UBND HUYỆN THĂNG BÌNH ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ II
Trường TH&THCS Nguyễn Công Trứ NĂM HỌC 2023- 2024
MÔN NGỮ VĂN 9
( Thời gian 90 phút không kể thời gian giao đề)
I. ĐỌC – HIỂU ( 5,0 điểm):
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
Tuổi thiếu niên là tuổi của ước mơ và hoài bão. Nó gắn liền với khát vọng chinh phục thử thách và
giải được mật mã cuộc đời. Khát vọng luôn xanh và cuộc sống luôn đẹp, nhưng trong một thời khắc
nào đó, có thể nhiều bạn trẻ đã thấy cuộc đời như một mớ bòng bong của những điều bỡ ngỡ với bao
trăn trở không dễ tỏ bày. Đi qua tuổi thơ, cuộc đời mở ra trước mắt bạn một hành trình dài, nhiều hoa
hồng nhưng cũng không ít chông gai. Cuộc sống, với tất cả sự khắc nghiệt vốn có của nó, sẽ khiến cho
bước chân bạn nhiều lần rướm máu. Và những giọt máu đó, hoặc sẽ thấm xuống con đường bạn đang
đi và lưu lại đó dấu son của một vị anh hùng hoặc sẽ trở thành dấu chấm hết cho những khát vọng
đoản mệnh của một kẻ nhụt tâm, chùn bước. Nhưng dù thế nào chăng nữa, bạn hãy nhớ rằng: để
trưởng thành, những thử thách và thất bại bao giờ cũng là điều cần thiết.
(Theo Hạt giống tâm hồn dành cho tuổi teen, tập 20 – Nhiều tác giả, NXB Tổng hợp TP.Hồ Chí
Minh, 2012, tr.02)
Câu 1. (0,5 điểm): Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên.
Câu 2. (0,5 điểm): Xác định khởi ngữ trong câu: Đi qua tuổi thơ, cuộc đời mở ra trước mắt bạn một
hành trình dài, nhiều hoa hồng nhưng cũng không ít chông gai.
Câu 3. (1,0 điểm): Theo tác giả đoạn trích thì “gót chân rướm máu” của bạn do những khắc nghiệt
của cuộc sống gây ra có thể đem lại những kết quả gì?
Câu 4. (1,0 điểm): Tìm chủ ngữ, vị ngữ câu văn sau và cho biết xét về mặt cấu tạo câu văn đó thuộc
kiểu câu gì? “Tuổi thiếu niên là tuổi của ước mơ và hoài bão.”
Câu 5. (1,0 điểm): Thông điệp mà đoạn trích gửi đến người đọc là gì?
Câu 6. (1,0 điểm): Em có đồng ý với ý kiến “để trưởng thành, những thử thách [...] bao giờ cũng là
điều cần thiết" không? Vì sao?
II. VIẾT: (5,0 điểm)
Cảm nhận về vẻ đẹp của ba nữ thanh niên xung phong trong truyện ngắn “ Những ngôi sao xa xôi”
của Lê Minh Khuê.
--------------------Hết--------------------
UBND HUYỆN THĂNG BÌNH HƯỚNG DẪN CHẤM
Trường TH&THCS Nguyễn Công Trứ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ II
NĂM HỌC 2023- 2024 - MÔN NGỮ VĂN 9
PHẦN NỘI DUNG ĐIỂM
I.ĐỌC – HIỂU Câu 1 Phương thức biểu đạt
chính của văn bản:
Nghị luận
0,5
Câu 2 Khởi ngữ trong câu:
Đi qua tuổi thơ
0,5
Câu 3 Theo tác giả đoạn
trích thì “gót chân
rướm máu” của bạn
do những khắc nghiệt
của cuộc sống gây ra
có thể đem lại những
kết quả : những giọt
máu đó, hoặc sẽ thấm
xuống con đường bạn
đang đi và lưu lại đó
dấu son của một vị
anh hùng hoặc sẽ trở
thành dấu chấm hết
cho những khát vọng
đoản mệnh của một
kẻ nhụt tâm, chùn
bước
0,5
Câu 4 - CN: Tuổi thiếu
niên, VN: là tuổi của
ước mơ và hoài bão
- Xét về mặt cấu tạo
câu: “Tuổi thiếu niên
là tuổi của ước mơ
và hoài bão.”, thuộc
kiểu câu đơn.
0,5
0,5
Câu 5 HS đưa ra những
thông điệp khác nhau
nhưng phải phù hợp
với ngữ liệu, có thể
một trong số thông
điệp sau:
1,0
- Tuổi trẻ hãy sống
hết mình cho ước
mơ, hoài bão
- Cuộc sống không
chỉ có thành công mà
còn có cả những thất
bại vì vậy chúng ta
không nẳn lòng khi
gặp thất bài mà phải
cố gắng biến những
thất bại thành thành
công.
