Đánh giá hiện trạng vùng nguy cơ bồi tụ, xói lở bờ biển cửa sông: Tài liệu nghiên cứu và giải pháp phòng chống

Tài liệu

Đánh giá hiện trạng , xác định các vùng có nguy cơ bồi tụ và xói lở bờ biển cửa sông về khu vực nghiên cứu và đề xuất các giải pháp phòng chống

I. Mở đầu

ộ ư ng

ấ ớ c ta m t u đãi r t l n v bi n , v i đ ỏ

ề

ể ưở ướ ề ử c có ti m năng to l n v kinh t ộ

ạ ớ ườ ở c ta tr ế ể ề c ta có ồ ừ ụ ồ ổ t l c ạ i thu h i s n r t phong phú và đa d ng v i nhi u lo i quý ị ắ ở

ạ ể ể ữ ờ ể ướ ề ạ c ta có nhi u danh

ớ ỷ ữ ả ơ

ưở ạ ỉ

ề

ề ữ ướ ệ ớ ị

ư ỡ ờ ề ườ ướ ề c ta luôn ph i h ng ch u nhi u thiên tai nh bão , áp th p nhi c dâng ... , gây xói l ớ ả ứ ng , n

ế ven b , phá v c u trúc h sinh thái ven

ở ấ ả ề ể ấ

ườ ướ ể

ủ c và đ i s ng c a nh ng ng ng th i ti

ướ ộ ớ

ủ ề ể ướ Thiên nhiên đã dành cho n ầ ả ớ ư ướ ờ ể b bi n dài trên 3260km và g n 300 hòn đ o l n nh đã đ a n ể ướ ớ bi n . vùng ven bi n n thành n ổ ng kh ng l nhi u c a sông đ ra bi n mang theo m t ngu n dinh d ỷ ả ả ấ ề ớ ạ ồ ợ ị đ a nên ngu n l ị ế ị hi m có giá tr kinh t cao . Bên c nh đó , do đ a hình b chia c t m nh b i ậ ạ nh ng dãy núi ch y sát ra t n bi n đã t o cho b bi n n ữ ắ ẹ ả lam th ng c nh đ p v i nh ng bãi cát dài, phong c nh s n thu h u tình là ưỡ ị ệ ng ngh mát . Tuy nhiên , bên c nh đi u ki n lý t ng cho du l ch và an d ể ạ ặ nh ng ti m năng to l n mà thiên nhiên b n t ng đó , hàng năm vùng ven bi n ấ t đ i , gió n ỷ ồ ấ ử b , b i l p c a sông , phá hu mùa , tri u c ệ ờ nhi u công trình dân sinh kinh t ố ạ ộ bi n , gây không ít khó khăn cho các ho t đ ng s n xu t , an ninh qu c phòng ữ ể ờ ố ế ủ i dân ven bi n . c a đát n , phát tri n kinh t ờ ế ự ả ầ ữ ệ ượ t c c đoan x y ra ngày càng Trong nh ng năm g n đây các hi n t ả ề ầ ấ ẫ ườ ữ ộ ớ ng đ , cùng v i vi c ng gia tăng c v t n su t l n c d d i v i xu h ạ ư ự ườ khai thác tài nguyên c a con ng ệ i trên các l u v c sông tăng m nh nên

ồ ỡ b i ng xói l ng t ể ử nhi u ven bi n c a ở ứ m c c ta đang

ừ

ỉ ệ

ỷ

ố ớ ờ

ể

ệ ế c v i di n phân b h p c a b đá c ng thì b c u

ố ẹ ủ ờ ườ ứ ờ ế ế ề ầ ờ ấ ng b và cùng là

ổ

ồ ự ừ ừ

ỉ ệ ố ế

ấ ng trình nâng c p h th ng đê ven bi n ằ b sông và b bi n nh m phòng ch ng thiên tai

