Bơm VE điều khiển điện tử có cơ cấu ga điện từ
Cấu tạo bơm VE điều khiển điện tử có cơ cấu ga điện từ về cơ bản giống bơm VE
loại thường. Nhưng ở đây thay cho hệ đòn dẫn ga và bộ điều tốc ly tâm là có cấu
ga điện từ.
a. Cấu tạo:
Cấu tạo bơm VE điều khiển điện tử có cơ cấu ga điện từ về cơ bản giống bơm VE
loại thường. Nhưng ở đây thay cho hệ đòn dẫn ga và bộ điều tốc ly tâm là có cấu
ga điện từ. Bộ điều khiển phun sớm cũng giống như loại bơm thường nhưng có
thêm van điều khiển phun sớm.
Hình 1:Bơm cao áp VE
1- Trục bơm; 2- Bơm sơ cấp; 3- Vành con lăn;
4- Bộ điều khiển phun sớm; 5- Cam đĩa;
6- Quả ga; 7-Van điện từ điều khiển phun sớm;
8- Van triệt hồi; 9- Piston bơm; 10- Xylanh bơm;
11- Van điện từ cắt nhiên liệu; 12- Cơ cấu điều ga;
13- Cảm biến mức ga; 14- Chốt điều khiển quả ga.
b. Hoạt động của bơm:
Bơm sơ cấp hút nhiên liệu từ bình, nén trong thân bơm tới áp suất p1 và sử dụng
một piston để đưa nhiên liệu áp suất cao tới mỗi vòi phun bằng chuyển động tịnh
tiến và quay. Cơ cấu ga điện từ điều khiển lượng nhiên liệu phun và kiểm soát tốc
độ của động cơ để ngăn động cơ chạy quá tốc độ và ổn định tốc độ chạy không tải.
Cơ cấu điều khiển phun sớm sử dụng một van TCV để thực hiện điều khiển phun
sớm.
Khi bật khóa điện ON, van điện từ cắt nhiên liệu mở đường dầu từ khoang bơm
đến khoang xylanh. Bơm sơ cấp quay hút nhiên liệu từ bình nhiên liệu, qua bộ
lắng đọng nước và bộ lọc nhiên liệu, đi vào khoang bơm tạo ra áp suất p1.
Trong hành trình sang trái của piston 9, rãnh xẻ ở đầu piston trùng với cửa nạp thì
dầu có áp suất p1 từ khoang bơm được đưa vào khoang xylanh 10.
Trong hành trình piston 9 vừa quay vừa sang phải thì phần không có rãnh xẻ ở đầu
piston che lấp cửa nạp dầu. Khi đó dầu trong khoang xylanh bị nén tạo áp suất
tăng lên. Khi áp suất nén trong khoang xylanh đủ lớn thì van ngắt dầu mở, dầu cao
áp được đưa đến vòi phun qua ống cao áp, từ đó nhiên liệu được vòi phun phun
vào buồng cháy.
Trong hành trình tiếp theo, quá trình nạp, nén và phun nhiên liệu cũng được thực
hiện tương tự đối với các xylanh khác của động cơ. Việc này được thực hiện nhờ
một lỗ trích giữa piston bơm (gọi là cửa chia dầu) và đầu chia của bơm.
c. Một số chi tiết khác của bơm:
+Bơm sơ cấp:
Bơm sơ cấp kiểu cánh gạt bao gồm 4 cánh gạt và một roto. Trục dẫn động quay
roto và nhờ có lực ly tâm mà các cánh gạt ép nhiên liệu lên thành trong của buồng
áp suất. Do trọng tâm của roto lệch so với tâm của buồng nén nên nhiên liệu giữa
các cánh gạt bị nén và đẩy ra ngoài.
Hình 2 :Bơm sơ cấp và van
+Piston bơm:
Piston có 4 rãnh hút, một cửa phân phối, một cửa tràn và một cửa cân bằng áp suất.
Cửa tràn và cửa phân phối đặt thẳng hàng với lỗ vào ở tâm piston.Nhiên liệu được
hút từ rãnh hút của piston, sau đó được nén mạnh qua van phân phối từ cửa van
phân phối và bơm vào vòi phun.
Hình 3 : Piston bơm cao áp
+Cơ cấu ga điện từ:
Hình 4 : Cơ cấu ga điện từ bơm VE
1- Trống lớn; 2- Lò xo hồi vị trống lớn; 3- Trống nhỏ;
4- Cuộn hút; 5- Quả ga; 6- Piston bơm cao áp
Hoạt động:
Khi ECU gửi xung đến cuộn dây, cuộn dây sinh ra từ trường làm trống lớn xoay
kéo theo trống nhỏ xoay chốt lệch tâm gạt quả ga trên piston làm thay đổi hành
trình bơm (hành trình có ích).
Lực từ trường do cuộn dây sinh ra tác động lên trống lớn và để cân bằng với lực từ
trường đó thì lò xo hồi vị được lắp đối diện với trống lớn. Trống lớn có một trục
được lắp lệch tâm và trục này được lắp với một trống nhỏ, trên trống nhỏ lại có
một chốt lệch tâm được cắm vào lỗ trên quả ga.
Khi muốn thay đổi công suất và tốc độ của động cơ thì người lái tác động lên bàn
đạp ga và thông qua cảm biến chân ga, tín hiệu được gửi về ECU và ECU nhận
thêm một số tín hiệu khác như: NE, THW, VG…để xuất ra những chuỗi xung
nhằm thay đổi cấp cho cuộn điều khiển của cơ cấu điều ga điện từ tạo nên từ
trường có lực từ trường biến thiên tác động vào trống lớn. Từ trường tác động vào
trống lớn làm trống lớn xoay một góc, kéo theo trống nhỏ cũng xoay đi một góc.
Khi đó chốt lệch tâm trên trống nhỏ sẽ gạt quả ga tiến lên hay lùi lại để điều chỉnh
lượng nhiên liệu phun.