Báo cáo nghiên cứu nông nghiệp " Tạo giống cá chép chất lượng cao (Cyprinus carpio L.) cho hộ nuôi cá quy mô nhỏ "

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao (Cyprinus carpio L.) cho hé nu«i c¸ quy m« nhá (CARD 002/04VI) B¸o c¸o Ph¸t triÓn n¨ng lùc

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh Th¸ng 6, 2007

Lêi c¶m ¬n

§éi ngò c¸n bé dù ¸n xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù hç trî vÒ tµi chÝnh cña Tæ chøc Ph¸t triÓn

Quèc tÕ ¤txtr©ylia.

Xin c¶m ¬n tÊt c¶ tÊt c¶ c¸c c¸ nh©n ®· hç trî cho dù ¸n, ®Æc biÖt lµ TiÕn sü NguyÔn Xu©n

Lý, Vô tr−ëng Vô Khoa häc c«ng nghÖ, Bé Thuû s¶n vµ tiÕn sü Lª Thanh Lùu, ViÖn

tr−ëng ViÖn Nghiªn cøu Nu«i trång thuû s¶n 1 ®· khuyÕn khÝch, hç trî vÒ c¶ ph−¬ng tiÖn

vµ vËt chÊt cho dù ¸n trong qu¸ tr×nh triÓn khai.

C¶m ¬n tr−êng §¹i häc tæng hîp Deakin vµ tr−êng §¹i häc tæng hîp Charles Darwin ®·

cung cÊp ph−¬ng tiÖn vµ hç trî nhiÖt t×nh cho c¸c ho¹t ®éng cña dù ¸n.

Thµnh c«ng cña ch−¬ng tr×nh tËp huÊn cßn ph¶i kÓ ®Õn sù lµm viÖc ch¨m chØ, nhiÖt t×nh

cña mét sè c¸n bé. Chóng t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n tíi TiÕn sü Matthew Baranski (tr−íc

kia c«ng t¸c t¹i tr−êng §¹i häc Deakin, nay chuyÓn sang tr−êng Akvaforsk), «ng Mark

Schultz (Tr−êng §¹i häc Charles Darwin), «ng NguyÔn H÷u Ninh, «ng NguyÔn Xu©n

Chóc, «ng Ng« Sü V©n, «ng Lª Quang H−ng, bµ NguyÔn ThÞ TÇn, bµ NguyÔn ThÞ Ninh,

«ng TrÇn Vò Hïng, «ng Lª Anh Thuû, «ng NguyÔn Thanh H¶i (ViÖn 1) vµ «ng NguyÔn

V¨n Giíi vµ c¸c c¸n bé cña «ng (Trung t©m thuû s¶n Th¸i Nguyªn- Th¸i Nguyªn) ®· trî

gióp tæ chøc c¸c líp tËp huÊn t¹i Th¸i Nguyªn.

§éi ngò c¸n bé dù ¸n còng xin ch©n thµnh bµy tá lßng biÕt ¬n ®Õn c¸c n«ng d©n, chñ tr¹i

gièng vµ ®¹i diÖn cña c¸c céng ®ång ®· hîp t¸c vµ tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng tËp huÊn

do dù ¸n tµi trî.

Cuèi cïng, chóng t«i xin c¶m ¬n bµ NguyÔn ThÞ Khoa vµ c¸c c¸n bé v¨n phßng dù ¸n

CARD t¹i Hµ Néi cho nh÷ng sù trî gióp vµ cè vÊn trong qu¸ tr×nh triÓn khai dù ¸n.

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 2

Môc lôc

Danh s¸ch h×nh ¶nh............................................................................................................. 3

Danh s¸ch b¶ng ................................................................................................................... 4

1. TËp huÊn chuyªn s©u vÒ di truyÒn ph©n tö trong NTTS t¹i ¤txtr©ylia........................ 5

1.1. Môc tiªu cña ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o........................................................................... 5

1.2. KÕt qu¶ dù ¸n ........................................................................................................... 5

1.3. Lîi Ých cña kho¸ tËp huÊn ........................................................................................ 6

1.4. B¸o c¸o cña c¸c c¸n bé tham gia vµo kho¸ tËp huÊn ............................................... 7

1.4.1. B¸o c¸o cña «ng Lª Quang H−ng vµ bµ NguyÔn ThÞ TÇn................................. 7

1.4.2. B¸o c¸o cña «ng Kh−¬ng .......................................................................... 10

1.4.3. B¸o c¸o cña «ng Bèn................................................................................. 13

2. Héi th¶o cho c¸n bé trÎ vÒ di truyÒn c¸ vµ sinh s¶n chän läc ë ViÖt Nam................ 16

2.1. Môc tiªu ................................................................................................................. 17

2.2. KÕt qu¶ ................................................................................................................... 17

2.3. Ých lîi cña kho¸ ®µo t¹o ......................................................................................... 20

3. Héi th¶o cho n«ng d©n vµ c¸n bé qu¶n lý tr¹i s¶n xuÊt gièng vÒ sinh s¶n c¸ chÐp vµ

qu¶n lý c¸ bè mÑ ............................................................................................................... 26

3.1. Môc tiªu ................................................................................................................. 26

3.2. KÕt qu¶ ................................................................................................................... 27

3.3. Lîi Ých cña tËp huÊn............................................................................................... 28

3.4. Gîi ý cña n«ng d©n vµ c¸c c¸n bé qu¶n lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt gièng........................ 28

Phô lôc .............................................................................................................................. 40

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 2

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 3

Danh s¸ch h×nh ¶nh

H×nh 1.1. C¸c c¸n bé trÎ tham gia líp tËp huÊn t¹i Tr−êng §¹i häc Charles Darwin n¨m

2006. Tõ tr¸i qua ph¶i: «ng §inh V¨n Kh−¬ng vµ «ng Lª Quý Bèn................................... 5

H×nh 1.2. C¸c c¸n bé trÎ tham gia líp tËp huÊn t¹i Tr−êng §¹i häc Deakin n¨m 2005.

¤ng Lª Quang H−ng t¹i tr¹i gièng c¸ TuyÕt- Murry Cod, Tr−êng §¹i häc Deakin.......... 5

H×nh 2.1. C¸c c¸n bé tham dù héi th¶o ............................................................................ 16

H×nh 2.2. C¸c c¸n bé nghiªn cøu trÎ thùc hµnh c«ng nghÖ di truyÒn ph©n tö.................. 19

H×nh 2.3. D¹y vÒ h×nh th¸i häc c¸ vµ c¸c ph−¬ng ph¸p thu thËp sè liÖu vµ nhËp m¸y .... 20

H×nh 2.4. Bèn tµi liÖu cung cÊp cho c¸c c¸n bé trÎ tham gia héi th¶o............................. 21

H×nh 2.5. C¸c c¸n bé nghiªn cøu trÎ th¨m Trung t©m c«ng nghÖ sinh häc ë Hµ Néi ...... 21

H×nh 3.1. §µo t¹o vÒ sinh s¶n vµ qu¶n lý c¸ bè mÑ c¸ chÐp cho n«ng d©n vµ c¸c c¸n bé

qu¶n lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt gièng tæ chøc t¹i ViÖn 1 ë B¾c Ninh vµ trung t©m gièng quèc gia

ë H¶i D−¬ng n¨m 2005..................................................................................................... 26

H×nh 3.2. §µo t¹o vÒ sinh s¶n vµ qu¶n lý c¸ bè mÑ c¸ chÐp cho n«ng d©n vµ c¸c c¸n bé

qu¶n lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt gièng tæ chøc t¹i ViÖn 1 ë Trung t©m Thuû s¶n Th¸i Nguyªn,

thµnh phè Th¸i Nguyªn n¨m 2006.................................................................................... 26

H×nh 3.3. C¸c c¸n bé qu¶n lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt gièng vµ n«ng d©n nu«i c¸ ®−îc tËp huÊn

vÒ c«ng nghÖ sinh s¶n c¸ chÐp t¹i Trung t©m gièng quèc gia t¹i H¶i D−¬ng................... 27

H×nh 3.4. Tµi liÖu cung cÊp cho n«ng d©n vµ c¸n bé qu¶n lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt gièng tham

gia héi th¶o ....................................................................................................................... 29

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 3

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 4

Danh s¸ch b¶ng

B¶ng 2.1. Danh s¸ch ®¹i biÓu tham gia héi th¶o.............................................................. 22

B¶ng 2.2. Ch−¬ng tr×nh héi th¶o....................................................................................... 23

B¶ng 3.1. Danh s¸ch c¸c ®¹i biÓu tham gia héi th¶o ....................................................... 30

B¶ng 3.2. Ch−¬ng tr×nh héi th¶o 2005.............................................................................. 34

B¶ng 3.3. Ch−¬ng tr×nh héi th¶o 2006.............................................................................. 36

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 4

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 5

1. TËp huÊn chuyªn s©u vÒ di truyÒn ph©n tö trong nu«i trång thuû

s¶n t¹i ¤txtr©ylia

1.1. Môc tiªu cña ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o

N©ng cao n¨ng lùc cho c¸c c¸n bé nghiªn cøu trÎ ViÖt Nam trong nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn

vÒ lÜnh vùc di truyÒn nh− qu¶n lý c¸ bè mÑ, di truyÒn ph©n tö còng nh− ph−¬ng ph¸p ph©n

tÝch sè liÖu sö dông c¸c ch−¬ng tr×nh phÇn mÒm.

1.2. KÕt qu¶ dù ¸n

Hai líp tËp huÊn chuyªn s©u vÒ di truyÒn ph©n tö ®−îc tæ chøc t¹i Tr−êng §¹i häc Deakin

n¨m 2005 vµ Tr−êng §¹i häc Charles Darwin n¨m 2006. Bèn c¸n bé nghiªn cøu trÎ ®·

®−îc tham dù líp tËp huÊn nµy: Bµ NguyÔn ThÞ TÇn, «ng Lª Quang H−ng, c¸n bé ViÖn 1,

B¾c Ninh, vµ «ng Lª Quý B«n, c¸n bé ViÖn 3, Nha Trang, Kh¸nh Hoµ, vµ «ng §inh V¨n

H×nh 1.1. C¸c c¸n bé trÎ tham gia líp tËp huÊn t¹i Tr−êng §¹i häc Charles Darwin n¨m 2006. Tõ tr¸i qua ph¶i: «ng §inh V¨n Kh−¬ng vµ «ng Lª Quý B«n.

