u mùi GVHD Th.S Đặng Thị Ngọ
c Dung
Trư
ng Đ
i H
m K
Thu
t TP. H
Chí Minh
1
PHẦN 1: LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA ỢU MÙI
Rượu mùi có tên khoa học là “Liqueur” xuất phát từ chữ Latin “liquifacere” có nghĩa là
hòa tan, điều này chỉ việc hòa tan các loại hương liệu để sản xuất ra rượu mùi. nhiều nơi
ừên thgiới người ta hay dùng từ Cordial (rượu b) để thay thể cho n gọi Liqueur, mặc dù
những nơi y người ta thdùng cả hai tên gọi để chỉ loại rượu mùi được sản xuất bằng
cách cho chưng cất rượu mạnh với c loại hương liệu một lượng lớn đường. Nhưng vẫn
có sự khác biệt giữa rượui vàợu bổ đó là rượu mùi sử dụng hương liệu là thảo mộcn
rượu bổ lại có hương liệu là phần thịt từ quả hay nước ép từ quả.
Khoảng thời gian chính xác về sự ra đời của rượu mùi rất khó c định, tuy nhiên theo
nhiều nghiên cứu, các nhkhoa hc cho rằng rượu mùi ra đời vào khoảng những năm cuối
thể k 13 và bắt đầu nổi tiếng từ thể kỷ 14. Rượu mùi được sản xuất sớm nhất tại Ý, được các
nhà sư chế biển theo mộtng thức cvới các nguyên liệu có nguồn gốc từ các thảoợc và
sản phẩm màu xanh tnhiên. Lúc đó, htin rằng rượu mùi thể điều trị hoặc ngăn ngừa
bệnh tật.
K thuật sản xuất rượu mùi bắt đu lan truyn sang các nước xung quanh, để tận dụng
nguồn nguyên liệu sẵn có, mỗi nước lại mỗi cách pha chế rượu mùi riêng, ợc thảo được
thay thể bằng các nguồn nguyên liệu rẻ hơn như đường mía, phê, ca cao, bạch đậu khấu,
gng, đinh hương tạo ra hương vị mới. Ngoài ra, h còn sử dụng chuối, dâu y, sa kê,
xoài...các loại ừái cây khác. Điều thú vị trong thời gian này không ai biết chưng cất rượu mặc
dù số lượng dự trữ rất ln.
Thtrường rượu mùi phát triển kể từ khi người Lan m ra cách chưng cất ợu, rượu
mùi đã ừở nên phổ biển tại Ý mở rộng sang cả Pháp. Vào thể k 14, rượu mùi ng lúc
càng phong pnhờ sử dụng các nguồn nguyên liệu khác nhau. Tuy với ng thức sản xuất
khác nhau nhưng vẫn đảm bảo rượu mùi là sự phối trộn của rượu nguyên chất với các hương
liệu khác nhau.
Đen gia cui thể kỷ 16, rượu i bắt đầu được sản xuất dưới quy ng nghiệp, với
những tên tuổi như hãng như Bols (lan) thành lập năm 1545, DerLachs (Đức) năm 1598.
Từ đó, rượu mùi thành một mặt hàng nhập khẩu. Năm 1750, bác Cornelius Bontekoe
u mùi GVHD Th.S Đặng Thị Ngọ
c Dung
Trư
ng Đ
i H
m K
Thu
t TP. H
Chí Minh
2
cho rằng rượu mùi thể được sử dụng để chng lại bệnh scurvy khi đuợc pha ừộn bởi
nhục đậu khấu, đinh hương, vỏ chanh, cam tẩm bằng rượu mạnh vị ngọt của đường.
Từ thể k 17, nhiều người bắt đầu lao vào cuộc chạy đua chế biển và kinh doanh các loại
rượu mùi độc đáo, sản xuất công phu. Ở Pháp, Marie Bizard, EÙdouard Coinừeau, Pierre va0
Jean Get (nhng nhà ng chế ra ợu mùi Get 27 nổi tiếng), Louis- Alexandre Mamier-
Lapostolle (cha đẻ của Grand Marnier) M.Clac quesin, EÙmile Giffard một vài tên tuổi
khác đã khai sinh ra các loại ra các loại rượu mùi mang n h những hậu dungày nay
vẫn bảo tồn đưc truyn thng và thậm chí phát triển tên tuổi của sản phẩm rộng khắp thể
Ngày nay, công nghệ sản xuất ợu mùi đã đạt đến trình độ cao, chất lựợng ng như
tính đa dạng sản phẩm được tăng lên rõ rệt. ợu mùi không n chsản xuất những nước
phương y nó đã thâm nhập o thị trường của nhiều nước khác, nhiều khu vực khác
trên thể giới. mỗi nước đều có những dòng sản phẩm mang tính đặc thù riêng của mình.
