ĐẶC ĐIỂM PHÂN VÙNG KHÍ HẬU VIỆT NAM

Chia sẻ: Nguyễn Thị Huyền | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

1.452
lượt xem 214
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cung cấp kiến thức về các vùng khí hậu ở VN. Đặc điểm khí hậu ở từng vùng

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: ĐẶC ĐIỂM PHÂN VÙNG KHÍ HẬU VIỆT NAM

ĐẶC ĐIỂM PHÂN VÙNG KHÍ HẬU VIỆT NAM I) Khái quát chung: 1,Vị trí địa lý: -Tọa độ địa lý: Kinh tuyến: 102°8′ - 109°27′ Đông; Vĩ tuyến: 8°27′ - 23°23′ Bắc -Nằm ở cực Đông Nam bán đảo Đông Dương. -Biên giới Việt Nam giáp với: + Vịnh Thái Lan ở phía nam. + Vịnh bắc bộ và Biển Đông ở phía đông. + Trung Quốc ở phía bắc. + Lào và Campuchia phía tây . - Chính vị trí địa lý này đã tạo ra kiểu khí hậu đặc trưng của nước ta. Khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm khác hẳn với các nơi cùng vĩ độ khác. 2) Địa hình Địa hình Việt Nam tương đối phức tạp,đa dạng có sự phân hóa theo chiều Bắc- Nam,và theo hướng Đông-Tây. 3/4 diện tích nước ta là đồi núi và cao nguyên,chỉ 1/4 còn lại là đồng bằng châu thổ và đồng bằng duyên hải.có bờ biển dài và nhiều bãi biển đẹp.các dải núi ven biển còn tạo ra nhiều vũng vịnh,là nơi thuận lợi cho việc xây dựng cảng biển.Nhiều vùng vịnh đẹp như: HạLong,Cam Ranh. Do địa hình phức tạp nên cũng đã tạo ra nhiều kiểu khí hậu khác nhau;khí hậu vùng núi cao,vùng thung lũng,vùng ven biển,vùng cao nguyên,vùng đồng bằng.Tạo nên sự đa dạng về động thực vật cho mỗi vùng. Có thể nói địa hình và khí hậu là hai yếu tố cơ bản có ảnh hưởng qua lại với nhau. II. Đặc điểm khí hậu Việt Nam • 1.Khí haäu VN laø khí haäu noäi chí tuyeán gioù muøa aåm: • • Mang tính bao truøm trong khí haäu VN, nhöng khoâng ñoàng nhaát treân toaøn laõnh thoå VN vì VN naèm traûi daøi theo höôùng kinh ñoä ( 15 vó ñoä ). • • Cöïc B caùch chí tuyeán baéc 0o04’ neân khí haäu mieàn Baéc mang tính chí tuyeán noùng aåm. • • Cöïc N caùch xích ñaïo 8o30’ neân mieàn Nam khí haäu mang tính xích ñaïo noùng aåm, ranh giôùi ôû 160oB ( Baïch Maõ ). • • Tính chaát noäi chí tuyeán aåm ñöôïc theå hieän nhö sau:
• a. Tính chất nội chí tuyến: • - Do VN naèm goïn trong vuøng noäi chí tuyeán, laøm cho maët trôøi leân thieân ñænh 2 laàn trong naêm nhöng khoâng ñoàng nhaát veà thôøi gian. • Laøm cho mieàn Baéc chæ coù moät cöïc ñaïi vaø moät cöïc tieåu, coøn ôû mieàn Nam laø 2 cöïc ñaïi vaø 2 cöïc tieåu trong nhieät cheá vaø vuõ cheá, töø ñoù aûnh höôøng ñeán bieân ñoä nhieät naêm. • - VN coù goùc nhaäp xaï vaøo giöõa tröa lôùn, Ñoàng Vaên coù goùc nhaäp xaï nhoû nhaát ( 43o12’ ), Caàn Thô ( 56o40’ ), laøm cho quanh naêm coù böùc xaï cao khoaûng 130Kcal/km2/naêm, caân baèng böùc xaï luoân luoân döông, nhieät ñoä TB naêm treân 20oC. • - VN coù quang kì ngaén ( luùc maët trôøi moïc ñeán laën ), ñoä dao ñoäng ngaøy vaø ñeâm nhoû. Caøng