CH NG IƯƠ
KHÁI QUÁT CHUNG V QU N TR NGU N NHÂN L CỀ Ả Ị Ồ Ự
I. Khái ni m, ch c năng và nhi m v c a Qu n tr Ngu n nhân l cệ ứ ệ ụ ủ ả ị ồ ự
1. Khái ni mệ
Có nhi u cách phát bi u v Qu n tr Ngu n nhân l c do nh h ng cách ti pề ể ề ả ị ồ ự ả ưở ế
c n và nh n th c khác nhau. M t trong nh ng khái ni m th ng dùng đó là:ậ ậ ứ ộ ữ ệ ườ
“Qu n tr ngu n nhân l c là t t c các ho t đ ng, chính sách và các quy t đ nhả ị ồ ự ấ ả ạ ộ ế ị
qu n lý liên quan có nh h ng đ n m i quan h gi a doanh nghi p và nhânả ả ưở ế ố ệ ữ ệ
viên c a nó “.ủ
Ngày nay khái ni m hi n đ i v Qu n tr ngu n nhân l c là: “Qu n tr ngu nệ ệ ạ ề ả ị ồ ự ả ị ồ
nhân l c là nh ng ho t đ ng nh m tăng c ng nh ng đóng góp có hi u qu c aự ữ ạ ộ ằ ườ ữ ệ ả ủ
cá nhân vào m c tiêu c a t ch c trong khi đ ng th i c g ng đ t đ c nh ngụ ủ ổ ứ ồ ờ ố ắ ạ ượ ữ
m c tiêu c a cá nhân “.ụ ủ
+ M c tiêu c a t ch c:ụ ủ ổ ứ
- Chi phí lao đ ng th p trong giá thành.ộ ấ
- Năng su t lao đ ng t i đa c a nhân viên.ấ ộ ố ủ
- Ngu n nhân l c n đ nh và s n sàng.ồ ự ổ ị ẵ
- S trung thành c a ng i lao đ ng.ự ủ ườ ộ
- S h p tác thân thi n c a ng i lao đ ng.ự ợ ệ ủ ườ ộ
- Ng i lao đ ng phát huy và đóng góp nh ng sáng ki n.ườ ộ ữ ế
- T ch c s n xu t m t cách khoa h c và ch t ch .ổ ứ ả ấ ộ ọ ặ ẽ
- L i nhu n t i đa và chi n th ng trong c nh tranh.ợ ậ ố ế ắ ạ
+ M c tiêu c a cá nhân:ụ ủ
- Th a mãn nh ng nhu c u không ng ng tăng lên c a con ng iỏ ữ ầ ừ ủ ườ
- M t cách c th nh ng nhu c u c a nhân viên có th là:ộ ụ ể ữ ầ ủ ể
1. Nhu c u v vi c làm và đi u ki n làm vi c:ầ ề ệ ề ệ ệ
- Vi c làm an toàn (v tính m ng, s c kh e, tài s n, an ninh tâm lý …).ệ ề ạ ứ ỏ ả
- Vi c làm không đ n đi u và bu n chán.ệ ơ ệ ồ
- Vi c làm phù h p v i năng l c và s tr ng c a cá nhân.ệ ợ ớ ự ở ườ ủ
- Đ c làm vi c trong b u không khí lành m nh và thân thi n.ượ ệ ầ ạ ệ
- Có c s v t ch t thích h p cho công vi c.ơ ở ậ ấ ợ ệ
- Th i gian làm vi c thích h p.ờ ệ ợ
- Vi c tuy n d ng ph i n đ nh.ệ ể ụ ả ổ ị
2. Quy n cá nhân và l ng b ng:ề ươ ổ
- Đ c đ i x theo cách tôn tr ng ph m giá c a con ng i.ượ ố ử ọ ẩ ủ ườ
Trang 1
Giám sát viên Công
nhân
Đi u ki n làm vi c t tề ệ ệ ố
C m giác làm ch s v tả ủ ự ậ
Rèn luy n k lu tệ ỷ ậ
S đánh giá đ y đ các công vi c đãự ầ ủ ệ
làm
S trung thành v qu n lý đ i v iự ề ả ố ớ
công
nhân
4
10
7
8
6
1
3
9
2
10
1
8
5
7
- Đ c c m th y mình quan tr ng và c n thi t.ượ ả ấ ọ ầ ế
- Đ c quy n làm vi c d i s đi u khi n c a c p trên là ng i hi u bi t.ượ ề ệ ướ ự ề ể ủ ấ ườ ể ế
- Đ c quy n làm vi c d i s đi u khi n c a c p trên là ng i có kh năngượ ề ệ ướ ự ề ể ủ ấ ườ ả
giao t nhân s .ế ự
- Đ c quy n tham d vào các quy t đ nh có nh h ng tr c ti p đ n cá nhânượ ề ự ế ị ả ưở ự ế ế
mình.
