến nh{ mới có đủ tiền, đủ đất canh t|c. Bố trí t|i định cư v{ giải quyết việc l{m, tạo thu nhập ổn định

183

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Thời gian Đối tượng Ý kiến Hình thức tham vấn

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Duy Trinh, Huyện Duy Xuyên, Tỉnh Quảng Nam

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Duy Sơn, Huyện Duy Xuyên, Tỉnh Quảng Nam

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Duy Trung, Huyện Duy Xuyên, Tỉnh Quảng Nam

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Phú Thọ, Huyện Quế Sơn, Tỉnh Quảng Nam

Đồng ý x}y dựng dự |n, đề xuất mức đền bù công bằng cho c|c hộ d}n bị thiệt hại về t{i sản, nh{ của v{ đất đai. Có chính s|ch hỗ trợ người d}n có đủ tiền để l{m nh{ mới v{ có đủ đất canh t|c. Sắp xếp c|c khu vực t|i định cư hợp lý ưu tiên cho sản xuất, đời sống h{ng ng{y gần đường. Triển khai c|c biện ph|p để giảm thiểu lũ lụt, tiếng ồn, bụi, r|c thải ảnh hưởng tới cuộc sống của người d}n. Hỗ trợ chương trình ph|t triển dự |n, đề xuất đền bù thoả đ|ng cho hộ d}n bị di dời có đủ đất canh t|c v{ x}y dựng nh{ cửa. Bố trí c|c khu vực t|i định cư gần khu sản xuất nông nghiệp v{ chăn nuôi. Yêu cầu chính quyền địa phương quan t}m đến việc hỗ trợ c|c gia đình bị ảnh hưởng, đặc biệt l{ những hộ nghèo v{ những hộ gia đình trong chương trình hỗ trợ đặc biệt của chính phủ. Hỗ trợ chương trình ph|t triển dự |n, đề xuất đền bù thoả đ|ng cho hộ d}n bị di dời có đủ đất canh t|c v{ x}y dựng nh{ cửa. Bố trí c|c khu vực t|i định cư gần khu sản xuất nông nghiệp v{ chăn nuôi. Dự |n cần phải bảo đảm không g}y ngập lụt cục bộ cho những khu d}n cư ở tuyến đầu v{ tuyến cuối đường cao tốc. Đồng ý triển khai dự |n, đề xuất phương |n đề bù xứng đ|ng cho c|c hộ gia đình bị di dời. Có chính s|ch hỗ trợ c|c hộ gia đình để ổn định cuộc sống. Bố trí t|i định cư gần khu vực đất sản xuất nông nghiệp, có đủ đất canh t|c. Yêu cầu c|c cơ quan liên quan kịp thời hỗ trợ về vật chất v{ tinh thần cho c|c hộ t|i định cư để ổn định cuộc sống. Cẩn phải đảm bảo vệ sinh môi trường trong qu| trình x}y dựng.

184

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Thời gian Đối tượng Ý kiến Hình thức tham vấn

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Bình Quý, Huyện Thăng Bình, Tỉnh Quảng Nam

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Bình Ch|nh, Huyện Thăng Bình, Tỉnh Quảng Nam

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Bình Quế, Huyện Thăng Bình, Tỉnh Quảng Nam

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Tam Th|i, Huyện Tam Kỳ, Tỉnh Quảng Nam

Đồng ý triển khai dự |n, đề nghị Bộ Giao thông vận tải triển khai dự |n sớm v{ sớm x|c định khu vực giải phóng mặt bằng để tr|nh việc chậm triển khai dự |n sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của nh}n d}n. Mặc dù hầu hết c|c ngôi nh{ đều trong tình trạng xuống cấp nghiêm trọng nhưng người d}n không d|m x}y dựng hoặc sửa chữa. Đề xuất x}y dựng khu vực t|i định cư đầu tiên trước khi di dời c|c hộ d}n, đề nghị có chính s|ch đền bù thoả đ|ng, hỗ trợ v{ giải quyết việc l{m, tạo thu nhập ổn định. Đồng ý x}y dựng dự |n, đề nghị sớm triển khai dự |n v{ x|c định khu vực giải phóng mặt bằng để người d}n ổn định cuộc sống. Đề xuất x}y dựng khu t|i định cư trước khi di dời c|c hộ d}n, có chính s|ch đền bù hợp lý, hỗ trợ v{ giải quyết việc l{m, tạo thu nhập ổn định. Thực hiện c|c biện ph|p phòng chống lụt cục bộ, giảm thiểu bụi, tiếng ồn, chất thải ảnh hưởng đến cuộc sống của người d}n địa phương. Đồng ý x}y dựng dự |n, đề nghị sớm triển khai dự |n v{ x|c định khu vực giải phóng mặt bằng để người d}n ổn định cuộc sống. Đề xuất x}y dựng khu t|i định cư trước khi di dời c|c hộ d}n, có chính s|ch đền bù hợp lý, hỗ trợ v{ giải quyết việc l{m, tạo thu nhập ổn định. Thực hiện c|c biện ph|p phòng chống lụt cục bộ, giảm thiểu bụi, tiếng ồn, chất thải ảnh hưởng đến cuộc sống của người d}n địa phương. Đồng ý x}y dựng dự |n, đề nghị sớm triển khai dự |n v{ x|c định khu vực giải phóng mặt bằng để người d}n ổn định cuộc sống. Đề xuất x}y dựng khu t|i định cư trước khi di dời c|c hộ d}n, có chính s|ch đền bù hợp lý, hỗ trợ v{ giải quyết việc l{m, tạo thu nhập ổn định. Đề nghị chủ đầu tư dự |n hợp t|c với nh}n d}n địa phương trong công t|c lập kế hoạch t|i định cư.

185

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Thời gian Đối tượng Ý kiến Hình thức tham vấn

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Tam Đ{n, Huyện Tam Kỳ, Tỉnh Quảng Nam

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Tam Ngọc, Huyện Tam Kỳ, Tỉnh Quảng Nam

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Tam Phước, Huyện Tam Kỳ, Tỉnh Quảng Nam

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Tam Anh, Huyện Núi Th{nh, Tỉnh Quảng Nam

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Tam Hiệp, Huyện Núi Th{nh, Tỉnh Quảng Nam Đồng ý x}y dựng dự |n, đề xuất c|c chính s|ch đền bù hợp lý cho c|c hộ gia đình bị di dời v{ giúp c|c hộ gia đình ổn định cuộc sống ngang bằng với điều kiện sống trước đ}y. Trong qu| trình x}y dựng, cần phải thực hiện c|c biện ph|p giảm thiểu tiếng ồn, bụi v{ tai nạn giao thông trong khu vực. Đồng ý x}y dựng dự |n, đề nghị sớm triển khai dự |n v{ x|c định khu vực giải phóng mặt bằng để người d}n ổn định cuộc sống. Đề xuất x}y dựng khu t|i định cư trước khi di dời c|c hộ d}n, có chính s|ch đền bù hợp lý, hỗ trợ v{ giải quyết việc l{m, tạo thu nhập ổn định. Thực hiện c|c biện ph|p phòng chống lụt cục bộ, giảm thiểu bụi, tiếng ồn, chất thải ảnh hưởng đến cuộc sống của người d}n địa phương. Đồng ý x}y dựng dự |n, đề xuất c|c chính s|ch đền bù hợp lý cho c|c hộ gia đình bị di dời v{ giúp c|c hộ gia đình ổn định cuộc sống ngang bằng với điều kiện sống trước đ}y. Trong qu| trình x}y dựng, cần phải thực hiện c|c biện ph|p giảm thiểu tiếng ồn, bụi v{ tai nạn giao thông trong khu vực. Đồng ý x}y dựng dự |n, đề xuất c|c chính s|ch đền bù hợp lý cho c|c hộ gia đình bị di dời v{ giúp c|c hộ gia đình ổn định cuộc sống ngang bằng với điều kiện sống trước đ}y. Trong qu| trình x}y dựng, cần phải thực hiện c|c biện ph|p giảm thiểu tiếng ồn, bụi v{ tai nạn giao thông trong khu vực.

