Đồ án tốt nghiệp: Nghiên cứu các điều kiện nuôi cấy thu sinh khối và các phương pháp thu hoạch, bảo quản tảo Spirulina platensis

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

1

M  Đ UỞ Ầ

ữ ủ ệ ố ọ ế ỉ Trong nh ng năm cu i cùng c a th  k  20, các nhà sinh h c đã phát hi n ra

ố ộ ưở ậ các nhóm sinh v t có t c đ  sinh tr ng nhanh. Vi t o ( ả Microalgae) là nh ngữ

ậ ậ ự ữ ấ ơ ỉ sinh v t b c th p có trong s  chú ý đó vì chúng không ch  có nh ng c  ch ế

ưở ể ự ặ đ c thù mà còn sinh tr ỉ ấ   ng và phát tri n c c kì nhanh. Hàng năm có 200 t  t n

ấ ữ ơ ượ ạ ế ớ ỉ ấ ố ch t h u c  đ c t o thành trên toàn th  gi i, trong s  đó 170­ 180 t  t n là do

ự ậ ố ủ ế ấ ả ả ạ t o t o thành. Vi t o chi m 1/3 sinh kh i c a th c v t trên trái đ t.

ế ế ế ạ ạ ồ ệ Cho đ n nay hàng lo t các công ngh  nuôi tr ng, thu ho ch, ch  bi n sinh

ừ ệ ả ạ ố ượ ạ kh i vi t o, các lo i công ngh  này đang không ng ng đ ệ c hoàn thi n, h  giá

ấ ượ ử ụ ặ ả ố thành và nâng cao ch t l ng sinh kh i, m t khác s  d ng vi t o đang đ ượ   c

ở ộ ổ ưỡ ự ư ứ ườ m  r ng trong các lĩnh v c nh  dùng làm th c ăn b  d ng cho ng ứ   i và th c

ậ ặ ộ ệ ủ ả ồ ồ ăn cho đ ng v t, đ c bi t là các ngành nuôi tr ng th y s n, ngu n phân bón

ọ ượ ệ ấ ạ ượ sinh h c, năng l ng s ch, các hóa ch t trong công nghi p và d ẩ c ph m, x ử

ườ lý môi tr ng.

ề ạ ả ứ ư ề Tuy ở ướ  n ứ   c ta đã có nhi u nghiên c u v  lo i t o này nh ng quy mô  ng

ư ộ ệ ạ ở ơ ở ư ẵ ẫ ả ấ ụ d ng còn ch a r ng. Hi n t i Đà N ng v n ch a có c  s  nào s n xu t sinh

ụ ụ ố ể ự ẩ ở kh i đ  ph c v  cho các ngành th c ph m và y h c, ư ế ọ s  dĩ nh  th  là do thành

ầ ườ ử ụ ề ấ ấ ph n môi tr ng nuôi c y còn s  d ng quá nhi u hóa ch t nên môi tr ườ   ng

ấ ắ ế ẫ ầ ư ế ề ệ nuôi c y đ t, do đó kém kinh t d n đ n chi phí đ u t cao, các đi u ki n đ ể

ư ố ấ ấ ươ ố ả ậ nuôi c y cũng ch a t t nh t và ph ư   ng pháp thu nh n sinh kh i t o ch a

ệ ể ư ư ệ ả ươ ượ đ c tri t đ , hi u qu  ch a cao. Ngoài ra, cũng ch a có ph ả   ng pháp b o

ả ố ố ủ ộ ể ộ ờ ượ ồ ố qu n gi ng t t trong m t th i gian dài đ  ch  đ ng đ c ngu n gi ng đ ể

ữ ả ả ấ ợ ướ ư ế ữ gi m chi phí s n xu t cho nh ng đ t sau. Tr c nh ng lý do nh  th  chúng tôi

ọ ề ệ ứ ố ấ ề ch n  đ  tài:  “ Nghiên  c u  các  đi u ki n  nuôi  c y  thu  sinh  kh i và  các

ươ ạ ả ằ ụ   ả ả   Spirulina platensis”. Nh m m c ph ng pháp thu ho ch, b o qu n t o

ườ ấ ẻ ề ầ ươ đích tìm ra môi tr ng ít thành ph n hóa ch t, r  ti n, ph ạ   ng pháp thu ho ch

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

2

ươ ả ả ố ộ ố t t và các ph ể ủ ộ   ng pháp b o qu n gi ng trong m t thòi gian dài đ  ch  đ ng

ấ ạ trong quá trình nuôi c y và mang l i tính kinh t ế .

PH N IẦ

Ổ

Ệ

T NG QUAN TÀI LI U

ớ ề ố ượ ệ ệ 1.1. Gi i thi u chung v  đ i t ng thí nghi m

ọ ệ ị 1.1.1. Vai trò, v  trí c a t o ủ ả Spirulina trong công ngh  sinh h c (CNSH)

ề ả ự ự ệ ệ ọ ộ Công ngh  sinh h c là m t lĩnh v c công ngh  cao d a trên n n t ng khoa

ề ự ố ế ợ ớ ế ị ỹ ậ ằ ạ ọ h c v  s  s ng, k t h p v i quy trình và thi t b  k  thu t nh m t o ra các

ậ ế ủ ệ ố ậ ạ ộ công ngh  khai thác các ho t đ ng s ng c a vi sinh v t, t ự  bào th c v t và

ấ ở ệ ẩ ọ ậ ể ả ộ đ ng v t đ  s n xu t ấ   ả  quy mô công nghi p các s n ph m sinh h c có ch t

ụ ợ ủ ườ ồ ượ l ụ ng cao ph c v  cho l ầ i ích, nhu c u c a con ng ể   ờ i đ ng th i phát tri n

ế ệ ả ộ ườ kinh t ­ xã h i và b o v  môi tr ng [30].

ự ủ ớ ả ể ấ ả Trong t nhiên vai trò c a gi ớ   i t o (Algae) nói chung, nh t là t o bi n v i

ắ ợ ữ ả ạ ỷ ấ ấ ữ ơ vai trò quang h p g n gi cacbonic đã t o ra kho ng 500 t t n ch t h u c  có

ể ử ụ ượ ề ạ ả ọ th   s  d ng đ ấ c (trong đó có nhi u ho t ch t sinh h c quý) và th i ra 90%

ự ủ ể ầ ấ ầ ườ ượ l ng oxy trong b u khí quy n c n cho s  hô h p c a ng ậ   ộ i và đ ng v t.

ề ể ả ặ ờ ệ ề Chính đi u này đã kích thích ngh  nuôi t o bi n ra đ i và đ c bi ệ   ấ t xu t hi n

ổ ế ớ ộ ệ ọ ả Công ngh  sinh h c vi t o v i b  3 n i ti ng là Chlorella,  Scenedesmus  và

ự ề ệ ẩ ẩ ỹ ị Spirulina,  chúng có nhi u giá tr  trong công nghi p th c ph m, m  ph m và

ả ẩ ệ ượ ể ọ ượ d c ph m... Trong 3 nhóm t o trên thì Spirulina  hi n đ c ch n đ  phát

ể ả ấ ơ ư ế ạ tri n s n xu t h n 2 lo i kia do 5  u th  sau:

ệ ả ế ệ ả ệ ầ ả ườ Spirulina ­ Hi u qu  kinh t cao và góp ph n b o v , c i thi n môi tr ng:

ầ ưỡ ữ ả ơ ệ ấ ả không nh ng đ n gi n trong nhu c u d ấ ng ch t mà còn r t hi u qu  trong s ử

ượ ặ ờ ướ ướ ụ d ng năng l ng ánh sáng m t tr i, n ể c (có th  dùng n ể c bi n, n ướ ợ   c l ,

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

3

ề ệ ấ ả ặ ạ ướ n c m n,...)…, t o ra 16,8 t n oxy/năm... Đi u này giúp b o v  môi tr ườ   ng

ệ ứ ể ả khí quy n, gi m hi u  ng nhà kính (green house).

ượ ớ ề ố ị ử ụ ­ Giá tr  s  d ng đã v ỏ t ra kh i ranh gi ự   i truy n th ng là dùng làm th c

ượ ả ẩ ạ ườ ph m. Theo Th c sĩ­ D c sĩ Lê Văn Lăng, gi ng viên Tr ạ ọ ng Đ i h c Y

ượ ồ ưỡ ủ ự ủ D c TpHCM, Spirulina là ngu n dinh d ng quý c a t nhiên. Nó có đ  các

ầ ế ế ả ượ thành ph n thi t y u: protein­ lipid­ glucid cùng kho ng 30 vi l ầ   ng và h u

ầ ế ơ ể ứ ứ ả ẩ ế h t các vitamin c n thi t cho c  th , đáp  ng hoàn h o công th c chu n v ề

ế ưỡ ượ ố ẩ ch  ph m dinh d ng­ vi l ng khoáng­ vitamin do FAO/WHO công b  và là

ệ ẩ ả ưỡ ấ ố ườ ả s n ph m c i thi n suy dinh d ng r t t ẻ t cho tr  em, ng i già, ng ườ ệ   i b nh

ạ ấ ẫ ậ ặ ớ sau   ph u   thu t...   M t   khác,   v i   các   ho t   ch t:   Phycocyanin,   Sulfolipid,

ượ ẽ Spirulan, Betacaroten, các khoáng vi l ắ ng (coban, k m, s t…) và các vitamin

ị ượ ơ ể ệ ườ ầ c n thi ế ả Spirulina còn có giá tr  d t, t o c li u, giúp c  th  tăng c ễ   ng mi n

ố ạ ệ ậ ỗ ợ ể ề ị ị d ch, ch ng l i b nh t t. Có th  dùng t o ả Spirulina h  tr  trong đi u tr  các

ị ự ụ ủ ụ ể ả ệ b nh: viêm gan, suy gan, đ c th y tinh th , suy gi m th  l c, r ng tóc… Song

ộ ố ệ ụ ố song đó, t o ả Spirulina cũng có tác d ng trong phòng ch ng m t s  b nh ung

ư ấ ườ ệ ế ễ ả ố ị ạ th  do các ho t ch t tăng c ng mi n d ch, ch ng oxy hóa, b o v  t bào,

ế ộ ố ộ ọ ườ ch ng đ t bi n gen. Năm 1996­ 1997, m t nhóm nhà khoa h c ng ậ i Nh t đã

ạ ấ ậ ấ ộ ớ ị ặ phân l p và xác đ nh c u trúc m t ho t ch t m i trong Spirulina và đ t tên là

ử ứ ệ ỏ Spirulan (Ca­Sp). Các th  nghi m đã ch ng t ụ  Ca­ Sp có tác d ng kháng virus

HIV type 1 và virus Herpes simplex type 1 [31].

ệ ử ườ ấ ưỡ ­ Tham gia vào vi c x  lý môi tr ệ ng: ngoài vi c cung c p d ng khí oxy,

ả ắ ữ ạ ư ộ ỷ Spirulina  còn có kh  năng g n gi m nh các cation đ c nh  chì, thu  ngân,

ả ỏ ể ử ử ể ấ ướ ả cadimi,... nên chúng có th  dùng đ  x  lý ch t th i l ng, x  lý n c th i [29].

ố ượ ể ể ả ọ ỹ ế ộ ­ Spirulina có th  là đ i t ng chuy n t ậ ấ   i các ti n b  khoa h c k  thu t r t

ệ ệ ạ ọ hi n đ i trong công ngh  sinh h c:

ị ướ ấ ợ ưỡ + Nuôi đ nh h ng thu các ch t có l i cho dinh d ị ệ ng và tr  b nh cho ng ườ   i

ộ ề ế ắ ậ ộ và đ ng v t. Đã có các ti n b  v  nuôi c y ị ệ   ấ  Spirulina g n Iod (phòng tr  b nh

ế ắ ấ ấ ắ ố ố thi u vi ch t iod), g n Selen, g n Germani (ch t ch ng oxy hoá, ch ng lão

ấ ị ư ữ ề ặ ố ớ hoá, phòng ch ng ung th ...)v.v...  Ho c nuôi v i nh ng ti n ch t đ nh h ướ   ng

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

4

ầ ế ự cho sinh kh i  ố Spirulina  giàu acid béo c n thi t, giàu beta­caroten. S  thành

ươ ụ ệ ộ ọ ố công trong t ng lai ph  thu c vào vi c ch n gi ng Spirulina và tìm tòi công

ấ ữ ệ ẽ ẻ ợ ị ngh  phù h p, s  cho nh ng lô/m  sinh kh i ố Spirulina  r t có giá tr  trong y

ượ d c.

ệ ể ể ạ ớ ỹ ậ   ạ +  Spirulina  v i công ngh  chuy n n p gen: Chuy n n p gen là k  thu t

ừ ơ ể ấ ộ ậ phân l p gen t c  th  cho (donor) c y ghép vào b  máy di truy n c a c  th ề ủ ơ ể

ớ ầ ạ ậ ằ ạ ế ừ ơ ể ỹ nh n (receiver) nh m t o ra tính tr ng m i c n thi ậ    c  th  đó. K  thu t t t

ế ượ ở ướ tân ti n này đang đ c nghiên c u v i ứ ớ Spirulina 2 h ng sau:

(cid:0) ề ạ ể ệ ị Chuy n gen ch u trách nhi m di truy n t o phao khí c a ủ Spirulina giúp

ậ ổ ặ ướ ễ ế ố ừ ệ ố vi  sinh v t n i trên m t n c d  dàng. Ta bi t mu n phòng tr b nh s t rét

ệ ế ấ ả ố ệ ỗ Aedes ả ph i di t mu i ệ ỗ Anopheles stopenis, b nh s t xu t huy t ph i di t mu i

ệ ả ỉ ệ ộ aegypti, b nh giun ch  ph i di t mu i ệ   ỗ Culex quinquefasciatus. M t cách hi u

ả ắ ứ ề ệ ệ ấ ọ ậ qu  c t đ t vector truy n b nh này là di ủ   t  u trùng (b  g y, lăng quăng...) c a

ộ ố ứ ữ ệ ậ ặ ấ ấ chúng. Hi n m t s  nghiên c u cho th y có nh ng vi sinh v t, ho c vi n m có

ể ự ệ ượ ả ố ề ệ ậ ổ th  th c hi n đ c đi u này. Tuy v y, vi c ph i s ng trôi n i trên m t n ặ ướ   c

ườ ể ệ ấ ệ ấ ạ ỗ ố (môi tr ng  u trùng các lo i mu i gây b nh sinh s ng) đ  di ỗ   t  u trùng mu i

ặ ế ủ ể ể ậ ậ ạ l i là đi m không có ho c y u kém c a các vi sinh v t này. Do v y có th  tách

ề ạ ổ gen di truy n t o phao khí n i trên m t n ặ ướ ủ Spirulina ghép vào vi sinh c c a

ữ ể ặ ạ ố ệ ấ ỗ ậ v t có ích trên, t o ra nh ng đ c đi m mong mu n di t  u trùng mu i gây

ệ b nh [1].

(cid:0) ấ ẻ ể ạ ạ ọ ể Chuy n n p gen t o ch t d o sinh h c cho Spirulina: có th  ghép vào

ạ ở Spirulina  gen t o ch t ấ polyhydroxyl butylat  (P.H.B), gen này có ẩ    vi khu n

ố ể ặ ớ ể ạ Aleutroplus,  đ  t o ra gi ng ố   Spirulina  m i có đ c tính phát tri n sinh kh i

ồ ờ ớ ượ ấ ợ ứ nhanh, đ ng th i ch a P.H.B v i hàm l ng thích h p. Trích ly ch t P.H.B đ ể

ự ẻ ấ ẻ ự ế ấ ớ ả s n xu t nh a thay th  nh a d o (nh ư polystyrene) và ch t d o m i này d  b ễ ị

ễ ỷ ườ phân hu  không làm ô nhi m môi tr ng v.v... [22].

ươ ể ả ấ ố ớ ọ ­ Spirulina t ạ   ng đ i thích nghi v i m i quy mô s n xu t: có th  thu ho ch

ở ỏ ộ ề ệ ừ ự t  t ặ  nhiên ho c nuôi quy mô nh  (h  gia đình, làng xã), trong đi u ki n bán

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

5

ậ ơ ớ ỹ ỷ ả ư ả ồ ở ự t nhiên v i k  thu t đ n gi n nh  nuôi tr ng thu  s n, và nuôi quy mô

ệ công nghi p [11].

ạ ọ 1.1.2. Phân lo i h c

ề ộ ọ Mang nhi u tên g i khác nhau nh ư Spirulina, Arthrospira và là m t ch  đ ủ ề

ề ừ ướ ả ế ấ ả ượ ượ đ ậ c th o lu n nhi u t tr c đ n nay, nh t là khi cái tên “t o” đ ắ   c nh c

ệ ạ ầ ầ ầ ọ ượ ế ế đ n   l n   đ u   tiên.   Năm   1852,   vi c   phân   lo i   h c   đ u   tiên   đ c   vi ở   t   b i

ớ ự ấ ư Stizenberger. Ông đ a ra tên loài m i là ứ   Arthrospira  d a vào c u trúc ch a

ứ ữ ẳ ắ ạ ị ủ   vách ngăn, đa bào, d ng xo n. Gomont đã kh ng đ nh nh ng nghiên c u c a

ổ ồ ờ Stizenberger vào năm 1892, đ ng th i Gomont b  sung thêm loài không có vách

ư ậ ượ ngăn là Spirulina và loài có vách ngăn là Arthrospira. Nh  v y, tên đ c công

ậ ạ ộ ư ữ ả nh n là ứ   Arthrospira, nh ng trong nh ng ho t đ ng kh o sát và nghiên c u

ượ ượ ử ụ Arthrospira đ ọ c g i là Spirulina, do đó tên Spirulina đ ổ ế   c s  d ng ph  bi n

ế cho đ n nay thay cho tên Arthrospira.

ể ặ 1.1.3. Đ c đi m sinh h c c a ọ ủ Spirulina

ộ Loài Spirulina (Arthrospira) platensis thu c[2]:

Chi        : Spirulina (Arthrospira)

ọ Oscillatoriceae H         :

ộ Oscillatoriales B         :

ớ Cyanophyceae L p      :

Ngành  : Cyanophyta ả Hình 1.1: T o Spirullina platensis

ể ặ 1.1.3.1. Đ c đi m hình thái

ấ ừ ế ể Tên “Spirulina” xu t phát t ti ng Latinh “ helix” ho c “ặ ệ   spiral” bi u hi n

ắ ủ ạ ợ ố ả ộ hình d ng xo n c a nó. ạ Spirulina là t o đa bào, d ng s i, s ng c ng sinh, các

ượ ệ ở ắ ạ ợ ế t bào đ c phân bi t b i vách ngăn, d ng s i xo n hình lò xo không phân

ắ ớ ườ ề ắ ấ ố ả   nhánh, s  vòng xo n l n nh t là 6­ 8 vòng đ u nhau. Đ ng kính xo n kho ng

ướ ắ ể ạ ề 35­ 50(cid:0) m, b c xo n là 60 (cid:0) m, chi u dài s i t o có th  đ t 250 ợ ả (cid:0) m. Nhi uề

ườ ướ ớ ơ ợ Spirulina tr ng h p ợ Spirulina có kích th c l n h n. Các vách ngang chia s i

ề ế ẽ ế ầ ằ ớ thành  nhi u  t bào  riêng  r ợ ả     liên  k t  v i   nhau  b ng  c u  liên  bào.   S i   t o

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

6

ể ả ộ ự ậ ể ộ ượ Spirulina có kh  năng chuy n đ ng và t v n đ ng theo ki u tr ụ   t quanh tr c

ủ ợ c a s i [13].

ấ ạ ể ặ 1.1.3.2. Đ c đi m c u t o

ế ế ậ ạ ấ ố ớ T  bào Spirulina có c u trúc gi ng v i sinh v t Prokaryote thi u các h t liên

ế ượ ộ ế ớ k t v i màng. Thu c gram âm, thành t ề ớ  bào nhi u l p và đ ở   ọ c bao b c b i

ầ ế ứ màng polysaccharide nh y. Thành t bào Spirulina không ch a celulose mà h ệ

ườ ể tiêu hóa con ng i không phân c t đ ắ ượ Spirulina có t c. ỷ ệ  l chuy n hóa quang

ự ậ ố ư ậ ủ ạ ả ớ ỉ ợ h p kho ng 10% so v i ch  3% c a các th c v t s ng trên c n nh  đ u nành.

ư ế ể ỉ T  bào t o ả Spirulina ch a có nhân đi n hình, vùng nhân ch  là vùng giàu axit

ư ấ ọ ố nucleic ch a có màng nhân bao b c, phân b  trong nguyên sinh ch t. Thành t ế

ứ ề ấ ứ   ớ bào  Spirulina  có   c u   trúc   nhi u   l p,   không   ch a   celulose   mà   ch a

ế ằ ạ mucopolyme, pectin và các lo i polysacharid khác. Màng t bào n m sát ngay

ế ố ớ ợ ạ ộ ướ d i thành t bào và n i v i màng quang h p thylakoid t ể   i m t vài đi m.

ụ ạ ỉ ứ ằ ả ợ Spirulina không có l c l p mà ch  ch a thylakoid quang h p n m r i rác trong

ạ ấ nguyên sinh ch t. Màng thylakoid bao quanh các h t polyphosphat có đ ườ   ng

ườ ở ế ắ ố kính   0,5­   1μ  th ằ ng   n m trung   tâm   t bào.   S c   t ợ   quang   h p   chính   là

ạ ế Spirulina phycocyanin,   bên   c nh   đó   còn   có   chlorophyll   a.   Ngoài   ra,   t bào

ự ứ ứ ề ỉ ỉ không có không bào th c, ch  có không bào ch a khí làm ch c năng đi u ch nh

ế ệ ọ ỉ ọ t  tr ng t ấ  bào. Không bào khí có vai trò r t quan tr ng trong vi c làm cho

ặ ướ ổ Spirulina n i lên m t n c [10].

ả ả ộ ộ ế Spirullina là m t chi t o thu c ngành t o lam, t bào Spirulina không có ty

ể ạ ướ ộ ấ ế ẫ th  và m ng l i n i ch t, tuy nhiên t ớ ệ ố ắ    bào v n có ribosome v i h  s  l ng

ộ ố ư ạ ể 70S   và   m t   s th   vùi   nh   h t   polyphotphat,   glycogen,   phycocyanin,

ạ cacboxysome và h t mesosome [10].

1 đ nế

L 3 ợ

ế ướ ừ ớ Thành t bào d ồ  hi n lên g m 4 l p: t l p L

2 là m t peptidoglycan

ạ ớ L 4 ộ ể ệ ử ệ i kính hi n vi đi n t L L 2 1 ứ ậ ệ 4 (L1, L2, L3, L4). L1 và L3 ch a v t li u d ng s i. L l p Lớ

4  đ

ố ẩ ượ ắ ọ ủ ế ề ạ gi ng nh ư ở ế  t bào vi khu n. L ụ   c s p x p ch y theo chi u d c c a tr c

s i ợ Spirulina [4].

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ắ ế bào Spirulina

Hình 1.2. Lát c t t platensis

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

7

ấ ộ ồ   Hình 1.2. cũng cho th y m t vách ngăn đang hình thành, vách ngăn này g m

4

L L

3

2

1

L L Màng sinh ch tấ

L

L

L 2

1

ữ ư ẹ ể ớ ba l p: L2 k p gi a hai L1, có th  hình dung nh  hình 1.3.

1 ắ ế ậ

1 và L3 có ch c năng v n chuy n đi n t

2 và L4 t pậ

ế ứ ể bào Spirulina  ệ ử ớ L p Lớ , do đó hai l p L

Hình 1.3. Mô hình s p x p vách t platensis ệ ử ỗ ớ ừ ộ ủ ủ  đó. Đ  dày c a m i l p t trung các đi n t ộ  10­15nm, nên đ  dày c a toàn b ộ

ế ả ớ ằ ộ thành t bào là kho ng 40­ 60nm. Các l p L ớ   1, L3, L4 có đ  dày b ng nhau, l p

ớ ơ L1 l n h n [2].

ể ặ 1.1.3.3. Đ c đi m sinh thái

ố ộ ấ ả ướ Spirulina là chi t o lam phân b  r ng trong đ t, n ọ c ng t, n ướ ợ ướ   , n c c l

ố ướ ặ ả ộ m n và su i n c nóng. Đây là m t trong kho ng 2500 loài cyanophyta c ổ

ấ ự ưỡ ấ ầ ả ả ơ ợ ổ ế nh t, t d ng đ n gi n, có kh  năng t ng h p các ch t c n thi ơ ể   t cho c  th ,

ạ ử ứ ạ ự ế ố ị ể ả k  c  các đ i phân t ể  ph c t p đ  xây d ng t ả  bào và có kh  năng c  đ nh

ể ố ấ ố ạ đ m r t cao, chúng không th  s ng hoàn toàn trong t i…

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

8

ưở ị ả ưở Trong quá trình sinh tr ng và phát tri n t o ể ả Spirulina ch u  nh h ủ   ng c a

ế ố ườ ế ố ư ệ ộ các y u t môi tr ữ ng. Nh ng y u t nh  ánh sáng, nhi t đ , pH và thành

ầ ưỡ ỉ ả ưở ế ả ấ ợ ph n dinh d ng không ch   nh h ố   ng đ n quang h p và s n xu t sinh kh i

ả ưở ớ ạ ộ ủ ế ể ế t bào mà còn  nh h ng t i các ho t đ ng chuy n hóa c a t bào.

ưở ủ Ả a)  nh h ng c a ánh sáng

ố ấ ả ọ ưở ợ ủ ế Ánh sáng là nhân t quan tr ng nh t  nh h ng đ n quang h p c a các sinh

ấ ề ả ả ưở ậ v t. Do b n ch t ti n nhân c a ủ Spirulina nên ánh sáng không  nh h ề   ng nhi u

ể ư ề ố ớ t i quá trình phát tri n. Tuy nhiên, ả   Spirulina  cũng gi ng nh  nhi u loài t o

ả ụ ộ khác có kh  năng quang t ự ưỡ  d ồ   ng và ph  thu c vào ánh sáng vì đây là ngu n

ượ năng l ng chính [28].

ứ ứ ế ề ệ ầ ủ Spirulina H u h t, các nghiên c u trong phòng thí nghi m v  đáp  ng c a

ượ ự ệ ướ ề ệ ể ố ớ đ i v i ánh sáng là đ c th c hi n d i đi u ki n phát tri n quang t ự ưỡ   ng d

ườ ư ộ ồ ệ ử ụ ằ b ng vi c s  d ng môi tr ng khoáng và bicarbonate nh  m t ngu n carbon.

