TR NG THCS LÊ QUANG C NGƯỜ ƯỜ
T : Ng Văn – S - Đa –Công Dânổ ữ ử ị
ĐNHỊ H NG ÔN T P ƯỚ Ậ KI M TRA CU IỂ Ố HK1
MÔN: NG VĂN 6Ữ(Chân tr i sáng t oờ ạ )
NĂM H C 202Ọ2-2023
I. KI N TH C TR NG TÂM:Ế Ứ Ọ
1. Đc hi u văn b n:ọ ể ả
- Th lo i ể ạ Th lơc bátụ:
+ Hi u nh ng đc đi m c a th th l c bát đc th hi n c th qua văn b n: gieoể ữ ặ ể ủ ể ơ ụ ượ ể ệ ụ ể ả
v n; ng t nh p; hình nh (t ng ); tình c m, c m xúc c a ng i vi t.ầ ắ ị ả ừ ữ ả ả ủ ườ ế
+ Hi u đc tác d ng, ý nghĩa c a chi ti t, hình nh (bi n pháp tu t ) trong văn b n.ể ượ ụ ủ ế ả ệ ừ ả
- Th lo i ể ạ Truy n đng tho iệ ồ ạ :
+ Hi u nh ng đc đi m c a truy n đng tho i đc th hi n c th qua văn b n: c tể ữ ặ ể ủ ệ ồ ạ ượ ể ệ ụ ể ả ố
truy n; nhân v t; ng i k chuy n và ch đ, bài h c rút ra cho b n thân.ệ ậ ườ ể ệ ủ ề ọ ả
+ Hi u đc ý nghĩa c a chi ti t, s vi c n i b t trong văn b n.ể ượ ủ ế ự ệ ổ ậ ả
- Tìm văn b n cùng th lo i, cùng ch đi m.ả ể ạ ủ ể
2. Ti ng ếVi t: ệ
- L a ch n t ng phù h p v i vi c th hi n nghĩa c a văn b n:ự ọ ừ ữ ợ ớ ệ ể ệ ủ ả
+ Hi u và l a ch n đc t ng phù h p v i văn c nh c th .ể ự ọ ượ ừ ữ ợ ớ ả ụ ể
- M r ng thành ph n chính c a câu b ng c m t :ở ộ ầ ủ ằ ụ ừ
+ Bi t cách m r ng thành ph n chính c a câu b ng c m t .ế ở ộ ầ ủ ằ ụ ừ
+ Nh n bi t đc tác d ng c a vi c m r ng thành ph n chính c a câu b ng c m tậ ế ượ ụ ủ ệ ở ộ ầ ủ ằ ụ ừ
3. Vi t: ế
- Bài văn k l i m t tr i nghi m c a b n thân.ể ạ ộ ả ệ ủ ả
II. ĐNH H NG ÔN T PỊ ƯỚ Ậ
1. Ph n văn b n.ầ ả
1.1. Th l c bátơ ụ
* Đc đi m (c b n)ặ ể ơ ả
- L c bát là th th có t lâu đi c a dân t c Vi t Nam. M t c p câu l c bát g m m tụ ể ơ ừ ờ ủ ộ ệ ộ ặ ụ ồ ộ
dòng 6 ti ng (dòng l c) và m t dòng 8 ti ng (dòng bát).ế ụ ộ ế
- V cách gieo v n ti ng th sáu c a dòng l c v n v i ti ng th sáu c a dòng bát kề ầ ế ứ ủ ụ ầ ớ ế ứ ủ ế
nó, ti ng th tám dòng bát v n v i ti ng th sáu c a dòng l c ti p theo.ế ứ ầ ớ ế ứ ủ ụ ế