186

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Thời gian Đối tượng Ý kiến Hình thức tham vấn

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Tam Mỹ Đông, Huyện Núi Th{nh, Tỉnh Quảng Nam

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Tam Nghĩa, Huyện Núi Th{nh, Tỉnh Quảng Nam

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Bình Nguyên, Huyện Bình Sơn, Tỉnh Quảng Ng~i

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Bình Long, Huyện Bình Sơn, Tỉnh Quảng Ng~i

Đồng ý x}y dựng dự |n, đề xuất c|c chính s|ch đền bù hợp lý cho c|c hộ gia đình bị di dời v{ giúp c|c hộ gia đình ổn định cuộc sống ngang bằng với điều kiện sống trước đ}y. Trong qu| trình x}y dựng, cần phải thực hiện c|c biện ph|p giảm thiểu tiếng ồn, bụi v{ tai nạn giao thông trong khu vực Đồng ý x}y dựng dự |n, đề nghị sớm triển khai dự |n v{ x|c định khu vực giải phóng mặt bằng để người d}n ổn định cuộc sống. Đề xuất x}y dựng khu t|i định cư trước khi di dời c|c hộ d}n, có chính s|ch đền bù hợp lý, hỗ trợ v{ giải quyết việc l{m, tạo thu nhập ổn định. Thực hiện c|c biện ph|p phòng chống lụt cục bộ, giảm thiểu bụi, tiếng ồn, chất thải ảnh hưởng đến cuộc sống của người d}n địa phương. Đồng ý x}y dựng dự |n, đề nghị sớm triển khai dự |n v{ x|c định khu vực giải phóng mặt bằng để người d}n ổn định cuộc sống. Đề xuất x}y dựng khu t|i định cư trước khi di dời c|c hộ d}n, có chính s|ch đền bù hợp lý, hỗ trợ v{ giải quyết việc l{m, tạo thu nhập ổn định. Thực hiện c|c biện ph|p phòng chống lụt cục bộ, giảm thiểu bụi, tiếng ồn, chất thải ảnh hưởng đến cuộc sống của người d}n địa phương. Đồng ý x}y dựng dự |n, đề nghị sớm triển khai dự |n v{ x|c định khu vực giải phóng mặt bằng để người d}n ổn định cuộc sống. Đề xuất x}y dựng khu t|i định cư trước khi di dời c|c hộ d}n, có chính s|ch đền bù hợp lý, hỗ trợ v{ giải quyết việc l{m, tạo thu nhập ổn định. Thực hiện c|c biện ph|p phòng chống lụt cục bộ, giảm thiểu bụi, tiếng ồn, chất thải ảnh hưởng đến cuộc sống của người d}n địa phương.

187

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Thời gian Đối tượng Ý kiến Hình thức tham vấn

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Bình Trung, Huyện Bình Sơn, Tỉnh Quảng Ng~i

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Tịnh Thọ, Huyện Sơn Tịnh, Tỉnh Quảng Ng~i

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Tịnh H{, Huyện Sơn Tịnh, Tỉnh Quảng Ng~i

Đồng ý x}y dựng dự |n, đề nghị sớm triển khai dự |n v{ x|c định khu vực giải phóng mặt bằng để người d}n ổn định cuộc sống. Đề xuất x}y dựng khu t|i định cư trước khi di dời c|c hộ d}n, có chính s|ch đền bù hợp lý, hỗ trợ v{ giải quyết việc l{m, tạo thu nhập ổn định. Thực hiện c|c biện ph|p phòng chống lụt cục bộ, giảm thiểu bụi, tiếng ồn, chất thải ảnh hưởng đến cuộc sống của người d}n địa phương. Đồng ý x}y dựng dự |n, đề nghị sớm triển khai dự |n v{ x|c định khu vực giải phóng mặt bằng để người d}n ổn định cuộc sống. Đề xuất x}y dựng khu t|i định cư trước khi di dời c|c hộ d}n, có chính s|ch đền bù hợp lý, hỗ trợ v{ giải quyết việc l{m, tạo thu nhập ổn định. Thực hiện c|c biện ph|p phòng chống lụt cục bộ, giảm thiểu bụi, tiếng ồn, chất thải ảnh hưởng đến cuộc sống của người d}n địa phương. Giảm thiểu ph}n t|ch cộng đồng d}n cư hai bên đường cao tốc, giảm thiểu tai nạn giao thông. Đồng ý x}y dựng dự |n, đề nghị sớm triển khai dự |n v{ x|c định khu vực giải phóng mặt bằng để người d}n ổn định cuộc sống. Đề xuất x}y dựng khu t|i định cư trước khi di dời c|c hộ d}n, có chính s|ch đền bù hợp lý, hỗ trợ v{ giải quyết việc l{m, tạo thu nhập ổn định. Thực hiện c|c biện ph|p phòng chống lụt cục bộ, giảm thiểu bụi, tiếng ồn, chất thải ảnh hưởng đến cuộc sống của người d}n địa phương. Giảm thiểu ph}n t|ch cộng đồng d}n cư hai bên đường cao tốc, giảm thiểu tai nạn giao thông.

188

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Thời gian Đối tượng Ý kiến Hình thức tham vấn

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Nghĩa Kỳ, Huyện Tự Nghĩa, Tỉnh Quảng Ng~i

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Nghĩa Tiến, Huyện Tự Nghĩa, Tỉnh Quảng Ng~i

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Nghĩa Trung, Huyện Tự Nghĩa, Tỉnh Quảng Ng~i

Đồng ý x}y dựng dự |n, đề nghị sớm triển khai dự |n v{ x|c định khu vực giải phóng mặt bằng để người d}n ổn định cuộc sống. Đề xuất x}y dựng khu t|i định cư trước khi di dời c|c hộ d}n, có chính s|ch đền bù hợp lý, hỗ trợ v{ giải quyết việc l{m, tạo thu nhập ổn định. Thực hiện c|c biện ph|p phòng chống lụt cục bộ, giảm thiểu bụi, tiếng ồn, chất thải ảnh hưởng đến cuộc sống của người d}n địa phương. Đồng ý x}y dựng dự |n, đề nghị sớm triển khai dự |n v{ x|c định khu vực giải phóng mặt bằng để người d}n ổn định cuộc sống. Đề xuất x}y dựng khu t|i định cư trước khi di dời c|c hộ d}n, có chính s|ch đền bù hợp lý, hỗ trợ v{ giải quyết việc l{m, tạo thu nhập ổn định. Thực hiện c|c biện ph|p phòng chống lụt cục bộ, giảm thiểu bụi, tiếng ồn, chất thải ảnh hưởng đến cuộc sống của người d}n địa phương. Đồng ý x}y dựng dự |n, đề nghị sớm triển khai dự |n v{ x|c định khu vực giải phóng mặt bằng để người d}n ổn định cuộc sống. Đề xuất x}y dựng khu t|i định cư trước khi di dời c|c hộ d}n, có chính s|ch đền bù hợp lý, hỗ trợ v{ giải quyết việc l{m, tạo thu nhập ổn định. Thực hiện c|c biện ph|p phòng chống lụt cục bộ, giảm thiểu bụi, tiếng ồn, chất thải ảnh hưởng đến cuộc sống của người d}n địa phương.

Th|ng 4/2008 đến th|ng 1/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Uỷ ban nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Quang Phú, Huyện Tự Nghĩa, Tỉnh Quảng Ng~i

- Đồng ý x}y dựng dự |n, đề nghị sớm triển khai dự |n v{ x|c định khu vực giải phóng mặt bằng để người d}n ổn định cuộc sống. Đề xuất chính s|ch đền bù công bằng, hỗ trợ v{ giải quyết việc l{m, tạo thu nhập ổn định. Thực hiện c|c biện ph|p nhằm ngăn chặn tình trạng lũ lụt cục bộ, hạn chế bụi, tiếng ồn, b~i chứa r|c thải l{m x|o trộn đời sống người d}n, hạn chế tai nạn giao thông.

