C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VI T NAMỘ Ộ Ủ Ệ
Đ c l p – T do – H nh phúcộ ậ ự ạ
Đ THI T T NGHI P CAO Đ NG NGH KHOÁ I (2009 - 2012)Ề Ố Ệ Ẳ Ề
NGH : V N HÀNH THI T B CH BI N D U KHÍỀ Ậ Ế Ị Ế Ế Ầ
MÔN THI: LÝ THUY T CHUYÊN MÔN NGHẾ Ề
Mã đ s : 50511005 - LTNHD09ề ố
Hình th c thi: Vi t t lu nứ ế ự ậ
Th i gianờ: 150 phút (không k th i gian giao đ thi)ể ờ ề
Đ BÀIỀ
Câu 1 ( 2,0 đi m)ể
Tr s Octane là gì? T i sao ta ph i nâng cao tr s Octane (ON)? ị ố ạ ả ị ố
Câu 2 (2,0 đi m)ể
Trình bày tính ch t, ng d ng, các ph ng pháp s n xu t Phenol vàấ ứ ụ ươ ả ấ
Axeton? Quá trình t ng h p Phenol và Axeton b ng ph ng pháp Cumol tr iổ ợ ằ ươ ả
qua m y giai đo n?ấ ạ
Câu 3 (2,0 đi m)ể
M c đích c a quá trình Reforming xúc tác là gì ? Nêu các nguyên li u c aụ ủ ệ ủ
quá trình, s n ph m, vi t m t s ph n nả ẩ ế ộ ố ả ứ g chính c a quá trình minh h a.ủ ọ
Câu 4 (2,0 đi m)ể
Thi t b trao đ i nhi t là gì? V s đ và nêu nguyên lý ho t đ ng c aế ị ổ ệ ẽ ơ ồ ạ ộ ủ
thi t b trao đ i nhi t lo i ng chùm có h th ng tháo n c ng ng? Li t kêế ị ổ ệ ạ ố ệ ố ướ ư ệ
các thi t b trao đ i nhi t đã h c.ế ị ổ ệ ọ
Câu 5 (2,0 đi m)ể
Trình bày nh ng đi m khác nhau, gi ng nhau gi a quá trìnữ ể ố ữ h h p th vàấ ụ
quá trình h p phấ ụ .
…………………………..H t………………………ế
Qu ng Ngãi, Ngày....tháng....năm 20...ả
DUY TỆ H I Đ NG Ộ Ồ
THI TÔT NGHI PỆTI U BAN RA ĐỂ Ề
Trang:1/ 6
C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VI T NAMỘ Ộ Ủ Ệ
Đ c l p – T do – H nh phúcộ ậ ự ạ
ĐÁP ÁN
Đ THI T T NGHI P CAO Đ NG NGH KHOÁ I (2009 - 2012)Ề Ố Ệ Ẳ Ề
NGH : V N HÀNH THI T B CH BI N D U KHÍỀ Ậ Ế Ị Ế Ế Ầ
MÔN THI: LÝ THUY T CHUYÊN MÔN NGHẾ Ề
Mã đ s : 50511005 - LTNHD09ề ố
STT N I DUNGỘĐI MỂ
Câu 1 Tr s Octane là gì? T i sao ta ph i nâng cao tr s Octaneị ố ạ ả ị ố
(ON)? 2
- Tr s Octan là gìị ố :
Xăng có kh năng cháy đi u hòa, không kích n g i là xăngả ề ổ ọ
có tính ch ng cháy kích n t t. Đ đ c tr ng cho kh năngố ổ ố ể ặ ư ả
ch ng cháy kích n c a xăng, ng i ta quen dùng m t đ iố ổ ủ ườ ộ ạ
l ng có tên là tr s Octan (Octance Number) đ c đ nh nghĩaượ ị ố ượ ị
theo m t thang quy c. ộ ướ
M t trong nh ng ch t l ng (có trong xăng) có kh năngộ ữ ấ ỏ ả
ch ng cháy kích n t t là 2,2,4 trimetyl pen tan (quen g i khôngố ổ ố ọ