gaàn XÑ cheânh leäch caøng nhoû. • - Coù söï hieän dieän cuûa gioù Tín Phong • b.Tính chaát gioù muøa: • Khí haäu Vieät Nam mang tính chaát noäi chí tuyeán gioù muøa vì caùc yeáu toá khí haäu dieãn bieán theo nhòp ñieäu muøa roõ reät. • Nguyeân nhaân cô baûn cuûa tính chaát naøy laø do “söï thay ñoåi ( theo muøa ), aûnh höôûng theo muøa cuûa caùc khoái khí coù tính chaát khaùc nhau trong thôøi gian nhaát ñònh trong naêm. Söï thay ñoåi naøy dieãn ra theo moät nhòp ñieäu töông ñoái oån ñònh vaø thaønh qui luaät.” • v Gioù muøa muøa Ñoâng: • Coøn goïi laø gioù muøa ñoâng baéc. Laø khoái khí cöïc luïc ñòa NPc töø aùp cao Sibir thoåi veà. • Hình thaønh vaøo muøa ñoâng töø thaùng 11 – 3 ôû mieàn baéc, do laïnh vaø khoâ ( ôû taâm töø -15oC ñeán -40oC, aåm 1g/1kg ). Neân ñaëc tröng thôøi tieát khi coù NPc ñi qua laø laïnh ñoät ngoät vaø khoâ. Do ñaëc tính vaø thôøi gian maø chia ra laøm 2 loaïi : • NPc ñaát. • NPc bieån. • • Gioù muøa muøa haï: • Thaùng 4 – 5 maët trôøi di chuyeån töø xích ñaïo leân baéc baùn caàu. NPc yeáu daàn vaø bò trieät tieâu laø thôøi gian hoaït ñoäng cuûa caùc khoái khí chí tuyeán ( Tm, Tp ) • Töø thaùng 5 – 6, luïc ñòa Aâu – AÙ bò ñoát noùng, caùc haï aùp hình thaønh vaø huùt gioù töø Aán Ñoä Döông vaøo, luùc naøy coù gioù taây nam ñeán VN coù nguoàn goác töø vònh Bengan, ñaây laø khoái khí nhieät ñôùi chí tuyeán neân coù teân
laø TBg ( Tri opi cal Bengal e ). TBg coù tính chaát noùng vaø aåm, gaây möa vaøo muøa haï, laø taùc nhaân gaây ra gioù Laøo ôû baéc Trung Boä vaø Taây Baéc. • Töø thaùng 6 – 10 do coù haï aùp BBC hoaït ñoäng oån ñònh vaø huùt gioù maïnh taïo ñieàu kieän cho caùc khoái khí Tín Phong NBC vöôït xích ñaïo ñoåi höôùng taây nam ñeán VN. Do vöôït qua vuøng bieån xích ñaïo ñeán VN neân coù teân laø Em ( Equatorial Maritine ) • Coù söï hieän dieän cuûa CIT vaø baõo • c. Tính chaát aåm: • - Laø söï taùc ñoäng töông hoã giöõa gioù muøa , tín phong trong ñieàu kieän cuï theå cuûa ñòa hình. • • - Khí haäu VN coù aûnh höôûng cuûa gioù muøa Ñoâng Baéc ( NPc ), nhöng chæ trong thôøi gian ngaén, coøn qui luaät ñai cao chỉ coù taùc duïng ôû 15% dieän tích, do ñoù ñaëc tröng cuûa khí haäu VN vaãn laø noäi chí tuyeán gioù muøa aåm. • • - Nguyeân nhaân cô baûn laø caùc khoái khí thoåi ñeán VN coù nhieät ñoä cao vaø aåm lôùn, töø ñoù hình thaønh moät löôïng möa doài daøo töø B – N ( Haø Noäi 1706mm, Hueá- 2867mm, TPHCM 1910mm ), noù ñaõ xoaù ñi tính khoâ haïn vôùi thaûm thöïc vaät baùn hoang maïc vaø sa maïc maø ñaùng leû VN phaûi coù • • • • • Một số loại gió và hoạt động của chúng: • • - Gioù Tín phong : Tm ( noùng ), Tp ( laïnh ) • - Gioù muøa muøa ñoâng: NPc ñaát, NPc bieån • - Front cöïc: Fp • - Gioù muøa muøa haï: TBg, Em • - Thôøi gian thoåi: • +Töø thaùng 1 – 3 : gioù NPc bieån • +Töø thaùng 4 – 5 : gioù Tm vaø Tp • +Töø thaùng 5 – 6 : gioù TBg • +Töø thaùng 6 – 10 : gioù Em + CIT • +Töø thaùng 11 – 1: gioù NPc ñaát + Front • • 2. Khí haäu VN coù söï phaân hoaù theo khoâng gian: • • a. Söï phaân hoaù Baéc – Nam:
• Do VN traûi daøi qua nhieàu kinh ñoä, cuõng nhö söï tham gia cuûa gioù muøa ñoâng baéc laøm cho: • Mieàn Baéc coù toång nhieät ñoä laø 7500oC • Mieàn Nam do gaàn xích ñaïo neân coù toång nhieät ñoä ñaït tieâu chuaån aù xích ñaïo laø 9500oC, vôùi ¾ dieän tích laø ñoài nuùi , quy luaät ñai cao laøm cho nhieät ñoä giaûm khi leân cao • • b. Töông quan giöõa nhieät – aåm ( K ): • Do löôïng möa phaân boá khoâng ñeàu, nôi ñoùn gioù möa nhieàu, nôi khuaát gioù möa ít, laøm cho caû nöôùc coù 5 kieåu töông quan nhieät aåm: Khoâ, Hôi khoâ, Hôi aåm, Aåm, Aåm ướt • • • c. Phoái hôïp giöõa nhieät löôïng (∑0 ) vaø töông quan nhieät aåm ( K ). Ta coù 11 kieåu khí haäu : • • - Aù xích ñaïo khoâ ôû Ninh Thuaän • - Aù xích ñaïo hôi khoâ ôû Soâng Ba – Khaùnh Hoaø – Bình Thuaän. • - Aù xích ñaïo hôi aåm ôû Bình Ñònh – Phuù yeân – Ñoâng Nam Boä • - Aù xích ñaïo aåm ôû Quaûng Nam – Quaûng Ngaõi – Soâng Beù – Minh Haûi • - Chí tuyeán khoâ ôû Möôøng Xeùn ( Thanh Hoaù ) • - Chí tuyeán hôi khoâ ôû Yeân Chaâu – soâng Maõ • - Chí tuyeán hôi aåm ôû Ñoâng Baéc – Thanh Hoaù – Ngheä An • - Chí tuyeán aåm ôû Haø Tónh – Bình Trò Thieân • - Aù chí tuyeán hôi aåm ôû vuøng nuùi thaáp • - Aù chí tuyeán aåm ôû vuøng nuùi trung bình • - Ôn hoaø aåm öôùt ôû caùc ñænh nuùi cao • III. Phân vùng khí hậu • • Căn cứ vào những biểu hiện của khí hậu, có thế phân chia lãnh thổ Việt Nam thành 3 miền khí hậu lớn: • + Miền khí hậu phía Bắc. • + Miền khí hậu Đông Trường Sơn. • + Miền khí hậu phía Nam. • • 1. Miền khí hậu phía Bắc: • Bao gồm phần bắc của lãnh thổ Việt Nam, từ Hoành Sơn (Đèo Ngang) xấp xỉ vĩ tuyến 180oB trở ra. • Khí hậu miền phía bắc thuộc một loại hình đặc biệt: Khí hậu nhiệt đới gió mùa có mùa đông lạnh. • -Đặc điểm nổi bật nhất là sự hạ thấp đáng kể nền nhiệt độ về mùa đông liên quan với ảnh hưởng ưu thế của gió mùa cực đới trong mùa đông ở khu vực
này. Trung bình những tháng giữa mùa đông nhiệt độ ở miền này thấp hơn 4- 5oC so với điều kiện thông thường của vĩ tuyến. • -Thực tế mùa đông ở đây ngắn và không ổn đinh, hợp thành bởi những đợt rét xen kẽ những ngày nắng ấm. • - Do cơ chế gió mùa phức tạp miền khí hậu có khí 4 mùa phân chia theo mặt trời chỉ có 2 mùa phụ thuộc vào gió. • - Khí hậu miền bắc liên quan với sự phức tạp của hoàn lưu gió mùa là tính bất ổn định cao trong diễn biến thời tiết khí hậu • Tóm lại khí hậu miền bắc giữ tính chất cơ bản nóng ẩm của khí hậu nhiệt đới gió mùa nhưng vẫn có mùa đông lạnh, có sự phân hóa theo mùa trong chế độ mưa ẩm nhưng không sâu sắc có tính biến động rất cao. • Căn cứ vào nhiều biểu hiện khí hậu khác chia miền khí hậu phía bắc thành 5 vùng: • + Vùng núi đông