H×nh 1.2. C¸c c¸n bé trÎ tham gia líp tËp huÊn t¹i Tr−êng §¹i häc Deakin n¨m 2005. ¤ng Lª Quang H−ng t¹i tr¹i s¶n xuÊt gièng c¸ TuyÕt- Murry Cod, Tr−êng §¹i häc Deakin.

Kh−¬ng, gi¶ng viªn tr−êng §¹i häc Nha Trang.

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 5

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 6

C¸c c¸n bé trÎ ®· ®−îc ®µo t¹o vÒ c«ng nghÖ di truyÒn ph©n tö chuyªn s©u vµ ph−¬ng

ph¸p ph©n tÝch sè liÖu. Hä ®−îc thùc hµnh trong phßng thÝ nghiÖm vÒ c«ng nghÖ di truyÒn

nãi chung øng dông vµo trong di truyÒn nu«i trång thuû s¶n bao gåm microsattellite kiÓu

gen, gi¶i tr×nh tù ADN, vµ ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch SSCP. Ngoµi ra, c¸c c¸n bé cßn ®−îc

tËp huÊn vÒ sö dông c¸c phÇn mÒn ph©n tÝch sè liÖu di truyÒn nh− CLUSTAL X, DNASP

4.0, PAUP* 4.0b.10, TFPGA, GENPOP, BioEdit (xem chi tiÕt t¹i môc 1.4).

Trong suèt giai ®o¹n tËp huÊn t¹i Warrnambool, c¸c c¸n bé trÎ ®· ®−îc ®Õn th¨m n«ng

tr¹i nu«i c¸ håi Warrnambool vµ tr¹i s¶n xuÊt gièng c¸ Murry Cod, Vitoria, vµ t¹i Darwin,

hä ®−îc ®Õn th¨m Trung t©m nu«i trång thuû s¶n Darwin, häc hái c«ng nghÖ qu¶n lý tr¹i

gièng vµ c¸ bè mÑ c¸ chÏm vµ cua.

1.3. Lîi Ých cña kho¸ tËp huÊn

Sauk hi tham dù kho¸ tËp huÊn chuyªn s©u ë ¤txtr©ylia, c¸c kiÕn thøc vµ kü n¨ng thùc

hµnh vÒ di truyÒn trong c¸c lÜnh vùc sinh s¶n c¸ vµ ph©n tÝch di truyÒn quÇn ®µn cña c¸c

c¸n bé trÎ ®· ®−îc n©ng cao. Nh÷ng kiÕn thøc hä ®¹t ®−îc tõ kho¸ tËp huÊn rÊt cã Ých

trong ph¸t triÓn sù nghiÖp chuyªn m«n cña hä vÒ nu«i trång thuû s¶n nãi chung vµ di

truyÒn ph©n tö trong sinh s¶n c¸ vµ n©ng cao chÊt l−îng di truyÒn nãi riªng. Sau kho¸ tËp

huÊn t¹i Tr−êng §¹i häc Deakin, bµ NguyÔn ThÞ TÇn ®· ®−îc nhËn häc bæng th¹c sü vÒ di

truyÒn ph©n tö trong nu«i trång thuû s¶n t¹i §an M¹ch. ¤ng Lª Quang H−ng ®· vµ ®ang

tiÕn hµnh ph©n tÝch di truyÒn quÇn ®µn c¸ r« phi t¹i ViÖn 1 nh»m ph¸t triÓn ®µn c¸ r« phi

phï hîp víi m«i tr−êng nu«i mÆn lî. ¤ng Lª Quý B«n tham gia vµo ch−¬ng tr×nh n©ng

cao chÊt l−îng di truyÒn c¸ vµ gi¸p x¸c t¹i ViÖn 3. Cuèi cïng, «ng §inh V¨n Kh−¬ng

®ang lµm gi¶ng viªn t¹i tr−êng §¹i häc Nha Trang. TÊt c¶ c¸c c¸n bé nµy ®Òu ®· sö dông

kiÕn thøc n©ng cao thu ®−îc vÒ di truyÒn c¸ vµ nu«i trång thuû s¶n vµo trong c«ng viÖc

cña hä. Nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng n©ng cao nµy ®Òu rÊt h÷u Ých cho c¸c c¸n bé v× hµng

ngµy hä ®Òu ph¶i sö dông kiÕn thøc di truyÒn ph©n tö.

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 6

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 7

1.4. B¸o c¸o cña c¸c c¸n bé tham gia kho¸ tËp huÊn

1.4.1. B¸o c¸o cña «ng Lª Quang H−ng vµ bµ NguyÔn ThÞ TÇn

Ministry of Agriculture & Rural Development

Tªn dù ¸n: T¹o gièng c¸ chÐp (Cyprinus carpio L.) chÊt l−îng cao phôc vô nu«i

c¸ quy m« nhá B¸o c¸o kho¸ tËp huÊn ng¾n h¹n vÒ di truyÒn ph©n tö trong nu«i

trång thuû s¶n t¹i Tr−êng §¹i häc Deakin ¤txtr©ylia

tõ 31/10/2005 ®Õn 21/12/2005

1. cHi tiÕt vÒ c¸n bé ®−îc tËp huÊn

Tªn: NguyÔn ThÞ TÇn vµ «ng Lª Quang H−ng

C¸n bé nghiªn cøu Chøc vô:

ViÖn Nghiªn cøu Nu«i trång thuû s¶n 1 §Þa chØ:

§×nh B¶ng- Tõ S¬n- B¾c Ninh

ViÖt Nam

§iÖn tho¹i: 84-4-8780614 Fax: 84-4-8273070

E.mail: genetics@fpt.vn

2. Chi tiÕt chuyÕn ®i

Ngµy ®Õn: 31 th¸ng 10 n¨m 2005

21 th¸ng 12 n¨m 2005 Ngµy vÒ:

50 ngµy Thêi gian:

Khoa m«i tr−êng vµ sinh th¸i häc N¬i ®Õn:

Tr−êng §¹i häc Deakin

Warrnambool, Victoria, 3280

¤txtr©ylia

3. môc ®Ých tËp huÊn

N©ng cao n¨ng lùc cho c¸n bé vµ kü s− trÎ nh»m ®ãng gãp vµo c«ng cuéc nghiªn cøu

vµ ph¸t triÓn vÒ lÜnh vùc di truyÒn trong qu¶n lý c¸ bè mÑ, di truyÒn ph©n tö vµ ph©n

tÝch sè liÖu sö dông c¸c ch−¬ng tr×nh phÇn mÒm.

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 7

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 8

Thêi gian biÓu

Thêi gian (tõ(cid:31). ®Õn) Néi dung

01/11- 13/12/2005 T¸ch triÕt ADN (1200 mÉu m« c¸ chÐp)

10/11- 17/12/2005 Ph©n tÝch AND vµ SSCP

06/12- 10/12/2005 Ph©n tÝch sè liÖu tr×nh tù

12/12- 17/12/2005 Microsattelites

16/12- 20/12/2005 Ph©n tÝch sè liÖu pháng vÊn vµ

microsattelites

4. kÕt qu¶ ®¹t ®−îc

Trong thêi gian tËp huÊn t¹i Tr−êng §¹i häc Deakin, chóng t«i ®· ®−îc thùc hµnh

c«ng nghÖ gi¶i tr×nh tù vµ AND (mirosattelites) vµ SSCP.

C«ng nghÖ microsattelites vµ SSCP bao gåm nh÷ng b−íc sau: 1. T¸ch triÕt AND 2. Ch¹y PCR trªn m· måi primer c¸ chÐp (xÊp xØ 225 mÉu) 3. ChuÈn bÞ acrylamid gel 4. ChuÈn bÞ, n¹p, vµ ch¹y mÉu PCR 5. Nhuém mµu b¹c mÉu genotype 6. §äc vµ ghi ®iÓm c¸c d¶i mÉu. Gi¶i tr×nh tù AND trùc tiÕp gåm c¸c b−íc 1. Ph©n lËp AND 2. Trén víi hçn hîp PCR. 3. KhuÕch ®¹i 4. Lµm râ s¶n phÈm PCR 5. Lµm s¹ch 6. Gi¶i tr×nh tù Ph©n tÝch sè liÖu

Tr×nh tù AND ®−îc ph©n tÝch sö dông ch−¬ng tr×nh phÇn mÒm CLUSTAL X, DNASP

4.0, PAUP* 4.0b.10, Modeltest ®Ó dãng hµng, ®Õm halotype, ®a d¹ng nucleotide,

kho¶ng c¸ch di truyÒn, vµ c©y ph¶ hÖ ®−îc x©y dùng cña quÇn ®µn c¸ chÐp.

Ph©n tÝch microsattelites (ADN) sö dông ch−¬ng tr×nh phÇn mÒm GENPOP. Ph©n tÝch

sè liÖu di truyÒn bao gåm: −íc tÝnh tÇn suet allen, tÇn suÊt kiÓu ®¬n h×nh, thö nghiÖm

tû lÖ Hardy-Weinberg, ®o møc biÕn dÞ di truyÒn, møc kh¸c biÖt gi÷a c¸c quÇn ®µn vµ

ph©n tÝch nhãm.

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 8

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 9

øng dông di truyÒn ph©n tö ®−îc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh mèi quan hÖ gi÷a c¸c c¸ thÓ vµ

nhãm tõ ®ã gióp hiÓu râ h¬n vÒ sè l−îng quÇn ®µn vµ sù c− tró quÇn ®µn. C¸c marker

di truyÒn ®−îc sö dông ®Ó ph©n tÝch cÊu tróc quÇn ®µn, ®a d¹ng di truyÒn vµ cung cÊp

nh÷ng hiÓu biÕt c¬ b¶n vÒ ch−¬ng tr×nh chän gièng.

Sè liÖu thu ®−îc tõ cuéc pháng vÊn 133 ®èi t−îng nu«i vµ sinh s¶n c¸ chÐp (bao gåm

n«ng d©n nu«i c¸, c¸c tr¹i s¶n xuÊt gièng t− nh©n vµ tr¹i s¶n xuÊt gièng nhµ n−íc) tõ

21 tØnh thµnh cña ViÖt Nam ®· ®−îc tæng hîp vµ ph©n tÝch sö dông ch−¬ng tr×nh ph©n

tÝch sè liÖu SPSS.

Nhê cã khoa tËp huÊn t¹i ¤txtr©ylia, nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng thùc hµnh cña chóng

t«i vÒ di truyÒn ph©n tö trong sinh s¶n vµ qu¶n lý ®µn c¸ bè mÑ ®· ®−îc n©ng lªn.

