Đề cương ôn tập giữa học kì 1 Ngữ văn lớp 6 năm 2021-2022

THCS Phước Hưng Đề cương Ngữ Văn 6

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP GIỮA HỌC KÌ I

MÔN NGỮ VĂN 6– NĂM HỌC 2021-2022

I. Đọc – hiểu (trắc nghiệm): 5,0 điểm

1. Văn bản:

1.1. Nội dung:

- Truyện truyền thuyết: Thánh Gióng, Sự tích Hồ Gươm.

- Truyện cổ tích: Sọ Dừa, Em bé thông minh.

1.2. Yêu cầu:

- Nắm định nghĩa và đặc điểm của thể loại truyện truyền thuyết, truyện cổ tích.

- Hiểu được đặc điểm của truyện truyền thuyết, cổ tích (cốt truyện, nhân vật, người kể

chuyện, đề tài, chủ đề) ở 4 truyện đã học.

- Nhận biết và hiểu được ý nghĩa của các chi tiết kì ảo trong truyện.

2. Tiếng việt:

2.1. Nội dung:

- Từ đơn, từ phức (từ ghép, từ láy).

- Thành ngữ.

- Đặc điểm và chức năng liên kết của trạng ngữ.

2.2. Yêu cầu:

- Phân biệt được từ đơn, từ phức: từ ghép, từ láy trong văn cảnh.

- Nhận biết và hiểu được ý nghĩa của thành ngữ trong văn cảnh.

- Nhận biết và nêu được tác dụng của trạng ngữ trong văn cảnh.

II. Làm văn tự sự: 5,0 điểm

Viết bài văn khoảng 400 chữ kể lại một truyện truyền thuyết hoặc truyện cổ tích ở SGK

Ngữ văn 6 (Chân trời sáng tạo).

PHẦN MỘT: ĐỌC – HIỂU (Trắc nghiệm)

1/ Đặc điểm thể loại

Thể loai

Khái niệm

Đặc điểm

Truyền thuyết

Truyền thuyết là thể

loại truyện kể dân

gian, thường kể về sự

kiện, nhân vật lịch sử

hoặc liên quan đến

lịch sử.

- Cốt truyện: Thường xoay quanh công trạng, kì tích của

nhân vật mà cộng đồng truyền tụng, tôn thờ; Thường sử

dụng yếu tố kì ảo; Cuối truyện thường nhắc lại các dấu

tích xưa còn lưu lại đến hiện tại.

- Nhân vật: Thường có những điểm khác lạ về lai lịch,

phẩm chất, tài năng, sức mạnh, Thường gắn với sự kiện

lịch sử và có công lớn đối với cộng đồng; Được cộng

đồng truyền tụng, tôn thờ.

THCS Phước Hưng Đề cương Ngữ Văn 6

Thể loai

Khái niệm

Đặc điểm

- Yếu tố kì ảo là những hình ảnh, chi tiết kì lạ, hoang

đường, là sản phẩm của trí tưởng tượng và nghệ thuật hư

cấu dân gian.

- Truyện thể hiện thái độ, tình cảm và cách đánh giá của

nhân dân đối với các sự kiện, nhân vật lịch sử.

Cổ tích

Truyện cổ tích là loại

truyện kể dân gian,

kết quả của trí tưởng

tượng dân gian, xoay

quanh cuộc đời, số

phận của một số kiểu

nhân vật.

- Cốt truyện:

+ Thường có yếu tố hoang đường, kì ảo,

+ Mở đầu bằng “Ngày xửa ngày xưa...”

+ Kết thúc có hậu.

+ Truyện được kể theo trình tự thời gian.

- Nhân vật: nhân vật bất hạnh, nhân vật dũng sĩ, nhân vật

thông minh... Phẩm chất của nhân vật truyện cổ tích chủ

yếu được thể hiện qua hành động.

- Đề tài: là hiện tượng đời sống được miêu tả, thể hiện

qua văn bản (đề tài người nông dân, người lao động, tình

yêu thiên nhiên, tình yêu quê hương, yêu đất nước, người

bé nhỏ, trẻ em, người phụ nữ, …..)

- Chủ đề: là vấn đề chính mà văn bản nêu lên qua một

hiện tượng đời sống, được gợi ra từ đề tài. Trong truyện

cổ tích, chủ đề nổi bật là ước mơ về một xã hội công

bằng, cải thiện chiến thắng cái ác.

