ơ ề ả ơ ố ữ ủ ố ổ ơ Đ bài: Bình gi ng kh th sau trong bài th “Bác i!” c a T H u: “Bác s ng nh ư
ờ ấ ủ ơ ụ ặ ữ ể tr i đ t c a ta… S a đ em th , l a t ng già!”
Bài làm
ủ ị ị ễ ồ ờ ố ụ Ngày 291969, Ch t ch H Chí Minh qua đ i. Trong d p l qu c tang lãnh t ạ vĩ đ i, bài
ơ ơ ố ữ ủ ượ ớ ệ ậ th "Bác i!" c a T H u đ c gi i thi u trên báo "Nhân dân", sau này in trong t p th ơ
ổ ơ ố ơ ấ ơ ồ ề ậ ổ ầ "Ra tr n". Bài th g m có 52 câu th th t ngôn, chia đ u thành 13 kh th . B n kh đ u
ể ệ ỗ ươ ườ ổ ơ ữ ợ th hi n n i đau th ng bao trùm sông núi và lòng ng i. Sáu kh th gi a ca ng i công
ổ ơ ủ ồ ớ ố ỗ ươ ườ ệ ứ đ c to l n c a Bác H . Ba kh th cu i nói lên n i th ế ng ti c Ng ự i và nguy n th c
ệ ờ ổ ơ ứ ằ ầ ặ ơ ơ hi n l i Bác d n. Đây là kh th th 7 n m trong ph n 2 bài th "Bác i!":
ư ờ ấ ủ ố “Bác s ng nh tr i đ t c a ta
ừ ọ ỗ Yêu t ng ng n lúa, m i cành hoa
ỗ ờ ự ệ T do cho m i đ i nô l
ơ ụ ặ ữ ể S a đ em th , l a t ng già!”.
ợ ầ ả ớ ạ ơ ồ ươ Đo n th đã ca ng i t m vóc và tâm h n cao c , l n lao; tình yêu th ủ ng mênh mông c a
ồ ủ ệ ẹ ẽ ỗ ơ ộ ồ ộ Bác H kính yêu. M i câu th là m t khám phá, m t nét v tuy t đ p tâm h n c a Bác.
ọ ơ ọ Gi ng th trang tr ng, trang nghiêm.
ơ ứ ấ ộ ờ ộ ẳ ợ ị Câu th th nh t là m t so sánh, m t l i ng i ca kh ng đ nh:
ư ờ ấ ủ ố “Bác s ng nh tr i đ t c a ta”.
ờ ấ ủ ươ ấ ướ ứ ở ủ ươ ẹ “Tr i đ t c a ta” là quê h ng đ t n c, là x s thân yêu c a ta vô cùng t ộ i đ p, r ng
ờ ố ủ ầ ằ ộ ờ ượ ớ l n và vĩnh h ng. Cu c đ i “79 mùa xuân” và đ i s ng tinh th n c a Bác đ c so sánh
ờ ấ ủ ả ủ ằ ớ ườ ợ ầ ớ v i “tr i đ t c a ta” nh m ca ng i t m vóc l n lao và cao c c a Ng ệ ự i. Đó là s nghi p
ứ ướ ứ ưở ứ ủ ạ ạ ồ ạ cách m ng c u n c c u dân, là lí t ộ ng và đ o đ c cách m ng c a Bác H . Đó là m t
ủ ồ ỏ ọ ợ ươ ớ ộ tâm h n trong sáng, thanh cao, thoát kh i m i ràng bu c c a danh l n t i v i cái vô
ế ả ả ộ ượ ộ ồ cùng, cái cao c . Là m t chi n sĩ “Mong manh áo v i, h n muôn tr ng”. Là m t lãnh t ự
ộ ờ ạ ẳ ộ ườ ệ ẹ “M t đ i thanh b ch, ch ng vàng son”. Là m t con ng i Vi t Nam mang cái tên đ p “Ái
ế ả ọ ố ườ ấ ớ ườ Qu c” đã “ôm c non sông, m i ki p ng ể i”. L y thiên nhiên đ so sánh v i con ng i là
ộ ủ ẹ ộ ợ m t cách nói quen thu c c a nhân dân ta. Ca ng i công cha nghĩa m , ca dao có câu:
ấ ờ ư “Công cha nh núi ng t tr i
ẹ ư ướ ể ờ ờ Nghĩa m nh n c ng i ng i bi n Đông”.
ơ ế ề ồ ớ ố ố ữ ề ấ ạ ề Trong nhi u bài th vi t v Bác H , v i l i nói y, T H u đã sáng t o nên nhi u câu
ệ ẹ ơ th tuy t đ p:
ồ ớ “Bác ng i đó l n mênh mông
ể ộ ờ ộ ồ ướ Tr i xanh bi n r ng ru ng đ ng n c non”
(Sáng tháng năm)
“Bác i!ơ
ậ ồ ộ Thôi đ p r i chăng? m t trái tim
ỏ ư ỏ Đ nh sao H a, sáng sao Kim”
(Theo chân Bác)
ơ ế ẽ ố ẹ ươ ủ Ba câu th ti p theo nói lên l s ng cao đ p và trái tim yêu th ng mênh mông c a H ồ
ướ ớ ố ượ ộ ố ề ườ ọ ủ ị Ch t ch h ng t i năm đ i t ng đ u vì cu c s ng con ng ừ i. Bác “yêu t ng ng n lúa,
ế ể ể ượ ừ ố ỗ ọ ỗ m i cành hoa”. Hai v ti u đ i: “t ng ng n lúa // m i cành hoa” là bi u t ề ộ ng v m t nét
ộ ố ề ỗ ả ủ ề ẹ ầ ộ ờ ẹ ủ đ p c a thiên nhiên, v m i thành qu c a cu c s ng c n lao, v cái đ p trong cu c đ i.
