ơ ế ề ề ươ ươ ế ả Đ bài: Bình gi ng hai câu th vi t v quê h ng đau th ng trong chi n tranh
ấ ướ ễ ữ ồ ả ủ c a Nguy n Đình Thi trong bài Đ t n c: Ôi nh ng cánh đ ng quê ch y máu/ Dây
ờ ề thép gai đâm nát tr i chi u
Bài làm
ơ ấ ướ ượ ễ ầ Bài th Đ t n c (19481955) đ c Nguy n Đình Thi thai nghén trong 8 năm, g n nh ư
ấ ướ ứ ề ế ề ả ộ ố ố su t chi u dài cu c kháng chi n ch ng Pháp. C m h ng v “đ t n c” đ ượ ấ ủ c p , tích
ộ ả ơ ổ ứ ể ồ ơ ợ lũy và đã “chín” trong h n th ông. Đó là m t c m h ng th t ng h p – khái quát đ có
ể ự ộ ượ ấ ướ ả ả ổ ợ th d ng lên m t t ng đài Đ t n c khái quát – t ng h p. Ngay c hình nh đ t n ấ ướ c
ươ ế ượ ạ ơ đau th ng trong chi n tranh cũng đ ơ c nhà th cô đúc l ứ i trong hai câu th hàm ch a
ề nhi u ý nghĩa:
ữ ả ồ Ôi nh ng cánh đ ng quê ch y máu
ề ờ Dây thép gai đâm nát tr i chi u.
ợ ả ữ ự ủ ầ ắ ả ơ ỉ ấ Ch hai câu th 14 ch mà thi sĩ đã d ng lên đ y đ , sâu s c và g i c m hình nh đ t
ướ ươ ủ ệ ủ ạ n c đau th ế ng trong chi n tranh h y di ề ấ t tàn b o c a quân thù. Câu trên nói v đ t,
ướ ả ấ ờ ề ờ ị ủ ề ấ ả ờ ị câu d i nói v tr i.’ Đ t: ch y máu. Tr i: b đâm nát. C đ t tr i quê ta đ u b h y di ệ t
ủ ế ạ ặ ướ ữ ả ồ ở b i chi n tranh tàn b o c a quân gi c n c. “Nh ng cánh đ ng quê ch y máu” là hình
ả ộ ố ủ ề ậ ấ ỗ ờ ầ nh c a n i đau v t ch t, còn “dây thép gai đâm nát tr i chi u” là cu c s ng tinh th n,
ả ạ ả ị ươ ả ấ ờ ổ ộ ố ậ ả ố tình c m đã b chà đ p th m th ậ ng. V y là, c đ t tr i T Qu c ta, c cu c s ng v t
ầ ủ ủ ế ấ ị ệ ư ỗ ch t và tinh th n c a dân ta đã b chi n tranh h y di t tan tành. N i đau xót nh đúc l ạ i
ừ ả ơ ạ ộ ỗ ừ ữ ứ ệ ấ trong t ng hình nh th , nén l i trong t ng ch . M t n i đau toàn đi n, ch a ch t căm
h n.ờ
ụ ể ữ ễ ế ồ ở Nguy n Đình Thi không nói đ n nh ng cánh đ ng quê c th mà ữ đây là nh ng cánh
ấ ướ ả ồ ượ ồ đ ng quê đ t n c đã ch y máu. Cánh đ ng quê đã đ ể c khái quát mang ý nghĩa bi u
ấ ướ ư ủ ả ấ ầ ồ tr ng cho đ t n c, c n chú ý cách nói c a thi sĩ: cánh đ ng quê ch y máu. Trong đ t ch ỉ
ướ ồ ạ ể ả ượ có n c, không có máu thì sao cánh đ ng quê l i có th ch y máu đ c? Đó chính là c ơ
ể ổ ả ố ướ ạ ủ ệ ủ ả ơ th T Qu c, đang ch y máu d i bom đ n h y di ứ t c a quân thù, Hình nh th giàu s c
ưở ả ả ồ ứ ợ g i và s c liên t ng, cánh đ ng quê mà ch y máu thì đó là hình nh khái quát sâu s c v ắ ề
ế ỗ ớ ớ ộ ồ ỗ n i đau l n trong chi n tranh. Và n i đau càng l n thì t ấ i ác quân thù càng ch ng ch t.