Rượu i một trong tám nhóm rượu chng loại phong pnhất, nếu chia rượu i
theo nguyên liệu sản xuất thì không thể nào kể hết các loại rượu mùi ừên th gii với các
nguồn gốc như: hoa, trái cây, thảo mộc, vỏ cây, rễ cầy, hạt... với độ cồn trung bình từ 25-55.
Một số dòng rượu mùi ni tiếng trên thế giới
- Amaretto: Rượu mùi hnh nhân và vanilla nổi tiếng do Italia sản xuất đầu tiên
ừên thể giới.
- Bailey’s Irish Cream: Rượu mùi kết hợp gia whisky, cream, dừa, chocolate,
coffee,... lừng danh ca Ireland chuyên chế biển thức uống cho nữ gii
- Midori: Rượu mùi dưa (nhiều loại dưa) đặc sắc của Nhật có màu xanh lá nhạt
rất quyển rũ.
- Sambuca: Rượu mùi từ hoa sambucus nổi tiếng của Italia, ừong suốt, không
màu và thơm.
- Strawberry Liquor: Rượu mùi dâu tây màu đỏ rất đẹp và thơm
- Advocaat: Rượu mùi kết họp giữa Brandy và lòng đỏ trứng gà, cream và
đường. Tương tự như Bailey's, Advocaat thường ng pha chế thức uống cho nữ như
cocktail mang tên Snow Ball.
- Curacao: Rượu mùi sản xuất từ Cognac kết hợp hương thơm của vỏ cam. Loại
curacao có 3 màu dùng cho chế biển nhiều loại cocktail có hiệu ứng màu sắc: blue
curacao, orange curacao và white curacao (còn gi là triple sec).
u mùi GVHD Th.S Đặng Thị Ngọ
c Dung
Trư
ng Đ
i H
m K
Thu
t TP. H
Chí Minh
3
- Mango Liquor: Rượu mùi xoài màu vàngơi bắt mắt.
- Maraschino: Rượu mùi quả anh đào, không màu, ừong suốt, xuất xứ từ Italia
- Cointreau: Rượu mùi đc quyn của Pháp, sản xuất từ vỏ cam vi hình vuông
hình ng chai đặc trưng.
- Coffee Liquor: Rượu mùi cà phê. Tên này dùng chung cho nhóm rượu từ cà phê, chỉ
có 2 thương hiệu lừng danh thể giới là: Kahlúa (Mexico) và Tia Maria (Jamaica).
- Apricot Brandy: Rượu mùi sản xuất từ Brandy và quả mơ, có màu vàng cam rất hấp
dẫn
- Creme Yvette: loại ni tiếng nhất của dòng rượu Violettes. Loại rượu lâu đời của
M, đrượu khá cao, mang hương vị tử la lan, màu nhạt và thơm.
- Cuarenta - Y - Tres: rượu Tây Ban Nha cất từ hỗn hp 43 loạiy hương liệu, có
màu vàng.
- Curacao: sản xuất từ rượu nho mạnh, đường vỏ qt, có tính ch ừợ tiêu hoá.
Lần đầu tiên sn xuất đảo Curacao của Lan, hai loại: một loại ngâm vỏ quýt ong
rượu rồi cất. Nếu cất xong mà qua tinh luyn lần na thì tên gọi Triple sec Curacao. Thực
chất rượu có màu trắng, vị hăng, sau đó cho thêm đường và tạou.
- Drumbuie: loại Whisky thơm, ngọt, lâu đời nhất cất từ mật ong và Whisky Scotland.
- Elixir D’ Anvers: một loại rượu vị đắng ngọt có màu vàng xanhsản xuất
vùng Antwerp, người Bỉ rất thích loại rượu này.
- Elixir Di China: loại rượu có hương hi của Italia.
- Enzian Calisay: rượu màu vàng kim nhạt, cất từ các hương liệu của Tây Ban
Nha.
- Escharnum: rượu hạnh hương, sản xuất ở Barbados.
