LUẬT BÌNH ĐẲNG GIỚI
THỰC
HIỆN
QUỸ DÂN SỐ LIÊN HỢP QUỐC
Nhà xuất bản Hồng Đức
Báo cáo rà soát độc lập
BỘ LAO ĐỘNG - THƯƠNG BINH
VÀ XÃ HỘI
2
Nhóm Chuyên gia xây dựng báo cáo gồm:
Kimberly Inksater
Nguyễn Đức Lam: Phân tích văn bản quy phạm pháp luật và
các báo cáo chính thức trong nước
Nguyễn Văn Cương: Thu thập dữ liệu định tính ở địa phương
3
TỪ VIẾT TẮT
APHEDA Quỹ hỗ trợ của nhân dân Úc về y tế, giáo dục và phát triển ở
nước ngoài
ASEAN Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á
BĐG Bình đẳng giới
BHXH Bảo hiểm xã hội
BLDS Bộ luật Dân sự
BLHS Bộ luật Hình sự
BLLĐ Bộ luật Lao động
BLTTDS Bộ luật Tố tụng dân sự
BLTTHS Bộ luật Tố tụng hình sự
Bộ GD-ĐT Bộ Giáo dục và Đào tạo
Bộ KHĐT Bộ Kế hoạch và Đầu tư
Bộ LĐTBXH Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội
Bộ NNPTNT Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
Bộ TC Bộ Tài chính
Bộ TP Bộ Tư pháp
Bộ TTTT Bộ Thông tin và Truyền thông
Bộ VHTTDL Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch
Bộ YT Bộ Y tế
CCIHP Trung tâm Sáng kiến Sức khỏe và dân số
CEACR Ủy ban chuyên gia về áp dụng các Công ước và Khuyến nghị (ILO)
CEDAW Công ước xóa bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử đối với phụ nữ
CEPEW Trung tâm Hỗ trợ Giáo dục và Nâng cao năng lực cho Phụ nữ
CGFED Trung tâm Nghiên cứu giới, gia đình và môi trường trong phát triển
CRC Công ước về quyền trẻ em
CSAGA Trung tâm Nghiên cứu và ứng dụng khoa học về giới - gia đình -
phụ nữ và vị thành niên
ĐBQH Đại biểu Quốc hội
HĐND Hội đồng nhân dân
Hội LHPNVN Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam
ICCPR Công ước Quốc tế về các quyền dân sự và chính trị
4
ICESCR Công ước Quốc tế về các quyền kinh tế, xã hội và văn hóa
ILO Tổ chức Lao động quốc tế
ISEE Viện Nghiên cứu xã hội, kinh tế và môi trường
LGG Lồng ghép giới
LHQ Liên hợp quốc
MTTQVN Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
OECD Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế
TCTK Tổng cục Thống kê
TOR Điều khoản tham chiếu
TP. HCM Thành phố Hồ Chí Minh
UBND Ủy ban nhân dân
UDHR Tuyên ngôn nhân quyền quốc tế
UN Women Cơ quan Liên hợp quốc về bình đẳng giới và trao quyền cho
phụ nữ
UNESCO Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc
UNFPA Quỹ Dân số Liên hợp quốc
Ủy ban
CVĐXHQH Ủy ban về Các vấn đề xã hội của Quốc hội
VBQPPL Văn bản quy phạm pháp luật
VSTBPN Vì sự tiến bộ của phụ nữ
WHO Tổ chức Y tế Thế giới
5
MỤC LỤC
TỪ VIẾT TẮT .............................................................................................................. 3
BÁO CÁO TÓM TẮT ................................................................................................... 9
Bối cảnh và lí do rà soát ..................................................................................................................9
Những phát hiện chính .................................................................................................................9
Kết luận .............................................................................................................................................12
Một số kiến nghị chính ................................................................................................................ 14
1. Giới thiệu ............................................................................................................ 17
1.1. Bối cảnh và lý do rà soát ......................................................................................................17
1.2. Mục tiêu cụ thể của rà soát ................................................................................................17
1.3. Các cơ quan sử dụng báo cáo rà soát .............................................................................18
1.4. Phương pháp luận .................................................................................................................18
1.5. Đối tượng của nghiên cứu ................................................................................................21
2. So sánh Luật Bình đẳng giới với các chuẩn mực nhân quyền quốc tế ............ 23
2.1. Những nội dung của Luật Bình đẳng giới phù hợp với chuẩn mực quốc tế ..23
2.1.1. Bình đẳng giữa nam giới với phụ nữ trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế - xã
hội, gia đình ........................................................................................................................... 23
2.1.2. Các biện pháp đặc biệt và mức độ đáp ứng sự khác biệt ................................ 25
2.1.3. Thu hút sự tham gia của các chủ thể ngoài nhà nước và tiến hành các hoạt
động phổ biến thông tin, giáo dục, truyền thông nhằm xóa bỏ phân biệt đối xử 26
2.1.4. Một số quyền cụ thể trong các lĩnh vực khác nhau theo quy định của CEDAW .27
2.2. Những điểm chưa tương thích của Luật với các chuẩn mực quốc tế .................27
2.2.1. Một số định nghĩa chưa đầy đủ hoặc chưa phù hợp ........................................ 27
2.2.2. Cần mở rộng các lĩnh vực đời sống ....................................................................... 29
2.2.3. Phạm vi bảo vệ trong một số lĩnh vực hay quyền cụ thể cần được mở rộng ..... 30
2.2.4. Lồng ghép giới ............................................................................................................ 31
2.2.5. Các hình thức phân biệt đối xử đa tầng .............................................................. 31
3. Sự nhất quán giữ văn bản quy phạm pháp luật với Luật Bình đẳng giới ....... 33
3.1. Các nội dung đảm bảo bình đẳng và không phân biệt đối xử .............................33
3.2. Mức độ đáp ứng những các khác biệt về giới tính và giới .....................................34
3.3. Các biện pháp đặc biệt ........................................................................................................ 35
3.4. Những bất cập ....................................................................................................................... 37
3.4.1. Các Luật có điều khoản phân biệt đối xử trực tiếp với phụ nữ ........................ 37
3.4.2. Khuôn mẫu giới .......................................................................................................... 37