- V ng t nh p: th l c bát th ng đc ng t nh p ch n, ví d nh 2/2/2, 2/4/2, 4/4,…ề ắ ị ơ ụ ườ ượ ắ ị ẵ ụ ư
- V thanh đi u: s ph i h p thanh đi u gi a các ti ng trong m t c p câu l c bát đcề ệ ự ố ợ ệ ữ ế ộ ặ ụ ượ
th hi n nh sau:ể ệ ư
+ Các ti ng v trí 1, 3, 5, 7 có th đc ph i thanh t do. ế ở ị ể ượ ố ự
+ Riêng các ti ng v trí 2, 4, 6 ,8 ph i tuân th ch t ch theo quy đnh sau: ti ng th 2ế ở ị ả ủ ặ ẽ ị ế ứ
là thanh b ng, ti ng th 4 là thanh tr c; riêng trong dòng bát, n u ti ng th 6 là thanh ằ ế ứ ắ ế ế ứ
b ng (ngang) thì ti ng th 8 ph i là thanh b ng (huy n) và ng c l i.ằ ế ứ ả ằ ề ượ ạ
Ví d : ụ
Ngoài th m r i chi c lá đaề ơ ế
Ti ng r i r t m ng nh là r i nghiêngế ơ ấ ỏ ư ơ
(Đêm Côn S n- ơTr n Đăng Khoaầ)
- L c bát bi n thụ ế ể là th th l c bát đc bi n đi v s ti ng, cách gieo v n, cáchể ơ ụ ượ ế ổ ề ố ế ầ
ng t nh p, cách ph i h p b ng tr c trong các dòng th .ắ ị ố ợ ằ ắ ơ
- Hình nhả là m t y u t quan tr ng c a th , giúp ng i đc “nhìn th y, t ng t ngộ ế ố ọ ủ ơ ườ ọ ấ ưở ượ
ra đi u mà nhà th miêu t , c m nh n qua các giác quan nh : thính giác, kh u giác, về ơ ả ả ậ ư ứ ị
giác, th giác, xúc giác.ị
- Tính bi u c m c a văn b n văn h cể ả ủ ả ọ là kh năng văn b n g i cho ng i đc nh ngả ả ợ ườ ọ ữ
c m xúc nh vui, bu n, yêu, ghét,..ả ư ồ
* Văn b nả th l c bátơ ụ :
STT Tên văn b nảNgh thu tệ ậ N i dungộ
1Nh ng câu hát dân ữ
gian v v đp quêề ẻ ẹ
h ngươ
Th th l c bát, ngônể ơ ụ
ng m c m c, giàuữ ộ ạ
hình nh th , giàu s cả ơ ứ
g i t .ợ ả
- Các bài ca dao đã th hi n đc v đp v c nh v t, conể ệ ượ ẻ ẹ ề ả ậ
ng i, truy n th ng văn hóa c a các vùng mi n trên cườ ề ố ủ ề ả
n c.ướ
- Th hi n ni m t hào, yêu m n v i thiên nhiên và conể ệ ề ự ế ớ
ng i c a nhân dân ta.ườ ủ
2Vi t Nam quê ệ
h ng taươ (Nguy n ễ
Đình Thi)
Th th l c bát k t h pể ơ ụ ế ợ
các bi n pháp nhân hóa,ệ
so sánh...
