CH NG TRÌNH ƯƠ
MÔN KINH T CHÍNH TR MÁC - LÊNINẾ Ị .
Dùng cho các ngành không chuyên kinh t - Qu n tr kinh doanh trong cácế ả ị
tr ng đ i h c.ườ ạ ọ
(Ban hành kèm quy t đ nh s 45/2002/QĐ/BGQ&ĐT ngày 29 tháng 10 nămế ị ố
2002 c a B tr ng B Giáo d c và Đào t o)ủ ộ ưở ộ ụ ạ
1. M c đíchụ
-Cung c p cho sinh viên m t cách t ng đ i có h th ng, có ch n l c nh ngấ ộ ươ ố ệ ố ọ ọ ữ
ki n th c căn b n c a môn Kinh t Chính tr Mác - Lênin.ế ứ ả ủ ế ị
-Đ sinh viên n m đ c các quan đi m c b n c a Đ ng v đ ng l i, chínhể ắ ượ ể ơ ả ủ ả ề ườ ố
sách kinh t trong th i kì quá đ lên ch nghĩa xã h i n c ta, t o s nh t tríế ờ ộ ủ ộ ở ướ ạ ự ấ
và c ng c ni m tin vào s lãnh đ o c a Đ ng và s t t th ng c a ch nghĩaủ ố ề ự ạ ủ ả ự ấ ắ ủ ủ
xã h i.ộ
-Ti p t c b i d ng th gi i quan, ph ng pháp lu n và t duy kinh t , v nế ụ ồ ưỡ ế ớ ươ ậ ư ế ậ
d ng ki n th c kinh t - chính tr vào vi c phân tích các v n đ kinh t , xã h iụ ế ứ ế ị ệ ấ ề ế ộ
và th c ti n đ t n c.ự ễ ấ ướ
2. Yêu c uầ
-Trình bày nh ng ki n th c c b n, bao g m các khái ni m, ph m trù, quy lu tữ ế ứ ơ ả ồ ệ ạ ậ
phù h p v i giáo trình qu c gia môn Kinh t Chính tr Mác-Lênin.ợ ớ ố ế ị
-Đáp ng đ c m c tiêu đào t o, th i l ng c a môn h c và đ c đi m sinhứ ượ ụ ạ ờ ượ ủ ọ ặ ể
viên c a các tr ng đ i h c.ủ ườ ạ ọ
Ph n m đ u:ầ ở ầ
Ch ng I: Đ i t ng, ph ng pháp, ch c năng c a Kinh t Chính tr Mác-ươ ố ượ ươ ứ ủ ế ị
Lênin
Ch ng II: Tái s n xu t xã h i và tăng tr ng kinh t ươ ả ấ ộ ưở ế
Ph n th nh t: Nh ng v n đ Kinh t Chính tr c a ph ng th c s n xu t Tầ ứ ấ ữ ấ ề ế ị ủ ươ ứ ả ấ ư
b n ch nghĩaả ủ
Ch ng III: S n xu t hàng hoá và các quy lu t kinh t c a hàng hoá 6 ti tươ ả ấ ậ ế ủ ế
Ch ng IV: S n xu t giá tr th ng d – Quy lu t kinh t tuy t đ i c a ch nghĩaươ ả ấ ị ặ ư ậ ế ệ ố ủ ủ
t b n ư ả
Ch ng V: S v n đ ng c a T b n và tái s n xu t t b n xã h i ươ ự ậ ộ ủ ư ả ả ấ ư ả ộ
Ch ng VI: Các hình thái t b n và các hình th c bi u hi n c a giá trươ ư ả ứ ể ệ ủ ị
thăng d ư
Ch ng VII: Ch nghĩa t b n đ c quy n, Ch nghĩa t b n đ c quy nươ ủ ư ả ộ ề ủ ư ả ộ ề
Nhà n c và Ch nghĩa t b n ngày nay ướ ủ ư ả
Ph n th haiầ ứ : Nh ng v n đ Kinh t Chính tr c a th i kì quá đ lên chữ ấ ề ế ị ủ ờ ộ ủ
nghĩa xã h i Vi t Namộ ở ệ
- 1 -
Ch ng VIII: Qúa đ lên ch nghĩa xã h i và n n kinh t nhi u thành ph nươ ộ ủ ộ ề ế ề ầ
trong th i kì quá đ lên ch nghĩa xã h i Vi t Nam ờ ộ ủ ộ ở ệ