189

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Thời gian Đối tượng Ý kiến Hình thức tham vấn

04/2008 đến 01/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t Ủy ban Nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc thị trấn La Ha, Quận Tu Nghia – Tỉnh Quảng Ng~i

04/2008 đến 01/2009 Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Ủy ban Nh}n d}n v{ Mặt trận tổ quốc x~ Nghĩa Điền, Huyện Từ Nghĩa, tỉnh Quảng Ng~i

04/2008 đến 01/2009 Cư d}n dọc theo hướng tuyến Thư v{ phỏng vấn, c}u hỏi khảo s|t

Đồng ý x}y dựng dự |n, yêu cầu nhanh chóng thực hiện dự |n sớm v{ sớm x|c định khoảng c|ch ranh giới để người d}n sớm ổn định cuộc sống, hạn chế tai nạn giao thông Đồng x}y dựng dự |n, yêu cầu nhanh chóng thực hiện dự |n v{ sớm x|c định khoảng c|ch ranh giới đểngười d}n sớm ổn định cuộc sống. Đề xuất chính s|ch đền bù công bằng, hỗ trợ v{ giải quyết việc l{m, tạo thu nhập ổn định. Thực hiện c|c biện ph|p nhằm ngăn chặn tình trạng lũ lụt cục bộ, hạn chế bụi, tiếng ồn, b~i chứa r|c thải l{m x|o trộn đời sống người d}n, hạn chế tai nạn giao thông. Đồng ý x}y dựng dự |n, yêu cầu nhanh chóng thực hiện dự |n v{ sớm x|c định khoảng c|ch ranh giới đểngười d}n sớm ổn định cuộc sống. Thực hiện c|c biện ph|p nhằm ngăn chặn tình trạng lũ lụt cục bộ, hạn chế bụi, tiếng ồn, b~i chứa r|c thải l{m x|o trộn đời sống người d}n, hạn chế tai nạn giao thông.

Ý kiến của người dân

Ý kiến của người dân sống hai bên lề đường dọc theo tuyến đường đề xuất

Tóm tắt bản câu hỏi Trong vòng tham vấn công chúng đầu tiên đ~ ph|t tổng số 700 bản c}u hỏi cho người d}n sống gần tuyến đường đề xuất v{ đ~ thu về được 567 bản.

Kết quả thống kê đối với bản c}u hỏi được nêu trong Bảng 52.

Bảng 52. Tóm tắt các câu hỏi và trả lời

STT Câu hỏi Câu trả lời Số người Phần trăm (%)

1 Bạn có biết c|c chính s|ch liên quan đến việc thu hồi đất đai, ph| dỡ nh{ cửa, bồi Có Một số 20 130 3,0 19,0

190

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

STT Câu hỏi Câu trả lời Số người Phần trăm (%)

Không 550 79,0

thường v{ di dời của một dự |n thi công đường n{o không? Bạn nghĩ gì về việc thu hồi đất? 460 34 66,0 5,0 2

Bạn cho rằng điều gì có thể ảnh hưởng tới cuộc sống của bạn trong giai đoạn thi công?

3

206 350 277 98 207 100 27 29,4 50,0 40,0 14,0 30,0 7,0 4,0

Bạn cho rằng điều gì có thể ảnh hưởng tới cuộc sống của bạn trong giai đoạn vận h{nh? 4 109 386 110 375 16,0 55,0 16,0 54,0

Những biện ph|p giảm nhẹ n{o bạn thích hơn? 5

Loại đường đi bộ n{o bạn thích hơn? 6

Bạn có cho rằng con đường sẽ g}y t|c động lên hệ sinh th|i địa phương? 7

Bạn có cho rằng con đường sẽ g}y t|c động lên việc sản xuất nông nghiệp? 8

Bạn có cho rằng việc bảo vệ môi trường l{ quan trọng? 9

10 Đứng trên quan điểm về môi trường, Bạn nghĩ gì về dự |n thi công đường n{y?

Bồi thường thỏa đ|ng Thu hồi đất không được đồng tình Cấp cho đất kh|c Tiếng ồn Bụi trong không khí Sự an to{n Sự chiếm dụng đất Cơ hội nghề nghiệp Dòng công nh}n v{o địa phương Ách tắc giao thông Tiếng ồn Khí thải Sự giảm thu nhập do việc thu hồi đất Ách tắc giao thông Trồng c}y H{ng r{o chống ồn Cửa sổ chống ồn Kh|c Đường đi phía trên đầu Đường đi ngầm Không ý kiến Có, t|c động lớn Có, t|c động nhỏ Không g}y t|c động Có, t|c động lớn Có, t|c động nhỏ Không g}y t|c động Rất quan trọng Không quan trọng Không biết Ủng hộ Ủng hộ có điều kiện Không ý kiến Không đồng ý 35 390 143 107 60 89 570 41 300 359 41 278 343 79,0 551 113 36 210 455 30 5 5,0 56,0 20,0 15,0 9,0 13,0 81,0 6,0 43,0 51,0 6,0 40,0 49,0 11,0 79,0 16,0 5,0 30,0 65,0 4,0 1,0

191

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Theo c|c c}u trả lời cho c|c c}u hỏi, có thể thấy rõ r{ng rằng người nông d}n ủng hộ dự |n thi công đường n{y bởi vì họ cho rằng đường cao tốc sẽ thúc đẩy sự ph|t triển của kinh tế địa phương

Tuy nhiên, hầu hết nông d}n đều ủng hộ có điều kiện đối với dự |n, bởi vì họ lo lắng về việc bồi thường cho đất đai bị thu hồi v{ c|c t|c động tiềm ẩn ph|t sinh từ giai đoạn thi công v{ vận h{nh. Hầu hết mọi người đề cho rằng tiếng ồn v{ bụi l{ c|c t|c động quan trọng hơn cả trong giai đoạn x}y dựng trong khi tiếng ồn được coi l{ nh}n tố t|c động quan trọng nhất trong suốt giai đoạn vận h{nh; vì vậy yêu cầu phải có c|c biện ph|p giảm nhẹ thích hợp.

Những mối quan tâm hàng đầu được xác định trong việc điều tra hiện trường

Sự thu hồi đất và tái định cư Họ có xu hướng biết rõ về c|c chính s|ch liên quan đến thu hồi đất v{ t|i định cư, đặc biệt về việc bồi thường cho những người di dời v{ những người bị mất đất trồng trọt. Họ muốn biết liệu sự bồi thường có được thanh to|n trực tiếp cho họ bằng tiền mặt hay không; họ hỏi về kế sinh nhai của c|c biện ph|p phục hồi; họ yêu cầu sự t|i định cư phải được lên kế hoạch để tr|nh mùa trồng lúa hoặc thu hoạch

Ách tắc trên đường Họ lo lắng về khả năng đi lại h{ng ng{y sẽ bị ảnh hưởng; liệu họ có phải đi ngang qua đường cao tốc trực tiếp m{ không có bất kỳ biện ph|p an to{n n{o không; vị trí v{ độ d{i đường hầm có được quan t}m thích hợp hay không.

Các hoạt động xây dựng Người nông d}n lo lắng về c|c t|c động bất lợi tiềm ẩn lên c|c công trình thủy lợi v{ dòng chảy của nước thải chảy v{o ruộng đồng trong qu| trình thi công đường; họ cũng lo lắng về việc công nh}n x}y dựng có thể ăn cắp hoa m{u của họ.

Tiếng ồn Họ yêu cầu c|c hoạt động thi công phải được lên kế hoạch theo c|ch thức thích hợp v{ việc x}y dựng v{o ban đêm phải được quản lý tốt để giảm tiếng ồn cho người d}n sống ven đường; c|c biện ph|p giảm nhẹ phải được đề ra để l{m giảm t|c động tiếng ồn tới một mức độ có thể chấp nhận được trong suốt giai đoạn x}y dựng

Ý kiến từ các trường học dọc hướng tuyến đề xuất

Dọc hướng tuyến đề xuất, trường trung học cơ sở Nghĩa Trung (km 137+500) v{ trường tiểu học Nghĩa Điền 2 (Km 132+200) được x|c định l{ những đối tượng tiếp nhận nhạy cảm quan trọng. Vì vậy, đội EIA đ~ đến thăm c|c trường n{y để thu thập ý kiến v{ những lo lắng của c|c trường. C|c trường đều ủng hộ dự |n bởi vì nó có thể thúc đẩy kinh tế địa phương. Tuy nhiên, họ cũng lo lắng về c|c t|c động bất lợi tiềm ẩn lên trường học như tiếng ồn, an to{n v{ chất lượng không khí. Vì vậy, c|c biện ph|p giảm nhẹ sẽ được ph|t triển v{ cung

192

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

cấp hiệu quả để l{m giảm những t|c động n{y đến mức độ có thể chấp nhận được trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

Ý kiến từ các trường học dọc các đường nối

Đội EIA đ~ đến thăm 25 trường học dọc theo 6 đường nối: PR610 (Km21+00) của huyện Duy Sơn, NH14E (Km42+00) của huyện Thăng Bình, PR616 (Km64+000) của huyện Phú Ninh, th{nh phố Tam Kỳ; PR617 (Km84+000) của huyện Núi Th{nh; PR623 (Km125+500) của huyện Sơn Tịnh v{ đường v{nh đai PR625 th{nh phố Quảng Ng~i.