ư ế ứ ễ ế ả ẳ ồ ị ề H n là Nguy n Đình Thi đã ch ng ki n nhi u c nh đ ng quê b tàn phá nh th nên đã
ạ ơ ầ ấ ượ ả ả ồ khái quát l i thành hình nh “cánh đ ng quê ch y máu” trong câu th đ y n t ng này.
ứ ế ạ ạ ủ ệ ộ ớ Đ n câu th hai l ẻ i là m t cách nói m i m và hi n đ i c a thi sĩ:
ề ờ Dây thép gai đâm nát tr i chi u.
ế ệ ạ ả ả ạ ợ ủ “Dây thép gai” là hình nh tàn b o, man r c a chi n tranh hi n đ i. Hình nh này đã đi
ự ố ậ ễ ệ ấ ạ ớ ơ ớ ờ vào câu th Nguy n Đình Thi v i cách nói cũng r t hi n đ i trong s đ i l p v i “tr i
ề ề ả ờ ờ ả ặ ả ắ ờ chi u”. Tr i chi u là kho ng tr i êm , bình l ng, là kho nh kh c th i gian dành cho
ộ ố ủ ả ồ ườ ớ ươ ợ ể ượ ọ cu c s ng tâm h n, tình c m c a con ng i, g i nh th ng, hi v ng – là bi u t ng cho
ườ Ở ờ ạ h nh phúc bình th ng mà ai cũng có. ề đây “dây thép gai” đã đâm nát “tr i chi u”.
ủ ế ệ ế ả ờ ố ủ ả ườ Chi n tranh đã h y di ầ t đ n c đ i s ng tinh th n, tình c m c a con ng i không buông
ữ ữ ề ả ờ ọ ớ ộ tha nh ng kho ng tr i chi u xanh hy v ng, tím nh nhung. M t ch đâm nát mà nhói đau,
ơ ự ậ ấ ỗ ố mà căm u t. Nhà th th c đã nói lên cái n i đau t n cùng và cũng t ế ậ cáo đ n t n cùng t ộ i
ủ ủ ế ệ ẻ ạ ờ ác c a quân thù trong chi n tranh h y di ớ t. Đó là nh cách nói m i m và sáng t o mang
ơ ệ ữ ấ ạ ươ ộ ậ ụ ể ắ ể dáng d p nh ng câu th hi n đ i ph ọ ng Tây. Thi sĩ đã đ cho m t v t c th , s c, nh n
ộ ệ ậ ả ơ ộ ừ ượ ề ằ ờ (dây thép gai) đ m nét m t v t êm , th m ng, tr u t ng (tr i chi u) nh m tăng thêm
ứ ố ạ ế ườ ủ ự s dã man tàn b o c a nó, tăng thêm s c t cáo chi n tranh phi nghĩa. Ta th ặ ng g p
ơ ư ế ủ ấ ướ ữ ả ễ nh ng câu th nh th c a Nguy n Đình Thi, ngay c trong bài Đ t n c:
ề Xi ng xích chúng bay không khóa đ ượ c
ấ ầ ờ ầ Tr i đ y chim và đ t đ y hoa
ắ ượ ạ Súng đ n chúng bay không b n đ c
ướ ươ Lòng dân ta yêu n c th ng nhà.
ự ỉ ượ ấ ướ ươ ơ Ch hai câu th mà d ng lên đ ả c hình nh đ t n c đau th ậ ế ng trong chi n tranh th t
ồ ủ ợ ả ư ơ ướ ế hàm súc và g i c m. Đó là do tài năng và tâm h n c a nhà th . Nh ng tr c h t và quan
ể ấ ắ ố ọ ộ ế ổ tr ng nh t, là do thi sĩ đã s ng sâu s c trong lòng dân t c, đã hi u và yêu tha thi ố t T qu c
ơ ề ấ ướ ứ ữ ể ể ả mình, đã “chín” trong c m h ng th v “đ t n c”, đ có th khái quát thành nh ng hình
ả ề ư ị ư ơ ườ ở ườ ễ nh th cô đúc, nhi u d v , d vang. Ng i ta nói Nguy n Đình Thi có s tr ng khi nói
ươ ế ề ấ ướ v đ t n c đau th ư ế ng trong chi n tranh chính là nh th .