1
BỘ NỘI VỤ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI
KHOA QUẢN LÝ XÃ HỘI
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
BẢO TỒN VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA ẨM
THỰC CỦA NGƯỜI TÀY TẠI HUYỆN TRÙNG
KHÁNH, TỈNH CAO BẰNG
Khóa luận tốt nghiệp ngành : VĂN HÓA DU LỊCH
Giảng viên hướng dẫn : TS. ĐẶNG THỊ HỒNG HẠNH
Sinh viên thực hiện : ĐINH THỊ KHÁNH ĐOAN
Mã số sinh viên : 1805VDLA008
Lớp : 1805VDLA
Khóa học : 2018 - 2022
HÀ NỘI, 2022
2
BẢNG KÊ CH VIT TT
STT
T VIT TT
TÊN CỤM T VIT TT
1
VH
Văn hóa
2
DL
Du lịch
3
FIPI
Viện điều tra quy hoạch rừng
4
NQ
Nghị quyết
5
TU
Trung ương
6
Th.S
Thạc s
7
TS
Tiến s
8
Tr
Trang
9
PL
Ph lc
3
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện và để hoàn thành được bài khóa luận không chỉ là
sự tìm hiểu, cố gắng rất lớn của riêng bản thân tác giả, mà còn có sự động viên,
giúp đỡ, hỗ trợ rất nhiều từ phía nhà trường, xã hội và gia đình.
Em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới các thầy cô giảng viên trong và ngoài
khoa Quản lý xã hội trường Đại học Nội V Hà Nội đã vô cùng tâm huyết,
nhiệt tình giảng dạy trong suốt 4 năm khóa học để hôm nay em có cơ hội và
kiến thức để thực hiện bài khóa luận này.
Đặc biệt, em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến cô TS. Đặng Thị Hồng Hạnh,
cô là người đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn cho em một cách chi tiết từ việc
định hướng đề tài, chỉnh sửa đề cương chi tiết sao cho hợp lí nhất, chỉ bảo em
những kinh nghiệm, kiến thức cần thiết để từ đó giúp em hình thành những ý
tưởng hoàn thành bài khóa luận.
Sau cùng, em xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến gia đình của mình, họ đã luôn
tạo điều kiện tốt nhất cho em để em có thể học tập cũng như làm bài khóa luận
này. Để hôm nay em có thể trưởng thành hơn, có thêm kiến thức và kinh nghiệm
sống chuẩn bị hành trang cho tương lai phía trước.
Sinh viên
Đinh Thị Khánh Đoan
4
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU …………………………………………………………………………….. 6
1. Lý do chọn đề tài …………………………………………………………... 6
2. Đối tượng nghiên cứu ……………………………………………………... 7
3. Phạm vi nghiên cứu ……………………………………………………….. 7
4. Phương pháp nghiên cứu …………………………………………………. 8
5. Mục tiêu …………………………………………………………………….. 8
6. Kết cấu đề tài ………………………………………………………………. 8
NỘI DUNG ………………………………………………………………………….. 9
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ BẢO TỒN VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA
ẨM THỰC VÀ TỔNG QUAN VỀ NGƯỜI TÀY Ở HUYỆN TRÙNG
KHÁNH, TỈNH CAO BẰNG ……………….…………………………………… 9
1.1. Cơ sở lý luận về văn hóa ẩm thực …………………..……………..….. 9
1.1.1. Khái niệm ẩm thực ……………………………………….…….…. 9
1.1.2. Khái niệm văn hóa và văn hóa ẩm thực ………….….....…….. 10
1.1.3. Khái niệm bảo tồn và phát triển ……………………………….. 12
1.1.4. Quan niệm về ẩm thực của người Tày ở huyện Trùng Khánh
……………………………………..………………………………….…..… 12
1.2. Tổng quan về người Tày ở huyện Trùng Khánh ………………..….. 14
1.2.1. Điều kiện địa lý, tự nhiên huyện Trùng Khánh ………............. 14
