BÀI 4
B O D NG H TH NG CH NG HÃM C NG BÁNH XE (ABS)Ả ƯỠ Ệ Ố Ố Ứ
VÀ B ĐI U HÒA L C PHANH Ộ Ề Ự
Mã bài: HAR.01 32 04
GI I THI U:Ớ Ệ
H th ng ch ng hãm c ng bánh xe (ABS) và b đi u hòa l c phanh làệ ố ố ứ ộ ề ự
m t b ph n c a h th ng phanh ô tô. Dùng đ h n ch kh năng tr tộ ộ ậ ủ ệ ố ể ạ ế ả ượ
l t c a bánh xe (do bó c ng ) khi phanh và t đ ng đi u ch nh áp su tế ủ ứ ư ộ ề ỉ ấ
bánh d u đ a vào xi lanh bánh xe sao cho phù h p v i ch đ lăn c a bánhầ ư ợ ớ ế ộ ủ
xe nh m, nâng cao tính n đ nh và an toàn c a ô tô khi v n hành trênằ ổ ị ủ ậ
đ ng.ườ
Đi u ki n làm vi c c a h th ng phanh liên t c ch u áp l c l n và sề ệ ệ ủ ệ ố ụ ị ự ớ ự
ăn mòn c a d u phanh, nên các chi ti t d b h h ng c n ti n hành ki mủ ầ ế ễ ị ư ỏ ầ ế ể
tra, đi u ch nh th ng xuyên và b o d ng, s a ch a k p th i đ đ mề ỉ ườ ả ưỡ ử ữ ị ờ ể ả
b o các yêu c u kĩ thu t và an toàn tính m ng con ng i nh m nâng caoả ầ ậ ạ ườ ằ
tính n đ nh và tu i th c a h th ng ch ng hãm c ng bánh xe (ABS) vàổ ị ổ ọ ủ ệ ố ố ứ
b đi u hòa l c phanh.ộ ề ự
- H th ng ch ng hãm c ng bánh xe (ABS) g m có: b đi u khi nệ ố ố ứ ồ ộ ề ể
trung tâm, đèn báo (ABS), Van đi u áp, c m bi n t c đ và b tr năngề ả ế ố ộ ộ ữ
gi m ápả
- B đi u hòa l c phanh bao g m: pít tông van, van đi u hòa, lò xo ho cộ ề ự ồ ề ặ
thanh đàn h i.ồ
M C TIÊU TH C HI N:Ụ Ự Ệ
1. Phát bi u đúng yêu c u, nhi m v và phân lo i c a h th ng ch ngể ầ ệ ụ ạ ủ ệ ố ố
hãm c ng bánh xe (ABS) và b đi u hòa l c phanh.ứ ộ ề ự
2. Trình bày đ c c u t o và nguyên t c ho t đ ng c a h th ng ch ngượ ấ ạ ắ ạ ộ ủ ệ ố ố
hãm c ngứ
bánh xe (ABS) và b đi u hòa l c phanh.ộ ề ự
3. Gi i thích đúng các hi n t ng, nguyên nhân h h ng c a h th ngả ệ ượ ư ỏ ủ ệ ố
ch ng hãm c ng bánh xe (ABS) và b đi u hòa l c phanh.ố ứ ộ ề ự
4. Trình bày đ c các ph ng pháp ki m tra b o d ng h th ng ch ngượ ươ ể ả ưỡ ệ ố ố
hãm c ngứ
bánh xe (ABS) và b đi u hòa l c phanh.ộ ề ự
5. Tháo l p, ki m tra và b o d ng đ c h th ng ch ng hãm c ng bánhắ ể ả ưỡ ượ ệ ố ố ứ
xe (ABS) và b đi u hòa l c phanh đúng yêu c u kĩ thu t.ộ ề ự ầ ậ
N I DUNG CHÍNH:Ộ
1. Nhi m v , yêu c u và phân lo i h th ng ch ng hãm c ng bánh xeệ ụ ầ ạ ệ ố ố ứ
(ABS) và b đi u hòa l c phanh.ộ ề ự
2. C u t o và ho t đ ng c a h th ng ch ng hãm c ng bánh xe (ABS) vàấ ạ ạ ộ ủ ệ ố ố ứ
b đi u hòa l c phanh.ộ ề ự