ấ ự ứ ừ ể T  các nghiên c u đó cho th y s  phát tri n c a ở ủ  Spirulina tr  nên bão hòa ở

­2  s­1  kho ng b ng 10­ 15% l ằ

ộ ả ượ ườ c ng đ  ánh sáng 1µmol m ặ   ng ánh sáng m t

ể ệ ề ộ ị tr i ờ ở ướ  b c sóng 400­ 700nm, giá tr  này tùy thu c vào đi u ki n phát tri n và

ố ươ ữ ố ườ m i t ng quang gi a chlorophyll và sinh kh i [28]. Ngoài ra, c ế   ộ ng đ  chi u

ả ưở ế ượ ấ ế ả sáng còn  nh h ng đ n các hàm l ng các ch t bên trong t bào t o. M t s ộ ố

ứ ằ ị ườ ế ộ ượ ậ nghiên c u đã nh n đ nh r ng khi c ng đ  chi u sáng tăng thì hàm l ủ   ng c a

ả acid béo (PUFA) gi m [26].

ự ủ ộ Theo Seshadri & Thomas (1979), s  tác đ ng c a ánh sáng t ớ Spirulina là i

ế ố ờ ườ ế ộ ở b i hai y u t chính đó là th i gian và c ng đ  chi u sáng. Quá trình nuôi

ờ ườ ộ ố ả ả ấ c y ngoài tr i thì c ng đ  ánh sáng t i h o cho Spirulina trong kho ng 20­

ề ự ườ ộ ố ư 30klux. V  th c hành nuôi c y ấ Spirulina thì c ng đ  ánh sáng t i  u là 25­

ở ề ầ ấ ả ạ ỉ 30klux, ợ  kho ng này ho t tính quang h p cao nh t, c n đi u ch nh đ t đ ạ ượ   c

ườ ế ấ ộ ườ ả kho ng c ng đ  chi u sáng này trong nuôi c y [11]. Ngoài ra, c ộ ng đ  ánh

ủ ả ụ ấ ộ ườ ộ ậ ộ sáng còn ph  thu c vào m t đ  nuôi c y c a t o, vì khi c ng đ  ánh sáng

ậ ộ ả ớ ỗ ợ ả ậ ượ ườ ẫ ộ cao mà m t đ  t o l n thì m i s i t o v n nh n đ c c ỏ   ng đ  ánh sáng nh .

ề ạ ả ườ ộ ợ ở ả ổ Nhi u lo i vi t o có c ng đ  quang h p bão hoà kho ng 33% t ng l ượ   ng

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

9

ề ệ ậ ộ ườ ộ ườ c ng đ  ánh sáng. Vì v y trong đi u ki n ánh sáng có c ờ   ng đ  cao và th i

ế ườ ệ ượ ệ ấ ế gian chi u sáng dài, ng ấ i ta th y xu t hi n hi n t ứ ng quang  c ch  có th ể

ế ể ấ ả ặ ả ồ làm t o ch t ho c làm gi m đáng k  năng su t nuôi tr ng [1].

ế ờ ấ   Theo Charenkova C.A (1977) thì th i gian chi u sáng càng dài thì năng su t

ấ ả ế ạ ấ ụ   t o  ả Spirulina  càng cao. Năng su t t o đ t cao nh t khi chi u sáng liên t c.

ỳ Nh  v y t o ư ậ ả Spirulina không có chu k  quang [1].

ưở ệ ộ Ả b)  nh h ủ ng c a nhi t đ

ượ ố ườ ấ Trong khi ánh sáng đ c xem là nhân t môi tr ọ ng quan tr ng nh t cho

ợ ủ ậ ệ ộ ố ơ ả ự ố ấ quang h p c a vi sinh v t thì nhi t đ  là nhân t ủ    c  b n nh t cho s  s ng c a

ệ ộ ả ưở ế ấ ả ạ ộ ủ ậ ố ậ sinh v t. Nhi t đ   nh h ng đ n t t c  ho t đ ng s ng c a vi sinh v t nh ư

ầ ổ ưỡ ư ặ ấ quá trình trao đ i ch t, thành ph n dinh d ng cũng nh  các đ c tính sinh lý

ệ ộ ườ ế ố ữ ộ ạ khác. Nhi t đ  môi tr ng luôn là m t trong nh ng y u t ả ả    nh y c m  nh

ấ ỳ ế ậ ệ ộ ườ ế ố ầ ưở h ng đ n b t k  sinh v t nào. Nhi t đ  môi tr ng nuôi là y u t c n đáp

ứ ấ ễ ị ụ ề ệ ố ộ ở ứ   ng liên t c, vì r t d  b  chi ph i và tác đ ng b i đi u ki n xung quanh, m c

ậ ờ ệ ộ ữ ộ ế ộ đ  và th i gian chi u sáng. Do v y nhi t đ  là m t trong nh ng y u t ế ố ườ    th ng

ượ ả ồ xuyên đ ệ c theo dõi trong công ngh  nuôi tr ng vi t o [28].

ể ở ệ ộ ể ả Spirulina phát tri n nhi ạ   t đ  khá cao, chúng có kh  năng phát tri n m nh

0C. Nhi

ở ệ ộ ệ ộ ự ậ ả  kho ng nhi t đ  32­ 40 t đ  c c thu n cho nuôi c y ấ  Spirulina là 35­

0C  Spirulina  phát tri n r t ch m,

Ở ệ ộ ướ ể ấ ậ ở ệ ộ 380C. t đ  d nhi i 25 nhi t đ  trên

ế ấ ẽ ậ ả ự ườ 380C t o này s  ch t r t nhanh [21]. Tuy v y, trong t nhiên ng i ta phát

0C.

ở ữ ố ướ ế hi n ệ Spirulina nh ng su i n c nóng đ n 69

ệ ộ ả ưở ủ ả ế ầ Ngoài ra, nhi t đ  còn  nh h ng đ n thành ph n sinh hóa c a t o. Theo

0C không  nh h

ấ ằ ứ ộ ở ệ ộ ả ưở m t nghiên c u đã cho th y r ng: nhi t đ  35 ấ ng x u lên

ư ấ ố ạ ả ưở ự ả ấ ả s n xu t sinh kh i nh ng l i  nh h ng tích c c lên s n xu t protein, lipid và

ể ở ủ ề ẽ ệ ộ phenolic. Nhi u ch ng khác nhau s  phát tri n ả  các kho ng nhi t đ  khác

nhau [28].

ệ ữ ộ ố ệ ộ Có m t m i liên h  gi a nhi ấ ả   t đ  và ánh sáng trong quá trình nuôi c y t o.

ặ ố ậ ủ ư ề ấ ố ộ ố Gi ng nh  hai m t đ i l p c a m t quá trình th ng nh t, chúng đ u đóng vai

ế ế ấ ọ ị trò   quan   tr ng   quy t   đ nh   đ n   năng   su t   và   sinh   kh i   c a ố ủ Spirulina.   Sinh

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

10

ưở ấ ớ ủ ả ộ ườ ạ ế ờ ộ tr ng c a t o đ t cao nh t v i m t c ng đ  và th i gian chi u sáng thích

ế ộ ộ ố ổ ị ợ h p, kèm theo nó là m t ch  đ  nhi ệ ươ t t ng đ i  n đ nh.

ưở Ả c)  nh h ủ ng c a pH

ườ ộ ố ọ pH môi tr ng là m t trong các nhân t quan tr ng trong nuôi c y ấ Spirulina.

ố ư ể ủ ự ư ề ề pH t ế ớ   i  u cho s  phát tri n c a chi này là ki m và ki m cao. Đây là  u th  l n

ả ở ị ễ giúp Spirulina ít b  lây nhi m b i các t o khác [14].

ế ố ộ ạ ữ ổ Tuy nhiên, pH là y u t n i t i luôn luôn thay đ i, không nh ng do ch  đ ế ộ

ế ệ ộ ượ ưỡ ạ chi u sáng, nhi t đ  hàm l ấ ng các ch t dinh d ng t o nên mà còn do tác

ượ ạ ủ ưở ể ả ủ ầ ộ đ ng ng ạ i c a chính tr ng thái sinh tr c l ả   ng c a qu n th  t o. Khi t o

ể ạ ườ ế ố ổ ở ị phát tri n càng m nh, pH môi tr ng b  thay đ i và tr  thành y u t kìm hãm

ưở ể ườ ự cho s  sinh tr ng và phát tri n. Do đó, pH môi tr ấ   ng quá cao hay quá th p

ậ ưở ủ ả ề đ u làm ch m quá trình sinh tr ng c a t o [20].

ự ữ ễ ầ ướ ườ Theo Tr n Văn T a và Nguy n H u Th c (1993) thì pH môi tr ng t ừ

ố ư ưở ể Ở 8,5­ 9 là pH t i  u cho t o ả Spirulina  sinh tr ng và phát tri n. pH này,

ơ ượ ả ấ ồ ồ ở ngu n cacbon vô c  đ ề c t o đ ng hóa nhi u nh t. Tuy nhiên pH= 10­ 11

ứ ư ể ậ ấ ẫ ả ộ Spirulina v n có kh  năng phát tri n nh ng r t ch m. M t nghiên c u đã ch ỉ

ằ ặ ườ ư ề ra r ng m c dù ả ố Spirulina là loài t o s ng trong môi tr ng ki m nh ng giá tr ị

ạ ườ ấ pH > 10,3 là có h i cho môi tr ng nuôi c y [6].

ậ ượ ế ố ầ ả ị ỉ Vì v y pH đ c coi là y u t ch  th , ph n ánh các thành ph n nuôi d ưỡ   ng

ấ ườ ưỡ ủ ế ả ồ cung c p cho môi tr ng nuôi d ng t o, ch  y u là ngu n bicarbonat và khí

CO2 hoà tan [11].

ưở ủ ầ ưỡ Ả d)  nh h ng c a thành ph n dinh d ng

ườ ự ế ườ ể ố Spirulina có th  s ng trong môi tr ng t nhiên đ n các môi tr ng nhân

ử ấ ầ ặ ạ ằ ế ổ ạ t o ho c n a nhân t o b ng b  sung các ch t khoáng c n thi ồ   t vào ngu n

ướ ướ ố ướ ầ ướ ự n c   t nhiên:   n ể c   bi n,   n c   su i   khoáng,   n ế   c   khoáng   ng m,   gi ng

khoan...

ưỡ ả ồ ố ượ ầ Thành ph n dinh d ng bao g m c  nguyên t đa l ng (C, N, P, K, S, Mg,

ố ượ Na, Cl, Ca và Fe) và nguyên t vi l ấ ả ề ả   ng (Zn, Cu, Ni, Co,W). T t c  đi u  nh

ế ự ưở ủ ả ố ượ ưở h ng đ n s  sinh tr ng c a t o. Trong đó, các nguyên t vi l ng là thành

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

11

ạ ộ ủ ệ ề ầ ắ ộ ph n b t bu c hay tác nhân kích thích ho t đ ng c a nhi u h  enzyme, có tác

ự ủ ả ẩ ổ ợ ụ d ng thúc đ y sinh t ng h p chlorophyll và làm gi m s  phân h y chlorophyll

ộ ề ữ ứ ủ ữ ế ệ ờ nh  làm tăng đ  b n v ng c a ph c h  liên k t gi a chlorophyll và protein.

ề ố ượ ả ổ ợ Ngoài ra, nhi u nguyên t vi l ng còn làm tăng kh  năng t ng h p carotenoid

ố ượ ế ưở [14]. Các nguyên t vi l ậ ự ầ ng th t s  c n thi t cho quá trình sinh tr ủ   ng c a

ượ ủ ấ ả t o, tuy nhiên hàm l ng c a chúng trong n ướ ự c t ấ  nhiên là r t th p, có th ể

ủ ầ ấ ưở ủ ả ệ ổ không cung c p đ  cho nhu c u sinh tr ng c a t o do đó vi c b  sung vi

ườ ế ứ ầ ấ ế ấ ả ượ l ng vào môi tr ng nuôi c y là h t s c c n thi t. Trong nuôi c y t o, vi

ườ ượ ổ ộ ượ ớ ấ ỏ ượ ượ ượ l ng th ng đ c b  sung v i m t l ng r t nh  vì khi hàm l ng v t quá

ưỡ ị ự ủ ả ả ộ ế ng ng ch u đ ng c a vi t o, chúng có kh  năng gây đ c cho t bào [20].

ặ ả ể 1.1.4.  Đ c đi m sinh s n

ứ ả ả ưỡ ả Spirulina có hai hình th c sinh s n đó là sinh s n sinh d ng và sinh s n vô

ứ ả ưỡ ượ ự ừ ệ ằ tính. Hình th c sinh s n sinh d ng đ c th c hi n b ng cách gãy t ng khúc

ừ ộ ợ ả ẹ ả ọ ủ ợ ả c a s i t o, khúc gãy g i là khúc t n. T  m t s i t o m , hình thành nên

ữ ạ ồ ế ệ ự nh ng đo n Necridia (g m các t bào chuyên bi ả t cho s  sinh s n). Trong các

ở ờ ạ ự ặ Necridia hình thành các đĩa lõm hai m t và s  tách r i t o các hormogonia

ắ ạ ị ự ể ầ ầ ầ ở ự b i s  chia c t t ầ   i v  trí các đĩa này. Trong s  phát tri n, d n d n ph n đ u

ư ả ầ ở ế ẫ ắ g n tiêu gi m, 2 đ u hormogonia tr  nên tròn nh ng vách t ề    bào v n có chi u

ể ổ ưở dày không đ i. Các hormogonia phát tri n, tr ả   ng thành và chu kì sinh s n

ậ ạ ờ ủ ả ể ạ ẫ ộ ượ ậ đ c l p đi l p l i m t cách ng u nhiên, t o nên vòng đ i c a t o. Ki u sinh

ườ ặ ở ợ ả ỗ ế ạ ế ố ả s n này th ng g p các s i t o có d ng chu i t bào x p n i nhau. Trong

ắ ố ạ ờ ườ th i kì sinh s n t o ả ả Spirulina nh t màu ít s c t ơ  xanh h n bình th ng [5, 13].

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ờ ủ ả

Hình 1.4. Vòng đ i c a t o  Spirulina

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

12

ộ ố ề ệ ố ả Trong m t s  đi u ki n s ng không thu n l ậ ợ Spirulina cũng có kh  năng i,

ử ố ứ ả ẩ ử ả ạ t o bào t gi ng vi khu n, đó là hình th c sinh s n vô tính. Bào t ứ    t o có ch a

ề ưỡ ở ạ ự ữ ượ ộ ớ ở ọ ấ nhi u ch t dinh d ng d ng d  tr và đ c bao b c b i m t l p dày, khi

ậ ợ ệ ề ẽ ạ ể ợ ớ ỳ ặ g p đi u ki n thu n l ủ   i, chúng s  t o thành s i m i. Chu k  phát tri n c a

ế ệ ủ ệ ấ ắ ờ t o ả Spirulina r t ng n, nuôi trong phòng thí nghi m thì th i gian th  h  c a nó

ỉ ờ ở ề ệ ự ả ch  kéo dài trong 24 gi đi u ki n t , nhiên là kho ng 3­ 5 ngày [7].

ầ ưỡ ủ ả Spirulina 1.1.4. Thành ph n dinh d ng c a t o

ượ ấ ạ ộ ­ Hàm l ng protein trong ự   Spirulina thu c vào lo i cao nh t trong các th c

ệ ẩ ọ ượ ầ ơ ị ph m hi n nay 60­ 70% tr ng l ậ   ng khô, cao h n trong th t bò 3 l n, trong đ u

ứ ứ ả ươ t ng 2 l n. ầ  C  1kg t o xo n ắ Spirulina ch a 55mg vitamin B1, 40mg vitamin

B2, 3mg vitamin B6, 2mg vitamin B12, 113mg vitamin PP, 190mg vitamin E,

ả 4.000mg caroten trong đó β­Caroten kho ng 1700mg (tăng thêm 1000% so v i ớ

ầ ớ ấ ả ố cà r t), 0,5mg acid folic, inosit kho ng 500­ 1.000mg. Ph n l n ch t béo trong

Spirulina  là acid béo không no, trong đó acid linoleic 13.784mg/kg,  γ­linoleic

ự ề ấ ẩ ự ế 11.980mg/kg. Đây là đi u hi m th y trong các th c ph m t nhiên khác. Hàm

ề ể ệ ấ ồ ổ ườ ượ l ng khoáng ch t có th  thay đ i theo đi u ki n nuôi tr ng, thông th ắ   ng s t

ớ ị là   580­   646mg/kg   (tăng   thêm   5.000%   so   v i   rau   chân   v t),   mangan   là   23­

25mg/kg, Magie là 2.915­ 3.81mg/kg, selen là 0,4mg/kg, canxi, kali, phospho

ặ ả ơ ượ ề đ u kho ng là 1.000­ 3.000mg/kg ho c cao h n (hàm l ơ ữ   ng canxi tăng h n s a

ượ ữ ệ ả 500%). Hàm l ng cacbonhydrat kho ng 16,5%, hi n nay đã có nh ng thông

ế ể ế ữ tin dùng glucose chi t xu t t ứ   ấ ừ ả Spirulina  đ  ti n hành nh ng nghiên c u t o

ố ch ng ung th ư [34, 35].

ứ ầ ế ­   T o  ả Spirulina  có   ch a   phong   phú   các   acid   amin   c n   thi ư t   nh   lysin,

ấ ọ ẻ ặ ệ ẻ ữ ẹ ế threonin... r t quan tr ng cho tr đ c bi t là tr thi u s a m . Hàm l ượ   ng

ấ ố ượ khoáng ch t và các nguyên t vi l ệ   ể ng phong phú có th  phòng tránh b nh

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

13

ế ế ưỡ ệ ả ổ ộ ồ thi u máu do thi u dinh d ng m t cách hi u qu  và cũng là ngu n b  sung

ưỡ ấ ố ẻ ườ dinh d ng r t t t cho tr  l i ăn [34].

ứ ạ ấ ố ề ­ Trong t o ả Spirulina có ch a nhi u lo i ch t ch ng lão hóa nh ư β­caroten,

ạ ỏ ố ự ữ ả vitamin E, acid γ­linoleic. Nh ng ch t này có kh  năng lo i b  các g c t ấ do

ủ ế ụ ự ậ ố thông qua tác d ng ch ng ôxi hóa, làm ch m s  lão hóa c a t ờ   ồ  bào, đ ng th i

ừ ễ ấ ụ ừ ụ ề ả ắ s t, canxi có nhi u trong t o v a d  h p th  v a có tác d ng phòng và h  tr ỗ ợ

ề ệ ị ườ ố ươ ư đi u tr  các b nh th ng g p ặ ở ườ  ng ế i già nh  thi u máu, x p x ng...[34].

ỗ ợ ể ị ệ ề ­  Có th  dùng t o ả Spirulina  h  tr trong đi u tr  b nh viêm gan, suy gan,

ể ệ ỏ ị ườ ệ b nh nhân b  cholesterol máu cao và viêm da lan t a, b nh ti u đ ng, loét d ạ

ụ ủ ụ ệ ể ế ả ặ dày tá tràng và suy y u ho c viêm t y, b nh đ c th y tinh th  và suy gi m th ị

ụ ệ ừ ề ằ ớ ự l c,   b nh  r ng   tóc. V i   li u   dùng  v a   ph i, ả Spirulina  làm  cân   b ng   dinh

ấ ộ ề ổ ợ ưỡ d ng, t ng h p các ch t n i sinh, tăng hormon và đi u hòa sinh lý [34].

ả ạ ấ ộ ườ ­ T o tiêu di ệ ượ Candida albicans, m t lo i n m th t đ c ng kí sinh trong

ộ ủ ệ ạ ượ ườ đ ng  ru t  c a  n n nhân AIDS.  Hi n  nay Spirulina  còn  đ ứ   c  nghiên c u

ặ ự ấ ủ ể invitro, đ  ngăn ch n s  t n công c a virus HIV. Ngoài ra, t o ả Spirulina  có

ữ ụ ượ ứ ọ nh ng tác d ng đã và đang đ c các nhà khoa h c nghiên c u [32, 33, 34].

ứ ồ 1.2. Tình hình nghiên c u và nuôi tr ng t o ả Spirulina

ế ớ ứ ồ 1.2.1. Tình hình nghiên c u và nuôi tr ng t o ả Spirulina trên th  gi i

ườ ứ ạ Ng ắ ầ i ta b t đ u bi ủ   ế ế ả Spirulina  qua lo i th c ăn Tecuitlatl c a t đ n t o

ườ ủ ộ ộ ộ ng i dân Aztec (Mêhicô) và bánh Dihé c a b  t c Kanembu (C ng hòa Chad

ế ớ ắ ệ ệ ắ và Niger). Vi c phát hi n và phát tri n t o ể ả Spirulina ra kh p th  gi ề   i g n li n

ỹ ủ ử ế ớ ị v i l ch s  tìm ra châu M  c a Christophe Colomb năm 1492. Mãi đ n năm

ườ ố ỉ ị 1960, khi Leonard và Comperé (ng i B ) phân tích và công b  giá tr  dinh

ủ ứ ượ ưỡ d ng c a Tecuitlatl và Dihé ch a hàm l ng protein cao thì Spirulina  đ cượ

ớ ư ề ọ ơ ộ gi ệ   i khoa h c quan tâm nhi u h n. Năm 1963, Giáo s  Clement thu c Vi n

ứ ầ ỏ ườ ầ ứ nghiên c u d u h a Pháp là ng i đ u tiên nghiên c u nuôi t o ả Spirulina  ở

ứ ệ ượ quy mô công nghi p thành công. Năm 1967, nghiên c u này đã đ ể c tri n khai

ở ượ ồ ở ạ t i Công ty Sosa Texcoco Mêhicô, Spirulina  đã đ c nuôi tr ng quy mô

ố ướ ạ ớ l n trên su i n ệ   ế c khoáng giàu bicacbonat. Ti p sau đó, hàng lo t xí nghi p

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

14

ệ ở ỹ Ấ ấ ậ ả ộ ả s n xu t t o ấ ả Spirulina đã xu t hi n M ,  n Đ , Nh t B n, Thái Lan, Hàn

ố ố Qu c, Trung Qu c,…[11].

ể ố ề ầ ấ ị Nhu c u v  các ch t có giá tr  cao trong t o ả Spirulina dùng đ  làm thu c và

ự ứ ệ ề ễ ẩ ứ th c ph m ch c năng ngày càng tăng. Vi n Nghiên c u truy n nhi m virus,

ườ ố ầ tr ng Y khoa Harvard, Earthrise Farms (California) g n đây công b  nghiên

ọ ề ế ự ủ ứ ủ ả ứ c u c a h  v  kh  năng  c ch  s  nhân lên c a virus HIV­ 1 trong dòng t ế

ủ ướ ế ộ ườ ử ụ bào   T   c a   n c   chi ế ừ Spirulina.   N u   m t   ng t   t ả   i   s   d ng   2­   3g   t o

ườ ứ ả ỏ ự ả ẽ Spirulina s  giúp tăng c ng s c kh e và kh  năng t ệ ủ ơ ể  b o v  c a c  th  [27].

ả ị ố ể ỉ ấ T o lam Spirulina platensis  có th  là ch  th  t ộ t nh t cho m t vài lo i n ạ ướ   c

ạ ặ ả ướ ạ ỏ th i. ả Spirulina có kh  năng lo i b  kim lo i n ng cadimi trong n ả ấ   c th i r t

ư ệ ạ ủ ộ ấ ụ ụ ấ ố t ấ ấ t, do đ  h p th  cũng nh  hi u su t h p th  kim lo i c a nó r t cao [29].

ướ ứ ượ ở ệ Ngoài các h ng nghiên c u đã đ ỉ c ch  ra ề    trên, hi n nay đã có nhi u

ề ể ả ố ệ công b  thông báo v  kh  năng chuy n gen ụ   ở ả Spirulina b ng vi c áp d ng ằ t o

ệ ậ ổ ợ ượ ệ ở ự ậ ả ỹ công ngh  gen, k  thu t DNA tái t h p đang đ c th c hi n Nh t B n và

ộ ố ướ ụ ữ ủ ạ ằ ố m t s  n c, nh m m c đích t o ra nh ng ch ng gi ng Spirulina  có nh ngữ

ố ị ướ ứ ụ ư ườ ả ặ đ c tính mong mu n cho đ nh h ng  ng d ng nh  tăng c ổ   ng kh  năng t ng

ọ ễ ấ ẻ ủ ạ ặ ợ h p acid γ­ linolenic ho c là t o ch t d o sinh h c d  phân h y…[22].

ứ ệ ề ử ụ Vi c   s   d ng  t o ả Spirulina  platensis  trong   các   nghiên  c u  v   vũ  tr ụ     là

ể ọ ưở ề ự ự ấ ướ h ng có tri n v ng. Ý t ệ ng v  vi h  sinh thái t cung t c p “MELISSA”

ế (Micro Ecological Life Support System Alternative) cho các chuy n du hành vũ

2, phân, n

ụ ử ụ ể ướ ể ướ tr  s  d ng t o ả Spirulina platensis đ  chuy n n ả c th i, CO ể   c ti u

2O s ch và O

2 cung c p l

ố ả ưỡ ạ ấ ạ ườ thành sinh kh i t o dinh d ng, H i cho ng i đang

ệ ở ạ ụ ử ơ ỳ ượ đ c NASA (C  quan hàng không và vũ tr  Hoa K ) th  nghi m d ng pilot

[24].

ứ ồ 1.2.2. Tình hình nghiên c u và nuôi tr ng t o ả Spirulina ở ệ  Vi t Nam

ượ ộ ừ ậ ở Ở ệ  Vi t Nam, t o ả Spirulina đ c nh p n i t Pháp năm 1972 và tr  thành

ứ ạ ệ ố ượ đ i t ng nghiên c u sinh lý, sinh hóa, t ệ   ậ ọ i Vi n Sinh v t h c (nay là Vi n

ư ữ ệ ễ ọ ố ướ Công  ngh   sinh  h c)   do  c   Giáo  s ­  TSKH.   Nguy n  H u  Th ủ c   ch   trì.

ữ ứ ủ ệ ề ộ ệ ộ Nh ng thí nghi m nghiên c u v  tác đ ng c a ánh sáng, nhi t đ , pH đã cho

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

15

ủ ả ứ ẩ ở ề ệ ệ phép đ y nhanh quá trình thích  ng c a t o này đi u ki n Vi t Nam. Các

ủ ứ ộ ố ưở nghiên c u tác đ ng c a các nguyên t khoáng lên sinh tr ợ   ng và quang h p

ơ ở ệ ế ậ ườ ưỡ ủ ả Spirulina là c  s  cho vi c thi c a t o t l p nh ng ữ môi tr ng dinh d ng r ẻ

ề ề ợ ồ ườ Spirulina ti n, thích h p cho nuôi tr ng chúng. Chính trên n n môi tr ng này,

ượ ư ử ệ ạ ồ ạ ậ ộ đã đ c đ a vào th  nghi m nuôi tr ng đ i trà t ế   i Hà N i, Bình Thu n, B n

ố ồ Tre, Thành ph  H  Chí Minh [7].

