Đ phòng ch n th
ề
ấ
ươ
ng khi ch i th thao ơ
ể
ươ
ệ
ể t nh t ph i bi ể ả ạ ậ ố ế
ấ ệ ể ả ừ ơ ị
(TTVN Online) - Ch n th ng trong th thao là đi u luôn có ấ ể ề th x y ra, vi c đi u tr các ch n th ng này có th kéo dài ị ề ươ làm h n ch kh năng t p luy n. Vì v y, t t ế ả ấ ậ cách phòng ng a đ gi m thi u nguy c b ch n th ươ ng. ấ ể ả C n n m v ng các nguyên t c sau đây: ữ ầ ắ ắ
Ki m tra s c kh e tr ứ ỏ ể ướ c khi ch i th thao ơ ể
ứ ỏ ổ ệ ệ
ề ẩ ạ ể ể ạ ơ ố ị
- Đánh giá s c kh e t ng quát, phát hi n các b nh ti m n có th gây nguy hi m tính m ng nh viêm c tim, r i lo n nh p tim, ư hen suy n, lách to… ễ
ệ t h c x ế ậ ệ ơ ươ ấ ng kh p có th gây ch n ể ớ
- Phát hi n các khuy t t th ng. ươ
ệ ườ
i ch i không nên tham gia môn i có 1 th n không nên ch i các môn ạ ụ ườ ể ơ ậ ơ
- Phát hi n các tình tr ng mà ng th thao nào đó. Thí d : ng có đ i kháng nh võ thu t. ư ậ ố
i t p đ i v i môn th thao h ứ ủ ạ ườ ậ ố ớ ể ọ
- Đánh giá s c m nh c a ng ch n.ọ
- Đ a ra các l i khuyên v ch ư ờ ề ươ ng trình t p luy n. ậ ệ
Qu n áo và giày dép thích h p ợ ầ
- Giúp ch u đ ng s thay đ i nhi ị ự ự ổ t đ . ệ ộ
- Gi mát: màu nh t, cotton. ữ ạ
- Gi m: nhi u l p (multilayering). ữ ấ ề ớ
- M c đ th d c khi làm m đ gi nhi t. ặ ồ ể ụ ể ữ ấ ệ
ồ ả ữ ệ ấ
- Khi thi đ u, nam nên luôn có đ b o v vùng kín, n luôn mang n t ng c. ị ự
i, nên mang áo có c n quang. - Khi ch y bu i t ạ ổ ố ả
Hi u rõ môi tr ng khí h u ể ườ ậ
ơ ể ạ t và qu n áo ầ
t đ c th tăng và m t m i có th gây ể ị ợ ệ ộ ơ ể
ể t và có gió, ờ ạ ặ
C th có th b quá nóng hay quá l nh do th i ti ờ ế không phù h p. Nhi ệ ỏ choáng váng, ng t x u. Tr i l nh, đ c bi t n u m ệ ế ẩ ướ ấ ỉ t đ c th . d gây h nhi ệ ộ ơ ể ễ ạ
Kh i đ ng k tr c khi t p và “làm ngu i” sau khi t p ở ộ ỹ ướ ộ ậ ậ
ợ ủ ộ
ệ ả
ơ ấ ấ ổ
ạ t h n, gi m các tai bi n do tim m ch, ả ị
L i ích c a kh i đ ng và “làm ngu i”: tăng đ d o c a kh p, ớ ộ ẻ ủ ở ộ làm giãn gân c , tăng hi u qu và kh năng ph i h p v n đ ng, ố ợ ộ ả ơ ậ ng c p tính, gi m nguy c ch n th gi m t n th ng do quá ả ươ ả ươ t i, giúp chu n b tâm lý t ế ố ơ ẩ ả tăng kh năng thi đ u. ả ấ
c khi t p: làm nóng, kéo giãn, t p d t tr ướ ậ ợ ướ c ậ
Kh i đ ng tr ở ộ các đ ng tác. ộ
ầ
Làm nóng (5 phút): giúp tim tăng b m máu, xung th n kinh d n ẫ truy n tăng, m m và m c , tăng d ch nh n bôi tr n kh p. ơ ị ề ề ấ ơ ờ ơ ớ
i ch , ch y ch m, đi nhanh, leo c u thang, nh y dây. - Đ p xe t ạ ạ ạ ậ ầ ả ỗ
ỉ ể ệ ế ẩ ồ
- Không gây m t, ch đ chu n b kéo giãn. Đ n khi ra m hôi là ị v a.ừ
ẻ ằ
ộ ặ ệ ơ ổ ấ
ỗ ộ ệ
t quan tr ng khi có tu i và có ch n th ự ể ả ả
ế đ u, đùi sau, b p v , ụ ố ớ ộ ạ ơ ổ ẳ ứ ầ ắ ư ắ
Kéo giãn (5 - 10 phút): giúp m m d o gân c , dây ch ng, tăng ề ươ t m đ kh p. Đ c bi ng ọ ớ ầ s n. Không đau. C n th c hi n 30 - 60 giây m i đ ng tác. Không ầ ẵ nh y lên nh y xu ng đ kéo giãn và làm c co giãn quá nhanh. ố ổ Thí d : đ i v i tennis: kéo giãn vai, tay, c , c ng chân, gót, c chân; ch y b : kéo giãn chân, th t l ng, t mông.
