Chỉ tiêu thời gian thu hồi vốn đầu tư
Trước khi bước vào thực hiện một dự án nào đó, nhà đầu tư luôn luôn quan
tâm đến thời gian hoàn vốn: sẽ mất bao lâu để một phi vụ đầu tư có thể thu
hồi lại số vốn đã bỏ ra một cách nhanh nhất.
Câu trả lời là: Chỉ tiêu thời gian thu hồi vốn đầu tư (T)
Đặc biệt hơn, chỉ tiêu thu hồi vốn sẽ giúp nhà đầu tư quyết định mức sản lượng
mà tại đó tổng khoản tiền thu được sau thuế từ một sản phẩm hay một khoản đầu
tư trang trải được tổng chi phí cố định của nó. Nhưng trước khi thực hiện tính toán
này, bạn cần hiểu một số khái niệm sau:
* Thời gian hoàn vốn đầu tư (T): Là khoảng thời gian cần thiết mà dự án tạo
ra dòng tiền thu nhập bằng chính số vốn đầu tư bỏ ra để thực hiện dự án.
* Vốn đầu tư: Là số tiền mà nhà đầu tư bỏ ra để thực hiện một dự án hay một
hoạt động kinh doanh nào đó.
* Thu nhập hàng năm : Là số tiền nhà đầu tư thu về cuối mỗi năm. Trong dự án
đầu tư, thu nhập hàng năm này chủ yếu từ nguồn lợi nhuận của dự án và khấu hao
tài sản cố định của dự án đó.
Với những khái niệm được định nghĩa trên đây, chúng ta có thể làm một phép
tính để tìm ra đáp án cho biểu thức sau:
Thời gian thu Vốn đầu tư
= ------------------------------
hồi vốn Thu nhập hàng năm
Sau đây là cách làm:
* Đối với Dự án có thu nhập đều đặn hàng năm thì thời gian thu hồi vốn đầu tư
được xác định giống như công thức trên.
* Đối với Dự án có thu nhập không đều đặn, bất ổn ở các năm thì thời gian thu
hồi vốn được xác định như sau:
Trước tiên, xác định số vốn đầu tư còn phải thu hồi ở cuối mỗi năm bằng cách
lấy tổng mức vốn đầu tư trừ đi thu nhập của năm đó (bao gồm khấu hao và lợi
nhuận ròng)
(Lợi nhuận ròng là lợi nhuận sau khi đã nộp thuế hoặc khấu trừ thuế)
Sau đó, nếu vốn đầu tư còn phải thu hồi nhỏ hơn số thu nhập của năm kế tiếp,
thì ta lấy số vốn đầu tư chưa thu hồi hết đó chia cho số thu nhập bình quân 1 tháng
của năm kế tiếp để tìm ra số tháng còn phải tiêp tục thu hồi vốn đầu tư.
Kết quả phép tính này chính là lượng thời gian, tức là khoảng thời gian cần
thiết mà nhà đầu tư bỏ ra để thu hồi vốn đầu tư.
Để thấy được sự phân tích chỉ tiêu thu hồi vốn đầu tư trong thực tế, chúng ta hãy
xem ví dụ sau:
Một doanh nghiệp muốn đầu tư để mua một dây chuyền sản xuất để đưa vào
sử dụng ngày 1/1/2009. Giám đốc doanh nghiệp còn có sự do dự giữa máy A mới
hoàn toàn, giá mua 700tr, m áy B là máy cũ có giá mua là 500tr. Hai máy này đều
khấu hao theo phương pháp tuyến tính trong 5 năm. Thuế TNDN 28%. Các số liệu
liên quan:
* M áy A:
STT
Năm
Chỉ tiêu
2009
2010
2011
2012
2013
1 LNST 20 40 70 70 70
2 KH TSC Đ 120 120 120 120 120
3 Thu nhập
(=(1)+(2))
140 160 190 190 190
- Số vốn đầu tư chưa thu hồi Năm 2009 là: 700 - 140 = 560
- Số vốn đầu tư chưa thu hồi năm 2010 là: 560 - 160 = 400
- Số vốn đầu tư chưa thu hồi năm 2011 l à: 400 - 190 = 210
- Số vốn đầu tư chưa thu hồi năm 2012 l à: 210 - 190 = 20
Đến năm 2013, vốn đầu tư còn phải thu hồi (20tr) nhỏ hơn số thu nhập của n
ăm này (190tr) nên đến đây ta tìm ra số tháng còn phải tiếp tục thu hồi vốn đầu tư
bằng cách lấy vốn đầu tư chưa thu hổi hết đó (20r) chia cho số thu nhập bình quân
1 tháng của năm 2013 tức là:
20
-------------- = 1,26
(190/12)
>>> Thời gian thu hồi vốn đầu tư của máy A là: 4 n ăm 1,26 tháng
* M áy B:
STT
N ăm
Ch ỉ ti êu
2009
2010
2011
2012
2013
1 LNST 0 50 150 130 150
2 KH TSC Đ 100 100 100 100 100
3 Thu nh ập
(=(1)+(2))
100 150 250 230 250
- Số vốn đầu tư chưa thu hồi năm 2009 là: 500 - 100 = 400
- Số vốn đầu tư chưa thu hồi năm 2010 là: 400 - 150 = 250
- Số vốn đầu tư chưa thu hồi năm 2011 là: 250 - 230 = 20
Đến năm 2012, vốn đầu tư còn phải thu hồi (20tr) nhỏ hơn số thu nhập của
năm n ày (230tr) nên đến đây ta tìm ra số tháng còn phải tiếp tục thu hồi vốn đầu
tư bằng cách lấy vốn đầu tư chưa thu hồi hết đó (20tr) chia cho số thu nhập bình
quân 1 tháng của năm 2012 tức là:
20
------------------------ = 1,04
( 230/ 12)
>>> Thời gian thu hồi vốn đầu tư của máy B là: 3 năm 1,04 tháng.
Thời gian thu hồi vốn đầu tư m áy B là 3 năm 1,04 tháng ngắn hơn thời gian
thu hồi vốn của máy A: 4 năm 1,26 tháng. Vậy , Doanh nghiệp sẽ chọn mua máy
B vì máy B sẽ giúp doanh nghiệp thu hồi vốn nhanh hơn.
Người ta cũng thường đánh giá dự án có nên thực hiện hay không bằng cách so
sánh thời gian thu hồi vốn vừa tính toán với thời gian thu hồi vốn đã định trước.
Giả thử ở dự án n ày, doanh nghi ệp dự tính thu hồi vốn trong vòng 2 năm, nay
tính toán thấy mất hơn 3 năm một chút, có thể doanh nghiệp sẽ quyết định không
đầu tư.
Phương pháp này khá đơn giản, dễ tính, cho phép nhìn nhận dự án một cách
trực quan hơn so với phương pháp giá trị hiện tại ròng (NPV) hay phương pháp tỷ
suất hoàn vốn nội bộ của dự án (IRR). Tuy nhiên thì phương pháp này chỉ phù hợp