ể ầ ờ ở ả ậ ẩ ả Vào đ u th i đi m năm 1980, Thu n H i, hai s n ph m Spirulina  đã

ệ ượ ị ườ ẩ ướ ọ ượ đ c xí nghi p d c ph m TW24 tung ra th  tr ng d i tên g i “Linavina”

ổ ưỡ ố ượ ể và “Lactogyl” đ  làm thu c b  d ng. Sinh kh i ố Spirulina cũng đ ơ   c các đ n

ư ệ ệ ỉ ụ ả ừ ệ ệ ệ ệ ấ ố ị v  nh  b nh vi n Th ng Nh t, b nh vi n ph  s n T  Dũ, b nh vi n t nh

ậ ả ưỡ ẻ ố ồ ế Thu n H i, trung tâm dinh d ng tr em thành ph  H  Chí Minh ti n hành

ử ệ ưỡ ở ẻ ườ ố th  nghi m ch ng suy dinh d ng tr  em và ng i già [11, 18].

ệ ả ệ ả ờ Trong kho ng th i  gian 1981­ 1985,  Phòng Công  ngh   T o­ Vi n Công

ẽ ớ ệ ườ ệ ặ ợ ọ ộ ngh  sinh h c đã h p tác ch t ch  v i B  môn Hóa Công ngh  tr ạ   ng Đ i

ệ ỉ ả ậ ộ ỉ ọ h c Bách khoa Hà N i và Công ty Công nghi p t nh Thu n H i (nay là t nh

ể ậ ồ ở ớ ạ Spirulina ể Bình Thu n) đ  tri n khai nuôi tr ng quy mô l n t i su i n ố ướ   c

ụ ấ ậ ả khoáng Vĩnh H o giàu bicacbonat và các ch t khoáng khác, t n d ng gió, ánh

ệ ộ ượ ồ ở sáng, nhi t đ  cao quanh năm. Ban đ uầ , Spirulina đ c nuôi tr ng quy mô

3) v i năng su t 8­ 10g khô/m ấ

2/ngày. Cũng trong th i gian

ỗ ể ể ớ ờ 60 b  (m i b  45m

ứ ứ ụ ầ ạ này, hàng lo t nghiên c u  ng d ng sinh kh i ị   ố Spirulina cho gia c m, cá, v t,

ằ ượ ự ệ ong, t m cũng đã đ c th c hi n.

ộ ố ị ệ ứ ế ễ Năm 1994, Nguy n Th  Đ  đã ti n hành nghiên c u vai trò và m t s  tính

ấ ủ ch t c a phycobiliprotein chính trong t o ả Spirulina [3,17].

ặ ặ ướ ươ ề ọ Năm 1996, Đ ng Đình Kim, Đ ng Hoàng Ph ề   c Hi n, D ng Tr ng Hi n

ứ ụ ủ ả ẳ ị ế ừ Spirulina đã   kh ng   đ nh   kh   năng   ng   d ng   c a   phycobleu   tách   chi t   t

ể ạ ư ụ ệ platensis cho b nh nhân ung th . Phycobleu có tác d ng nâng cao th  tr ng cho

ư ế ạ ặ ẫ ầ ờ ổ ậ   ệ b nh nhân ung th  vùng đ u, c  trong th i gian chi u x  ho c sau ph u thu t

ạ ả ả ứ ụ ẩ và lo i s n ph m này không gây ph n  ng ph  nào [15].

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

16

ộ ố ặ ử ứ ể ệ ộ Năm 1997, m t nhóm nhà nghiên c u đã th  nghi m m t s  đ c đi m sinh

ề ệ ặ ị ế   lý, sinh hóa c a ủ Spirulina platensis trong đi u ki n ch u m n NaCl và đã k t

ậ ằ ượ ướ lu n r ng hàm l ng chlorophyll và carotenoid có khuynh h ng tăng khi tăng

ộ ườ ư ậ ề ấ ả ố ồ n ng   đ   trong   môi   tr ng.   Nh   v y   mu n   s n   xu t  nhi u   chlorophyll   và

ườ ể ổ ấ ộ carotenoid thì trong môi tr ố   ng nuôi c y có th  b  sung thêm m t ít mu i

ế ễ ặ ồ ỹ NaCl [12]. Năm 2008, Hoàng S  Nam, Đ ng Di m H ng đã ti n hành nuôi

ủ ử ồ ệ tr ng th  nghi m 2 ch ng t o ả Spirulina platensis CNT  và  Spirulina platensis

ạ ướ ạ C1  trong các lo i n ừ   c khoáng Th ch Thành­ Thanh Hóa, Thanh Tân­ Th a

ạ ướ ế ế ả ả Thiên Hu  và Thanh Liêm­ Hà Nam đã cho k t qu  là c  3 lo i n c khoáng

ể ử ụ ạ ướ ề ể ả ồ ở đi u có th  s  d ng đ  nuôi tr ng t o, trong đó lo i n c khoáng Thanh

ả ả ượ ộ ử ấ ượ ả Hóa thì cho chi phí nuôi t o gi m đ c m t n a mà ch t l ả   ẫ ng t o v n đ m

ể ẩ ườ ộ ự ả b o đ  làm th c ph m cho ng ậ i và đ ng v t nuôi [9].

ấ ề 1.3. Các v n đ  trong nuôi t o ả Spirulina platensis

ướ ầ ử ụ ự Tr c tình hình nhu c u s  d ng t o ả Spirulina trong các lĩnh v c khác nhau

ở ệ ượ ố ả ấ ả ẫ ngày càng tăng Vi t Nam, song l ng sinh kh i t o này s n xu t ra v n còn

ệ ự ư ứ ủ ế ạ ộ ọ ượ ữ ch a đáp  ng đ , do đó vi c l a ch n, t o đ t bi n đ ố   ủ c nh ng ch ng gi ng

ố ệ ề ướ ả ượ t o ả Spirulina t t là đi u ki n tr c tiên. Ngoài ra, ph i tìm đ c môi tr ườ   ng

ưỡ ẻ ề ả ợ ồ ở ớ dinh d ể ng thích h p, r  ti n đ  nuôi tr ng loài t o này quy mô l n, phù

ệ ề ậ ớ ệ ằ ợ h p v i đi u ki n khí h u Vi ấ   ừ t Nam nh m không ng ng nâng cao năng su t

ấ ượ ề ầ ượ ố ả ự và ch t l ng sinh kh i t o là đi u c n đ ễ   c quan tâm và có ý nghĩa th c ti n

to l n.ớ

ấ ườ ặ ố ả *Spirulina s n xu t ra đ ng (carbohydrate ho c saccharide) trong su t quá

ư ừ ấ ợ ồ ộ ở ơ ể   trình chúng quang h p. Khi n ng đ  các ch t này tr  nên d  th a trong c  th ,

ẽ ế ườ ấ ườ ợ ả ầ chúng s  ti t ra môi tr ữ ng. Vì nh ng ch t đ ng nh y nên khi s i t o tr ườ   n

ợ ả ẽ ẽ ạ ế ầ ố ượ ớ lên s  t o ra kh i nh y và các s i t o s  không ti p xúc đ c v i môi tr ườ   ng

ưỡ ẽ ị ế ả ả ớ dinh d ng nên  chúng s  b  ch t vì đói. Chúng ta ph i c nh giác v i 3 nguyên

ệ ả ế ẫ ườ ặ ệ ệ ộ nhân d n đ n vi c s n sinh đ ứ ng quá m c, đ c bi t khi nhi ọ   t đ  cao đe d a

ả ứ ứ ế ợ ườ quang   phân   gi i.   Th   hai   là   thi u   nitrogen   ph c   h p   trong   môi   tr ng   vì

ợ ế ượ ử ụ ể ứ nitrogen ph c h p trong t bào đ ể c s  d ng đ  chuy n hóa polysaccharide

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

17

ượ ể thành protein. Khi chúng không đ c chuy n hóa thành protein thì chúng s ẽ

ế ườ ự ừ ế ặ ti t ra môi tr ng. Và s  th a bicarbonate ho c thi u sulfur trong môi tr ườ   ng

ẫ ớ ườ cũng d n t ả i làm s n sinh đ ư ừ ng d  th a [12].

ễ ạ ậ *Các vi sinh v t nhi m t p:

ậ ộ ­ Đ ng v t chân chèo (Rotifers) kích th ướ ừ c t 100­ 2mm

ộ ố ộ ậ ơ ườ Đôi khi  m t  s   đ ng  v t chân chèo r i   vào trong  môi  tr ng  và   chúng

ườ ử ụ ứ ụ ả ả ả th ng s  d ng t o làm th c ăn. Vào ban đêm, t o tiêu th  oxygen và s n sinh

ụ ừ ậ ậ ấ ầ ộ ộ ra CO2, khí này có tác d ng đ u đ c đ ng v t. Vì v y, nên d ng khu y vào

ẽ ử ụ ế ậ ả ộ ban đêm và t o s  s  d ng oxygen hòa tan và do đó đ ng v t thi u oxygen

ẽ ị ế ử ụ ể ạ ế ộ ậ ộ   chúng s  b  ch t. Cách khác đ  h n ch  đ ng v t là s  d ng chúng. Dùng m t

ắ ướ ườ ể ạ ướ l i dài, hình túi (m t l i đ ắ ng kính 10m) g n bên trong b , t i các góc bên

ả ướ ủ ườ ấ ộ ph i theo h ể ng di chuy n c a môi tr ậ   ư ậ ng nuôi c y nh  v y các đ ng v t

ẽ ị ữ ạ ướ ấ ố ữ ứ ậ ộ này s  b  gi l i trên l i. Nh ng đ ng v t này là th c ăn r t t ặ   t cho tôm ho c

cá con [12, 38] .

­ Amoeba

ớ ộ ữ ậ ở ả ỗ Nh ng loài này khác v i đ ng v t nguyên sinh ch  chúng ăn t o. R.R.

ả ố ộ Kudo đã mô t 74 loài amoeba khác nhau. Có m t loài trong s  chúng gây nguy

ể ườ ề ằ hi m cho ng i đó là Entamoeba histolytica. Chúng lan truy n b ng các bào t ử

0C trong th i gian

ứ ử ị ướ ệ ộ ờ “hình tr ng”, các bào t ế  này b  ch t trong n c nhi t đ  45

0C trong ít giây. Nhi

ở ệ ộ ệ ộ ủ 1h và nhi t đ  55 t đ  bên trong c a thi ế ị ấ ử  t b  s y s

0C và qúa trình làm khô di n raễ

ượ ặ ờ ộ ừ ụ d ng năng l ng m t tr i dao đ ng t 50­60

ơ ề ẩ ừ ố ữ ạ ậ trong su t 4h, vì v y nguy c  ti m  n t ậ  nh ng sinh v t lo i này b  di ị ệ ừ t tr

ệ ố ư ầ g n nh  tuy t đ i [12].

­ T o ả

ườ ạ ả ư ễ ấ ồ ị Môi tr ng nuôi c y còn b  nhi m các lo i t o khác. Nh ng do n ng đ ộ

ủ ố ườ ườ ậ ợ ớ ở mu i, pH cao c a môi tr ng, do đó th ng tr  nên không thu n l i v i đa s ố

ả Ở ồ ố ạ ư ả ộ ị ệ các loài t o. ầ  n ng đ  mu i đ t 20 g/l h u nh  các loài t o b  tiêu di t. Tuy

ả ẫ ố ụ ả nhiên, loài t o silic Navicula, t o xanh l c, và t o l c ả ụ Chlorella v n s ng sót

ể ườ ở ế ể ượ đ c trong các b  nuôi Spirulina. Chúng th ố ng s ng đáy b  và n u nh ư

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

18

ở ứ ế ặ ả m t đ  c a ậ ộ ủ Spirulina  tr nên dày đ c thì  c ch  các t o khác do ánh sáng

ố ườ ể ạ ợ không xu ng đ ượ ớ c t i đáy. Trong tr ng h p chúng phát tri n m nh thì ng ườ   i

ề ặ ẽ ừ ể ấ ớ ta s  d ng khu y, thu v t sinh kh i t o ố ả Spirulina trên b  m t, chuy n chúng

ể ể ạ ỏ ả ử ạ ế ể ễ ạ sang b  khác, ti p theo r a s ch b  đ  lo i b  t o nhi m t p [12, 38].

ườ ế ả ạ ấ ồ *Môi tr ng nuôi c y sau khi thu ho ch có mùi tanh n ng n u th i ra môi

ườ ẽ ị ử ễ ầ ậ ạ ướ ả tr ề ng s  b  ô nhi m vì có tính ki m m nh vì v y c n x  lý tr c khi th i ra

ngoài.

ậ ỉ ỉ ườ 1.4. M t r  (hay r  đ ng)

ậ ỉ ấ ườ ủ ả ả ẩ ố ừ M t r   là  s n  ph m  cu i  cùng  c a  quá  trình s n xu t  đ ng mà  t đó

ể ế ộ ế ữ ệ ở ườ đ ng  không  th  k t  tinh  m t  cách kinh  t n a  b i  các  công ngh   thông

ạ ỉ ườ ỉ ườ ỉ ườ ủ ả Ở ệ th ngườ . Có hai lo i r  đ ng: r  đ ng mía và r  đ ng c  c i. Vi t Nam

ỉ ườ ỉ ớ ỉ ườ ủ ả ỉ ườ ch  dùng r  đ ng mía. So v i r  đ ng c  c i thì r  đ ng mía có l ượ   ng

ư ơ ượ ườ ỉ ườ ử ấ saccharose   th p   h n   nh ng   l ng   đ ng   kh   cao   h n ơ .   R   đ ng   th ườ   ng

ế ả ọ ượ ẽ ạ ủ ấ chi m kho ng 3­ 5% tr ng l ng c a mía ép hay 100 t n mía s  t o ra 3­ 5

ỉ ườ ủ ỉ ườ ụ ộ ố ấ t n r  đ ng. ầ Thành ph n c a r  đ ng mía ph  thu c vào gi ng mía, th ổ

ưỡ ệ ả ệ ề ấ nh ng, đi u ki n canh tác và công ngh  s n xu t.

ỉ ườ ượ ế ế ườ ộ ỗ ứ ạ ợ R  đ ng mía thu đ c khi ch  bi n đ ng thô là m t h n h p ph c t p có

ứ ườ ứ ấ ơ ch a các đ ấ ữ ơ ng lên men, các ch t h u c , ch t có ch a nit ợ   ư  cũng nh  các h p

ỉ ườ ấ ướ ơ ch t vô c . Trong r  đ ng có 15­ 20% là n ấ c, 80­ 85% ch t khô hoà tan.

ừ ườ ế ấ Trong ch t khô có t 25­ 40 % là đ ng, trong  đó saccharose chi m 30­35%,

ế ạ ữ ấ ả ườ đ ng glucose, fructose chi m 15­ 20%, còn l i nh ng ch t không ph i là

ướ ấ ữ ư ơ ồ ườ đ ng hoà tan trong n c g m có 30­ 32% là các ch t h u c  nh  pectin,

ữ ấ ơ ấ furfurol, acid h u c , caramen, các ch t màu, acid amin, vitamin, ch t kích

+, Na+, Cl­, Ca2+, Mg2+,

ưở ơ thích sinh tr ấ ng và 18­ 20% là ch t vô c  có các ion: K

2­ … [37].

SO3

ỉ ườ ữ ể ặ ợ Tuy nhiên, r  đ ng cũng có nh ng đ c đi m không phù h p cho quá trình

ố ử ụ ấ ả ấ ỏ nuôi c y. Mu n s  d ng chúng cho quá trình nuôi c y đòi h i ph i có các quá

ầ ư ậ ỉ ử ể ặ ợ ồ trình x  lý thích h p. Các đ c đi m c n l u ý m t r  bao g m:

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

19

ỉ ườ ườ ẫ ỷ ­ R  đ ng th ị ng có màu s m. Màu này khó b  phá hu  trong quá trình nuôi

ẽ ả ậ ấ ố ẩ   ấ c y. Sau nuôi c y chúng s  bám vào sinh kh i sinh v t và bám vào s n ph m.

ệ ẩ ả ỏ ố ườ ấ ố ấ Vi c tách màu ra kh i sinh kh i và s n ph m th ng r t t n kém và r t khó

ả ử ướ ế ấ khăn.  Vì vây ph i x  lý tr c khi ti n hành quá trình nuôi c y.

ượ ườ ườ ả ằ ­ Hàm l ng đ ng khá cao (th ng n m trong kho ng 40­ 50%). L ượ   ng

ủ ế ế ả ườ đ ng này ch  y u là saccharose nên khi ti n hành lên men ph i pha loãng t ớ   i

ợ ộ ồ n ng đ  thích h p.

ệ ể ấ ấ ặ ớ ­ Đ c đi m gây khó khăn l n nh t cho quá trình nuôi c y là h  keo trong

ậ ỉ ề ả ả ổ   m t r . Keo càng nhi u thì kh  năng hoà tan oxy càng kém và kh  năng trao đ i

ấ ủ ử ụ ậ ỉ ấ ọ ệ ch t c a oxy càng kém. Do đó công vi c quan tr ng nh t khi s  d ng m t r  là

ả ệ ph i phá h  keo này.

ỉ ườ ưỡ ưở ấ ễ ị ­ Vì r  đ ấ ng là ch t dinh d ng khá lý t ng nên chúng r t d  b  vi sinh

ư ậ ấ ượ ể ậ ậ ỉ ễ ổ ậ v t xâm nh p và phát tri n. Nh  v y ch t l ng m t r  cũng d  thay đ i theo

ả ả ờ th i gian b o qu n.

ể ả ậ ợ ữ ể ế ặ ậ ỉ ố ớ Đ  gi i quy t nh ng đ c đi m không thu n l i có trong m t r  đ i v i quá

ườ ườ ặ ớ ượ ử ụ ậ trình lên men, ng i ta th ng s  d ng acid sunfuric đ m đ c v i l ng 3,5kg

2SO4 vào m t r , ta có ba cách th c hi n quá trình

ộ ấ ậ ỉ ậ ỉ ự ệ cho m t t n m t r . Khi cho H

ử x  lý này :

ứ ấ ậ ỉ ườ + Cách th  nh t: Khi cho 3,5kg H ộ ấ 2SO4 vào m t t n m t r , ng ấ   i ta khu y

ờ ị ề ở đ u nhi ệ ộ ườ t đ  th ng trong th i gian 24h, sau đó ly tâm thu d ch trong.

ứ ậ ỉ ườ + Cách th  hai: Khi cho 3,5kg H ộ ấ 2SO4 vào m t t n m t r , ng i ta đun toàn

0C và khu y đ u liên t c trong 6h, sau đó ly tâm thu d ch trong.

ụ ề ấ ị ộ b  lên 85

2SO4 đ n khi pH c a m t r  đ t đ

ậ ỉ ạ ượ ủ ế ứ + Cách th  ba: Cho H ị c giá tr  là 4, ng ườ   i

0C trong m t phút đ  các ch t vô c  k t t a, sau đó ly

ế ơ ế ủ ể ấ ộ ta đun nóng đ n 120­ 125

ị tâm thu d ch trong.

ự ệ ẽ ộ ượ ị ậ ỉ ể ạ Th c hi n m t trong ba cách trên s  thu đ c d ch m t r  đã lo i th  keo và

ừ ậ ỉ ử ế ạ ườ màu. T  m t r  đã qua x  lý này đem pha ch  thành các lo i môi tr ng có

ậ ỉ ấ ộ ị ủ ồ n ng đ  khác nhau.. Tuy nhiên giá tr  c a m t r  trong quá trình nuôi c y thu

ậ ố ỉ ượ ườ ậ ỉ nh n sinh kh i không ch  do l ng đ ng saccharose có trong m t r  mà còn

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

20

ấ ạ ố ưở do các lo i mu i khoáng, các ch t kích thích sinh tr ầ   ng và các thành ph n

ế ị khác quy t đ nh [15].

ớ ệ ề ệ ố ấ ả 1.5. Gi i thi u v  h  th ng ánh sáng đèn Led trong nuôi c y t o

2

ấ ườ ứ ớ ủ ệ ả ạ ề V n đ  môi tr ng đang là thách th c l n c a nhân lo i. Vi c th i khí CO

ệ ệ ạ ượ ộ ử ụ ủ c a các nhà máy đi n s  d ng nhiên li u hóa th ch đ c coi là m t trong

ủ ế ệ ứ ữ ậ ầ   nh ng nguyên nhân ch  y u gây hi u  ng nhà kính làm cho khí h u nóng d n

ế ớ ữ ế ế ậ ẫ ạ ổ lên, d n đ n hàng lo t nh ng bi n đ i khí h u trên th  gi ữ   i trong nh ng năm

ậ ế ề ủ ấ ả ệ ệ ấ ầ g n đây. Do v y, ti t ki m đi n năng là v n đ  c a t ố t c  các qu c gia trên

ế ớ ệ ướ ế ệ th  gi i không phân bi t là n c giàu hay nghèo. Ti ệ t ki m đi n năng tr ướ   c

ử ụ ợ ế ị ụ ệ ế ị ế h t là s  d ng h p lý các thi t b  tiêu th  đi n trong đó có các thi ế   t b  chi u

ạ ườ ệ ườ ế sáng, t o ra môi tr ng ánh sáng ti n nghi cho con ng i mà còn ti ệ t ki m chi

ụ ư ệ ả ế   phí cho đi n năng tiêu th  và các chi phí khác. Nh ng trong hoàn c nh thi u

ư ệ ờ ừ ở ọ ố ự ệ ả ụ h t đi n năng nh  bây gi ế   , đèn Led là l a ch n s  1, v a b i hi u qu  chi u

ả ế ệ ệ ệ ừ ở sáng cao, v a b i hi u qu  ti t ki m đi n [16].

ế ắ ủ ố LED là vi t t t c a Light­Emitting­Diode có nghĩa là “đi­ t phát sáng” là

ượ ệ ồ ộ ộ m t ngu n sáng phát sáng khi có dòng đi n tác đ ng lên nó. Đ c bi ế ớ ừ t t i t

ầ ủ ế ỷ ể ừ ữ ệ nh ng năm đ u c a th  k  20, công ngh  LED ngày càng phát tri n t ữ    nh ng

ơ ắ ữ ế ế ầ ớ ồ diode phát sáng đ u tiên v i ánh sáng y u và đ n s c đ n nh ng ngu n phát

ấ ớ ế ệ ả ắ sáng đa s c, công su t l n và cho hi u qu  chi u sáng cao.

ệ ố ả Hình 1.5: Đèn Led và h  th ng đèn Led xanh dùng trong nuôi t o

ạ ộ ự ủ ệ ẫ ố ố Ho t đ ng c a LED d a trên công ngh  bán d n. Trong kh i đi ẫ   t bán d n,

ể ừ ạ ứ ượ ố electron chuy n t tr ng thái có m c năng l ứ   ạ ng cao xu ng tr ng thái có m c

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

21

ượ ệ ấ ơ ượ ượ năng l ự ng th p h n và s  chênh l ch năng l ng này đ ạ c phát x  thành

ắ ủ ữ ụ ạ ộ ợ   nh ng d ng ánh sáng khác nhau. Màu s c c a LED phát ra ph  thu c vào h p

ở ướ ư ấ ặ ẫ ủ ượ ch t bán d n và đ c tr ng b i b c sóng c a ánh sáng đ c phát ra.

ộ ặ ủ ể ượ M t đ c đi m c a đèn LED là ít tiêu hao năng l ng và không nóng. Bóng

ầ ừ ề ề ố ớ đèn truy n th ng, đèn neon, đèn halogen... đ u c n t 110­ 220V m i cháy

ỉ ầ ừ ắ ệ ộ ượ đ c, trong khi đèn LED tr ng ch  c n t ể  3­ 24V đ  phát sáng. Nhi t đ  làm

0C, th p h n ơ   ấ

ệ ủ ơ ệ ộ ườ vi c c a bóng đèn LED cao h n nhi t đ  môi tr ả ng kho ng 5­ 8

0C. Đèn LED có hi uệ

ớ ỳ ườ so v i đèn hu nh quang thông th ả ng là kho ng 13­ 25

ấ ơ ế ệ ệ ả ớ su t sáng cao h n, do đó ti ế   t ki m kho ng 75% đi n năng so v i các đèn chi u

ườ ấ ắ sáng thông th ng. LED còn có tính ch t sáng nhanh, t t nhanh nên khi nhi ệ   t

ư ạ ệ ắ ệ ộ ỏ ề ch a t o ra thì đã ng t dòng đi n, cho nên nhi t đ  t a ra không nhi u (nhi ệ   t

ả ổ ọ ế ị ế là nguyên nhân chính làm gi m tu i th  cho các thi t b  chi u sáng). Đèn LED

ọ ấ ổ ượ ươ ắ ớ có tu i th  r t cao v t qua 50.000 gi ờ ươ  (t ng đ ng v i 6 năm th p sáng liên

ấ ượ ứ ạ ự ệ ụ t c). Ch t l ồ   ng ánh sáng thân thi n, không tia c c tím, không b c x  tia h ng

ạ ệ ủ ủ ữ ấ ấ ngo i, phát nhi ứ t c a ánh sáng th p, không ch a th y ngân và nh ng ch t có

ứ ắ ấ ỏ ạ h i… không nh p nháy, không gây nh c m i m t [36].

ượ ể ử ụ ở Do ít tiêu hao năng l ng nên đèn LED có th  s  d ng vùng sâu vùng xa

ệ ấ ắ ầ mà không c n nhà máy phát đi n công su t cao. Đèn LED tr ng có th  s ể ử

ặ ờ ệ ằ ạ ầ ớ ỗ ợ   ấ ớ ụ d ng v i pin m t tr i và g n đây nh t v i pin nhiên li u ch y b ng h n h p

ượ ể ử ụ ễ ắ ướ n c và r ị ấ   u. Đèn pin dùng LED tr ng có th  s  d ng d  dàng khi b  m t

ể ắ ỉ ầ ụ ệ ẫ ượ đi n, vì ch  c n vài c c pin v n có th  th p sáng đ c đèn.

ệ ượ ử ụ ự ứ ấ Hi n nay đèn Led đ ề c s  d ng trong r t nhi u lĩnh v c nghiên c u v ề

ự ổ ư ọ ợ quang sinh h c nh  là s  t ng h p chlorophyll ( Tripathy và Brown, 1995),

ự ộ ợ quang h p (Tennessen và c ng s , 1994) và phát sinh hình thái ( Hoenecke và

ự ự ộ ộ c ng s , 1992; Robin và c ng s , 1994) [16].