3. Hi n t ng, nguyên nhân h h ng c a h th ng ch ng hãm c ng bánhệ ượ ư ỏ ủ ệ ố ố ứ
xe (ABS) và b đi u hòa l c phanh.ộ ề ự
1
4. Ph ng pháp ki m tra b o d ng h th ng ch ng hãm c ng bánh xeươ ể ả ưỡ ệ ố ố ứ
(ABS) và b đi u hòa l c phanh.ộ ề ự
5. Tháo l p, ki m tra và b o d ng đ c h th ng ch ng hãm c ng bánhắ ể ả ưỡ ượ ệ ố ố ứ
xe (ABS)
và b đi u hòa l c phanh.ộ ề ự
H C TRÊN L P Ọ Ớ
A. H TH NG PHANH TH Y L C - ABSỆ Ố Ủ Ự
I. GI I THI U CHUNG V H TH NG PHANH TH Y L C – ABSỚ Ệ Ề Ệ Ố Ủ Ự
1. S đ c u t o chung v h th ng phanh th y l c ABS (hình 4-1)ơ ồ ấ ạ ề ệ ố ủ ự
2. Gi i thi u v h th ng phanh th y l c – ABSớ ệ ề ệ ố ủ ự
H th ng ch ng hãm c ng bánh xe (ABS) là m t b ph n c a h th ngệ ố ố ứ ộ ộ ậ ủ ệ ố
phanh ô tô. Dùng đ t đ ng đi u ch nh áp su t d u đ a vào xi lanh bánhể ự ộ ề ỉ ấ ầ ư
xe, sao cho phù h p v i ch đ lăn c a bánh xe nh m h n ch kh năngợ ớ ế ộ ủ ằ ạ ế ả
tr t l t c a bánh xe (do bó c ng) khi phanh, nâng cao tính n đ nh và anượ ế ủ ứ ổ ị
toàn c a ô tô khi v n hành trên đ ng.ủ ậ ườ
- H th ng ch ng hãm c ng bánh xe (ABS) g m có: b đi u khi nệ ố ố ứ ồ ộ ề ể
trung tâm, đèn báo (ABS), van đi u áp, c m bi n t c đ và b tr năngề ả ế ố ộ ộ ữ
gi m áp.ả
II. NHI M V , YÊU C U H TH NG ABSỆ Ụ Ầ Ệ Ố
1. Nhi m vệ ụ
2
H th ng ch ng hãm c ng bánh xe (ABS) dùng đ t đ ng đi u ch nhệ ố ố ứ ể ự ộ ề ỉ
áp su t d u đ a vào xi lanh bánh xe sao cho phù h p v i ch đ lăn c aấ ầ ư ợ ớ ế ộ ủ
bánh xe nh m h n ch kh năng tr t l t c a bánh xe (do bó c ng) khiằ ạ ế ả ượ ế ủ ứ
phanh, nâng cao tính n đ nh và an toàn c a ô tô khi v n hành trên đ ng.ổ ị ủ ậ ườ
2. Yêu c u ầ
- Đ m b o phanh d ng xe trong th i gian nhanh và an toàn.ả ả ừ ờ
- H n ch hi n t ng tr t l t c a bánh xe khi phanh (ABS)ạ ế ệ ượ ượ ế ủ
- Hi u qu phanh cao và êm d u.ệ ả ị
- C u t o đ n gi n, đi u ch nh d dàng và có đ b n cao.ấ ạ ơ ả ề ỉ ễ ộ ề
III. C U T O VÀ HO T Đ NG C A H TH NG ABS (ABS -Ấ Ạ Ạ Ộ Ủ Ệ Ố
ANTILOC BRAKE SYSTEM )
- H th ng có ABS bao g m các b ph n gi ng nh các h th ngệ ố ồ ộ ậ ố ư ệ ố
phanh chung. Ngoài ra còn có thêm: c m bi n t c đ bánh xe, c m vanả ế ố ộ ụ
đi n t đi u khi n, các van đi u ch nh áp su t b đi u khi n trung tâmệ ừ ề ể ề ỉ ấ ộ ề ể
ECU và b tr năng gi m áp.(hình 4-2)ộ ữ ả
1. C u t o ấ ạ
a) C m van đi u ch nh áp su t ụ ề ỉ ấ