Tất cả c|c trường học đều lo lắng về c|c t|c động bất lợi tiềm ẩn như an to{n giao thông, ô nhiễm không khí v{ tiếng ồn trong thời gian lên lớp h{ng ng{y, đặc biệt trong thời gian trường mở cửa v{ đóng cửa. Khoảng c|ch giữa những khu vực nhạy cảm n{y v{ c|c đường nối l{ từ 30-150m. C|c đường nối sẽ phải đưa thêm giao thông bổ sung tới khu vực trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh của dự |n, mức độ tiếng ồn, khí thải v{ tai nạn giao thông sẽ tăng lên. Vì vậy, c|c biện ph|p giảm nhẹ phải được ph|t triển v{ cung cấp đầy đủ để l{m giảm những t|c động n{y tới mức độ có thể chấp nhận được

Ý kiến từ 5 bệnh viện, cơ sở y tế và 9 Nhà Thờ, Chùa dọc theo 6 đường nối

Đội EA cũng đến thăm một số bệnh viện, cơ sở y tế, Nh{ Thờ, chùa dọc theo 6 đường nối để thu thập ý kiến:

Tất cả đều lo lắng về t|c động bất lợi tiềm ẩn về tiếng ồn v{ bụi lên bệnh viện, cơ sở y tế, Nh{ Thờ v{ Chùa. Khoảng c|ch giữa những khu vực nhạy cảm v{ c|c đường nối thay đổi từ 15-50m. C|c biện ph|p giảm nhẹ phải được thực hiện để giảm thiểu c|c t|c động về tiếng ồn, bụi, tai nạn giao thông tới mức độ có thể chấp nhận được trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh.

Ý kiến từ các ban ngành địa phương

Trong suốt sự ph|t triển EA, đội EA đ~ đến thăm c|c ban ng{nh có liên quan v{ tổ chức một cuộc họp công với c|c đại diện của c|c ban ng{nh. Những ban ng{nh n{y bao gồm UBND v{ Mặt trận Tổ quốc địa phương. Những ý kiến cơ bản từ c|c ban ng{nh n{y được tổng kết như sau:

Chỉ đạo về việc đầu tư và hướng tuyến của dự án Những người d}n địa phương sống trong khu vực dự |n đều nhất trí ủng hộ dự |n v{ đều cho rằng đ}y l{ một chính s|ch hợp lý đ|p ứng nguyện vọng của họ. Đường cao tốc Đ{ Nẵng – Quảng Ng~i sẽ mang lại sự thuận tiện cho c|c phương tiện vận tải cũng như c|c cơ hội cho sự ph|t triểm kinh tế x~ hội cho c|c tỉnh.

193

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Giải phóng mặt bằng, tái định cư và hỗ trợ dành cho các chính sách giải phóng mặt bằng. C|c UBND của c|c x~ đề xuất như sau: việc giải phóng mặt bằng cần phải được thực hiện nhanh chóng như yêu cầu phục vụ những nơi t|i định cư v{ hỗ trợ cho sự ổn định v{ trật tự của người d}n. Sự bồi thường cho nh{ d}n v{ c|c ngôi mộ phải rõ r{ng minh bạch để có thể tr|nh được bất kỳ thiệt hại n{o. Sự t|i định cư sẽ được thực hiện sớm nhất có thể.

Phòng chống lũ lụt C|c nh{ l~nh đạo v{ nh}n d}n địa phương đều nhất trí rằng cần phải có một hệ thống cống v{ kênh thóat nước để l{m giảm c|c t|c động tiềm ẩn về lụt lụt bị kẹt trên đường. Dự |n nên bao gồm c|c cầu cầu để tr|nh lũ v{ tạo điều kiện thuận lợi cho hệ thống tho|t nước để c|c công trình giao thông v{ thủy lợi vận h{nh bình thường trong giai đoạn thi công.

Bảo vệ môi trường tự nhiên (chất lượng không khí xung quanh, tiếng ồn, nước mặt và hệ sinh thái) R|c thải, bụi v{ nước thải cần phải được kiểm sóat thích hợp để giảm thiểu ô nhiễm môi trường. C|c cấp có thẩm quyền v{ người d}n đề xuất việc phun nước trên c|c đường gần c|c đường giao v{ những khu vực d}n cư đông đúc, đặc biệt trong giai đoạn thi công, để có thể hạn chế khí thải bụi. Việc thi công sẽ không được cho phép v{o ban đêm gần những khu d}n cư đông đúc.

Phản hồi trước những ý kiến đóng góp của cộng đồng

Phản hồi trước những ý kiến của những người dân sống ven đường Việc thu hồi đất: Chủ đầu tư dự |n v{ chính quyền địa phương sẽ tu}n theo c|c chính s|ch bồi thường v{ kế hoạch bồi thưừong v{ phục hồi kế sinh nhai. Ngo{i ra, việc thực hiện v{ thủ tục khiếu nại sẽ được tiến h{nh cẩn thận. C|c thông tin có liên quan đến việc thu hồi đất như l{ c|c chính s|ch v{ phương thức bồi thường sẽ được thông b|o cho những người v{ những đối tượng bị ảnh hưởng trong thời gian sớm nhất trước khi việc x}y dựng được bắt đầu. Việc phục hồi kế sinh nhai sẽ được cung cấp hiệu quả v{ đầy đủ cùng với c|c chính s|ch ưu đ~i của địa phương.

Việc tái định cư: Mức sống của những hộ gia định t|i định cư sẽ không thấp hơn so với trước kia. C|c hộ gia đình có thể lựa chọn dọn đến c|c ngôi nh{ t|i định cư hoặc học có thể tìm những địa điểm kh|c để sinh sống bằng c|ch nhận bồi thường trực tiếp bằng tiền mặt trong phạm vi cùng một l{ng.

Ách tắc giao thông: Vấn đề n{y được quan t}m khi thiết kế c|c đường đi qua v{ c|c cầu. Việc bố trí c|c đường đi qua sẽ tu}n theo sơ đồ giao thông ban đầu ở địa phương với sự điều chỉnh hợp lý. Nơi c|c l{ng đông đúc, nhiều đường đi qua sẽ được x}y dựng để giảm thiểu t|c động bất lợi cho giao

194

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

thông địa phương. Những t|c động n{y sẽ được giảm nhẹ phục vụ cho hệ thống thủy lợi ban đầu.

Các vấn đề trong giai đoạn thi công: Những mối lo lắng của cộng đồng sẽ được hướng tới trong hợp đồng x}y dựng nơi c|c hoạt động x}y dựng sẽ được lên kế hoạch cẩn thận, sự quản lý x}y dựng sẽ được tăng cường v{ việc bảo vệ môi trường sẽ được thể hiện trong c|c điều khoản hợp đồng. Bùn sẽ được nạo vét từ c|c kênh thủy lợi.

Phản hồi trước những lo lắng từ các trường học dọc theo hướng tuyến đề xuất Để trả lời trước những lo lắng của c|c trường học, EA v{ EMP đ~ ph|t triển c|c biện ph|p giảm nhẹ đặc biệt bao gồm việc tăng cường quản lý x}y dựng, lên kế hoạch về thời gian thi công để tr|nh giờ lên lớp tới mức độ tối đa có thể. Kết quả cho thấy những t|c động khiêm tốn.

Phản hồi trước những lo lắng từ các trường học dọc theo 6 đường nối Mật độ giao thông trên c|c đường nối sẽ tăng lên liên quan đến xe cộ vận chuyển v}t liệu x}y dựng dẫn đến những tai nạn giao thông tiềm ẩn, đặc biệt cho trẻ em v{ học sinh. C|c biển hướng dẫn v{ quy định giao thông bổ sung sẽ được lắp dựng. C|c cổ đông của dự |n sẽ phối hợp với c|c cộng đồng địa phương như hội cựu chiến binh, hội người cao tuổi, hội phụ nữ v{ đo{n thanh niên tổ chức chương trình tuyên truyền để n}ng cao kiến thức giao thông từ đó l{m giảm tai nạn giao thông.