ồ ộ ượ ạ M t vài lo i cây tr ng đ ồ c báo cáo là đã tr ng thành công d ướ ệ ố   i h  th ng

ự ư ư ộ ỳ Led nh : cây tiêu, d a, lúa m , bó xôi ( Bula và c ng s , 1991; Hoenecke,

ữ 1992; Brown và Schuerger, 1994; Yanagi và Okamoto, 1994), nh ng cây khoai

ự ệ ấ ố ộ tây nuôi c y trong  ng nghi m ( Miyashita và c ng s , 1995) [16].

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

22

ươ ừ ự ứ ụ ế ấ ộ ự T  1996 đ n 2007, D ng T n Nh t và c ng s  đã  ng d ng thành công

ộ ố ạ ư ạ ồ ệ ố h  th ng phát sáng Led trên m t s  lo i cây tr ng nh  dâu tây, b ch đàn, h ồ

ữ ệ ấ ồ ướ ệ ố đi p,   lan,   cúc…Nh ng   cây   tr ng   nuôi   c y   d i   h   th ng   đèn   Led   không

ữ ưở ả ở ề ệ nh ng sinh tr ng phát tri n t ể ố ở ề t đi u ki n invitro mà còn c ệ    đi u ki n

ề ả ứ ữ ứ ẫ ọ exvitro. Nh ng nghiên c u v  gi ợ i ph u h c, quang h p cũng ch ng minh

ấ ướ ệ ố ữ ố ơ ằ r ng nh ng cây nuôi c y d i h  th ng đèn Led thì t t h n khi so sánh v i h ớ ệ

ế ằ ố th ng chi u sáng b ng đèn neon.

PH N IIẦ

Ậ

ƯƠ

Ứ

Ệ  V T LI U VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U

ờ ề ế ể ị 2.1. Đ a đi m và th i gian ti n hành đ  tài

ệ ệ ộ ọ ể :   Phòng   thí   nghi m  b   môn   công  ngh   sinh  h c   khu  A ị 2.1.1.   Đ a   đi m

ườ ạ ọ ẵ tr ng Đ i h c Bách Khoa Đà N ng.

ờ ề ế ừ : T  11/03/2012­  01/06/2012 2.1.2. Th i gian ti n hành đ  tài

ậ ệ ứ ụ ụ ế ị 2.2. V t li u nghiên c u, d ng c  và thi ấ ệ t b  thí nghi m, hóa ch t

ậ ệ ứ 2.2.1. V t li u nghiên c u

ố ượ ả ạ ả ệ ­ Gi ng t o ả Spirulina platensis  đ c b o qu n t i phòng thí nghi m công

ệ ọ ườ ạ ẵ ọ ngh   sinh   h c­   khoa   Hóa­   tr ng     Đ i   h c   Bách   Khoa   Đà   N ng   ngày

21/05/2011.

ố ượ ở ­ Gi ng t o ả Spirulina platensis đ c mua ả t o mua ệ ả    Phòng công ngh  T o

ệ ệ ọ ệ ở ạ vi n Khoa h c và Công ngh  Vi t Nam vào 15/03/2012 d ng dung ố . Gi ng

ượ ự ự ị d ch đ c đ ng trong chai nh a.

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

23

ụ ụ ế ị ụ ụ ệ 2.2.2. D ng c  và thi t b  ph c v  thí nghi m

ụ ụ ệ ố ọ ủ ­ Các d ng c : Đĩa petri,  ng nghi m, pipet, l penicilline, chai th y tinh

ể ấ ầ ấ ồ 500ml, bình tam giác, b  nuôi, que c y trang, que c y vòng, đèn c n, đ u típ,

ố ạ ệ ệ ọ micropipet,  ng eppendof… t i phòng thí nghi m Công ngh  sinh h c­ Khoa

ườ ẵ ạ ọ Hóa­ Tr ng Đ i H c Bách Khoa Đà N ng.

ế ị ệ ệ ộ ọ ­ Thi t b , máy móc thu c phòng thí nghi m Công ngh  sinh h c và Công

ệ ự ẩ ườ ạ ọ ẵ ngh  th c ph m, Khoa Hóa, Tr ng Đ i h c Bách Khoa Đà N ng.

2.2.3. Hóa ch tấ

ườ 2.2.3.1. Môi tr ng Zarrouk [10]

ấ ể ầ ả ườ B ng 2.1. Thành ph n hóa ch t đ  pha 1 lít môi tr ng Zarrouk:

Kh i l ng (g/l)

ả B ng   2.2.

Thành ph n viầ

5:

ượ l ng A

S  l ng mg/100ml

5

286 STT 1 2 3 4 5 6 7 8 STT 9 1 10 Thành ph nầ K2HPO4 NaNO3 K2SO4 NaCl MgSO4.7H2O CaCl2.2H2O FeSO4.7H2O EDTA Thành ph nầ NaHCO3 ượ H3BO3 ng A Vi l ố ượ 0,50 2,50 1,00 1,00 0,20 0,04 0,01 0,08 ố ượ 16,8 1ml

2 MnSO4.7H2O 250

3 ZnSO4.7H2O 22,2

4 CuSO4.5H2O 7,9

5 Na2MoO4.2H2O 2,1

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

24

ườ 2.2.3.2. Môi tr ng r  đ ỉ ườ [1] ng

ỉ ườ ề ư ể ạ ườ ậ ấ R  đ ể ng có nhi u  u đi m đ  t o môi tr ng nuôi c y vi sinh v t vì sau

ắ ầ ử ệ ế ườ khi qua x  lý màu và h  keo, b t đ u ti n hành pha môi tr ấ   ng nuôi c y

Spirulina plantensis.

ầ ả ườ ỉ ườ B ng 2.3. Thành ph n môi tr ng r  đ ng

ơ L

STT 1 2 Thành ph nầ ỉ ườ ng R  đ NaHCO3 ị Đ n v  tính ml/lít g/lít ngượ 0,75; 1; 1,5 16,8

ấ ể ư Nh  các hóa ch t đ  tách chi ế   t ấ 2.2.3.3. Các hóa ch t chuyên dùng khác:

ư ủ ả ả ố chlorophyll,   protein,   b o   qu n   gi ng   c a   t o ả Spirulina  nh :   cloroform,

methanol, glycerol...

ươ ứ 2.3. Ph ng pháp nghiên c u

ươ ố ạ ượ ả ả 2.3.1. Ph ng pháp ho t hóa gi ng đ c b o qu n trong Glycerol và

ạ ộ ệ ệ đông khô t ọ i phòng thí nghi m b  môn Công ngh  sinh h c

ẩ ườ ả ả ố ị Chu n b  môi tr ố   ng Zarrouk theo b ng 2.1 và b ng 2.2 phân ph i vào b n

ố ệ ả ấ ố ượ ả ả ng nghi m đã thanh trùng, c y gi ng t o đ c b o qu n (21/05/2011) trong

ượ ả ủ ạ ệ Glycerol và đông khô (đ ả c b o qu n trong t l nh đông sâu hi u Sanyo ở

ế ạ ố ở ệ ấ ắ ­210C).   Ti n   hành   ho t   hóa   gi ng máy   nuôi   c y   l c   hi u   Model   Grant

0C trong 24h và 48h.

ệ ắ ề ớ ở 35 GLS400 v i đi u ki n l c 150 vòng/phút

ố ả ạ ạ ở ố 2.3.2. Quan sát hình d ng gi ng t o ho t hóa và gi ng t o ả  mua Phòng

ệ ả ệ ệ ọ ệ công ngh  T o vi n Khoa h c và Công ngh  Vi t Nam

ẫ ả ạ ờ ượ Các m u t o sau th i gian ho t hóa đ c đem đi quan sát hình thái d ướ   i

ệ ọ ở ậ ậ KHV quang h c hi u Model Olympus CH2 các v t kính 10x và v t kính 40x.

ụ ả ạ ả ặ ể Sau đó ch p  nh l i và mô t đ c đi m hình thái.

ả ườ ấ 2.3.3. Kh o sát môi tr ng nuôi c y

ế ố ượ ệ ơ ể ẫ ố Thí nghi m đ n y u t đ ồ   c b  trí theo ki u hoàn toàn ng u nhiên g m

ứ ượ ứ ệ ệ ỗ ế ố b n nghi m th c, m i nghi m th c đ c ti n hành nuôi trong 3 bình serum và

ặ ạ ế ti n hành l p l ầ i 3 l n.

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

25

ả ả ưở ủ ạ ườ ấ Kh o sát  nh h ng c a các lo i môi tr ng nuôi c y khác nhau lên s ự

ả ấ ố tăng sinh t o  ả Spirulina. C y 30% t o gi ng Spirulina  vào 250ml môi tr ngườ

ề ệ ạ ườ trong bình serum lo i 500ml nuôi  trong các đi u ki n môi tr ng khác nhau

ồ ườ ườ ơ ả ườ bao g m: môi tr ng 1: môi tr ng c  b n   (Zarrouk), môi tr ng 2: môi

3, môi tr

ườ ỉ ườ ườ ỉ ườ tr ng 0,75ml r  đ ng + 16,8g NaHCO ng 3: 1ml r  đ ng + 16,8g

3.

ườ ỉ ườ NaHCO3, môi tr ng 4: 1,5ml r  đ ng + 16,8g NaHCO

0C,

ề ấ ượ ữ ổ ệ ộ ệ Các đi u ki n nuôi c y đ c gi ị   n đ nh: nhi t đ  phòng nuôi: 34­ 37

ể ườ ụ ế ấ pH = 8­ 11, th  tích môi tr ng nuôi c y 300ml, chi u sáng liên t c 24/24. Môi

ườ ụ ụ ấ ượ ử ằ ấ ở tr ng nuôi c y và d ng c  nuôi đ c h p kh  trùng b ng Autoclave 1atm

ệ ế ằ trong 30 phút. Ti n hành đo OD b ng máy đo quang hi u Pharmacia Biotech

ể ố ộ ị ưở ủ ả Ultrospec 2000 đ  xác đ nh t c đ  sinh tr ng c a t o trong các môi tr ườ   ng

khác nhau.

ả ạ ả ưở ưở 2.3.4. Kh o sát các lo i ánh sáng  nh h ự ng lên s  sinh tr ng, phát

ể ủ ả tri n c a t o

ể ệ ẫ ơ ồ Thí nghi m đ n y u t ế ố ượ ố  đ c b  trí theo ki u hoàn toàn ng u nhiên g m hai

ứ ượ ứ ệ ệ ế ỗ nghi m th c, m i nghi m th c đ ế   c ti n hành nuôi trong 3 bình serum và ti n

ặ ạ hành l p l ầ i 3 l n.

ả ả ưở ự ủ ấ ạ Kh o sát  nh h ng c a các lo i ánh sáng nuôi c y khác nhau lên s  sinh

ưở ể ả ấ ố tr ng và phát tri n c a t o ủ ả Spirulina platensis. C y 30% t o gi ng vào 300

ườ ề ệ ạ ml môi tr ng trong bình serum lo i 500ml nuôi trong các đi u ki n khác nhau

ồ ỳ bao g m: ánh sáng đèn hu nh quang và ánh sáng đèn Led.

0C,

ề ấ ượ ữ ổ ệ ộ ệ Các đi u ki n nuôi c y đ c gi ị   n đ nh: nhi t đ  phòng nuôi: 34­ 37

ể ườ ụ ế ấ pH = 8­ 11, th  tích môi tr ng nuôi c y 300ml, chi u sáng liên t c 24/24. Môi

ườ ụ ụ ấ ượ ử ấ ằ ở tr ng nuôi c y và d ng c  nuôi đ c h p kh  trùng b ng Autoclave 1atm

ế ệ trong   30   phút.   Ti n   hành   đo   OD   máy   đo   quang   hi u   Pharmacia   Biotech

ố ộ ể ị ưở ủ ả ườ Ultrospec 2000 đ  xác đ nh t c đ  sinh tr ng c a t o trong các môi tr ng và

ề ệ trong đi u ki n ánh sáng khác nhau.

ả ươ ạ ả Spirulina platensis 2.3.5. Kh o sát các ph ng pháp thu ho ch t o

ạ ằ ươ ủ 2.3.5.1. Thu ho ch b ng ph ọ ng pháp l c th  công

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

26

ự ủ ự ự ế ả ạ ằ ọ ọ D a vào l c hút c a tr ng l c ta ti n hành thu ho ch t o b ng cách l c th ủ

công

ứ ả ấ ố ị ướ ọ L y d ch ch a sinh kh i cho ch y qua l ầ   i l c, thu ph n ế Cách ti n hành:

ướ ọ ử ụ ể ọ ị ạ ả ố sinh kh i trên l ể i l c. D ch sau l c có th  tái s  d ng đ  nuôi l ậ   i t o. V t

ệ ọ ở ề ớ ấ ọ ể ả ặ li u l c đây có th  dùng là v i nhi u l p ho c gi y l c.

ằ ạ ươ ơ ọ 2.3.5.2. Thu ho ch b ng ph ng pháp l c có b m chân không

ợ ả ớ ề ớ ủ ả ả ằ ọ Do khi l c b ng v i nhi u l p thì do kho ng cách c a các s i v i l n nên

ẫ ọ ượ ệ ả ạ ượ ả t o v n l t qua đ c nên hi u qu  thu ho ch không đ ọ   c cao, còn khi l c

ấ ọ ư ả ầ ượ ấ ọ ư ộ ằ b ng gi y l c thì h u nh  t o đ c gi ữ ạ  l ờ   i toàn b  trên gi y l c nh ng th i

ể ả ể ằ ọ ờ ọ ọ ọ gian l c quá lâu. Đ  gi m th i gian l c ta có th  dùng l c b ng máy l c hút

chân không.

ấ ọ ặ ố ớ   ễ ủ  Đ t gi y l c phía trên ph u c a bình tam giác có n i v i ế Cách ti n hành:

ấ ọ ướ ả ơ ố ị ệ ố h  th ng b m chân không, cho d ch sinh kh i ch y qua gi y l c. D i tác

ố ộ ọ ấ ủ ơ ủ ự ự ọ ụ d ng c a tr ng l c và l c hút c a b m chân không nên t c đ  l c r t nhanh.

ạ ằ ấ ụ 2.3.5.2. Thu ho ch b ng ch t keo t ể ổ  và tuy n n i

3+. Ta b  sung l n l

ử ế ệ ấ ạ ớ ụ ổ Ti n hành th  nghi m thu ho ch v i ch t keo t Al ầ ượ   t

ẫ ể 80g/l Al2(SO4)3, AlCl3 vào m u AR ụ   K và ARH, đ  yên trong 24h sau đó cho s c

ể ả ụ ổ ớ khí vào đ  t o n i lên thành c m và v t ra ngoài.

ạ ằ ươ ự ế ủ 2.3.5.3. Thu ho ch b ng ph ng pháp t k t t a

2  nên  đ   pH  tăng  lên  d n   d n   t

ụ ả ẫ ầ ộ ớ ế ủ ệ Vì  t o  tiêu  th   CO ủ   i   vi c   k t   t a   c a

ẽ ả ắ   hydroxyt   magie   (Mg(OH)2)   và   carbonatcanxi   (CaCO3)   s   kéo   theo   t o   l ng

ơ ở ự ạ ằ ả ố ươ ế xu ng. D a trên c  s  này ta ti n hành thu ho ch t o b ng ph ng pháp t ự

ế ủ k t t a.

ằ ạ ươ 2.3.5.4. Thu ho ch b ng ph ng pháp siêu âm

ự ộ ộ ưở ủ ỡ ng c a sóng siêu âm làm v  các Nguyên t c:  ắ D a vào tác đ ng c ng h

ả ắ ủ ả ừ ỉ ệ ế ố không bào khí c a t o và kéo theo t o l ng xu ng. T  t  l t ắ  bào l ng ta bi ế   t

ả ủ ệ ươ ượ đ c hi u qu  c a ph ng pháp [5].

ụ ẫ a) M u nuôi kín không s c khí

ế Cách ti n hành:

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

27

ề ắ ẫ ướ ứ ể ớ L c đ u m u tr c khi cho vào bình tam giác v i các m c th  tích 50 và

Ứ ử ứ ế ỗ ớ ở ể 100ml.  ng v i m i m c th  tích ti n hành x  lý siêu âm ệ    máy siêu âm hi u

ầ ượ ở ả ờ ừ Elmasonic S300H l n l t các kho ng th i gian t 5­ 10 phút. Sau khi thí

ể ắ ẫ ừ ệ ờ ố ị ầ nghi m xong đ  l ng m u t 3­ 4 gi ị , sau đó hút ph n d ch trên và c  đ nh

ể ế ố ượ ả ạ ử ằ b ng lugol trung tính đ  đ m s  l ng t o còn l i sau khi x  lý siêu âm. Thao

ượ ẹ ế ộ tác đ ớ ả ắ   c ti n hành nhanh chóng và nh  nhàng tránh làm đ ng l p t o l ng

ặ ạ ầ ướ d i đáy bình. L p l ệ i thí nghi m 3 l n.

ệ ế ươ ự ư ể ẫ Ti n hành thí nghi m t ng t ớ    nh ng đ  yên m u trong 3 ngày sau đó m i

ổ ố ượ ể ể ự ẫ ự ụ ồ hút m u ra đ  ki m tra xem có s  thay đ i s  l ng do s  ph c h i không bào

khí hay không.

ụ ẫ ở b) M u nuôi h  có s c khí

ế ệ ươ ự ư Ti n hành thí nghi m t ng t nh  trên.

ượ ướ ị c) Đ nh l ả ng t o tr c và sau khi siêu âm

ố ượ ế ướ ừ ế ượ ả ắ Đ m s  l ả ng t o tr c và sau khi siêu âm, t đó bi c t o l ng do tác t đ

ừ ố ượ ủ ả ắ ượ ệ ộ đ ng c a siêu âm. T  s  l ng t o l ng ta đánh giá đ ạ   ả c hi u qu  thu ho ch

ế ằ ị ượ ụ ụ ả t o b ng sóng siêu âm. Ti n hành đ nh l ng theo ph  l c 1.

ươ ấ ượ ả 2.3.6. Ph ng pháp đánh giá ch t l ng t o nuôi

ị ượ 2.3.6.1. Đ nh l ng chlorophyll [2]

a) Nguyên t c: ắ

ạ ắ ố ở ự ủ ả ấ ướ ụ D a vào kh  năng h p th  ánh sáng c a các lo i s c t ữ  nh ng b c sóng

ấ ị ể ị ượ ủ ẫ nh t đ nh đ  xác đ nh hàm l ng c a chúng có trong m u sau khi chi ế ằ   t b ng

dung môi thích h p.ợ

ế b) Cách ti n hành:

ấ ọ ầ ấ ẫ ọ ố ạ   L y 10ml m u đem l c, thu ph n trên gi y l c cho vào  ng 20ml có v ch

ớ ố ể ẫ ộ ồ chia   th   tích   và   thêm   5­   15ml   methanol.   Đ ng   hóa   m u   v i   t c   đ   2500

ệ ằ vòng/phút, trong 5­10 phút b ng máy Voltex hi u MS1 Minishaker IKA. Sau

ể ở ồ ệ ộ ế ị khi đ ng hóa đ nhi t đ  phòng trong 10­ 20 phút. Ti p theo, đem d ch chi ế   t

ở ố ằ ộ ly tâm ệ    t c đ  8000­ 10000 vòng/phút, trong 5­ 7 phút b ng máy ly tâm hi u

ầ ổ ị ằ   Model Rotanta 460 hightech. Thu ph n d ch n i, màu trong, đem đo OD b ng

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

28

ệ máy đo quang hi u Pharmacia Biotech Ultrospec 2000 ở ướ  b ớ   c sóng 665nm v i

665.

ị ươ ứ ứ ậ ẫ ố ị dung d ch methanol làm m u đ i ch ng. Ghi nh n giá tr  t ng  ng A

ả (cid:153) T ính k t qu :

665

ế                                               13,9 x A x 10

ổ Chlorophyll t ng (mg/g) =                                                         a

ộ ấ ủ Trong đó: A665 là đ  h p thu c a chlorophyll ở ướ  b c sóng 665nm

ệ ố ấ ủ 13,9 là h  s  h p thu c a chlorophyll ở ướ  b c sóng 665nm

ố ượ ẫ ị a là kh i l ng m u có trong 10 ml d ch phân tích, g.

ị ượ 2.3.6.2. Đ nh l ng phycocyanin [2]

a) Nguyên t c: ắ

ụ ự ạ ở ướ ị ộ ấ Phycocyanin có đ  h p ph  c c đ i b ự c sóng 618nm, d a vào giá tr  A

ượ ể ượ ẫ đo đ c đ  tính hàm l ng phycocyanin có trong m u phân tích.

ế b) Cách ti n hành:

ấ ọ ẫ ấ ọ ừ ầ L y 10 ml m u, l c, thu ph n trên gi y l c, cân a (g) t sinh kh i l c đ ố ọ ượ   c

ệ ố ị cho vào  ng ly tâm, sau đó cho 10­ 15 ml dung d ch đ m phosphate (xem phụ

ắ ỹ ả ố ờ ồ ẫ  vào  ng ly tâm, l c k . Đ ng hóa m u trong kho ng th i gian 5­10 phút, l c 2)ụ

ở ố ệ ằ ộ t c đ  2500 vòng/phút b ng máy Voltex hi u MS1 Minishaker IKA. Đ ể ở

ờ ồ ủ ờ ồ ở ố 370C   trong   24   gi đ ng   h .   Khi  đ   th i   gian,   đem   ly   tâm ộ   t c   đ   7000

ằ ờ vòng/phút trong th i gian 10 phút b ng máy ly tâm Model Rotanta 460 hightech.

ầ ổ ị ườ Sau khi ly tâm, thu ph n d ch n i và đo c ộ ng đ  màu t ạ ướ i b c sóng 618nm

ử ụ ệ ệ   ằ b ng  máy  đo  quang  hi u  Pharmacia   Biotech  Ultrospec   2000,   s   d ng  đ m

ứ ẫ ố phosphate làm m u đ i ch ng.

ả ế Tính k t qu :

618

A x 10

Phycocyanin (mg/g)=                                        3,39 x a

Trong  đó:

ượ ệ ố ọ a là tr ng l ng sinh kh i thí nghi m  (g)

ượ ủ ẫ ị ấ A618 là giá tr  h p thu đo đ c c a m u

ệ ố ấ ủ 3,39 là h  s  h p thu c a phycocyanin t ạ ướ i b c sóng 618nm.

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

29

ị ượ ươ 2.3.6.3. Đ nh l ng protein theo ph ng pháp Bradford [13]

a) Nguyên t c:ắ

ươ ổ ướ ự ự ự ạ ủ ấ Ph ng pháp này d a trên s  thay đ i b ố   c sóng h p thu c c đ i c a thu c

ứ ợ ạ ộ ớ ị nhu m Coomassie Brilliant Blue khi t o ph c h p v i protein. Trong dung d ch

ế ợ ư ớ ố ộ ướ mang tính acid, khi ch a k t h p v i protein thì thu c nhu m có b c sóng

ự ạ ế ợ ấ ố ộ ự   ớ ấ h p thu c c đ i 465nm, khi k t h p v i protein thì thu c nhu m h p thu c c

ộ ấ ệ ộ ạ ở ướ đ i   b c sóng 595nm. Đ  h p th ụ ở ướ  b c sóng 595nm có liên h  m t cách

ế ớ ồ ự ể ầ ẫ ộ ị tr c ti p t i n ng đ  protein. Đ  xác đ nh protein trong m u, đ u tiên ta xây

ộ ườ ẩ ẩ ớ ồ ự d ng m t đ ị ng chu n v i dung d ch protein chu n đã bi ế ướ t tr ộ   c n ng đ .

ẩ ị ườ Dung d ch protein chu n th ng là bovine serum albumin (BSA). Sau khi cho

ệ ẽ ấ ộ ố ị ị dung d ch protein vào dung d ch thu c nhu m, màu s  xu t hi n sau 2 phút và

ờ ậ ộ ế ằ ợ ị ề ớ b n t i 1 gi ỗ . Ti n hành đo m t đ  quang h n h p dung d ch b ng máy quang

ươ ệ ạ ộ ừ ổ ế ph   k .   Ph ng   pháp   này   có đ   nh y   cao   cho   phép   phát   hi n   t 5­

ễ ự ệ ế 200μg protein, d  th c hi n và ti t ki m ờ ệ  th i gian.

ế b) Cách ti n hành:

ụ ụ ố ị ộ ­ Pha dung d ch thu c nhu m Bradford 1X (ph  l c 8 )

ụ ụ ệ ị ­ Pha dung d ch đ m PBS 1X (ph  l c 8)

ướ ự ườ ẩ ­ Các b c d ng đ ng chu n:

ế ừ ể ượ ị ị + Ti n hành pha loãng t dung d ch BSA 1mg/ml đ  đ c các dung d ch

ồ ộ BSA có n ng đ  0­ 100µg/ml.

ộ ố ị ị + Dùng pipet hút dung d ch thu c nhu m Bradford 1X + dung d ch BSA ở

ư ộ ồ ể các n ng đ  đã pha loãng nh  trên theo t ỷ ệ  l 4 : 1, đ  yên 10 phút.

ụ ủ ị ộ ấ ằ + Đo đ  h p th  c a d ch b ng máy Elisa reader ở ướ  b c sóng 595nm.

OD = OD (595 nm) – OD (595 – BSA 0 µg/ml).

ườ ẩ ự + D ng đ ng chu n.

ướ ị ượ ổ ừ ệ ẫ ­ Các b c xác đ nh l ng protein t ng t các m u thí nghi m:

ộ ố ị ị + Dùng pipet hút dung d ch thu c nhu m Bradford 1X + dung d ch protein

ể theo t ỷ ệ  l 4 : 1, đ  yên 10 phút.

ụ ủ ị ộ ấ ằ + Đo đ  h p th  c a d ch b ng máy Elisa reader ở ướ  b c sóng 595nm.

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

30

OD = OD (595 nm) – OD (595 – BSA 0 µg/ml).

ự ườ ẩ ị ượ ượ ­ D a vào đ ng chu n BSA và giá tr  OD thu đ c suy ra l ng protein

ẫ ầ ủ ị ổ t ng c a m u c n xác đ nh (µg/ml).

ả c) Tính k t quế

ệ ướ ầ ế ể ự ườ ẩ ự Sau khi th c hi n các b c c n thi t đ  xây d ng đ ng chu n chúng tôi

ự ẩ đã xây d ng đ ượ ồ ị ườ c đ  th  đ ng chu n (hình 3.19).