C m van đi u ch nh áp su t đ c đ t gi a xi lanh chính và xi lanh bánhụ ề ỉ ấ ượ ặ ữ
xe, đ t o nên s đóng, m đ ng d u t xi lanh chính đ n xi lanh bánhể ạ ự ở ườ ầ ừ ế
xe tùy thu c vào tín hi u đi u khi n c a b đi u khi n trung tâm ECU.ộ ệ ề ể ủ ộ ề ể
Đi u khi n van pít tông nh các van đi n t , ngoài ra còn có bình d trề ể ờ ệ ừ ự ữ
d u áp su t th p, b m d u và các van an toàn.ầ ấ ấ ơ ầ
b) C m bi n t c đ bánh xeả ế ố ộ
C m bi n t c đ bánh xe đ c l p đĩa phanh, ho c bánh răng bả ế ố ộ ượ ắ ở ặ ở ị
đ ng c a c u ch đ ng, có ch c năng xác đ nh t c đ quay c a bánh xe,ộ ủ ầ ủ ộ ứ ị ố ộ ủ
3
làm vi c nh m t b đ m s vòng quay, tín hi u c m bi n t c đ đ cệ ư ộ ộ ế ố ệ ả ế ố ộ ượ
đ a v b đi u khi n trung tâm c a ABS.ư ề ộ ề ể ủ
c) B đi u khi n trung tâm ECUộ ề ể
B đi u khi n trung tâm là m t máy tính c nh (ECU-ABS), làm vi cộ ề ể ộ ỡ ỏ ệ
theo ch ng trình đ nh s n, tín hi u đi u khi n c a van đi n t ph thu cươ ị ẵ ệ ề ể ủ ệ ừ ụ ộ
vào các tín hi u t các c m bi n t c đ .(hình 4-3ệ ừ ả ế ố ộ
2. Nguyên t c ho t đ ng c a ABSắ ạ ộ ủ
- Khi b t đ u phanh, t c đ bánh xe gi m d n, n u t c đ t i giá trắ ầ ố ộ ả ầ ế ố ộ ớ ị
g n bó c ng tang tr ng ho c đĩa phanh, tín hi u c a c m bi n t c đầ ứ ố ặ ệ ủ ả ế ố ộ
chuy n v b đi u khi n trung tâm. Máy tính s l a ch n ch đ , d a raể ề ộ ề ể ẽ ự ọ ế ộ ư
tín hi u đi u khi n van đi u ch nh áp su t d u t xi lanh chính đ n xiệ ề ể ề ỉ ấ ầ ừ ế
lanh bánh xe. Do v y l c phanh c c u phanh bánh xe không tăng đ cậ ự ở ơ ấ ượ
n a, bánh xe có xu h ng lăn v i t c đ cao lên, tín hi u t b c m bi nữ ướ ớ ố ộ ệ ừ ộ ả ế
l i đ a v b đi u khi n trung tâm đ đi u khi n van đi u ch nh áp su tạ ư ề ộ ề ể ể ề ể ề ỉ ấ
m đ ng d u t b m d u và b d tr làm tăng áp su t d u d n ra xiở ườ ầ ừ ơ ầ ộ ự ữ ấ ầ ẫ
lanh bánh xe, th c hi n tăng l c phanh cho c c u phanh bánh xe làmự ệ ự ơ ấ
gi m t c đ quay c a bánh xe t i khi g n bó c ng.ả ố ộ ủ ớ ầ ứ
Quá trình x y ra đ c l p l i theo chu kỳ liên t c v i t n s 1/10 giâyả ượ ặ ạ ụ ớ ầ ố
cho t i khi bánh xe d ng h n. Do v y ABS làm vi c r t hi u qu h n chớ ừ ẵ ậ ệ ấ ệ ả ạ ế
đ c hi n t ng bó c ng bánh xe.ượ ệ ượ ứ
III. HI N T NG VÀ NGUYÊN NHÂN H H NG C A H TH NGỆ ƯỢ Ư Ỏ Ủ Ệ Ố
ABS
NH NG H H NG C A ABSỮ Ư Ỏ Ủ
1. Khi phanh, xe b kéo l ch vè m t bênị ệ ộ
a) Hi n t ngệ ượ
- Khi phanh xe b kéo l ch v m t bên.ị ệ ề ộ
b) Nguyên nhân.
- B hãm c ng bánh xe (ABS) b k t h ng v m t bên.ộ ứ ị ẹ ỏ ề ộ
4
2. Phanh bó c ng ứ
a) Hi n t ngệ ượ
Khi xe v n hành không tác d ng vào bàn đ p phanh và c n phanh tay,ậ ụ ạ ầ
nh ng c m th y có s c n tr l n (s tang tr ng b nóng lên).ư ả ấ ự ả ở ớ ờ ố ị
b) Nguyên nhân
- B hãm c ng bánh xe (ABS) b k t h ng .ộ ứ ị ẹ ỏ
3. Khi phanh xe không n đ nh và b rung gi tổ ị ị ậ
a) Hi n t ngệ ượ
Khi v a đ p xe đã t o l c phanh l n làm rung gi t xe. ừ ạ ạ ự ớ ậ
b) Nguyên nhân
- B hãm c ng bánh xe (ABS) không ho t đ ng.ộ ứ ạ ộ
KI M TRA PHANH H TH NG ABSỂ Ệ Ố
1. Ki m tra bên ngoài h th ng ABSể ệ ố
- Dùng kính phóng đ i đ quan sát các v t n t, ch y r bên ngoài các bạ ể ế ứ ả ỉ ộ
ph n c a h th ng phanh và ABS.ậ ủ ệ ố
- Ki m tra tác d ng c a bàn đ p phanh tay, n u không có tác d ngể ụ ủ ạ ế ụ
phanh c n ti n hành s a ch a k p th i c c u phanh.ầ ế ử ữ ị ờ ơ ấ
2. Ki m tra khi v n hànhể ậ
- Khi v n hành ô tô th đ p phanh đ ki m tra ho t đ ng c a h th ngậ ử ạ ể ể ạ ộ ủ ệ ố
phanh và ABS và quan sát đèn báo ABS, n u h th ng phanh không còn tácế ệ ố
d ng theo yêu c u c n ph i ki m tra và s a ch a k p th i.ụ ầ ầ ả ể ử ữ ị ờ
IV. N I DUNG B O D NG H TH NG ABSỘ Ả ƯỠ Ệ Ố
1. Làm s ch bên ngoài h th ng ABS.ạ ệ ố
2. Tháo r i các b ph n và làm s ch.ờ ộ ậ ạ
3. Ki m tra h h ng chi ti t.ể ư ỏ ế
4. Thay th chi ti t theo đ nh kỳ (các van và c m bi n).ế ế ị ả ế
5. Tra m và các chi ti t.ỡ ế
6. L p các b ph n c a h th ng ABS.ắ ộ ậ ủ ệ ố
7. X không khí trong xi lanh bánh xe.ả
8. Ki m tra, đi u ch nh bàn đ p và khe h má phanh.ể ề ỉ ạ ở
B. B ĐI U HÒA L C PHANHỘ Ề Ự
I. NHI M V , YÊU C U VÀ PHÂN LO IỆ Ụ Ầ Ạ
1. Nhi m vệ ụ
B đi u hòa l c phanh dùng đ t đ ng đi u ch nh áp su t d u đ a vàoộ ề ự ể ự ộ ề ỉ ấ ầ ư
xi lanh bánh xe sau phù h p v i ch đ phanh c a ô tô nh m h n ch sợ ớ ế ộ ủ ằ ạ ế ự
tr t l t c a bánh xe.ượ ế ủ
2. Yêu c uầ
- Đ m b o phanh d ng xe trong th i gian nhanh và an toàn.ả ả ừ ờ
- Hi u qu phanh cao và êm d u.ệ ả ị
- C u t o đ n gi n, đi u ch nh d dàng và có đ b n cao.ấ ạ ơ ả ề ỉ ễ ộ ề
3. Phân lo iạ
- Lo i đi u hòa tĩnh.ạ ề
5