Cắt amidan, nạo V.A. Khi nào
thì nên làm?
Hiện nay ở nước ta vấn đề viêm V.A
và A Amidan vẫn là một nguyên nhân
đến khám nhiều nhất ở các phòng
mạch nhi khoa, cũng như Tai mũi
họng trẻ em. Các bà mẹ luôn thắc
mắc có đúng con mình bị viêm VA hoặc Amidan
hay không? Khi nào thì nên nạo V.A, cắt
Amidan? V.A và Amidan có vai trò gì trong cơ thể:
Chúng tôi xin giới thiệu lời giải thích của Viện Hàn
Lâm Nhi khoa Hoa Kỳ tới tất cả các bà mẹ có thắc
mắc về vấn đề V.A và Amidan của con mình tại
phòng khám. Đây là những thông tin có tính chất
tham khảo. Bác sĩ sẽ giúp bạn có những quyết định
cụ thể cho từng trường hợp.
1. Amidan và V.A: Trông giống như thế nào và
nhiệm vụ của chúng là gì?
Amidan là một khối hình hạch nhân màu hồng nằm ở
hai bên họng của bạn. Ở một số trẻ em thì Amidan rất
nhỏ ngược lại ở một số trẻ khác thì A lại to mà không
phải là bất thường. Bạn có thể nhìn thấy Amidal nếu
bạn nhìn vào họng với một cái đèn pin. Nếu lấy cái
thìa để đè lưỡi thì sẽ nhìn thấy rõ hơn, nhưng làm
như vậy thường làm cho trẻ buồn nôn. Đôi khi lưỡi gà
là một thùy thỗng xuống từ vòm khâu cái có hình lưỡi
gà làm cho bạn tưởng nhầm là Amidan.
V.A là một tổ chức có cùng bản chất như Amidan: Là
những đám tổ chức trông giống như một chùm nho.
Vị trí của nó cao hơn so với A và nằm ở vùng vòm
họng, phía sau của mũi. Vùng này được gọi là vùng
họng mũi. Vùng này thông thường không thể nhìn
thấy nếu không có một cái gương nhỏ đặc biệt.
Cả A và V.A đều sản xuất ra kháng thể để chống lại
sự viêm nhiễm, tuy nhiên trong cơ thể có rất nhiều
nơi, có tổ chức giống như V.A và A cùng sản xuất ra
kháng thể nên có người ta nhận xét rằng : Trẻ em
hình như cũng không bị nhiễm trùng nhiều hơn sau
khi hai tổ chức sinh kháng thể là A và V.A được lấy
bỏ (được cắt).
2. Thế nào là viêm Amidan: Khi con bạn bị ốm: Một
trong những dấu hiệu của viêm A là sưng hai Amidan.
Ngoài ra cũng còn có một vài dâú hiệu khác dưới
đây:
Amidal trông đỏ hơn bình thường.
Có những đám trắng hoặc vàng phủ trên Amidal.
Thay đổi giọng nói do A sưng lên, nói giọng "ồm
ồm".
Đau họng.
Nuốt khó và đau. Nổi hạch ở cổ.
Sốt.
3. Cái gì là dấu hiệu của quá phát V.A. (V.A to)
Khi V.A của con bạn bị "to", sưng. Trẻ thường có biểu
hiện khó thở qua mũi, hoặc bạn sẽ thấy con bạn phải
há mồn để thở.
Ở một số trẻ hiện nay người ta chưa biết tại sao V.A
lại trở nên to. Ở một số trẻ khác, nguyên nhân có thể
do cúm hoặc nhiễm trùng. V.A to rất hay gặp ở trẻ
nhỏ. Một số trẻ đã có V.A to ngay từ khi mới đẻ, đứa
trẻ này vẫn phát triển bình thường và không có dấu
hiệu của viêm nhiễm.
Một số dấu hiệu của V.A to:
Thở bằng mồm thay vì thở bằng mũi trong hầu
hết thời gian.
Có tiếng khò khè khi thở ban ngày.
Có tiếng ngáy khi ngủ đêm.
Thỉnh thoảng có ngừng thở vài dây trong đêm,
khi ngủ ngáy.
Bạn hãy trao đổi ngay với bác sĩ nhi khoa, hay bác sĩ
tai mũi họng của bạn khi con bạn có một trong các
dấu hiệu trên, kéo dài vài tuần.
4. Điều trị Amidal to và V.A to như thế nào?
Nếu con bạn bị ốm kèm theo có sưng một cách đột
ngột bác sĩ nhi khoa của bạn sẽ quệt họng để tìm vi
trùng: xem có phải là viêm Amidal do liên cầu không.
Nếu kết quả xét nghiệm đúng là do vi khuẩn liên cầu:
thì đứa trẻ sẽ được cho dùng kháng sinh. Rất nhiều
trẻ có "to" Amidan và V.A kéo dài mà không có một
nguyên nhân nhiễm khuẩn rõ rệt. Thông thường thì
Amidal và V.A phải nhỏ đi mà không cần điều trị.
Phẫu thuật cắt Amidal và nạo V.A trong trường hợp
Amidal và V.A to thường xuyên, kéo dài. Hiện nay
được coi là một phương pháp điều trị tốt nhất. Ngày
Viện Hàn Lâm nhi khoa Mỹ cho rằng.
a. Cần phải có chỉ định tuyệt đối (bắt buộc phải cắt)
trong những trường hợp sau đây:
Amidal hoặc V.A làm ảnh hưởng đến sự "thở"
của đứa trẻ (làm cho trẻ khó thở).
Amidal to làm ảnh hưởng đến nuốt của trẻ
V.A to làm thở không thoải mái và ảnh hưởng
đến giọng nói của trẻ và có nguy cơ làm biến rạng
dạng mặt của trẻ. Trong trường hợp này chỉ cần nạo
V.A.
b. Chỉ định cắt Amidal, nạo V.A tương đối (không
nhất thiết phải cắt ngay)
Trẻ hàng năm bị đau họng nhiều lần. Đặc biệt là
do liên cầu, hoặc làm ảnh hưởng nhiều đến sức
khỏe.
Con của bạn có A, V.A to làm ảnh hưởng nhẹ:
Nuốt, thở.
Con của bạn có hạch dưới hàm sưng và kéo dài
> 6 tháng thậm chí được điều trị bằng kháng sinh.
Con bạn thường xuyên bị viêm tai, cho dù bạn
được điều trị bằng thuốc hoặc đặt ống. Loại này chỉ
cần nạo V.A
5. Tôi phải làm gì nếu con tôi cần phải cắt Amidal
hoặc nạo V.A?
Nếu con bạn cần phải phẫu thuật. Bạn cần giải thích
cho con bạn điều gì sẽ xảy ra: Trước khi cắt, trong khi
cắt, sau khi cắt. Không nên giữ bí mật, về phẫu thuật
đối với cháu: thà chúng ta thẳng thắn giải thích rõ cho
cháu còn hơn là để cho cháu với nỗi sợ hãi và những
câu hỏi không được trả lời hoặc giải đáp. Cần phải
cho cháu làm quen với khung cảnh ở bệnh viện và
saün sàng trả lời những câu hỏi cho cháu nếu có.
Nếu bệnh viện cho phép: Thì tốt nhất là chúng ta luôn
ở bên cháu trong thời gian ở bệnh viện. Phẫu thuật
có thể làm cho cháu hoảng hốt (stress tinh thần). Tổn
thương này có thể giảm đi nên cho phép cháu luôn ở
bên người thân hay nhân viên phòng mổ có thái độ
thân thiện đối với cháu trước và sau trong thời gian
phẫu thuật.
Thông tin này giúp bạn hiểu được thế nào là A và
V.A. Khi nào cần phải điều trị, và các cách khác nhau
để điều trị. Nếu bạn có nghi vấn về A - V.A hãy đưa
cháu khám bác sĩ chuyên khoa, bác sĩ giúp bạn có
quyết định thích hợp cho từng trường hợp cụ thể.