1.2.2. Người Tày ở huyện Trùng Khánh ………....…….….………..… 19
1.2.2.1. Tên gọi, nguồn gốc và lịch s tc người………….…...…. 19
1.2.2.2. Dân số và sự phân bố dân cư…………….………….…..… 20
1.2.2.3. Đặc điểm kinh tế………………………………………….…. 21
1.2.2.4. Đặc điểm văn hóa……………………………………….….. 23
Tiểu kết chương 1 ……………………………………………………..…… 29
Chương 2. ẨM THỰC TRUYỀN THỐNG VÀ THỰC TRẠNG BẢO TỒN,
PHÁT HUY VĂN HÓA ẨM THỰC CỦA NGƯỜI TÀY TẠI HUYỆN
TRÙNG KHÁNH, TỈNH CAO BẰNG ……………….………………….…… 31
2.1. Mt số món ăn tiêu biểu trong văn hóa ẩm thực truyền thống của
người Tày ở huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng ……………………… 31
2.1.1. Khau Nhục ………………………………….……………........…. 31
2.1.2. Cá suối …………………………………………………..…......… 33
2.1.3. Xôi ngũ sắc …………………………………………….…........… 34
2.1.4. Vịt quay ………………………………………………….…......… 35
2.1.5. Lạp sườn, các món lạp …………………………………….....…. 37
2.1.6. Các món thịt thính, hém thịt, hém cá …………………….......... 39
2.1.7. Các món bánh ……………………………………………........… 39
5
2.2. Mt số món uống trong văn hóa ẩm thực truyền thống của người Tày
ở huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng ….………………….......…….…. 42
2.2.1. Rượu ngô men lá ……………………………….….......………… 43
2.2.2. Rượu mía ………………………………………………….........… 43
2.3. Giá trị của văn hóa ẩm thực truyền thống của người Tày ở huyện
Trùng Khánh ………………………………………………………………... 44
2.3.1. Giá trị phản ánh đời sống kinh tế ………………......…….…… 44
2.3.2. Giá trị giáo dục ………………………………………......…….... 45
2.3.3. Giá trị phản ánh bản sắc văn hóa và lịch s tc người …….. 47
2.3.4. Giá trị dinh dưng và cha bệnh ……………………………… 48
2.4. Bảo tồn và phát huy văn hóa ẩm thực của của người Tày huyện
Trùng Khánh ……………………………….....…………...........……….. 51
2.4.1. Sản xuất chăn nuôi trồng trọt tạo ra nguồn nguyên liệu
………………………………………………………………….........……… 51
2.4.2. Nâng cao kỹ thuật chế biến, nấu nướng các món ăn của văn hóa
ẩm thực ……………………………………………..............…….………. 53
2.4.3. Thiết kế không gian thưởng thức văn hóa ẩm thực…......…… 53
Tiểu kết chương 2 …………………………………………………………….. 53
Chương 3. BẢO TỒN VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA ẨM THỰC CỦA
NGƯỜI TÀY TẠI HUYỆN TRÙNG KHÁNH, TỈNH CAO BẰNG GN
VỚI ẢNH HƯỞNG CỦA SỰ PHÁT TRIỂN DU LỊCH – GIẢI PHÁT
PHÁT TRIỂN ……………………………………………………………………... 55
3.1. Bảo tồn và phát huy văn hóa ẩm thực của người Tày huyện Trùng
Khánh, tỉnh Cao Bằng ………………………………………..……….…... 55
3.1.1. Định hướng và quy hoạch đầu tư phát triển du lịch của tỉnh
Cao Bằng …………………………………………………….........………. 55
3.1.2. Khai thác tiềm năng văn hóa phát triển du lịch tại huyện Trùng
Khánh, tỉnh Cao Bằng ........................................................................ 55
3.2. Ảnh hưởng của sự phát triển du lịch – Giải pháp phát triển .......... 57
Tiểu kết chương 3 ………………………………….………………………… 59
KT LUẬN……………………………………………………………………..….. 61
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO …………………………………..… 62
ẢNH…………………………………………………………………………….…… 63