Đánh giá kết quả phẫu thuật lasik trên bệnh nhân bất đồng khúc xạ nặng

Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> ÑAÙNH GIAÙ KEÁT QUAÛ PHAÃU THUAÄT LASIK<br /> TREÂN BEÄNH NHAÂN BAÁT ÑOÀNG KHUÙC XAÏ NAËNG<br /> Traàn Anh Tuaán*<br /> <br /> TOÙM TAÉT<br /> Muïc tieâu: Nghieân cöùu ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa phaãu thuaät Lasik treân maét cuûa beänh nhaân coù baát ñoàng<br /> khuùc xaï naëng. Beänh nhaân vaø phöông phaùp: Phaãu thuaät Lasik vôùi maùy laser Excimer Scan97 vaø dao<br /> Moria treân 67 maét cuûa 43 beänh nhaân coù baát ñoàng khuùc xaï naëng. Caùc keát quaû veà thò giaùc vaø khuùc xaï ñöôïc<br /> thu thaäp tröôùc moå, sau moå 1 ngaøy, 1 tuaàn, 1, 3, 6 thaùng. Keát quaû: Tröôùc moå, 60% beänh nhaân coù baát ñoàng<br /> veà kích thöôùc hình aûnh giöõa hai maét khi ñieàu chænh kính ñuùng ñoä. Sau moå khoâng coù beänh nhaân naøo coøn<br /> toàn taïi tình traïng treân. Keát quaû ñaït ñöôïc cho thaáy Lasik moät phöông phaùp toát ñeå ñeàu chænh caùc baät ñoàng<br /> khuùc xaï naëng vôùi maét coù ñoä caän khoâng quaù - 10D. Tyû leä thoaùi trieån cao (23%) treân nhöõng maét coù ñoä caän<br /> treân - 12 D cho thaáy phöông phaùp can thieäp vaøo noäi nhaõn coù leõ seõ thích hôïp hôn trong vieäc ñieàu chænh baät<br /> ñoàng khuùc xaï naëng ôû maét coù ñoä caän cao.<br /> <br /> SUMMARY<br /> EVALUATION RESULTS OF LASIK OPERATION ON PATIENTS WITH HIGH<br /> ANISOMETROPIA<br /> Tran Anh Tuan * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 108 – 110<br /> <br /> Purpose: To study the efficacy of Laser In Situ Keratomileusis (Lasik) on patients with high<br /> anisometropic eyes. Patients and methods: Lasik surgery by using Laser Excimer Scan 197 and Moria<br /> microkeratome on 67 eyes of 43 patients who had high anisometropia. The results of visual and refraction<br /> were collected before operation, day 1, 1 week, 1, 3, 6 months post operation. Results: before operation,<br /> 60% of patients had aniseikonia with full correction and no one had this situation after operation. The<br /> results show that Lasik is a good method to correct high anisometropic eyes under –10D. The high<br /> percentage of regression (23%) show that an operation intra-ocular on eye with myopia over –12D may<br /> be a proper method to correct anisometropia on high myopic eyes.<br /> <br /> ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br /> Caän thò chieám tyû leä khoâng nhoû trong coäng ñoàng.<br /> Theo Young tyû leä caän thò taïi Myõ laø khoaûng 13,5% daân<br /> soá, töông ñöông vôùi tyû leä taïi chaâu AÂu. Taïi moät soá quoác<br /> gia khaùc, tyû leä naøy coøn coù theå cao hôn nhö ôû Nhaät,<br /> khoaûng töø töø 22 ñeán 44% (Sato-1957). Theo caùc soá lieäu<br /> ñieàu tra taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø taïi Haø Noäi thì tyû<br /> leä caän thò ôû löùa tuoåi ñi hoïc khoaûng 23-29%. Baát ñoàng<br /> khuùc xaï cuõng chieám moät tyû leä khoâng nhoû trong nhoùm<br /> beänh nhaân bò taät khuùc xaï, taàn xuaát baát ñoàng khuùc xaï<br /> khoaûng 7.4% ñeán 10% trong