ờ ể ể ố ổ ứ

ố ộ ủ ỉ ừ ớ ế ề ữ ế ự ấ ỉ

II. Hiện trạng bồi tụ - xói lở cửa sông , bờ biển

ấ ớ ộ ộ ế ố ự ượ ượ h ề ụ ở t ướ sông n báo đ ng ộ ờ ể B bi n Th a Thiên ế ượ ấ ở Hu đ c c u thành b i ứ ề đá c ng có t l chi u dài ỏ ặ ầ ề nh . M c d u các đi u ự ở ệ ự ki n t khu v c nhiên ấ ố ư i u cho quá trình r t t ỷ ủ ự xâm th c phá hu c a ặ sóng , nh ng do đ c tính ủ c a đá nên nhìn chung ố ộ t c đ mài mòn phá hu ủ c a sóng đ i v i b ờ ể không đáng k , b bi n ượ ớ ậ ổ bi n đ i ch m . Trái ng ở ờ ở ậ ệ thành b i v t li u cát b r i chi m h u h t chi u dài đ ự ể ị ế ấ khu v c d b bi n đ i nh t ề ằ ữ Trong nh ng năm qua, b ng nhi u ngu n l c khác nhau t nh Th a Th a ể ể ươ Thiên Hu đã và đang tri n khai ch ạ ở ờ và các công trình ch ng s t l ầ ậ thích ng v i bi n đ i khí h u góp ph n phát tri n kinh k xã h i c a t nh ạ m t cách b n v ng và ph n đ u s m đ t m c tiêu xây d ng t nh Th a Thiên ươ Hu thành thành ph tr c thu c trung ụ ng.

1. Hiện trạng xói lở ờ ể ườ

ế ệ ạ

ứ ạ ệ ng b bi n dài 127km. Hi n nay hi n nay tình tr ng ặ ườ ng xuyên và ph c t p, đ c

ư ề ử ự ể ậ ừ Th a Thiên Hu có đ ạ ở ờ ể ờ s t l ệ ạ t t bi b bi n và b sông ngày càng gia tăng, th i khu v c vùng bi n Thu n An Hòa Duân và c a T Hi n.

ị ổ ộ ế ủ ướ

ấ ễ ưở ườ ậ ệ ớ ầ ả ế

ừ ế ườ Do ch u tác đ ng c a bi n đ i khí h u toàn c u, nh h ấ t đ i di n bi n b t th dâng, tình hình bão và áp th p nhi ệ

ờ ể ị ạ ở ậ ự ệ ả

ả ị ạ ở ng xuyên b s t l ở t p trung ạ Th a Thiên Hu th ố s 127km b bi n b s t l ả ươ ả ả

ề ươ ề ả ị ấ ệ ậ ậ

ệ ả ộ ở

ơ ấ ổ ệ ự ặ ị ư ề ể ậ ề Vang; Vinh H i và Vinh Hi n huy n Phú L c. Đ c bi bi n Thu n An và T Hi n gây nguy c m t n đ nh t

ạ ọ

2. Hiện trạng bồi tụ

ể ủ c bi n ng c a n ờ ể ng đã làm b bi n ổ ơ . Hi n nay, có h n 30km trong t ng các khu v c: Phong H i huy n Phong ệ ệ Đi n; Qu ng Công, Qu ng Ng n huy n Qu ng Đi n; H i D ng huy n H ng Trà; Th tr n Thu n An, Phú Thu n, Phú H i, Phú Diên huy n Phú ử t, gây xói l hai c a ự ầ nhiên khu v c đ m ả ủ ơ ộ ể ủ ỉ ầ ư ơ ở ạ ầ ự ộ ế phá Tam Giang C u Hai, đe d a đ n tính m ng và tài s n c a h n 1000 h ế dân cũng nh c s h t ng, kinh t xã h i khu v c ven bi n c a t nh.

ồ ụ ở ồ ụ ở ừ ừ ả ả

ế ườ ế ườ ổ ờ ể ổ ờ ể ấ ạ ấ ạ ồ ụ ạ ồ ụ ạ ờ ờ ng x y ra r t h n ch ng x y ra r t h n ch h n ch h n ch ế ế ế ế

III. Nguyên nhân – các yếu tố ảnh hưởng

ư ậ ư ậ ư ư ạ ạ ổ ờ ể ự ế S bi n đ i b bi n do b i t Th a Thiên Hu th ự ế ổ ờ ể Th a Thiên Hu th S bi n đ i b bi n do b i t ự ế ặ ả ề c v không gian và th i gian. M c dù s bi n đ i b bi n do b i t ự ế ặ ả ề c v không gian và th i gian. M c dù s bi n đ i b bi n do b i t ứ ạ ồ ụ ấ r t ph c t p. nh v y nh ng tác nhân t o b i t ứ ạ ồ ụ ấ r t ph c t p. nh v y nh ng tác nhân t o b i t

a) Sóng

ủ ượ ấ ớ ướ ư

ộ ố ươ ộ ng c a sóng r t l n (đ cao sóng l n, h ố ớ ớ ể

ấ ủ ể ế ậ ớ

ụ ậ ậ ự ấ ườ ự ủ ấ Năng l ớ ờ v i b , có đ d c t ủ ấ ễ ậ v t ch t d phá h y và v n chuy n; s thi u h t v t ch t c a đ i ven b làm tăng c

