Ộ Ộ Ủ Ệ

ộ ậ ự ạ C NG HOÀ XàH I CH  NGHĨA VI T NAM Đ c l p­T  do­H nh phúc

Ố Ệ Ề Ề

Ệ ĐÁP ÁN  Ẳ Đ  THI T T NGHI P CAO Đ NG NGH  KHÓA 3 (2009­2012) Ệ Ử NGH :Ề  ĐI N T  CÔNG NGHI P

ề Ế MÔN THI: LÝ THUY T CHUYÊN MÔN NGH Mã đ  thi: ĐA ĐTCN ­ LT45

Đáp án Đi mể

ố Câu 1

ừ ồ ặ ề ế ạ ạ ươ ứ ầ ủ 15 lùi v  đ n 0 r i l p 0,5 ầ ớ ộ ế ng  ng v i b  đ m đ y đ  4 bit t

B

C

D

1

1

1

1

T

Q

T

Q

T

Q

T

Q

C K

Phân tích lo i m ch và s  FF c n dùng. Modul 16 t i.ạ l ơ ồ ạ S  đ  m ch đ m ế A

C L K

Q

C L K

Q

C L K

Q

C L K

Q

0,5

ố ế S  đ m là DCBA

CK

A

B

C

D

0,5 ủ ế ạ ả ồ Gi n đ  xung c a m ch đ m

0,5

0,5 2 ấ ạ C u t o

ộ ấ ể ề ể ệ ạ ẫ   Thysistor là linh ki n chuy n m ch có đi u khi n là m t c u trúc bán d n

ế ạ ớ ớ Silíc có 4 l p, t o thành 3 l p ti p giáp PN.

1 n i ra ngoài t o thành c c A n t;

ừ ớ ẫ ự ạ ố ố ­ T  l p bán d n P

ừ ớ ẫ ự ố ố ­ T  l p bán d n N t; ạ 2 n i ra ngoài t o thành c c Kat

2 n i ra ngoài t o thành c c đi u khi n G.

ừ ớ ẫ ự ề ể ạ ố ­ T  l p bán d n P

A

A

P1

Xung đ.khi nể

N1

P2

G

N2

K

K

ấ C u trúc Thysistor

ấ ạ ề ấ ạ ủ   C u t o và hình dáng bên ngoài c a Thysistor có r t nhi u lo i khác

ệ ừ ớ ể ị ế nhau v i dòng đi n t ự    miliampe đ n hàng ngàn ampe và có th  ch u đ ng

ượ ớ ậ ướ ủ đ ệ c đi n áp t i hàng ngàn vôn. Do v y kích th c c a chúng cũng nh ư

n (n ng đồ

ộ)

Kích th

cướ

P1

N1

P2

N2

ạ ấ ự s  pha t o trong 4 vùng silíc cũng r t khác nhau.

ề ủ ố ố ộ ạ ự ấ  S  phân b  n ng đ  t p ch t trong các mi n c a Thysistor

ủ ạ ộ ­  Nguyên lý ho t đ ng c a Thysistor

ả ơ ồ ắ ớ ­ Gi i thích theo s  đ  m c 02 transistor v i nhau

ể ưở ể ượ ệ ủ Đ  xét nguyên lý làm vi c c a Thysistor ta có th  t ng t ng chia

1N1P2 và N1P2N2

0,5 ầ ươ ệ ự ư linh ki n này ra làm hai ph n t ng t nh  hai transistor P

ư ớ ẽ ghép v i nhau nh  hình v :

A

Ia

Ia

P1

Ra

α1.Ia

Ra

GE2

T2, α2

N1

N1

Ea

α2.Ia

GC

T1, α1

P2

P2

GE1

N2

K

ả ủ ơ ồ ễ S  đ  di n gi i c a Thysistor

C

ế ể ự ể ế Khi đó chuy n ti p G ậ E1 và GE2 phân c c thu n còn chuy n ti p G

E1 s  có h  s  truy n đ t α

ượ ệ ố ẽ ề ế ự phân c c ng ế c. Qua ti p giáp G ạ 1 qua ti p giáp

2 nh  v y dòng đi n ch y qua các transistor

ề ẽ ạ ư ậ ệ ạ GE2 s  có h  s  truy n đ t α ệ ố

s  là:ẽ

IC1 = α1Ia + ICO1; IC2 = α2Ia + ICO2

ư ậ ạ ệ Nh  v y dòng đi n m ch ngoài:

I

CO

Ia = α1Ia + α2Ia  + ICO;

I

a

(cid:0)

(cid:0) (1

)

1

2

(cid:0) (cid:0) (cid:0)

ị ấ ỏ ượ ạ c ch y qua Trong đó ICO = ICO1+ ICO2 có giá tr  r t nh  là dòng ng

transistor T1 và T2.

