Bệnh nha chu và cách phòng ngừa
Nha chu liên quan trực tiếp đến mô nâng đỡ quanh
chân răng, bao gồm bệnh của nướu và các bệnh lý
phá hủy mô nâng đỡ sâu bên dưới nướu (xương ổ
răng, dây chằng nha chu...). Nha chu là nguyên
nhân quan trọng gây mất răng.
Bệnh thường diễn biến qua 2 giai đoạn: viêm nướu và
viêm nha chu. Nếu nướu bị viêm, ta sẽ thấy một hoặc
nhiều dấu hiệu sau:
- Nướu đổi màu so với bình thường (hoặc đỏ thẫm, hoặc tím thẫm).
Đánh răng giúp
tránh bệnh nha
chu.
- Nướu sưng lớn hơn bình thường.
- Dễ dàng chảy máu khi chải răng.
- Trường hợp nặng có thể chảy máu tự phát (phát hiện trễ).
- Cảm giác hơi khó chịu.
Nếu kịp điều trị ở giai đoạn này, bệnh sẽ khỏi hẳn. Nếu không, phần lớn
các trường hợp sẽ tiến triển thành viêm nha chu. Lúc đó, dù điều trị thế
nào, bạn cũng không thể hồi phục như cũ vì bệnh đã phá hủy các mô
nâng đỡ răng sâu bên dưới nướu như xương, dây chằng nha chu và xê-
măng. Ở thời kỳ viêm nha chu, nguy cơ mất răng cao.
Có những trường hợp phản ứng viêm bị che lấp hoặc không xảy ra mãnh
liệt khiến ta khó nhận biết, trong khi xung quanh chân răng đã hình
thành các sang thương bệnh lý như mất bám dính, xương ổ bị phá hủy
tạo thành một tổn thương thực thể gọi là túi nha chu. Trong các túi này,
tình trạng nhiễm trùng tiếp tục phát triển. Dần dần, bệnh càng tiến triển
khiến hiện tượng tiêu xương ngày một trầm trọng, răng lung lay, đôi khi
không thể giữ được và phải nhổ đi.
Hãy đến nha sĩ ngay nếu có các biểu hiện viêm nha chu dưới đây:
- Chảy máu nướu khi chải răng.
- Nướu đỏ, sưng, tách ra khỏi răng.
- Hơi thở hôi dai dẳng.
- Có ổ mủ hoặc có mủ chảy ra ở giữa răng và nướu ở vùng cổ răng.
- Răng lung lay hoặc thưa ra, đặc biệt khi nhai.
Thông thường bệnh viêm nha chu xảy ra không rõ ràng, bởi phần lớn
thời gian diễn tiến bệnh không kèm theo triệu chứng đau đặc hiệu. Vì
vậy, việc khám răng miệng định kỳ, trong đó khám toàn diện mô nha
chu, là rất cần thiết.
Nguyên nhân chính gây bệnh nha chu là sự phát triển của vi khuẩn
trong mảng bám răng. Thoạt đầu, trên răng sẽ hình thành một màng
trong suốt bám vào. Nếu không đánh răng đều để loại trừ màng này, nó
sẽ tích tụ, dần dần bị khoáng hóa trở thành vôi răng với lượng vi khuẩn
ngày càng tăng. Các độc tố do vi khuẩn tạo ra xâm nhập mô nướu, gây
viêm. Chúng cũng phá hủy các mô nâng đỡ răng khiến nướu dần tách ra
khỏi mặt răng.
Các yếu tố nguy cơ gây bệnh nha chu bao gồm:
- Chế độ dinh dưỡng và bảo vệ sức khỏe răng miệng không tốt.
- Tâm lý căng thẳng (làm giảm sức đề kháng của cơ thể).
- Hút thuốc lá, bị tiểu đường.
- Các bệnh tác hại đến hệ thống miễn dịch như bệnh bạch cầu, nhiễm
HIV/AIDS.
Để phòng bệnh nha chu, điều quan trọng nhất là đánh răng đều đặn để
loại bỏ mảng bám vi khuẩn trên bề mặt răng và khe nướu. Sáu tháng 1
lần, nên đến nha sĩ khám răng định kỳ và lấy sạch vôi răng, mảng bám ở
những nơi bàn chải không làm sạch được.
Nha sĩ sẽ tư vấn về cách vệ sinh răng miệng như cách chọn lựa bàn chải
đánh răng, sử dụng đúng chỉ nha khoa, chải kẽ răng để lấy sạch mảng
bám. Nha sĩ cũng là người tư vấn chọn lựa thuốc súc miệng, kem chải
răng thích hợp để giúp chúng ta bảo đảm được sức khỏe răng miệng và
dự phòng tốt bệnh nha chu.
Khi đi khám, bạn đừng quên báo với bác sĩ nha khoa những thay đổi về
sức khỏe chung, các thứ thuốc mà mình đang sử dụng như thuốc tránh
thai, chống trầm cảm, tim mạch... vì chúng có thể tác động đến sức khỏe
răng miệng.