- Mu n đ c đ i x m t cách công b ng.ố ượ ố ử ộ ằ
- Mong mu n h th ng l ng b ng công b ng và đ c tr công theo s đóngố ệ ố ươ ổ ằ ượ ả ự
góp m i ng i.ỗ ườ
3. C h i thăng ti n:ơ ộ ế
- Đ c c p trên nh n bi t thành tích trong quá kh .ượ ấ ậ ế ứ
- C h i đ c tham d các khóa đào t o và phát tri n.ơ ộ ượ ự ạ ể
- C h i bày t tài năng: t o đi u ki n cho h l p thành tích và thích thú trongơ ộ ỏ ạ ề ệ ọ ậ
công vi c.ệ
- C h i đ c thăng ch c đ c i thi n m c s ng và vi c làm có t ng lai.ơ ộ ượ ứ ể ả ệ ứ ố ệ ươ
Câu h i quan tr ng mà các nhà QL ph i tr l i là: CN th c s mu n gì t côngỏ ọ ả ả ờ ự ự ố ừ
vi c c a h ?ệ ủ ọ
M t s nghiên c u thú v đã đ c ti n hành trong s các công nhân c a ngànhộ ố ứ ị ượ ế ố ủ
công nghi p M đ th tr l i câu h i này. Trong m t công trình nghiên c uệ ỹ ể ử ả ờ ỏ ộ ứ
nh v y, các giám sát viên đ c yêu c u th đ t mình vào đ a v c a nh ngư ậ ượ ầ ử ặ ị ị ủ ữ
công nhân và s p x p th t t m quan tr ng c a các lo i ch tiêu miêu t m iắ ế ứ ự ầ ọ ủ ạ ỉ ả ọ
đi u mà công nhân mu n t công vi c c a h . C n nh n m nh r ng, trong vi cề ố ừ ệ ủ ọ ầ ấ ạ ằ ệ
s p x p các ch tiêu, giám sát không nên nghĩ v cái h mu n, mà ph i theo cáiắ ế ỉ ề ọ ố ả
công nhân mu n. Cùng v i các giám sát viên, các công nhân đ c yêu c u x pố ớ ượ ầ ế
th t các ch tiêu theo khía c nh t đi u h mu n nh t t công vi c c a h .ứ ự ỉ ạ ừ ề ọ ố ấ ừ ệ ủ ọ
K t qu đ c ghi nh n nh sau: 1 = cao nh t và 10 = th p nh t theo t m quanế ả ượ ậ ư ấ ấ ấ ầ
tr ng.ọ
Trang 2
M i quan tâmố
c a Công tyủ
M i quan tâmố
c a Nhân viênủ
L ng b ng và phúc l iươ ổ ợ
Đào t o và phát tri nạ ể
S hài lòng công vi cự ệ
Chính sách và quy trình
Qu n lý công vi cả ệ
M i quan h công vi cố ệ ệ
S c kh e và an toàn laoứ ỏ
đ ngộ
Liên l c n i bạ ộ ộ
8
5
1
6
3
2
7
4
1
2
3
4
5
6
7
8
L ng caoươ
Tri n v ng và s phát tri n c a công tyể ọ ự ể ủ
S đ ng c m v i nh ng v n đ cá nhânự ồ ả ớ ữ ấ ề
9
2
5
3
4
6
Đ m b o công vi cả ả ệ
Công vi c thú vệ ị
K t qu này cho th y, các giám sát viên nói chung cho r ng l ng cao, đ m b oế ả ấ ằ ươ ả ả
công vi c, tri n v ng và đi u ki n làm vi c t t là đi u mà công nhân mu n nh tệ ể ọ ề ệ ệ ố ề ố ấ