Phản hồi trước những lo lắng của các bệnh viện, cơ sở y tế, Nhà Thờ, chùa dọc theo 6 đường cao tốc Mật độ giao thông trên c|c đường nối sẽ tăng lên liên quan đến xe cộ vận chuyển v}t liệu x}y dựng l{ nguồn trực tiếp của tiếng ồn v{ độ rung. Việc theo dõi tiếng ồn ở c|c khu vực nhạy cảm (bệnh viện, cơ sở y tế, nh{ thờ, chùa) trong suốt giai đoạn x}y dựng sẽ được chỉ đạo tại từng giai đoạn x}y dựng để l{m giảm tiếng ồn v{ độ rung theo c|c biện ph|p giảm nhẹ đặc biệt.

Phản hồi trước những lo lắng của các cấp chính quyền Việc chuẩn bị dự |n sẽ được thúc đẩy v{ đường sẽ đi v{o vận h{nh sớm nhất có thể.

Về vấn đề bảo vệ môi trường: Việc bảo vệ môi trường sẽ được lên kế hoạch dựa trên EIA v{ EMP để l{m giảm c|c t|c động tiêu cực xuống mức tối thiểu.

Về vấn đề thu hồi đất v{ bồi thường t|i định cư, c|c chính s|ch có liên quan nên được thực hiện nghiêm túc v{ số tiền bồi thường nên được quyết định theo tình hình thực tế với sự lưu t}m đầy đủ tới c|c yêu cầu của c|c hộ gia đình t|i định cư. Chính s|ch bồi thường nên được thực hiện với sự quan t}m tới việc l{m giảm c|c bước trung gian v{ bảo đảm rằng số tiền bồi thường sẽ được trả cho c|c hộ gia định t|i định cư.

195

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Việc công bố thông tin

Trong vòng tham vấn công chúng đầu tiên người d}n hai bên tuyến đường đ~ được ph|t những cuốn s|ch nhỏ chứa đựng c|c thông tin về dự |n, lý do cần thiết v{ hướng tuyến đề xuất cũng như c|c t|c động về mặt môi trường tiềm năng. Người d}n sẽ được cung cấp những thông tin ngắn gọn trong s|ch.

Việc công bố thông tin dự |n được tóm lược ở Bảng 53.

Bảng 53. Tóm tắt kế hoạch công bố thông tin

Thời gian

Vị trí

Thông tin công bố

01/2011 Thông b|o chung trên bảng mô tả ngắn gọn Văn phòng Ủy ban nh}n d}n th{nh phố Đ{ Nẵng, c|c huyện, x~ bị ảnh hưởng

01/2011 Tỉnh Quảng Ng~i, c|c huyện, x~ bị ảnh hưởng

01/2011 Tỉnh Quảng Nam, c|c huyện, x~ bị ảnh hưởng

01/2011 VIDIC v{ Inforshop

B|o c|o ph|c thảo EA về thông tin môi trường dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng – Quảng Ng~i Thông b|o chung về thông tin môi trường dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng – Quảng Ng~i Ng}n h{ng sẽ nộp bản b|o c|o EIA, bản tiếng Việt v{ Anh cho Inforshop ở Washington v{ cho VIDIC ở H{ Nội để công bố.

196

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

Dự |n Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i bắt đầu từ nút giao với Quốc lộ 14B tại Km 23+908 thuộc thị trấn Túy Loan (X~ Hòa Nhơn, Huyện Hòa Vang, Tp Đ{ Nẵng) v{ điểm kết thúc chạy qua đường quy hoạch ở phía t}y th{nh phố Quảng Ng~i tại Km131+129.26. Hướng tuyến của dự |n chạy qua 2 tỉnh v{ 1 th{nh phố bao gồm Quảng Nam, Quảng Ng~i v{ Đ{ Nẵng.

Tổng chiều d{i của dự |n l{ khoảng 139.19 km (gồm 131.129 km đường cao tốc v{ 8.02 đường mới nối với Quốc lộ 1A). Đường cao tốc bao gồm 136 cầu với tổng chiều d{i 14.820m. Có 4 c}y cầu lớn bắc ngang sông Thu Bồn, B{ Rén, Tr{ Bồng, Tr{ Khúc ngo{i 68 cầu nhỏ, 26 cầu cạn v{ 26 cầu vượt. Tuyến đường gồm 1 đường hầm (tổng chiều d{i 2 x 540m), 9 nút giao thông, 107 cống chui d}n sinh, 238 cống ngầm tho|t nước cùng với 254 cống d{nh cho tuyến đường quy hoạch.

Dự |n DQE được thiết kế đ|p ứng tiêu chuẩn đường cao tốc 6 l{n xe (4 l{n sẽ được x}y dựng trong giai đoạn 1) với tốc độ 120km/h v{ chiều rộng đường 26m. Tuyến đường đ~ hạn chế lối v{o tại c|c nút giao thông. Chiều rộng mặt cầu bằng với chiều rộng của nền đường đất, chiều rộng mặt cầu tĩnh không của cầu d{i l{ 2 x 11m, chiều rộng tĩnh không của đường hầm l{ 26m, mặt đường rải nhựa bê tông bitum.

Tốc độ thiết kế d{nh cho phương tiện theo dự |n n{y l{ 120 km/h v{ |p dụng tiêu chuẩn đường cao tốc 4 l{n xe (có đất dự trữ để trong tương lai mở rộng th{nh 6 l{n đường), chiều rộng của nền đường đất l{ 26m, v{ chiều rộng mặt cầu bằng với chiều rộng nền dường đất, chiều rộng mặt cầu tĩnh không l{ 2 x 11m, chiều rộng tĩnh không của đường hầm l{ 26m, mặt đường rải nhựa bê tông bitum.

Tổng chi phí ước tính cho tuyến đường dự kiến l{ 1.554 tỷ USD, tương đương 29,839.304.212.176 VND (tỷ gi|: 1USD = 19.200VND (th|ng 1 năm 2010). Dự kiến tuyến đường sẽ được thi công bắt đầu từ 2012 v{ ho{n th{nh năm 2016.

Hướng tuyến được chọn chủ yếu chạy qua khu vực c}y trồng nông nghiệp, ruộng lúa v{ đồi thấp để tr|nh khu d}n cư đông đúc, khu kinh tế lớn, đập tưới tiêu, khu qu}n sự v{ tr|nh định vị lại cột điện 500KV v{ 35KV.

Tác động về mặt môi trường

Tác động đến nước mặt

Giai đoạn thi công: Việc x}y dựng 74 cầu bắc ngang sông, hệ thống tho|t nước c|c con đường sẽ g}y ra tình trạng hỗn loạn nghiêm trọng tới lớp trầm tích dưới đ|y v{ ô nhiễm tại khu vực thi công v{ vùng hạ lưu, đặc biệt l{ hạ lưu của 4 cầu lớn bắc ngang sông Thu Bồn, B{ Rén, Tr{ Bồng, Tr{ Khúc. Ở những chỗ x}y 4 cầu lớn có khu vực cung cấp nước uống cần

197

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

được bảo vệ. Do đó, c|c hoạt động thi công cầu bắc ngang 4 sông cần l{ trọng t}m chính đối với việc đ|nh gi| t|c động lên nước mặt. Tuy nhiên, c|c t|c động của dự |n sẽ xảy ra trong giai đoạn ngắn v{ có thể được giảm thiểu bằng c|c biện ph|p kỹ thuật v{ có sự kiểm so|t chặt chẽ như đ~ đề ra trong EMP.

Giai đoạn vận h{nh: T|c động đến nước mặt chủ yếu ph|t sinh từ vùng dịch vụ, b~i đỗ xe v{ nước mưa ban đầu. Mặc dù dòng chảy bề mặt cầu có thể l{m tăng tải trọng chất g}y ô nhiễm ở vị trí được xả ra thì độ ph}n t|n nước thải có thể giảm nhanh tải trọng chất g}y ô nhiễm ở to{n bộ vùng nước.

Việc xuất hiện c|c phương tiện vận chuyển vật liệu nguy hiểm có thể l{m xuất hiện nguy cơ tai nạn g}y ô nhiễm môi trường. Nếu c|c tai nạn n{y xảy ra trên cầu bắc ngang c|c sông Thu Bồn, B{ Rén, Tam Kỳ, Tr{ Bồng, Tr{ Khúc nơi được ph}n vùng phục vụ cung cấp nước uống thì t|c động của việc rò rỉ kiểu n{y có thể kh| lớn, l{m ph| hủy hệ sinh th|i nông nghiệp v{ sức khỏe cư d}n sống ở vùng hạ lưu. Tuy nhiên có thể giảm thiểu rất lớn nguy cơ xảy ra kiểu tai nạn n{y bằng c|ch tham gia c|c biện ph|p giảm nhẹ như đ~ chỉ rõ trong EMP.

