ề ươ

ữ ọ

ng ôn t p gi a h c kì 2 môn Ng  văn l p 8

Đ  c                              A./ PHÂN MÔN VĂN ố

L p b ng th ng kê các văn b n tác ph m văn h c Vi

t Nam

́

́

̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣

stt

́ Tac gia

̉ Thê loai

Gia tri nôi dung

Gia tri nghê thuât

Tên văn  ban̉

ạ ấ

ổ ị ố i con h  b  nh t trong  ể ễ ả n bách thú đ  di n t ự ạ ầ

1

ắ  sâu s c  ườ ng,  do mãnh

ơ Th  tám  chữ

ớ ừ Nh  r ng ơ ớ (Th  m i)

ơ

ự ổ ị ố ậ

ế ữ Th  L   (1907­ 1989)

i t m th ự ơ ợ ườ

t c a nhà th , kh i g i lòng yêu  i dân m t

ề   Bút pháp lãng m n r t truy n ơ ầ   ả ớ   c m, s  đ i m i câu th , v n ươ ệ ệ ng  đi u, nh p đi u, phép t ậ ả ph n, đ i l p. Ngh  thu t  ặ ắ ạ t o hình đ c s c.

ở ấ

ượ ờ M n l ườ v ỗ n i chán ghét th c t tù túng và khao khát t ệ ủ li ướ n ướ n

ầ c th m kín c a ng c thu   y.

ờ ộ

ơ ạ

ả ế ạ  l

ư

2

ơ Th  tám  chữ

gươ Quê h ơ ớ (Th  m i)

ề ả

ế T  Hanh (sinh  1921)

ươ ng trong sáng,  Tình yêu quê h ể ệ ế ượ ứ c th  hi n qua b c  t đ thân thi ề ộ ộ ươ tranh t i sáng, sinh đ ng v  m t  ổ ể làng quê mi n bi n, trong đó n i  ỏ ầ ậ ắ b t lên hình  nh kh e kho n, đ y  ườ ứ ố s c s ng c a ng i dân chài và  ạ sinh ho t làng chài.

ơ ị L i th  bình d , hình  nh th   m c m c mà tinh t i giàu  ể ý nghĩa bi u tr ng (cánh  ồ ồ bu m ­ h n làng, thân hình  ở ị ồ n ng th  v  xa xăm, nghe  ấ ấ ố ch t mu i th m d n trong  ớ ỏ th  v ,...)

ế

ế

ơ ụ Th  l c bát

ọ i chi n sĩ cách

t, sôi n i,  ng r t phong phú,

3

ố ữ T  H u  (1920­ 2002)

ộ ố Tình yêu cu c s ng và khát v ng  ườ ủ ự  do c a ng t ẻ ổ ạ m ng tr  tu i trong nhà tù.

ơ ọ Gi ng th  tha thi ưở ượ t ng t ồ d i dào.

Khi con tu  hú (Thơ Cách  m ng)ạ

ơ ẫ ẵ ừ

4

ậ   ườ Đ ng lu t ấ th t ngôn  ệ ứ  tuy t t

ồ H  Chí  Minh (1890­ 1969)

ứ ả T c c ch Pác Bó (Thơ cách m ng)ạ

ươ Gi ng th  hóm h nh, t i  ậ vui, (v n s n sàng, th t là   (chông   láy miêu t sang), t ệ   ừ ổ ể ừ chênh); v a c  đi n v a hi n đ i.ạ

ầ ạ Tinh th n l c quan, phong thái ung  ủ ộ ố ồ dung c a Bác H  trong cu c s ng  ổ ở ầ ạ cách m ng đ y gian kh    Pác Bó.  ạ ườ ớ i, làm cách m ng và  V i Ng ố ớ ợ s ng hòa h p v i thiên nhiên là  ớ ộ m t ni m vui l n.

ệ ừ

, câu h i tu

5

ồ H  Chí  Minh

Nhân hóa, đi p t ố ậ ừ t  và đ i l p.

ấ Th t ngôn  ệ ứ  tuy t t ữ (ch  Hán)

ồ ổ ố

Tình yêu thiên nhiên, yêu trăng đ nế   say mê và phong thái ung dung c a ủ Bác H  ngay trong c nh tù ng c  ự c c kh , t

i tăm.

Ng m ắ trăng  (V ng ọ Nguy t; ệ trích Nh t ậ kí trong tù)

(t u l

ồ H  Chí  Minh

ệ ừ ẩ ộ , trùng san),  Đi p t ủ tính đa nghĩa c a hình  nh,

6 Đi đ ẩ

ườ ng  ộ (T u L ;

ấ Th t ngôn  ệ ứ  tuy t  t ữ ch  Hán

ượ ư ng tr ng và tri Ý nghĩa t ừ ệ ườ ắ s c: T  vi c đi đ ờ ườ ng đ i; v chân lí đ

ế t lí sâu  ợ ng núi g i ra  ượ t qua gian

1

ấ ẽ ớ

ắ i th ng l

ợ ẻ i v

ơ

ơ câu th , bài th .

ị (d ch l c  bát)

lao ch ng ch t s  t vang.

trích Nh t ậ kí trong tù)

ế

ẽ ậ ụ

7

ự ườ  c

Chi uế ữ ­ Ch  Hán ị ậ Ngh  lu n  trung đ iạ

K t câu ch t ch , l p lu n  ế giàu s c thuy t ph c, hài hòa  ờ   tình ­ lí: trên vâng m nh tr i ­ ướ d

i theo ý dân

ế ờ Chi u d i  đô (Thiên  đô chi u)ế (1010)

ề ộ ấ ọ Ph n ánh khát v ng v  m t đ t  ướ ộ ậ ấ ồ ố c đ c l p, th ng nh t đ ng  n ủ ả ờ th i ph n ánh ý chí t ng c a  ớ ạ ộ t đang trên đà l n  dân t c Đ i Vi m nh.ạ

Lí Công  U nẩ (Lí Thái  T )ổ (974­ 1028)

ế ỉ

ể ệ

ế

8

H chị ữ Ch  Hán ị ậ Ngh  lu n  trung đ iạ

ị H ch  ướ ng sĩ t ụ ư (D  ch  tì  ị ướ t ng h ch văn) (1285)

ệ ườ

H ng ư Đ o ạ ươ V ng  Tr n ầ Qu c ố   Tu nấ (1231­ 1300)

ấ ắ ậ Áng văn chính lu n xu t s c,  ẽ ẽ ậ  hùng  l p lu n ch t ch , lí l ế ồ t huy t  h n, đanh thép, nhi ứ ố ả ch a chan, tình c m th ng  ườ ộ ế i  thi t, rung đ ng lòng ng i, ườ sâu xa; đánh vào lòng ng ệ ờ ị i h ch tr  thành m nh l nh  l ủ ươ c a l i nghe  ượ đ

ng tâm, ng c sáng trí, sáng lòng.

ủ ướ ồ ầ Tinh th n yêu n c n ng nàn c a  ế ộ dân t c ta trong cu c kháng chi n  ố ch ng quân Mông ­ Nguyên xâm  ượ c (th  l  XIII), th  hi n qua  l ế ặ lòng căm thù gi c, ý chí quy t  ơ ở ắ ế chi n quy t th ng, trên c  s  đó,  ể ủ ế ả  phê phán khuy t đi m c a  tác gi ả ọ ả ướ ng, khuyên b o h  ph i  các tì t ứ ọ ậ ư ra s c h c t p binh th , rèn quân  ị ẩ chu n b  sát thát. B ng b ng hào  khí Đông A.

ủ ộ

ậ ồ

ẽ ự

ướ ệ

c ta là đ t n ờ

9

ậ ự ớ

Cáo ữ Ch  Hán  ị ậ Ngh  lu n  trung đ iạ

Ứ c Trai  Nguy n ễ trãi (1380­ 1442

N c Đ i  Vi t ta  (trích Bình  Ngô đ i ạ cáo) (1428)

ổ ủ ử ẻ ấ ị

ộ ứ Ý th c dân t c và ch  quy n đã  ể ớ phát tri n t i trình đ  cao, ý nghĩa  ộ ậ ư ộ ả nh  m t b n tuyên ngôn đ c l p:  ướ ề ấ ướ n c có n n văn  ế hi n lâu đ i, có lãnh th  riêng,  phong t c riêng, có ch  quy n, có  ượ   ị truy n th ng l ch s . K  xâm l c ấ ả ph n nhân nghĩa, nh t đ nh th t  b i.ạ

ứ ặ L p lu n ch t ch , ch ng c ứ hùng h n, xác th c, ý t  rõ  ủ ràng, sáng s a và hàm súc,  ế ộ k t tinh cao đ  tinh th n và ý  ứ th c dân t c trong th i kì l ch   ử s  dân t c th t s  l n m nh;  ề ơ ở ặ ề đ t ti n đ , c  s  lí lu n cho  ứ toàn bài; x ng đáng là Thiên  ổ c  hùng văn.

i có đ o

ủ ườ ầ

10

ể ứ ấ ướ

ọ ố

T uấ ữ Ch  Hán ị ậ Ngh  lu n  trung đ iạ

ươ

ố c. Mu n h c t ả ng pháp, ph i theo đi u

Bàn lu n ậ ề v  phép  ọ ậ h c (Lu n  ọ h c pháp) (1791)

ọ ậ

La S n ơ Phu T  ử Nguy n ễ Thi pế (1723­ 1804)

ậ ứ ặ L p lu n ch t ch , lu n c   rõ ràng; sau khi phê phán  ệ   ệ nh ng bi u hi n sai trái, l ch ẳ ệ ọ ạ l c trong vi c h c, kh ng  ươ ể ị đ nh quan đi m và ph ng  ắ pháp h c t p đúng đ n.

ộ ủ ả ề ế  v   Quan ni m ti n b  c a tác gi ệ ọ   ụ ụ m c đích và tác d ng c a vi c h c ậ t p: h c là đ  làm ng ứ ư   đ c, có tri th c góp ph n làm h ng ả   ị t ph i th nh đ t n ề có ph ọ h c mà làm (hành)

(cid:0) ả c tên văn b n, tác gi (cid:0) ể ơ , th  th . ộ ậ (cid:0) ộ

2

ẻ ẹ ủ ư ồ ơ ụ ể ả ệ ẩ ố ữ ượ ộ ượ ữ ơ ộ ư Yêu câù ơ ả 1/ Văn b n th : ả ắ N m đ ọ H c thu c lòng các bài th , phân tích n i dung và ngh  thu t. ữ ắ N m đ ồ ủ h n c a nh ng nhà th  c ng s n nh  H  Chí Minh, T  H u; tâm t ẻ ẹ c n i dung c  th  và v  đ p c a các tác ph m tr  tình (v  đ p tâm   ủ   ả  tình c m c a

ữ ữ ơ ư ạ

ẻ ẹ ủ ữ ệ ẩ trong các tác ph m tr  tình.

ị ậ

ị ể ạ ế ữ ế ơ ớ nh ng nhà th  m i lãng m n nh  Th  L , T  Hanh); v  đ p c a ngôn ng  th  ca, ừ ủ ụ vai trò và tác d ng c a các bi n pháp tu t ả 2/ Văn b n ngh  lu n: ệ a. Phân bi (cid:0) ế ấ ẽ ẽ ậ ậ ặ  k t c u ch t ch , lí l ậ ắ   , l p lu n s c ấ ế t các th  lo i: Chi u ­ H ch ­ Cáo ­ T u → Gi ng nhau: Đ u là th  văn chính lu n

ố ườ ẫ bén, th ể ề ề ố i văn bi n ng u. (cid:0)

(cid:0) ố ệ ệ (cid:0) ướ ể ổ ộ ụ ế ng dùng l ề ụ Khác v  m c đích: ể ế Chi u là th  văn vua dùng ban b  m nh l nh. ể H ch là th  văn vua chúa, t ng lĩnh dùng đ  c  đ ng, thuy t ph c kêu

ị ọ ấ g i đ u tranh. (cid:0) ủ ươ Cáo là th  văn vua chúa, th  lĩnh trình bày ch  tr ố ế   ng hay công b  k t

ệ ả ủ ế ủ ườ qu  c a m t s  nghi p đ  m i ng i cùng bi t. (cid:0) ử (cid:0) ể ọ ầ ử ụ ng s  d ng: Khác v  đ i t (cid:0) ế ị (cid:0) ấ ạ ể ộ ự ể ấ T u là th  văn do th n dân dâng g i lên vua chúa. ề ố ượ Vua, chúa, b  trên dùng: chi u, h ch, cáo. Quan l i, th n dân: dùng t u, s , bi u.

ể ị ậ ộ ố ắ b. N m đ (cid:0) ề ầ ặ ấ ướ t c t

ầ ậ

ờ ủ ướ ả ố ổ ế ị

ố ấ ễ ệ ạ ẩ ế ế ệ t ta" c a Nguy n Trãi,... đ n văn b n th i hi n đ i nh c, tinh th n ch ng xâm lăng và lòng ừ ữ  nh ng văn   ầ   ủ ng sĩ" c a Tr n ư  ờ

ố (cid:0) ư ạ ễ ệ ượ ấ

ề ậ ể

ớ ể ậ ủ ượ ộ ệ c n i dung và đ c đi m ngh  thu t c a m t s  văn b n ngh  lu n. ượ ư ưở ề ộ ng yêu n V  n i dung: th y đ ộ ủ ự ữ t  hào dân t c c a cha ông ta qua nh ng áng văn chính lu n n i ti ng, t ờ ạ ả b n th i trung đ i nh  "Chi u d i đô" c a Lí Công U n, "H ch t ả ủ ướ Qu c Tu n, "N c Đ i Vi ủ "Thu  máu" c a Nguy n Ái Qu c. ứ ẽ ắ ả ầ ớ ư ố ụ ặ ị ề

ế ẫ

ư ề ượ ể ẽ ầ

c nh ng nét chung và riêng ế ữ ờ ướ ẩ ấ c th  hi n trong các   ạ   ng sĩ" ­ Tr n Qu c Tu n và "N c Đ i

ủ ệ ắ c. N m đ ả văn b n "Chi u d i đô" ­ Lí Công U n, "H ch t Vi ướ ạ t ta" (trích Bình Ngô đ i cáo) c a Nguy n Trãi. (cid:0) ượ ệ ờ ế ể ệ ứ   ằ ộ ữ ậ c th  hi n b ng hình th c V  hình th c ngh  thu t: Nh ng n i dung  y đ ổ  ồ ọ ậ ớ l p lu n ch t ch , s c s o v i gi ng văn đanh thép, hùng h n (V i các th  văn c ứ ặ ượ ắ c đ c đi m v  hình th c nh  b  c c, câu văn   nh  chi u, h ch, cáo,... c n n m đ ỏ ư ế ặ ậ ệ ậ  nh  th  nào?) bi n ng u,.. đã giúp cho vi c l p lu n ch t ch  và sáng t ủ ể ệ ướ ượ c đ  c a tinh th n yêu n ị ố ầ ễ ế Ba văn b n Chi u d i đô, H ch t c vi

ử ạ ớ

ị ờ ắ ấ ướ ề ầ ồ ả ậ ị ữ ướ  n c gi

ướ ạ ướ ng sĩ, N c Đ i Vi ề ự ệ ữ ựơ c và đ u th m đ m tinh th n yêu n ừ ừ ứ ế ở   ề t b i t ta đ u đ ọ ử  ị ầ   c n ng nàn. Tinh th n ố   c  y trong các văn b n v a có nét gi ng nhau v a có nét khác nhau, t c là

ữ nh ng nhân v t l ch s , ra đ i g n li n v i nh ng s  ki n tr ng đ i trong l ch s ự d ng n ả yêu n ấ ừ v a th ng nh t, v a đa d ng. (cid:0) ướ ướ ấ ố ả ừ ả ạ ể ệ ứ ề ủ ị ề   C  ba văn b n đ u th  hi n ý th c v  ch  quy n dân t c, đ u kh ng đ nh n n

ả ộ ướ ạ c l (cid:0) ề ở ỗ  m i văn b n, n i dung yêu n ờ ự ẩ

ề ộ ậ đ c l p dân t c. Song  Ở ướ ữ ẳ ề ộ i có nét riêng ọ ớ ủ ạ ế ề c v ng b n và ý chí t n (cid:0) ng c a dân t c đang trên đà l n m nh. ụ ầ ướ ố ng sĩ" c a Tr n Qu c Tu n là lòng căm thù sôi s c và tinh

3

ộ ấ   ổ ậ  "Chi u d i đô" c a Lí Công U n n i b t lên khát v ng xây d ng đ t ộ ấ ượ ủ ự ườ  c ủ ắ Ở ị  "H ch t ế ế ầ ặ ế th n quy t chi n quy t th ng lũ gi c xâm l c.

(cid:0) ạ ủ ạ

ẳ ệ ặ ộ

t ta" (trích Bình Ngô đ i cáo) c a Nguy n Trãi là s ứ ạ ơ ở ộ ề ứ ự ự  ộ ậ ắ   t sâu s c, ề    hào cao đ  v  s c m nh chính nghĩa cùng truy n

ủ ộ

́ ơ ồ ự ậ ằ ̉

ệ Ở ướ ễ  "N c Đ i Vi ẽ ề ạ ị kh ng đ nh m nh m  n n đ c l p trên c  s  ý th c dân t c đ c bi ề ể ệ ờ ồ đ ng th i th  hi n ni m t ử ị ố th ng l ch s , văn hoá v  vang c a dân t c. t khái quát trình t ệ ẻ  l p lu n ị ọ ướ ậ ờ ướ   ậ  trong cac văn ban ngh  lu n b ng các s  đ  (N c ị ậ ế ng sĩ, Chi u d i đô). ề t ta, Bàn lu n v  phép h c, H ch t ế d. Bi ạ Đ i Vi

ệ ậ ể ả ọ II. Luy n t p (Đ c hi u văn b n)

ớ ữ ắ ầ ướ ộ

ư ả ị ộ ỗ ố i b a quên ăn, n a đêm v  g i, ru t đau nh  c t, n ố ư ắ ẫ ơ ỉ c m t đ m đìa ; ch   t da, nu t gan u ng máu quân thù . D u cho trăm thân này ph i

ộ ỏ ự

ướ ấ ầ ố ng sĩ­ Tr n Qu c Tu n)

Câu 1: Cho đo n văn sau: ử ườ "Ta th ng t ố ứ căm t c ch a x  th t, l ngoài n i c , nghìn xác này gói trong da ng a, ta cũng vui lòng" . ị ( H ch t ỗ ụ ồ ấ ượ

ố c trình bày theo m c đích nói nào? ậ ủ ủ ề ạ ầ ả ạ t đo n văn (6 ­ 8 câu) trình bày c m nh n c a em v  tâm tr ng c a Tr n Qu c

ả ạ ươ ữ ề ng trình Ng  văn 8 cũng nói v

ướ ả c ( Nêu rõ tên văn b n, tác gi )

ạ ạ ề ướ ủ t đo n văn nêu suy nghĩ v  lòng yêu n c c a th  h  tr ế ệ ẻ

ạ a. Đo n văn trên g m m y câu? M i câu đ ế b. Vi Tu n ?ấ ị ậ ể c. K  tên 2 văn b n ngh  lu n trung đ i khác trong ch ả lòng yêu n ế ừ ộ d. T  n i dung đo n trích, hãy vi hi n nay? Câu 2: Cho 2 câu sau:

ệ ư ướ ừ ướ  tr

t ta t ế

ạ c Đ i Vi ề ệ ế

ướ ệ ả c trích trong tác ph m nào? Tác gi

“Nh  n c ố ư V n x ng n n văn hi n đã lâu…” ạ ể ẩ ể ữ ạ ả ượ t ta” đ ế ề ể ể ạ là ai? ổ t theo th  lo i nào? Em hi u gì v  th  văn c  đó?

c vi ơ a) Chép nh ng câu ti p theo đ  hoàn thi n đo n trích? ượ b) “N c Đ i Vi c) Văn b n đ Câu 3: Cho câu th  sau:

ơ

“Ta nghe hè d y bên lòng” ổ ơ ạ ể i đ  hoàn thành kh  th ? ả ẩ  nào?

ấ ế ổ ơ ừ ạ ể ự ệ ả ộ

ứ ổ ế ế ề ả ậ ợ t đo n văn kho ng 10 ­ 12 câu theo hình th c t ng phân h p nêu c m nh n v  tâm

ở ố  cu i bài có ý nghĩa gì? ả ổ ơ ừ

4

i tù qua kh  th  v a chép. ọ ể a. Hãy chép ti p các câu th  còn l b. Kh  th  v a chép trích trong tác ph m nào? Tác gi ả c. Đo n văn có m y câu c m thán? Câu c m thán đó dùng đ  th c hi n hành đ ng nói là  gì? d. Ti ng chim tu hú  ạ e. Vi ườ ạ tr ng ng . Câu 4: (Đ c hi u )

ả ờ ạ ọ ỏ ơ Đ c đo n th  sau và tr  l i câu h i:

ử ả i vào hang, ẫ ẵ ị

ộ ờ ậ

)

ờ ố ố “Sáng ra b  su i, t Cháo b , rau măng v n s n sàng. Bàn đá chông chênh d ch s  Đ ng, ạ Cu c đ i cách m ng th t là sang.”           ồ ứ ả  H  Chí Minh                     (T c c nh Pác Bó – ể ơ t theo th  th  nào? ạ ủ ể ậ ộ ạ ể  thu c ki u câu gì?

ộ ừ ộ ế ộ ừ ế ạ t m t đo n văn (t 8 đ n 10 câu) trình bày suy nghĩ

ề ơ ượ ế c vi 1. Bài th  đ ươ ơ ứ ị ng th c bi u đ t c a bài th .  2. Xác đ nh ph  3. Câu th  “ơ Cu c đ i cách m ng th t là sang.” ộ ờ ủ ơ 4. Nêu n i dung chính c a bài th . ể ọ ầ  5:T  n i dung ph n Đ c hi u, hãy vi ầ ạ ủ c a em v  tinh th n l c quan.

ọ ạ

ố ủ

ồ ộ

c cái th  r ng cu n h  ng i. Đã đúng ngôi nam b c đông tây; l ấ ế ồ ị ằ

ế ộ ậ ự ệ

ố ươ t t ố ươ ờ ấ   ơ  vào n i trung tâm tr i đ t; ạ ệ ướ ng nhìn sông   i ti n h ổ   ố ả ị ỉ ơ   t ta, ch  n i này là ơ   c; cũng là n i kinh đô ư ỏ ắ ấ i. Xem kh p đ t Vi ấ ướ ng đ t n

ờ Câu 5:Đ c đo n văn sau ươ Ở ạ          "Hu ng gì thành Đ i La, kinh đô cũ c a Cao V ng:  ượ ắ ổ đ ự d a núi. Đ a th  r ng mà b ng; đ t đai cao mà thoáng. Dân c  kh i ch u c nh kh n kh ấ ậ ụ t; muôn v t cũng r t m c phong phú t ng p l ị ố ụ ộ ủ ế ọ ậ ắ th ng đ a. Th t là ch n t  h i tr ng y u c a b n ph ấ ủ ế ươ ậ ng muôn đ i" b c nh t c a đ  v

ẩ ạ ả là ai? 1. Đo n văn trên trích trong tác ph m nào? Tác gi

ể ạ ể ạ ẩ ộ ế ủ ề ể ạ t c a em v  th  lo i văn

2. Tác ph m có đo n văn trên thu c th  lo i nào? Nêu hi u bi đó?

ủ ế ủ ạ ộ 3: N i dung ch  y u c a đo n văn trên là gì?

ả ế ắ ị i thích th  nào là "th ng đ a"? 4: Gi

ố ụ ộ ọ ế ủ ố h i tr ng y u c a b n ph ậ   ơ c; cũng là n i kinh đô b c

ấ ủ ế ươ ể ờ ộ ộ ươ ự ấ ướ ng đ t n ệ ậ  5: Câu: "Th t là ch n t nh t c a đ  v ng muôn đ i" thu c ki u câu gì? Th c hi n hành đ ng nói nào?

ỏ ậ ị ứ ể ạ ắ lu n đi m "Đ i La là th ng đ a x ng là kinh đô

t đo n văn (5 – 7 câu) làm sáng t ờ ạ ế  6: Vi ủ ế ươ ng muôn đ i" c a đ  v

ể ượ ậ ớ

ầ t đo n văn: gi

ướ ự

ệ ấ ủ t xu t c a nhà Tr n. ng ki ố ầ ng Tr n Qu c Tu n tr ượ ủ ứ ặ ấ c c a x  gi c: đau xót đ n qu n

5

ể ả ụ c dùng v i m c đích bi u c m( 0,25đ) ướ ớ ả ệ ượ i thi u đ c tác gi ­ danh t ủ ộ ỗ ễ ả ả ủ ướ  c m đ ng n i lòng c a ch  t ế ộ ự ứ i ác và s  ngang ng c khi ch ng ki n t ế ặ ụ c s  lâm nguy  ặ ế ấ ế ế ế G i ýợ Câu 1:  ồ ạ a. Đo n văn g m 2 câu( 0,25đ) ầ Ki u câu tr n thu t – đ ạ ế b. Vi ạ ­ Đo n văn di n t ủ ấ ướ c a đ t n lòng, căm thù gi c s c sôi, quy t tâm không dung tha cho chúng, quy t tâm chi n đ u đ n

ộ ỏ ẫ ị ươ ơ ng tan: “D u cho trăm thân này ph i ngoài n i c , nghìn xác này gói

ờ ạ ủ ễ

ể ế ướ ọ ặ ả ữ ợ cùng cho dù th t nát x trong da ng a, ta cũng vui lòng"  ả : c. HS k  đúng tên văn b n, tác gi ẩ ­ “Chi u d i đô” c a Lí Công U n  ạ ệ t ta” (ho c Bình Ngô đ i cáo) c a Nguy n Trãi  ­ “N c Đ i Vi ể d.H c sinh có th  tham kh o nh ng g i ý sau:

­ Khái ni m:ệ

ướ ủ ế ệ ẻ ệ ể ệ ệ ­ Lòng yêu n c c a th  h  tr  hi n nay th  hi n qua vi c:

ứ ể ư ấ ướ ệ ạ ầ c sánh vai

ế ớ ườ + Không ng ng n  l c h c t p và rèn luy n đ o đ c đ  góp ph n đ a đ t n ớ v i các c ỗ ự ọ ậ ừ ố ng qu c trên th  gi i.

ả ườ ớ ị ầ ườ ữ ữ ươ + Qua nh ng tình c m gi n d , g n gũi: tình yêu gia đình, tình yêu thiên nhiên, tình yêu th ả i v i con ng ng gi a con ng i…

ở ướ ề ủ ấ ướ ữ ấ ự ế ể ả ộ ế c nh ng v n đ  c a đ t n c, dùng hành đ ng th c t đ  gi ữ   i quy t nh ng

+ Trăn tr  tr ề ấ v n đ  đó.

làmự

ố ữ ị ắ ổ ơ ừ ẩ

ơ ế ằ ừ ủ

ơ ừ ạ Câu 2: hs t Câu 3:  a) Chép đúng các câu th  ti p  b) Kh  th  v a chép n m trong tác ph m Khi con tú hú (sáng tác 7/ 1939 khi T  H u b  b t  ế giam trong nhà lao Th a Ph  ­ Hu ) ả c) Đo n th  v a chép có hai câu c m thán:

ờ ứ ạ Mà chân mu n đ p tan phòng hè ôi! Khi con tu hú ngoài tr i c  kêu!

ơ ế ủ ự ụ ế ộ ộ ả ế ế do bên ngoài thúc gi c đ n da di t,

ắ ả

ứ ả ố ứ ả ộ

ự ộ ắ ế ả ẫ ệ ạ ạ ớ ổ ơ , d n d t đ n kh  2: Tâm tr ng b c b i, đâu

i thi u khái quát bài th , tác gi ủ ự

6

ủ ạ ự ế ượ ườ ạ ượ ủ ạ ộ ổ ơ c m xúc Hành đ ng nói: B c l d) Ti ng chim tu hú k t thúc bài th  là âm thanh c a t kh c kho i...... ả e) Đo n văn kho ng 10 – 12 câu  ạ * Hình th c: Trình bày đúng hình th c m t đo n văn, đ m b o s  câu (10 – 12 câu), có đánh ố s  câu  ộ * N i dung:  ở ­ M  đo n: gi ổ ề kh  và ni m khát khao t ạ ­ Thân đo n: Nêu đ ạ + Tâm tr ng c a ng ơ  do c a nhà th . c các n i dung sau i tù cách m ng: đau kh , ng t ng t d c nhà th  biê  đ t tr c ti p

ố ấ ắ ả ng 6/2, 3/3, dùng hai câu c m thán liên ti p cùng v i

ộ ừ ườ ạ ớ ế  “Ôi, thôi, làm sao”

ẫ ơ ở ệ ử ụ ạ do. i mát t

ố ạ ề ấ ủ ạ ế ấ ự ộ ị ừ ạ  m nh: đ p tan phòng, ch t u t, các thán t ườ ự ộ

ủ ườ ở ề ớ ố ỏ  do cháy b ng c a ng i tù mu n thoát ra kh i t

ỏ ừ ụ ự ỡ ườ ụ ấ ườ ấ ủ ng c a ng

ng c tr  v  v i  ệ  do bên ngoài. C nh bên ngoài d p bao nhiêu r c r  bao nhiêu thì  ấ i tù. ế ủ ự i tù càng đau đ n sôi s c b y nhiêu. Đó là ý chí b t khu t kiên c ế ủ ự ố ủ ế ầ ọ do, c a s  s ng đ y quy n rũ t tha c a t

i tù CM tr  tu i.

ẻ ổ ạ ườ ạ ườ ườ ủ ề ạ i tâm tr ng và ni m khát khao c a ng i tù. i ng

ệ  tuy t.

ể ơ ươ ể ả ấ ứ ứ ạ ể ơ ả ự ự  s . , t

ạ ng th c bi u đ t trong đo n th  trên: bi u c m, miêu t ủ ự ệ ụ + B n câu l c bát ng t nh p b t th vi c s  d ng các đ ng t ế đo n th  tr  thành ti ng kêu ph n u t c a ng ớ ế ủ   ấ + Cùng v i ti ng kêu  y chính là tâm tr ng b c b i, ng t ng t mu n phá tan xi ng xích c a ườ i tù cách m ng ng ề ự + Ni m khát khao t ộ ố ươ ẹ ự i đ p t cu c s ng t ớ ườ ng ế + Ti ng kêu c a con chim tu hú là ti ng g i thi ớ v i ng ế K t đo n: Khái quát l Câu 4: ­ Th  th : th t ngôn t ­ Ph ộ ­Cách th c hi n hành đ ng nói c a các câu trên:

­ Câu (2): H i.ỏ

­ Câu (4): Khuyên b o.ả

ộ ầ ạ ủ ấ

ơ ạ ườ ớ Pác Bó. V i Ng

ạ ườ ẫ ộ ố ớ ầ ộ ề ợ ổ ồ  ố   i, làm cách m ng và s ng ấ   ả i v n c m th y

­ N i dung chính: Bài th  cho th y tinh th n l c quan, phong thái ung dung c a Bác H ổ ở trong cu c s ng cách m ng đ y gian kh   ớ hào h p v i thiên nhiên là m t ni m vui l n nên dù trong gian kh , ng vui.

ạ ề ư ưở  t

ạ ng, đ o lí. ụ ế ứ ắ ỗ ễ ạ i di n đ t.

ứ ể

ị ậ ề ệ ấ ề ­ V  kĩ năng: ề ấ ị ậ ế t đo n văn ngh  lu n v  v n đ  t + Vi ậ ạ ứ ậ + Đo n văn đáp  ng hình th c, l p lu n thuy t ph c, không m c l ộ ố ả ề ế ­ V  ki n th c: Có th  tham kh o m t s  ý sau: ầ ạ ớ + Gi i thi u v n đ  ngh  lu n: tinh th n l c quan.

ệ ả ấ ả ườ ươ i dù có b t kì chuy n gì x y ra i, vui c i thích: L c quan là luôn vui t

ủ ầ ạ

ạ ươ ẹ ườ i đ p cho t t c  m i ng i

ế ố ộ ố ộ ấ ả ọ ơ t s ng m t cách có ý nghĩa h n

ộ ố ọ ể i tránh kh i nh ng hi m h a trong cu c s ng

ộ ố ỏ ườ ườ ườ ạ i l c quan th ữ ệ ng thành công trong cu c s ng và công vi c

ẫ ắ ơ

ế ấ ậ ự ố t s  s ng.

7

ẫ ạ ể ể ồ ố ạ + Gi + Ý nghĩa c a tinh th n l c quan: ẽ ạ ./ L c quan s  t o nên cu c s ng t ./ Giúp chúng ta bi ./ Giúp con ng ữ ./ Nh ng ng ứ ẫ + D n ch ng: ể ồ ở  trong tù v n có th  sáng tác th , ng m trăng. ./ Bác H   ệ ư ẫ ạ ệ ./ Các b nh nhân ung th  v n l c quan đ  chi n đ u b nh t ặ ạ ./ Các em bé m  côi v n l c quan s ng đ  mong ngày g p l ậ ể t đ  giành gi ẹ ủ i cha m  c a mình.

ể ầ ạ ệ ủ

ả i c

ệ i dù có chuy n gi x y ra. ệ ẽ ố ả ặ ớ ộ ố ứ ể ạ ọ ộ

ờ ươ ườ ọ ử ọ ấ ượ ạ + Bi u hi n c a tinh th n l c quan: ./ Luôn yêu đ i, t ./ Luôn bình tĩnh x  lí m i tình hu ng dù có chuy n gi x y ra. ệ + Liên h  và bài h c: luôn l c quan, m nh m  đ i m t v i m i th  đ  có m t cu c s ng  lành m nh, ch t l ạ ơ ng h n.

làmự

ạ ậ ợ ủ ị ế ẳ ị ạ i c a đ a th  thành Đ i La và kh ng đ nh đó

ủ ấ ể ữ ể Câu 5 1, 2: HS t ộ 3: N i dung c a đo n văn: Nêu nh ng thu n l ơ ố t nh t đ  đóng đô. (0,5 đi m) là n i t

ọ ượ ả i thích đ c:

ế ẹ ỗ ấ ể ắ ị ị 4: H c sinh gi ả Th ng đ a: Ch  đ t có phong c nh và đ a th  đ p. (0,5 đi m)

ố ụ ộ ọ ế ủ ố ươ h i tr ng y u c a b n ph

ấ ủ ế ươ ờ ể ầ ộ ng đ t n ậ ậ   ơ ấ ướ c; cũng là n i kinh đô b c ể ậ 5: Câu: "Th t là ch n t nh t c a đ  v

ng muôn đ i" thu c ki u câu tr n thu t. (0,25 đi m) ộ ể ệ ự

ứ ể Th c hi n hành đ ng trình bày. (0,25 đi m)  6: (2,0 đi m)ể a. Hình th c (0,5 đi m)

(cid:0) ế ừ ạ t đúng đo n văn, có t (cid:0) ọ ễ ả ạ ỗ ả ( 5 – 7 câu) i chính t .

H c sinh vi Di n đ t trôi ch y không m c quá 2 l ầ ể ộ

(cid:0) ắ b. N i dung (1,5 đi m) C n nêu rõ: ử ố ươ ủ

(cid:0) ằ

(cid:0) ượ ư ế ả ấ ầ ị

ề ị ề ị ề ộ ụ ủ ọ : Là m nh đ t th nh v ứ ặ ủ ấ ướ ị ế V  l ch s : V n là kinh đô cũ c a Cao V ng. ấ ộ ờ ấ V  đ a lí: Trung tâm tr i đ t có núi sông, đ t r ng mà b ng cao mà thoáng. ố ị V  văn hóa, chính tr , kinh t ng, đ u m i giao l u c, x ng đáng là trung tâm văn hóa, chính tr , kinh t  đ  m i m t c a đ t n H i t .

Ế Ệ B. PHÂN MÔN TI NG VI T

ậ ả ổ ợ L p b ng t ng h p I. LÝ THUY T : Ế

ầ ắ ọ ặ ủ m i ki u câu, h c sinh c n n m đ ể ượ  đ c đi m hình th c ứ ứ  và ch c năng c ể    c a ki u

ế t.

ặ ắ ạ ạ ạ ộ * Yêu c u:ầ Ở ỗ    ­  ể câu đó đ  nh n bi          ­ N m đ ể ậ ệ ượ c các khái ni m, đ t câu, vi ế ượ t đ c đo n h i tho i, đo n văn.

TT

ặ ể ứ Câu Ch c năng chính Ví dụ

ộ Câu nghi   v nấ ể

ệ ả ớ i H

8

ứ Đ c đi m hình th c ữ ấ ừ ­ Có nh ng t  nghi v n  ạ (ai, gì, nào, sao, t i sao,  ờ đâu, bao gi , bao nhiêu  ặ ừ ế ố  hay (n i các v   ...ho c t ọ ệ ự có quan h  l a ch n ể ỏ ­ Dùng đ  h i ­ Ngoài ra còn dùng đ  đeể   ầ ạ do , yêu c u, ra l nh,  ả ộ ộ b c l  tình c m c m  xúc... ả ậ ­ Mai c u có ph i đi  lao đ ng không? ậ ­ C u chuy n giùm  ể quy n sách này t ượ c khong? đ

ấ ằ ế

ằ ấ

ấ ặ ấ

ệ ể 2

ấ ử ế ừ ầ  c u khi n: hãy,  ớ ề ươ Câu c uầ   khi nế ­ Dùng đ  ra l nh, yêu  ị ầ c u, đ  ngh , khuyên  ả b o.... ạ ấ ­ Hãy l y g o làm bánh ễ mà l  Tiên V ng. ­ Ra ngoài!

3

t bao, t nay còn đâu? Câu c mả   thán ­ Than ôi! Th i ờ ệ oanhli ế

ệ ữ

­ K t thúc câu b ng d u  ỏ h i ch m (?). Ngoài ra còn ế k t thúc b ng d u ch m,  ấ d u ch m than ho c d u  ấ ch m l ng. ­ có t ừ đ ng, ch ,đi, thôi, nào...  ế ữ ệ ầ hay ng  đi u c u khi n ấ   ằ ế ­ K t thúc b ng d u ch m than ế ạ ­ ý c u khi n không m nh  ấ ằ ế k t thúc b ng d u ch m. ừ ữ ả  ng  c m thán: ôi,  ­ Có t ế ỡ than ôi, h i ôi, bi ừ ế t ch ng nào... t bao, bi xi ấ   ấ ằ ế ­ K t thúc b ng d u ch m than

ươ

ể ờ ư ng. ể ể 4

ậ ả ị .... Câu tr nầ   thu tậ ạ ả

ế ­ Tr i đang m a. ẹ ­ Quy n sách đ p quá!  T  c m  n b n! C m  ơ ể ớ ả ơ ạ n b n!

ấ ằ

ấ ầ ả ể

ặ ­ Không có đ c đi m hình  ứ ủ th cc a các kiêu câu nghi  ả ấ v n, c m thán.... ấ   ằ ­ K t thúc b ng d u ch m ấ ế đôi khi k t thúc b ng d u  ặ ấ ấ ch m, ho c d u ch m  l ngử

ể ộ ộ ả ­ Dùng đ  b c l  c m  ự ế ủ ườ xúc tr c ti p c a ng i  ủ ấ ế t) xu t hi n ch   nói (vi ế y u trong ngôn ng  nói  hàng ngày hay ngôn ng  ữ văn ch ­ Dùng đ  k , thông báo  nh n đ nh, miêu t ­ Ngoài ra còn dùng đ  ể ị ộ ộ ề yêu c u, đ  ngh , b c l ả tình c m, c m xúc... ơ ả ­ Là ki u câu c  b n và  ổ ế ượ đ c dùng ph  bi n  trong giao ti p.ế

Ậ Ệ II. LUY N T P:

ụ ộ ỗ ể ể ạ ụ

ườ ụ ủ ữ ấ ể       1.   K  tên các ki u câu phân lo i theo m c đích nói. M i ki u câu cho m t ví d minh h a.ọ ị     2. Xác đ nh m c đích nói c a nh ng câu nghi v n trong các tr ợ ng h p sau:

ộ ư ể ứ ế ấ ầ ầ ề        a,  N u không bán con thì l y ti n đâu n p s u đ  c u th y D n? ấ ố      ( Ngô T t T )

ồ ố ữ b, Bác đã đi r i sao, Bác i ơ !                                                                  ( T  H u)

ưở ế ấ ố c, Ông  t ng mày ch t đêm qua, còn s ng đ y à? ấ ố                             ( Ngô T t T )

ườ ỏ d, Tôi c i dài trong ti ng ế   khóc, h i cô tôi:

ế ợ ­ Sao cô bi t m  con có con? ( Nguyên H ng)ồ

ườ i muôn năm cũ

9

ữ        e, Nh ng ng ồ ở           H n đâu bây gi ? ờ                                                                 ( Vũ Đình Liên)

ậ ườ ề ề ầ ạ i. Vua l i phán: g) Nghe  nói, vua và các tri u th n đ u b t c

ứ ự ế ả ợ

ố c? ố           ­ Mày mu n có em thì ph i ki m v  khác cho cha mày, ch  cha mày là gi ng đ c, làm ẻ ượ                                                                        ( Em bé thông minh) sao mà đ  đ

ụ ợ ổ ậ ặ h)  M  v  n i tr n lôi đình tát vào m t ông lão:

ế ẩ ấ ộ

ườ ẽ ­ Mày cãi à? Mày dám cãi m t bà nh t ph m phu nhân à? Đi ngay ra bi n, n u không tao s  cho ng i lôi đi ể                                      ( Ông lão đánh cá và con cá vàng)

ị ể ụ c h c trong các ví d  sau:

ớ ắ ứ

ố ố ế ọ ợ

ẹ ồ

ể ệ ở nhà lo li u.

ệ ổ

ụ ặ ạ ả ồ

ượ ừ ộ ạ ụ ấ ạ c m t lúc, ông tha cho.

ạ ồ

ượ ọ    3. Xác đ nh các ki u câu đ ể a) Thôi, các em đ ng lên s p hàng đ  vào l p. ị                                                                             (Tôi đi h c – Thanh T nh) ề b) Không! Cháu không mu n vào. Cu i năm th  nào m  cháu cũng v .                                                                             (Trong lòng m  ­ Nguyên H ng) ệ c ) Có chuy n gì đ  anh                                                                               (Th ch Sanh – Truy n c  tích) ư d) Có đ ng nào, c  nh t nh nh đ a cho tôi c  thì c  l y gì mà ăn?                                                                               (Lão H c – Nam Cao) ớ ỉ e) Cháu van ông, nhà cháu v a m i t nh đ ấ ố ắ                                                                               (T t đèn – Ngô T t T ) ứ                         (Lão H c – Nam Cao)           f) – Bác trai đã khá r i ch  ?

ấ ế ấ ỏ ộ ủ g) Con trăn  y là c a vua nuôi đã lâu . Nay em gi t nó t t không kh i t ế i ch t.

ạ (Th ch Sanh)

ư ờ ố ạ h) ­ Thôi, nhân lúc tr i ch a sáng, em hãy tr n ngay đi.. (Th ch Sanh)

ơ ạ ế giáo t   gì   đâu! i!   Nó   có   bi

ả ế ữ

ố ồ

ầ ủ ạ ượ c phép hành h  ! ạ            ớ

ồ ồ ừ

ớ ỉ ừ ộ c m t lúc, ông tha cho !

ọ ậ ế ạ ả

ắ ượ ọ ộ ể ụ ỉ

ử ụ   ề ề t m t đo n văn ng n (kho ng 10 – 12 câu) v  đ  tài h c t p, trong đó có s  d ng ể c h c. Ch  rõ các câu đó thu c ki u câu nào chia theo m c đích nói. ệ ộ ấ ỗ ả ỉ ỉ

ả ố           i) –   Kh n   n n…   ông                  ắ     4. Phân tích s c thái tình c m c a nh ng câu c u khi n sau:   a, Ch ng tôi đau  m, ông không đ ố           ­ Ch ng tôi đau  m, xin ông ch  hành h ! ạ ố            ­ Ch ng tôi đau  m, ông đ ng hành h ! ượ   b, Cháu van ông, nhà cháu v a m i t nh đ   c,  Mày trói ch ng bà đi, bà cho mày xem.      5. Vi ấ ít nh t hai ki u câu đ ả     6. Tìm câu c m thán trong các câu sau, ch  ra d u hi u, ch  ra các c m xúc mà m i  ướ câu c m thán d ị ể i đây bi u th .

ươ ố ế ng! M i tình tha thi t a. Ôi quê h

10

ả ộ ờ ắ ặ ớ ươ C  m t đ i g n ch t v i quê h ng

ỏ ưở ằ ấ ồ ấ ổ ng m i, nó m  cho m t phát, nh t

ử ữ ư ờ ớ ơ ộ i! Chú mày có l n mà

ẳ ắ    b. Ph ng th  có th ng chim c t nó nhòm th y, nó t ị đ nh trúng gi a l ng chú, thì chú có mà đi đ i! Ôi thôi, chú mày  ch ng có khôn.

ậ ớ c. Con này g m th t!

ử ắ ế ế ạ ẫ ố d. Kh n n n! Nhà cháu đã không có, d u ông ch i m ng cũng đ n th  thôi.

e. Ha ha! M t l ộ ưỡ ươ ! i g m

ồ ố ả ố ộ

ế ộ ụ ờ ố ẩ ấ ố ộ

g. Đ  ngu! Ng c sao ng c th ! Đòi m t cái nhà thôi à? Tr i! Đi tìm ngay con cá và b o  ằ nó r ng tao không mu n làm m t m  nông dân quèn, tao mu n làm m t bà nh t ph m phu  nhân kia.

ứ ầ ắ ượ ặ ả ữ ầ ữ c g p th y n a, là tôi quên c  nh ng lúc

ầ ụ ầ ạ h. C  nghĩ th y s p ra đi và tôi không còn đ th y ph t, th y v t th ướ ẻ c k .

ầ ộ ệ T i nghi p th y!

ộ ộ ả ằ ặ ả ướ ự ệ c m xúc tr c các s  vi c: 7. Đ t câu c m thán nh m b c l

ượ ườ ể – Đ c đi m m i

ị ể – B  đi m kém

ậ ạ ấ – Nhìn th y con v t l

ụ ể ủ ậ ướ ữ ụ ầ 8. Nêu m c đích c  th  c a nh ng câu tr n thu t d i đây:

ỏ ố ỏ ố ư ắ ộ ị ố ạ ố i giáng m t m  xu ng. ( 2) M  C c nh  cái dùi s t

ả ấ ọ ỗ    a.(1) M i câu “Ch i này” ch  C c l ch c xuyên c  đ t.

ủ ạ

ướ ướ ờ ỉ ng mũi Cà Mau thì sông ngòi, kênh r ch càng b a giăng chi chít c xanh, chung quanh mình cũng ch  toàn i thì n

ư ạ ộ ắ ổ ầ ề ướ    b.(1) Càng đ  d n v  h ệ nh  m ng nh n. (2) Trên thì tr i xanh, d m t s c xanh cây lá.

ề ươ ư ọ ị ng, nh ng tôi quen g i nó là Mèo vì nó luôn b  chính nó bôi

c. Em gái tôi tên là Ki u Ph b n.ẩ

ư ắ ữ ả ậ ộ d. Nh ng đ ng tác th  sào, rút sào r p ràng nhanh nh  c t.

ơ ầ ạ ầ ố e. Các con i, đây là l n cu i cùng th y d y các con.

ầ ắ ồ

ộ ư ổ ế ế ố ự c kh i công xây d ng vào năm 1898 và ườ ượ    g. C u Long Biên b c qua sông H ng, Hà N i, đ hoàn thành sau b n năm, do ki n trúc s  n i ti ng Ng ở i Pháp ép – phen thi ế ế t k .

ử ụ ạ ả ạ t đo n văn theo ch  đ  t ch n ( kho ng  6– 8 câu), trong đo n văn có s  d ng

ủ ề ự ọ ụ ế ể ủ ứ ỉ 9. Vi các ki u câu chia theo m c đích nói ? Ch  rõ câu đó và nêu ch c năng c a nó?

:

11

ờ ố ụ Ậ C/ PHÂN MÔN T P LÀM VĂN ế I. Ôn t p lý thuy t ế ả 1. Văn b n thuy t minh có vai trò và tác d ng trong đ i s ng:

ấ ằ ể ứ ườ   i

ớ ế ứ ng th c trình bày, gi

ọ ự

ả ế ư ự ự ả ụ ệ i thích. i thi u, gi ộ ọ  nhiên, khoa h c xã h i. ả ể ể ả   , bi u c m, s , miêu t

ị ậ

ẽ ư ể ả ư ự ự  s . ả . ủ ạ

ư

ớ ả ệ ự i thi u khách quan chân th c, rõ ràng. ị ậ i thích, gi

ề ị ọ ậ ệ ệ ừ ồ    nhi u ngu n

ả ự ợ h p lý.

ể ề ế ử ụ c b  c c c a bài văn thuy t minh theo trình t ấ ự ượ ố ụ ủ c đi u mu n thuy t minh: đ c đi m, tính ch t, cách s  d ng…

ụ ế ặ ế ng thuy t minh

ươ ố ế ng pháp thuy t minh.

c chú tr ng:

ị ệ ố ượ ế ọ ượ ế ng pháp thuy t minh đ ả i thích                       + Li t kê

ố ệ

ươ ộ ệ ng em

ả ở ươ ề ắ ệ ả ạ ở quê h ng

ệ ậ

ỏ ươ ng ti n gì thu n ti n? ả ư ế

ườ ự ừ ờ bao gi

i kh i công xây d ng… ử ể , ai là ng ạ ượ ử ở ầ ả ấ i th ng c nh đó trong tình tr ng nào? (c n tu s a nâng c p, đã đ c s a sang kiên

ể ừ

xa ề

ố ụ ế ắ

ư ế ị

12

ượ ị ả ­ Văn b n thuy t minh là ki u văn b n thông d ng nh m cung c p tri th c cho con ng ươ ả ằ b ng ph ứ ề + Tri th c v  khoa h c t ả 2. Văn b n thuy t minh khác các ki u văn b n khác nh  t ngh  lu n ệ ể ậ ự ệ + Không sa đà vào k  truy n, thu t s  vi c nh  t ế ỉ ả ỉ ư  quá chi ti + Không miêu t t, t  m  nh  văn miêu t ể ả ắ ạ + Không mang s c thái bi u c m m nh m , ch  đ o nh  văn bi u c m. ậ ư ẽ ậ , l p lu n nh  văn ngh  lu n. + Không đ a ra lý l → ệ ồ ế  Thuy t minh bao g m vi c trình bày, gi ế ầ ể t bài văn thuy t minh c n: 3. Đ  làm t ằ ể ướ + B c chuy n b  tài li u b ng vi c quan sát, tìm đ c, thu th p thông tin t ề ở ( sách v , truy n thông, th c nghi m…). ự + Ph i xây d ng đ ổ ậ ượ + Làm n i b t đ ị + Xác đ nh rõ m c đích thuy t minh và đ i t ử ụ ợ + S  d ng h p lý các ph ươ ữ 4. Nh ng ph + Nêu đ nh nghĩa           + Gi + So sánh                      + Dùng s  li u                   + Phân tích    ệ ậ  II   . Luy n t p   ắ ớ i thi u m t danh lam th ng c nh  1, Dàn bài gi ớ M  bài: Gi i quê h i thi u chung v  th ng c nh t Thân bài: ị ị ­ V  trí đ a lý ệ + Di n tích ( l n, nh  ) ệ ế ằ + Đ n đó b ng ph ắ ậ ả + C nh v t xung quanh th ng c nh đó nh  th  nào? ố ­ Ngu n g c ( hình thành và phát tri n) ử ị + L ch s  hình thành: có t ắ ệ ạ + Hi n t c …)ố + Quy mô ­ Nhìn toàn c nh:ả ổ + Nhìn t ng th  t ấ ổ ậ + N i b t nh t là đi u gì ổ ậ ế + Ki n trúc n i b t bên trong: Cách trang trí, s p x p, b  c c… ử ủ ị ị ­ Giá tr  văn hóa l ch s  c a đ a danh ẹ ể + Đ a danh tô đi m đ p cho vùng quê nh  th  nào? ng khách du l ch + Thu hút l

ề ố ượ ế ả ả K t bài: Tình c m, c m nghĩ chung v  đ i t ng

ề ộ ng pháp (cách làm):

ớ ọ ươ ề ậ ệ i thi u khái quát v  v t li u mà mình ch n làm

ế 2.. Dàn bài ­Thuy t minh v  m t ph ệ ở ­ M  bài: Gi  ­Thân bài:

ườ ẩ ủ ố ớ i. i ích c a nó đ i v i con ng

ề ế ư

ờ ẫ ắ ế ề ề ụ ườ ọ ặ   i đ c v  chi c bánh ch ng. Ví d  đây là bánh truy n th ng, lâu đ i…Ho c

ọ ể ề

ố ồ ủ ế ổ ừ ư i thi u v  ngu n g c xa x a c a bánh ch ng. T  đó liên k t đ n vai trò c a bánh

i.

ớ ắ ề ề ư ứ ờ

ể ế ề ớ ậ ủ ư

ề ọ ườ ố i n i ngôi.

ư ư ự ệ ầ

ườ ủ ạ ộ t bu c. ng l

ạ ố ố ặ i (lá ri ng ho c lá chu i), l t giang ( ng cây giang)

ớ ỏ

ừ ề ế ươ ng, n p cái hoa vàng,…),… ị ử ạ ử ặ ọ ị

ướ ừ ế ố i thi u ngâm t

ế c. Ngâm n p qua đêm t ề 4 – 5 ti ng. ậ ế ớ ể ế ế ặ ơ ỏ

c ngâm qua đêm.

ướ ế ắ ộ ờ ố ỗ

(cid:0) Nguyên li uệ (cid:0) Cách làm (cid:0) Yêu c u thành ph m ợ ế ­ K t bài: Nêu l ụ Bài t p vân d ng ộ ề Đ  1: Thuy t minh v  cách làm bánh ch ng – món ăn đân t c G i ýợ I. M  bàiở ư ố D n d t ng ộ ế ạ là lo i bánh quan tr ng không th  thi u trong ngày T t c  truy n dân t c. ệ ế ế ư ủ ề ớ ặ Ho c gi ệ ạ ư ch ng trong hi n t II. Thân bài ố ồ *Ngu n g c: Bánh ch ng g n li n v i truy n thuy t v  Lang Liêu vào đ i vua Hùng th  6. Lang Liêu   ọ   dâng bánh đ  vua ch n truy n ngôi. V i ý nghĩa th t c a bánh ch ng, nên vua chua ch n Lang Liêu làm ng ư Bánh ch ng còn có trong các s  tích khác nh  “Bánh ch ng, bánh gi y”, “Truy n bánh ư ch ng”. ặ *Đ c đi m bên ngoài: ư – Bánh ch ng có hình vuông – Màu xanh c a láủ – Bao quanh màu xanh c a lá đó là các đ *Nguyên li uệ ươ – L p gói bên ngoài: lá dong r ng t ế ế ạ – V  bánh: g o n p (n p h ỡ ỗ ậ – Nhân bánh: đ  (đ u) xanh, th t ba r i ho c th t heo n a n c n a m . ạ ố – Gia v : mu i, h t tiêu… *Quy trình làm bánh ch ngư ị ẩ Chu n b : ế – Ti n hành ngâm n p tr ứ ẽ – Ngâm n p cùng v i lá ri ng ho c lá d a s  giúp n p th m. Đ u xanh không v  nên ượ đ ệ ự Th c hi n: ổ ổ ế – Đ  n p ra r  và ch  ráo n

13

c. R c 1 đ n 2 mu ng mu i sau đó hãy dùng tay tr n lên.

ỉ ị ị ộ ớ ố Ướ ố   ớ p th t ba ch  cùng v i gia v  đó là mu i,

ườ ng.

ặ ể ố ổ ế

ế ở ướ ở ữ ể ố ữ ế ầ

ế ả ề ị ơ ườ i làm đ  n p lên trên. ậ ủ ạ ậ

ẹ i khuôn sau đó ng  gi a đ  tr ng. Cho đ u xanh vào ph n gi a, ti p theo i. ư ả ế ộ ấ ặ ở

ỏ ờ ộ ầ ộ ế ậ c sao cho ng p bánh. Bánh nh  th i gian lu c t m 5

ớ ố ế ế ớ

ộ ạ ả ồ ồ

ổ ướ ơ ề ấ ờ ờ ở ướ ử ạ ộ ậ – Đ u xanh hãy cùng tr n v i mu i và tiêu.  tiêu, đ *Gói bánh: – Dùng khung hình vuông đ  làm khuôn giúp bánh đ p h n. – X p 4 lá dong, đ t 4 lá xu ng d  4 góc khuôn còn  – R i đ u n p  ớ là th t lên, sau đó l p đ u xanh. R i n p lên sau cùng và ph  l – Dùng dây gói bánh. Không nên bu c quá ch t, khi n u bánh ch ng thì bánh còn n  ra. *Lu c bánh ồ – X p bánh vào n i sau đó hãy đ  n ti ng, v i chi c bánh l n t n nhi u h n. ể – Chúng ta còn có th  dùng n i áp su t, gi m đi th i gian lu c. Khi n i lu c c n thì châm thêm n c vào. Khi lu c bánh n a th i gian hãy tr  bánh l ộ i.

ớ ồ ướ ạ c l nh ngâm 15 – 20 phút. V t ra rôi

ậ ặ c ra ngoài.

ả ẹ ề ế ủ ườ ệ t, ngày gi i Vi ỗ ổ   t

ư ươ

ự ề ệ ố

ự ủ ệ ề ấ

ị ủ ư ớ

ự ủ ướ ẩ ị

ư ủ ả ả ớ – Khi nào bánh chín, hãy v t ra cho bánh vào n i n ướ dùng v t n ng đè giúp ép n *Ý nghĩa ố – Bánh ch ng là nét đ p truy n th ng ph i có trong ngày T t c a ng Hùng V ng. ẩ ủ t Nam. – Tinh hoa  m th c truy n th ng c a Vi ế ự ố ư – Bánh ch ng còn giúp tôn vinh s  c ng hi n c a n n nông nghi p cho s  no  m, phát ể ủ tri n c a dân t c. ế III. K t bài ộ ế ị ẳ – Kh ng đ nh giá tr  c a bánh ch ng v i ngày T t dân t c. – Giá tr  bánh ch ng trong văn hóa  m th c c a n c nhà. – C m nghĩ c a b n thân.

ề ế Ề ộ ồ ơ (Dàn ý cách làm đèn ông sao)

ề ộ ủ ồ ơ ẻ ạ

ế i thi u v  chi c đèn ông sao: Đèn ông sao là món đ  ch i quen thu c c a các b n tr ,  ệ t là vào m i d p T t Trung thu.

ế ự ộ ế t làm cho riêng mình m t chi c đèn ông sao. Cách làm th c

ề ế

ồ ố ồ ư ồ t chính xác chi c đèn có ngu n g c t

ư  đâu. Nh ng ai cũng cho  ờ ể ạ ế ỏ ữ ế ầ ố ừ t mô ph ng nh ng ngôi sao trên b u tr i đ  t o nên món

ộ ế ổ ườ ế c dùng vào d p T t Trung thu. Đó là m t t

14

ộ ẹ ỏ ể ệ ẹ ấ ầ ơ ờ Đ  2: Thuy t minh v  cách làm m t món đ  ch i.  ở 1.M  bài: ế ệ ớ – Gi ỗ ị ặ đ c bi ả ư – Nh ng không ph i ai cũng bi ả ấ ơ ra cũng r t đ n gi n. 2.Thân bài: a, Ngu n g c và ý nghĩa v  chi c đèn ông sao: ế ố – Ngu n g c: Ch a ai bi ườ ừ ấ ằ  r t lâu ng r ng đã t i ta đã bi ẻ ồ ơ đ  ch i cho tr  em. ượ ề ủ ị ế t c  truy n c a  ng đ – Chi c đèn ông sao th ở ở ấ ặ t Nam. Khi đó m t trăng  Vi  vào đ  đ p nh t, tròn và to. Các ngôi sao bao quanh cũng tr   ệ nên sáng và l p lánh h n. Vi c mô ph ng theo các ngôi sao trên b u tr i th  hi n nét đ p

ộ ằ ể ệ ề ế ờ ố ầ ủ

ơ ệ ứ ẩ

ộ ầ ẩ ể ệ ệ ụ ồ

ả ặ ượ ụ ọ c vót nh n 5mm – 1cm, đ

ộ ặ

ắ ấ

ộ ụ ụ ướ ẻ c k , bút chì

ấ ằ ẩ ộ

c 2 cánh sao 5 cánh.

ọ ộ ị ớ ượ ầ

ộ ế ư ộ

ớ ố ầ ủ ả ặ ể ắ ở ả ư ậ ượ ầ ắ 5 đ u g c đ u c a cánh sao. Nh  v y là đã hoàn thành đ c

ế ấ ỉ

ứ ư ủ ấ ẩ ị giác nh  khung c a

ư ừ ủ ể ế ả ỗ

ướ ể ỏ ế ả i đ  b  n n vào

ơ ầ

ả ắ ủ ở ữ    gi a ế ế ề ể ắ ỏ ọ

ế ả ề ượ ự ỡ ơ c lung linh và r c r  h n.

ồ ơ ộ ủ ế ẻ ồ

ể ượ ể ệ ọ – Chi c đèn ông sao là món đ  ch i quen thu c c a tr  em và cũng là đ  hàng  ệ c cách làm chi c đèn các b n s  thêm trân tr ng và hi u cho các ngh  nhân đã

ế ồ ơ ưở ạ ẽ ừ ả ề ố ủ c a m t truy n th ng v  T t trăng r m. Ngoài ra còn bi u hi n đ i s ng tinh th n c a  ẻ nh ng đ a tr  ngây th , trong sáng. ị b, Chu n b  nguyên li u: ế ị – Đ  chu n b  làm m t chi c đèn ông sao hoàn thi n thì c n các nguyên li u, d ng c  g m: ừ ộ + Các thanh tre ho c trúc (kho ng 10 thanh), đ  dày t ộ + 5 que tre ho c trúc, đ  dài 8cm – 10cm, đ  dày 5mm ị ẩ + Gi y bóng màu (chu n b  các màu s c khác nhau) ể + Các d ng c  khác: dây đ  bu c, keo dán, th c, Cách làm: – Đ u tiên là làm khung ề + Dùng 10 thanh tre (trúc) đã chu n b  v i chi u dài b ng nhau, sau đó l y 5 thanh bu c vào  nhau thành hình sao 5 cánh. 10 thanh đ ộ + Chú ý: Khi bu c ph i vót nh n hai đ u thanh tre ti p giáp nhau và nên bu c ít vòng dây. ặ ở ầ  đ u 5 cánh sao. + Dùng dây bu c ch t đ  ráp 2 hình sao v i nhau. L u ý ph i bu c ch t  + G n các que tre ng n  khung c a đèn ông sao ể – Sau đó là dán gi y vào khung đ  hoàn thành chi c đèn ông sao hoàn ch nh: ắ + Căn và c t gi y bóng đã chu n b  theo các hình tam giác và hình t đèn ông sao. ấ + Ti p theo là dán gi y lên đèn theo hình c a khung. L u ý nên ch a kho ng trên đ  có ch thông h i và kho ng d ẩ d.Yêu c u thành ph m:  ­ Chi c đèn hoàn thành ph i đúng khung hình ông sao. Các hình tam giác và ngũ giác  ph i đ u nhau. Màu s c c a chi c đ n nên ch n các màu đ , xanh, tr ng, vàng đ  chi c  đèn đ ế 3.K t bài: ủ c a các ngh  nhân. ­ Hi u đ ấ ả v t v  làm nên món đ  ch i t ư ơ ng ch ng nh  đ n gi n này.

ươ ặ ắ ả ề ế ở ị đ a ph ắ   ng ( Ho c danh lam th ng

ế

ồ ươ

ắ ả

ổ ế ỗ ố ớ ộ ị ệ ề Đ  3:Thuy t minh v  danh lam th ng c nh  ả c nh mà em bi t)                              Dàn ý ( H  g m) I. M  bàiở ủ ướ ồ ươ – H  G m là danh lam th ng c nh n i ti ng c a n ườ – Đó là m t đ a danh thiêng liêng đ i v i m i ng c ta. ấ i dân đ t Vi t.

15

ử ề ồ ươ ồ ố ị ị ị II. Thân bài: a. V  trí đ a lí, ngu n g c và l ch s  v  H  G m

ế

ồ ồ ướ ộ ầ ạ ủ ủ  trung tâm Th  đô Hà N i. ớ i c a sông H ng vì tr ộ c đây h  thông v i sông H ng.

ướ ồ

ồ ủ ồ ươ c h  khi nào cũng màu xanh). ế t là H  G m. (Tên h  Hoàn

ổ ầ ế ề ọ ắ ươ

ặ ướ

ọ ồ

ầ ể ả ế

ố ầ ể ế i ki n trúc đ c đáo đã t o nên v  đ p c a H  G m:

ẻ ẹ ủ ổ ồ ươ ự ễ

ữ ượ ằ ắ ọ ỉ c xây b ng đá, đ nh tháp hình ng n bút lông. Thân tháp có kh c ba ch  “T ả

ế ờ t lên tr i xanh).

ự ượ ổ ọ ử ằ ả ế   c làm b ng đá, hình n a qu  đào b  d c, có hình ba con  ch

ề ế ẫ ổ ọ ơ   i ánh sáng đ p c a m t tr i) d n đ n c ng đ n Ng c S n.

ằ ọ ề ề ớ

ề ươ ượ ắ ể ư ế ạ ầ ờ c xây theo ki u ki n trúc m i. Đ n chính  phía b c th  Tr n H ng Đ o và Văn X ng. Phía

ắ ả ướ ẹ c xây trên Đ o Rùa gi a sóng n ớ ẻ ẹ   c lung linh. Tháp Rùa đ p v i v  đ p

ủ ướ ắ ả ộ c ta.

ườ ễ ộ ọ

ừ ẹ ừ ạ ộ ả ế

ổ ả

ố ố ọ ề ấ ướ ề c c a nhân dân ta qua truy n thuy t vua Lê Thái T  tr ề ồ ươ ằ ở ậ ồ ươ – H  G m thu c qu n Hoàn Ki m, n m  ồ ồ – H  chính là ph n còn sót l ề ồ – H  có nhi u tên g i: ồ ả ọ + H  T  V ng. ồ ụ ủ + H  L c Th y (vì n ồ ổ ồ ụ ế ỉ + Th  k  XV, h  L c Th y đ i tên là h  Hoàn Ki m, g i t ế ớ ắ ề Ki m g n li n v i truy n thuy t vua Lê Thái T  hoàn g m báu cho th n Kim Quy). ồ ươ ổ ậ ủ ể b. Đ c đi m n i b t c a H  G m ề ố ồ ươ – N c H  G m b n mùa đ u xanh. – Có rùa quý sông trong h .ồ ả ả ổ – Trong lòng h  có hai đ o n i: đ o Ng c và đ o Rùa. ắ ề ớ ồ ươ c. Qu n th  di tích, ki n trúc g n li n v i H  G m. ạ ộ Qu n th  di tích và l – Tháp Bút, Đài Nghiên (do nhà nho Nguy n Văn Siêu tu b , xây d ng). + Tháp đ Thanh Thiên” (nghĩa là vi + Đài nghiên (nghiên m c đ đ i).ộ ẹ ủ ặ ờ ữ ạ ầ  l – C u Thê Húc (nghĩa là gi ư ỏ ỗ ơ C u làm b ng g , s n màu đ , cong cong nh  hình con tôm. ọ ả ơ – Đ n Ng c S n: xây trên Đ o Ng c. Đ n đ ề ở ồ ố ề g m hai ngôi n i li n nhau. Ngôi đ n  ấ nam có đình Tr n Ba (đình ch n sóng)… ữ ượ – Tháp Rùa: đ ổ rêu phong c  kính. ế III. K t bài: ồ ươ – H  G m là m t danh lam th ng c nh v a đ p v a thiêng liêng c a n ữ ơ – Là n i th ng di n ra h i hè, nh ng ho t đ ng văn hóa quan tr ng. ề ể ệ ọ – Th  hi n truy n th ng hi u h c qua hình  nh Tháp Bút, Đài Nghiên. ế ướ ủ ề ể ệ – Th  hi n truy n th ng yêu n ườ ề ự ươ i đ u t g m cho rùa vàng. M i ng hào khi nói v  H  G m, khi nói v  đ t n c

16

ế ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­H t­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­