đúng là iso-octane) đ c gán có tr s Octane là 100. ượ ị ố
Ch t n-heptan có kh năng ch ng cháy kích n kém đ cấ ả ố ổ ượ
gán tr s Octan là 0. ị ố
Vì th , m t nhiên li u có tr s ON là x thì ta hi u h n h pế ộ ệ ị ố ể ỗ ợ
đó t ng đ ng v i 2 c u t , trong đó 2,2,4 trimetyl pentanươ ươ ớ ấ ử
chi m x% th tích, ph n th tích còn l i là n-heptan. ế ể ầ ể ạ
Nhiên li u có tr s ON càng l n thì kh năng ch ng cháyệ ị ố ớ ả ố
kích n càng cao.ổ
1,0
- T i sao ph i nâng cao tr s ONạ ả ị ố :
Ta c n ph i nâng cao tr s Octan lên cao nh m m c đích:ầ ả ị ố ằ ụ
Xăng không còn (ho c còn r t ít) n-paraphin nên khôngặ ấ
(ho c khó) t o ra peoxyt. ặ ạ
Peoxyt là h p ch t trung gian gây nên hi n t ng cháy kích n .ợ ấ ệ ượ ổ
Do không còn cháy kích n nên:ổ
Áp su t đè lên m t pitong đ ng đ u nên ít b mài mòn.ấ ặ ồ ề ị
Đ ng c chuy n đ ng hài hòa, không gi t c c, đ ng c khôngộ ơ ể ộ ậ ụ ộ ơ
quá nóng nên tu i th c a đ ng c cao.ổ ọ ủ ộ ơ
Xăng cháy h t nên đ t hi u su t cao, ti t ki m đ cế ạ ệ ấ ế ệ ượ
nhiên li u.ệ
Cháy không (ít) t o khói, đ m bào yêu c u v môi tr ng.ạ ả ầ ề ườ
1,0
Câu 2 Trình bày tính ch t, ng d ng, các ph ng pháp s n xu tấ ứ ụ ươ ả ấ
Phenol và Axeton? Quá trình t ng h p Phenol và Axeton b ngổ ợ ằ
2
Trang:2/ 6
ph ng pháp Cumol tr i qua m y giai đo n?ươ ả ấ ạ
1/ Trình bày tính ch t, ng d ng, các ph ng pháp s n xu tấ ứ ụ ươ ả ấ
Phenol:
1.1/ Tính ch t c a Phenol Cấ ủ 6H5OH:
- Phenol là m t ch t l ng ít tan trong n c, nh ng tan nhi uộ ấ ỏ ướ ư ề
trong các dung môi h u c , tữ ơ nc = 420 C, ts = 181,40 C.
- Phenol m i ch ng c t không có màu, nh ng khi b o qu nớ ư ấ ư ả ả
s có màu cam hay đ do b oxy hoá.ẽ ỏ ị
- Phenol r t đ c và ngoài ra có tác h i đ n da (có tính sátấ ộ ạ ế
trùng).
1.2/ ng d ng:Ứ ụ Đ c dùng trong s n xu t thu c nhu m, ch tượ ả ấ ố ộ ấ
n , d c li u, s i t ng h p, v t li u polymer...ổ ượ ệ ợ ổ ợ ậ ệ
1.3/ S n xu t:ả ấ
Có nhi u ph ng pháp s n xu t Phenol nh s n xu t tề ươ ả ấ ư ả ấ ừ
than, t Clobenzen, t Benzen, t Cyclohexan, từ ừ ừ ừ
Toluen,...nh ng ph ng pháp t HP isopropylbenzen có hi uư ươ ừ ệ
qu kinh t h n c .ả ế ơ ả
1,0
2/ Trình bày tính ch t, ng d ng, các ph ng pháp s n xu tấ ứ ụ ươ ả ấ
Axeton:
2.1/ Tính ch t c a axeton CHấ ủ 3COCH3:
- đi u ki n th ng t n t i tr ng thái l ng có tỞ ề ệ ườ ồ ạ ở ạ ỏ s = 56,10
C.