ợ ướ ị
t ngã, đánh h t… Lý t c các đ ng tác (10 phút): giúp ph i h p nh p nhàng, ng là ơ ấ ượ
ậ ả ự ng do tr ướ ắ
ố ợ ụ c khi vào t p, b t ch ướ ậ ạ ộ ậ
T p d t tr ộ gi m nguy c ch n th ươ th c hi n 10 phút ngay tr ệ tác t p. Thí d : tr tr ưở ộ c các đ ng ậ c khi ch y b : t p đi - ch y - ch y ch m; ạ ạ i nh nhàng. ẹ ậ c khi ch i qu n v t: t p đánh qua l ướ ụ ướ ơ ợ ậ ầ ạ
ự ị
i đa. Sau khi kh i đ ng, các môn c n s c ch u đ ng cao nh ch y, ư ạ b i, đua xe đ p, nh p tim nên đ t đ n 50% nh p t ơ ầ ứ ạ ế ở ộ ạ ị ố ị
ng ng đ t ng t, d làm ờ ư ậ ễ ộ
“Làm ngu i” sau khi t p: không bao gi nh p tim gi m nhanh, gây đau đ u, th m chí ng t x u. ậ ộ ấ ỉ ộ ả ầ ị
ư ố
ộ ự ự ệ ườ
ạ ng. Thí d : ụ ơ ệ ẹ ạ ề ộ ạ
Làm ngu i: th c hi n trong 5 phút. Gi ng nh giai đo n làm nóng, th c hi n nh nhàng đ nh p tim v bình th ể sau khi ch y b : ch y ch m d n r i đi b ; sau khi ch i qu n ầ ậ ộ v t: ch y, đi trên máy, đ p xe t ạ ợ ị ầ ồ ạ i ch . ỗ ạ
i các đ ng tác nh ả ỏ ẹ
ạ ơ
ư Kéo giãn th l ng, xoa bóp nh : tóm l c l ượ ạ ộ i quá nhanh, giúp c đào giai đo n kéo giãn, làm c không co l ạ th i acid lactic, gi m nh c m i. ả ơ ứ ả ỏ
ụ ụ ắ
Ngoài các nguyên t c trên, c n s d ng đúng d ng c , không t p ậ ầ ử ụ quá m c, n m v ng k thu t c a môn ch i. ậ ủ ỹ ứ ữ ắ ơ
Theo (360 Suc khoe.com)
ng sinh v i ng
ự
ườ
ớ
ườ ị ầ i b tr m
Thái c c tr c mả
ầ ổ
ế ớ ượ
ườ ườ
ư ấ
ớ ể ườ ễ
Tôi 30 tu i, là giáo viên, tôi b ch ng tr m c m, không mu n ố ả ị ứ ồ c. Các đ ng giao ti p v i ai. Tôi không th gi ng d y đ ạ ể ả ng sinh. Nh ng cũng nghi pệ góp ý tôi nên t p thái c c tr ườ ư ự ậ ổ i nói môn đó ch thích h p v i ng nhi u ng i cao tu i. ợ ỉ ề v n cho tôi có th t p môn th thao nào giúp tôi Xin Bác sĩ t ể ậ l y l i chính mình. (Nguy n M nh C ng, Gia Lâm, Hà ạ ấ ạ N i) ộ
ạ ế ấ ị
BTO: B n thân m n, r t nhi u ng ề c m do cu c s ng, công vi c và nh ng m i quan h th ệ ố ả ầ i tr hi n nay b stress, tr m ệ ườ ng ườ ẻ ệ ữ ộ ố
ầ ấ ủ ặ
ộ
ng sinh, đi n hình nh : yoga, thái c c tr ng sinh. ậ ngày. Tính ch t c a b nh tr m c m là tr m l ng, tĩnh, ít v n ầ ả ệ đ ng. Hi n nay có nh ng môn th d c th thao thích h p v i ớ ể ể ụ ệ ộ ữ ợ i b b nh này v i c không khó nh ng ng ng đ nh nhàng, ẹ ớ ườ ườ ị ệ ữ ể ậ i b nh có th t p đ th c hi n, không m t nhi u th i gian, ng ườ ệ ờ ề ấ ệ ể ự t ể i nhà ho c trong m t không gian yên tĩnh. Đó là các môn th ạ ộ ặ d c d ụ ưỡ ườ ư ự ể
ợ ự
ớ