bắc • + Vùng núi việt bắc-hoàng Liên Sơn • + Vùng đồng bằng bắc bộ • + Vùng núi tây bắc • + Vùng bắc trung bộ • • 2. Miền khí hậu Đông Trường Sơn: • - Bao gồm phần phía đông Trường Sơn kéo dài từ phía Nam Hoành Sơn ( Đèo Ngang ) đến xấp xỉ vĩ tuyến 120oB. • • - Miền khí hậu đông Trường Sơn có khí hậu gió mùa trong sự phân hóa mùa mưa ẩm phản ánh tác động của địa hình đối với hoàn lưu. • • - Trong mùa gió mùa mùa Hạ luồng gió ẩm phía tây thổi tới bị dãy trường sơn ngăn cản tạo nên kiểu thời tiết khô rất đặc trưng ( thời tiết gió tây ). • • - Có chế độ nhiệt chuyển tiếp giữa nhiệt chế miền khí hậu phía bắc và miền khí hậu phía Nam. • • • - Cuối cùng cần đặc biệt nhấn mạnh đến sự phân hóa không gian rất mạnh mẽ trên giải đất kéo dài theo chiều kinh tuyến và địa hình cảnh quan phức tạp này. • • Trong điều kiện khí hậu phân hóa theo không gian mạnh như vậy có thế phân biệt Miền Đông Trường Sơn ba vùng khí hậu: • + Vùng Bình – Trị - Thiên (cũ) ở phía Bắc Đèo Hải Vân. • + Vùng Trung Trung Bộ từ phía Nam đèo Hải Vân đến phía bắc Đèo Cả. • + Vùng Nam trung bộ từ phía Nam Đèo Cả đến Mũi Dinh. • 3. Miền khí hậu phía Nam:
• -Bao gồm lãnh thổ trung bộ thuộc sườn tây trường sơn (Tây Nguyên ) và đồng bằng Nam Bộ. • -Miền khí hậu phía Nam mang đầy đủ tính chất chung của khí hậu nhiệt đới gió mùa có 2 mùa khô ẩm nguyên nhân cơ bản do khí hậu miền này nằm ngoài phạm vi ảnh hưởng gió mùa cực đới. • -Khí hậu phía Nam mang đầy đủ đặc điểm khí hậu gió mùa cận xích đạo đặc trưng là một nền nhiệt cao và hầu như không thay đổi theo từng năm. • -Có sự phân hóa theo mùa sâu sắc trong chế độ mưa ẩm tiêu biểu cho khí hậu gió mùa. • -Một đặc điểm đáng chú ý là tính biến động. • -Có thể phân biệt rõ ràng hai vùng khí hậu khác nhau: • + Vùng tây nguyên. • + Vùng Đồng Bằng Nam Bộ. • • • Miền khí hậu Biển Đông • • Bao gồm khí hậu trên các đảo và trên biển với những đặc điểm đặc trưng khác hẳn với khí hậu đất liền • Mùa hè mát hơn và mùa đông ấm hơn trên đất liền dẫn đến những biên độ hằng năm nhiệt độ nhỏ hơn trong đất liền. • Dao động ngày đêm của nhiệt độ cũng rất nhỏ,nhiệt độ tối cao thường thấp hơn và nhiệt độ tối thấp thườngcao hơn. • Độ ẩm nói chung cao hơn trong đất liền,ít có sự biến thiên trong biến trình năm • Gió mạnh hơn trong đất liền,tuần suất lặng gió ít • Có nhiều hiện tượng thời tiết bất thường xảy ra như: bão,giông,sương mù.Xảy ra với tần suất lớn và mạnh hơn trên đất liền. • Được chia làm hai miền là: • -Khí hậu phía bắc biển Đông. • +Có mùa đông ít lạnh hơn, • +Mùa mưa trùng với mùa gió mùa mùa hạ, • +Là nơi nhiều cơn bão từ Thái Bình Dương đi qua • -Khí hậu phía nam biển Đông. • +Có khí hậu gió mùa mang tính chất xích đạo rõ rệt • +Nhiệt độ cao và hầu như không có sự biến thiên qua các mùa, • +Lượng mưa tương đối nhiều • +Số lượng bão ít hơn so vơi phần phía bắc • • •