Tác động đến môi trường âm thanh

Giai đoạn thi công: 62 đối tượng tiếp nhận nhạy cảm dọc theo tuyến đường đề xuất, 3 đối tượng tiếp nhận nhạy cảm ở gần đường nối mới v{ 39 đối tượng nhạy cảm ở hai bên đối với 6 đường nối bao gồm tỉnh lộ 610, quốc lộ 14E, tỉnh lộ 616, tỉnh lộ 617, tỉnh lộ 623 v{ tỉnh lộ 625 sẽ trực tiếp chịu t|c động bởi tiếng ồn, rung v{ tai nạn giao thông từ dự |n. Tuy nhiên, t|c động của dự |n sẽ chỉ xảy ra trong khoảng thời gian ngắn v{ có thể được giảm thiểu rất lớn bằng c|ch tu}n theo c|c phương ph|p kỹ thuật v{ thực hiện gi|m s|t chặt chẽ.

Giai đoạn vận h{nh: Kết quả thử nghiệm tiếng ồn cho thấy mức ồn ở 31 đối tượng tiếp nhận nhạy cảm được dự đo|n l{ vượt qu| tiêu chuẩn cho phép về trung hạn, do vậy cần thực hiện c|c biện ph|p giảm nhẹ đối với c|c đối tượng n{y.

Tác động đến môi trường không khí xung quanh

Giai đoạn thi công: C|c nguồn g}y ô nhiễm không khí chủ yếu trong giai đoạn thi công l{ công trường x}y dựng, đường không rải đ|, b~i chứa nguyên vật liệu v{ đường v{o. Bụi trong không khí bay đến từ công trường, khí thải từ hoạt động rải nhựa mặt đường v{ cuối cùng l{ khí thải từ c|c thiết bị vận h{nh sẽ g}y t|c động lớn đến môi trường.

Giai đoạn vận h{nh: Theo kết quả dự đo|n, c|c t|c động tiềm t{ng (ô nhiễm PM10, VOC, SO2, Co, NO2) của dự |n từ năm 2010 đến 2030 l{ không lớn; h{m lượng c|c chất g}y ô nhiễm không vượt qu| tiêu chuẩn Việt Nam. T|c động đến chất lượng không khí xung quanh về ngắn hạn v{ trung hạn l{ nhỏ. Tuy nhiên, với lưu lượng giao thông ng{y c{ng tăng theo dự kiến về d{i hạn thì nồng độ NO2 có thể vượt qu| mức tiêu chuẩn cho phép tại khu vực gần tuyến đường. Có thể giảm thiểu t|c động n{y đến mức có thể chấp nhận được bằng

198

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

c|ch |p dụng c|c biện ph|p thông thường như trồng c}y hoặc thông qua sử dụng công nghệ v{ năng lượng sạch.

Tác động đến hệ sinh thái nông nghiệp

Việc x}y dựng đường cao tốc sẽ g}y một số thiệt hại về mặt kinh tế nông nghiệp tuy nhiên sẽ không ảnh hưởng lớn đến việc ph}n bố c|c loại c}y trồng, quần thể động thực vật dọc theo tuyến đường.

Hoạt động đ{o nền đường đất v{ lấp đất/đ| từ việc thi công đường cao tốc đề xuất sẽ l{m thay đổi một phần n{o đó đến địa hình địa thế của một số khu vực. Tuy nhiên c|c biện ph|p kỹ thuật bảo tồn tương ứng thực hiện trong giai đoạn thiết kế, thi công v{ vận h{nh tuyến đường có thể giảm thiểu những t|c động bất lợi n{y đối với hệ thực vật, việc sử dụng đất v{ đất canh t|c.

T|c động của việc thi công x}y lắp đến hệ thực vật chủ yếu l{ c|c hoạt động cắt, nhổ rễ, chôn v{ dẫm n|t c}y gỗ, c}y ăn quả, hoa, c}y bụi v{ c}y trồng nông nghiệp ở những khu đất có được trong giai đoạn thi công. Một số động vật nhỏ cư trú trong khu vực sẽ bị đe dọa ở mức độ n{o đó trong to{n bộ giai đoạn thi công đường cao tốc. T|c động n{y có thể được giải quyết ở mức độ n{o đó thông qua biện ph|p xanh v{ biện ph|p trồng c}y.

Việc x}y dựng đường cao tốc sẽ ph| hủy cảnh quan vốn có của khu vực. Hiện tượng xói mòn đất tiềm t{ng trong giai đoạn thi công dự |n sẽ g}y t|c động tiêu cực đến chất lượng môi trường sống, qu| trình chọn lọc tự nhiên, v{ tính đa dạng lo{i dọc theo tuyến đường bên cạnh c|c môi trường sống tự nhiên gần đó. Tuy nhiên, do công t|c bảo tồn đ~ được thiết lập, x}y dựng v{ thông qua đồng thời với c|c công trình chính của dự |n nên việc xói mòn đất v{ nước trên thực tế sẽ nhỏ hơn nhiều so với dự tính trong trường hợp không thực hiện biện ph|p giảm nhẹ. C|c mỏ lộ thiên, b~i r|c thải, đường đắp, bờ dốc đất đ{o, khu phục vụ v{ công trường x}y dựng l{ những nơi chính dễ xảy ra xói mòn.

Tác động đến môi trường kinh tế xã hội

Việc thi công đường cao tốc đề xuất sẽ có ảnh hưởng tích cực đến việc đẩy mạnh ph|t triển kinh tế x~ hội, điều chỉnh hợp lý c|c ng{nh công nghiệp ở nhiều khu vực dọc theo tuyến đường đồng thời ph|t triển t{i nguyên du lịch dọc theo tuyến đường n{y.

Dự |n sẽ chiếm dụng/t|c động vĩnh viễn đến những khu đất trải d{i với diện tích 9.605.859 m2, trong đó 4.374.723 m2 l{ đất trồng trọt, 2.666.500 m2 l{ đất kh|c (đất công cộng); v{ 1.838.252 m2 đất trồng c}y (Đất sản xuất l}m nghiệp). Việc ph}n bổ đất đai, chuyển đổi mục đích sử dụng đất v{ đền bù có thể giảm nhẹ t|c động lên nền kinh tế nông nghiệp.

Theo kết quả thống kê về thiệt hại thì số bị ảnh hưởng l{ 6.194 hộ d}n ở 38 x~ thuộc 12 quận huyện trong 3 tỉnh thuộc khu vực dự |n. Trong số c|c hộ d}n n{y có 1.588 hộ sẽ mất 726.385 m2 đất ở (mất to{n bộ v{ một phần), v{ 4.237 hộ sẽ mất 4.338.650 m2 đất nông

199

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

nghiệp. 1.411 hộ d}n mất 66.106 m2 công trình kiến trúc (mất to{n bộ v{ một phần). 4.258 hộ cần phải di chuyển nh{ ở. Trong số n{y có 632 hộ d}n phải chuyển chỗ ở do mất đất ở, 3.575 hộ chuyển do mất đất nông nghiệp v{ 51 hộ do thiệt hại đến kinh doanh. Về cơ bản cần tiến h{nh công t|c t|i định cư hiệu quả ngo{i việc bắt buộc c|c chính quyền địa phương phải thực hiện nghiêm túc chính s|ch di dời v{ t|i định cư.

Do việc thiết lập một số lượng đ|ng kể cầu vượt v{ đường xe nên t|c động đến c|c hoạt động h{ng ng{y của cư d}n dọc theo tuyến đường l{ không lớn.

Việc vận h{nh đường cao tốc đề xuất sẽ giảm bớt sức ép về giao thông trong thời điểm hiện tại v{ tương lai đối với c|c tuyến đường hiện có, đồng thời góp phần cải thiện môi trường giao thông tổng thể v{ giảm thiểu tai nạn giao thông.

Mục đích của đơn vị thi công l{ để củng cố chiến dịch quan hệ công chúng về việc bảo tồn di tích lịch sử. C|c biện ph|p phòng ngừa sẽ được |p dụng đối với c|c di tích lịch sử dưới lòng đất tìm thấy khi thi công, c|c di tích n{y sẽ được ph|t hiện v{ quản lý phù hợp.