ầ ậ ữ i, thái c c tr ớ ữ ớ ộ m c đ t nh ti n d n. V i nh ng ng ườ ẻ
ữ ườ ế ể ự
ng sinh thích h p v i m i l a tu i và c nam, n đ u có th ớ ợ ữ ề
ườ ọ ứ ấ
ượ ng sinh cũng có nhi u b n tr ả ệ ế ạ
ữ i b nh kiên trì t p thái c c tr ườ ự
ữ
ễ ỏ
ặ ả
ệ ụ ắ ồ
ộ ọ
ườ ng i nghĩ yoga thích h p v i n gi Nhi u ng ườ ề ệ i cao tu i do các đ ng tác th c hi n sinh thích h p v i ng ổ ự ợ ộ i tr năng đ ng ch m, có ớ ứ ộ ị thì h a nh ng môn th thao m nh. Tuy nhiên xin kh ng đ nh ị ẳ ạ ữ ọ ư ể ụ ng sinh là nh ng môn th d c v i b n, yoga và thái c c tr ớ ạ ể d ổ ưỡ ự c. Môn yoga thì r t ph bi n hi n nay. Còn thái c c t p đ ổ ế ậ ụ tr tìm đ n vì nh ng tác d ng ề ẻ ườ c a b môn này. Ng ng sinh có ườ ệ ủ ộ ậ ể c m t s b nh nh huy t áp cao, béo phì, ti u th ch a đ ư ế ộ ố ệ ể ượ ng, tăng c đ ng h mi n d ch, h i ph c s c kh e, tăng ụ ị ứ ồ ệ ườ ườ ng trí nh ,… đ c bi c t là nh ng b nh nh tr m c m, stress ư ầ ệ ữ ớ ườ ụ ứ mà b n m c ph i. Tác d ng th c t ch a b nh và h i ph c s c ự ế ữ ệ ả ạ kh e c a b môn này đã có nhi u nghiên c u khoa h c ch ng ứ ứ ề ỏ ủ minh.
ự ng sinh hay còn g i là “thi n đ ng”. ọ
ộ
ơ ớ ề ị ộ ệ ề ề ự ở ề
ớ ị ẹ ế ợ ể
ề ề
ng sinh có ngu n g c t ồ ườ
ỗ
ệ ư ộ ễ ả
ế ợ ậ ệ ỹ ờ ể
ậ ấ
ể ả ệ i t p thái c c tr ng sinh. Các ườ ậ ườ
ữ ệ ự ụ ự ẻ
ứ
ầ
ộ ng sinh đ ườ ấ ả ọ ứ ể ạ ượ ậ ổ ở ở ơ
ườ ậ i t p Thái c c tr Ng ườ đi u khi n s t p trung chú ý cao đ khi th c hi n chuy n đ ng. ể ộ ể ự ậ Nh p th v n đ ng k t h p v i nh p th đ u đ u, h i th sâu và ở ộ ở ậ ộ dài. Toàn c th chuy n đ ng nh nhàng, khoan thai v i biên đ ộ ơ ể ng trong không gian 3 chi u. Thái r ng, theo các chi u và các h ướ ộ c c tr ươ ng khí công, k t h p âm d ố ừ ự ơ ể M i m t bài t p có th i gian ngũ hành và các h trong c th . ờ kho ng 10 phút nh ng đ t p nhu n nhuy n và hi u qu thì b n ạ ể ậ ả ầ ủ ph i kiên trì. T p vào th i đi m nào tùy vào qu th i gian c a ậ ờ ả ng sinh có th c i thi n tâm tính, ý chí b n. T p thái c c tr ườ ạ ệ ự luy n tâm, ý, chí, hình. Đây là ph n đ u, rèn luy n b n thân, ả ệ ấ b nạ kinh nghi m c a nhi u ng ề ủ ệ ư ng sinh vì tác d ng ch a b nh cũng nh tr tìm đ n thái c c tr ườ ế mu n nghiên c u sâu h n b môn này. Hi n nay có nhi u câu ề ệ ơ ố ạ c l p ra nh m t ho t l c b , trung tâm thái c c tr ư ộ ự ạ ộ t c m i l a tu i. Tham gia t p thái đ ng văn hóa tinh th n cho t ậ ộ ớ ộ ng sinh cũng là m t cách đ b n c i m h n v i c ng c c tr ộ ự đ ng, c i thi n s c kh e. ồ ườ ả ệ ứ ỏ
Bác s th thao ỹ ể