Nh÷ng kiÕn thøc thu ®−îc tõ líp tËp huÊn sÏ cã Ých rÊt nhiÒu cho sù nghiÖp chuyªn

m«n cña chóng t«i còng nh− trong ph¸t triÓn nu«i trång thuû s¶n.

Lêi c¶m ¬n

C¸c t¸c gi¶ xin ch©n thµnh c¶m ¬n TiÕn sü Chris Austin vµ Th¸i Thanh B×nh, Tr−êng

§¹i häc Deakin, ®· cho chóng t«i nh÷ng lêi khuyªn vµ sù hç trî vÒ c«ng nghÖ di

truyÒn ph©n tö. Chóng t«i còng xin bµy tá lßng biÕt ¬n tíi tiÕn sü Ph¹m Anh TuÊn,

ViÖn 1 ®· gióp ®ì chóng t«i rÊt nhiÖt t×nh. C¶m ¬n sù hç trî cña dù ¸n AusAID.

CH÷ Ký(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31).Bµ NguyÔn ThÞ TÇn

§Þa chØ míi cña v¨n phßng CARD

Phßng 207- 208, toµ nhµ A9, Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n

Sè 2 §−êng Ngäc Hµ, Ba §×nh, Hµ Néi

(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31).¤ng Lª Quang H−ng

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 9

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 10

1.4.2. B¸o c¸o cña «ng Kh−¬ng

Ministry of Agriculture & Rural Development

Tªn dù ¸n: T¹o gièng c¸ chÐp (Cyprinus carpio L.) chÊt l−îng cao phôc vô nu«i

c¸ quy m« nhá B¸o c¸o kho¸ tËp huÊn ng¾n h¹n vÒ di truyÒn ph©n tö trong nu«i

trång thuû s¶n t¹i Tr−êng §¹i häc Deakin ¤txtr©ylia

tõ 31/10/2005 ®Õn 21/12/2005

1. cHi tiÕt vÒ c¸n bé ®−îc tËp huÊn

Tªn: NguyÔn V¨n Kh−¬ng

Gi¶ng viªn Chøc vô:

Tr−êng §¹i häc Thuû s¶n Nha Trang §Þa chØ:

Sè 2- ®−êng NguyÔn §×nh ChiÓu

Nha Trang, ViÖt Nam

§iÖn tho¹i: 84-58-831149 (sè lÎ 171) Fax: 84-58-831147

E.mail: khuongaquatic@yahoo.com

2. CHI TIÕT CHUYÕN §I

Ngµy ®Õn: 02 th¸ng 7 n¨m 2006

28 th¸ng 8 n¨m 2006 Ngµy vÒ:

58 ngµy Thêi gian:

- Khoa khoa häc vµ c¬ së c«ng nghiÖp N¬i ®Õn:

Tr−êng §¹i häc Charles Darwin

- Trung t©m nghiªn cøu Arafura Timor (ATRF)

Hép th− sè 41755, Casuarina

Darwin, NT, 0811

¤txtr©ylia

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 10

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 11

3. MôC §ÝCH TËP HUÊN

N©ng cao n¨ng lùc cho c¸n bé vµ kü s− trÎ nh»m ®ãng gãp vµo c«ng cuéc nghiªn cøu

vµ ph¸t triÓn vÒ lÜnh vùc di truyÒn trong qu¶n lý c¸ bè mÑ, di truyÒn ph©n tö vµ ph©n

tÝch sè liÖu sö dông c¸c ch−¬ng tr×nh phÇn mÒm.

Thêi gian biÓu

Thêi gian (tõ(cid:31). ®Õn) Néi dung

01/07- 02/07/2006 Bay tõ ViÖt Nam ®Õn Darwin

03/07- 03/07/2006 Th¨m Tr−êng §¹i häc Charles Darwin

Häc vÒ an toµn trong phßng thÝ nghiÖm

04/07- 017/07/2006 Lý thuyÕt di truyÒn ph©n tö

Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu c«ng nghÖ AND

T¸ch triÕt AND (kho¶ng 100 mÉu)

18/07- 07/08/2006 PCR

Gi¶i tr×nh tù

09/08- 28/08/2006 C«ng nghÖ SSCP

Ph©n tÝch ph¶ hÖ (PAUP)

Ph©n tÝch quÇn ®µn di truyÒn (TFPGA, Genpop 3.2)

4. KÕT QU¶ §¹T §¦îC

Trong thêi gian tËp huÊn t¹i Tr−êng §¹i häc Deakin, chóng t«i ®· ®−îc thùc hµnh

c«ng nghÖ gi¶i tr×nh tù vµ AND (mirosattelites) vµ SSCP.

Gi¶i tr×nh tù AND trùc tiÕp gåm c¸c b−íc 1. Ph©n lËp AND 2. Trén víi hçn hîp PCR. 3. KhuÕch ®¹i 4. Lµm râ s¶n phÈm PCR 5. Lµm s¹ch 6. Gi¶i tr×nh tù ë ABI 3130 C«ng nghÖ SSCP bao gåm nh÷ng b−íc sau: 1. T¸ch triÕt AND 2. Ch¹y PCR trªn m· måi primer c¸ chÐp (xÊp xØ 225 mÉu) 3. ChuÈn bÞ acrylamid gel 4. ChuÈn bÞ, n¹p, vµ ch¹y mÉu PCR 5. Nhuém mµu b¹c mÉu genotype 6. §äc vµ ghi ®iÓm c¸c d¶i mÉu.

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 11

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 12

Ph©n tÝch sè liÖu

Tr×nh tù AND ®−îc ph©n tÝch sö dông ch−¬ng tr×nh phÇn mÒm CLUSTAL X, DNASP

4.0, PAUP* 4.0b.10, Modeltest ®Ó dãng hµng, ®Õm halotype, ®a d¹ng nucleotide,

kho¶ng c¸ch di truyÒn, vµ c©y ph¶ hÖ ®−îc x©y dùng cña quÇn ®µn c¸ chÐp.

øng dông di truyÒn ph©n tö ®−îc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh mèi quan hÖ gi÷a c¸c c¸ thÓ vµ

nhãm tõ ®ã gióp hiÓu râ h¬n vÒ sè l−îng quÇn ®µn vµ sù c− tró quÇn ®µn. C¸c marker

di truyÒn ®−îc sö dông ®Ó ph©n tÝch cÊu tróc quÇn ®µn, ®a d¹ng di truyÒn vµ cung cÊp

nh÷ng hiÓu biÕt c¬ b¶n vÒ ch−¬ng tr×nh chän gièng.

Nhê cã khãa tËp huÊn t¹i ¤txtr©ylia, nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng thùc hµnh cña chóng

t«i vÒ di truyÒn ph©n tö trong sinh s¶n vµ qu¶n lý ®µn c¸ bè mÑ ®· ®−îc n©ng lªn.

Nh÷ng kiÕn thøc thu ®−îc tõ líp tËp huÊn sÏ cã Ých rÊt nhiÒu cho sù nghiÖp chuyªn

m«n cña chóng t«i còng nh− trong ph¸t triÓn nu«i trång thuû s¶n.

Lêi c¶m ¬n

C¸c t¸c gi¶ xin ch©n thµnh c¶m ¬n TiÕn sü Chris Austin vµ Th¸i Thanh B×nh, Tr−êng

§¹i häc Deakin, ®· cho chóng t«i nh÷ng lêi khuyªn vµ sù hç trî vÒ c«ng nghÖ si

truyÒn ph©n tö. Chóng t«i còng xin bµy tá long biÕt ¬n tíi tiÕn sü Ph¹m Anh TuÊn,

ViÖn 1 ®· gióp ®ì chóng t«i rÊt nhiÖt t×nh. C¶m ¬n sù hç trî cña dù ¸n AusAID.

§Þa chØ míi cña v¨n phßng CARD

Phßng 207- 208, toµ nhµ A9, Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n

Sè 2 §−êng Ngäc Hµ, Ba §×nh, Hµ Néi

CH÷ Ký(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31).«ng §inh V¨n Kh−¬ng

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 12

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 13

1.4.3. B¸o c¸o cña «ng B«n

Ministry of Agriculture & Rural Development

Tªn dù ¸n: T¹o gièng c¸ chÐp (Cyprinus carpio L.) chÊt l−îng cao phôc vô nu«i

c¸ quy m« nhá B¸o c¸o kho¸ tËp huÊn ng¾n h¹n vÒ di truyÒn ph©n tö trong nu«i

trång thuû s¶n t¹i Tr−êng §¹i häc Deakin ¤txtr©ylia

tõ 31/10/2005 ®Õn 21/12/2005

1. CHI TIÕT C¸N Bé §¦îC TËP HUÊN

Tªn: Lª Quý B«n

Chøc vô: Nghiªn cøu viªn

§Þa chØ: ViÖn Nghiªn cøu Nu«i trång thuû s¶n 3

Sè 33- ®−êng §Æng TÊt,

Nha Trang, ViÖt Nam

§iÖn tho¹i: 84-58-831137 - 831138 Fax: 84-58-831846

E.mail: le.quybon@yahoo.com

2. CHI TIÕT CHUYÕN §I

Ngµy ®Õn: 02 th¸ng 7 n¨m 2006

Ngµy vÒ: 28 th¸ng 8 n¨m 2006

Thêi gian: 58 ngµy

N¬i ®Õn: - Khoa Khoa häc vµ s¬ cÊp c«ng nghiÖp

Tr−êng §¹i häc Charles Darwin

- Trung t©m nghiªn cøu Arafura Timor (ATRF)

Hép th− sè 41755, Casuarina

Darwin, NT, 0811

¤txtr©ylia

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 13

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 14

3. MôC §ÝCH TËP HUÊN

N©ng cao n¨ng lùc cña c¸n bé vµ kü s− trÎ nh»m ®ãng gãp vµo c«ng cuéc nghiªn cøu

vµ ph¸t triÓn vÒ lÜnh vùc di truyÒn trong qu¶n lý c¸ bè mÑ, di truyÒn ph©n tö vµ ph©n

tÝch sè liÖu sö dông c¸c ch−¬ng tr×nh phÇn mÒm.

