Cộng tác giữa nhà trường và doanh nghiệp trong môi trường số: Một đề xuất mô hình đa bên

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu, lĩnh vực giáo dục đại học đối mặt với yêu cầu cấp thiết về đổi mới để thích ứng với sự phát triển của công nghệ và thị trường lao động. Thực trạng cho thấy chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt là các kỹ năng mềm và năng lực số, còn hạn chế, chưa đáp ứng kỳ vọng của doanh nghiệp. Một trong những nguyên nhân chính là mức độ hợp tác giữa nhà trường và doanh nghiệp còn rời rạc, thiếu tính hệ thống và chính sách rõ ràng. Do đó, việc xây dựng và triển khai các mô hình cộng tác hiệu quả giữa các bên liên quan là vô cùng quan trọng, không chỉ giúp nâng cao chất lượng đào tạo mà còn chuẩn bị tốt hơn cho thế hệ sinh viên tương lai trong kỷ nguyên số.

Giảng viên, nhà nghiên cứu, lãnh đạo các trường đại học, chuyên gia doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách trong lĩnh vực giáo dục và chuyển đổi số.

Nghiên cứu này đề xuất một mô hình cộng tác đa bên tích hợp giữa nhà trường và doanh nghiệp, đặc biệt chú trọng vai trò của sinh viên/giảng viên, trong bối cảnh chuyển đổi số tại Việt Nam. Dựa trên phân tích sâu rộng các mô hình hợp tác trường-doanh nghiệp quốc tế như Triple Helix, Quadruple Helix, Living Labs và Communities of Innovation, bài báo chỉ ra những hạn chế của các mô hình hiện có khi áp dụng cho điều kiện cụ thể của Việt Nam, nơi các yếu tố như vai trò của chính phủ hoặc xã hội dân sự còn chưa thực sự phù hợp. Phương pháp nghiên cứu kết hợp giữa nghiên cứu khái niệm và thiết kế mô hình được sử dụng để xây dựng một khung lý thuyết và thực tiễn vững chắc. Mô hình đề xuất bao gồm ba chủ thể chính: nhà trường, doanh nghiệp, và sinh viên/giảng viên, vận hành trên nền tảng số và theo chu trình liên tục "Khám phá nhu cầu – Đồng thiết kế – Thử nghiệm thực tế – Phản hồi – Cải tiến". Chu trình này nhấn mạnh tính linh hoạt, khả năng thích ứng và phản hồi liên tục để đảm bảo chất lượng đào tạo và sự phù hợp với yêu cầu thị trường lao động. Nó thúc đẩy việc tích hợp công nghệ số vào mọi khía cạnh của quá trình giáo dục, từ chương trình đào tạo đến kỹ năng nghề nghiệp và tương tác giữa các bên. Các ứng dụng của mô hình bao gồm việc phát triển năng lực số cho sinh viên và giảng viên, nâng cao chất lượng nghiên cứu, và tạo ra các cơ hội việc làm thực tế. Bài báo cũng đưa ra các khuyến nghị chính sách cụ thể nhằm hỗ trợ việc triển khai mô hình, bao gồm việc đầu tư vào hạ tầng công nghệ giáo dục (như LMS, công cụ AI), phát triển năng lực số cho giảng viên thông qua đào tạo chuyên sâu, và khuyến khích sự tham gia tích cực từ phía doanh nghiệp trong việc đồng thiết kế và đánh giá chương trình học. Mục đích cuối cùng là đạt được sự cộng tác bền vững, hiệu quả, giúp nâng cao năng lực cạnh tranh của nguồn nhân lực Việt Nam trong kỷ nguyên số.