- Ca ng i v đp hi n hòa, nên th c a c nh s c thiên nhiênợ ẻ ẹ ề ơ ủ ả ắ
đt n c. Đng th i ca ng i v đp c a con ng i Vi tấ ướ ồ ờ ợ ẻ ẹ ủ ườ ệ
Nam: c n cù, ch u khó trong lao đng; anh hùng, b t khu tầ ị ộ ấ ấ
trong chi n đu; hi n lành, th y chung, khéo léo trong điế ấ ề ủ ờ
th ng.ườ
1.2.Truy n đng tho iệ ồ ạ
- Khái ni m: Truy n đng tho i là th lo i văn h c dành cho thi u nhi. Nhân v t trongệ ệ ồ ạ ể ạ ọ ế ậ
truy n đng tho i th ng là loài v t ho c đ v t đc nhân hóa. Vì th , chúng v a ph nệ ồ ạ ườ ậ ặ ồ ậ ượ ế ừ ả
ánh đc đi m sinh ho t c a loài v t v a th hi n đc đi m c a con ng i.ặ ể ạ ủ ậ ừ ể ệ ặ ể ủ ườ
- Các đc đi m c a truy n đng tho i:ặ ể ủ ệ ồ ạ
+ C t truy n: là y u t quan tr ng c a truy n k , g m các s ki n chính đc s pố ệ ế ố ọ ủ ệ ể ồ ự ệ ượ ắ
x p theo m t tr t t nh t đnh, có m đu, di n bi n và k t thúc.ế ộ ậ ự ấ ị ở ầ ễ ế ế
+ Ng i k chuy n: là nhân v t do nhà văn t o ra đ k l i câu chuy n. ườ ể ệ ậ ạ ể ể ạ ệ G m có haiồ
ki u ng i k chuy n th ng g p:ể ườ ể ệ ườ ặ
? Ng i k chuy n ngôi th nh t: x ng “tôi”, tr c ti p xu t hi n trong tác ph mườ ể ệ ứ ấ ư ự ế ấ ệ ẩ
? Ng i k chuy n ngôi th ba (ng i k chuy n gi u mình): không tham gia vàườ ể ệ ứ ườ ể ệ ấ
câu chuy n, nh ng có kh năng bi t h t m i chuy n.ệ ư ả ế ế ọ ệ
+ L i ng i k chuy n: thu t l i các s vi c trong câu chuy n, bao g m c vi cờ ườ ể ệ ậ ạ ự ệ ệ ồ ả ệ
thu t l i m i ho t đng c a nhân v t và miêu t b i c nh không gian, th i gian c a các sậ ạ ọ ạ ộ ủ ậ ả ố ả ờ ủ ự
vi c, ho t đng y.ệ ạ ộ ấ
+ L i nhân v t: là l i nói tr c ti p c a nhân v t (đi tho i, đc tho i), có th đcờ ậ ờ ự ế ủ ậ ố ạ ộ ạ ể ượ
trình bày tách riêng ho c xen l n v i l i ng i k chuy n.ặ ẫ ớ ờ ườ ể ệ
* Văn b nả:
STT Tên văn b nảThể
lo iạ
C t truy nố ệ Nhân v t chínhậNg i kườ ể
chuy nệ
Bài h c tr iọ ả
nghi mệ
2 Bài h cọ
đng điườ ờ
đu tiên.ầ
(Trích “Dế
Mèn phiêu l uư
kí”)
-Tô Hoài-
Truy nệ
đngồ
tho iạ
M t chu i các s vi c có quanộ ỗ ự ệ
h ch t ch v i nhau: ệ ặ ẽ ớ
- D Mèn là m t thanh niênế ộ
c ng tráng; sinh ho t đi uườ ạ ề
đ, khoa h cộ ọ
- D Mèn kiêu căng, h ngế ố
hách, th ng xuyên b t n tườ ắ ạ
m i ng i.ọ ườ
- Mèn khinh th ng ng iườ ườ
hàng xóm D Cho t vì anh taế ắ
gày gò, m đau tri n miênố ề
- M t l n, D Mènộ ầ ế trêu ch cọ
ch C c r i l i vào hangị ố ồ ủ
sâu.Ch C c t ng l m là Dị ố ưở ầ ế
Cho t trêu mình nên đã đánhắ
D Cho t b th ng đn ch t.ế ắ ị ươ ế ế
- D Mèn ch ng ki n c nhế ứ ế ả
t ng y, t hung hăng, kiêuượ ấ ừ
ng o đã tr nên s hãi, nhútạ ở ợ
nhát.
- Sau cái ch t c a D Cho t,ế ủ ế ắ
D Mèn đã ân h n và rút ra bàiế ậ
h c đng đi đu tiên choọ ườ ờ ầ
mình.