- Cần nỗ lực hết
mình để theo đuổi
những đam mê dù có
gặp những khó khăn
trắc trở.
….
Câu 6 - Bày tỏ quan điểm:
Học sinh có thể đồng
tình/không đồng
tình/đồng tình một
phần
- Lí giải sao cho hợp
lý
0,25
0,75
II. VIẾT HS tạo lập được bài văn nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn
trích): Cảm nhận về vẻ đẹp của ba nữ thanh niên xung phong trong
truyện ngắn “ Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê.
1.Yêu cầu chung:
- Bài làm phải được tổ chức thành một bài văn nghị luận hoàn chỉnh.
- Biết vận dụng các kĩ năng làm văn nghị luận một tác phẩm truyện
(hoặc đoạn trích)
- Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt trôi chảy, hạn chế lỗi chính tả, dùng từ, ngữ
pháp….
2.Yêu cầu cụ thể:
a.Đảm bảo các phần của bài văn nghị luận: Trình bày đủ bố cục ba
phần: Mở bài, thân bài, kết bài
b.Xác định đúng vấn đề nghị luận: Trình bày cảm nhận về vẻ đẹp của
ba nữ thanh niên xung phong trong truyện ngắn “ Những ngôi sao xa
xôi” của Lê Minh Khuê.
c.Viết bài: Vận dụng tốt cách làm bài văn nghị luận về tác phẩm truyện
( hoặc đoạn trích). HS có thể tổ chức làm bài theo nhiều cách khác nhau
nhưng cần đáp ứng những ý cơ bản sau:
* Mở bài: Giới thiệu tác giả Lê Minh Khuê, tác phẩm Những ngôi sao
0,5
0,5
0,5
xa xôi, ba cô gái thanh niên xung phong.
* Thân bài
- Khái quát chung:
+Sáng tác năm 1971- khi cuộc kháng chiến chống Mĩ diễn ra ác liệt, dữ
dội.
+Truyện viết về 3 cô gái thanh niên xung phong làm việc trên một cao
điểm của tuyến đường Trường Sơn.
- Cảm nhận về ba cô gái thanh niên xung phong
+ Hoàn cảnh sống và chiến đấu:
Ba cô gái sống trong một cái hang dưới chân cao điểm.
Công việc gian khó, hiểm nguy: đo khối lượng đất đá, phá bom,
đánh dấu bom chưa nổ.
Khó khăn, gian khổ nhưng vẫn lạc quan, yêu đời và mộng mơ.
+ Vẻ đẹp chung:
Trách nhiệm trong công việc: bất cứ khi nào có bom rơi phải lập
tức làm việc (sửa lại đường và phá bom chưa nổ) để cho các đoàn
xe đi qua.
Dũng cảm, gan gạ: làm việc trên cao điểm, bom đạn của địch có
thể rơi bất cứ lúc nào, luôn cận kề với cái chết trong những lần rà
phá bom.
Tình đồng chí, đồng đội sâu sắc: cả ba chị em đều rất yêu thương,
gắn bó và chia sẻ với nhau (nhất là khi Nho bị thương trong một
lần phá bom).
Tâm hồn trong sáng, giàu cảm xúc, mộng mơ: ở mỗi người luôn
giữ lại nét con gái với nhiều ước mơ (Phương Định thích hát, chị
Thao thích chép bài hát còn Nho thích thêu thùa).
+ Vẻ đẹp riêng:
Phương Định: là cô gái Hà Nội thích mơ mộng và hay sống với
những kỉ niệm về gia đình, yêu quý đồng đội, gan dạ, dũng cảm.
Thao: người chị lớn tuổi hơn dày dặn kinh nghiệm sống và chiến
đấu, dũng cảm nhưng ám ảnh sợ máu.
Nho: cô em út trong sáng, mỏng manh, ý chí chiến đấu ngoan
cường, coi cái chết nhẹ tựa như không.
*Kết bài
Khẳng định lại giá trị của tác phẩm, tài năng nghệ thuật của tác giả.
2,0
0,5
d.Sáng tạo: Có nhiều cách diễn đạt mới mẻ, sáng tạo khi kể về câu
chuyên
0,5
e.Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt
câu.
0,5
GIÁO VIÊN RA ĐỀ:
Lê Thị Thúy Phúc
KÍ DUYỆT CỦA BAN GIÁM HIỆU KÍ DUYỆT CỦA TỔ CHUYÊN MÔN