595nm vào đ  th  đ

x (cid:0)

ồ ị ườ ươ ớ Thay giá tr  ODị ẩ ng chu n có ph ng trình y= 0.0053x v i

y 0053

.0

ả ố ớ y= OD595nm . Suy ra . V i x là s  µg protein trong t o có trong 1 ml

ị dung d ch.

ươ ọ ị ượ ủ ố 2.3.7. Ph ng pháp xác đ nh tr ng l ng khô c a sinh kh i

a) Nguyên t c: ắ

ơ ướ ự ệ ể ố ượ ệ ộ ự D a vào s  bay h i n c do nhi t đ  tính đ  chênh l ch kh i l ng tr ướ   c

và sau khi s y.  ấ

ế b) Cách ti n hành:

oC qua đêm, đ  ngu i và đem cân, ghi l ộ

ấ ọ ở ấ ệ ộ ể ­ S y gi y l c nhi t đ  70 ạ ọ   i tr ng

1.

ượ l ng G

ấ ọ ấ ọ ị ­ L y 10ml d ch nuôi, l c qua gi y l c.

ấ ọ ớ ướ ấ ử ầ ằ ­ R a ph n trên gi y l c b ng HCl (pha loãng 1:1 v i n c c t. Khi dùng,

ằ ị ướ ử ụ ấ ấ l y 0,5ml dung d ch này pha thành 100ml b ng n ể ạ   c c t) s  d ng đ  lo i

ẫ ố khoáng l n trong sinh kh i.

0C đ  qua đêm.

ấ ọ ấ ọ ớ ố ể ­ Gi y l c cùng v i sinh kh i trên gi y l c đ ượ ấ ở c s y 70

2.

ẩ ộ ạ ọ ượ Làm ngu i trong bình hút  m và đem cân, ghi l i tr ng l ng G

ả ế ­ Tính k t qu :

ượ ị ứ ọ Tr ng l c xác đ nh theo công th c:

2

ng khô (DW) đ              G

Trong đó:

ể ị ượ ­ G 1 DW =                x 1000  (g/l)                 10 10 là th  tích d ch nuôi (ml)

ổ ừ ể ố 1000 là s  chuy n đ i t ml sang lít

ượ ấ ọ ấ ố ọ G2: tr ng l ng gi y l c và sinh kh i đã s y (g)

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

31

ượ ấ ọ ấ ọ G1: tr ng l ng gi y l c đã s y (g)

ươ ủ ố ầ ả Spirulina platensis 2.3.8. Ph ng pháp thu n ch ng gi ng t o

ủ ế ằ ầ 2.3.8.1. Thu n ch ng b ng chi u tia UV [2]

ấ ị ượ ế Sau 15 ngày nuôi, d ch nuôi c y đ c đem đi chi u tia UV trong 10, 20, 30,

ủ ị ế ộ ượ ữ 60 phút, đ  sâu c a d ch nuôi là 1cm. Sau khi chi u UV, Spirulina đ c gi 22­

ờ ở ề ệ ệ ị ượ ấ 24 gi đi u ki n phòng thí nghi m. D ch nuôi đ c c y lên môi tr ườ   ng

ạ ụ ụ ủ ệ ể ạ th ch­cá­peptone ẩ   ẩ   đ   phát   hi n   khu n   l c   c a   vi   khu n (xem   ph   l c   3)

ễ ẫ ạ ượ ộ ế nhi m t p. Ti p theo, m u đ c nhu m fucshine (xem và quan sát ụ ụ ph  l c 3)

ể ị ượ ạ ướ d i kính hi n vi, d ch nuôi đ c đánh giá s ch và Spirulina platensis  đ cượ

ẩ ạ ủ ự ủ ệ ầ ấ cho là thu n ch ng khi không có s  xu t hi n c a vi khu n t p sau hai ngày

nuôi.

ề ầ ủ ề ằ ầ ườ ấ 2.3.8.2. Thu n ch ng b ng c y chuy n nhi u l n trên môi tr ạ   ng th ch

vô trùng [2]

ượ ở Sau 15 ngày nuôi, Spirulina đ c ly tâm ệ  máy ly tâm hi u Model Rotanta

ở ố ầ ộ 460 hightech ố    t c đ  10.000 vòng/phút trong 7­10 phút, thu ph n sinh kh i

0C, 15 phút).

ư ạ ố ườ ắ l ng xu ng và đ a l i vào môi tr ng Zarrouk đã vô trùng (121

ế ụ ố ắ ặ ạ ẹ ấ ố Khu y nh  và ti p t c ly tâm, thu sinh kh i l ng xu ng, ly tâm l p l ầ   i ba l n.

Ở ầ ố ấ ấ ườ l n sau cùng, thu l y sinh kh i c y lên môi tr ạ ng Zarrouk th ch vô trùng.

ữ ể ấ ầ ầ ấ ệ Khi xu t hi n nh ng s i ầ   ợ Spirulina đ u tiên phát tri n ra thì thu l y ph n đ u

ứ ẵ ữ ệ ợ ườ ố ủ c a nh ng s i đó và cho vào  ng nghi m đã ch a s n môi tr ng Zarrouk vô

ể ở ệ ộ ả ờ ố trùng, đ  yên nhi t đ  phòng. Sau kho ng 12­ 14 gi nuôi, sinh kh i trong

ố ệ ượ ử ứ ố ng   nghi m   đ ệ c   r a   qua   5­   7   ng   nghi m   khác   cũng   ch a   môi   tr ườ   ng

ử ượ ấ ườ ạ Zarrouk vô trùng. Spirulina đã r a đ c c y lên môi tr ng Zarrouk th ch vô

ạ ế ụ ư ể ầ ấ trùng, l i ti p t c thu l y s i ố   ợ Spirulina  đ u tiên phát tri n ra, đ a vào  ng

ứ ệ ườ ể nghi m ch a môi tr ng Zarrrouk vô trùng, đ  nuôi trong 12­ 14 gi ờ ở ề    đi u

ặ ạ ệ ệ ế ượ ki n phòng thí nghi m, l p l i quá trình trên cho đ n khi thu đ ố   c sinh kh i

ứ ể ầ ầ ộ ằ ộ thu n. Ki m tra m c đ  thu n khi ế ủ Spirulina  b ng nhu m fucshine và t c a

ướ ể ị ượ ấ ườ quan sát d i kính hi n  vi, d ch nuôi đ c c y lên môi tr ạ ng th ch­ cá­

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

32

ụ ụ ẩ ạ ủ ể ệ ễ ẩ ạ     đ  phát hi n khu n l c c a vi khu n nhi m t p. peptone  (xem ph  l c 3)

ị ượ ạ ượ ủ ế ầ D ch nuôi đ c đánh giá là s ch và Spirulina đ c cho là thu n ch ng n u sau

ẩ ạ ể ệ ễ ầ ấ hai l n ki m tra mà không xu t hi n vi khu n t p nhi m.

ả ươ ố ả ả 2.3.9. Kh o sát các ph ng pháp b o qu n gi ng

ố ả ả ườ ỏ ở ề 2.3.9.1.  B o qu n  gi ng trong môi  tr ng  l ng và ệ  đi u  ki n  bình

ườ ủ ệ th ng c a phòng thí nghi m

ượ ự ố ữ ở ề ệ ố Gi ng đ c  phân  b  trong  các  chai  nh a  và  gi đi u  ki n phòng thí

ệ ể ả ạ ả ả ộ ờ ế nghi m. Sau m t th i gian b o qu n ti n hành ho t hóa đ  theo dõi kh  năng

ủ ả ả ả ố s ng sót c a t o sau b o qu n.

0C

ố ả ả ườ ở ủ ạ 2.3.9.2. B o qu n gi ng trong môi tr ỏ ng l ng và l nh 4 t

0C. Sau m t th i ờ

ượ ự ố ộ ố Gi ng đ c phân b  trong các chai nh a và gi ữ ở ủ ạ  t l nh 4

ủ ả ế ể ạ ả ả ả ố gian b o qu n ti n hành ho t hóa đ  theo dõi kh  năng s ng sót c a t o sau

ả ả b o qu n.

ố ề ả ả ấ ườ ạ ằ 2.3.9.3. B o qu n gi ng b ng c y chuy n trên môi tr ng th ch

ẩ ườ ẫ ả ờ ị Chu n b  môi tr ng th ch ạ  Zarrouk đổ đĩa petri. M u t o sau th i gian nuôi

ố ở ặ ọ ằ ấ ố ấ c y thu sinh kh i ố    pha log b ng ly tâm ho c l c thu sinh kh i. C y sinh kh i

ề ấ ượ ế ủ ấ ả ả t o vào đĩa petri (c y tr i). Các thao tác đ u đ c ti n hành trong t c y vô

ấ ở ề ườ trùng. Sau khi c y xong đem đi nuôi ệ  đi u ki n bình th ng.

ả ả ằ ở ề ố 2.3.9.4. B o qu n gi ng b ng glycerol và ệ ạ  đi u ki n l nh sâu

ố ượ ế ạ ố Gi ng t o ả Spirulina platensis sau khi đ c thu ho ch, ti n hành phân b  vào

ế ố ổ ượ các  ng eppendoff đã vô trùng. Ti n hành b  sung Glycerol đã đ c vô trùng

ở ồ ộ ố ở ả vào n ng đ  10%, 20%, 30% vào các  ng eppendof trên. Đem b o qu n ả ở

0C trong t

ệ ộ ủ ạ ế ả ả ộ ờ nhi t đ  ­21 ạ    l nh sâu. Sau m t th i gian b o qu n ti n hành ho t

ẫ ả ủ ể ả ả ả ố hóa đ  theo dõi kh  năng s ng sót c a m u t o sau b o qu n.

ố ả ằ ươ ả 2.3.9.5. B o qu n gi ng b ng ph ấ ng pháp s y đông khô

ạ ố ổ Cho gi ng sau khi thu ho ch vào các bình penicillin, b  sung Glycerol đã

ỉ ệ ế thanh trùng theo t  l 10%, 20%, 30% vào các bình penicillin, sau đó ti n hành

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

33

0C trong 6­ 12 gi

ệ ộ ờ ẫ ấ s y đông khô t ừ ừ ở  t nhi t đ  40 . Sau khi m u đã khô hoàn

0C. Sau m t th i gian b o qu n ả   ờ

ế ả ủ ạ ả ộ ả toàn ti n hành b o qu n trong t l nh đông ­21

ứ ố ả ượ ả ủ ủ ể ế ả ạ ố ti n hành ho t hóa gi ng đ  theo dõi s c s ng c a ch ng t o đ c b o qu n.

ố ệ ử 2.3.10. X  lý s  li u

ố ệ ự ệ ượ ủ Các s  li u th c nghi m đ ộ c tính trung bình c ng c a 3 l n l p l ầ ặ ạ ằ   i b ng

ươ ch ng trình Microsoft Excel.

Ầ PH N III

Ả

Ả

Ậ

Ế

K T QU  VÀ TH O LU N

ươ 3.1. Ph ố   ạ ng pháp ho t hóa gi ng

ượ ả ả đ c b o qu n trong Glycerol và ở

ề ạ ệ ạ đi u   ki n   l nh   sâu   t i   phòng   thí

ộ ệ ệ nghi m   b   môn   Công   ngh   sinh

h cọ

ố ượ ạ Gi ng   đ ố   c   ho t   hóa   trong   ng

ắ ằ ệ ắ ệ   nghi m và l c b ng máy l c khô hi u

Stuart Obital incubator SI500 ở ế ộ   ch  đ

350C, 150 vòng/phút trong các kho ngả

ờ th i gian khác nhau là 24h và 48h. Hình 3.1. M u t o đ ạ c ho t hóa ế ượ ị ả K t qu  thu đ ả   c là dung d ch t o ẫ ả ượ trong 24h và 48h

ẫ ượ ắ ạ ượ có màu xanh. M u đ c ho t hóa l c trong 48h thu đ ậ   c có màu xanh đ m

ạ ẫ ơ h n m u ho t hóa trong 24h.

ạ ướ ả Spirulina platensis 3.2. Quan sát hình d ng, kích th c t o

ớ ượ ố ả ạ ạ 3.2.1. Quan sát hình d ng gi ng t o m i đ ể   ằ c ho t hóa b ng kính hi n

vi quang h cọ

ẫ ả ạ ượ ướ ờ M u t o sau th i gian ho t hóa đ c đem đi quan sát hình thái d i KHV

ọ ở ậ ậ quang h c các v t kính 10x và v t kính 40x.

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

34

ẫ ướ ọ ở ậ ể Khi quan sát m u d i kính hi n vi quang h c v t kính 10x và 40x thì

ấ ừ ụ ế ể ạ ạ th y t ng c m t bào màu xanh lá có di chuy n, d ng hình tròn. Bên c nh đó

ề ế ể ấ ắ ấ còn có r t nhi u t ộ    bào hình que ng n chuy n đ ng r t nhanh. Không quan sát

ỉ ấ ụ ả ế ượ ợ ả đ c s i t o nào c  mà ch  th y các c m t bào hình tròn màu xanh. Qua đó ta

ể ả ấ ở ả ấ ậ rút ra nh n xét là trong quá trình s y đông khô đ  b o qu n thì khi s y ch ế

ệ ế ế ủ ả ế ự ủ ả ẫ ị ộ đ  nhi t đó thì các t bào t o đã b  phá h y d n đ n s  ch t c a t o và bên

ồ ưỡ ễ ể ậ ạ ạ c nh đó nó là ngu n dinh d ng cho các vi sinh v t nhi m t p phát tri n. Do

ứ ễ ể ạ ậ ạ ỉ đó, sau khi ta ho t hóa thì ch  có vi sinh v t nhi m t p phát tri n ch  không có

ầ ố ố ị gi ng t o ả Spirulina mà chúng ta c n nên màu dung d ch có màu xanh chu i non

ơ ậ ư ứ ả ố ố gi ng nh  t o ư ả Chlorella ch  không ph i màu xanh h i đ m nh  màu v n có

ủ ả Spirulina. c a t o

ẫ ả 3.2.2. Quan sát m u t o mua

ợ ơ ạ ổ ộ Spirulina platensis có d ng s i đ n đ c, trôi n i, màu xanh lam và không có

ắ ở ế ặ ắ ỏ v  bao, eo th t vách t ề   ề  bào không rõ ràng. Có nhi u ho c ít vòng xo n đ u

ố ợ ẹ ế ề ả ắ ơ nhau, các vòng xo n h p h n v  phía cu i s i. T  bào dài kho ng 1,5­ 3µm,

ỗ ợ ề ả ớ ứ ộ r ng 4­ 5,5µm v i nhi u không bào ch a không khí. M i s i có kho ng 40­ 45

ế t bào.

A B

C D

ướ ả Hình 3.2: Hình thái t o Spirulina platensis d i KHV

ứ

ễ

ặ

ị

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ắ GVHD: TS. Đ ng Đ c ậ ả ả ậ ậ A. V t kính 10X       B. V t kính 40X C. V t kính 100X   D. T o Spirulina platensis đang phân c t (100X)

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

35

ẫ ả ả ở ả ệ ạ Do m u t o b o qu n phòng thí nghi m sau khi ho t hóa và quan sát d ướ   i

ấ ự ệ ư ể kính hi n vi nh ng không th y s  hi n di n c a t o ệ ủ ả Spirulina platensis nên t tấ

ẫ ả ể ế ứ ệ ả c  các nghiên c u sau chúng tôi dùng m u t o mua đ  ti n hành thí nghi m.

ả ườ ấ 3.3. Kh o sát môi tr ng nuôi c y

ể ả ả ưở ủ ạ ườ ấ Đ  kh o sát  nh h ng c a các lo i môi tr ng nuôi c y khác nhau lên s ự

ả ấ ố tăng sinh t o  ả Spirulina. C y 30% t o gi ng Spirulina  vào 250ml môi tr ngườ

ề ệ ạ ườ trong bình serum lo i 500ml nuôi  trong các đi u ki n môi tr ng khác nhau

ườ ườ ơ ả ườ ng 1: môi tr ng c  b n   (Zarrouk), môi tr ng 2: môi

3, môi tr

ỉ ườ ườ ườ ng + 16,8g NaHCO ng 3: 1ml r  đ ng + 16,8g tr

3. Thí nghi m đ

ỉ ườ ỉ ườ 2.358 ệ ườ ng 4: 1,5ml r  đ ng + 16,8g NaHCO ượ ặ   c l p NaHCO3, môi tr

ể ố ộ ị ưở ủ ả Spirulina platensis i 3 l n. Đo OD đ  xác đ nh t c đ  sinh tr ng c a t o ạ l

ườ ượ ế ở ng khác nhau. Ta đ ả c k t qu  đo OD các môi tr ườ   ng

ầ ượ ở ả ượ c trình bày l n l t ụ ụ  các b ng trong ph  l c 4. Ta cũng có đ ồ

1.367

1.248

0.901

0.751

0.651

0.677

0.67

0.384

0.395

0.413

0.223

th  nh  hình 3.3

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10 11 12 13 14 15 16 17 18

ồ bao g m: môi tr ậ ộ M t đ  quang  (OD420nm) ng 0,75ml r  đ 2.5 2.4 2.3 2.2 ầ 2.1 2 trong các môi tr 1.9 1.8 khác nhau đ 1.7 ị ư 1.6 1.5 1.4 1.3 1.2 1.1 1 0.9 0.8 0.7 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0

ờ

Th i gian (ngày)

ườ

ườ

ỉ ườ

ổ

Môi tr

ng Zarrouk

Môi tr

ng b  sung 0,75ml r  đ

ng

ỉ ườ

ổ

ng b  sung 1,5ml r  đ

Môi tr

ng

ng

ườ Môi tr ễ

ổ ị

ả

ứ

ỉ ườ ng b  sung 1ml r  đ ặ GVHD: TS. Đ ng Đ c

ườ SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ ị ể ạ ườ 4 lo i môi tr ng theo

ễ ườ Hình 3.3. Đ  th  bi u di n đ ờ th i gian đo OD ng cong sinh tr ở ướ  b ủ ả ở ưở ng c a t o  c sóng 420 nm.

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

36

ườ ố ủ ị ự ế ả ọ ỗ ờ Các đ ể ng d c theo m i th i gian đo bi u th  s  sai s  c a k t qu  đo vì

ẫ ặ ạ ế ố ồ ị ể ị ẽ ầ chúng tôi ti n hành đo m u l p l i 3 l n nên s  có sai s , đ  th  có th  d ch lên

ố ướ ẫ ộ ố trên hay xu ng d i tùy thu c vào m u sai s  âm hay sai s  d ố ươ Ở ồ ị đ  th ng.

ố ậ ị ả ể ị ố ậ   hình 3.3 trên đây chúng tôi bi u th  c  2 giá tr  sai s  c n trên và sai s  c n

ở ố ấ ụ ụ ả ỏ ị ướ d i (xem các b ng trong ph  l c 4). Do giá tr  sai s  r t nh  nên khi th ể

ỉ ấ ấ ồ ị ệ ỏ hi n trên đ  th  ta cũng ch  th y r t nh .

ể ủ ả ừ ồ ị ấ ố ụ ụ ộ T  đ  th  hình 3.3 và ph  l c 4 cho ta th y t c đ  phát tri n c a t o trong

ườ ấ ố ồ ị ấ ổ ị môi tr ng Zarrouk là r t t t và  n đ nh. Nhìn vào đ  th  ta th y ngay giá tr ị

ấ ở ế ế ữ ầ ớ ị ỏ OD nh  nh t là ngày đ u tiên v i giá tr  OD là 0,169 và k  ti p nh ng ngày

ế ầ ộ ớ ộ ờ sau đó thì OD tăng d n lên m t cách tuy n tính v i th i gian m t cách nhanh

ủ ấ ạ ị ứ chóng. Và giá tr  OD đ t cao nh t là 2,358 vào ngày th  16 c a quá trình nuôi

ứ ế ả ị ỉ ấ c y. Ti p sau đó ngày th  17 thì giá tr  OD gi m ch  còn 2,311.

ớ ế ủ ứ ả ồ ị ố So v i k t qu  nghiên c u c a Hoàng Th  Thanh Loan (Đ  án t ệ   t nghi p

ủ ả ế ả ườ ấ năm 2011) thì k t qu  OD c a t o trong môi tr ạ ng Zarrouk đ t cao nh t là

ứ ứ ủ ễ ớ ị vào ngày th  8 v i giá tr  OD là 0,088 và theo nghiên c u c a Nguy n Th ế

ố ạ ư ứ ể ấ ờ ế   H ng (2008) thì th i đi m sinh kh i đ t cao nh t là ngày th  12. Còn theo k t

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

37

ả ủ ứ ự ấ ạ ở ề   qu  c a tôi thì OD đ t cao nh t là vào ngày th  16. S  dĩ, có s  sai khác nhi u

ể ả ề ể ậ ọ ế đ n v y có th  là do nhi u lý do. Các lý do có th  x y ra là do ch n khung thí

ự ư ệ ệ ề ả nghi m có s  khác nhau, nuôi t o trong các đi u ki n khác nhau nh  khác nhau

ỉ ệ ấ ầ ấ ố ế ờ ộ ề ườ v  c ng đ  và th i gian chi u sáng, t  l c y gi ng, thành ph n hóa ch t thay

ủ ữ ế ể ạ ấ ồ ố   th  nh ng hóa ch t không có đ . Bên c nh đó cũng có th  là do ngu n gi ng

ấ ượ ấ ố ồ ị ể ộ có ch t l ủ   ng khác nhau. Nhìn vào đ  th  ta cũng th y t c đ  phát tri n c a

ườ ỉ ườ ổ ế ả t o nuôi trong môi tr ng b  sung 0,75ml r  đ ờ   ng cũng tuy n tính theo th i

ầ ầ ạ gian. Do c y ấ ở ỉ ệ ố  t  l gi ng ban đ u là 30% nên OD ngày nuôi đ u tiên đ t giá

ị ươ ữ ố tr  t ấ   ế ng đ i cao là 0,193; nh ng ngày ti p theo sau đó thì OD tăng lên r t

ụ ể ứ ứ ậ ch m, c  th  là 0,203 vào ngày th  2 và 0,214 vào ngày th  3. Nguyên nhân có

ư ế ị ố ể ấ ả ậ ườ ự s  tăng ch m nh  th  có th  là do t o b  s c khi nuôi c y trong môi tr ng có

ỉ ườ ơ ườ ứ ừ ẩ ổ b  sung r  đ ng h n là trong môi tr ế   ng Zarrouk chu n. T  ngày th  7 đ n

ự ữ ứ ể ơ ừ ngày th  8 có s  phát tri n nhanh h n nh ng ngày khác là t 0,339 lên 0,495

ể ấ ố ữ ế ả ạ cách nhau đ n 0,156. Nh ng ngày sau đó t o phát tri n r t t t và đ t OD cao

ứ ấ nh t là 1,248 vào ngày th  17.

ươ ự ư ườ ỉ ườ ổ Cũng t ng t nh  trong môi tr ng b  sung 0,75ml r  đ ng thì ở ườ   ng tr

ỉ ườ ổ ể ủ ả ấ ầ ự ữ ợ h p b  sung 1ml r  đ ậ   ng thì nh ng ngày đ u s  phát tri n c a t o r t ch m

ố ườ ồ ị ầ ấ do s c môi tr ạ   ng. Nhìn vào đ  th  ta th y OD ngày đ u tiên là 0,179 và đ t

ể ấ ớ ố ộ ị ầ ủ   cao nh t là vào ngày 17 v i giá tr  OD là 0,901. T c đ  phát tri n ban đ u c a

ỉ ườ ợ ổ ư ườ ả ở ườ t o   tr ng h p b  sung 1,5ml r  đ ậ ng cũng ch m nh  hai tr ợ ng h p b ổ

ỉ ườ ấ ạ ợ sung 0,75ml và 1ml r  đ ng. Và OD ở ườ  tr ng h p này cũng đ t cao nh t là

ứ ứ ả ố 0,651 vào ngày th  17 và gi m xu ng còn 0,582 vào ngày th  18.

ủ ả ể ạ ố ộ ườ So sánh t c đ  phát tri n c a t o trong 4 lo i môi tr ng khác nhau: môi

ườ ườ ẩ ườ ỉ ườ tr ng 1: môi tr ng Zarrouk chu n, môi tr ng 2: 0,75ml r  đ ng + 16,8g

3, môi tr

ườ ỉ ườ ườ NaHCO3, môi tr ng 3: 1ml r  đ ng + 16,8g NaHCO ng 4: 1,5ml r ỉ

3. Ta th y

ấ ở ườ ự ẩ ườ đ ng + 16,8g NaHCO môi tr ể   ng Zarrouk chu n thì s  phát tri n

ố ạ ấ ấ ị ủ ả c a t o là t ấ t nh t. Các giá tr  OD tăng lên r t nhanh và đ t cao nh t là vào

ứ ạ ớ ơ ị ị ị ấ   ngày th  16 v i giá tr  OD đ t 2,357, giá tr  này cao h n các giá tr  OD cao nh t

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

38

ườ ụ ể ề ấ ơ ớ ườ trong các môi tr ng khác r t nhi u, c  th  là h n 1,11 so v i môi tr ng 2,

ớ ườ ơ ớ ườ ơ h n so 1,475 v i môi tr ng 3 và h n 1,706 so v i môi tr ng 4.