2 và IG  > 0.

(cid:0)

ả ử ự ể ượ ố Gi ề  s  c c đi u khi n G đ c n i vào P

I

a

I CO (cid:0)

I G 1 (cid:0) (1

)

1

2

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ặ ế ậ Khi có dòng đi n Iệ G m t ti p giáp G ậ   ự E1 càng phân c c thu n do v y

1 cũng tăng m nh s  góp ph n làm cho tăng (α

1 +α2)

ề ạ ẽ ạ ầ h  s  truy n đ t α ệ ố

ế ớ ố ẽ ộ nhanh chóng ti n t i m t dòng an t s  nhanh chóng tăng.

ả ụ ệ ­ Gi i thích theo nguyên lý tích t đi n tích:

AK < Ung.thu nậ : Khi đó vùng ti p giáp J

1, J3

ệ ấ ế C p cho thyristor đi n áp 0 < U

2  b  phân c c ng

1  và J3  đ

ượ ậ ự ị ượ ượ đ ự c phân c c thu n, J c. Do J ự   c phân c c

1  và các đi n t

ậ ỗ ố ể thu n nên các l tr ng t P N ừ 1  di chuy n sang N ệ ử ừ 2  di   t

2. Các đi n tích đó khi di chuy n theo quán tính s  r i vào

ể ẽ ơ ệ ể chuy n sang P

ệ ấ ế vùng ti p giáp J ế   2. Do N1  và P2 là hai vùng nghèo đi n tích nh t nên ti p

ự ượ ệ ấ ớ ệ ộ c thì đ  cách đi n r t l n, các đi n tích khi ị giáp J2 khi b  phân c c ng

ệ ủ ể ộ ờ r i vào vùng J ặ   ả 2 thì đ  cách đi n c a nó gi m không đáng k . Do đó m c

AK <

ượ ư ủ ớ ư ự ệ ậ dù Thyristor đ ế c phân c c thu n nh ng n u đi n áp ch a đ  l n U

ở ượ ư ẫ c. Ung,thu nậ  thì thyristor v n ch a m  đ

AK  thì các đi n tích r i vào vùng J

2  s  tăng

ế ụ ế ệ ệ ơ ẽ N u ti p t c tăng đi n áp U

ệ ả ộ ộ ầ d n. Khi U ộ ộ AK = Ung,thu nậ  thì đ  cách đi n c a J ố ủ 2 gi m xu ng đ t ng t, đ

ướ ủ ụ ệ ệ ệ ẫ d n   đi n   tăng.   D i   tác   d ng   c a   đi n   áp   ngoài   các   đi n   tích   trong

ể ẽ ạ thyristor s  di chuy n và t o thành dòng đi n I ệ AK.

2 đi nệ

ự ế ệ ế ấ ứ N u cho dòng đi n vào c c G, t c là cung c p cho vùng ti p giáp J

ẽ ả ở ơ ớ tích thì quá trình m  thyristor s  x y ra s m h n.

IA

IA

SCR d nẫ

IG4>IG3>IG2>IG1=0

IH

ế ặ ­  Đ c tuy n V­A

VBR

VBR

VAK

VAK

VAKO

VBO

VBO

SCR ng tắ

0,5

ế ặ Hình 1.32. Đ c tuy n V ­ A Thysistor

ườ ủ ặ ượ Đ ng đ c tính V­A c a m t ộ Thysistor đ ầ   c chia ra làm hai ph n:

ấ ằ ầ ư ứ ậ ứ ứ ầ ặ ấ Ph n th  nh t n m trong góc ph n t ớ    th  nh t là đ c tính thu n  ng v i

AK > 0; ph n th  hai n m trong góc ph n t

ệ ầ ư ứ ứ ầ ặ ằ đi n áp U th  III, là đ c tính

AK < 0.

ượ ứ ệ ớ ng c  ng v i đi n áp U

G = 0):

ườ ể ề ệ ằ ợ ­ Tr ự ng h p dòng đi n vào c c đi u khi n b ng 0 (I

1; J3 b  phân c c ng

ế ự ị ượ ệ + Khi đi n áp U ớ   c, l p ớ AK < 0, hai l p ti p giáp J

2  đ

ế ượ ẽ ố ư ự ậ ti p giáp J c phân c c thu n, nh  v y ư ậ Thysistor  s  gi ng nh  hai

ố ố ế ự ắ ị ượ ẽ đi t m c n i ti p b  phân c c ng c. Qua ệ ấ   Thysistor s  co dòng đi n r t

ệ ạ ỏ ọ ạ ế ị ớ ộ nh  ch y qua, g i là dòng đi n rò. Khi U ấ   AK đ t đ n m t giá tr  l n nh t

ẽ ả ệ ượ ủ ệ ị ng Thysistor b  đánh Ung.max  (UBR: đi n áp đánh th ng) s  x y ra hi n t

ị ỏ ủ ệ ể th ng, dòng đi n có th  tăng lên r t l n. ấ ớ Thysistor đã b  h ng.