Tác động đến di tích lịch sử

Tuyến đường chạy qua c|c khu vực chứa 4 di tích thuộc kiến trúc Chămpa có tên l{ Chùa Vua, Gò Lồi, Triền Tranh v{ Gò Gạch (Km 21-Km23), c|c di tích n{y nằm ở phía t}y của thung lũng Chiêm Sơn thuộc l{ng Chiêm Sơn, X~ Duy Trinh, huyện Duy Xuyên. 3 di tích l{ Triền Tranh, Gò Lồi, v{ Gò gạch sẽ chịu t|c động trực tiếp từ tuyến đường còn di tích Chùa Vua chỉ chịu ảnh hưởng gi|m tiếp từ việc thi công tuyến đường n{y.

Chủ dự |n đ~ có sự hợp t|c tích cực với sở văn hóa tỉnh Quảng Nam, Quảng Ng~i v{ với Viện nghiên cứu Khảo cổ học Việt Nam để chuẩn bị phương |n bảo tồn di sản văn hóa. Trong giai đoạn thi công, c|c chuyên gia thuộc sở văn hóa của c|c tỉnh sẽ hỗ trợ nh{ thầu trong công t|c bảo vệ c|c di sản văn hóa. Nếu ph|t hiện c|c di tích có gi| trị hoặc vô gi| cần thông b|o ngay cho c|c sở ban ng{nh có liên quan trong tỉnh. Công t|c đ{o sẽ bị ngừng lại cho đến khi cơ quan có thẩm quyền nhận diện c|c di tích.

Tham vấn công chúng và công bố thông tin

Kết quả trong vòng tham vấn công chúng đầu tiên cho thấy phần lớn người d}n bị ảnh hưởng l{ có tinh thần hợp t|c với dự |n x}y dựng tuyến đường v{ hiểu biết s}u sắc về t|c động tiềm t{ng ph|t sinh từ việc x}y dựng tuyến đường n{y; hầu hết mọi người d}n bị ảnh hưởng đều quan t}m đến c|c chính s|ch về việc lấy đất, định vị lại, ph| dỡ nh{ ở v{ do đó cần chính s|ch bồi thường hợp lý đối với những thiệt hại từ việc chiếm dụng đất g}y ra.

200

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Kết luận chính

Nhìn chung, dự |n Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i phù hợp với khung ph|p lý v{ quy hoạch ph|t triển mạng lưới giao thông đường bộ của c|c tỉnh Đ{ Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ng~i v{ của nh{ nước Việt Nam. Những c}n nhắc về mặt môi trường đóng vai trò chủ đạo trong qu| trình chọn lựa hướng tuyến. Một ví dụ điển hình l{ việc thiết kế cẩn thận hướng tuyến nhằm giảm thiểu c|c vấn đề ngập lụt v{ tr|nh phải định vị lại c|c trạm điện 500KV v{ 35 KV dọc theo tuyến đường.

Việc thi công v{ vận h{nh tuyến đường cao tốc sẽ g}y ra một số t|c động tiêu cực đến môi trường vật lý v{ kinh tế-x~ hội của nhiều khu vực thuộc dự |n. Những t|c động n{y bao gồm việc chiếm dụng v{ chia cắt đất vĩnh viễn, ảnh hưởng đến hệ thực vật v{ nông nghiệp, tăng nguy cơ xói mòn v{ mức ồn, tăng lượng khí thải dọc theo hướng tuyến, đặc biệt tại c|c đối tượng tiếp nhận nhạy cảm về mặt môi trường, chia cắt cộng đồng, c|c vấn đề về y tế v{ an to{n cho cư d}n địa phương, ngập lụt, chất lượng nước v{ hệ thống thủy lợi, t|i định cư .

Tuy nhiên, với việc thiết kế phù hợp c|c biện ph|p giảm nhẹ đối với những t|c động tiêu cực, c|c vấn đề nêu trên sẽ được giảm nhẹ, giảm thiểu, tr|nh xa hoặc được đền bù hợp lý. Ngo{i ra, hệ thống quản lý môi trường liên quan đến c|c tổ chức quản lý gi|m s|t môi trường, kiểm tra môi trường, củng cố tổ chức v{ đ{o tạo nguồn nh}n lực sẽ được thiết lập để đảm bảo chất lượng môi trường của dự |n. Thêm v{o đó, một kế hoạch giảm nhẹ môi trường (EMP) đ~ được triển khai nhằm đảm bảo thực hiện th{nh công c|c biện ph|p n{y. EMP đề ra một loạt c|c biện ph|p giảm nhẹ v{ gi|m s|t góp phần giảm thiểu hoặc hạn chế đến mức có thể chấp nhận được c|c t|c động tiêu cực về môi trường v{ x~ hội có thể xảy ra trong qu| trình thi công v{ vận h{nh dự |n đường cao tốc DQEP. EMP giải quyết c|c vấn đề đ~ nêu trong bản Đ|nh gi| t|c động môi trường (EIA) (i) tổ chức c|c biện ph|p giảm nhẹ t|c động môi trường trong giai đoạn thi công v{ vận h{nh; v{ (ii) thiết lập một cơ cấu tổ chức, c|c quy trình, tr|ch nhiệm thi h{nh về mặt thể chế, một ng}n s|ch v{ nguồn t{i chính cho mỗi hoạt động.

EMP cũng trợ giúp c|c ban ng{nh kh|c trong việc quản lý c|c vấn đề về môi trường của dự |n DQEP: (a) cơ quan thực hiện của dự |n – tạo khả năng quản lý việc thực hiện dự |n DQEP; (b) gi|m s|t viên – đảm bảo kế hoạch EMP được tiến h{nh hợp lý; (c) kỹ sư môi trường – trợ giúp trong việc hợp t|c với c|c nh{ thầu thực thi dự |n; v{ (d) nh{ thầu – trợ giúp ph|t triển c|c phương |n thực hiện EPM cụ thể đối với dự |n.

Tóm lại, tuyến đường cao tốc sẽ góp phần củng cố mối liên kết giữa miền Trung Việt Nam với c|c khu vực ở phía Bắc v{ phía Nam đất nước đồng thời giúp chính phủ hạn chế những lỗ hổng ph|t triển trong khu vực. Dự kiến đường cao tốc sẽ góp phần v{o việc ph|t triển kinh tế Đ{ Nẵng, đóng vai trò như cửa ngõ nối liền khu vực với thị trường quốc tế qua h{nh lang kinh tế Đông-T}y nối Đ{ Nẵng với L{o v{ Th|i Lan.

201

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

PHU LU C

Phụ lục 1. Kết quả nghiên cứu tầng nước mặt

-

Vùng lấy mẫu

pH

Hg (mg/l)

DO (mg/l)

COD mg/l)

BOD (mg/l)

SS (mg/l)

Oil (mg/l)

NO2 (mg/l)

NH4 (mg/l)

Pb (mg/l)

Zn (mg/l)

Cd (mg/l)

As (mg/l)

NO3 (mg/l)

Cu (mg/l)

Total P (mg/l)

Coliform (MPN/ 100ml)

Mặt

7.39

5.1

25.5

16.1

72

0.002

0.27

0.17

0.15

0.003

1844

0.02

0.23

ND

0.002

ND

8.12

Sông Thu Bồn

1.5 m

7.06

4.8

31.3

22.3

ND

0.41

0.55

0.15

0.008

1800

0.02

0.30

ND

0.002

ND

9.06

95

Mặt

6.72

5.6

33.2

18.8

ND

0.02

0.25

0.08

0.0002

2255

0.008

0.12

0.0002

0.002

0.0002

7.72

45

Sông Bà Rền

1.5 m

6.67

5.3

30.1

18.0

45

ND

0.015

0.02

0.06

0.0003

2200

0.009

0.15

0.0002

0.0018

0.0002

7.70

Mặt

6.79

5.06

26.4

15.5

33

0.003

0.017

0.066

0.82

0.0106

535

0.0117

0.2034

0.0012

0.0021

0.0005

10.12

Sông Trà Bồng

1.5 m

7.34

4.26

29.3

17.7

42

0.0103

0.022

0.078

0.75

0.0213

655

0.0452

0.5016

0.0015

0.0107

0.0006

14.24

Mặt

7.85

5.3

4.1

2.3

0.01

0.005

0.34

0.06

0.004

450

0.005

0.0016

0.0008

0.007

0.003

6.5

15

Sông Trà Khúc

1.5 m

7.8

5.1

4.0

2.6

0.01

0.004

0.35

0.05

0.004

450

0.007

0.002

0.0007

0.007

0.003

6.7

20

Mặt

7.75

4.5

3.8

2.1

27

0.051

0.006

0.242

0.08

0.004

650

0.004

0.0014

0.0004

0.005

0.0002

0.185

Lưu vực Phú Ninh

1.5 m

7.7

4.2

4.0

2.3

30

0.06

0.007

0.245

0.07

0.005

670

0.003

0.0018

0.0004

0.005

0.0002

0.17

≤ 50

≤ 0.1

0.04

0.5

0.3

≤ 0.5

≤ 7500

≤ 0.05

≤ 1.5

≤ 0.01

≤ 0.05

≤ 0.001

10

5.5-9

≥ 4

≤ 30

≤ 15

QCVN 08:2008/BTNMT

Nhóm B1

Ghi chú: ND - Không có thông tin

202

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Phụ lục số 2. Kết quả phân tích chất lượng nước ngầm

