Cao răng “Sát thủ” trong
miệng
Cao răng gây ra nhiều bệnh răng miệng, nặng
nhất là bệnh nha chu làm tiêu xương, đau buốt
răng khi ăn uống, thậm chí mất răng vĩnh viễn.
Hàng trăm loại vi khuẩn trú trong khoang miệng
Theo GS Trần Văn Trường – Chủ tịch Hội Răng
hàm mặt Việt Nam, miệng là môi trường tạp khuẩn,
vi khuẩn tụ ngay trong vôi răng, cao răng. Nhiều
nghiên cứu đã chứng minh rằng, trong miệng có tới
vài trăm loại vi sinh vật trú ngụ, vãng lai. 70% trọng
lượng mảng bám là vi khuẩn (1mg mảng bám bằng
đầu tăm chứa hàng tỉ vi khuẩn) và nếu không giữ gìn
vệ sinh răng miệng, số vi khuẩn này sinh sôi nảy nở
rất nhanh.
Bác sĩ Hòa Thị Phương (Nha khoa Hoà Phương, Hà
Nội) cho biết: “Sau khi ăn thường có lớp màng bám
trên răng, nếu không vệ sinh răng miệng sạch, màng
này ngày càng dày lên thành mảng bám và dần cứng
thành cao răng. Khi mảng bám còn mềm, dùng bàn
chải, chỉ nha khoa có thể làm sạch. Nhưng khi đã
thành cao răng chỉ có nha sĩ với dụng cụ chuyên
dùng mới “trị” được”.
Trong trường hợp bị cao răng nặng, gây viêm lợi sẽ
rất nguy hiểm vì nó ăn sâu vào túi lợi, xương ổ răng.
“Vi khuẩn theo đường máu vào các phù tạng, khớp,
thận, tim gây van tim, vôi hoá”… GS Trần Văn
Trường cảnh báo.
Theo bác sĩ Hồng Anh, Trưởng phòng Tư vấn, hỗ
trợ khách hàng (Nha khoa Lan Anh, TP Hồ Chí
Minh), nhiều khách tới khám thú nhận từ bé tới lớn
chưa hề đi lấy cao răng. Càng không biết rằng miệng
hôi, hơi thở hôi do những mảng bám, cao răng gây
nên. Viêm lợi lâu sẽ tấn công, phá hủy dần vùng
quanh răng, dẫn tới tổn hại xương. Khi lợi không
còn bám chặt vào răng sẽ xuất hiện những hố lõm là
những ổ vi trùng gây bệnh. Cao răng còn có thể gây
viêm tuỷ ngược dòng, các bệnh ở niêm mạc miệng
như viêm, lở miệng, viêm amidan, viêm họng…
Có thể gây rụng răng hàng loạt
Sau khi ăn nên dùng chỉ nha khoa lấy thức ăn giắt
trong kẽ răng.
Theo bác sĩ Võ Quốc Tuấn, khi chảy máu lợi tự
phát, viêm nướu, lợi chưa tụt… là biểu hiện bệnh
nha chu nhẹ, cần đi khám để được điều trị ngay. Lúc
này là giai đoạn đầu, dễ chữa, ít tốn kém, chưa tổn
hại nhiều tới răng. Nếu để bệnh nha chu tới giai
đoạn cuối thường nghiêm trọng vì miệng thường
xuyên bị đắng; lợi teo rút, răng vĩnh viễn bị lung lay
hay tách khỏi lợi; khớp cắn thay đổi, gây rụng răng
hàng loạt (ở người lớn tuổi), sẽ khó chữa và tốn kém
hơn.
Theo bác sĩ Hòa Thị Phương, không nên đợi có cao
răng mới đi lấy, vì khi thành cao thì lợi đã tổn
thương. Cần đi lấy cao răng thường xuyên để loại trừ
vi khuẩn và những mầm mống bệnh.
Hiện có 2 phương pháp lấy cao răng phổ biến: Nếu
dùng máy thổi cát làm sạch cao răng sẽ hạn chế
được lây nhiễm chéo, nhưng dễ bị rỗ bề mặt răng,
mảng bám hình thành nhanh hơn, dễ nhiễm màu và
rất khó lấy cao răng dưới nướu. Dùng máy siêu âm
lấy cao răng triệt để hơn (nhất là người nhiều cao),
chỉ mất 20 – 45 phút, gồm cả đánh bóng răng, ít bị
đau và chảy máu hơn. Nhược điểm là nếu dụng cụ
và thiết bị lấy cao răng không tiệt trùng nghiêm ngặt
dễ có nguy cơ lây nhiễm bệnh.
GS Trần Văn Trường khuyến cáo nên khám răng
định kỳ và lấy cao răng thường xuyên 3 tháng/lần.
Ngoài ra, cần tạo thói quen đánh răng ngay sau khi
ăn, mỗi lần đánh răng 2-3 phút, chải kỹ cả 3 mặt của
hàm răng theo chiều dọc chứ không đánh ngang cổ
răng. Nên dùng chỉ nha khoa làm sạch những kẽ
răng bên trong.
Để nhận biết phòng khám nha khoa an toàn, bác sĩ
Hồng Anh cho biết, tất cả các dụng cụ tiệt trùng đều
đựng trong túi nilon màu xanh, niêm phong, dập
máy. Khi khách tới khám mới xé và lấy ra để chắc
chắn không lây bệnh cho khách. Nếu đã từng viêm
nướu – nha chu hay đang có dấu hiệu cần khám
thường xuyên hơn.
Cách bảo vệ răng
- Mỗi ngày 1 lần cần súc miệng bằng nước muối,
nước súc miệng Listerine 1 – 2 phút. Mỗi tối lấy 1/3
nắp, pha thêm nước súc kỹ 2-3 phút. Tuy nhiên, loại
nước này chỉ dùng buổi tối, không dùng nhiều vì có
chất sát trùng gây khô niêm mạc, làm mất cân bằng
vi khuẩn trong miệng.
- Hạn chế ăn đồ ngọt, chất cay nóng như bia, rượu,
ớt, gừng…
- Khi bị viêm lợi, bệnh nha chu phải chữa dứt điểm.
Nên dùng bàn chải máy được thiết kế đặc biệt,
chuyển động dễ, đầu bàn chải nhỏ để chải sâu vào
những khe kẽ răng và mát xa vùng nướu để bớt
viêm. Đầu bàn chải phải thay 2 tháng/lần