- Người kể chuyện:

+ Ngôi kể thứ nhất: là người kể chuyện xưng “tôi”.

+ Ngôi kể thứ ba là người kể chuyện giấu mình. Trong

truyện cổ tích, người kể chuyện thường ở ngôi thứ ba.

- Lời của người kể chuyện: là phần lời người kể dùng để

thuật lại một sự việc cụ thể hay giới thiệu, miêu tả khung

cảnh, con người, sự vật,...

- Lời của nhân vật: là lời nói của các nhân vật trong

truyện.

2/ Hệ thống hóa các truyện dân gian đã học

Thể

loại

Văn bản

Chủ đề

Truyền

thuyết

Thánh Gióng

Ca ngợi, tôn vinh người anh hùng yêu nước, dũng cảm,

không màng lợi danh.

Sự tích Hồ Gươm

- Giải thích tên gọi Hồ Gươm

- Ca ngợi cuộc kháng chiến chính nghĩa chống giặc

Minh do Lê Lợi lãnh đạo.

- Thể hiện ý nguyện đoàn kết và khát vọng hoà bình của

dân tộc.

THCS Phước Hưng Đề cương Ngữ Văn 6

3/ Tiếng Việt

Bài học

Định nghĩa

Lưu ý

Từ đơn, từ

phức

- Từ đơn: là từ chỉ có một tiếng.

VD: quần ,áo, sách, vở…..

- Từ phức: là từ gồm tiếng trở lên.

+ Từ ghép: là những từ phức được tạo ra bằng

cách ghép các tiếng có quan hệ với nhau về nghĩa.

VD: quần áo, chuôi gươm, bánh giầy, truyền

ngôi…

+ Từ láy: là những từ phức có quan hệ láy âm

giữa các tiếng:

.VD: xinh xinh, hu hu, long lanh, lấp lánh, xồng

xộc, lộp bộp, lác đác….

• Tươi tốt, râu ria, mặt mũi : Từ ghép (mỗi

tiếng trong từ đều có nghĩa)

Thành ngữ

- Là một tập hợp từ (cụm từ) cố định, biểu thị

một ý nghĩa hoàn chỉnh.

Vd: qua cầu rút ván, ném đá giấu tay, …

- Nghĩa của thành ngữ:

+ Là nghĩa của cả tập hợp từ

+ Có tính hình tượng và biểu cảm.

Trạng ngữ

- Là thành phần phụ của câu, giúp xác định thời

gian, nơi chốn, nguyên nhân, mục đích, phương

- Về hình thức:

+ Trạng ngữ có thể

đứng ở đầu câu, cuối

Thể

loại

Văn bản

Kiểu nhân

vật

Đề tài

Chủ đề

Cổ tích

Sọ Dừa

bất hạnh

Viết về những con

người có số phận bất

hạnh nhưng có phẩm

chất tốt đẹp, đáng quý.

Thể hiện ước mơ

của nhân dân về

cuộc sống công

bằng, ở hiền gặp

lành, kẻ độc ác sẽ

bị trừng trị

Em bé

thông minh

Viết về những con

người lao động nhưng

ứng phó nhạy bén,

thông minh trước

những thử thách.

Đề cao trí tuệ dân

gian và khẳng

định tầm quan

trọng của những

hiểu biết, kinh

nghiệm được đúc

kết từ thực tế cuộc

sống.

THCS Phước Hưng Đề cương Ngữ Văn 6

Bài học

Định nghĩa

Lưu ý

tiện, cách thức, …

* Chức năng (tác dụng):

- Bổ sung ý nghĩa cho sự việc trong câu: thời

gian, nơi chốn, ….

- Liên kết câu trong đoạn.

VD: Thế nước rất nguy, người hoảng hốt. Vừa

lúc đó, sứ giả đem ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt

đến.

câu hay giữa câu.

+ Giữa TN với CN và

VN thường có một dấu

phẩy khi viết.

PHẦN HAI: TẬP LÀM VĂN

Viết bài văn khoảng 400 chữ kể lại một truyện truyền thuyết hoặc truyện cổ tích ở SGK

Ngữ văn 6 (Chân trời sáng tạo).