nhoùm beänh nhaân bò taät<br /> khuùc xaï. Beänh nhaân bò baát ñoàng khuùc xaï gaëp khoù khaên<br /> * Boä moân Maét - ÑH Y Döôïc TP HCM<br /> <br /> 108<br /> <br /> trong vieäc ñeo kính, neân aûnh höôûng ñeán thò giaùc hai<br /> maét do ñoù aûnh höôûng nhieàu ñeán hoaït ñoäng vaø sinh<br /> hoaït haøng ngaøy, laøm giaûm chaát löôïng soáng cuûa ngöôøi<br /> beänh. Phaãu thuaät khuùc xaï ñöôïc beänh nhaân vaø thaày<br /> thuoác quan taâm trong vieäc ñieàu chænh baát ñoàng khuùc<br /> xaï vì giuùp cho beänh nhaân boû ñöôïc caëp kính, traùnh hieän<br /> töôïng baät ñoàng aûnh giöõa hai maét, giuùp beänh nhaân<br /> thuaän lôïi hôn trong ñôøi soáng vaø coâng vieäc.<br /> Hieän nay treân theá giôùi cuõng nhö ôû nöôùc ta ñaõ<br /> coù nhieàu loaïi phaãu thuaät khuùc xaï vôùi caùc kyõ thuaät<br /> tieân tieán ñaõ giuùp beänh nhaân vaø thaày thuoác coù theâm<br /> nhieàu caùch löïa choïn thích hôïp cho töøng möùc ñoä<br /> caän thò. Phaãu thuaät baèng laser Excimer vôùi kyõ thuaät<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br /> <br /> Lasik laø moät trong caùc phöông phaùp phaãu thuaät<br /> thích hôïp ñieàu chænh baát ñoàng khuùc xaï.<br /> <br /> BEÄNH NHAÂN VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN<br /> CÖÙU<br /> Tieâu chuaån choïn<br /> Tuoåi<br /> <br /> Treân 18 tuoåi<br /> Ñoä khuùc xaï oån ñònh<br /> <br /> Taêng döôùi - 1D trong voøng 1 naêm<br /> Ñoä caän thò töø -1,5 ñeán -15 D, ñoä loaïn thò döôùi - 5 D.<br /> Coù cheânh leäch khuùc xaï ôû hai maét treân 2 D.<br /> Khoâng coù hoaëc coù nhöôïc thò nheï ôû maét caän thò<br /> cao ñoä.<br /> Khoâng coù toån thöông ñaùy maét aûnh höôûng ñeán<br /> thò löïc ôû maét caän thò cao ñoä.<br /> Hieåu vaø töï nguyeän<br /> Khoâng choïn<br /> Beänh nhaân coù caùc beänh lyù vieâm, nhieãm taïi giaùc<br /> maïc vaø vuøng phuï caän<br /> Coù thai, ñang cho con buù.<br /> Coù ñuïc thuûy tinh theå, glaucome, nghi ngôø<br /> glaucome, vieâm maøng boà ñaøo.<br /> Coù nhöõng baät thöôøng taïi giaùc maïc (Seïo, giaùc<br /> maïc hình choùp, herpes giaùc maïc v.v), hoaëc nhöõng<br /> baát thöôøng taïi khe mi.<br /> Beänh toaøn thaân aûnh höôûng tôùi keát quaû phaãu<br /> thuaät vaø quaù trình laønh veát thöông nhö: Lupus, ñaùi<br /> thaùo ñöôøng, beänh toaøn thaân phaûi duøng corticoides<br /> lieân tuïc.<br /> Beänh nhaân coù vaán ñeà veà taâm thaàn<br /> Phöông phaùp nghieân cöùu<br /> Nghieân cöùu thöïc hieän laø nghieân cöùu tieán cöùu,<br /> can thieäp laâm saøng coù theo doõi.<br /> Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vôùi maùy laser<br /> Excimer Scan 197 vaø dao caét Moria.<br /> Côõ maãu: Chuùng toâi choïn côõ maãu trong nghieân<br /> cöùu naøy vôùi soá beänh nhaân toái thieåu laø 30 beänh nhaân.<br /> <br /> Thu thaäp soá lieäu: caùc soá lieäu veà khuùc xaï tröôùc<br /> moå, sau moå 1 ngaøy, 1 tuaàn, 1 thaùng, 3 thaùng, 6<br /> thaùng. Ñaùnh giaù thò giaùc sau moå, tình traïng thoaùi<br /> trieån ôû nhöõng maét caän thò naëng.