ạ ộ ườ ủ ủ ư ầ ế ng sóng u th vuông góc ấ ạ ờ ờ ng đ i l n và đáy bi n ven b sâu) lên b có c u t o ờ ể ng xâm th c c a sóng (m t mát v t ch t do dòng di chuy n n b ng m vào bão lũ, các ho t đ ng c a con

ườ ờ ầ ngang c a sóng đ a ra s ờ ng i ven b và trên sông ngòi, đ m phá

ế ạ ỡ ờ ể

ự ạ ỡ ờ ớ ấ ắ

ự nguyên nhân tr c ti p làm s t l mùa đông b c. Sóng có vai trò chính gây s t l ờ ườ ọ ờ ể ậ ạ ỏ b bi n là áp l c sóng l n trong bão và gió ụ b và khu y đ c bùn cát đáy ở

b) Dãy bùn cát

và v n chuy n d c b và ra kh i khu b Đ ng biên xói s t và xói mòn đáy ộ đ sâu 45m.

ể ế ẫ

ươ ơ ế ậ ả ượ ư ờ ọ

ế ụ ồ C ch v n chuy n bùn cát gây thi u h t b i tích d n đ n xói s t b bi n t ể ệ ế H i D ng đ n Hòa Duân đ ư ượ ằ

ớ ổ ề ế ượ ụ ạ ờ ể ừ c th hi n nh sau: Dòng bùn cát d c b do ế ng không l n, cân b ng âm đi v phía đông nam gây thi u ủ ng bùn cát thi u h t trung bình năm c a ỡ sóng v có l u l ả ụ h t kho ng 45.245m3/năm. T ng l

ọ ờ ả ạ ỡ ạ ờ ể nghiêm tr ng t

ồ ụ ạ ở ờ ể ở ng b i t

ạ ở ả b bi n ữ ở khu b là 290.755m3/năm đã gây s t l ệ ượ ầ nh ng n i đ ậ Thu n An. Hi n t ứ ạ và ph c t p. G n đây s t l

ả ả ề ế

ễ ủ ậ ồ ư ệ s t l x y ra ệ ệ ườ ể li u vi n thám c a vi n tài nguyên môi tr

ngu n t ồ ễ ạ ở

Các pha b i xói di n ra luân phiên. Trong giai đo n 19831991 xói l ồ ụ ạ ư ế ư ế ế ế ế ạ l

ế u th ,giai đo n 19911997, b i t ở ạ l

ế i chi m u th , nh ng đ n giai đo n 20022005 xói l ề ệ ề ế ư ư ớ ồ ụ ế ư

ự ạ ồ ờ

ễ ẽ ượ ồ ụ ị ồ ấ ế ề ờ

và ng ẽ c b i t ờ ở ờ ươ i b bi n H i D ng ườ ễ ng xuyên TTH di n ra th ư ị ổ ơ ượ c cho là n đ nh nh ả thôn Tân L p, xã Qu ng Công, huy n Qu ng Đi n. Theo k t qu phân tích ấ ừ ng bi n cho th y: t ế chi m ạ i chi m u th . Ti p đ n giai đo n ở ạ ư 19972002 xói l ạ ằ ế ề chi m u th v chi u dài nh ng cân b ng v di n tích v i b i t . Các đo n ờ b trong khu v c b i xói di n ra đan xen nhau, đo n b này b b i xói thì ồ ạ i. Đi u này cho th y ngu n đo n b kia ti p rheo s đ ỏ ạ ạ ượ ấ i đo n b khác, không đi kh i đo n b này s tích t ượ ạ c l ụ ạ t c l y đi