t công vi c c a h . Song ng i công nhân không nghĩ nh th .ừ ệ ủ ọ ườ ư ế
M t cu c đi u tra t i Vi t nam trong năm 2007 c a m t t ch c đ c l p v v nộ ộ ề ạ ệ ủ ộ ổ ứ ộ ậ ề ấ
đ t ng t cho k t qu nh sau:ề ươ ự ế ả ư
T nh ng quan đi m hi n t i v nhân s , qu n tr ngu n nhân l c đã đ c phátừ ữ ể ệ ạ ề ự ả ị ồ ự ượ
tri n trên c s nh ng nguyên t c sau:ể ơ ở ữ ắ
- Nhân viên đ c đ u t th a đáng đ phát tri n các năng l c riêng nh m th aượ ầ ư ỏ ể ể ự ằ ỏ
mãn các nhu c u cá nhân, đ ng th i t o ra năng su t lao đ ng, hi u qu làmầ ồ ờ ạ ấ ộ ệ ả
vi c cao và đóng góp t t nh t cho t ch c.ệ ố ấ ổ ứ
- Môi tr ng làm vi c đ c thi t l p sao cho có th kích thích nhân viên phátườ ệ ượ ế ậ ể
tri n và s d ng t i đa k năng c a mình.ể ử ụ ố ỹ ủ
- Các ch c năng nhân s đ c ph i h p và là m t b ph n chi n l c quanứ ự ượ ố ợ ộ ộ ậ ế ượ
tr ng trong chi n l c c a doanh nghi p.ọ ế ượ ủ ệ
- QTNNL ngày nay ph i đ c tr i r ng ra các nhánh c a t ch c, ch không chả ượ ả ộ ủ ổ ứ ứ ỉ
t p trung b ph n T ch c Cán b .ậ ở ộ ậ ổ ứ ộ
2. Các ch c năng c b n c a Qu n tr Ngu n nhân l cứ ơ ả ủ ả ị ồ ự
Các ho t đ ng chính c a Qu n tr ngu n nhân l c t p trung vào 4 lĩnh v c sauạ ộ ủ ả ị ồ ự ậ ự
đây:
Trang 3
1. Ch c năng thu hút, tuy n ch n và b trí nhân sứ ể ọ ố ự
Ch c năng này nh m đ m b o đ s l ng nhân viên v i trình đ , k năng,ứ ằ ả ả ủ ố ượ ớ ộ ỹ
ph m ch t phù h p v i công vi c và b trí h vào đúng công vi c đ đ t đ cẩ ấ ợ ớ ệ ố ọ ệ ể ạ ượ
hi u qu cao nh t.ệ ả ấ
2. Ch c năng đào t o và phát tri nứ ạ ể
Nhóm ch c năng này nh m nâng cao trình đ lành ngh , các k năng và cácứ ằ ộ ề ỹ
nh n th c m i cho nhân viên. Đào t o, phát tri n h ng đ n nâng cao các giá trậ ứ ớ ạ ể ướ ế ị
c a tài s n nhân l c cho doanh nghi p nh m tăng kh năng c nh tranh cũngủ ả ự ệ ằ ả ạ
như
tăng kh năng thích ng v i môi tr ng đ y thay đ i.ả ứ ớ ườ ầ ổ
3. Ch c năng duy trì và s d ng ngu n nhân l cứ ử ụ ồ ự
Ch c năng này nh m vào vi c s d ng có hi u qu ngu n nhân l c. Ch c năngứ ằ ệ ử ụ ệ ả ồ ự ứ
này h ng đ n s phát huy t i đa kh năng làm vi c c a nhân viên đ ng th iướ ế ự ố ả ệ ủ ồ ờ