<br /> <br /> KEÁT QUAÛ VAØ BAØN LUAÄN<br /> Ñaëc ñieåm beänh nhaân<br /> Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän treân 43 beänh nhaân,<br /> 16 nam (37,2%), 27 nöõ (62,8%)<br /> Tuoåi töø 18 ñeán 52 tuoåi. 23 beänh nhaân (54,8%)<br /> döôùi 30 tuoåi, 13 beänh nhaân (30,9%) tuoåi töø 31-40<br /> tuoåi, 7 beänh nhaân (14,3%) treân 40 tuoåi.<br /> Cheânh leäch khuùc xaï giöõa hai maét<br /> Cheânh leäch khuùc xaï giöõa hai maét trung bình laø<br /> - 4,8D, toái thieåu - 2,5 D, toái ña - 10 D.<br /> Phöông phaùp ñieàu chænh khuùc xaï<br /> tröôùc phaãu thuaät Lasik<br /> Ñeo kính goïng: 52.4%<br /> Mang kính tieáp xuùc: 15.9%<br /> Phaãu thuaät raïch giaùc maïc hình nan hoa (maét<br /> caän naëng): 3.7%<br /> Khoâng mang kính: 28% do khoù mang kính<br /> hoaëc do thaáy khoâng caàn thieát.<br /> Thò löïc tröôùc moå<br /> Thò löïc khoâng coù kính ñieàu chænh<br /> Maét chuû ñaïo<br /> Maét caän naëng<br /> <br /> ≤ 5/10<br /> 75.7%<br /> 97.6%<br /> <br /> > 5/10 < 10/10<br /> 8.1%<br /> 2.4%<br /> <br /> 10/10<br /> 16.2%<br /> 0%<br /> <br /> Thò löïc coù kính ñieàu chænh<br /> Maét chuû ñaïo<br /> Maét caän naëng<br /> <br /> ≤ 5/10<br /> 9.4%<br /> 35.7%<br /> <br /> > 5/10 < 10/10<br /> 37.5%<br /> 42.8%<br /> <br /> 10/10<br /> 53.1%<br /> 21.4%<br /> <br /> Tình traïng thò giaùc hai maét tröôùc khi<br /> moå<br /> 26/43 (60%) beänh nhaân coù tình traïng baát ñoàng<br /> hình giöõa hai maét khi ñöôïc ñieàu chænh kính ñuùng<br /> ñoä. Ñaây laø nguyeân nhaân chính khieán beänh nhaân<br /> khoâng mang kính hoaëc khoâng mang kính ñieàu<br /> chænh ñuùng ñoä.<br /> <br /> 109<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br /> Phöông phaùp moå<br /> Maét chuû ñaïo: 26 maét moå baèng phöông phaùp<br /> Lasik, 17 maét khoâng moå vì lyù do maét chính thò, hoaëc<br /> caän thò raát nheï, beänh nhaân khoâng muoán moå.<br /> Maét caän thò naëng: Taát caû 43 maét ñöôïc moå baèng<br /> phöông phaùp Lasik.<br /> Bieán coá trong khi moå<br /> <br /> Keát quaû thò löïc sau moå<br /> Thò löïc maét chuû ñaïo<br /> < 5/10<br /> 75.7%<br /> 9.4%<br /> 46.6%<br /> 18.2%<br /> 0%<br /> 20%<br /> 20%<br /> <br /> 5/10-10/10 10/10<br /> 8.1%<br /> 16.2%<br /> 37.5%<br /> 53.1%<br /> 33.4%<br /> 20%<br /> 45.5%<br /> 36.4%<br /> 50%<br /> 50%<br /> 20%<br /> 60%<br /> 25%<br /> 55%<br /> <br /> Thò löïc maét caän thò naëng<br /> Thò löïc<br /> Khoâng kính tröôùc moå<br /> Coù kính tröôùc moå<br /> Khoâng kính sau moå 1 ngaøy<br /> Khoâng kính sau moå 1 tuaàn<br /> Khoâng kính sau moå 1 thaùng<br /> Khoâng kính sau moå 3 thaùng<br /> Khoâng kính sau moå 6 thaùng<br /> <br /> < 5/10<br /> 97.6%<br /> 35.7%<br /> 50%<br /> 29.2%<br /> 25%<br /> 35%<br /> 37%<br /> <br /> nhieân tyû leä thoaùi trieån cao treân nhöõng maét khoâng chuû<br /> ñaïo, coù ñoä caän naëng cho thaáy chæ ñònh phaãu thuaät<br /> Lasik khoâng thích hôïp, coù leõ phaãu thuaät laáy thuûy tinh<br /> theå coøn trong coù ñaët thuûy tinh theå nhaân taïo hoaëc ñaët<br /> thuûy tinh theå nhaân taïo treân maét coøn thuûy tinh theå laø<br /> nhöõng phöông phaùp ñieàu chænh baät ñoàng khuùc xaï cho<br /> nhöõng maét coù ñoä caän lôùn treân - 12 D.