ấ ố ộ ưở ể ủ ả ở ườ Ta th y t c đ  sinh tr ng và phát tri n c a t o môi tr ng Zarrouk cao

ề ớ ườ ư ầ ơ ấ h n r t nhi u so v i các môi tr ng khác nh ng do thành ph n môi tr ườ   ng

ề ấ ố ườ ả ố Zarrouk quá là nhi u hóa ch t, mu n pha môi tr ề   ng Zarrouk ta ph i t n nhi u

ư ế ề ạ ả ạ ờ ở ớ th i gian và ti n b c, n u ta đ a vào nuôi t o đ i trà ộ  quy mô r ng l n nh ư

ệ ẽ ẽ ầ ấ ề ầ quy mô công nghi p thì có l s  c n r t nhi u chi phí ban đ u, nh  th  s ư ế ẽ

ế ể ế ệ ế không có tính kinh t . Đ  ti t ki m và nâng cao tính kinh t ọ    thì ta nên ch n

3, dù sinh kh i t o

ườ ỉ ườ ố ả ở ườ môi tr ng r  đ ng + NaHCO môi tr ạ ng d ng này

ườ ỉ ườ ư ư không cao nh  trong môi tr ng Zarrouk nh ng r  đ ế ệ ủ ng là ph  li u c a công

ệ ả ấ ườ ẻ ề ỉ ườ ế ngh  s n xu t đ ễ ế ng, d  ki m, r ti n. N u ta không dùng r  đ ng thì có

ể ỉ ườ ệ ả ấ ườ ủ ể ả ấ th  r  đ ng c a công ngh  s n xu t đ ễ   ng có th  là ch t th i làm ô nhi m

ườ ọ ỉ ườ ấ ả ể ườ ệ ả môi tr ế ng, vì th  ch n r  đ ng đ  nuôi c y t o là con đ ng hi u qu  và

kinh t .ế

ả ố ế ế ả ấ ườ ứ ủ K t qu  nghiên c u c a tôi cho k t qu  t t nh t khi nuôi trên môi tr ng r ỉ

3 (tr

ổ ừ ườ ổ ườ đ ng có b  sung NaHCO môi tr ng Zarrouk) là khi b  sung 0,75ml r ỉ

ớ ế ứ ủ ả ọ ị ườ đ ng,   so  v i  k t  qu  nghiên c u c a   Bùi  Th   Ng c   Bích  (2006)  thì  môi

ườ ố ấ ạ ỉ ườ ổ ự ở ệ tr ng t t nh t l i là khi b  sung 1ml r  đ ng. S  dĩ có s  khác bi t nh  th ư ế

ấ ượ ể ầ ả ố ệ cũng có th  do gi ng t o ban đ u có ch t l ấ   ề ng khác nhau, đi u ki n nuôi c y

ỉ ườ ặ ể ườ ồ ộ khác nhau ho c là r  đ ng khi dùng đ  pha môi tr ng có n ng đ  khác nhau

(2­ 4%).

ệ ẻ ề ễ ế ụ ủ ể ồ M c đích c a chúng ta là tìm ra ngu n nguyên li u r  ti n d  ki m đ  thay

ế ả ượ ấ ố ấ ả ừ ả th  và gi m l ng hóa ch t t i đa trong nuôi c y t o t ầ    đó gi m chi phí đ u

ườ ỉ ườ ổ ượ vào. Và môi tr ng r  đ ng có b  sung thêm NaHCO ỏ 3 đã th a mãn đ c phù

ạ ườ ấ ả ố ọ ầ ư ợ h p yêu c u đ a ra. Tóm l i thì môi tr ể ng ta ch n đ  nuôi c y t o t ấ t nh t là

3  và th i gian thu ho ch t

ườ ỉ ườ ạ ờ môi tr ng 2: 0,75ml r  đ ng + 16,8g NaHCO ố   t

ứ ấ ả nh t là kho ng ngày th  17.

A B C D

ạ ườ ng khác nhau

ả

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ỉ ườ ng + 16,8g NaHCO . 3

ng + 16,8g NaHCO

ễ ẫ ẫ ẫ ẫ

3

ở ườ ườ ườ ườ ỉ ườ ẫ ả Hình 3.4 : M u t o nuôi  ị A: M u nuôi trong môi tr B: M u nuôi trong môi tr C: M u nuôi trong môi tr D: M u nuôi trong môi tr 4 lo i môi tr ng Zarrouk ng 0,75ml r  đ ỉ ườ ng 1ml r  đ ng 1,5ml r  đ . 3 ng + 16,8g NaHCO .

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

39

ả ả ạ ưở ự ưở 3.4. Kh o sát các lo i ánh sáng  nh h ng lên s sinh tr ng, phát

ể ủ ả tri n c a t o

ể ả ả ưở ủ ạ ố ộ ưở Đ  kh o sát  nh h ng c a các lo i ánh sáng lên t c đ  sinh tr ng, phát

0.6 ủ ả

ể ấ ướ ỳ ế tri n c a t o ta ti n hành nuôi c y d i ánh sáng đèn hu nh quang và d ướ   i

0.5

ể ế ố ị ệ ánh sáng đèn Led. Ti n hành thí nghi m và đo OD đ  xác đ nh t c đ  sinh ộ 0.524

) m n 0 2 4

D O

ưở ủ ả ườ ề ệ tr ng c a t o trong các môi tr ng và trong đi u ki n ánh sáng khác nhau.

0.4

0.33

ự ế ế ệ ả ồ ị Sau khi ti n hành th c nghi m ta có k t qu  đo OD ( ư ph  l c 5) và đ  th  nh 0.416 ụ ụ 0.4

0.308 ế    quan tr ng nh t cho s  quang h p n u

hình 3.5 0.3 ư ế ố ự ấ ợ ọ t ánh sáng là nhân t

(   g n a u q Nh  ta đã bi ộ đ   t

0.273 ợ

ẽ ị ư ệ ố ộ ưở không có ánh sáng thì quang h p s  b  ng ng tr  và t c đ  sinh tr ng phát

ậ M

0.188

0.188

0.191

0.2 ể ẽ ị

0.176

ươ ấ ả   tri n s  b  kìm hãm. Theo TS. D ng T n Nh t thì ánh sáng đèn Led có  nh

0.087

0.094 0.075

0.107 ử ả   ấ c y mô vì th  nên tôi đã ti n hành th  nghi m ánh sáng đèn Led xanh có  nh

0

ự 0.158 ủ ấ ố ế ự ộ ố ạ ể ưở h ng r t t 0.1 t đ n s  sinh tr ng phát tri n c a m t s  lo i cây trong nuôi ưở 0.093 ế ệ ế

3

6

7

8

ự ả ưở h ng đ n s  sinh tr ng và phát tri n c a t o không và đó là s   nh h ưở   ng ế ự 1 ưở 2 ể ủ ả 5 4

ờ

Th i gian (ngày)

ẫ

ướ

ỳ

M u nuôi d

i ánh sáng đèn Hu nh quang

ẫ

ướ

M u nuôi d

i ánh sáng đèn Led xanh

ự ự tiêu c c hay tích c c.

ễ

ứ

ặ

ị ồ ị ể

GVHD: TS. Đ ng Đ c  ờ ng theo th i gian đo OD  ệ ề i đi u ki n ánh

ướ Hình 3.5: Đ  th  bi u di n đ ở ướ  b ng cong sinh tr ườ  môi tr c sóng 420 nm c a t o

ả ễ ườ ủ ả ở ỳ

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         ưở Long ng Zarrouk d sáng hu nh quang và ánh sáng Led.

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

40

ườ ố ủ ế ị ự ể ả ỗ ọ ờ Các đ ng d c theo m i th i gian đo OD bi u th  s  sai s  c a k t qu  đo

ẫ ặ ạ ế ố ồ ị ể ị ẽ ầ vì chúng tôi ti n hành đo m u l p l i 3 l n nên s  có sai s , đ  th  có th  d ch

ể ố ướ ẫ ộ ố chuy n   lên   trên   hay   xu ng   d i   tùy   thu c   vào   m u   sai  s   âm  hay  sai   s ố

ở ố ậ ị ả ể ị ươ Ở ồ ị d đ  th  hình 3.5 ng. trên chúng tôi bi u th  c  2 giá tr  sai s  c n trên và

ố ậ ướ ụ ụ sai s  c n d i (xem ph  l c 5).

ấ ự ồ ị ưở ể ủ ả ướ Qua đ  th  hình 3.5 ta th y s  sinh tr ng và phát tri n c a t o d ề   i đi u

ề Ở ề ệ ệ ki n ánh sáng khác nhau là khác nhau nhi u. ỳ    đi u ki n ánh sáng hu nh

ữ ế ầ ấ ấ quang thì OD th p nh t vào ngày đ u tiên là 0,094 và nh ng ngày ti p theo OD

ở ố ớ ứ ẫ ạ ế tăng tuy n tính và ngày th  8 thì đ t 0,524. Trong khi đó đ i v i m u nuôi ở

ố ộ ưở ể ấ ậ ánh sáng Led xanh thì t c đ  sinh tr ầ   ng và phát tri n r t ch m, OD ngày đ u

ứ ế ạ ớ ứ ỉ tiên là 0,075 đ n ngày th  7 đ t 0,191 và t i ngày th  8 thì ch  còn 0,176. Mà

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

41

ư ả ở ụ ườ ố ả ạ nh  ta kh o sát m c 3.3 thì trong môi tr ng Zarrouk sinh kh i t o đ t cao

ở ứ ả ấ nh t là kho ng ngày nuôi th  16.

ậ ộ M t đ  quang  (OD420nm) 0.35

0.3

0.291

0.279

0.25

0.258

0.243

0.2

0.178

0.149

0.15

0.156

0.144

0.141

0.142

0.134

0.136

0.099

0.1

0.089

0.05

0

1

2

3

4

5

6

7

ờ

Th i gian (ngày)

ẫ

ướ

ỳ

M u nuôi d

i ánh sáng đèn Hu nh quang

ẫ

ướ

M u nuôi d

i ánh sáng đèn Led xanh

ễ ườ ưở ng cong sinh tr ng theo th i gian đo OD

ỉ ườ ờ ề ướ ệ Hình 3.6: Đ  th  bi u di n đ ủ ả ở ướ b môi tr ng r  đ ở   i đi u ki n ánh sáng

ồ ị ể c sóng 420 nm c a t o  ỳ ườ ng d Hu nh quang và ánh sáng Led.

ấ ổ ồ ị ả ằ ướ Qua đ  th  hình 3.6, ta th y t ng quan r ng khi nuôi t o d ủ   i ánh sáng c a

ệ ề ả ơ ớ ỳ đèn hu nh quang thì hi u qu  cao h n nhi u so v i ánh sáng đèn Led. Trong

ườ ỉ ườ ướ cùng môi tr ng r  đ ng mà khi nuôi d ỳ i ánh sáng đèn hu nh quang thì OD

ứ ạ ướ tăng nhanh và đ t 0,291 vào ngày th  8, còn nuôi d i ánh sáng đèn Led xanh

ứ ả ạ ầ ấ ớ thì OD cao nh t vào ngày th  3 v i OD  đ t 0,156 và OD gi m d n trong

ữ ứ ứ ế ế ạ nh ng ngày ti p theo, ngày th  4 còn 0,136, đ n ngày th  5 thì đ t 0,141 và

ế ụ ứ ả ố ti p t c gi m xu ng còn 0,134 vào ngày th  7.

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

42

ự ệ ẫ ấ ườ Th c nghi m cho th y các m u khi nuôi trong môi tr ng Zarrouk và môi

ườ ỉ ườ ướ ề ệ tr ng r  đ ng, d ỳ   i 2 đi u ki n ánh sáng khác nhau là ánh sáng đèn hu nh

ấ ẫ ả ở ườ ệ quang và đèn Led thì hi u qu  cao nh t v n là môi tr ng Zarrouk và d ướ   i

ỳ ánh sáng hu nh quang.

A B

ỉ ườ ng r  đ ng sau 10 ngày

ẫ ả ườ Hình 3.7 . M u t o nuôi trong môi tr ạ ấ ướ i lo i ánh sáng khác nhau nuôi c y d ỳ ướ ẫ i ánh sáng đèn hu nh quang A: M u nuôi d ướ ẫ i ánh sáng đèn Led B: M u nuôi d

ấ ả ụ ệ   Nh  v y,  ng d ng ánh sáng đèn Led xanh trong nuôi c y t o là không hi u

9.29

9.29

ư ậ ứ 10

9.25

9.24

ể ả ườ ủ ế ộ ờ qu . Các nguyên nhân có th  là do c ng đ  và th i gian chi u sáng c a đèn

9

h n

ì

b

ủ ể ả ả ầ ợ ấ   không đáp  ng đ  yêu c u cho t o quang h p, cũng có th  là do kh  năng h p ứ 8

7

ủ ả ụ ệ ả th  ánh sáng xanh đèn Led c a t o kém nên hi u qu  nuôi c y không cao. ấ 5.87

6 ươ

ị ượ ủ

5.05

ng pháp xác đ nh tr ng l ố ng khô c a sinh kh i

5

4.12

ệ ở ẫ ả ấ ọ 4.54 ẫ ả Ti n hành thí nghi m 2 m u t o nuôi c y khác nhau là m u t o nuôi có

g n u r t 3.5. Ph   ô h k ế   i ố h k

4

) l / g (

ẫ ả ự ệ ẫ ợ ỗ ụ ụ s c khí và m u t o nuôi kín không s c khí. M i m u th c hi n 4  đ t thí

ầ ượ ế ả ở ụ ụ nghi m, m i đ t ti n hành 3 l n ta đ c k t qu  xem ph  l c 6.

3 ỗ ợ ế 2

h n i ệ s   g n ợ ư

1

0

l   g n ọ r T

1

2

3

4 ợ

ệ

Đ t thí nghi m

ẫ

ườ

ỉ ườ

ụ

M u nuôi trong môi tr

ng r  đ

ng không s c khí ụ

ườ

ỉ ườ

ng có s c khí

ng r  đ

ẫ M u nuôi trong môi tr ễ

ả

ị

ứ

ặ

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ố

GVHD: TS. Đ ng Đ c  ầ ủ ng sinh kh i khô trung bình qua 3 l n c a 4  ụ ng không s c

ượ ẫ ả ỉ ườ ườ ồ ị ọ Hình 3.8: Đ  th  tr ng l ủ ệ ợ đ t thí nghi m c a m u t o nuôi trong môi tr ng r  đ

ụ khí và có s c khí.

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

43

ậ ồ ị ấ ọ ượ ố Qua đ  th  hình 3.8, ta th y tr ng l ng sinh kh i khô trung bình Nh n xét:

ẫ ả ủ ủ ệ ấ ẫ ầ ợ qua 3 l n c a 4 đ t thí nghi m c a hai m u t o nuôi c y là m u nuôi trong

ườ ỉ ườ ụ ườ ỉ ườ môi tr ng r  đ ẫ ng có s c khí và m u nuôi trong môi tr ng r  đ ng không

ụ ẫ ọ ượ ơ ớ ố ụ s c khí thì m u nuôi có s c khí có tr ng l ề   ng sinh kh i khô l n h n nhi u,

ẫ ả ố ớ ụ ẫ ậ ấ ớ th m chí g p đôi so v i m u t o nuôi kín không s c khí. Đ i v i m u không

ọ ượ ệ ầ ố ợ ụ s c khí thì tr ng l ng sinh kh i khô tăng d n qua 4 đ t thí nghi m trung bình

ủ ệ ầ ợ ợ ợ qua 3 l n c a đ t thí nghi m 1 là 4,12g/l, đ t 2 là 4,54g/l, đ t 3 là 5,05g/l và

ẫ ả ố ớ ụ ọ ượ ố ợ đ t 4 là 5,87g/l. Đ i v i m u t o có s c khí thì tr ng l ng sinh kh i khô

ươ ươ ả ừ trung bình t ng đ ổ ng nhau, thay đ i trong kho ng t ế    9,24­ 9,29g/l. Qua k t

ấ ả ả ưở ệ ụ ấ ả ủ ả qu  đó ta th y  nh h ng c a vi c s c khí khi nuôi c y t o cũng  nh h ưở   ng

ề ố ế ấ r t nhi u đ n sinh kh i.

ẫ ả ư ậ ượ ụ ẽ ớ ơ ố Nh  v y m u t o khi đ ẫ   c s c khí s  cho sinh kh i cao h n so v i m u

ượ ụ không đ c s c khí.

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

44

ệ ả ươ ạ 3.6. Kh o nghi m các ph ng pháp thu ho ch

ằ ươ ủ ạ 3.6.1. Thu ho ch b ng ph ọ ng pháp l c th  công

ệ ậ ộ Trong quá trình làm thí nghi m nh n th y ấ Spirulina platensis  là m t trong

ố ượ ữ ể ạ ằ ọ nh ng đ i t ng có th  thu ho ch b ng cách l c do có kích th ướ ươ c t ố   ng đ i.

ể ọ ươ ệ ợ ừ ả ừ Có th  nói l c là ph ạ ng pháp thu ho ch t o v a ti n l ệ   ễ ự i, v a d  th c hi n,

ạ ẻ mà chi phí l i r .

ố ượ ả ố ươ ủ ấ ẫ ượ B ng   3.1:   Kh i   l ng   sinh   kh i   t i   c a   m u   nuôi   c y   đ c   thu

ạ ằ ươ ủ ho ch b ng ph ọ ng pháp l c th  công

ố ượ ố ươ ủ ẫ Kh i l ng sinh kh i t ấ   i c a m u nuôi c y

ệ ợ Đ t thí nghi m (g/l)

K

H

ẫ ẫ

Đ t 1ợ Đ t 2ợ Đ t 3ợ M u nuôi AR 11,23 10,31 12,06 M u nuôi AR 14,00 13,50 14,12

ố ượ ụ ấ ả ẫ ấ ở Qua b ng 3.1. ta th y m u nuôi c y h  có s c khí cho kh i l ố   ng sinh kh i

ụ ề ẫ ố ơ ị ả t o trong 1 lít d ch sinh kh i nhi u h n m u nuôi kín không s c khí trung bình

ươ ả ươ ệ ư ề ố ố là 2,67g/l. Ph ng pháp này cho hi u qu  t ờ   ng đ i nh ng t n nhi u th i

gian.

ằ ươ ơ ọ ạ 3.6.2. Thu ho ch b ng ph ng pháp l c có b m chân không

ả ọ ể ả ẫ ằ ọ ượ ớ Vì khi l c b ng v i l c thì t o v n có th  đi qua đ ả ọ c l p v i l c, do đó

ấ ọ ả ọ ệ ằ ả ọ ượ hi u qu  l c không cao, còn khi l c b ng gi y l c thì t o đ c gi ữ ạ ầ   i g n l

ẽ ố ấ ư ế ấ ọ ư ư ề ờ   ế ọ nh  hoàn toàn trên gi y l c nh ng n u l c nh  th  thì s  t n r t nhi u th i

ư ế ấ ọ ế ằ ọ ướ gian, chính vì nh  th  nên chúng tôi ti n hành l c b ng gi y l c d ọ   i tr ng

ự ệ ơ ượ ế ự l c có b m chân không. Th c nghi m ta thu đ ả ư ả c k t qu  nh  b ng 3.2.

ố ượ ả ố ươ ủ ấ ẫ ượ B ng   3.2:   Kh i   l ng   sinh   kh i   t i   c a   m u   nuôi   c y   đ c   thu

ằ ạ ươ ử ụ ọ ơ ho ch b ng ph ng pháp l c có s  d ng b m chân không

ố ượ ố ươ ủ ẫ Kh i l ng sinh kh i t ấ   i c a m u nuôi c y

ệ ợ Đ t thí nghi m (g/l)

K

H

ẫ ẫ

Đ t 1ợ M u nuôi AR 18,23 M u nuôi AR 20,09

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

45

Đ t 2ợ Đ t 3ợ

19,98 20,12 ơ ạ ấ ả ả ả 18,31 17,86 ệ Qua b ng 3.1. và b ng 3.2. ta th y hi u qu  thu ho ch có b m chân không

ố ớ ớ ọ ủ ề ẫ ơ ạ ớ l n h n nhi u so v i l c th  công. Đ i v i m u AR ằ   K  khi thu ho ch b ng

ươ ố ượ ủ ươ ạ ợ ph ng pháp th  công thì kh i l ng t ệ   i đ t trung bình qua 3 đ t thí nghi m

ớ ỉ ươ ạ ớ ọ ơ ch  là 11,2g/l còn v i ph ng pháp l c có b m chân không thì đ t t i 18,13g/l.

ố ớ ẫ ằ ươ ủ Đ i v i m u AR ạ H khi thu ho ch b ng ph ng pháp th  công có kh i l ố ượ   ng

ệ ợ ươ ơ ươ t i trung bình qua 3 đ t thí nghi m là 13,87 còn ph ng pháp có b m chân

ạ ạ ươ ơ ớ ọ không đ t 20,06g/l. Tóm l i ph ơ   ng pháp l c có b m chân không l n h n

ươ ủ ọ ph ng pháp l c th  công trung bình là 7g/l.

ấ ạ ằ ụ ể ổ 3.6.3. Thu ho ch b ng ch t keo t và tuy n n i

ử ụ ề ọ ươ ế ụ Nhi u nhà khoa h c đã s  d ng thành công ph ng pháp k t t ể    và tuy n

ả ươ ầ ườ ạ ổ ể n i đ  thu ho ch t o. Theo ph ng pháp này đ u tiên ng i ta cho phèn (là

ấ ế ụ ể ế ụ ả ạ ế ủ ụ ụ ể ch t k t t ) đ  k t t t o l i sau đó s c không khí vào đ  các c m k t t a đó

ượ ớ ổ n i lên và đ c v t ra ngoài.

ố ượ ả ố ươ ủ ẫ ấ ượ B ng   3.3:   Kh i   l ng   sinh   kh i   t i   c a   m u   nuôi   c y   đ c   thu

ằ ấ ạ ụ ho ch b ng ch t keo t ể ổ  và tuy n n i

ố ượ ố ươ ủ ẫ Đ t TNợ Kh i l ng sinh kh i t ấ   i c a m u nuôi c y

(g/l)

K

H

ẫ

M u nuôi AR Al2(SO4)3 AlCl3 ẫ Al2(SO4)3 M u nuôi AR AlCl3

Đ t 1ợ 15,23 13,98 17,39 17,00

Đ t 2ợ 14,47 14,09 17,30 16,09

Đ t 3ợ 15,02 14,20 17,45 16,67

ấ ượ ả ế ở Qua b ng 3.3. ta th y l ng sinh kh i t ố ươ ở ẫ i ả ớ    m u nuôi h  cho k t qu  l n

ệ ả ẫ ụ ạ ụ ơ h n   m u   nuôi   kín   không   s c   khí.   Và   hi u   qu   keo   t ủ     và   thu   ho ch   c a

3.   Hi u   qu   thu   ho ch   c a   Al

2(SO4)3  qua   3   đ t   thí

ơ ủ ệ ạ ả ợ Al2(SO4)3  cao   h n   AlCl

ố ớ ố ớ ệ ạ ẫ ạ ẫ   nghi m đ t trung bình 14,91 đ i v i m u nuôi kín và đ t 17,38 đ i v i m u

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

46

3 đ t 14,09 đ i v i m u nuôi kín và

ả ủ ụ ệ ở ố ớ ẫ ạ nuôi h  có s c khí. Còn hi u qu  c a AlCl

ố ớ ụ ở ẫ ạ đ t 16,59 đ i v i m u nuôi h  có s c khí.

ế ả ượ ố ượ ể ế ằ Theo k t qu  thu đ c và theo lý thuy t ta có th  cho r ng kh i l ả   ng t o

2(SO4)3 l n h n khi thu ho ch b ng AlCl

ằ ạ ằ ớ ơ ạ khi thu ho ch b ng Al ể 3 có th  là do

4

2­ có kh i l

ố ượ ố ả ấ ố ượ kh i l ng hóa ch t còn trong sinh kh i t o. Vì SO ng phân t ử

­. Ta cũng không th  lo i b  kh  năng hi u qu  thu ho ch cao h n ơ

ể ạ ỏ ệ ạ ả ả ơ ớ l n h n Cl

2(SO4)3.

A

B

ủ c a Al

ẫ ả ượ ế ụ ổ ượ Hình 3.9. M u t o đ c k t t c

ổ  khi b  sung phèn nhôm và n i lên khi đ ụ s c không khí

3

ổ ổ A. B  sung Al (SO 2 ) 4 B. B  sung AlCl 3

ươ ề ả ấ ố Tuy nhiên, theo ph ề   ng pháp này ph i tiêu t n khá nhi u hoá ch t (li u

ớ ị ượ ượ l ng phèn t i 70­ 100 mg/1 lít dung d ch), do hàm l ư ậ   ng phèn cao nh  v y

ộ ạ ố ớ ể ậ ả ẩ ộ trong s n ph m có th  gây đ c h i đ i v i các đ ng v t nuôi.

ằ ươ ự ế ủ ạ 3.6.4. Thu ho ch b ng ph ng pháp t k t t a

ự ế ủ ệ ượ ả ấ ắ ờ ọ T  k t t a là hi n t ộ ng l ng đ ng t o sau m t th i gian nuôi c y do đ ộ

2 nên đ  pH tăng lên d n d n t

ụ ấ ả ẫ ớ ầ ộ pH tăng lên r t cao. Vì t o tiêu th  CO ệ   i vi c

2) và carbonatcanxi (CaCO3) s  kéo theo

ẽ ế ủ ủ k t t a c a hydroxyt magie (Mg(OH)

ố ả ắ t o l ng xu ng.

ố ượ ả ố ươ ủ ẫ ấ ượ B ng   3.4:   Kh i   l ng   sinh   kh i   t i   c a   m u   nuôi   c y   đ c   thu

ằ ạ ươ ự ế ủ ho ch b ng ph ng pháp t k t t a

ố ượ ố ươ ủ ẫ Kh i l ng sinh kh i t ấ   i c a m u nuôi c y

ệ ợ Đ t thí nghi m (g/l)

K

H

ẫ ẫ

Đ t 1ợ M u nuôi AR 6,23 M u nuôi AR 7,09

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

47

Đ t 2ợ Đ t 3ợ 6,31 6,86 6,98 7,12

ả ằ ạ ấ ả ươ ấ ệ Qua b ng 3.4. ta th y hi u qu  thu ho ch b ng ph ấ   ng pháp này r t th p.

ỉ ạ ố ượ ố ớ ẫ ợ Ch  đ t kh i l ệ ng trung bình qua 3 đ t thí nghi m là 6,47g/l đ i v i m u nuôi

ố ớ ụ ụ ẫ ạ ở kín không s c khí và đ t 7,06g/l đ i v i m u nuôi h  có s c khí.

ệ ạ ả ươ ộ ố ượ ể Vi c thu ho ch t o theo ph ng pháp này có m t s  nh c đi m: do thu

ẫ ớ ự ạ ằ ắ ọ ệ ố ầ ả ệ ộ ho ch b ng l ng tr ng l c d n t i yêu c u ph i tuy t đ i tĩnh, nhi t đ  và

ờ ế ưở ớ ệ ả ưở ớ th i ti ể ả t có th   nh h ng t i vi c tăng cao pH do đó  nh h ng t ệ ắ   i vi c l ng

ả ươ ệ ầ ộ ặ ọ đ ng t o, m t khác theo ph ộ ng pháp này c n m t di n tích khá r ng.

ộ

ẫ ả ự ế ủ ườ ườ Hình 3.10. M u t o t A. Nuôi trong môi tr ấ  k t t a do đ  pH tăng trong quá trình nuôi c y ỉ ườ ng Zarrouk      B. Nuôi trong môi tr ng r  đ ng

ằ ươ ạ 3.6.5. Thu ho ch b ng ph ng pháp siêu âm

ướ ố ượ ế ế ế ế ị Tr c khi ti n hành siêu âm, ta ti n hành đ m s  l ng t bào có trong d ch

ố ượ ế ấ ầ ế ị nuôi c y ban đ u và sau siêu âm ta cũng đ m s  l ng t bào trong d ch sau

ể ừ ị ượ ệ ả ằ siêu âm đ  t đó xác đ nh đ ạ c hi u qu  thu ho ch b ng siêu âm.