Ch ng IX : Công nghi p hoá, hi n đ i hoá n n kinh t qu c dân trongươ ệ ệ ạ ề ế ố
th i kì quá đ lên ch nghĩa xã h i Vi t Nam ờ ộ ủ ộ ở ệ
Ch ng X: Kinh t nông thôn trong th i kì quá đ lên ch nghĩa xã h i ươ ế ờ ộ ủ ộ ở
Vi t Nam ệ
Ch ng XI :Kinh t th tr ng đ nh h ng xã h i ch nghĩa Vi t Nam 4ươ ế ị ườ ị ướ ộ ủ ở ệ
ti tế
Ch ng XII :Tài chính, tín d ng, ngân hàng và l u thông ti n t trong th iươ ụ ư ề ệ ờ
kì quá đ lên ch nghĩa xã h i Vi t Nam ộ ủ ộ ở ệ
Ch ng XIII :L i ích kinh t và phân ph i thu nh p trong th i kì quá đ lênươ ợ ế ố ậ ờ ộ
ch nghĩa xã h i Vi t Nam ủ ộ ở ệ
Ch ng XIV: Kinh t đ i ngo i trong th i kì quá đ lên ch nghĩa xã h i ươ ế ố ạ ờ ộ ủ ộ ở
Vi t Nam ệ
N I DUNGỘ
Ph n m đ uầ ở ầ
Ch ng Iươ
Đ I T NG, PH NG PHÁP, CH C NĂNG C AỐ ƯỢ ƯƠ Ứ Ủ
KINH T CHÍNH TR MÁC - LÊNINẾ Ị
I. Đ i t ng nghiên c u c a Kinh t Chính tr Mác-Lêninố ượ ứ ủ ế ị
1. N n s n xu t xã h i:ề ả ấ ộ
a. Vai trò c a n n s n xu t xã h i và các y u t c b n c a quá trình s nủ ề ả ấ ộ ế ố ơ ả ủ ả
xu t:ấ
-S n xu t c a c i v t ch t là c s c a đ i s ng xã h i.ả ấ ủ ả ậ ấ ơ ở ủ ờ ố ộ
-Các y u t c b n c a quá trình s n xu t: s c lao đ ng, đ i t ng laoế ố ơ ả ủ ả ấ ứ ộ ố ượ
đ ng, t li u lao đ ng.ộ ư ệ ộ
b. Hai m t c a n n s n xu t xã h i:ặ ủ ề ả ấ ộ
- L c l ng s n xu tự ượ ả ấ
- Quan h s n xu tệ ả ấ
- Ph ng th c s n xu tươ ứ ả ấ
2. Đ i t ng nghiên c u c a kinh t chính tr Mác – Lêninố ượ ứ ủ ế ị
-Đ i t ng c a Kinh t chính tr Mác – Lêninố ượ ủ ế ị
-Quy lu t kinh tậ ế
II. Ph ng pháp c a kinh t chính tr Mác – Lêninươ ủ ế ị
- Ph ng pháp bi n ch ng duy v tươ ệ ứ ậ
- Ph ng pháp tr u t ng hóa khoa h cươ ừ ượ ọ
- 2 -
- Các ph ng pháp khácươ
III. Ch c năng và s c n thi t h c t p Kinh t chính tr Mác – Lêninứ ự ầ ế ọ ậ ế ị
1. Ch c năng:ứ
-Ch c năng nh n th cứ ậ ứ
-Ch c năng t t ngứ ư ưở
-Ch c năng th c ti nứ ự ễ
-Ch c năng ph ng pháp lu nứ ươ ậ
2. Vai trò môn Kinh t chính tr Mác – Lênin trong h th ng ki n th cế ị ệ ố ế ứ
kinh t xã h i và s c n thi t h c t p Kinh t chính tr Mác – Lêninế ộ ự ầ ế ọ ậ ế ị
CH NG II:ƯƠ
TÁI S N XU T XÃ H I VÀ TĂNG TR NG KINH TẢ Ấ Ộ ƯỞ Ế
I. Tái s n xu t xã h i:ả ấ ộ
1. Các khái ni m c b n v tái s n xu t xã h i:ệ ơ ả ề ả ấ ộ
-Tái s n xu t, tái s n xu t gi n đ n, tái s n xu t m r ngả ấ ả ấ ả ơ ả ấ ở ộ
-Tái s n xu t m r ng theo chi u r ng, tái s n xu t m r ng theo chi u sâu.ả ấ ở ộ ề ộ ả ấ ở ộ ề