TT Thông số Đơn vị NN01 NN02 NN03 NN04 QCVN 09: 2008/BTNM T

5.75 1 pH - 6.42 6.72 5.86 5.5-8.5

10 4 Độ cứng 127.7 85.3 92.4 500 mg/l (CaCO3)

2-

71 5 mg/l 1.45 16.78 2.02 400 SO4

0.0001 6 Hg mg/L 0.0005 0.0047 0.0007 0.001

0.001 7 Pb mg/L 0.0034 0.0024 0.0054 0.01

0.001 10 As mg/L 0.0168 0.0108 0.0061 0.05

0.001 11 Cd mg/L 0.0003 0.0001 0.0005 0.005

12 Cu mg/L 0.029 0.0007 0.0003 0.0004 1

13 Zn mg/L 0.0007 0.029 0.019 0.018 3

14 Fe mg/L 2.83 2.83 3.79 2.03 5

Ghi chú: ND - Không tìm thấy

ND ND ND ND 3 15 Khuẩn Coli MPN/ 100mL

203

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Phụ lục 3 Kết quả quan trác hiện trạng tiếng ồn tại các khu dân cư

Unit: dB(A)

Tiêu chuẩn phóng đại

Cường độ tiếng ồn trung bình

Giá trị tiêu chuẩn

Chú giải

STT

Điểm khảo sát

6h- 18h

22h- 6h

6h- 18h

18h- 22h

22h- 6h

18h - 22h

6h- 18 h

22 h- 6h

18 h- 22 h

61.4

47.7

42.3

75

70

50

-

-

-

01

Phú Hòa

Tiếng ồn từ hoạt động sống cua con người trong khoảng 6h-18h. 18-22h v{ 22h-6h có thể đ|p ứng mức III.

55.8

40.2

43.2

75

70

50

-

-

-

02

Thạch Bồ

Tiếng ồn từ hoạt động sống cua con người trong khoảng 6h-18h. 18-22h v{ 22h-6h có thể đ|p ứng mức III.

49.9

41.0

34.8

75

70

50

-

-

-

3

Bến Đền Đông

Tiếng ồn từ hoạt động sống cua con người trong khoảng 6h-18h. 18-22h v{ 22h-6h có thể đ|p ứng mức III.

49.3

40.3

36.7

75

70

50

-

-

-

4

Thôn 3 – xã Phú Thọ

Tiếng ồn từ hoạt động sống cua con người trong khoảng 6h-18h. 18-22h v{ 22h-6h có thể đ|p ứng mức III.

53.5

46.8

45.5

75

70

50

-

-

-

5

Quý Xuân

Tiếng ồn từ hoạt động sống cua con người trong khoảng 6h-18h. 18-22h v{ 22h-6h có thể đ|p ứng mức III.

55.7

46.7

34.5

75

70

50

-

-

-

6

Thôn 1 – xã Tam Phuoc

Tiếng ồn từ hoạt động sống cua con người trong khoảng 6h-18h. 18-22h v{ 22h-6h có thể đ|p ứng mức III.

204

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Tiêu chuẩn phóng đại

Cường độ tiếng ồn trung bình

Giá trị tiêu chuẩn

Chú giải

STT

Điểm khảo sát

6h- 18h

22h- 6h

6h- 18h

18h- 22h

22h- 6h

18h - 22h

6h- 18 h

22 h- 6h

18 h- 22 h

7

54.7

38.9

38.7

75

70

50

-

-

-

Thôn 3 –xã Tam Thai

Tiếng ồn từ hoạt động sống cua con người trong khoảng 6h-18h. 18-22h v{ 22h-6h có thể đ|p ứng mức III.

53.9

33.1

36.7

75

70

50

-

-

-

8

Thai Xuan

Tiếng ồn từ hoạt động sống cua con người trong khoảng 6h-18h. 18-22h v{ 22h-6h có thể đ|p ứng mức III.

54.1

61.9

52.4

75

70

50

-

-

9

Vượt qu| tiêu chuẩn

Trị Bình

Tiếng ồn từ hoạt động sống cua con người trong khoảng 6h-18h v{ 18- 22h có thể đ|p ứng mức III. in 22h-6h exceeds the stv{ard of class III

2.4

49.6

41.5

36.2

75

70

50

-

-

-

10

Phước Thuận

Tiếng ồn từ hoạt động sống cua con người trong khoảng 6h-18h. 18-22h v{ 22h-6h có thể đ|p ứng mức III.

53.8

40.0

37.9

75

70

50

-

-

-

11

An Thuận

Tiếng ồn từ hoạt động sống cua con người trong khoảng 6h-18h. 18-22h v{ 22h-6h có thể đ|p ứng mức III.

61

43.4

52.6

75

70

50

-

-

-

12

Ngân Giang

Tiếng ồn từ hoạt động sống cua con người trong khoảng 6h-18h. 18-22h v{ 22h-6h có thể đ|p ứng mức III.

13 An Hội

59.5

52.7

51.9

75

70

50

-

-

Vượt qu| tiêu chuẩn

Tiếng ồn từ hoạt động sống cua con người trong khoảng 6h-18h v{ 18- 22h có thể đ|p ứng mức III.

1.9

205

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Tiêu chuẩn phóng đại

Cường độ tiếng ồn trung bình

Giá trị tiêu chuẩn

STT

Chú giải

Điểm khảo sát

6h- 18h

22h- 6h

6h- 18h

18h- 22h

22h- 6h

18h - 22h

6h- 18 h

22 h- 6h

18 h- 22 h

14

La Hà

69.4

54.5

55.9

75

70

50

-

-

Vượt qu| tiêu chuẩn

Tiếng ồn từ c|c hoạt động h{ng ng{y v{ c|c phương tiện giao thông trong thời gian từ 6h- 18h v{ 18-22h có thể đ|p ứng mức III.

5.9

206

Dự |n đường cao tốc Đ{ Nẵng - Quảng Ng~i Đ|nh gi| t|c động môi trường

Phụ lục 4. Kết quả điều tra tiếng ồn tại khu vực trường học và chùa

Unit: dB(A)

Giá trị tiêu chuẩn

Mở rộng tiêu chuẩn

Cường độ tiếng ồn trung bình

STT

Chú giải

Điểm khảo sát

6h-18h

22h-6h

6h- 18h

22h -6h

6h- 18h

22h -6h

18h- 22h

18h - 22h

18h - 22h

Vượt qu| tiêu chuẩn

Vượt qu| tiêu chuẩn

01

49.4 47.3 45.7

50

45

40

-

Trường trung học Nghĩa Trung

2.3

5.7

Tiếng ồn từ hoạt động sống cua con người trong khoảng 6h-18h có thể đ|p ứng mức III, từ 22h-6h v{ 18-22h đ|p ứng mức I

Vượt qu| tiêu chuẩn

Vượt qu| tiêu chuẩn

Vượt qu| tiêu chuẩn

02

53.8 51.2 46.2

50

45

40

Trường tiểu học Nghĩa Điền 2

3.8

6.2

6.2

Tiếng ồn từ hoạt động sống cua con người trong khoảng 6h-18h có thể đ|p ứng mức III, từ 22h-6h v{ 18-22h đ|p ứng mức I

Vượt qu| tiêu chuẩn

03

48.1 42.8 41.0

50

45

40

-

-

Chùa Đức Long

1.0

Tiếng ồn từ hoạt động sống cua con người trong khoảng 6h-18h có thể đ|p ứng mức III, từ 22h-6h v{ 18-22h đ|p ứng mức I

207