ố ượ ế ủ ấ ướ ng t ủ  bào c a các ch ng nuôi c y tr ử c khi x  lý siêu

ả B ng 3.5. S  l âm

6 t

ề ệ ố ượ ế ế S  l ng t bào/ lít)

ụ ở ấ Đi u ki n nuôi c y Nuôi trong bình kín Nuôi h  có s c khí bào (10 1341 1759

ử ế ả K t qu  sau khi x  lý siêu âm

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

48

ế ệ ả ố ạ Ti n hành thí nghi m siêu âm thu ho ch t o vào cu i pha logarit. Do không

ế ị ỉ ử ụ ệ có thi t b  siêu âm nào khác nên ch  s  d ng máy siêu âm hi u Elmasonic

ắ ề ẫ ướ ứ ể ớ S300H         L c đ u m u tr c khi cho vào bình tam giác v i các m c th  tích

ầ ượ ở Ứ ứ ử ế ớ ỗ ể 50 và 100ml.  ng v i m i m c th  tích ti n hành x  lý siêu âm l n l t các

ệ ở ự ệ ả ờ kho ng th i gian 5­ 15 phút. Th c hi n thí nghi m máy siêu âm. Sau khi thí

ể ắ ẫ ừ ệ ờ ố ị ầ nghi m xong đ  l ng m u t 3­ 4 gi ị , sau đó hút ph n d ch trên và c  đ nh

ể ế ố ượ ả ạ ử ằ b ng lugol trung tính đ  đ m s  l ng t o còn l i sau khi x  lý siêu âm. Thao

ượ ế ẹ ộ tác đ ớ ả ắ   c ti n hành nhanh chóng và nh  nhàng tránh làm đ ng l p t o l ng

ặ ạ ố ượ ệ ầ ị ướ d i đáy bình. L p l i thí nghi m 3 l n. Sau khi xác đ nh s  l ả ng t o tr ướ   c

ượ ệ ằ ả và sau khi siêu âm ta suy ra đ ạ c hi u qu  thu ho ch b ng siêu âm.

ừ ự ẫ ả ử ế ệ ả ượ T  th c nghi m ta có k t qu  sau khi x  lý siêu âm các m u t o đ c trình

ở ả bày b ng 3.6.

ả ả ằ ắ B ng 3.6. T  l ỉ ệ ế  t ạ  bào l ng khi thu ho ch t o b ng siêu âm

T  l ắ  bào l ng (%) Th iờ

ẫ ử ạ ỉ ệ ế  t Các dung tích m u x  lý (ml) ủ Trung bình c a hai lo i th ể gian 50 100 tích siêu

âm ASH ASK ASH ASK ASH ASK

14,52 23,65 43,98 60,05 74,34 89,82 98,61 100 100 100 100 20,90 36,30 49,92 58,99 70,23 84,92 99,02 100 100 100 100 10,90 23,24 37,79 44,62 56,80 63,93 79,45 87,90 90,96 98,79 100 15,62 26,78 39,34 45,39 56,95 67,93 76,27 88,85 97,09 100 100 12,71 23,45 40,89 52,34 65,57 76,88 89,24 93,95 95,48 99,40 100 18,26 31,54 44,63 52,19 63,59 76,43 87,28 94,43 98,55 100 100 (giây) 300 360 420 480 540 600 660 720 780 840 900

ẫ ả ụ ở ASH: M u t o nuôi h  có s c khí sau khi siêu âm

ẫ ả ụ ASK: M u t o nuôi kín không có s c khí sau khi siêu âm

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

49

ế ằ ả ả ươ ả ạ K t qu  thu ho ch t o b ng ph ấ   ng pháp siêu âm (b ng 3.6) cho th y

ự ả ể ế ầ ờ ể ả không có s  gi m đáng k  qu n th  t o trong th i gian 300 giây ti p xúc

ể ở ờ ư ử ế ơ ở ự ắ nh ng có s  l ng đáng k th i gian ti p xúc dài h n. Khi x  lý 300 giây

H  ch  đ t 14,52%, AS

K ch  đ t 20,9%, còn

ố ớ ứ ỉ ạ ỉ ạ ể thì đ i v i m c th  tích 50ml thì AS

H chỉ

ả ử ủ ể ẫ ệ ố ớ đ i v i m u có th  tích 100ml thì hi u qu  x  lý trong 300 giây c a AS

K  đ t 15,62%. T  l

ẫ ỉ ệ ắ ủ ả ể ạ ạ đ t 10,9% và m u AS l ng c a t o tăng lên đáng k  khi

ế ế ầ ờ ớ ẫ   tăng d n th i gian ti p xúc v i sóng siêu âm và khi tăng đ n 660 giây thì m u

ỉ ệ ắ ư ầ ẫ ể ạ có th  tích 50ml có t  l l ng g n nh  hoàn toàn, m u AS ẫ   H  đ t 98,61% và m u

ạ Ở ờ ố ớ ế ể ẫ ASK đ t 99,02%. th i gian ti p xúc 660 giây, đ i v i m u có th  tích 100ml

H ch  đ t 79,45% và m u AS

ỉ ệ ắ ố ớ ẫ ỉ ạ ẫ ạ có t  l l ng đ i v i m u AS ậ   K đ t 76,27% vì v y

ế ế ầ ờ ớ ta c n tăng thêm th i gian ti p xúc v i sóng siêu âm. Và khi tăng đ n 840 giây

K  đ t 100% còn m u AS

H  ch  đ t 98,79%, đ n khi tăng

ỉ ệ ắ ẫ ạ ỉ ạ ế thì t  l ủ  l ng c a AS

ẫ ắ ộ ả ờ th i gian lên 900 giây thì toàn b  t o trong m u l ng hoàn toàn 100% (37kHz,

ư ậ ở ầ ố ườ ộ ờ 1000W). Nh  v y, cùng t n s , cùng c ng đ  sóng siêu âm thì th i gian

ế ệ ả ạ ả ằ ti p xúc sóng siêu âm càng lâu thì hi u qu  thu ho ch t o b ng siêu âm càng

ệ ả hi u qu .

ứ ủ ế ả ươ ị ồ ế ồ ố Theo k t qu  nghiên c u c a Tr ng Th  H ng Y n (Đ  án t t nghiêp,

ở ầ ố ườ ắ ộ ị 2008) thì t n s  40kHz, c ng đ  350W ( Power sonic 405) làm l ng d ch

ọ ự ề ả ỉ ở ầ ố ườ huy n phù t o m c t nhiên ch  sau 3 phút và t n s  35kHz, c ộ ng đ  120W

ả ủ ế ắ ( Ultrasonic cleaner) làm l ng sau 5 phút, còn k t qu  c a chúng tôi thì khác xa

ứ ủ ả ươ ị ồ ế ẫ ớ ế v i k t qu  nghiên c u c a Tr ế   ng Th  H ng Y n, các nguyên nhân d n đ n

ố ượ ể ệ ẫ ồ ế ự s  khác nhau này có th  là do ngu n m u thí nghi m có s  l ng t bào khác

ế ị ệ ề ệ ớ ạ nhau, thi t b  thí nghi m khác nhau. Ngoài ra cũng vì đi u ki n gi i h n không

ể ự ở ế ị ỉ ệ th  th c hi n siêu âm các thi t b  khác nhau nên ch  siêu âm đ ượ ở c máy siêu

ườ ầ ố ố ị ữ ể ế ậ ộ âm có c ng đ  và t n s  c  đ nh nên không th  có nh ng k t lu n chính xác

ả ầ ố ườ ả ộ ưở ế ầ ề ự v  s  tăng hay gi m t n s  và c ng đ  thì có  nh h ng gì đ n qu n th ể

ấ ả t o nuôi c y.

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

50

120

100

100

98.79

)

%

80

(   g n ắ

l   o à b ế

60

t

ệ

l   ỉ T

40

20

0

300 360 420 480 540 600 660 720 780 840 900

Th i gian siêu âm (giây)

ụ

ẫ ẫ ẫ ẫ

ụ

ờ ụ M u có dung tích 50ml, không s c khí M u có dung tích 50ml, có s c khí ụ M u có dung tích 100ml, không s c khí M u có dung tích 100ml, có s c khí

ễ ỉ ệ ả ờ Hình 3.11. Đ  th  bi u di n t  l % l ng c a t bào t o theo th i

ế ắ ủ ủ ế ẫ ả ồ ị ể ớ gian ti p xúc v i sóng siêu âm c a 4 m u t o khác nhau.

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

51

ậ ồ ị ệ ấ ẫ Qua đ  th  hình 3.11 ta th y m u có dung tích 50ml có hi u qu ả Nh n xét:

ố ớ ẫ ẫ ớ ơ ắ l ng khi siêu âm l n h n m u có dung tích 100ml. Đ i v i m u có dung tích

ả ắ ụ ệ ở ụ 50ml, không s c khí và có s c khí thì hi u qu  l ng 100% ố ớ    720 giây. Đ i v i

ề ấ ẫ ờ ẫ   ế m u có dung tích 100ml thì th i gian ti p xúc siêu âm tăng lên r t nhi u, m u

ỉ ệ ắ ẫ ụ ố ớ ạ ụ không s c khí thì t  l l ng đ t 100% sau 840 giây còn đ i v i m u s c khí thì

ơ ờ ấ   ắ th i gian tăng h n 1 phút, có nghĩa là l ng 100% sau 900 giây. Qua đó ta th y

ẫ ượ ở ế ộ ụ ế ớ ờ ằ r ng m u đ c nuôi ch  đ  có s c khí thì th i gian ti p xúc v i sóng siêu

ườ ư ậ ụ ể ẫ ơ ớ ở âm th ẫ   ng dài h n so v i m u không s c khí, s  dĩ nh  v y có th  là do m u

ở ậ ộ ế ế ộ ụ ậ ộ ế ơ ớ ượ đ c nuôi ch  đ  có s c khí thì m t đ  t bào l n h n. Do m t đ  t bào

ỗ ế ế ơ ớ ớ l n h n nên khi ti p xúc v i sóng siêu âm thì trung bình m i t ế  bào ti p xúc

ậ ộ ế ề ớ ớ ượ đ ơ c v i sóng siêu âm là ít h n nhi u so v i m t đ  t bào trong môi tr ườ   ng

ậ ộ ế ể ỉ ệ ắ ủ ả ớ ít. Do m t đ  t ơ  bào l n h n nên đ  t  l l ng c a t o là 100% thì ta tăng thêm

ế ờ ố ư ấ ớ ệ ằ ả ạ th i gian ti p xúc t i  u nh t v i sóng siêu âm. Hi u qu  thu ho ch b ng siêu

ụ ụ ộ ộ ố ng đ , t n s  siêu âm. Ngoài ra còn ph  thu c vào âm ph  thu c vào c ẫ ả ộ ầ ở ướ ụ ế ườ Hình 3.12 . M u t o nuôi h  có s c khí tr ớ c khi ti p xúc v i sóng siêu âm

ế ố ữ ậ ộ ế ư ờ ả ẫ nh ng y u t khác nh  th i gian siêu âm, m t đ  t bào t o trong m u tr ướ   c

ế ố ả ớ ự ế khi siêu âm... Chính các y u t đó làm nên s  sai khác k t qu  v i các nghiên

ả ứ ủ c u c a các tác gi khác.

ẫ ả ụ ế ở ớ Hình 3.13. M u t o nuôi h  có s c khí sau khi ti p xúc v i sóng siêu âm

ẫ ả ụ ướ ế Hình 3.14. M u t o nuôi kín không s c khí tr ớ c khi ti p xúc v i sóng siêu âm

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ẫ ả ế ớ ụ Hình 3.15. M u t o nuôi kín không s c khí sau khi ti p xúc v i sóng siêu âm

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

52

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

53

ẫ ả ắ ớ

ộ ế Hình 3.16. M u t o l ng 100% sau khi ti p xúc v i sóng siêu âm trong  ờ m t th i gian.

ố ượ ả ố ươ ủ ẫ ấ ượ B ng   3.7:   Kh i   l ng   sinh   kh i   t i   c a   m u   nuôi   c y   đ c   thu

ạ ằ ươ ho ch b ng ph ng pháp siêu âm

ố ượ ố ươ ủ ẫ Kh i l ng sinh kh i t ấ   i c a m u nuôi c y

ệ ợ Đ t thí nghi m (g/l)

K

H

ẫ ẫ

Đ t 1ợ M u nuôi AR 21,32 M u nuôi AR 24,05

Đ t 2ợ 20,98 24,20

Đ t 3ợ 21,02 23,92

ệ ả ằ ạ ạ ả ấ ớ   Qua b ng 3.7 ta th y hi u qu  thu ho ch b ng siêu âm đ t khá cao so v i

ươ ố ượ ạ ạ ợ các ph ng pháp thu ho ch khác. Đ t kh i l ng trung bình qua 3 đ t thí

ố ớ ụ ệ ẫ ớ ơ ươ nghi m là 21,11g/l đ i v i m u nuôi kín không s c khí (l n h n ph ng pháp

ủ ơ ớ ươ ọ ơ ọ l c th  công 9,91g/l, l n h n ph ng pháp l c có b m chân không là 2,97g/l,

ươ ự ắ ố ớ ẫ ạ ơ ớ l n h n ph ng pháp t l ng là 14,64g/l) và đ t 24,06g/l đ i v i m u nuôi h ở

ụ ơ ớ ươ ủ ớ ọ ơ ươ có s c khí (l n h n ph ng pháp l c th  công 10,18g/l, l n h n ph ng pháp

ơ ớ ơ ươ ự ắ ọ l c có b m chân không là 3,99g/l, l n h n ph ng pháp t l ng là 16,99g/l).

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ố ả ượ c sau khi siêu âm Hình 3.17. Sinh kh i t o thu đ

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

54

ạ ự ệ ươ ấ ươ Tóm l i, qua th c nghi m các ph ạ ng pháp thu ho ch ta th y ph ng pháp

ư ệ ả ấ ượ ể ầ ạ siêu âm cho hi u qu  cao nh t nh ng nó có nh c đi m là yêu c u tr ng thái

ườ ế ươ ọ ủ tĩnh c a môi tr ng và ti p theo đó là ph ơ ng pháp l c có b m chân không.

ế ạ ở ệ ạ N u thu ho ch quy mô phòng thí nghi m thì ta nên thu ho ch theo ph ươ   ng

ẽ ả ả ọ ơ ượ ố pháp siêu âm và l c có b m chân không s  đ m b o đ c các thông s  nh ư

ệ ả ạ ả ộ ế ị ơ ả ệ ả đ m b o v  sinh, an toàn, hi u qu , không gây đ c h i, thi t b  đ n gi n ...,

ế ở ệ ớ ươ ọ còn n u quy mô l n, quy mô công nghi p thì ph ng pháp siêu âm và l c có

ẽ ố ề ậ ả ắ ơ b m chân không không kh  thi cho l m vì s  t n nhi u chi phí, v y ta nên s ử

ươ ọ ướ ọ ọ ụ d ng ph ng pháp l c qua l i l c hay dùng máy l c thùng quay.

ươ ấ ượ 3.7. Ph ng pháp đánh giá ch t l ả ng t o nuôi

ị ượ 3.7.1. Đ nh l ng chlorophyll

ố ệ ự ử ệ ẫ ả ụ ụ   Sau th c nghi m và x  lý s  li u ta có b ng đo OD các m u (xem ph  l c

ư ả ả ồ ế ộ 7) và k t qu  n ng đ  Chlorophyll nh  b ng 3.8. sau:

ồ ộ ẫ ấ ả B ng 3.8. N ng đ  chlorophyll có trong các m u nuôi c y khác nhau

ẫ ấ ộ ồ M u nuôi c y N ng đ  Chlorophyll (mg/g)

AZ 6,641

AR 6,023

AS3 5,406

ậ Nh n xét:

ủ ấ ẫ ả ấ ồ ộ ổ   Qua b ng 3.8 ta th y n ng đ  Chlorophyll c a các m u nuôi c y thay đ i

ẫ ả ườ ỉ ườ trong kho ng 5,406­ 6,641 mg/g. M u nuôi trong môi tr ng r  đ ng có hàm

ẫ ẫ ấ ượ l ng chlorophyll cao nh t trong 3 m u và m u sau siêu âm 3 ngày có hàm

ươ ươ ẫ ớ ượ l ng t ng đ ng v i các m u khác.

ọ ố Challem (1981) g i chlorophyll là máu xanh vì nó gi ng hemoglobin, ch ỉ

ạ ủ ở ạ khác là nhóm kim lo i c a nó là Mg d ng ion (nên có màu xanh) thay vì Fe

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

55

ư ế ằ ạ ỏ ế trong   hemoglobin   (màu   đ ).   Có   ý   ki n   cho   r ng   n u   nh   kim   lo i   trong

ượ ế ằ chlorophyll đ ể c thay b ng ion Fe thì nó có th  thay th  hemoglobin trong mô

ế ả ứ bào. Trong sinh kh i ố S. platensis có ch a kho ng 1,15% chlorophyll, chi m t ỉ

ự ẩ ạ ấ ớ ự ệ l cao nh t so v i các lo i th c ph m t nhiên khác.

ủ ứ ố ơ Theo nghiên c u c a Hoàng Nghĩa S n (2000) trong 10g sinh kh i khô có

ỉ ệ ứ ế ố ch a 115mg Chlorophyll, chi m t  l 1,15% trong 10g sinh kh i khô. Theo

ủ ứ ượ ở nghiên c u c a Phan Văn Dân (2009) thì hàm l ng Chlorophyll nuôi h  có

ớ ậ ố ụ ạ ẫ ướ mái che, có s c khí v i v n t c 0,5m/s đ t 16,35, còn m u khi nuôi d i ánh

ớ ố ộ ỉ ạ ụ ắ n ng có s c khí v i t c đ  0,5m/s thì ch  đ t 5,09mg/g.

ấ ủ ẫ ượ ấ ơ Các m u nuôi c y c a chúng tôi có hàm l ớ   ng Chlorophyll th p h n so v i

ủ ứ ề ệ ể ố ấ   các nghiên c u khác có th  là do ch ng gi ng khác nhau, đi u ki n nuôi c y

ườ ạ ấ ờ khác xa nhau, môi tr ng nuôi c y khác nhau, th i gian thu ho ch và phân tích

ượ ượ khác nhau nên hàm l ng Chlorophyll thu đ c cũng khác nhau.

ị ượ 3.7.2.  Đ nh l ng phycocyanin

ố ệ ử ệ ế ế ả ẫ   Sau khi ti n hành thí nghi m và x  lý s  li u ta có k t qu  đo OD các m u

ụ ụ ấ ẫ ồ ộ nuôi (xem ph  l c 7) và n ng đ  phycocyanin có trong các m u nuôi c y nh ư

ả trong b ng 3.9 sau:

ồ ộ ấ ẫ ả B ng 3.9. N ng đ  phycocyanin có trong các m u nuôi c y khác nhau

ấ ẫ ộ ồ

M u nuôi c y AZ AR AS3 N ng đ  phycocyanin (mg/g) 56,75 53,3 47,83

ậ Nh n xét:

ắ ố ế ố ấ ạ ầ ổ ọ S c t là y u t ợ  r t quan tr ng giúp t ng h p các lo i hormon c n thi ế ể  t đ

ơ ể ủ ể ề ạ ượ ắ ố ộ đi u  khi n   các   ho t  đ ng   c a   c   th .   Hàm  l ng   s c   t ố     trong   sinh  kh i

ặ ấ ệ Spirulina platensis  r t cao, đ c bi t là carotenoid, chlorophyll,  phycocyanin.

ư ắ ố ấ ọ Nh ng   trong   đó   phycocyanin   là   s c   t đóng   vai   trò   r t   quan   tr ng   trong

ứ ợ ế ế ộ Spirulina platensis và t n t ồ ạ ướ ạ i d i d ng m t protein ph c h p, chi m đ n 20%

ượ ả ố ố ọ tr ng l ng sinh kh i khô. Trong phycocyanin có c  nguyên t ậ    Fe, Mg vì v y

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

56

ấ ưỡ ở ườ ầ ổ nó r t có ý nghĩa dinh d ng ng i khi nhu c u b  sung các khoáng này

ữ ơ ấ ở ủ ườ ướ ạ d i d ng h u c . Các ch ng nuôi c y môi tr ng khác nhau thì hàm l ượ   ng

phycocyanin cũng khác nhau.

ứ ủ ơ ượ Theo   nghiên   c u   c a   Hoàng   Nghĩa   S n   (2000)   hàm   l ắ ng   s c   t ố

ả ố phycocyanin có trong 10g sinh kh i khô là 1500­2000 mg. Qua b ng trên ta

ấ ườ ấ ượ th y môi tr ng nuôi c y khác nhau thì hàm l ẫ   ng phycocyanin có trong m u

ườ ượ cũng khác nhau. Trong môi tr ng Zarrouk thì hàm l ng phycocyanin là cao

ấ ạ ườ ỉ ườ ẫ nh t đ t 56,75 mg/g, còn trong môi tr ng r  đ ng và m u sau khi siêu âm 3

ấ ồ ộ ẫ   ngày thì n ng đ  phycocyanin là 53,3 mg/g và 47,83 mg/g. Qua đó ta th y m u

ể ạ ượ ụ ồ ả t o sau khi siêu âm đ  thu ho ch và đã đ c ph c h i sau 3 ngày thì hàm

ẫ ắ ẫ ớ ượ l ng phycocyanin có trong m u cũng không khác gì l m so v i các m u nuôi

ở ườ ạ ả ằ ươ môi tr ể ng khác, do đó ta có th  thu ho ch t o b ng ph ng pháp siêu âm

ấ ượ ả ầ ượ ả ế mà ch t l ấ ng thành ph n các ch t có trong t o cũng đ ả c đ m b o. K t qu ả

ượ ủ ế ấ ả ấ ả thu đ ủ c cho th y ch ng t o nuôi c y c a chúng tôi cũng cho k t qu  khác

ứ ủ ơ ố ứ ủ   ớ v i nghiên c u c a Hoàng Nghĩa S n đã công b  (2000). Theo nghiên c u c a

ượ ẫ ướ Phan Văn Dân (2009) thì hàm l ủ ng phycocyanin c a m u khi nuôi d i ánh

ớ ố ụ ạ ẫ ộ ướ ắ n ng có s c khí v i t c đ  0,1m/s đ t 50,26mg/g, m u khi nuôi d ề   i đi u

ớ ậ ố ụ ệ ạ ượ ơ ki n có mái che và s c khí v i v n t c 0,1m/s thì đ t hàm l ng cao h n là

ẫ ở ườ 121,25mg/g. Nhìn chung các m u chúng tôi nuôi các môi tr ng khác nhau

ượ ươ ứ ố ớ cũng cho hàm l ng phycocyanin t ng đ i so v i các nghiên c u khác.

ở ệ ủ ượ ở ự S  dĩ có s  khác bi ố t là do ch ng gi ng khác nhau, đ c nuôi môi tr ườ   ng

ề ệ ấ ạ ẫ ờ ờ khác nhau, đi u ki n nuôi c y khác nhau, th i gian thu ho ch m u, th i gian

ể ươ phân tích khác nhau, cũng có th  do ph ng pháp phân tích khác nhau nên hàm

ượ ủ ẫ ỗ ượ l ng phycocyanin thu đ c c a m i m u cũng khác nhau.

ị ượ ươ 3.7.3. Xác đ nh hàm l ng protein theo ph ng pháp Bradford

ấ ượ ể ầ ọ ưỡ Protein là thành ph n quan tr ng đ  đánh giá ch t l ng dinh d ủ   ng c a

ấ ượ ể ượ ở ề ệ ả t o. Đ  đánh giá ch t l ả ng t o đ c nuôi các đi u ki n khác nhau có giá

ị ưỡ ư ế ế ị ượ tr  dinh d ng nh  th  nào thì ta ti n hành đ nh l ẫ   ng protein có trong m u

ươ ượ ộ theo ph ng pháp Bradford. Hàm l ng protein trong Spirulina  dao đ ng t ừ

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

57

ọ ượ ượ ơ ừ ấ 50­70% tr ng l ng khô. Hàm l ng protein này th p h n t 5­10% tùy vào

ạ ờ ườ ấ ố ị ườ ạ ượ th i gian thu ho ch và môi tr ng s ng. Giá tr  cao nh t th ng đ t đ c khi

ắ ạ ổ ớ ượ ủ thu ho ch vào bu i sáng s m c a ngày n ng. Spirulina có hàm l ng protein

ấ ỳ ộ ự ề ẩ ậ ạ ơ ộ ơ ị cao h n b t k  m t lo i th c ph m nào khác, nhi u h n th t  đ ng v t và cá

ọ ượ ươ ậ ọ ượ ữ ươ t i (15 – 25% tr ng l ng t i), đ u nành (35% tr ng l ộ   ng khô), s a b t

ọ ượ ứ ọ ượ ươ ậ ộ (35% tr ng l ng khô), tr ng (12% tr ng l ng t ọ   i), đ u ph ng (25% tr ng

ạ ọ ượ ữ ọ ượ ươ ượ l ng khô), lúa g o (8 – 14% tr ng l ng khô), s a (3% tr ng l ng t i).

ự ệ ượ ự ể ế ả ườ Sau th c nghi m ta đ c k t qu  đo OD đ  xây d ng đ ẩ ng chu n nh ư

ồ ị ườ ụ ụ ư ẩ ả b ng 8.1 trong ph  l c 8. Nên ta có đ  th  đ ng chu n nh  hình 3.18

ậ ộ M t đ  quang  (OD595nm) 0.6

y = 0.0053x R2 = 0.9965

0.5

0.4

0.3

0.2

0.1

0

0

20

40

60

80

100

120

ộ

N ng đ  BSA (ug/ml)

ồ ị ể ễ ườ ể ẩ ượ

ồ ị

Hình 3.18. Đ  th  bi u di n đ ng chu n đ  xác đ nh hàm l ng

protein có trong m uẫ

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

58

ồ ị ườ ự ẩ ở ươ ườ ẩ D a vào đ  th  đ ng chu n hình 3.18 ta có ph ng trình đ ng chu n y

2 = 0.9965, v i giá tr  này R ớ

2 có th  ch p nh n ậ   ể ấ

ệ ố ươ ị = 0.0053x có h  s  t ố ng đ i R

ả ủ ượ ạ ế ể đ  tính toán k t qu  c a hàm l ng protein t o thành.