<br /> <br /> KEÁT LUAÄN<br /> <br /> Coù 1 maét phaûi môû khe mi, 1 maét ñöùt baûn leà (free<br /> cap). Khoâng coù söï khaùc bieät veà bieán coá trong khi moå<br /> giöõa maét chuû ñaïo vaø maét khoâng chuû ñaïo.<br /> <br /> Thò löïc<br /> Khoâng kính tröôùc moå<br /> Coù kính tröôùc moå<br /> Khoâng kính sau moå 1 ngaøy<br /> Khoâng kính sau moå 1 tuaàn<br /> Khoâng kính sau moå 1 thaùng<br /> Khoâng kính sau moå 3 thaùng<br /> Khoâng kính sau moå 6 thaùng<br /> <br /> 5/10-10/10 10/10<br /> 2.4%<br /> 0%<br /> 42.8%<br /> 21.4%<br /> 50%<br /> 0%<br /> 41.7%<br /> 29.2%<br /> 45%<br /> 30%<br /> 45%<br /> 20%<br /> 40%<br /> 23%<br /> <br /> Coù 10 maét trong nhoùm maét caän thò naëng (23%)<br /> coù tình traïng thoaùi trieån sau 3 thaùng, ñoä caän coøn laïi<br /> toái ña laø - 3 D.<br /> Tình traïng thò giaùc hai maét sau phaãu<br /> thuaät<br /> <br /> Phaãu thuaät Lasik laø phaãu thuaät an toaøn trong vieäc<br /> ñieàu chænh khuùc xaï vaø caùc baát ñoàng khuùc xaï, keát quaû<br /> thò löïc cao, chính xaùc, phuïc hoài thò löïc nhanh choùng<br /> laø caùc öu ñieåm cuûa phöông phaùp naøy.<br /> Phaãu thuaät giuùp ñieàu chænh hoaøn toaøn caùc baät<br /> ñoàng khuùc xaï giöõa hai maét, hoaëc giaûm thieåu möùc ñoä<br /> cheânh leäch khuùc xaï giöõa hai maét, giuùp thuaät lôïi hôn<br /> cho vieäc chænh kính goïng boå xung sau naøy.<br /> Vaán ñeà thoaùi trieån cao ôû nhöõng maét coù ñoä caän thò<br /> naëng laø moät trong caùc baát lôïi cuûa phaãu thuaät khuùc xaï<br /> treân giaùc maïc. Vaán ñeà ñaët ra laø coù theå coù chæ ñònh<br /> phaãu thuaät can thieäp vaøo noäi nhaõn ñeå ñem laïi keát quaû<br /> oån ñònh vaø chính xaùc ôû nhöõng maét caän thò cao ñoä.<br /> <br /> TAØI LIEÄU THAM KHAÛO<br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3<br /> 4<br /> 5<br /> <br /> 6<br /> <br /> Khoâng coù tröôøng hôïp naøo bò song thò sau moå<br /> Nhöõng tröôøng hôïp thoaùi trieån ñöôïc cho chænh<br /> kính theâm vaø möùc ñoä cheânh leäch giöõa hai maét khoâng<br /> cao neân khoâng saûy ra tình traïng baát ñoàng aûnh. Tuy<br /> <br /> 110<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> 7<br /> <br /> Arneù.J.L,<br /> Baikof.G,<br /> Couderc.J.L,<br /> Lebuisson.D.A<br /> (1998), "Les chirurgies corneùennes de la reùfraction",<br /> Encyclopeùdie Medico-Chirurgicale, Paris,21206 A20- 3.<br /> Bowish I. Lcinical refraction, Anisometropia and<br /> aniseikonia, The professional press.Inc, 1975 Chicago.<br /> 257-259<br /> Buratto.L, Brint.S, Lasik surgical techniques and<br /> complications, Slack, 2000<br /> Gatinel.D, Hoang Xuan.T, Le Lasik de la theorie aø la<br /> pratique, Elsevier, Paris 2003,<br /> Grange.J.D,<br /> Valette.M.<br /> (1984),<br /> "La<br /> myopie",<br /> Encyclopeùdie Medico-Chirurgicale, Paris, 21232 A1012.<br /> Montard.M. (2001), "Correction chirurgicale des<br /> myopies faibles", Chirurgie Reùfractive, Masson, Paris<br /> 2001, 394-424.<br /> Nassaralla BR, Nassaralla JJ, Laser in situ<br /> keratomileusis in children 8 to 15 years old. J Refract<br /> Surg 2001 Sep-Oct; 17(5);519-24.<br /> <br />