Thêi gian biÓu

Thêi gian (tõ(cid:31). ®Õn) Néi dung

01/07- 02/07/2006 Bay tõ ViÖt Nam ®Õn Darwin

03/07- 03/07/2006 Th¨m Tr−êng §¹i häc Charles Darwin

Häc vÒ an toµn trong phßng thÝ nghiÖm

04/07- 017/07/2006 Lý thuyÕt di truyÒn ph©n tö

Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu c«ng nghÖ AND

T¸ch triÕt AND (kho¶ng 100 mÉu)

18/07- 07/08/2006 PCR

Gi¶i tr×nh tù

09/08- 28/08/2006 C«ng nghÖ SSCP

Ph©n tÝch ph¶ hÖ (PAUP)

Ph©n tÝch quÇn ®µn di truyÒn (TFPGA,

Genpop 3.2)

4. KÕT QU¶ §¹T §¦îC

Trong thêi gian tËp huÊn t¹i Tr−êng §¹i häc Deakin, chóng t«i ®· ®−îc thùc hµnh

c«ng nghÖ gi¶i tr×nh tù vµ AND (mirosattelites) vµ SSCP.

Gi¶i tr×nh tù AND trùc tiÕp gåm c¸c b−íc

1. Ph©n lËp AND

2. Trén víi hçn hîp PCR.

3. KhuÕch ®¹i

4. Lµm râ s¶n phÈm PCR

5. Lµm s¹ch

6. Gi¶i tr×nh tù ë ABI 3130

C«ng nghÖ SSCP bao gåm nh÷ng b−íc sau:

1. T¸ch triÕt AND

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 14

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 15

2. Ch¹y PCR trªn m· måi primer c¸ chÐp (xÊp xØ 225 mÉu)

3. ChuÈn bÞ acrylamid gel

4. ChuÈn bÞ, n¹p, vµ ch¹y mÉu PCR

5. Nhuém mµu b¹c mÉu genotype

6. §äc vµ ghi ®iÓm c¸c d¶i mÉu.

Ph©n tÝch sè liÖu

Tr×nh tù AND ®−îc ph©n tÝch sö dông ch−¬ng tr×nh phÇn mÒm CLUSTAL X, DNASP

4.0, PAUP* 4.0b.10, Modeltest ®Ó dãng hµng, ®Õm halotype, ®a d¹ng nucleotide,

kho¶ng c¸ch di truyÒn, vµ c©y ph¶ hÖ ®−îc x©y dùng cña quÇn ®µn c¸ chÐp.

øng dông di truyÒn ph©n tö ®−îc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh mèi quan hÖ gi÷a c¸c c¸ thÓ vµ

nhãm tõ ®ã gióp hiÓu râ h¬n vÒ sè l−îng quÇn ®µn vµ sù c− tró quÇn ®µn. C¸c marker

di truyÒn ®−îc sö dông ®Ó ph©n tÝch cÊu tróc quÇn ®µn, ®a d¹ng di truyÒn vµ cung cÊp

nh÷ng hiÓu biÕt c¬ b¶n vÒ ch−¬ng tr×nh chän gièng.

Nhê cã khãa tËp huÊn t¹i ¤txtr©ylia, nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng thùc hµnh cña chóng

t«i vÒ di truyÒn ph©n tö trong sinh s¶n vµ qu¶n lý ®µn c¸ bè mÑ ®· ®−îc n©ng lªn.

Nh÷ng kiÕn thøc thu ®−îc tõ líp tËp huÊn sÏ cã Ých rÊt nhiÒu cho sù nghiÖp chuyªn

m«n cña chóng t«i còng nh− trong ph¸t triÓn nu«i trång thuû s¶n.

Lêi c¶m ¬n

C¸c t¸c gi¶ xin ch©n thµnh c¶m ¬n TiÕn sü Chris Austin vµ Th¸i Thanh B×nh, Tr−êng

§¹i häc Deakin, ®· cho chóng t«i nh÷ng lêi khuyªn vµ sù hç trî vÒ c«ng nghÖ si

truyÒn ph©n tö. Chóng t«i còng xin bµy tá long biÕt ¬n tíi tiÕn sü Ph¹m Anh TuÊn,

ViÖn 1 ®· gióp ®ì chóng t«i rÊt nhiÖt t×nh. C¶m ¬n sù hç trî cña dù ¸n AusAID.

§Þa chØ míi cña v¨n phßng CARD

Phßng 207- 208, toµ nhµ A9, Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n

Sè 2 §−êng Ngäc Hµ, Ba §×nh, Hµ Néi

Ch÷ ký(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31)(cid:31).«ng Lª Quý B«n

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 15

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 16

2. Héi th¶o cho c¸n bé trÎ vÒ di truyÒn c¸ vµ sinh s¶n chän läc ë ViÖt

Nam

§Ó n©ng cao kiÕn thøc vµ kü n¨ng cho c¸n bé nghiªn cøu trÎ vÒ nguyªn lý vµ øng

dông di truyÒn trong nu«i trång thuû s¶n, mét héi th¶o vÒ di truyÒn c¸ vµ sinh s¶n cã

chän läc ®· ®−îc tæ chøc t¹i ViÖn Nghiªn cøu Nu«i trång thuû s¶n 1 (RIA 1), §×nh

b¶ng- Tõ S¬n- B¾c Ninh vµ Trung t©m gièng thuû s¶n quèc gia H¶i D−¬ng, tõ ngµy 4

®Õn ngµy 9 th¸ng 5 n¨m 2005.

H×nh 2.1. C¸c häc viªn tham dù héi th¶o

Buæi héi th¶o ®−îc tæ chøc lµ mét phÇn quan träng trong ch−¬ng tr×nh nghiªn cøu vµ

ph¸t triÓn nh»m ph¸t triÓn vµ ph¸t t¸n gièng c¸ chÐp n©ng cao chÊt l−îng di truyÒn cho

n«ng d©n nu«i c¸ quy m« nhá ë ViÖt Nam mét c¸ch bÒn v÷ng trong t−¬ng lai. Sù

thµnh c«ng trong tæ chøc ch−¬ng tr×nh héi th¶o lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh hîp t¸c s¶n

xuÊt vµ l©u dµi gi÷a c¸c c¸n bé nghiªn cøu cña ViÖn 1 vµ c¸c gi¸o viªn cña Tr−êng

§¹i häc Deakin, ¤txtr©ylia. Ch−¬ng tr×nh ®−îc hç trî vÒ tµi chÝnh tõ Tæ chøc ph¸t

triÓn quèc tÕ ¤txtr©ylia (AusAID) vµ ViÖn 1 vµ Tr−êng §¹i häc Deakin.

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 16

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 17

2.1. Môc tiªu

Héi th¶o ®−îc tæ chøc nh»m cung cÊp kiÕn thøc nghiªn cøu vµ c«ng nghÖ cao vÒ mét

vµi lÜnh vùc liªn quan ®Õn ph¸t triÓn gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao.

Môc tiªu cô thÓ cña héi th¶o:

- Giíi thiÖu ch−¬ng tr×nh AusAID “T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng phôc vô

nu«i c¸ quy m« nhá”.

- Cung cÊp kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ lý thuyÕt di truyÒn vµ c«ng nghÖ thö nghiÖm

®−îc sö dông trong sinh s¶n c¸, di truyÒn c¸ vµ n©ng cao chÊt l−îng di

truyÒn

Nh÷ng môc tiªu trªn ®¹t ®−îc th«ng qua c¸c bµi gi¶ng, bµi häc thùc hµnh vµ th¶o luËn

nh− ®−îc liªt kª trong lÞch tr×nh (b¶ng 2.1).

2.2. KÕt qu¶

Thay mÆt cho ViÖn 1 (RIA1), TiÕn sü Lª Thanh Lùu, ViÖn tr−ëng ViÖn 1 ®· khai m¹c

héi th¶o vµ hoan nghªnh c¸c ®¹i biÓu ®Õn tham gia héi th¶o. ¤ng Lùu ®· tr×nh bµy t¹i

héi th¶o vÒ ph¸t triÓn nu«i trång thuû s¶n ë ViÖt Nam vµ tÇm quan träng cña cña

nh÷ng ®ãng gãp cña c¸c c¸n bé trÎ cho nghiªn cøu nu«i trång thuû s¶n. ¤ng Lùu

còng khuyÕn khÝch c¸c c¸n bé khoa häc trÎ häc hái thªm vÒ c«ng nghÖ míi trong nu«i

trång thuû s¶n gióp cho ph¸t triÓn sù nghiÖp cña hä vµ cho ®Êt n−íc.

Thay mÆt Bé Thuû s¶n, TiÕn sü NguyÔn Xu©n Lý, Vô tr−ëng Vô khoa häc c«ng nghÖ

nhÊn m¹nh lîi Ých cña c«ng nghÖ sinh häc trong nu«i trång thuû s¶n ë ViÖt Nam. ¤ng

®· kh¼ng ®Þnh nh÷ng Ých lîi cña kho¸ tËp huÊn vÒ c«ng nghÖ sinh s¶n vµ di truyÒn c¸

cho c¸c c¸n bé nghiªn cøu trÎ. ¤ng còng ®· c¶m ¬n dù ¸n AusAID (chÝnh phñ

¤txtr©ylia) ®· hç trî kinh phÝ vµ ViÖn 1 víi sù hîp t¸c cña hä.

Tæng céng cã 24 c¸n bé nghiªn cøu trÎ ®Õn tõ 7 tr−êng §¹i häc (§¹i häc Nha Trang,

§¹i häc Th¸i Nguyªn, §¹i häc HuÕ, §¹i häc N«ng nghiÖp 1, §¹i häc Vinh, §¹i häc

N«ng l©m), 5 ViÖn vµ ph©n viÖn nghiªn cøu (ViÖn 1, ViÖn 2, ViÖn 3, ViÖn H¶i s¶n, vµ

ph©n viÖn Nu«i trång thuû s¶n), vµ tr−êng cao ®¼ng thuû s¶n, Trung t©m gièng quèc

gia ®· tham gia héi th¶o. C¸c c¸n bé ®Çy kinh nghiÖm vÒ di truyÒn ph©n tö, sinh s¶n

chän läc, vµ c«ng nghÖ h×nh th¸i cña tr−êng Tr−êng §¹i häc Deakin vµ ViÖn 1 ®·

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 17

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 18

tham gia gi¶ng bµi vµ gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng thùc hµnh, vèn lµ mét phÇn cña ch−¬ng

tr×nh héi th¶o.

C¸c bµi gi¶ng tr×nh bµy vÒ c¸c chñ ®Ò sau:

• Lý thuyÕt vµ nguyªn lý di truyÒn trong sinh s¶n chän läc.\

• Di truyÒn c¸ vµ qu¶n lý ®µn bè mÑ.

• øng dông di truyÒn ph©n tö vµ kiÓu h×nh trong nu«i trång thuû s¶n vµ

sinh s¶n c¸.