2. Các khâu c a quá trình tái s n xu t:ủ ả ấ
-S n xu t – phân ph i – trao đ i – tiêu dùng.ả ấ ố ổ
-M i quan h gi a các khâu: S n xu t – phân ph i – trao đ i – tiêu dùng.ố ệ ữ ả ấ ố ổ
3. Nh ng n i dung c a tái s n xu t xã h i: ữ ộ ủ ả ấ ộ
-Tái s n xu t c a c i v t ch tả ấ ủ ả ậ ấ
-Tái s n xu t s c lao đ ngả ấ ứ ộ
-Tái s n xu t quan h s n xu tả ấ ệ ả ấ
-Tái s n xu t môi tr ng sinh tháiả ấ ườ
4. Hi u qu c a tái s n xu t xã h i:ệ ả ủ ả ấ ộ
-Khái ni m và ý nghĩa tăng hi u qu tái s n xu tệ ệ ả ả ấ
-Các ch tiêu c b n bi u hi n hi u qu tái s n xu tỉ ơ ả ể ệ ệ ả ả ấ
5. Xã h i hóa s n xu t:ộ ả ấ
-Khái ni m xã h i hóa s n xu t:ệ ộ ả ấ
-Xã h i hóa s n su t là quá trình kinh t khách quanộ ả ấ ế
II. Tăng tr ng kinh t , phát tri n kinh t và ti n b xã h i:ưở ế ể ế ế ộ ộ
1. Tăng tr ng kinh t và phát tri n kinh t :ưở ế ể ế
-Khái ni m và vai trò c a tăng tr ng kinh tệ ủ ưở ế
-Các nhân t tăng tr ng kinh tố ưở ế
-Phát tri n kinh t và ý nghĩa c a nóể ế ủ
-Các nhân t nh h ng đ n s phát tri n kinh tố ả ưở ế ự ể ế
2. Ti n b xã h i:ế ộ ộ
-Khái ni m ti n b xã h iệ ế ộ ộ
-Bi u hi n c a ti n b xã h i ể ệ ủ ế ộ ộ
- 3 -
3. Quan h gi a phát tri n kinh t v i ti n b xã h i:ệ ữ ể ế ớ ế ộ ộ
-Tác đ ng quan h qua l i gi a phát tri n kinh t v i ti n b xã h i ộ ệ ạ ữ ể ế ớ ế ộ ộ
-Các ki u k t h p phát tri n kinh t v i ti n b xã h i ể ế ợ ể ế ớ ế ộ ộ
CH NG III:ƯƠ
S N XU T HÀNG HÓA VÀ CÁC QUY LU T KINH TẢ Ấ Ậ Ế
C A S N XU T HÀNG HÓAỦ Ả Ấ
I. Đi u ki n ra đ i, t n t i, đ c tr ng và u th c a s n xu t hàng hóa.ề ệ ờ ồ ạ ặ ư ư ế ủ ả ấ
1. Đi u ki n ra đ i và t n t i c a s n xu t hàng hóaề ệ ờ ồ ạ ủ ả ấ
-Phân công lao đ ng xã h iộ ộ
-S tách bi t t ng đ i v kinh t c a nh ng ng i s n xu tự ệ ươ ố ề ế ủ ữ ườ ả ấ
2. Đ c tr ng và u th c a s n xu t hàng hóaặ ư ư ế ủ ả ấ
-Nh ng đ c tr ng c a s n xu t hàng hóaữ ặ ư ủ ả ấ
-u th c a s n xu t hàng hóaƯ ế ủ ả ấ
II. Hàng hóa:
1. Hàng hóa và 2 thu c tính c a nó:ộ ủ
-Khái ni m hàng hóaệ
-Giá tr s d ng và giá tr c a hàng hóaị ử ụ ị ủ
-Quan h gi a giá tr s d ng và giá tr c a hàng hóaệ ữ ị ử ụ ị ủ
2. Tính ch t 2 m t c a lao đ ng s n xu t hàng hóaấ ặ ủ ộ ả ấ
-Lao đ ng c thộ ụ ể
-Lao đ ng tr u t ngộ ừ ượ
3. L ng giá tr c a hàng hóa và các nhân t nh h ng t i nó.ượ ị ủ ố ả ưở ớ
-Giá tr cá bi t và giá tr xã h i c a hàng hóaị ệ ị ộ ủ
