Chứng khoán đang rất cần tái định vị

Chứng khoán đang rất cần tái định vị

Để thực hiện các giải pháp kiềm chế lạm phát, Chính phủ hiện đang

triển khai một loạt giải pháp, trong đó có giải pháp hạ thấp chỉ tiêu tăng

trưởng tín dụng xuống 20%.

Với mục tiêu này thì việc huy động vốn vay của các doanh nghiệp để phát

triển kinh doanh sẽ bị ảnh hưởng. Trong bối cảnh đó, thị trường chứng

khoán, vốn được coi là một kênh dẫn vốn cho nền kinh tế, liệu có thể giúp gì

cho doanh nghiệp hay không?

Trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng bị “hạn chế” như hiện nay thì việc

doanh nghiệp xoay qua thị trường chứng khoán để tìm vốn có thể là khuynh

hướng, là chuyện bình thường, nhưng không đơn giản. Vì đối với doanh

nghiệp, trong nhiều trường hợp vốn ngân hàng chỉ là nguồn bổ sung.

Vấn đề còn nằm ở chỗ quy mô vốn huy động và khả năng huy động thành

công. Điều này tùy thuộc nhiều vào tình trạng thị trường chứng khoán và

tâm lý nhà đầu tư, nhất là vào thời buổi khó khăn như hiện tại. Tuy vậy, thị

trường chứng khoán vẫn luôn là kênh cung vốn hiệu quả mà doanh nghiệp

trông cậy.

Cho dù thị trường không còn hào phóng như các năm trước, nhưng cánh

cửa huy động vốn trên thị trường này vẫn rộng mở, doanh nghiệp vẫn có thể

lựa chọn thời điểm và loại sản phẩm để chào mời, với điều kiện việc huy

động đó đồng thời là cơ hội tốt đối với nhà đầu tư.

Hoạt động huy động vốn là hoạt động sơ cấp, mặc dù đối tượng hay sản

phẩm đầu tư cũng được gọi là “chứng khoán”, nhưng đây được xem là bước

đầu đầu tư trực tiếp vào doanh nghiệp, và như vậy có thể xem nó chưa “làm

khó” cho thị trường - ở đây được hiểu là thị trường giao dịch thứ cấp. Có

chăng chỉ là chuyện niêm yết sau này.

Nếu doanh nghiệp uy tín, có dự án tốt, mục tiêu kinh doanh thuyết phục,

triển vọng về hiệu quả có thể dự đoán được là hấp dẫn thì doanh nghiệp

chẳng lo khó và thị trường cũng chẳng sợ nó làm khó về sau. Vì trong giai

đoạn kinh tế khó khăn này cơ hội đầu tư tốt chắc chắn vẫn sẽ được chào đón,

nếu không muốn nói là săn lùng.

Đặc biệt, các nhà đầu tư giá trị, các quỹ đầu tư “dưới sàn” hay dài hạn luôn

hiện diện. Ngay cả giới “lướt sóng”, vào một lúc nào đó, họ cũng có thể lui

lại để đón đầu. Nói chung, nhà đầu tư vẫn đang ngoài cửa doanh nghiệp để

chờ cơ hôi...

Người ta gọi thị trường chứng khoán là “nhiệt kế” của nền kinh tế dựa trên

hai phương diện. Một là thuộc tính phản ứng nhạy cảm của thị trường trước

các biến động nói chung và hai là về quy mô có tính đại diện của định chế

này trong hoạt động kinh tế, hoặc đối với từng lĩnh vực hay ngành kinh tế.

Với thị trường chứng khoán Việt Nam, phản ứng nhạy cảm là có, nhưng về

quy mô thì diễn biến của thị trường chưa thể được xem là có tính đại diện

phản ảnh đúng sức khỏe của nền kinh tế. Tuy nhiên, dù sao thì đây vẫn là

kênh tài chính quan trọng, ngày càng khẳng định vai trò nuôi dưỡng sức

sống doanh nghiệp và thúc đẩy phát triển kinh tế nước nhà. Do đó, ta cần có

thái độ và cách hành xử thích đáng, không thể cứ hễ kinh tế khó khăn là đem

chứng khoán ra “hy sinh” như lâu nay.

Thị trường chứng khoán là định chế công cụ có tính liên lập, đáp ứng yêu

cầu đồng bộ trong cấu trúc kinh tế thị trường. Dó đó, không thể tách nó ra để

mà xét đoán bằng ngôn từ tình cảm, hoặc có thể nói sản xuất - kinh doanh là

“thực”, là có ích, còn đầu tư chứng khoán là “ảo”, là không có ích.

Suy diễn sai lầm như vậy ít nhiều đã dẫn tới tâm lý dị ứng, tạo ra cách hành

xử phân biệt rất bất lợi cho việc phát triển thị trường chứng khoán nói riêng

và kinh tế nói chung. Nhiều biểu hiện không thuận lợi tại các diễn đàn và áp

lực chính sách đối với thị trường chứng khoán gần đây đã làm cho giới đầu

tư có cảm giác chứng khoán bị “ra rìa”. Đây là điều đáng tiếc.

Theo quan điểm của tác giả, chẳng cần đến khi siết tín dụng - điều này chỉ

tạo thêm tâm lý căng thẳng, bi quan và “mất lửa” - thì với thực tế thị trường

và lãi suất ngất trời như hiện nay, có lẽ chẳng mấy ai dám cầm tiền vay để đi

mua chứng khoán.

Do vậy, rất cần có một sự định vị lại thị trường chứng khoán trong nền kinh

tế, từ tầm nhìn vĩ mô. Trong những điều kiện khó khăn như hiện nay, nhà

đầu tư rất cần nghe thông điệp, biết động thái, và thấy được sự chuyển động

tích cực, thể hiện mối quan tâm thực sự của giới hữu trách đến sức sống thị

trường.