Trường Đại học Kinh tế Nghệ An
48
ĐA DẠNG HỌ LONG NÃO (LAURACEAE) Ở KHU BẢO TỒN THIÊN
NHIÊN KẺ GỖ, TỈNH HÀ TĨNH
Nguyễn Thị Trà1, Bùi Ngọc Bình1, Đỗ Ngọc Đài1,*
1Trường Đại học Kinh tế Nghệ An; *Email: dongocdai@naue.edu.vn
Tóm tắt: Qua kết quả nghiên cứu về họ Long não (Lauraceae) ở Khu Bảo tồn Thiên nhiên
(BTTN) Kẻ Gỗ, tỉnh Hà Tĩnh, đã xác định được 48 loài, 12 chi, trong đó 12 loài bổ sung cho danh
lục thực vật Khu BTTN Kẻ Gỗ (2021). Có 01 loài được ghi trong Sách Đỏ Việt Nam (2007) là
Bộp quả bầu dục (Actinodaphne ellipticibacca Kosterm.) ở mức độ sẽ nguy cấp (VU). Các loài
cây họ Long não (Lauraceae) ở khu vực nghiên cứu có các giá trị sử dụng khác nhau như cho tinh
dầu với 29 loài, lấy gỗ 28 loài, làm thuốc với 19 loài, cho dầu béo với 6 loài và ăn được với 2 loài.
Họ Long não ở khu vực nghiên cứu thuộc 3 yếu tố địa lý, yếu tố đặc hữu chiếm 54,17%, yếu tố
nhiệt đới chiếm 41,67%, yếu tố ôn đới và yếu tố cây trồng cùng chiếm 2,08%.
Từ khóa: Bảo tồn Thiên nhiên, Đa dạng, Họ Long não, Kẻ Gỗ, Hà Tĩnh, Thực vật.
1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Họ Long não (Lauraceae) trên thế giới có
khoảng 45 chi với gần 2.800 loài, phân bố chủ
yếu ở vùng nhiệt đới châu Á, châu Úc, châu
Mỹ, châu Phi và cận nhiệt đới (J. M. C.
Maarten & W. B. James, 2016). Việt Nam là
nước nằm trong khu vực nhiệt đới gió mùa, do
đó có nguồn tài nguyên thiên nhiên tương đối
đa dạng. Hiện nay, họ Long não ở Việt Nam
được nghi nhận khoảng 21 chi, 280 loài và thứ
(Nguyễn Kim Đào, 2003, 2017). Đây là họ có
nhiều loài được sử dụng trong đời sống con
người như: làm thuốc, làm thực phẩm, cho tinh
dầu, lấy gỗ (Nguyễn Kim Đào, 2017).
Khu BTTN Kẻ Gỗ được thành lập năm
1996, nằm ở phía Nam tỉnh Hà Tĩnh, cách
thành phố Hà Tĩnh khoảng 15 km, thuộc khu
vực phía Đông dãy Trường Sơn Bắc thuộc
các huyện: Cẩm Xuyên, Hương Khê và Kỳ
Anh của tỉnh Hà Tĩnh với diện tích tự nhiên
là 24.801 ha. Có tọa độ địa lý: 18000’ đến
18009’ vĩ độ Bắc, 105050’ đến 106007’ kinh
độ (Uỷ ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh, 2021).
Hiện nay, hệ thực vật nói chung và nghiên
cứu các taxon bậc họ chưa có nhiều, mới chỉ
có một số nghiên cứu của Trần Hậu Thìn
(2014), Trần Hậu Khanh & cs (2020), Hoàng
Văn Sâm & cs (2019). Vì vậy, bài báo này
cung cấp thêm những dẫn liệu về họ Long não
(Lauraceae) ở Khu BTTN Kẻ Gỗ, góp phần
vào công tác nghiên cứu cơ bản và định
hướng bảo tồn.
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Mẫu vật được thu thập theo phương pháp
nghiên cứu của Nguyễn Nghĩa Thìn (2007).
Thời gian thực hiện từ tháng 09/2023 đến
04/2024. Tổng số mẫu thu được 120 mẫu.
Định loại: Sử dụng phương pháp hình thái
so sánh theo các tài liệu của Phạm Hoàng Hộ
(2000), Nguyễn Kim Đào (2017), K. Zhang &
cs (2008).
Đánh giá về giá trị sử dụng dựa vào phỏng
vấn trực tiếp người dân và các tài liệu của Võ
Văn Chi (2012), Trần Đình Lý & cs (1993),
Đỗ Tất Lợi (2001), Đỗ Huy Bích & cs (2004),
Triệu Văn Hùng & cs (2007). Đánh giá yếu tố
địa lý theo Nguyễn Nghĩa Thìn (2007). Đánh
giá về bảo tồn dựa vào Sách Đỏ Việt Nam