D Mèn- Nhân v tế ậ
là loài v t đã đcậ ượ
nhân hóa, v aừ
mang đc đi mặ ể
c a loài v t nh ngủ ậ ư
cũng v a th hi nừ ể ệ
đc đi m c a conặ ể ủ
ng iườ
(t tin, kiêu căng,ự
ân h n,...ậ
Ngôi thứ
nh t ấ
( x ng tôi).ư
-N u hung hăng,ế
coi th ngườ
ng i khác,ườ
thi u suy nghĩ sế ẽ
ph i gánh l yả ấ
h u quậ ả
-Ph i bi t s ngả ế ố
thân ái, chan hòa;
yêu th ng giúpươ
đ b n bè; ỡ ạ
-H c cách ngọ ứ
x l đ,ử ễ ộ
khiêmnh ng;ườ
h c bao dung,ọ
tha th .ứ
2 Gi t s ngọ ươ
đêm.
(Trích
“ Xóm Bờ
Gi u”)ậ
-Tr n Đcầ ứ
Ti n-ế
Truy nệ
đngồ
tho iạ
- B D a đn xóm B Gi uọ ừ ế ờ ậ
đ tìm m t ch tr . ể ộ ỗ ọ
- B D a đã quy t đnh ngọ ừ ế ị ủ
t m ngoài vòm trúc và trongạ
đêm y ông đã c m nh n đcấ ả ậ ượ
nh ng âm thanh, hình nh quenữ ả
thu c và đc bi t là gi tộ ặ ệ ọ
s ng đêm r i khi n ông t nhươ ơ ế ỉ
gi c, s c nh quê nhà. ấ ự ớ
- Sáng hôm sau ông đã quy tế
đnh tr v quê.ị ở ề
B D a- Nhân v tọ ừ ậ
là loài v t đã đcậ ượ
nhân hóa. V aừ
đc miêu tượ ả
b ng nh ng chiằ ữ
ti t đc tr ng c aế ặ ư ủ
loài B canhọ
c ngnh ng cũngứ ư
th hi n đc đi mể ệ ặ ể
c a con ng iủ ườ
nh : làm ăn buônư
bán; trăn tr nhở ớ
quê, quy t đnhế ị
d ng công vi c vừ ệ ề
quê, …
Ngôi th ba ứ
(Ng i k ườ ể
gi u mình, ấ
g i tên nhân ọ
v t).ậ
-L i k là l iờ ể ờ
c a ng i kủ ườ ể
chuy n .ệ
Thông đi p ệ
đc g i g m ượ ở ắ
qua tr i ả
nghi m c a Bệ ủ ọ
D a:ừ
Đôi khi vì cu cộ
s ng b n r nố ậ ộ
khi n chúng taế
quên đi nh ngữ
đi u thân thu c,ề ộ
g n gũi v iầ ớ
chính mình. Vì
v y ậhãy bi t trânế
tr ng nh ng thọ ữ ứ
mình đang có:
quê h ng, giaươ
đình, ng i thân,ườ
b n bè...ạ
2. Ph n Ti ng Vi tầ ế ệ
2.1. L a ch n t ng phù h p v i vi c th hi n nghĩa c a văn b nự ọ ừ ữ ợ ớ ệ ể ệ ủ ả
- Cách l a ch n t ng phù h p v i vi c th hi n nghĩa c a văn b n:ự ọ ừ ữ ợ ớ ệ ể ệ ủ ả
+ Xác đnh n i dung c n di n đtị ộ ầ ễ ạ
+ Huy đng các t đng nghĩa, g n nghĩa r i l a ch n t ng có kh năng di n đt chínhộ ừ ồ ầ ồ ự ọ ừ ữ ả ễ ạ
xác nh t n i dung mu n th hi nấ ộ ố ể ệ
+ Chú ý kh năng k t h p hài hòa gi a t ng đc ch n v i nh ng t ng s d ngả ế ợ ữ ừ ữ ượ ọ ớ ữ ừ ữ ử ụ
tr c và sau nó trong câu (đo n) vănướ ạ
- Tác d ng: giúp di n đt chính xác và hi u qu đi u mà ng i nói (vi t) mu n th hi n.ụ ễ ạ ệ ả ề ườ ế ố ể ệ
VD: - Cháu bi uế bà ít trái cây v n nhà !=> ch n t phù h pườ ạ ọ ừ ợ