ượ ụ ề ẩ ấ ả ề T t c đ u đ ắ ủ c Bác chăm chút, quan tâm. Đó là cách nói n d v tình yêu sâu s c c a
ấ ướ ơ ứ ự ệ ờ ẽ ố ố ớ Bác đ i v i Đ t n c, nhân dân. Câu th th ba “T do cho đ i nô l ” nói lên l s ng cao
ườ ự ấ ự ự ồ ự ẹ ủ đ p c a Ng i. Yêu t ế do và chi n đ u cho t do: “T do cho đ ng bào tôi, t do cho T ố
ố ờ ủ ố ữ ơ ủ ệ ắ ố ố qu c tôi” là ý nguy n su t đ i c a Bác. Câu th c a T H u đã nói lên sâu s c cái g c
ộ ự ủ ườ ướ ượ nhân ái, cái “ham t t b c” c a Ng i “là làm sao cho n c ta đ ộ ậ c hoàn toàn đ c l p,
ượ ự ặ ồ ơ ượ nhân ta đ c hoàn toàn t do, đ ng bào ai cũng có c m ăn, áo m c, ai cũng đ ọ c h c
ưở ẹ ủ ộ ậ ủ ị ồ ự hành”. T do là lý t ng cao đ p c a H Ch t ch. Trong “Tuyên ngôn đ c l p”, Ng ườ i
ế ấ ả ế ớ ề ẳ ộ ộ đã vi t: “T t c dân t c trên th gi ề i đ u sinh ra bình đ ng, dân t c nào cũng có quy n
ướ ề ự ườ ỉ ề ố s ng, quy n sung s ng và quy n t ự ậ do”. S th t, Ng i không ch mang l ạ ự i t do cho
ệ ự ệ ầ ấ ộ dân t c Vi ự t Nam ta, mà còn góp ph n tích c c vào s nghi p đ u tranh giành l ạ ự i t do
ế ớ ứ ộ ố ữ ơ ủ ế ầ ị cho các dân t c b áp b c trên th gi i. Vì th , câu th c a T H u còn mang t m khái
ồ ươ ờ ạ ủ quát: “H Chí Minh là l ng tâm c a th i đ i”.
ể ệ ế ể ạ ơ ố ố ươ ủ Câu th cu i đo n cũng có hai v ti u đ i th hi n tình yêu th ng mênh mông c a Bác
ồ ướ ớ ổ ầ ứ ượ ặ ệ ộ ơ H h ng t i hai l a tu i c n đ c quan tâm đ c bi t trong xã h i là em th và các c ụ
ệ già Vi t Nam:
ơ ụ ặ ữ ể “S a đ em th , l a t ng già”
ữ ể ể ệ ữ ặ ộ ấ ứ ể ộ Ch “đ ”có nghĩa là “đ dành cho”.Ch “t ng” th hi n m t t m lòng, m t cách ng x ử
ế ọ ớ ổ ơ ệ ấ ả vô cùng trân tr ng quý m n. V i tu i th Vi t Nam, Bác đã dành cho t t c tình thân yêu.
ẻ ộ ề ầ ờ San s m t ánh trăng thu sáng ng i. Nhi u cái hôn Bác dành cho các cháu g n xa. Các v ị
ả ư ư ữ ế ề ế ắ lão gi ụ ề cao niên “x a nay hi m” ch c đ u đã v cõi thiên thu, nh ng nh ng chi c áo l a
ụ ẫ ỷ ậ ồ ặ ữ ế Bác H t ng các c , v n mãi mãi là k v t thiêng liêng mà con cháu gi ờ gìn đ n muôn đ i
ơ ề ả ứ ệ ố ứ ư ữ mai sau ? C ba câu th đ u vi ế ướ t d i hình th c li ự t kê và đ i x ng, t a nh nh ng trang
ồ ượ ở ộ ầ ỗ ưở ở ộ ư ờ ủ đ i c a Bác H đ c d n m r ng ra. Và m i chúng ta t ầ ng nh đang m r ng t m
ế ắ ầ ồ ươ ư ế ơ ồ m t và tâm h n chi m lĩnh d n “h ng nhân ái” H Chí Minh, nh nhà th Ch Lan Viên
đã vi t:ế
ặ ấ ỏ ươ “Đoá hoa sen m t đ t t a h ờ ng tr i
ươ ồ ấ H ng nhân ái th m vào h n ta mãi”
ố ữ ủ ạ ơ ượ ỹ ệ ư ọ Đo n th trên đây c a T H u không có hình t ng m l ơ , nh ng đ c lên, “tình th ,
ươ ơ ứ ệ ấ ơ ồ ố ữ h ị ồ ng th , h n th ” c quy n l y lòng ta mãi. T H u đã dùng cách nói bình d , h n
ể ể ệ ẹ ả ạ ồ ồ nhiên đ th hi n cái cao c vĩ đ i, đó là tâm h n và nhân cách cao đ p H Chí Minh. Các
ữ ượ ử ụ ể ặ ấ ố ị v ng đ ầ c s d ng: “s ng”, “yêu”, “cho”, “đ ”, “t ng” đã cho th y ngòi bút nhu n
ị ế ủ ế ề ạ ơ ồ ở nh , tinh t ố ữ c a T H u khi vi t v Bác H kính yêu. Đo n th trên đã tr thành câu hát
ắ ế ỗ ườ ớ ề ự ế ơ ạ ủ c a m i chúng ta khi nh c đ n tên Ng i v i ni m t hào và lòng bi t n vô h n.