-Th i gian lao đ ng xã h i c n thi tờ ộ ộ ầ ế
-Các nhân t nh h ng đ n l ng giá tr c a hàng hóaố ả ưở ế ượ ị ủ
III. Ti n t :ề ệ
1. Ngu n g c, b n ch t ti n tồ ố ả ấ ề ệ
-Các hình thái giá tr - s xu t hi n ti n tị ự ấ ệ ề ệ
-B n ch t c a ti n tả ấ ủ ề ệ
2. Ch c năng c a ti n tứ ủ ề ệ
-Th c đo giá trướ ị
-Ph ng ti n l u thôngươ ệ ư
-Ph ng ti n c t trươ ệ ấ ữ
-Ph ng ti n thanh toánươ ệ
-Ti n t th gi iề ệ ế ớ
3. Quy lu t l u thông ti n t . Lam phát:ậ ư ề ệ
-Quy lu t l u thông ti n tậ ư ề ệ
- 4 -
-L m phát, nguyên nhân và h u qu c a l m phátạ ậ ả ủ ạ
IV. Quy lu t giá tr , c nh tranh và cung c uậ ị ạ ầ
1. Quy lu t giá trậ ị
-Yêu c u c a quy lu t giá trầ ủ ậ ị
-Ph ng th c v n đ ng c a quy lu t giá trươ ứ ậ ộ ủ ậ ị
-Tác d ng c a quy lu t giá trụ ủ ậ ị
2. C nh tranh và quan h cung - c uạ ệ ầ
-C nh tranh trong n n s n xu t hàng hóa và vai trò c a nóạ ề ả ấ ủ
-Quan h cung - c u và giá c hàng hóaệ ầ ả
V. Th tr ng:ị ườ
1. Th tr ng và ch c năng c a th tr ng:ị ườ ứ ủ ị ườ
-Khái ni m, phân lo i, vai trò c a th tr ngệ ạ ủ ị ườ
-Các ch c năng c a th tr ngứ ủ ị ườ
2. Giá c th tr ng và các nhân t nh h ng t i giá c th tr ngả ị ườ ố ả ưở ớ ả ị ườ
-Giá c th tr ngả ị ườ
-Các nhân t nh h ng t i giá c th tr ng.ố ả ưở ớ ả ị ườ
Ch ng IV.ươ
S N XU T GIÁ TR TH NG D – QUY LU TẢ Ấ Ị Ặ Ư Ậ
KINH T TUY T Đ I C A CH NGHĨA T B NẾ Ệ Ố Ủ Ủ Ư Ả
I. S chuy n hóa c a ti n thành t b n: ự ể ủ ề ư ả
1. Công th c chung c a t b n và mâu thu n c a công th c đó.ứ ủ ư ả ẫ ủ ứ
-Công th c chung c a t b n.ứ ủ ư ả
-Mâu thu n c a công th c chung c a t b n.ẫ ủ ứ ủ ư ả
2. Hàng hoá s c lao đông.ứ
-Đi u ki n bi n s c lao đ ng thành hàng hoá.ề ệ ế ứ ộ
-Hai thu c tính c a hàng hoá s c lao đ ng.ộ ủ ứ ộ
II. S n xu t giá tr th ng d :ả ấ ị ặ ư
1. Quá trình s n xu t giá tr th ng d .ả ấ ị ặ ư
-M c đích, đ c đi m c a s n xu t hàng hoá t b n ch nghĩa.ụ ặ ể ủ ả ấ ư ả ủ
-Quá trình s n xu t giá tr th ng d .ả ấ ị ặ ư
2. B n ch t t b n, t b n b t bi n, t b n kh bi n.ả ấ ư ả ư ả ấ ế ư ả ả ế
-B n ch t t b n.ả ấ ư ả
-T b n b t bi n, t b n kh bi n.ư ả ấ ế ư ả ả ế
3. T su t và kh i l ng giá tr th ng d .ỷ ấ ố ượ ị ặ ư
-T su t giá tr th ng d .ỷ ấ ị ặ ư
-Kh i l ng giá tr th ng d .ố ượ ị ặ ư
4. Giá tr th ng d tuy t đ i, giá tr th ng d t ng đ i và giá trị ặ ư ệ ố ị ặ ư ươ ố ị
th ng d siêu ngh ch.ặ ư ạ
- 5 -