- Hoà tan hoàn toàn trong n c và nhi u dung môi h u c .ướ ề ữ ơ
- D cháy và t o v i không khí h n h p n nguy hi m ễ ạ ớ ỗ ợ ổ ể ở
n ng đ gi i h n t 2,2 ÷ 13% (ph n th tích).ồ ộ ớ ạ ừ ầ ể
2.2/ ng d ng: Ứ ụ
Đ c s d ng r ng rãi làm dung môi và các s n ph m trungượ ử ụ ộ ả ẩ
gian đ t ng h p h u c nh nh a epoxy, nh a polyeste ...ể ổ ợ ữ ơ ư ự ự
2.3/ S n xu t: ả ấ
Có th đi u ch Axeton b ng ch ng c t g hay hydrat hóaể ề ế ằ ư ấ ỗ
propylen nh ng ph n l n Axeton đ c s d ng trên th gi i làư ầ ớ ượ ử ụ ế ớ
đ c đi u ch t ph ng pháp Cumol.ượ ề ế ừ ươ
0,5
3/ Quá trình t ng h p Phenol và Axeton b ng ph ng phápổ ợ ằ ươ
Cumol tr i qua các giai đo n sau: ả ạ
- Đi u ch iso propylbenzen (alkyl hóa).ề ế
- Oxy hoá iso propylbenzen thành HP (hyđroperoxit).
- Phân hu HP iso propylbenzen b ng acid thành phenol vàỷ ằ
axeton.
- Ch ng tách s n ph m.ư ả ẩ
0,5
Câu 3 M c đích c a quá trình Reforming xúc tác là gì ? Nêu cácụ ủ 2
Trang:3/ 6
nguyên li u c a quá trình, s n ph m, vi t m t s ph n ngệ ủ ả ẩ ế ộ ố ả ứ
chính c a quá trình minh h aủ ọ ?
Reforming laø moät trong nhöõng quaù trình
quan troïng trong caùc nhaø maùy cheá bieán daàu
moû, nhaèm m cụ đích:
- Saûn xuaát xaêng coù trò soá octane cao
(khoâng caàn pha chì).
- Saûn xuaát hydrocacbon thôm (BTX) laøm
nguyeân lieäu cho toång hôïp hoaù daàu.
- Thu khí H2 (laø nguoàn thu H2 nhieàu vaø reû,
hôn 10 ÷ 15 laàn so vôùi phöông phaùp khaùc), vì H2
ñöôïc öùng duïng trong nhieàu quaù trình laøm saïch
saûn phaåm daàu moû, cheá bieán daàu, trong caùc
quaù trình khaùc cuûa coâng nghieäp hoaù hoïc.