*Dàn bài:

- Mở bài : giới thiệu tên truyện, lý do muốn kể lại câu chuyện.

- Thân bài

+ Trình bày: Nhân vật và hoàn cảnh xảy ra câu chuyện.

+ Kể lại các sự việc xảy ra theo trình tự thời gian.

- Kết bài: Nêu cảm nghĩ của em về câu chuyện vừa kể, liên hệ bản thân (bài học được rút ra).

THCS Phước Hưng Đề cương Ngữ Văn 6

PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO KIỂM TRA GIỮA KỲ I

THÀNH PHỐ BÀ RỊA NĂM HỌC 2021-2022

ĐỀ THAM KHẢO

MÔN: NGỮ VĂN

LỚP: 6

Thời gian làm bài: 90 phút

I. Phần trắc nghiệm (5.0 điểm). Học sinh đọc kĩ các câu sau và chọn câu trả lời đúng nhất.

Mỗi câu trả lời đúng (0.5 điểm)

Câu 1. Truyện truyền thuyết, cổ tích là những sáng tác dân gian.

A. Đúng B. Sai

Câu 2. Ý nào sau đây không phải là đặc điểm của “nhân vật truyền thuyết”:

A. Thường có những điểm khác lạ về lai lịch, phẩm chất, tài năng, …

B. Thường gắn với sự kiện lịch sử và có công lớn với cộng đồng.

C. Thường được tác giả dân gian sử dụng các yếu tố kỳ ảo làm nổi bật tài năng, công trạng

của nhân vật.

D. Được cộng đồng truyền tụng, tôn thờ, …

Câu 3. Chủ đề của truyện "Thánh Gióng" là:

A. Nguồn gốc của Hội Gióng hằng năm ở nước ta.

B. Ca ngợi, tôn vinh những vị anh hùng yêu nước, dũng cảm, không màng danh lợi.

C. Ca ngợi công lao dựng nước, giữ nước của các vị vua Hùng.

D. Giải thích nguồn gốc của tre đằng ngà, làng Cháy, những ao hồ liên tiếp.

Câu 4. Chi tiết: "Từ đó, hồ Tả Vọng mang tên là Hồ Gươm hay hồ Hoàn Kiếm" ở truyện "Sự tích

Hồ Gươm" thể hiện đặc điểm nào của "cốt truyện truyền thuyết"?

A. Ca ngợi công lao của Lê Lợi: đánh tan giặc Minh.

B. Giải thích nguồn gốc của Hồ Gươm ở Hà Nội hiện nay.

C. Cuối truyện thường gợi nhắc các dấu tích xưa còn lưu lại đến hôm nay.

D. Làm nổi bật sự hấp dẫn của địa danh Hồ Gươm.

Câu 5. Ở truyện " Sự tích Hồ Gươm", sự việc: Lê Thận vớt được lưỡi gươm từ dưới sông lên, Lê

Lợi lấy chuôi gươm trên một ngọn cây ở khu rừng, "khi lắp lưỡi gươm vào chuôi thì thấy vừa như

in" có ý nghĩa:

A. Là chi tiết kỳ ảo thể hiện sức mạnh của gươm thần.

B. Đây là thanh gươm mà Đức Long Quân quyết định cho Lê Lợi và nghĩa quân Lam Sơn

mượn.

C. Cuộc khởi nghĩa chống giặc Minh được sự đoàn kết, ủng hộ của toàn dân.

D. Khẳng định những ai vì nước vì dân sẽ được thần giúp sức.

Câu 6. Đề tài của truyện "Sọ Dừa" là:

A. Kể về cuộc đời của kiểu nhân vật nghèo khó.

B. Kể về những con người khiếm khuyết về hình thể nhưng đã vượt lên nghịch cảnh.

C. Khẳng định người tài đức sẽ được hạnh phúc, kẻ ác sẽ bị trừng trị.

D. Mong ước sự đổi đời cho những con người thiệt thòi.

Câu 7. Phẩm chất thông minh của nhân vật chính ở truyện "Em bé thông minh" được thể hiện qua:

Đề cương ôn tập giữa học kì 1 môn Ngữ văn lớp 6 năm 2021-2022 - Trường THCS Phước Hưng

Chủ đề:

Tài liệu liên quan

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Hỗ trợ

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi