Tiết 86.
Câu cảm thán
A. Mục tiêu:
1/. Kiến thức:
Hiểu được ý nghĩa tư tưởng của bài thơ, từ việc đi đường gian lao mà nói lên
bài học đường đời, đường cách mạng.
Cảm nhận được sức truyền cảm nghệ thuật của bài thơ rất bình dị, tự nhiên
mà chặt chẽ, mang ý nghĩa sâu sắc.
2/. Kĩ năng:
Sử dụng câu cảm thán trong những trường hợp cần thiết, biết nhận dạng và
phân tích chức năng của câu cảm thán.
3/.Thái độ: Giáo dục HS ý thức Học tập
B. Các hoạt động dạy học:
- Kiểm tra bài cũ: Đặt câu nghi vấn với các mục đích.
- Bộc lộ cảm xúc.
- Phủ định; cầu khiến.
- Bài mới:
GV HS Nội dung cần đạt
Hướng dẫn học sinh - Đọc ví dụ I. Đặc điểm hình thức và chức
thực hiện các câu hỏi - Trả lời câu hỏi năng.
tìm hiểu bài: 1. Tìm hiểu bài (VD SGK)
- Câu cảm thán? "Hỡi ơi Lão Hạc!"
-Vì sao em biết đó là "Than ôi!"
câu cảm thán? Dựa vào các từ "Hỡi ơi" "than ôi"
(từ ngữ cảm thán); dấu chấm than
cuối câu; khi đọc phải đọc với
giọng diễn cảm.
-Tìm thêm VD về câu Tìm VD - Chao ôi!
cảm thán? - Cảnh ở đây tuyệt quá!
GV: +Cá biệt có - Khốn khổ thay thân phận nó!
trường hợp câu cảm
thán kết thúc = dấu (.),
(...) và không phải tất
cả các câu được đọc
diễn cảm, kết thúc
bằng dấu (!) đều là câu
cảm thán (bài cũ).
+ Người viết có thể
bộc lộ cảm xúc bằng
nhiều kiểu câu khác
(NV, TT, cầu khiến)
nhưng trong câu cảm
thán, cảm xúc, của
người viết (nói) được
biểu thị bằng phương
tiện đặc thù: từ ngữ
cảm thán.
- Em cần nhớ gì về Trình bày theo 2. Ghi nhớ.
câu cảm thán? ghi nhớ. - Câu cảm thán:
1 học sinh đọc + Có những từ ngữ
to ghi nhớ tr44 +Dùng để bộc lộ cảm xúc của
người nói, người viết.
- Khi viết thường kết thúc bằng
dấu (!)
II. Luyện tập:
Bài tập 1:
- Không phải tất cả các câu trong đoạn trích đều là câu cảm thán.
- Chỉ có các câu sau mới là câu cảm thán:
+ Than ôi!
+ Lo thay!
Có các t(cid:0) ng(cid:0) c(cid:0)m thán + Nguy thay!
+ Hỡi cánh rừng ghê gớm của ta ơi!
+ Chao ôi, có biết đâu rằng:...
Bài tập 2: Tất cả các câu đều bộc lộ cảm xúc nhưng không có câu nào là câu cảm
thán.
a. Lời than thở của người nông dân dưới chế độ phong kiến
b. Lời than thở của chinh phụ trước nỗi truân chuyên do CT gây ra.
c. Tâm trạng bế tắc của nhà thơ trước cuộc sống
d. Sự ân hận của dế mèn trước cái chết thảm thương của DC.
Bài tập 3: Đặt 2 câu cảm thán để bộc lộ cảm xúc.
- Học sinh tự đặt (2 học sinh lên bảng, GV + học sinh nhận xét)
Bài tập 4: Hướng dẫn ôn lại kiến thức về các kiểu câu NV, TT, CK vừa học.
Dặn dò: -Tập đặt câu cho mỗi kiểu câu.
- Soạn bài tiếp theo.