c) Địa chất

bùn cát đ khu v c.ự

ả ấ ạ ấ ị

ở ứ

ề ừ ứ ế ờ ể ấ ở ậ ở ở ờ ấ b c u thành b i v t ch t b r i). ở ỷ ệ l

ạ

ặ ế ự ấ ố ư ệ ự ề

khu v c r t t ủ nhiên ặ ự ủ ủ

ể ờ ể ủ ủ

ứ ệ ớ ộ ậ Trái ng

ượ ở ờ ờ ấ ủ ự ạ

ườ ế ề ể ầ ờ ở ờ b các lo i đá có tính ch t đ a ch t công trình khác nhau (mài mòn x y ra ấ ở ờ Ở ấ c u thành b i đá c ng, còn xói l ạ ỏ chi u dài nh (đo n Th a Thiên Hu b bi n c u thành b i đá c ng có t ừ ờ ể ắ ử ờ ể b bi n ban zan phía b c c a Tùng và đo n b bi n granit phía Nam Th a ở ầ Thiên Hu ). M c d u các đi u ki n t i u cho quá ư trình xâm th c phá h y c a sóng, nh ng do đ c tính c a đá nên nhìn chung ế ố ớ ờ ố t c đ mài mòn phá h y c a sóng đ i v i b không đáng k , b bi n bi n ố ẹ ủ ờ ổ c v i di n phân b h p c a b đá c ng thì b c u thành đ i ch m. ậ ấ ễ ị ậ ở ậ ệ b i v t li u cát b r i (thành t o v t ch t d b xâm th c phá h y, v n ự ng b và cũng là khu v c

IV. Các vùng có nguy cơ cao

ồ ắ ổ ế chuy n và b i l ng) chi m h u h t chi u dài đ ấ ờ ễ ị ế b d b bi n đ i nh t

ở ự ự ữ ạ ạ ờ

ậ ừ ả

ờ ể ừ ạ trung bình t

Nh ng khu v c xâm th c, xói l ươ ố ộ ự ượ ộ ề ố ự ộ ư ồ nhanh và m nh bao g m các đo n b nh : ế ả ề Phú Thu n, Phú Diên, H i D ng, Đi n Hòa, Vinh H i (Th a Thiên Hu ). ề ở ạ T i các đo n b bi n này t c đ xói l 1520 m/năm, có nhi u ơ ạ các khu v c này n i đ t trên 100m/ năm. S v t tr i v t c đ xói l ở ở

ượ ở ự ộ ụ ế ị ề ề ườ ự đ c quy t đ nh b i s h i t ệ nhi u đi u ki n làm tăng c ng xâm th c, phá

ủ ủ h y c a tác nhân sóng

ự ứ ấ ở ờ ể ở b bi n

đây qua nghiên c u cho th y ch x y ra ch ừ

ự ạ ố ng đ và t c đ xói l

ở ộ ớ ủ

b bi n vào th i k này đ ộ ỉ ướ ộ

ườ ự ế ầ ộ ấ ấ ớ Ngoài ra, còn có s tác đ ng tăng c

V. Giải pháp phòng tránh

1) Giải pháp chống xói lở bờ sông

a. Giải pháp công trình.

ắ ướ ủ ỉ ả ự S xâm th c xói l ế ế ấ ạ tháng X đ n tháng XI. y u và m nh nh t vào mùa thu đông, c c đ i là vào t ự ượ ượ ờ ỳ ở ờ ể ộ ộ ộ ề ườ S v c t tr i v c ế ị quy t đ nh b i đ l n c a sóng (trung bình đ cao sóng vào mùa này là 0,8 ng sóng Đông 1,3m còn mùa hè, đ cao trung bình sóng ch 0,3 0,6m), h ủ ng c a B c chi m t n su t r t l n. n c dâng do bão lũ.

ữ ế

ừ ạ ở ớ ổ ơ

ế ấ ệ ờ

b. Giải pháp phi công trình:

ỉ ố ủ ế ặ ổ ồ ỏ ự ầ ư xây d ng trên Trong nh ng năm qua t nh Th a Thiên Hu đã đ u t ề 73 công trình phòng, ch ng s t l , v i t ng chi u dài h n 58.089m ể ả đ b o v b sông ch y u là kè mái nghiêng có k t c u đá xây, bê ắ tông l p ghép, đá đ ho c đá lát khan, tr ng c

- Tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành luật đê điều.

- Di dời các hộ dân ra khỏi vùng sạt lở, để tạo hành lang an toàn và hành lang thoát lũ.

- Quy hoạch khai thác vật liệu khoáng sản và khai thác cát sạn.

- Quy hoạch chi tiết hành lang bảo vệ bờ…..

ả

ở ờ ể

2) Gi

ố i pháp ch ng xói l

b bi n

ả

a. Gi

i pháp công trình

ệ ả ồ ơ ở ế ọ ng trình ph i đ ng b , có c s khoa h c, k t

ắ ươ ộ i pháp công trình và phi công trình, g n v i quy

ả ấ ả ọ ư ven bi nể . Nh t là ph i chú tr ng gi

ắ ạ ồ ồ ự

ệ ệ ể ự ả i pháp th c hi n ch Gi ẽ ữ ặ ợ ả ớ h p ch t ch gi a gi ế ạ ắ ạ i pháp phi i dân c ho ch s p x p l ồ ư ồ công trình nh tr ng cây ch n sóng, t o bãi b i, bão t n các khu c n cát t ầ ư ả nhiên, dãy cát ven bi n hi n có, qu n lý và bão v công trình sau đ u t .