0,5
Nguyeân lieäu chính cuûa quaù trình reforming
xuùc taùc laø phaân ñoaïn xaêng töø chöng caát
tröïc tieáp daàu thoâ, ngoaøi ra cuõng coù theå
duøng phaân ñoaïn xaêng cuûa quaù trình cracking
nhieät, c c hóa.ố
0,5
- Gasolin(xăng) có tr s octan cao.ị ố
- Các hydrocacbon th m(BTX).ơ
- Hydro k thu t (85%)ỹ ậ 0,5
1. Phaûn öùng dehydro hoùa naphten thaønh
hydrocacbon thôm:
2. Phaûn öùng dehydro voøng hoùa n-parafin:
3. Phaûn öùng ñoàng phaân hoaù:
4. Hydrocracking parafin vaø naphten:
0,5
Câu 4 Thi t b trao đ i nhi t là gì? V s đ và nêu nguyên lý ho tế ị ổ ệ ẽ ơ ồ ạ
đ ng c a thi t b trao đ i nhi t lo i ng chùm có h th ng tháoộ ủ ế ị ổ ệ ạ ố ệ ố
n c ng ng? Li t kê các thi t b trao đ i nhi t đã h c?ướ ư ệ ế ị ổ ệ ọ
2
- Thi t b trao đ i nhi t là thi t b dùng đ trao đ i nhi t gi aế ị ổ ệ ế ị ể ổ ệ ữ
hai dòng nóng và l nh (hai môi tr ng nóng và l nh).ạ ườ ạ 0,5
- S đ , nguyên t c ho t đ ng thi t b trao đ i nhi t lo i ngơ ồ ắ ạ ộ ế ị ổ ệ ạ ố
Trang:4/ 6
+ 3H2 (+50 kcal/mol)
RR
n-parafin izo-parafin + ∆Q = 2 kcal/mol
chùm có h th ng tháo n c ng ng:ệ ố ướ ư
* S đ thi t b trao đ i nhi tơ ồ ế ị ổ ệ
D u c n đun nóng s đi trong ng thi t b , còn h i n c làmầ ầ ẽ ố ế ị ơ ướ
nóng s đi ngoài ng c a thi t b đun nóng lo i ng chùm.ẽ ố ủ ế ị ạ ố
Thi t b tháo n c ng ng đ t th p h n c a tháo n cế ị ướ ư ặ ấ ơ ử ướ
ng ng c a thi t b trao đ i nhi t 1(ít nh t cũng ph i th p h nư ủ ế ị ổ ệ ấ ả ấ ơ
0,5 m) và có l p thêm m t đ ng ng ph 3 đ tháo n cắ ộ ườ ố ụ ể ướ
ng ng khi thi t b 2 c n s a ch a đ m b o cho làm vi c liênư ế ị ầ ử ữ ả ả ệ
t c.ụ
1
- Các lo i thi t b trao đ i nhi t:ạ ế ị ổ ệ
Là các lo i thi t b nh : ng l ng ng, ng chùm, ng xo nạ ế ị ư ố ồ ố ố ố ắ
ru t gà, ng xo n g p khúc, thi t b v b c ngoài,...ộ ố ắ ấ ế ị ỏ ọ 0,5
Câu 5 Trình bày nh ng đi m khác nhau, gi ng nhau gi a quá trìnhữ ể ố ữ
h p th và quá trình h p phấ ụ ấ ụ ? 2
* Gi ng nhau: ốQuá trình h p th và h p ph đóng m t vai tròấ ụ ấ ụ ộ
quan tr ng s n xu t hóa h c, nó đ c dùng v i m c đích:ọ ả ấ ọ ượ ớ ụ
- Thu h i các c u t quý (c u t có giá tr kinh t cao).ồ ấ ử ấ ử ị ế
- Là s ch khí (môi tr ng).ạ ườ
- Tách h n h p thành c u t riêng.ổ ợ ấ ử
1
* Khác nhau:
H p th là quá trình hútấ ụ
khí(h i) b ng ch t l ng, khíơ ằ ấ ỏ
đ c hút g i là ch t b h pượ ọ ấ ị ấ
th , ch t l ng dùng đ hútụ ấ ỏ ể
g i là dung môi (ch t h pọ ấ ấ
th ), khí không b hút g i làụ ị ọ
khí tr . ơ
Trong đó v t ch t đi t phaậ ấ ừ
khí (h i) vào pha l ng.ơ ỏ
H p ph là quá trình hútấ ụ
khí (h i) trên b m t các v tơ ề ặ ậ
li u x p nh các l c b m t.ệ ố ờ ự ề ặ
Các v t li u x p đ c g i làậ ệ ố ượ ọ
ch t h p ph , ch t b hút g iấ ấ ụ ấ ị ọ
là ch t b h p ph . ấ ị ấ ụ
Trong đó v t ch t đi t phaậ ấ ừ
khí (h i) vào pha r n.ơ ắ
1
Qu ng Ngãi, Ngày....tháng....năm 20...ả
DUY TỆ H I Đ NG THI TÔTỘ Ồ
NGHI PỆTI U BAN RA ĐỂ Ề
Trang:5/ 6