t o ra s g n bó trung thành v i t ch c. Các chính sách liên quan đ n đ ngạ ự ắ ớ ổ ứ ế ộ
viên
đúng đ n s góp ph n nâng cao tinh th n và nhi t tình cho nhân viên.ắ ẽ ầ ầ ệ
4. Ch c năng thông tin và d ch v v nhân l c (Quan h lao đ ng)ứ ị ụ ề ự ệ ộ
Ch c năng này nh m cung c p các thông tin có liên quan đ n ng i lao đ ng vàứ ằ ấ ế ườ ộ
th c hi n các d ch v mang tính phúc l i cho nhân viên. Các thông tin v laoự ệ ị ụ ợ ề
đ ng bao g m các v n đ nh : chính sách ti n l ng, ti n công, thông tin vộ ồ ấ ề ư ề ươ ề ề
tuy n d ng, đ b t, đào t o, đánh giá k t qu công vi c, các thông tin liên quanể ụ ề ạ ạ ế ả ệ
đ n quan h lao đ ng hay các thông tin v an toàn và b o h lao đ ng… Th cế ệ ộ ề ả ộ ộ ự
hi n t t ch c năng này nh m th a mãn s hài lòng cho nhân viên. H c m th yệ ố ứ ằ ỏ ự ọ ả ấ
đ c tôn tr ng khi mà không có gì là bí m t đ i v i h .ượ ọ ậ ố ớ ọ
Ch c năng này còn bao g m các d ch v có tính phúc l i cho nhân viên nh :ứ ồ ị ụ ợ ư
ch ng trình chăm sóc y t , b o hi m, phân chia phúc l i, c phi u. Cácươ ế ả ể ợ ổ ế
ch ng trình nh v y là đ ng l c cho nhân viên g n bó lâu dài v i t ch c.ươ ư ậ ộ ự ắ ớ ổ ứ
Qu n tr ngu n nhân l c ngày nay g n li n v i m i t ch c b t k c quan tả ị ồ ự ắ ề ớ ọ ổ ứ ấ ể ơ ổ
ch c đó có b ph n Qu n tr ngu n nhân l c hay không. Qu n tr ngu n nhânứ ộ ậ ả ị ồ ự ả ị ồ
l c là khó khăn ph c t p h n qu n tr các y u t khác c a quá trình s n xu t vìự ứ ạ ơ ả ị ế ố ủ ả ấ
m i con ng i là m t th gi i r t riêng bi t h khác nhau v năng l c làm vi c,ỗ ườ ộ ế ớ ấ ệ ọ ề ự ệ
v hoàn c nh gia đình, tình c m, tham v ng… và luôn v n đ ng thay đ i .Đi uề ả ả ọ ậ ộ ổ ề
này đòi h i qu n tr con ng i ph i là m t khoa h c và ngh thu t. Nghĩa làỏ ả ị ườ ả ộ ọ ệ ậ
ph i s d ng khoa h c qu n tr v con ng i m t cách uy n chuy n phù h pả ử ụ ọ ả ị ề ườ ộ ể ể ợ
cho nh ng tình hu ng c th trong môi tr ng c th .ữ ố ụ ể ườ ụ ể
3. Nhi m v c a Qu n tr ngu n nhân l cệ ụ ủ ả ị ồ ự
Đ th c hi n các ch c năng trên, nhi m v c a qu n tr ngu n nhân l c baoể ự ệ ứ ệ ụ ủ ả ị ồ ự
g m:ồ
1. Ho ch đ nh và d báo nhu c u nhân sạ ị ự ầ ự
2. Thu hút, tuy n m nhân viênể ộ
3. Tuy n ch n nhân viênể ọ
Trang 4
