TR NG THCS LÊ QUANG C NGƯỜ ƯỜ
T Ng Văn - S - Đa-Công Dânổ ữ ử ị
Đ C NG ÔN T P KI M TRA CU I H C KÌ I Ề ƯƠ Ậ Ể Ố Ọ
NĂM H C 2020-2021Ọ
MÔN: NG VĂN 7Ữ
-----------------
A. LÝ THUY TẾ
I. VĂN B NẢ:
1. Văn h c dân gianọ:
CH ĐỦ Ề BÀI
PT
BI UỂ
ĐTẠ
N I DUNG –NGH THU T C AỘ Ệ Ậ Ủ
TÁC PH MẨ
Ca dao
dân ca
v tìnhề
c m giaả
đình.
- Bài 1: “Công
cha…
…..ghi lòng con
iơ”
- Bài 4: “Anh em
nào ph i…hai thânả
vui v y”ầ
T s +ự ự
miêu t +ả
bi u c mể ả
- Là nh ng l i ru c a m , l i nói c a cha m , ôngữ ờ ủ ẹ ờ ủ ẹ
bà v i con, cháu đ nh c nh v công n sinhớ ể ắ ở ề ơ
thành, d ng d c c a cha m , đo làm con ph iưỡ ụ ủ ẹ ạ ả
làm tròn ch hi u…ữ ế
- L i nh c nh c a ông bà cha m : đã là anh emờ ắ ở ủ ẹ
m t nhà thì ph i yêu th ng, đoàn k t, chia sộ ả ươ ế ẻ
cùng nhau. Đó cũng là m t cách đ làm cha m vuiộ ể ẹ
lòng; gia đình êm m, h nh phúc…ấ ạ
- Th ng dùng các hình nh so sánh, n d quenườ ả ẩ ụ
thu c, th th l c bát, ngôn t gi n d .ộ ể ơ ụ ừ ả ị
Ca dao
v tìnhề
yêu quê
h ng,ươ
đtấ
n c,ướ
con
ng iườ
- Bài 1: “ đâuỞ
năm c a…tiênử
xây”
- Bài 4: “Đng bênứ
ni đng…n ngồ ắ
h ng ban mai”ồ
T s +ự ự
miêu t +ả
bi u c mể ả
- Nêu v đp c a các b c tranh phong c nh quêẻ ẹ ủ ứ ả
h ng và th hi n tình yêu chân ch t, tinh t vàươ ể ệ ấ ế
lòng t hào đi v i con ng i, quê h ng, đtự ố ớ ườ ươ ấ
n c.ướ
- Ca ng i v đp c a cánh đng trù phú, bao la vàợ ẻ ẹ ủ ồ
con ng i lao đng v i s c s ng mãnh li t, trườ ộ ớ ứ ố ệ ẻ
trung…
- Th ng g i nhi u h n t , hay nh c đn tên núi,ườ ợ ề ơ ả ắ ế
tên sông, tên các vùng đt v i nh ng nét đc s cấ ớ ữ ặ ắ
v c nh trí, văn hoá, l ch s .ề ả ị ử
2. Th Trung Đi:ơ ạ
TÁC
PH MẨ
TÁC GIẢPT
BI UỂ
ĐTẠ
TH THỂ Ơ N I DUNG – NGH THU T Ộ Ệ Ậ
ĐC S CẶ Ắ
1/
Sông núi
n cướ
Nam
Lý Th ng ườ
Ki t (?-?)ệBi u ể
c mảTh t ngôn ấ
t tuy t ứ ệ
Đng ườ
lu tậ
- Là b n tuyên ngôn đc l p đu tiên c aả ộ ậ ầ ủ
n c ta: Kh ng đnh ch quy n lãnh thướ ẳ ị ủ ề ổ
c a đt n c và nêu cao ý chí quy t tâmủ ấ ướ ế
b o v ch quy n đó tr c m i k thù xâmả ệ ủ ề ướ ọ ẻ
1
l c.ượ
- Gi ng th hùng h n, đanh thép.ọ ơ ồ
2/
Phò giá về
Kinh
Tr n Quangầ
Kh i ảT s + ự ự
bi u c mể ả Ngũ ngôn
t tuy t ứ ệ - Hào khí chi n th ng, khát v ng hoà bình,ế ắ ọ
đt n c ph n vinh muôn thu .ấ ướ ồ ở
- Di n đt cô đúc, ng n g n, d n nén c mễ ạ ắ ọ ồ ả
xúc trong t ng .ừ ữ
3/
Qua Đèo
Ngang
Bà Huy n ệ
Thanh Quan
T s +ự ự
miêu t +ả
bi u c mể ả
Th t ngônấ
bát cú
Đngườ
lu tậ
- C nh Đèo Ngang thoáng đãng, heo hút vàả
n i bu n nh n c, th ng nhà, cô đnỗ ồ ớ ướ ươ ơ
th m l ng không bi t s chia cùng ai c aầ ặ ế ẽ ủ
tác gi .ả
- Phong cách trang nhã, s d ng phép đi,ử ụ ố
đo ng …ả ữ
4.Bánh
trôi n cướ
- H Xuânồ
H ng (?ươ
- ?) Bà đcượ
m nh danhệ
là Bà Chúa
Th Nômơ
th t ngôn ấ
t tuy t ứ ệ
Đng ườ
lu t vi t ậ ế
b ng ch ằ ữ
Nôm
- Th hi n c m h ng nhân đo trong vănể ệ ả ứ ạ
h c vi t Vi t Nam d i th i phong ki nọ ế ệ ướ ờ ế
- Ca ng i v đp, ph m ch t c a ng iợ ẻ ẹ ẩ ấ ủ ườ
ph n , đng th i th hi n lòng c mụ ữ ồ ờ ể ệ ả
th ng sâu s c cho thân ph n chìm n i c aươ ắ ậ ổ ủ
h .ọ
- V n d ng điêu luy n nh ng quy t c c aậ ụ ệ ữ ắ ủ
th Đng lu tơ ườ ậ
- S d ng ngôn ng th bình d , g n gũi v iử ụ ữ ơ ị ầ ớ
l i ăn ti ng nói hàng ngày v i Thành ng ;ờ ế ớ ữ
cách m đu quen thu c "Thân em".ở ầ ộ
- Sáng t o trong vi c xây d ng hình nh đaạ ệ ự ả
nghĩa ( n d ).Ẩ ụ
5/
B n đnạ ế
ch i nhàơ
Nguy n ễ
Khuy nếT s +ự ự
bi u c mể ả Th t ngônấ
bát cú
Đngườ
lu tậ
- Tình b n đm đà, cao quý v t lên nghi lạ ậ ượ ễ
v t ch t thông th ng.ậ ấ ườ
- Ngôn ng bình d , ch t li u dân gian, l p ýữ ị ấ ệ ậ
b ng cách xây d ng tình hu ng đc đáo.ằ ự ố ộ
3. Th hi n đi:ơ ệ ạ
C nh khuya, ả
R m tháng ằ
giêng
( Sáng tác
trong th i kì ờ
đu c a cu c ầ ủ ộ
kháng chi n ế
ch ng Pháp)ố
H Chí MinhồT s +ự ự
miêu t +ả
bi u c mể ả
Th t ngônấ
t tuy tứ ệ
Đngườ
lu tậ
- C nh trăng chi n khu Vi t B cả ở ế ệ ắ
- Tình yêu thiên nhiên, tâm h n nh yồ ạ
c m và phong thái ung dung, l cả ạ
quan Cách m ng và t m lòng luôn loạ ấ
l ng cho dân, cho n c c a Bác.ắ ướ ủ
- Nhi u hình nh thiên nhiên đp, sề ả ẹ ử
d ng ch t li u c thi, mang màu s cụ ấ ệ ổ ắ
c đi n mà r t bình d , t nhiên.ổ ể ấ ị ự
Ti ng gà tr aế ư
( Sáng tác
trong th i kì ờ
Xuân Qu nhỳT s +ự ự
miêu t +ả
bi u c mể ả - 5 ch ữ- Tình c m gia đình (tình bà cháu sâuả
n ng), tình yêu quê h ng, đt n cặ ươ ấ ướ
qua nh ng k ni m đp c a tu i th .ữ ỉ ệ ẹ ủ ổ ơ
2
đu c a cu c ầ ủ ộ
kháng chi n ế
ch ng M c uố ỹ ứ
n c)ướ
- Th th năm ch t do có cáchể ơ ữ ự
di n đt tình c m t nhiên, có nhi uễ ạ ả ự ề
hình nh bình d , chân th c, s d ngả ị ự ử ụ
bi n pháp ngh thu t đi p ng .ệ ệ ậ ệ ữ
HS l u ý:ư
-H c thu c lòng các bài ca dao, bài thọ ộ ơ
-N m đc n i dung các bài ca dao đã h c; nh n bi t tác gi , tác ph m và ph ng th cắ ượ ộ ọ ậ ế ả ẩ ươ ứ
bi u đt, th th , n i dung – ngh thu t c a các bài th .ể ạ ể ơ ộ ệ ậ ủ ơ
II. TI NG VI TẾ Ệ
a. T lo iừ ạ
thu ti n – mùa thuề tr - già, cao - th pẻ ấ
qu - trái ch t – hi sinh – b m ngả ế ỏ ạ (khác nhau v s c thái ý nghĩa)ề ắ
* HS n m v ng ắ ữ ki n th c c b n (khái ni m)ế ứ ơ ả ệ v các t lo i trên:ề ừ ạ
- T đng nghĩa: Là nh ng t có nghĩa gi ng nhau ho c g n gi ng nhauừ ồ ữ ừ ố ặ ầ ố
VD: nhanh – l - mau; ch m ch p – l mẹ ậ ạ ề ề…
- T trái nghĩa: Là nh ng t có nghĩa trái ng c nhau (d a trên 1 c s chung nào đó)ừ ữ ừ ượ ự ơ ở
VD: nhanh >< ch m; ít >< nhi u…ậ ề
- T đng âm: Là nh ng t có âm thanh gi ng nhau nh ng nghĩa khác xa nhau, không liên quan gìừ ồ ữ ừ ố ư
đn nhau.ế
VD: Cô Thu đi thu ti n đi n.ề ệ
* Xem l iạ cách s d ng và l u ý khi s d ng; xem l i các BT đã làm trong SGK.ử ụ ư ử ụ ạ
b. Các bi n pháp tu tệ ừ
3
T xét theo ý nghĩaừ
Từ
đng ồ
âm
Từ
đng ồ
nghĩa
Từ
trái
nghĩa
Đngồ
nghĩa
hoàn
toàn
Đng ồ
nghĩa
không
hoàn
toàn
Các bi n pháp tu tệ ừ
* Ki n th c c b n v các BPTTế ứ ơ ả ề
- Đi p ngệ ữ: Là bi n pháp l p l i t ng (ho c c m t câu) đ làm n i b t ý, nh n m nh c mệ ặ ạ ừ ữ ặ ả ộ ể ổ ậ ấ ạ ả
xúc. Cách l p l i -> là ặ ạ phép đi p ng ; t ng l p l i -> là đi p t (đi p ng ).ệ ữ ừ ữ ặ ạ ệ ừ ệ ữ
VD: đây Ởsay th t: ậsay tr i đtờ ấ
Sóng bi n ểsay cùng r u m t ượ ậ say (T H u) ố ữ
- Ch i chơ ữ: là bi n pháp l i d ng đc s c v âm, v nghĩa c a t ng đ t o s c thái dí d m,ệ ợ ụ ặ ắ ề ề ủ ừ ữ ể ạ ắ ỏ
hài h c…làm cho câu văn thêm h p d n và thú v .ướ ấ ẫ ị
VD: Con cá điố n m trong ằc i đốá (nói lái)
c. Thành ng :ữ
- Khái ni mệ: là lo i c m t có c u t o c đnh, bi u th m t ý nghĩa hoàn ch nhạ ụ ừ ấ ạ ố ị ể ị ộ ỉ
VD: m t n ng hai s ng, ba chìm b y n i, chân t chân ráo…ộ ắ ươ ả ổ ướ
- Nghĩa c a thành ngủ ữ: có hai cách hi uể
+ Nghĩa đen: b t ngu n tr c ti p t nghĩa c a các t t o nên nó. ắ ồ ự ế ừ ủ ừ ạ
VD: hàng xóm láng gi ng, g n nhà xa ngõ, có đi có l i, bách chi n bách th ng,ề ầ ạ ế ắ …
+ Nghĩa bóng: thông qua m t s phép chuy n nghĩa nh n d , so sánh. ộ ố ể ư ẩ ụ
VD: da m i tóc s ng ồ ươ (đã già), nem công ch ph ng (ả ượ nh ng th c ăn ngon, l , quý hi m)ữ ứ ạ ế
…
- Ch c năng cú phápứ:
Thành ng có th làm ch ng , v ng , ph ng sau cho c m t .ữ ể ủ ữ ị ữ ụ ữ ụ ừ
VD: Hàng xóm láng gi ngề c n ph i giúp đ l n nhau.ầ ả ỡ ẫ
CN
- Tác d ngụ: thành ng ng n g n, hàm súc, có tính hình t ng, bi u c m cao nên đc s d ngữ ắ ọ ượ ể ả ượ ử ụ
nhi u trong l i ăn ti ng nói h ng ngày và trong văn th .ề ờ ế ằ ơ
d. Các l i khi dùng t :ỗ ừ
* Các l i khi s d ng các quan h tỗ ử ụ ệ ừ:
- Th a quan h từ ệ ừ: l c b các quan h t b th a.ượ ỏ ệ ừ ị ừ
VD: Đi v iố ớ b n thân em còn nhi u thi u sót, em h a s tích c c s a ch a.ả ề ế ứ ẽ ự ử ữ
=> B n thân em còn nhi u thi u sót, em h a s tích c c s a ch a.ả ề ế ứ ẽ ự ử ữ
- Thi u quan h tế ệ ừ: thêm quan h t thích h p vào câu đ t o ra s liên k tệ ừ ợ ể ạ ự ế
VD: Vì có nhi u b n trong l p ch a ngoan cô r t bu n.ề ạ ớ ư ấ ồ
=> Vì có nhi u b n trong l p ch a ngoan ề ạ ớ ư nên cô r t bu nấ ồ .
- Dùng quan h t không thích h p v nghĩaệ ừ ợ ề : thay th quan h t thích h p h nế ệ ừ ợ ơ
VD: Con chó nhà em tuy x u mã, ng i to bè, lông xù ấ ườ m c dùặ nó r t trung thành v i ch .ấ ớ ủ
4
Ch i ơ
chữ
Đi p ệ
ngữ
Vòng (chuy n ti p)ể ế
Cách quãng
N i ti pố ế
Sd t đng âm, trái ừ ồ
nghĩa, đng nghĩa.ồ
Cách nói lái
Sd cách nói đi p âmệ
Sd cách nói tr i âmạ
=> Con chó nhà em tuy x u mã, ng i to bè, lông xù ấ ườ nh nưg nó r t trung thành v i chấ ớ ủ
- Dùng quan h t mà không có tác d ng liên k tệ ừ ụ ế : l c b ho c thêm b t t cho thích h pượ ỏ ặ ớ ừ ợ
VD: Nhân ngày qu c t ph em hái hoa sau v n t ng hoa ố ế ữ ườ ặ cho m ẹvà v iớ ch .ị
=> Nhân ngày qu c t ph em hái hoa sau v n t ng m ố ế ữ ườ ặ ẹ và ch .ị
* Các yêu c u c a vi c s d ng t đúng chu n m cầ ủ ệ ử ụ ừ ẩ ự :
- S d ng t đúng âm, đúng chính tử ụ ừ ả
- S d ng t đúng nghĩaử ụ ừ
- S d ng t đúng tính ch t ng pháp c a tử ụ ừ ấ ữ ủ ừ
- S d ng t đúng s c thái bi u c m, phù h p phong cách và tình hu ng giao ti pử ụ ừ ắ ể ả ợ ố ế
- Không l m d ng t đa ph ng, t Hán Vi t.ạ ụ ừ ị ươ ừ ệ
III.T P LÀM VĂNẬ
1. Ki u văn b nể ả : Văn b n bi u c m có ch a y u t miêu t và t sả ể ả ứ ế ố ả ự ự
2. B c c c a bài văn bi u c m có ch a y u t miêu t và t số ụ ủ ể ả ứ ế ố ả ự ự:
a. MB: Nh n xét và nêu tình c m, c m xúc chung v đi t ng.ậ ả ả ề ố ượ
b.TB: Trình bày nh ng c m xúc, suy nghĩ v nh ng bi u hi n khác nhau c a đi t ng ữ ả ề ữ ể ệ ủ ố ượ
(k t h p miêu t và t s ).ế ợ ả ự ự
c. KB: Kh ng đnh tình c m sâu s c c a mình v đi t ng.ẳ ị ả ắ ủ ề ố ượ
3. Các b c làm bài băn bi u c mướ ể ả : tìm hi u đ, tìm ý, l p dàn ý, vi t bài và s a bài.ể ề ậ ế ử
* V n d ng 4 cách l p ý : quan sát miêu t , h i t ng quá kh , liên t ng t ng lai vàậ ụ ậ ả ồ ưở ứ ưở ươ
t ng t ng tình hu ng.ưở ượ ố
------------------------
B. M T S Đ LUY N T P T NG H PỘ Ố Ề Ệ Ậ Ổ Ợ
Đ 1: Ề
Câu 1 (4.0 đi m)ể Đc đo n văn sau và tr l i các câu h i bên d i:ọ ạ ả ờ ỏ ướ
“Mình yêu đt n c mình có nh ng th o nguyên bao la đp bi t bao trong nh ng ngày xuân và ấ ướ ữ ả ẹ ế ữ
ngày h . Mùa xuân, nh ng làn gió nh nhàng m n tr n nh ng đóa hoa ki u di m, càng làm n i ạ ữ ẹ ơ ớ ữ ề ễ ổ
b t ánh b c n i cu ng bông và tôn lên s c hoa đ trên cái n n xanh ngăn ng t c a đng c . ậ ạ ơ ố ắ ỏ ề ắ ủ ồ ỏ
Muôn hoa trên th o nguyên đua nhau khoe s c trên t m th m không gian mênh mông tr i dài ả ắ ấ ả ả
nh vô t n, khi n cho m t đt cũng tr nên sinh đng h n.”ư ậ ế ặ ấ ở ộ ơ
(Trích t bài vi t c a I-ri-na Ki-xlô-va – SGK Ng văn 7 t p I )ừ ế ủ ữ ậ
1.1 . Tìm nh ng t láy có trong đo n văn trên.ữ ừ ạ
1.2. Phân lo i các t láy v a tìm đc.ạ ừ ừ ượ
1.3. Tìm trong đo n văn t đng nghĩa v i t “ạ ừ ồ ớ ừ th o nguyên”ảvà cho bi t chúng thu c lo i ế ộ ạ
t đng nghĩa nào? Vì sao?ừ ồ
1.4. Tìm các t Hán Vi t trong câu in đm đo n văn trên.ừ ệ ậ ở ạ
Câu 2 (2.0 đi m)ể
2.1. Hãy tìm m t thành ng có s d ng c p t trái nghĩa và gi i thích nghĩa c a thành ng ộ ữ ử ụ ặ ừ ả ủ ữ
đó.
2.2. Đt câu v i thành ng v a tìm đc.ặ ớ ữ ừ ượ
Câu 3 (4.0 đi m)ể
5