• PCR vµ gi¶i tr×nh tù

• SSCP

• Di truyÒn ph©n tö vµ sinh s¶n c¸ chÐp.

• Ch−¬ng trinh sinh s¶n chän läc c¸ chÐp ë ViÖt Nam

• Qu¸ tr×nh sö lý sè liÖu h×nh th¸i liªn quan ®Õn ph©n lo¹i vµ ®Æc ®iÓm

dßng c¸.

C¸c c¸n bé trÎ còng ®· thùc hµnh trong phßng thÝ nghiÖm t¹i ViÖn 1 (h×nh 2.2; 2.3 vµ

B¶ng 2.2)

• Thùc hµnh vÒ ph©n lo¹i /xö lý sè liÖu: sö dông c¸c mÉu c¸ chÐp Hung,

Indo, vµ ViÖt nam.

• Ph©n tÝch mÉu m« c¸ cho nghiªn cøu di truyÒn ph©n tö

• Giíi thiÖu vÒ quy tr×nh AND, bao gåm, t¸ch triÕt AND, thiÕt kÕ, ch¹y vµ

nhuém agarose gel b»ng ph−¬ng ph¸p PCR.

• Ph©n tÝch sè liÖu sö dông sè liÖu SSCP vµ microsatellites

• Bµi tËp vÒ ph©n tÝch m« pháng di truyÒn, sö dông phÇn mÒm (TPPGA, XL

Gene, GenBank BLAST).

Bèn tµi liÖu ®· ®−îc cung cÊp cho líp tËp huÊn lµm tµi liÖu tham kh¶o cho gi¶ng viªn

vµ c¸c giê thùc hµnh. Néi dung cña c¸c tµi liÖu nµy gåm ch−¬ng tr×nh héi th¶o vµ

th«ng tin liªn quan ®Õn c¸c giê thùc hµnh, trong ®ã cã mét buæi vÒ ph©n tÝch di truyÒn

ph©n tö. Mét tµi liÖu cã néi dung vÒ ph−¬ng ph¸p di truyÒn ph©n tö ®−îc sö dông

th−êng xuyªn ®Ó thu thËp sè liÖu di truyÒn ph©n tö vµ hç trî cho c¸c ho¹t ®éng thùc

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 18

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 19

hµnh trong phßng thÝ nghiÖm ®−îc tæ chøc trong héi th¶o lÇn nµy. Tµi liÖu còng ®·

®−îc thiÕt kÕ rÊt h÷u Ých cho bÊt cø häc viªn nµo cã c¬ héi thùc hiÖn nh÷ng ph©n tÝch

vÒ di truyÒn ph©n tö sau héi th¶o. Bªn c¹nh ®ã, hai tµi liÖu kh¸c ®−îc cung cÊp cã néi

dung vÒ c¸c nguyªn lý ph©n tÝch sè liÖu h×nh th¸i vµ di truyÒn, ®−îc dïng cho c¸c chñ

®Ò vµ c¸c ho¹t ®éng cña héi th¶o. Hai tµi liÖu nµy ®−îc biªn tËp rÊt cô thÓ lµm tµi liÖu

tham kh¶o cho c¸c ho¹t ®éng kh¸c trong t−¬ng lai. Nh÷ng b¶n giÊy cña c¸c tµi liÖu

nµy ®· ®−îc göi ®Õn v−n phßng CARD t¹i Hµ Néi (§å thÞ 2.4; Phô lôc 1; 2; 3 vµ 4).

C¸c c¸n bé nghiªn cøu trÎ ®· ®−îc ®i tham quan Trung t©m c«ng nghÖ sinh häc ë Hµ

Néi. TiÕn sü N«ng V¨n H¶i, Phã gi¸m ®èc trung t©m, giíi thiªu vÒ c¸c ho¹t ®éng

nghiªn cøu cña trung t©m vµ ®−a ®oµn ®i tham quan c¸c c¬ së h¹ tÇng vµ trang thiÕt bÞ

H×nh 2.2. C¸c c¸n bé nghiªn cøu trÎ thùc hµnh c«ng nghÖ di truyÒn ph©n tö

cña trung t©m.

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 19

H×nh 2.3. D¹y vÒ h×nh th¸i häc c¸ vµ c¸c ph−¬ng ph¸p thu thËp sè liÖu vµ nhËp m¸y

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 20

2.3. Ých lîi cña kho¸ ®µo t¹o

Héi th¶o ®−îc tæ chøc t¹i ViÖn 1 ®· cung cÊp nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng n©ng cao vÒ

di truyÒn ph©n tö trong ph©n tÝch quÇn ®µn vµ sinh s¶n c¸ cho c¸c c¸n bé nghiªn cøu

trÎ ®Õn tõ c¸c viÖn nghiªn cøu vµ c¸c tr−êng ®¹i häc . Sau kho¸ tËp huÊn, 6 trong tæng

sè 24 ®¹i biÓu ®· thµnh c«ng khi nép ®¬n xin häc bæng cao häc vµ tiÕn sü vÒ di truyÒn

ph©n tö vµ nu«i trång thuû s¶n (Lª V¨n Kh«i, D−¬ng Thuú Yªn, NguyÔn ThÞ TÇn, Hå

ThÞ Hµ, Ph¹m V¨n Sao). S¸u trong 24 häc viªn ®ang gi¶ng d¹y trong tr−êng ®¹i häc

vÒ di truyÒn. C¸c c¸n bé trÎ kh¸c th× ®ang lµm viÖc trong ch−¬ng tr×nh sinh s¶n chän

läc bao gåm NguyÔn H÷u Ninh, vµ Ng« Phó Tho¶.

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 20

H×nh 2.4. Bèn tµi liÖu cung cÊp cho c¸c c¸n bé trÎ tham gia héi th¶o

H×nh 2.5. C¸c c¸n bé nghiªn cøu trÎ th¨m Trung t©m c«ng nghÖ sinh häc ë Hµ Néi

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 21

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 21

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 22

§Þa chØ

Tªn

E.mail lienha09@yahoo.com

Bïi ThÞ Liªn Hµ

B¶ng 2.1. Danh s¸ch ®¹i biÓu tham gia héi th¶o Sè tt 1

Sè ®t 88251806

nguyendien1412@yahoo.co

2

NguyÔn Dien

913729936

m HOVAN24@yahoo.com

3

NguyÔn ThÞ Thuý

vanha7200@yahoo.com

4

Hå ThÞ Hµ

914252975

thuyyen@yahoo.com

5

D−¬ng Thuú Yªn

071-830246

nvtrieu@yahoo.com

6

NguyÔn V¨n Triªu

071831542

7

Ph¹m V¨n Sao

PH-dungly@yahoo.com

8

Ph¹m V¨n H¶i

909556764

ngochoa27@yahoo.com

9

Bïi Thi Ngäc Hoa

trhoa77@yahoo.com

10

Tr−¬ng ThÞ Hoa

054821940

levankhoi@yahoo.com

11

Lª V¨n Kh«i

912313136

Khuyen-hau1@yahoo.com

12

TrÞnh §×nh Khuyªn

dmthu1981@yahoo.com

13

§Æng ThÞ Minh Thu

989659734 048769506 98998397

Banglai81@yahoo.com

14

§ç V¨n S¬n

989533637

npthoa-ait@yahoo.com

15

Ng« Phó Tho¶

912734459

genetic@fpt.vn

16

NguyÔn H÷u Ninh

genetic@fpt.vn

17

Lª Quang H−ng

912519944 48780614

ntan-ria1@yahoo.com

18

NguyÔn ThÞ TÇn

19

NguyÔn ThÞ Thuû

912366778 48780614 48780614

nguyengiathuy0109@yaho o.com

20

§Æng Thuý B×nh

21

Mai Duy Minh

22

Phan ThÞ Ngäc Thuý

23

Lª ThÞ B×nh

24

Ng« Sü V©n

91250570

svanvieni@yahoo.com

ViÖn 2, Tp. Hå ChÝ Minh (RIA 2) ViÖn 2, Tp. Hå ChÝ Minh (RIA 2) Tr−êng §¹i häc Nha Trang, Kh¸nh Hoµ ViÖn 2, Tp. Hå ChÝ Minh (RIA 2) Tr−êng §¹i häc CÇn Th¬ §−êng 2/3, Tp. CÇn Th¬ Tr−êng §¹i häc CÇn Th¬ §−êng 2/3, Tp. CÇn Th¬ Trung t©m gièng quèc gia, Tp. H¶i D−¬ng Tr−êng §¹i häc Vinh, 182 ®−êng Lª DuÈn, Tp. Vinh Tr−êng §¹i häc Th¸i Nguyªn, Tp. Th¸i Nguyªn Tr−êng §¹i häc N«ng l©m HuÕ, 24 ®−êng Phïng H−ng, Tp. HuÕ Ph©n viÖn Nghiªn cøu Nu«i trång thuû s¶n, NghÖ An Tr−êng ®¹i häc N«ng nghiÖp 1, Gia L©m, Hµ Néi ViÖn H¶i s¶n, 170 Lª Lai Ng« QuyÕn , H¶i Phßng Cao ®¼ng Thóy s¶n, Tõ S¬n- B¾c Ninh Trung t©m gièng quèc gia, Tp. H¶i D−¬ng Trung t©m gièng quèc gia, Tp. H¶i D−¬ng ViÖn 1, B¾c Ninh ViÖn 1, B¾c Ninh ViÖn 1, B¾c Ninh T−êng §¹i häc Thuû s¶n Nha Trang Kh¸nh Hoµ ViÖn 3, Kh¸nh Hoµ Tr−êng §¹i häc N«ng L©m Thñ §øc- Tp. Hå ChÝ Minh Tr−êng §¹i häc N«ng L©m Thñ §øc- Tp. Hå ChÝ Minh ViÖn 1 B¾c ninh

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 22

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 23

Thø 4

4 th¸ng 5 n¨m 2005

0830- 0930

§¨ng ký ®¹i biÓu

0930- 0945

Chµo mõng c¸c ®¹i biÓu (TiÕn sü Lª Thanh Lùu, Ts. NguyÔn Xu©n Lý)

0945- 1000

Ph¸t biÓu cña ®¹i diÖn Bé Thuû s¶n

1000- 1030

B¸o c¸o Tæng quan dù ¸n (TiÕn sü Chris Austin)

1030- 1100

Gi¶i lao, chôp ¶nh l−u liÖm

1100- 1200

Ph¹m vi héi th¶o vµ th¶o luËn ban ®Çu (TiÕn sü Chris Austin)

1200- 1400

¡n tr−a

1400- 1530

Lý thuyÕt vµ Nguyªn lý di truyÒn trong sinh s¶n c¸ (TiÕn sü Chris Austin)

1530-1600

Gi¶i lao

1600- 1700

Di truyÒn c¸ vµ qu¶n lý c¸ bè mÑ

Thø 5

5 th¸ng 5 n¨m 2005

0830- 1000

øng dông marker ph©n tö vµ kiÓu gen trong NTTS vµ sinh s¶n c¸ (TiÕn sü

Chris Austin)

1000- 1030

Gi¶i lao

1030- 1200

PCR vµ gi¶i tr×nh tù (¤ng Matt Baranski)

1200- 1400

¡n tr−a

1400- 1530

Ph−¬ng ph¸p microsatellites vµ QTLs (¤ng Matt Baranski)

1530-1600

Gi¶i lao

1600- 1700

SSCP (¤ng Th¸i B×nh)

Thø s¸u

6 th¸ng 5 n¨m 2005

0830- 1000

Ph©n tÝch h×nh th¸i häc vµ ph©n lo¹i c¸

1000- 1030

Gi¶i lao

1030- 1200

(1) Di truyÒn vµ sinh s¶n c¸ chÐp (¤ng Th¸i Thanh B×nh)

(2) Ch−¬ng tr×nh sinh s¶n chän läc c¸ chÐp ë ViÖt Nam («ng

Ninh)

1200- 1400

¡n tr−a

1400- 1700

Th¨m Trung t©m c«ng nghÖ sinh häc, Hµ Néi

Thø 7

7 th¸ng 5 n¨m 2005

0830- 1000

Thùc hµnh h×nh th¸i häc/ph©n lo¹i (¤ng Th¸i B×nh, «ng V©n vµ «ng Mark

B¶ng 2.2. Ch−¬ng tr×nh héi th¶o

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 23

Schultz)

1000- 1030

Gi¶i lao

1030- 1200

(A) Thu mÉu («ng Ninh)

(B) Quy tr×nh AND (¤ng Mark Schultz vµ «ng Matt Baranski)

(C) Thu mÉu («ng Ninh)

1200- 1400

¡n tr−a

1400- 1530

(A) Quy tr×nh AND (¤ng Mark Schultz vµ «ng Matt Baranski)

(B) SSCPs («ng B×nh)

(C) Thu mÉu («ng Ninh)

1530-1600

Gi¶i lao

1600- 1700

(A) SSCPs («ng B×nh)

(B) Thu mÉu («ng Ninh)

(C) Quy tr×nh ADN

Chñ nhËt

8 th¸ng 5 n¨m 2005

0830- 1000

(A) ph©n tÝch sè liÖu- Microsatellites/SSCP (¤ng Mark Schultz vµ «ng

Matt Baranski)

(B) Genetic simulation (XL Gene) («ng Chris Austin)

(C) Ph©n tÝch sè liÖu- h×nh th¸i häc (¤ng Mark Schultz vµ ¤ng V©n)

1000- 1030

(A) M« pháng di truyÒn (XL Gene) («ng Chris Austin)

1030- 1200

(B) Ph©n tÝch sè liÖu- h×nh th¸i häc (¤ng Mark Schultz vµ ¤ng V©n)

(C) Ph©n tÝch sè liÖu- Microsatellites /SSCP (¤ng Th¸i B×nh vµ «ng Matt

Baranski)

1200- 1400

Gi¶i lao

1400- 1530

(A) Ph©n tÝch sè liÖu- h×nh th¸i häc (¤ng Mark Schultz vµ ¤ng V©n)

(B) Ph©n tÝch sè liÖu- Microsatellites /SSCP (¤ng Th¸i B×nh vµ «ng Matt

Baranski)

(C) M« pháng di truyÒn (XL Gene) («ng Chris Austin)

1530- 1600

Gi¶i lao

1600- 1700

Thu thËp sè liÖu kinh tÕ /h×nh th¸i häc vµ th¶o luËn chung (¤ng Chris Austin

vµ ¤ng Th¸i B×nh.

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 24

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 24

Thø hai

9 th¸ng 5 n¨m 2005

0830- 1000

BÕ m¹c

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 25

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 25

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 26

3. Héi th¶o cho n«ng d©n vµ c¸n bé qu¶n lý tr¹i s¶n xuÊt gièng vÒ

sinh s¶n c¸ chÐp vµ qu¶n lý c¸ bè mÑ

3.1. Môc tiªu

Héi th¶o cung cÊp tËp huÊn vÒ c«ng nghÖ sinh s¶n c¸ chÐp vµ n©ng cao chÊt l−îng di

truyÒn vµ sinh s¶n chän läc c¸ chÐp ë møc ®é phï hîp cho n«ng d©n vµ c¸c c¸n bé qu¶n

lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt gièng. Hai héi th¶o ®· ®−îc tæ chøc, mét ë ViÖn 1, B¾c Ninh vµ ë

Trung t©m gièng quèc gia, H¶i D−¬ng, vµ mét ë Trung t©m thuû s¶n Th¸i Nguyªn, Tp.

H×nh 3.1. §µo t¹o vÒ sinh s¶n vµ qu¶n lý c¸ bè mÑ c¸ chÐp cho n«ng d©n vµ c¸c c¸n bé qu¶n lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt gièng tæ chøc t¹i ViÖn 1 ë B¾c Ninh vµ trung t©m gièng quèc gia ë H¶i D−¬ng n¨m 2005

H×nh 3.2. §µo t¹o vÒ sinh s¶n vµ qu¶n lý c¸ bè mÑ c¸ chÐp cho n«ng d©n vµ c¸c c¸n bé qu¶n lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt gièng tæ chøc t¹i ViÖn 1 ë Trung t©m Thuû s¶n Th¸i Nguyªn, thµnh phè Th¸i Nguyªn n¨m 2006.

Th¸i Nguyªn n¨m 2006.

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 26

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 27

3.2. KÕt qu¶

61 ®¹i biÓu ®Õn tõ 21 tØnh thµnh trong c¶ n−íc ®· tham gia héi th¶o (H×nh 3.1; 3.2 vµ

B¶ng 3.1). Ch−¬ng tr×nh tËp huÊn ®−îc tr×nh bµy ë b¶ng 3.2 vµ 3.3.

Mét lo¹t c¸c bµi gi¶ng, giê thùc hµnh vµ th¶o luËn nhãm ®· ®−îc tæ chøc . Nh÷ng chñ ®Ò

lµ ho¹t ®éng tËp huÊn gåm cã:

• Nu«i c¸ chÐp trªn ThÕ giíi

• Ch−¬ng tr×nh sinh s¶n chän läc vµ n©ng cao chÊt l−îng di truyÒn c¸ chÐp t¹i

ViÖn 1

• Nguyªn lý trong sinh s¶n c¸ chÐp

• C«ng nghÖ sinh s¶n c¸ chÐp kÕt hîp gi÷a ph−¬ng ph¸p truyÒn thèng vµ ph−¬ng

ph¸p hiÖn ®¹i.

• Th¶o luËn chung víi n«ng d©n vµ c¸c c¸n bé qu¶n lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt gièng vÒ

lùa chän, qu¶n lý c¸ bè mÑ vµ chÊt l−îng, nguån gèc c¸ gièng

• Thùc hµnh sinh s¶n c¸ chÐp t¹i Trung t©m gièng quèc gia t¹i H¶i D−¬ng.

Trong suèt thêi gian tËp huÊn, c¸c c¸n bé qu¶n lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt gièng vµ n«ng d©n

nu«i c¸ ®· ®−îc ®i th¨m quan mét tr¹i gièng hiÖn ®¹i vµ trung t©m quan tr¾c c¶nh b¸o m«i

tr−êng vµ dÞch bÖnh t¹i ViÖn 1. C¸c ®¹i biÓu còng ®· dµnh mét buæi t¹i Trung t©m quèc

gia gièng ®Ó thùc hµnh c«ng nghÖ sinh s¶n c¸ chÐp nh− lùa chän c¸ bè mÑ, tiªm hooc

m«n, thô tinh vµ −¬ng trøng.

Tµi liÖu tËp huÊn cung cÊp cho c¸c ®¹i biÓu tham gia tËp huÊn ®−îc thÓ hiÖn trong h×nh

3.1 vµ phôc lôc 5

H×nh 3.3. C¸c c¸n bé qu¶n lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt gièng vµ n«ng d©n nu«i c¸ ®−îc tËp huÊn vÒ c«ng nghÖ sinh s¶n c¸ chÐp t¹i Trung t©m gièng quèc gia t¹i H¶i D−¬ng.

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 27

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 28

3.3. Lîi Ých cña tËp huÊn

Hai héi th¶o ®−îc tæ chøc ®· ®em l¹i nhiÒu lîi Ých cho n«ng d©n nu«i c¸ vµ c¸c c¸n bé

qu¶n lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt gièng. N«ng d©n kh«ng nh÷ng cã c¬ héi tèt ®Ó häc vÒ c«ng nghÖ

sinh s¶n c¸ chÐp mµ tr−íc ®ã hä ch−a hÒ ®−îc biÕt ®Ðn, mµ cßn cã c¬ héi ®Ó chia sÎ kinh

nghiÖm nu«i c¸ chÐp víi nhau.

Sau héi th¶o, mét vµi tr¹i gièng ®· b¾t ®Çu øng dông c«ng nghÖ sinh s¶n c¸ chÐp nh− tr¹i

Mª Linh, tr¹i V¨n ChÊn, Tr¹i Cï V©n, tr¹i Thanh LiÖt. N«ng d©n ®· chøng minh r»ng hä

®· tÝch luü ®−îc nh÷ng kiÕn thøc rÊt tèt mµ cã thÓ ®−îc sö dông cho sinh s¶n c¸ chÐp.

N«ng d©n còng ®−îc chuÈn bÞ tèt h¬n ®Ó mua ®−îc c¸ gièng c¸ chÐp n©ng cao chÊt l−îng

di truyÒn vµ c¸ bè mÑ. Ngoµi ra, n«ng d©n còng ®· hiÓu râ h¬n vÒ vÊn ®Ò lai cËn huyÕt vµ

lîi Ých cña c¸ n©ng cao chÊt l−¬ng di truyÒn. Mét kÕt qu¶ quan träng kh¸c n÷a lµ sù nhÊt

trÝ hîp t¸c víi ViÖn 1 cña 40 n«ng d©n nu«i c¸ triÓn khai ch−¬ng tr×nh thùc nghiÖm nh−

lµ mét phÇn cuèi cïng cña ch−¬ng tr×nh. §©y lµ mét trong nh÷ng minh chøng râ rang cho

lîi Ých cña héi th¶o.

3.4. Gîi ý cña n«ng d©n vµ c¸c c¸n bé qu¶n lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt gièng

Trong c¸c buæi th¶o luËn, n«ng d©n vµ c¸c c¸n bé qu¶n lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt gièng ®· ®−a

ra nh÷ng gîi ý sau:

• ChÊt l−îng c¸ bè mÑ vµ c¸ gièng c¸ chÐp nªn ®−îc tiÕp tôc n©ng cao chÊt

l−îng

• Cã nhiÒu c¬ héi h¬n tiÕp cËn gièng c¸ chÐp n©ng cao chÊt l−îng di truyÒn

• Tæ chøc thªm nhiÒu líp tËp huÊn vÒ c«ng nghÖ nu«i vµ sinh s¶n c¸ chÐp cho

n«ng d©n vµ c¬ héi ®Ó hä ph¶n ¸nh ý kiÕn cña m×nh tíi c¸c nhµ nghiªn cøu vµ

lËp chÝnh s¸ch.

• Nghiªn cøu gi¶m chi phÝ mua gièng c¸ chÐp.

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 28

H×nh 3.4. Tµi liÖu cung cÊp cho n«ng d©n vµ c¸n bé qu¶n lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt gièng tham gia héi th¶o

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 29

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 29

B¶ng 3.1. Danh s¸ch c¸c ®¹i biÓu tham gia héi th¶o n¨m 2005

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 30

Hä tªn §¹i chØ Sè TT

TrÇn Trung Thu Tr¹i c¸ NghÜa HiÖp, L©m §ång 1

2 Ph¹m V¨n TuÊn Trung t©m gièng thñy s¶n Quèc gia, Hai D−¬ng

3 Bïi V¨n Nam Trung t©m thñy s¶n Him Lam, Thanh Phè §iÖn Biªn

4 NguyÔn V¨n Hung Trung t©m gièng thñy s¶n §¾k L¾k, §¾k L¾k

5 Tèng V¨n Thµnh Phßng thñy s¶n Gia Lai, Gia Lai

6 NguyÔn ThÕ Vò Trung t©m khuyªn ng− B×nh §Þnh, 174 TrÇn H−ng §¹o, Quy Nh¬n, B×nh §Þnh

7 Lª Trung TÊn Trung t©m thñy s¶n Mai Yªn, Kim §éng, Hueng Yªn

8 Cao Qóy Thao Trung T©m thñy s¶n Qu¶ng B×nh, §ång Híi, Qu¶ng B×nh

9 D−¬ng V¨n BiÓng Trung T©m thñy s¶n, ThÞ x· S¬n La, S¬n La

10 D−¬ng V¨n Thanh Tr¹i c¸ Cï V©n, Cï V©n, §¹i Tõ, Th¸i Nguyªn

11 Ng« TiÕn §¹t Trung t©m thñy s¶n Qu¶ng Ninh, Yªn H−ng, Quang Ninh

12 Hoµng ThÞ Loan Tr¹m thù nghiÖm thñy s¶n, Mª Linh, VÜnh Phóc

13 NguyÔn V¨n TiÕn Trung t©m gièng thñy s¶n Phó Thä, 1518 Hïng V−¬ng, ViÖt Tr×, Phó Thä

14 Hoµng TiÕn L−u Tr¹i c¸ CÈm Giang, B¹ch Th«ng, B¾c K¹n

15 Ph¹m V¨n §«ng Trung T©m gièng thñy s¶n Hßa B×nh, Hßa B×nh

16 NguyÔn V¨n TiÕn Trung t©m gièng thñy s¶n B×nh Tr×, Hung Yen

17 Phan V¨n Hµi §¹i häc Vinh, Thµnh Phè Vinh, NghÖ An

18 Ng« Giang S¬n C«ng ty thñy s¶n §¾c L¾c

19 NguyÔn Trung Kiªn Trung t©m gièng thñy s¶n Nam §Þnh, T©n Mü, Mü Léc, Nam §Þnh

20 §Æng V¨n Minh Tr¹i thñy s¶n B¾c Ninh, B¾c Ninh

21 Ph¹m §×nh Minh Trung t©m gièng thñy s¶n Hoa §éng, Thñy Nguyªn, H¶i Phßng

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 30

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 31

22 §ç ThÞ DÞu Trung t©m gièng thñy s¶n Thanh LiÖt, Thanh LiÖt, Hµ Néi

23 NguyÔn ThÞ Hoa ViÖn Nghiªn cøu nu«i trång thñy s¶n 1, §×nh B¶ng, tõ S¬n, B¾c Ninh

24 TrÇn Vò Hïng ViÖn Nghiªn cøu nu«i trång thñy s¶n 1, §×nh B¶ng, tõ S¬n, B¾c Ninh

25 Bïi §×nh §Æng

Trung t©m chuyÓn giao c«ng nghÖ khoa häc kü thuËt B¾c Ninh (RIA1)

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 31

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 32

B¶ng 3.2. Danh s¸ch c¸c ®¹i biÓu tham gia héi th¶o n¨m 2006 Sè tt

Tªn

§Þa chØ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38

NguyÔn Nghiªm LuËt Mau ThÞ Hµ M©u Minh Sang TrÇn Nh− KÕ NguyÔn ThÕ Vinh D−¬ng Thanh Ph−¬ng Ng« Thi Lª M©u Thi S¸ng M©u Thi Liªu M©u Thi Diªn NguyÔn ThÕ QuÕ M©u Thi Nhung Phan V¨n Tr−¬ng M©u Minh Tïng NguyÔn §øc C¶nh TrÞnh V¨n Lùc Vò Quang Trung D−¬ng §inh LËp Ng« Th¸i Hïng NguyÔn Xu©n Tr−êng Hoµng TiÕn Nhinh Hoµng V¨n Liªn Hoµng Ninh Lß V¨n Hom CÊn Ngäc Hoan Lç V¨n Phong Mª V¨n Hiªn Bïi KÝnh Chung Hoµng V¨n Mu«i Vò TiÕn Qu©n §oµn Träng ChÝn NguyÔn Ngäc Nh©n §inh V¨n Lý Phïng V¨n Sinh §ç §øc ThuÇn Hoµng Thi Chung TrÇn Träng Th«ng NguyÔn TÊt Th¾ng

Na Com, Tich L−¬ng, Th¸i Nguyªn Na Com, Tich L−¬ng, Th¸i Nguyªn Na Com, Tich L−¬ng, Th¸i Nguyªn Na Com, Tich L−¬ng, Th¸i Nguyªn Na Com, Tich L−¬ng, Th¸i Nguyªn Na Com, Tich L−¬ng, Th¸i Nguyªn Na Com, Tich L−¬ng, Th¸i Nguyªn Na Com, Tich L−¬ng, Th¸i Nguyªn Na Com, Tich L−¬ng, Th¸i Nguyªn Na Com, Tich L−¬ng, Th¸i Nguyªn Na Com, Tich L−¬ng, Th¸i Nguyªn Na Com, Tich L−¬ng, Th¸i Nguyªn Na Com, Tich L−¬ng, Th¸i Nguyªn Na Com, Tich L−¬ng, Th¸i Nguyªn Cï V¨n, §¹i Tõ, Th¸i Nguyªn Cï V¨n, §¹i Tõ, Th¸i Nguyªn Cï V¨n, §¹i Tõ, Th¸i Nguyªn Cï V¨n, §¹i Tõ, Th¸i Nguyªn Cï V¨n, §¹i Tõ, Th¸i Nguyªn Cï V¨n, §¹i Tõ, Th¸i Nguyªn T©n An. NghÜa Lé, Yªn B¸i T©n An. NghÜa Lé, Yªn B¸i T©n An. NghÜa Lé, Yªn B¸i T©n An. NghÜa Lé, Yªn B¸i T©n An. NghÜa Lé, Yªn B¸i T©n An. NghÜa Lé, Yªn B¸i Phó Trang, NghÜa Lé, Yªn B¸i Phó Trang, NghÜa Lé, Yªn B¸i Phó Trang, NghÜa Lé, Yªn B¸i T©n An, NghÜa Lé, Yªn B¸i §¹i §ång, Yªn B×nh, Yªn B¸i ThÞ trÊn Yªn B×nh, Yªn B¸i ThÞ trÊn Yªn B×nh, Yªn B¸i ThÞ trÊn Yªn B×nh, Yªn B¸i ThÞ trÊn Yªn B×nh, Yªn B¸i ThÞ trÊn Yªn B×nh, Yªn B¸i ThÞnh H−ng, Yªn B×nh, Yªn B¸i Thanh B×nh, Phóc ThÞnh, Yªn B¸i

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 32

39 40

NguyÔn TuÊn Minh L−¬ng ThÞ Tho

Yªn B×nh, Yªn B¸i Phó ThÞnh, Yªn B¸i

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 33

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 33

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 34

Thø 4

10 th¸ng 5 n¨m 2005

§¨ng ký ®¹i biÓu (Bµ Ninh)

0830- 0900

Chµo mõng c¸c ®¹i biÓu (ViÖn phã ViÖn 1 Ph¹m Anh )

0900- 1030

Giíi thiÖu vÒ dù ¸n vµ ph¹m vi héi th¶o (TiÕn sü Chris Austin)

1030- 1100

Gi¶i lao

1100- 1200

Tæng quan hiÖn tr¹ng nu«i c¸ chÐp trªn ThÕ giíi (¤ng Th¸i Thanh B×nh

1200- 1400

¡n tr−a

1400- 1500

Ch−¬ng tr×nh sinh s¶n vµ n©ng cao chÊt l−îng di truyÒn c¸ chÐp ë ViÖt Nam

(¤ng Ninh)

1530-1530

Gi¶i lao

1530-1700

Tham quan ViÖn 1 (Bµ NguyÔn ThÞ TÇn)

Thø 5

11 th¸ng 5 n¨m 2005

0830- 1000

Nguyªn lý sinh s¶n c¸ chÐp (TiÕn sü Chris Austin)

C«ng nghÖ sinh s¶n c¸ chÐp (¤ng Th¸i Thanh B×nh)

(A) Ph−¬ng ph¸p truyÒn thèng

(B) Ph−¬ng ph¸p hiÖn ®¹i

1000- 1030

Gi¶i lao

1030- 1200

Th¶o luËn chung víi n«ng d©n nu«i c¸ vµ c¸n bé qu¶n lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt

gièng vÒ c¸c ph−¬ng ph¸p nu«i vµ sinh s¶n c¸ chÐp (¤ng B×nh vµ «ng Ninh)

1200- 1400

¡n tr−a

1400- 1700

Ph−¬ng ph¸p microsatellites vµ QTLs (¤ng Matt Baranski)

Gi¶i lao

Th¶o luËn chung víi n«ng d©n nu«i c¸ vµ c¸n bé qu¶n lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt

gièng vÒ lùa chän vµ qu¶n lý c¸ bè mÑ, vµ chÊt l−îng vµ nguån c¸ gièng c¸

chÐp (¤ng B×nh vµ «ng Ninh)

Thø s¸u

13 th¸ng 5 n¨m 2005

0830- 1000

thùc hµnh kh¶o s¸t ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi cho nu«i vµ qu¶n lý c¸ bè mÑ c¸

1000- 1030

cña c¸c n«ng d©n nu«i c¸ vµ c¸n bé qu¶n lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt gièng tham gia

héi th¶o («ng B×nh vµ «ng Ninh)

B¶ng 3.2. Ch−¬ng tr×nh héi th¶o 2005

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 34

1030- 1200

Gi¶i lao

1200- 1400

¡n tr−a

1400- 1700

Th¨m Trung t©m gièng quèc gia t¹i H¶i D−¬ng

Thùc hµnh sinh s¶n c¸ chÐp

Thø 7

14 th¸ng 5 n¨m 2005

0830- 1000

Thùc hµnh sinh s¶n c¸ chÐp: tiÕp tôc (¤ng Th¸i B×nh, «ng Ninh)

1000- 1030

Gi¶i lao

1030- 1200

Thùc hµnh sinh s¶n c¸ chÐp: tiÕp tôc (¤ng Th¸i B×nh, «ng Ninh)

1200- 1400

¡n tr−a

1400- 1700

Trë vÒ ViÖn 1 vµ bÕ m¹c héi th¶o

Chñ nhËt

15 th¸ng 5 n¨m 2005

C¸c ®¹i biÓu khëi hµnh

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 35

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 35

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 36

B¶ng 3.3. Ch−¬ng tr×nh héi th¶o 2005

Thø ba Ngµy 10 th¸ng 5 n¨m 2005

Häc viªn d¨ng ký (Ninh)

Thø t−

Ngµy 11 th¸ng 5 n¨m 2005

0830 - 0900 Chµo mõng häc viªn dÕn dù héi th¶o (Phã ViÖn tr−ëng: Ph¹m Anh

TuÊn)

0900 - 1030 ý nghÜa môc ®Ých cña héi th¶o (TiÕn sÜ Chris Austin)

1030-1100 NghØ gi¶i lao vµ chôp ¶nh l−u niÖm

1100 - 1200 Tæng quan nu«i c¸ chÐp trªn thÕ giíi (Th¸i Thanh B×nh)

1200-1400 NghØ tr−a

1400 - 1500 Ch−¬ng tr×nh chän gièng cña ViÖn 1 (NguyÔn H÷u Ninh)

1500 - 1530 NghØ gi¶i lao

1530 - 1700 Th¨m quan ViÖn 1 (NguyÔn ThÞ TÇn)

Thø n¨m

Ngµy 12 th¸ng 5 n¨m 2005

0830 - 1000 Nguyªn lý sinh s¶n c¸ (TiÕn sÜ Chris Austin)

Kü thuËt sinh s¶n c¸ chÐp (B×nh Thanh B×nh)

1000 - 1030 (A) Ph−¬ng ph¸p truyÒn thèng (B) Ph−¬ng ph¸p hiÖn ®¹i NghØ gi¶i lao

1030 - 1200 Th¶o luËn víi n«ng d©n vµ ng−êi qu¶n lý tr¹m trai c¸ vÒ nu«i c¸

chÐp vµ ph−¬ng ph¸p sinh s¶n (Th¸i thanh B×nh vµ NguyÔn H÷u

Ninh)

1200 - 1400 NghØ tr−a

1400 - 1700 Th¶o luËn víi n«ng d©n vµ ng−êi qu¶n lý tr¹m tr¹i c¸ vÒ chän

gièng, qu¶n lý c¸ chÐp, chÊt l−îng vµ nguån c¸ bét, c¸ h−¬ng chÐp

(Th¸i thanh B×nh vµ NguyÔn H÷u Ninh)

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 36

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 37

Friday

Ngµy 13 th¸ng 5 n¨m 2005

0830 - 1000 §iÒu tra vÒ nu«i c¸ chÐp ®èi víi hé n«ng d©n (Th¸i thanh B×nh vµ

NguyÔn H÷u Ninh)

1000 - 1030 NghØ gi¶i lao

1030 - 1200 Tr¶ lêi vÒ nh÷ng vÊn ®Ò trong sinh s¶n c¸ chÐp (Th¸i thanh B×nh

vµ NguyÔn H÷u Ninh)

1200 - 1400 NghØ tr−a

1400 - 1700 Th¨m quan trung t©m gièng thuû s¶n quèc gia ë H¶i D−¬ng. Thùc

hµnh sinh s¶n c¸ chÐp (Th¸i thanh B×nh vµ NguyÔn H÷u Ninh)

Ngµy 14 th¸ng 5 n¨m 2005 Saturday

0830 - 1000 Thùc hµnh sinh s¶n c¸ chÐp (Th¸i thanh B×nh vµ NguyÔn H÷u

Ninh)

NghØ gi¶i lao 1000 - 1030

Thùc hµnh sinh s¶n c¸ chÐp (Th¸i thanh B×nh vµ NguyÔn H÷u 1030 - 1200

Ninh)

NghØ tr−a 1200 - 1400

1400 - 1700 Trë vÒ ViÖn vµ tæng kÕt héi th¶o

Ngµy 15 th¸ng 5 n¨m 2005 Chñ nhËt

Häc viªn trë ®Þa ph−¬ng

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 37

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 38

Thø 5

6 th¸ng 4 n¨m 2006

§¨ng ký ®¹i biÓu (Bµ Ninh)

Thø 6

7 th¸ng 4 n¨m 2006

0830- 0900

Chµo mõng c¸c ®¹i biÓu (ViÖn phã ViÖn 1 Ph¹m Anh ) vµ Gi¸m ®èc Trng

t©m Thuû s¶n Th¸i Nguyªn

0900- 1030

Giíi thiÖu vÒ dù ¸n vµ ph¹m vi héi th¶o (TiÕn sü Chris Austin)

1030- 1100

Gi¶i lao vµ chôp ¶nh l−u liÖm

1100- 1200

Tæng quan hiÖn tr¹ng nu«i c¸ chÐp trªn ThÕ giíi (¤ng Th¸i Thanh B×nh

1200- 1400

¡n tr−a

1400- 1500

Ch−¬ng tr×nh sinh s¶n vµ n©ng cao chÊt l−îng di truyÒn c¸ chÐp ë ViÖt Nam

(¤ng Ninh)

1530-1530

Gi¶i lao

1530-1700

Ch−¬ng tr×nh l−u gi÷ nguån gen vµ m¹ng l−íi s¶n xuÊt gièng ë ViÖn 1, ViÖt

Nam (¤ng Ninh)

Thø 7

8 th¸ng 4 n¨m 2006

0830- 1000

Nguyªn lý sinh s¶n c¸ chÐp (TiÕn sü Chris Austin)

C«ng nghÖ sinh s¶n c¸ chÐp (¤ng Th¸i Thanh B×nh)

(C) Ph−¬ng ph¸p truyÒn thèng

(D) Ph−¬ng ph¸p hiÖn ®¹i

1000- 1030

Gi¶i lao

1030- 1200

Th¶o luËn chung víi n«ng d©n nu«i c¸ vµ c¸n bé qu¶n lý c¸c tr¹i s¶n xuÊt

gièng vÒ c¸c ph−¬ng ph¸p nu«i vµ sinh s¶n c¸ chÐp (¤ng B×nh vµ «ng Ninh)

1200- 1400

¡n tr−a

1400- 1700

Ph−¬ng ph¸p microsatellites vµ QTLs (¤ng Matt Baranski)

Gi¶i lao

Hái ®¸p vÒ sinh s¶n c¸ chÐp (¤ng B×nh vµ «ng Ninh) vµ nguån c¸ chÐp («ng

B×nh vµ «ng H−ng)

Chñ nhËt

9 th¸ng 4 n¨m 2006

0830- 1200

Th¨m Trung t©m gièng quèc gia (¤ng Ninh)

B¶ng 3.4. Ch−¬ng tr×nh héi th¶o 2006

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 38

Thùc hµnh sinh s¶n c¸ chÐp

1200- 1400

Gi¶i lao

1400- 1430

ThiÕt kÕ vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm t¹i n«ng tr¹i (¤ng H−ng vµ «ng TrÇn Vò

Hïng vµ «ng NguyÔn V¨n H¶i)

1430- 1500

¡n tr−a

1500- 1600

§¹i biÓu §¸nh gi¸ héi th¶o

1600- 1700

BÕ m¹c héi th¶o

Phã ViÖn tr−ëng ViÖn 1 vµ gi¸m ®èc Trung t©m thuû s¶n Th¸i Nguyªn

Thø hai

10 th¸ng 4 n¨m 2006

C¸c ®¹i biÓu khëi hµnh

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 39

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 39

T¹o gièng c¸ chÐp chÊt l−îng cao phôc vô nu«i c¸ quy m« nhá 40

Phô lôc

Phô lôc 1: Ch−¬ng tr×nh héi th¶o (xem CD vµ b¶n giÊy).

Phô lôc 2: Ghi nhí héi th¶o di truyÒn (xem CD vµ b¶n giÊy).

Phô lôc 3: Ghi nhí trong phßng thÝ nghiÖm di truyÒn (xem CD vµ b¶n giÊy).

Phô lôc 4: Ghi nhí vÒ h×nh th¸i häc vµ ph©n lo¹i c¸ chÐp (xem CD vµ b¶n giÊy).

Phô lôc 5: Ghi nhí ch−¬ng tr×nh héi th¶o (xem CD vµ b¶n giÊy).

Phô lôc 6: Phim vµ ¶nh ®iÖn tö cña ch−¬ng tr×nh héi th¶o (xem CD vµ b¶n giÊy).

Christopher M Austin, Ph¹m Anh TuÊn, Th¸i Thanh B×nh 40