- T ớbi uế c u m y cái k o này! => ch n t ch a phù h pậ ấ ẹ ọ ừ ư ợ
2.2. M r ng thành ph n chính c a câu b ng c m tở ộ ầ ủ ằ ụ ừ
- Câu có 2 thành ph n chính là ch ng (C) và v ng (V)ầ ủ ữ ị ữ
- C m t : là t h p g m 2 t tr lên k t h p v i nhau nh ng ch a th t o thành câu, trongụ ừ ổ ợ ồ ừ ở ế ợ ớ ư ư ể ạ
đó có 1 t (danh t / đng t / tính t ) đóng vai trò là thành ph n trung tâm, các t còn l i sừ ừ ộ ừ ừ ầ ừ ạ ẽ
b sung ý nghĩa cho thành ph n trung tâm đó.ổ ầ
- Phân lo i c m t :ạ ụ ừ
+ C m danh t có danh t làm thành ph n chính (nh ng đóa ụ ừ ừ ầ ữ hoa mai y)ấ
+ C m đng t có đng t làm thành ph n chính (đang ụ ộ ừ ộ ừ ầ nh yả trên t m đm)ấ ệ
+ C m tính t có tính t làm thành ph n chính (luôn ụ ừ ừ ầ xinh đpẹ)
- Cách m r ng thành ph n chính c a câu b ng c m t :ở ộ ầ ủ ằ ụ ừ
+ Cách 1: Bi n ch ng ho c v ng c a câu t 1 t thành 1 c m t (c m danh t ,ế ủ ữ ặ ị ữ ủ ừ ừ ụ ừ ụ ừ
c m đng t , c m tính t )ụ ộ ừ ụ ừ
+ Cách 2: Bi n ch ng ho c v ng c a câu t c m t có thông tin đn gi n thànhế ủ ữ ặ ị ữ ủ ừ ụ ừ ơ ả
c m t có thông tin c th , chi ti t h n (b sung thêm ý nghĩa v th i gian, đc đi m, vụ ừ ụ ể ế ơ ổ ề ờ ặ ể ị
trí…)
" Chú ý: có th ch m r ng ch ng ho c v ng , nh ng cũng có th m r ng đng th i haiể ỉ ở ộ ủ ữ ặ ị ữ ư ể ở ộ ồ ờ
thành ph n nàyầ
- Tác d ngụ c a vi c m r ng thành ph n chính c a câu b ng c m t : làm cho thông tin c aủ ệ ở ộ ầ ủ ằ ụ ừ ủ
câu tr nên chi ti t, rõ ràng, đy đ và có tinh bi u c m h n.ở ế ầ ủ ể ả ơ
VD: - Hoa / nở. =>Hoa mai vàng / đã n r c r kh p khu v nở ự ỡ ắ ườ .
C V C V
3. T p làm vănậ
Vi t m t bài văn kho ng 400 ch , k l i m t tr i nghi m c a b n thân.ế ộ ả ữ ể ạ ộ ả ệ ủ ả
*Dàn ý chung:
+ M bài: ởGi i thi u chung v tr i nghi m em đnh k (gi i thi u chung v không gian,ớ ệ ề ả ệ ị ể ớ ệ ề
th i gian x y ra câu chuy n,...)ờ ả ệ
+ Thân bài: K chi ti t, c th v tr i nghi m:ể ế ụ ể ề ả ệ
a. Lý do, th i gian, đa đi m,…di n ra câu chuy n : ờ ị ể ễ ệ M t năm tr c, lúc y tôi làộ ướ ấ …
b. K tr ng tâm câu chuy n => s vi c đã đ l i tr i nghi m đáng nh cho b n ể ọ ệ ự ệ ể ạ ả ệ ớ ả
thân
mình : Bu i chi u hôm y, ….tôi đã gây ra m t vi c tày đình! …ổ ề ấ ộ ệ
c. K t thúc truy n : ế ệ Cu i cùng tôi cũng đã v t i nhàố ề ớ …..