2

ế ớ ự ế ớ + Khi UAK > 0, hai l p ti p giáp J ậ 1; J3 phân c c thu n, l p ti p giáp J

ượ ự ượ ệ ấ ầ ỏ ỉ đ c phân c c ng ạ   ộ c, lúc đ u cũng ch  có m t dòng đi n r t nh  ch y

AK tăng đ n giá tr  đi n áp thu n l n nh t U

th.max

ọ ậ ớ ị ệ ế ấ qua g i là dòng dò. Khi U

ẽ ả ệ ượ ở ươ ươ ủ ạ ả ệ ng đi n tr  t ng đ ộ   ng c a m ch AK gi m đ t (UBO) s  x y ra hi n t

ộ ị ớ ạ ế ạ ở ỉ ng t, dòng qua qua ẽ Thysistor s  ch  b  gi i h n b i m ch ngoài. n u khi

ứ ơ ộ ố ể ọ ớ đó dòng qua Thysistor l n h n m t m c dòng t i thi u, g i là dòng duy trì

ẽ ẫ ườ ặ ậ ng đ c tính tu n. Ih, thì khi đó Thysistor s  d n dòng trên đ

ệ ể

ườ ự ế ườ ự ể

ợ ề ậ ẽ ả ặ ng đ c tính  ị ớ ề ể ệ ể ớ ậ ơ ệ   G > 0): N u có dòng đi n ệ c khi đi n áp thu n đ t đ n giá tr  l n

­ Tr ng h p có dòng đi n vào c c đi u khi n (I vào c c đi u khi n quá trình chuy n đi m làm vi c trên đ ạ ế ướ thu n s  x y ra s m h n, tr nh t.ấ ở Các cách m  Thyristor

ệ ở ở Theo nguyên lý làm vi c trên có 02 cách m  Thyristor.

AK = Ung.thu nậ : Thyristor t

­ Đ t Uặ ự ở  m ;

­ UAK > 0 và IG > 0.

ể ở ườ ườ Đ  m  Thyristor th ng ng ở ứ i ta dùng cách m  th  2. Vì cách m  th ở ứ 0,5

ể ấ ườ ế ị ế ệ ớ nh t nguy hi m cho ng i và thi ặ t b . N u đi n áp đ t vào quá l n thì khi

ự ắ ở ẽ ạ Thyristor m  s  gây ra s  ng n m ch.

ộ ở ể ữ ề

ắ i ta th

ể ờ 3 0,5

ể ở ề ọ ể ử ụ ả ử ụ ộ ị ờ

0,5

ứ ụ ẽ Khi thyristor đã m  thì s  không ph  thu c và xung đi u khi n n a. Do  ườ ườ ậ v y đ  m  Thyristor, ng ng dùng các xung ng n. ộ ị ­ H  vi đi u khi n 8051 có hai b  đ nh th i là Timer0 và Timer1 ­ Đ  s  d ng các b  đ nh th i này ta ph i s  d ng các thanh ghi là:  Timer0 (TH0 và TL0), Timer1 (TH1 và TL1), TMOD ủ ­ Ch c năng c a các thanh ghi:

ị ủ ộ ị ư ữ ở + TH0 và TL0 l u tr  giá tr  c a b  đ nh th i timer0 0,5 0,5

ị ủ ộ ị ư ữ ở + TH1 và TL1 l u tr  giá tr  c a b  đ nh th i timer1

0,5 ế ậ ế ộ ủ ệ + Thanh ghi TMOD: thi t l p các ch  đ  làm vi c khác nhau c a

ấ ượ ờ ồ ộ ị b  đ nh th i. Thanh ghi TMOD là thanh ghi 8 bít g m  có 4 bít th p đ c

ế ậ ộ thi t l p dành cho b  Timer 0 và 4 bít cao dành cho Timer 1. Trong đó hai

ấ ủ ể ế ậ ế ộ ủ ộ ị ờ bít th p c a chúng dùng đ  thi t l p ch  đ  c a b  đ nh th i, còn 2 bít

(MSB)

(MSB)

ể ị cao dùng đ  xác đ nh phép toán

GATE      C/T         M1        M0

GATE      C/T         M1        M0

Timer1

Timer0

0,5

ộ C ng (I) 7

ầ ự ọ II. Ph n t ch n

3

4

ổ C ng (II) ộ T ng c ng (I+II)

…….., ngày …..tháng …..năm …….

ộ ồ

Duy tệ

Ti u ban ra đ  thi

ố   t

H i đ ng thi t nghi pệ