ạ ỉ ậ ạ ị ồ + Ch nh tr lu ng l ch c ảng Thu n An giai đo n I:

ự ế ắ ậ

ầ ắ ắ ử ờ Xây d ng kè ch n cát b phía b c c a Thu n An dài 642m liên k t ớ v i đê ng m dài 200m và đê ch n sóng dài 415m

ử ự ắ ậ ờ Xây d ng kè ch n cát b nam c a Thu n An dài 325m

ử ề ệ ạ ớ b ng công ngh Stabiplage giai đo n I v i chi u

ạ ở ờ ể ằ b bi ỏ ệ ề + X lý s t l ằ dài 500 m b ng 6 m hàn m m công ngh Stabiplage

ả

b. Gi

i pháp phi công trình:

ồ ắ ờ ơ

ề ị ắ

ươ ở

ng ứ ổ ng trình nghiên c u t ng ế ự Xây d ng ch ớ ệ ố ễ ộ

ế ư ự ể ề ữ ế ư ắ Tr ng cây ch n cát bay, cát l p. Di d i s tán dân, tái đ nh c . Tuyên ứ ộ ườ ồ ậ truy n nâng cao nh n th c c ng đ ng. Theo dõi quan tr c th ồ ụ , b i t xuyên di n bi n xói l ươ ể th tác đ ng l u v c sông H ng v i h th ng đ m phá trong chi n ộ ộ ượ l ầ xã h i m t cách b n v ng ng phát tri n kinh t

ậ

ế VI. K t lu n

ạ ừ ổ ờ ể

ế ồ ạ ế

ế ủ ế ế ự ự ủ ị ế ể

ở ồ ụ ; bi n đ i do d ch chuy n, xâm th c, b i t ạ ờ ầ ở ổ ế ổ

ự ế ủ ạ ế ổ

ướ

ủ ể ủ ọ ơ ế i 4 lo i bi n đ i b bi n theo nguyên nhân và quá Th a Thiên Hu t n t ế ự ổ chi m trình ch y u: bi n đ i do xâm th c phá h y trong đó xâm th c xói l ổ ồ ụ ư vùng u th ; bi n đ i do b i t ử ử c a sông và bi n đ i do m đóng c a trên b đ m phá. Trong 4 lo i đó thì ổ ờ ạ ủ ự lo i bi n đ i do xâm th c phá h y đóng vai trò ch đ o. S bi n đ i b ự ủ ế ứ ạ ể bi n nhanh chóng, ph c t p và ch y u theo h ng xâm th c phá h y đang ữ ế ề ể ế ự b n v ng vùng ven bi n c a hai là nguy c đe d a đ n s phát tri n kinh t

ạ ế ừ ự ổ ờ ể ư ậ ầ

ặ ừ ể ế ộ

ế ế

xã h i theo xu th làm n đ nh đ ế

ộ ấ ừ ể ỉ t nh này. T th c tr ng bi n đ i b bi n nh v y, yêu c u đ t ra là trong quá ặ ộ ả ể xã h i vùng ven bi n v a ph i m t m t trình khai thác phát tri n kinh t ờ ừ ườ ị ổ ạ ộ ướ ng b , v a ng các ho t đ ng kinh t h ạ ừ ổ ờ ể ạ ế ả ữ ả ắ t b n ch t t ng lo i bi n đ i b bi n trên t ng đo n ph i n m v ng chi ti ợ ộ ế ự ờ ụ ể ể b c th đ có các d án phát tri n kinh t xã h i thích h p.

ế ạ ứ i các đ tài, nghiên c u đã có, cũng nh

ề ả ờ ể ư ượ ả

ề ấ ả ữ c các gi ủ i pháp đ ế ưở ư có nh ng nghiên c u ứ ể ổ ng c a bi n đ i

ơ ở ệ ệ ấ ứ ệ ờ ể ậ ề ứ ạ ấ ầ ổ C n t ng k t l ụ ể ơ c th h n cho toàn d i b bi n. Trên c s đó đ a ra đ ả b o v b bi n, nh t là trong đi u ki n hi n nay nh h khí h u đang là v n đ ph c t p và r t b c xúc

ồ Ngu n : Internet