+ K t bài:ế
- C m nghĩ c a b n thânả ủ ả
- Bài h c / L i h a / T v n …ọ ờ ứ ự ấ
* Luy n t p:ệ ậ
Đ 1ề: Thành ph Bà R a chúng ta v a cùng c n c tr i qua nh ng ngày tháng ch ng d chố ị ừ ả ướ ả ữ ố ị
covid không th quên. Em hãy k m t tr i nghi m đáng nh nh t trong nh ng ngày thángể ể ộ ả ệ ớ ấ ữ
y.ấ
Đ 2ề: H c kì 1 c a năm h c đu tiên c p 2 s p qua, ch c h n em đã có thêm nhi u tr iọ ủ ọ ầ ở ấ ắ ắ ẳ ề ả
nghi m m i. Hãy vi t m t bài văn k l i tr i nghi m đáng nh c a em trong nh ng ngàyệ ớ ế ộ ể ạ ả ệ ớ ủ ữ
h c v a qua .ọ ừ
III. Đ KI M TRA THAM KH OỀ Ể Ả
Đ 1Ề
I. Đc - hi u (4.0 đi m). Đc kĩ văn b n sau và tr l i câu h i bên d i:ọ ể ể ọ ả ả ờ ỏ ướ
Em yêu t ng s i n ng congừ ợ ắ
B c tranh th y m c dòng sông con đòứ ủ ặ
Em yêu chao li ng cánh còệ
Cánh đng mùa g t l n l vàng mồ ặ ượ ờ ươ
Em yêu khói b p v ng v ngế ươ ươ
Xám màu mái lá m y t ng mây caoấ ầ
Em yêu m c đ màuơ ướ ủ
C u v ng n hi n m a rào v a quaầ ồ ẩ ệ ư ừ
Em yêu câu hát i àơ
M hôi cha m m n mà s m tr aồ ẹ ặ ớ ư
Em yêu cánh võng đong đaư
Cánh di u no gió chi u ch a mu n về ề ư ố ề
Đàn trâu thong th đng đêả ườ
Chon von lá hát v ng v c lauọ ề ỏ
Trăng lên l m đm h t saoốốạ
Gió sông r i r i hoa màu thiên nhiênườ ượ
Em đi cu i đt cùng mi nố ấ ề
Yêu quê yêu đt g n li n b c chân.ấ ắ ề ướ
(Yêu l m quê h ng – ắ ươ Hoàng Thanh Tâm)
Câu 1 (0.5 đi m).ể Văn b n trên đc vi t theo th th nào? ả ượ ế ể ơ
Câu 2 (0.5 đi m).ể Ch ra cách ng t nh p c a hai dòng th đu trong văn b n trên? ỉ ắ ị ủ ơ ầ ả
Câu 3 (1.0 đi m).ể Trong kh th sau, tác gi t p trung miêu t nh ng v đp nào c a quêổ ơ ả ậ ả ữ ẻ ẹ ủ
h ng? ươ
Đàn trâu thong th đng đêả ườ
Chon von lá hát v ng v c lauọ ề ỏ
Trăng lên l m đm h t saoốốạ
Gió sông r i r i hoa màu thiên nhiênườ ượ
Câu 4 (1.0 đi m). ểTìm và nêu tác d ng c a bi n pháp tu t ch y u mà tác gi s d ngụ ủ ệ ừ ủ ế ả ử ụ
trong văn b n trên? ả
Câu 5 (0.5 đi m).ể Nêu tình c m, c m xúc c a tác gi đc th hi n hai dòng th cu iả ả ủ ả ượ ể ệ ở ơ ố
c a văn b n.ủ ả
Câu 6 (0.5 đi m).ể S l a ch n t “đong đa” góp ph n th hi n ý nghĩa gì trong kh thự ự ọ ừ ư ầ ể ệ ổ ơ
sau?