- Forbidden Fruit: rượu M, cất từ tinh dầu nho, quýt và mật ong,độ rượu cao,
vị ngọt đắng.
- Erigola: rượu có vị bách lý hương sản xuất ở quần đảo Balearie.
PHẦN 2: SẢN XUẤT RƯỢU MÙI THỦ CÔNG
u mùi GVHD Th.S Đặng Thị Ngọ
c Dung
Trư
ng Đ
i H
m K
Thu
t TP. H
Chí Minh
4
PHẦN 3: CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT RƯỢU MÙI
Chương 1: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ RƯỢU MÙI
1. Giói thiệu chung:
- Rượu mùi là 1 loại thức uống pha chế có cồn.
Sản phẩm rượu mùi là sự phối ừộn cồn tinh luyện với syrup đường và các loại dịch
trích từ rau quả.
Công nghệ sản xuất rượu mùi đơn giản hơn nhiều so vi các loại thức ung cồn
được sản xuất bằng phương pháp lên men như bia, rượu vang.
- Nguyên liệu chính để sản xuất rượu mùi là cồn tinh luyện, dch trích từ rau quả và
nước.
- Hiện nay trên th giới, người ta sử dụng rất nhiều loại rau quđể sản xuất rượu mùi,
nhờ đó tạo ra được những sản phẩm rượu mùi với hương vị khác nhau.
- Nguồn nguyên liệu nước ta rất đa dạng phong phú đây 1 lợi thể để các nh
sản xuất ừong nước nghiên cứu phát triển sản phẩm mới ,m đa dạng hóa nhóm sản
phẩm rượu mùi để cung cấp cho người tiêung.
- Rượu mùi độ cồn dao động trong khoảng 15-60%v/v, hàm lượng đường ừong sản
phẩm chiếm từ 50-600g/l.
Rượu mùi được sử dụng như thức uống tráng ming, là nguyên liệu để pha chế
cocktail.
Khát quát
đ
kh
i quy t
r
ì
nh
công gh
s
n xu
t rư
u mùi:
H
ì
nh 1: Quy tr
ì
nh công ngh
s
n xu
t rư
u mùi.
u mùi GVHD Th.S Đặng Thị Ngọ
c Dung
Trư
ng Đ
i H
m K
Thu
t TP. H
Chí Minh
5
2. Phân loại rưọru mùi
Hiện nay rất nhiều sản phẩm rượu mùi, cách phân loại cũng rất khác nhau, dưới đây xin
trìnhy các cách phân loại thông dụng :
2.1. Theo độ ngọt:
Lượng đường thông thường ừong rượu mùi tối thiểu 100 g/1, đối với rượu liqueur dạng crème
thì tối thiểu 250 g/1, riêng Crème de Cassis có thể lên đến 400 g/1.
2.2. Theo độ cồn:
Rượu Độ cồn (%) Chất chiết (%) Độ đưng (%) Độ chua (g axit xitric/ 100ml)
- Rượu nhẹ 20 - 30 39 - 47 35 - 50 0 - 0,7.
- Rượu nặng 35 - 45 32 - 50 32 - 50 0 - 0,5.
2.3. Theo nguyên liệu:
- Rượu mùi từ ừái cây, như: Cherry Brandy, Apricot Brandy, Peach Brandy, Charleston
Follies, rượu Maraschino ca Ý, Creme de Cassis ở vùng Dijon...
- Rượu mùi từ ừái cây họ cam, như: Curacao, Grand Marnier, Vander Hum, Forbidden
Fruit, Rock, Rye..
- Rượu mùi từ một hay hỗn hp của nhiều loại thảo mộc, như: Drambuie, Glen Mist,
Benedictine DOM, Chaừeuse, Absinthe, Goldwasser...
- Rượu mùi từ các loại hạt cacao, cà phê, vani..., như: Creme de cacao, Tia Maria,
Kahiua liqueur, Cream Liqueur, Advocoat...
2.4. Theo noi sản xuất:
- Pháp: Arguebelle, Chartreuse, Grand Marnier, Crème de Fraise, Amourette...
- Scotland: Baileys, Drambuie...
Hà Lan: Advocoat, Curacao (đảo Caracao), Kuummel...
Italia: Amaretto, Benedictine, Galliano, Maraschino...
- c nước khác: Angelica (y Ban Nha), Irish Mist (Ireland), Kahlua (Mehico)...