595nm  xác

ừ ườ ự ẩ ượ ẫ ả ế T  đ ng chu n d ng đ c chúng tôi ti n hành đo m u t o OD

595nm  c aủ

ượ ủ ủ ả ấ ị ị đ nh hàm l ng protein c a các ch ng t o nuôi c y. Thay giá tr  ∆OD

ồ ị ườ ụ ụ ủ ả ả ẩ các ch ng t o (b ng 8.1 trong ph  l c 8) vào đ  th  đ ả   ng chu n ta có b ng

3.10.

ả ượ ủ ủ ả ấ B ng 3.10. Hàm l ng protein c a các ch ng t o nuôi c y

ồ ượ ọ ộ Hàm l ng protein (% tr ng l ượ   ng

ẫ M u nuôi   c yấ N ng đ protein( mg/ml) i)ươ t

AZ 0,609 60,9

AR 0,593 59,3

AS3 0,537 53,7

ớ ố ệ ư ả ở ấ ằ V i s  li u nh  b ng 3.10 trên ta th y r ng:

ượ ủ ấ ượ Hàm l ủ ng protein c a các ch ng Spirulina platensis  nuôi c y đ c dao

Z có hàm l

ủ ả ượ ộ đ ng kho ng 53,7 – 60,9%. Trong đó, ch ng A ấ   ng protein cao nh t

R đ t 59,3% và ch ng A

S3 đ t 53,7%. Nhìn chung có s

ủ ủ ạ ạ ạ đ t 60,9% và ch ng A ự

ệ ề ượ ẫ chênh l ch v  hàm l ấ   ng protein có trong các m u khác nhau. Qua đó ta th y

ấ ượ ả ườ ượ ơ ch t l ng t o nuôi trong môi tr ng Zarrouk cho l ng protein cao h n khi

ườ ỉ ườ ượ ẫ nuôi trong môi tr ng r  đ ng và hàm l ng protein có trong m u sau khi

ụ ồ ế ạ ph c h i sau 3 ngày (sau khi ti n  hành siêu âm) cũng đ t khá cao.

ứ ấ ặ ượ Theo PGS­TS Đ ng Đình Kim nghiên c u cho th y hàm l ủ   ng protein c a

ủ ấ ừ Ở ch ng t o ả Spirulina platensis  là r t cao t 66– 67 % [10]. ủ   ệ  thí nghi m c a

ề ự ứ ữ ể Goksan nghiên c u v  s  phát tri n c a ủ Spirulina platensis  trong nh ng h ệ

ố ướ ệ ề ượ ấ th ng nuôi c y khác nhau d i đi u ki n nhà kính, hàm l ng protein trong h ệ

ớ ọ ố ố ượ th ng các bình trong su t (transparent jars) là 33% (so v i tr ng l ng khô), túi

ệ ố ả ồ ạ polyethylene (54,5%), h  th ng ao h  t o dòng ch y (raceway ponds) (58,3%)

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

59

ứ ả ưở ủ ườ ấ [13]. Theo Harriet, khi nghiên c u  nh h ng c a môi tr ng nuôi c y lên

ượ ườ ặ hàm l ng protein trong môi tr ng n ướ ượ c đ c m n hóa (salinated water) thì

ượ ớ ọ ạ ượ ượ hàm l ng protein đ t 48,59% (so v i tr ng l ng khô) và hàm l ng protein

ở ườ ướ ạ ả ạ ố môi tr ng n c th i lo i mu i (desalonator wastewater) đ t 56,17% [11].

ư ậ ạ ẫ ượ Nh  v y tóm l i, các m u khác nhau có hàm l ng protein khác nhau có th ể

ữ ả ố là do nh ng nguyên nhân sau: Các gi ng t o khác nhau cũng cho hàm l ượ   ng

ẫ ở ề ườ ẽ protein khác nhau, các m u nuôi ệ  đi u ki n môi tr ng khác nhau s  có hàm

ượ ộ ượ l ng protein khác nhau. Ngoài ra hàm l ờ   ụ ng protein còn ph  thu c vào th i

ể ở ẫ ư ế ẫ ạ ờ ạ gian thu ho ch, có th m u này đ n th i gian thu ho ch nh ng m u khác thì

ư ớ ạ ạ ch a t i giai đo n thu ho ch.

ủ ố ế ả ả ầ 3.8. K t qu  thu n ch ng gi ng t o

ươ ế 3.8.1. Ph ng pháp chi u tia UV

ự ả ệ ề ẩ ằ Spirulina Tia   c c   tím   có   kh   năng   di t   khu n,   đi u   đó   có   nghĩa   r ng

ố ượ ưở ễ ả ả platensis cũng là đ i t ị ả ng ch u  nh h ng, kh  năng này càng d  x y ra khi

ượ ơ ự ế ướ Spirulina platensis đ c ph i tr c ti p d ự i tia c c tím.

ấ ằ ự ế ệ ế Spirulina Th c nghi m cho th y r ng n u chi u tia UV trong 30 phút thì

ủ ế ế ạ ắ platensis b  ị phá h y thành các đo n ng n, còn n u chi u trong 60 phút thì các

ả ủ ấ ị ế ượ ả ườ ế t bào b  ph  h y và các ch t trong t bào đ c gi i phóng ra môi tr ng.

ủ ự ệ ế ế ẫ ằ ả ầ ị Hi u qu  thu n ch ng m u b ng cách chi u tr c ti p tia UV vào d ch nuôi

ấ ả ộ ế Spirulina ạ ấ c y  là   không  kh   thi  mà   bên  c nh  đó  còn  có  tác   đ ng  x u  đ n

platensis.

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

c c y lên môi

ượ ấ Hình 3.19. M u t o b  nhi m sau khi đ ế ượ ườ ị ẫ ả ừ ị ạ ng th ch t ễ  d ch đ c chi u tia UV tr

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

60

Ở ẫ ả ế ấ ượ ấ hình 3.19 ta th y m u t o sau khi chi u tia UV đ c c y trên môi tr ườ   ng

ủ ủ ấ ễ ể ạ ộ ị th ch thì b  nhi m. Các nguyên nhân có th  là do đ  vô trùng c a t c y không

ủ ữ ầ ẫ ầ ả ả ả đ m b o, kho ng cách gi a đèn UV và m u c n thu n ch ng xa nhau nên

ủ ể ộ ệ ậ ườ c ng đ  không đ  đ  tiêu di t vi sinh v t. Do Spirulina platensis  có kích

ướ ớ ẩ ơ ượ ậ ượ th ề ầ c l n h n nhi u l n vi khu n thì l ng tia UV mà chúng nh n đ c cũng

ậ ộ ế ể ề ơ ẽ s  nhi u h n. Ngoài ra, cũng có th  do m t đ  t ẫ  bào trong m u cao quá nên

ỗ ế ậ ượ ả ệ m i   t bào   nh n   đ c   ít   tia   UV   nên   không   có   kh   năng   di ẩ t   khu n   và

ồ ạ ắ ấ ữ ị Spirulina platensis có c u trúc xo n lò xo nên luôn t n t ị i nh ng v  trí b  che

ể ế ư ề ầ ấ ợ ỗ ậ   khu t theo chi u dài s i đây chính là ch  mà UV h u nh  không th  ti p c n

ể ẩ ẩ ấ ẩ ơ ể đ  phát huy tính sát khu n do đó đây cũng là n i mà vi khu n có th   n n p đ ể

ủ ộ tránh tác đ ng c a tia UV.

ươ ề ấ ườ ạ 3.8.2.   Ph ng   pháp   c y   chuy n   trên   môi   tr ng   th ch   Zarrouk   vô

trùng.

ườ ạ ả Trên môi tr ng th ch Zarrouk, ể   ớ Spirulina platensis v i kh  năng phát tri n

ẩ ạ ữ ễ ơ ờ ầ ấ ờ nhanh h n vi khu n t p nhi m trong nh ng gi đ u tiên nuôi c y nh  đó nên

ể ậ ụ ủ ể ể ầ ặ ố ta có th  t n d ng đ c đi m này đ  làm thu n ch ng gi ng.

ợ ả ầ ượ ử ế ầ ọ Khi các s i t o đ u tiên đ ấ   c m c ra thì ti n hành r a 5­ 7 l n và c y

ề ườ ư ế chuy n lên môi tr ẩ   ng Zarrouk  đã  vô trùng khác ngay.  Nh  th ,  vi khu n

ầ ớ ở ị ử ư ề ể ễ ị nhi m ch a k p phát tri n nhi u thì b  r a trôi ph n l n ầ ử  các l n r a, khi

ư ị ố ượ ở ạ ấ ườ ạ ch a k p tăng s  l ng tr  l i thì thao tác c y lên môi tr ng th ch Zarrouk vô

ể ủ ế ự ạ ầ ớ ậ   trùng v i thành ph n hoàn toàn là khoáng, h n ch  s  phát tri n c a vi sinh v t

ị ưỡ d  d ng.

ậ ị ưỡ ễ ẩ ữ ầ Khu n nhi m là vi sinh v t d  d ồ ng, do đó c n ngu n carbon h u c  đ ơ ể

ể ố ườ phát tri n, chúng s ng trong môi tr ng nuôi Spirulina platensis là do các ch tấ

ưỡ ủ ế ủ ẩ ườ dinh d ng c a t ị  bào khu n lam b  phân h y. Môi tr ng Zarrouk vô trùng

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

61

ứ ấ ỳ ữ ơ ồ Spirulina platensis không ch a b t k  ngu n carbon h u c  nào. Trong khi đó,

ữ ể ẫ ớ ợ ả ớ v i kh  năng t ự ưỡ  d ố ạ ng v n phát tri n sinh kh i t o ra nh ng s i m i trong

ắ ừ ờ ờ ồ ữ ồ ớ ợ th i gian ng n t 6­ 8 gi đ ng h , nh ng s i m i này l ạ ượ i đ ể c chuy n sang

ườ ữ ớ ớ môi  tr ng   Zarrouk  m i,   vô trùng.   Nh ng s i ợ Spirulina  platensis  m i  phát

ẽ ế ụ ữ ể ạ ợ ỏ ố tri n là nh ng s i còn kh e m nh, do đó s  ti p t c tăng sinh kh i trong

ả ờ ờ ồ ấ ồ ườ kho ng th i gian 12­ 14 gi đ ng h  sau khi c y trên môi tr ớ   ng Zarrouk m i.

ưỡ ị ạ ế ớ ệ ễ ồ Do ngu n dinh d ng b  h n ch  t ứ ạ i m c c n ki ạ   ẩ t nên vi khu n nhi m t p

ế ớ ứ ố ể ễ ế ẩ ờ ị ạ cũng b  h n ch  t i m c t i thi u trong th i gian đó. T  bào khu n nhi m còn

ướ ử ườ ạ ạ ẽ ị ạ ỏ ầ l i s  b  lo i b  d n qua các b ấ c r a và c y lên môi tr ng Zarrouk th ch vô

ế trùng ti p theo.

ư ậ ộ ươ ả ồ ơ ướ ằ Nh  v y, b ng m t ph ng pháp khá đ n gi n bao g m các b c “Môi

ườ ạ ườ ị ườ ạ ượ tr ng th ch­ Môi tr ể ử ng d ch th , r a­ Môi tr ng th ch” thì thu đ ố   c gi ng

ầ ặ ạ ươ ầ ự ư Spirulina platensis thu n sau 4 l n l p l i t ng t nh  trên.

b. a.

c. d.

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ầ ấ ẫ ả ể ề Hình 3.20. M u t o phát tri n sau 4 l n c y chuy n

ầ ầ ầ ầ a. L n 1    b. L n 2    c. L n 3    d. L n 4

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

62

ả ươ ố ả ả 3.9. Kh o sát các ph ng pháp b o qu n gi ng

ố ả ả ườ ỏ ở ề 3.9.1.   B o   qu n   gi ng   trong   môi   tr ng   l ng   và ệ   đi u   ki n   bình

ườ ủ ệ th ng c a phòng thí nghi m

ượ ự ố ữ ở ề ệ ố Gi ng đ c  phân b  trong các  chai nh a  và gi đi u ki n phòng thí

ể ệ ả ả ạ ả ờ ộ ế nghi m. Sau m t th i gian b o qu n ti n hành ho t hóa đ  theo dõi kh  năng

ủ ả ả ả ả ả ượ ầ ố s ng   sót   c a   t o   sau   b o   qu n.   Sau   khi   b o   qu n   đ c   g n   3   tháng   (t ừ

ở ề ệ ế 18/03/2012­ 10/06/2012) ố   ệ  đi u ki n phòng thí nghi m ta ti n hành đem gi ng

ườ ế ả ẫ ả ớ này nhân trong các môi tr ể   ng vô trùng m i và k t qu  thì t o v n phát tri n

ỉ ể ứ ế ề ờ ấ ố r t t ỉ t. Do th i gian ti n hành đ  tài ch  có 3 tháng nên ch  ki m ch ng đ ượ   c

ấ ả ấ ả ả ư ẫ ả ế k t qu  b o qu n sau  tháng. Nh ng sau 3 tháng ta v n th y t o r t xanh, nên

ở ề ườ ể ữ ố ở ờ ơ ữ ệ  đi u ki n bình th ng có th  gi gi ng th i gian lâu h n n a.

ẫ ả ả ở ề ườ ệ  đi u ki n bình th ng

Hình 3.21. M u t o sau 3 tháng b o qu n  ệ ả ủ c a phòng thí nghi m

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

63

0C

ố ả ả ườ ở ủ ạ 2.3.9.2. B o qu n gi ng trong môi tr ỏ ng l ng và l nh 4 t

ượ ạ ố ố Gi ng đ ạ   c phân b  trong các bình serum lo i 500ml, bình tam giác lo i

0C. Sau m t th i gian b o qu n ti n hành ho t hóa đ

ế ạ ả ả ộ ờ 250ml và gi ữ ở ủ ạ  t l nh 4 ể

ủ ả ả ả ả ố theo dõi kh  năng s ng sót c a t o sau b o qu n.

ả ượ ả Hình 3.22. M u t o sau khi b o qu n đ c hai

ẫ ả ừ tháng 4ở 0C. (T  10/04/2012 – 09/06/2012)

ả ả ượ ẫ ấ ẫ ả ấ Sau b o qu n đ c hai  tháng ở 0C ta th y m u t o v n r t xanh và khi 4

ể ấ ố ế ẫ ố ố ệ ề ớ ti n hành nhân gi ng thì gi ng v n phát tri n r t t t. V i đi u ki n nh  th ư ế

ể ữ ượ ả ở ờ ố ơ thì có th  gi đ c gi ng t o th i gian lâu h n.

ố ề ả ấ ả ườ ạ ằ 2.3.9.3. B o qu n gi ng b ng c y chuy n trên môi tr ng th ch

ẩ ườ ẫ ả ờ ị Chu n b  môi tr ng th ch ạ  Zarrouk đổ đĩa petri.  M u t o sau th i gian nuôi

ố ở ặ ọ ấ ằ ố ấ c y thu sinh kh i ố    pha log b ng ly tâm ho c l c thu sinh kh i. C y sinh kh i

ề ấ ượ ế ủ ấ ả ả t o vào đĩa petri (c y tr i). Các thao tác đ u đ c ti n hành trong t c y vô

ấ ở ề ườ trùng. Sau khi c y xong đem đi nuôi ệ  đi u ki n bình th ng.

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ẫ ả ấ ườ ề ả ạ ờ Hình 3.23. M u t o c y chuy n trên môi tr ng th ch sau th i gian b o

ả qu n 2 tháng ( 11/04/2012­ 11/06/2012)

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

64

ề ấ ườ ấ ả ạ Sau hai tháng c y chuy n trên môi tr ẫ   ng th ch (hình 3.23) ta th y t o v n

ể ấ ố ư ườ ạ ấ ườ phát tri n r t t t nh ng môi tr ng th ch thì khi quan sát ta th y môi tr ng b ị

ươ ể ả ả ỉ khô nên khi dùng ph ng pháp b o qu n này thì ch  có th  duy trì trong hai

ả ấ ề tháng và sau đó ph i c y chuy n.

ả ằ ả ở ề ố 2.3.9.4. B o qu n gi ng b ng glycerol và ệ ạ  đi u ki n l nh sâu

ố ượ ế ạ ố Gi ng t o ả Spirulina platensis sau khi đ c thu ho ch, ti n hành phân b  vào

ế ố ổ ượ các  ng eppendoff đã vô trùng. Ti n hành b  sung Glycerol đã đ c vô trùng

ở ồ ộ ố ở ả vào n ng đ  10%, 20%, 30% vào các  ng eppendoff trên. Đem b o qu n ả ở

0C trong t

ệ ộ ủ ạ ả ả ờ ộ ơ nhi t đ  ­21 l nh sâu. Sau m t th i gian b o qu n h n 1 tháng (t ừ

ể ế ế ạ ả ố   28/04/2012 đ n 10/06/2012) ta ti n hành ho t hóa đ  theo dõi kh  năng s ng

ẫ ả ủ ả ả sót c a m u t o sau b o qu n.

ẫ ả ấ ả ả ả ộ ổ Sau m t tháng b o qu n, đánh giá c m quan thì ta th y m u t o khi b  sung

0C v n r t xanh.

ả ủ ạ ẫ ấ ả glycerol và b o qu n trong t l nh sâu ­21

ẫ ả ượ ổ ộ Hình 3.24. M u t o đ n ng đ  10­ 30% sau

0C.

c b  sung Glycerol vô trùng  ả ở ủ ả ở ồ  đông sâu ­21 ơ h n 1 tháng b o qu n t

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

65

ố ả ằ ươ ả 2.3.9.5. B o qu n gi ng b ng ph ấ ng pháp s y đông khô

ạ ố ổ Cho gi ng sau khi thu ho ch vào các bình penicillin, b  sung Glycerol đã

ỉ ệ ế thanh trùng theo t  l 10%, 20%, 30% vào các bình penicillin, sau đó ti n hành

0C trong 6­ 12 gi

ệ ộ ờ ẫ ấ s y đông khô t ừ ừ ở  t nhi t đ  40 . Sau khi m u đã khô hoàn

0C. Sau m t th i gian b o qu n ả   ờ

ế ả ủ ạ ả ộ ả toàn ti n hành b o qu n trong t l nh đông ­21

ứ ố ả ượ ả ủ ủ ể ế ả ạ ố ti n hành ho t hóa gi ng đ  theo dõi s c s ng c a ch ng t o đ c b o qu n.

ẫ ả ấ ả ả

0C

ở Hình 3.25. M u t o s y đông khô sau 2 tháng b o qu n   ­ 21

ả ả ẫ ả ả Sau hai tháng b o qu n, theo đánh giá c m quan thì t o v n gi ữ ượ  đ c màu

ẫ ả ư ự ể ế ấ ạ ị xanh nh ng khi ho t hóa thì m u t o b  ch t, không th y có s  phát tri n nh ư

ượ ả ằ ả ươ ố gi ng đ c b o qu n b ng các ph ng pháp khác.

A B C D E

ả ỉ ệ ứ ố ẫ ả ượ , s c s ng sau khi b o c ho t hóa đ  ki m tra t  l

ộ ỉ ệ ố Hình 3.26. M u t o đ ả

ố ả ườ gi ng 30%) ệ ở ề  đi u ki n bình th ỏ ng l ng và ủ ng c a

ầ

ỏ ng l ng và  ề ấ

ơ sau h n 1 tháng

ở ề ấ ươ ổ ng pháp s y đông khô (b  sung 20% glycerol)

ể ể ạ ờ qu n m t th i gian (t  l ườ ả A. Gi ng b o qu n trong môi tr ệ phòng thí nghi m sau g n 3 tháng 0C sau 2 tháng ả ở ủ ạ ườ ố ả  l nh 4  t B. Gi ng b o qu n trong môi tr ạ ườ ằ ả ả ố ng th ch sau 2 tháng C. Gi ng b o qu n b ng c y chuy n trên môi tr ị ả ễ ứ ặ GVHD: TS. Đ ng Đ c  SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         ằ ả D. Gi ng ố ệ ạ ả b o qu n b ng glycerol và   đi u ki n l nh sâu Long ằ ả ả ố E. Gi ng b o qu n b ng ph sau 2 tháng.

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

66

A

ừ ả ẫ ấ ượ ả ả T  hình 3.26 theo đánh giá c m quan ta th y các m u đ c b o qu n theo

ả ả ả ờ các cách khác nhau sau các kho ng th i gian b o qu n khác nhau khi đem nhân

ạ ả ố ẫ ả ể ươ ố gi ng l ế i thì cho k t qu  khá t ề t. Các m u t o đ u xanh, phát tri n t ố   ng đ i

ả ả ừ ế ả ấ ườ ệ ả ỏ ố t t. T  đó cho th y k t qu  b o qu n trên môi tr ng l ng cho hi u qu  cao

ấ ườ ạ ố ẽ ễ ư ễ ả ờ nh t, môi tr ng th ch cũng t ả   t nh ng s  d  nhi m và th i gian b o qu n

ắ ươ ẻ ả ắ ấ ơ ng n h n, ph ng pháp s y đông khô có v  không kh  thi l m.

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

67

Ậ

Ế

Ế

Ị K T LU N VÀ KI N NGH

ế ậ K t lu n

ộ ố ế ệ ế ậ ờ Sau th i gian ti n hành các thí nghi m chúng tôi rút ra m t s  k t lu n sau:

ượ ặ ệ ầ ư ể ả ả ể ả 1. Đ  gi m l ấ ng hóa ch t, đ c bi t là gi m chi phí đ u t đ  nuôi t o thì

ườ ỉ ườ ượ ầ ườ môi tr ng r  đ ng + NaHCO ứ 3  đáp  ng đ c yêu c u đó. Môi tr ng nuôi

3.

ỉ ườ ệ ế ấ ấ ố c y t ự t nh t qua ti n hành th c nghi m là 0,75ml r  đ ng+ 16,8g NaHCO

ố ả ưở ế ề ả ợ 2. Nhân t ánh sáng cũng  nh h ng nhi u đ n kh  năng quang h p, sinh

ưở ể ủ ả ứ ỳ ượ tr ng, phát tri n c a t o và ánh sáng đèn hu nh quang đã đáp  ng đ c yêu

ử ư ệ ệ ả ả ớ ầ c u này. Th  nghi m v i ánh sáng đèn Led nh ng hi u qu  không kh  thi:

ườ ỉ ườ ư ướ ­ Cùng môi tr ng r  đ ng nh ng khi nuôi d ỳ i ánh sáng hu nh quang OD

ướ ỉ ạ ạ đ t 0,291 trong khi đó nuôi d i đèn Led xanh ch  đ t 0,156.

ườ ướ ­ Cùng môi tr ư ng Zarrouk nh ng khi nuôi d ỳ i ánh sáng hu nh quang OD

ướ ỉ ạ ạ đ t 0,524 trong khi đó nuôi d i đèn Led xanh ch  đ t 0,191.

ươ ạ 3. Các ph ng pháp thu ho ch

ả ấ ủ ệ ọ ờ ố ­ L c th  công: hi u qu  th p, t n th i gian.

ễ ự ệ ệ ả ơ ọ ­ L c có b m chân không: nhanh d  th c hi n hi u qu  cao.

ươ ệ ả ắ ở ờ ­ Ph ng pháp siêu âm: hi u qu  cao, t  l ỉ ệ ế  t bào l ng 100% th i gian 900

giây.

ươ ả ả 4. Các ph ng pháp b o qu n

ự ệ ế ả ả ấ ố ườ Qua ti n hành th c nghi m ta th y gi ng b o qu n trên môi tr ỏ   ng l ng

ấ ượ ệ ấ ả ơ ả ể cho hi u qu  cao nh t, có th  kéo dài h n 3 tháng mà ch t l ng t o cũng

ể ả ả ả ổ ổ ả   ằ không thay đ i đáng k . B o qu n b ng cách b  sung Glycerol và b o qu n

0C cũng cho hi u qu  t

ủ ạ ả ươ ệ ố ố trong t l nh đông sâu ­21 ng đ i t ẫ ả   t, còn m u t o

ổ ở ấ ồ ộ khi b  sung glycerol ệ    các n ng đ  khác nhau và đem s y đông khô thì hi u

ả ả ấ ế ể ả ả ả qu  b o qu n không kh  thi, có th  trong quá trình s y t ủ   ị  bào t o b  phá h y

ệ ấ ề ế ả ả ả ố ướ d i đi u ki n s y nên k t qu  sau b o qu n không t t.

ế ị Ki n ngh

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

68

ộ ố ấ ư ự ề ề ệ ắ ờ Do th i gian th c hi n đ  tài quá ng n nên còn m t s  v n đ  ch a th ể

ế ượ ộ ố ế ti n hành đ ị c nên chúng tôi có m t s  ki n ngh :

ẫ ạ ố ướ ạ ơ ­ Sau khi thu ho ch sinh kh i thì m u n c còn l ầ   i có mùi h i tanh nên c n

ươ ử tìm ra ph ng pháp x  lý mùi tanh.

ươ ữ ố ấ ượ ả ả ­ Tìm ra ph ng pháp gi ấ  gi ng lâu nh t mà ch t l ả   ng t o sau b o qu n

ưở ể ố cũng sinh tr ng, phát tri n t t.

ử ả ướ ụ ấ ả ­ T o  ả Spirulina platensis  có kh  năng x  lý n ạ   c th i, h p th  kim lo i

ử ủ ế ả ả ạ ậ ộ ướ ặ n ng vì v y nên t o ra các ch ng t o đ t bi n có kh  năng x  lý n ả   c th i

t.ố t

ề ố ế ợ ị ượ ­ Nuôi thu nhi u sinh kh i và chi ấ t thu các h p ch t có giá tr  y d c đ ể

ị ộ ố ệ ư ư ể ề đi u tr  m t s  b nh nguy hi m nh  ung th , HIV…

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

69

Ả

Ệ

TÀI LI U THAM KH O

ệ ế ệ Tài li u Ti ng Vi t

ị ộ ố ươ ả ệ Kh o nghi m m t s  ph ng pháp tăng sinh ọ [1]. Bùi Th  Ng c Bích (2006),

ả ố ố ỹ ư ạ ậ ọ kh i gi ng t o Spirulina platensis , Lu n văn k  s  Đ i H c Nông Lâm tp

HCM.

ứ ố ạ   [2]. Phan Văn Dân (2009), Nghiên c u thu sinh kh i Spirulina platensis s ch

ệ ạ ọ ạ ậ ọ ằ b ng quy trình nuôi trong h  kín ọ   , Lu n văn th c sĩ sinh h c Đ i h c Khoa H c

ự T  Nhiên tp HCM.

ị ệ ễ ấ ủ ộ ố M t s  tính ch t c a các phycobiliprotein chính [3] Nguy n Th  Đ  (1994),

ở ả ệ ạ ọ t o lam Vi t Nam , T p chí sinh h c 3: 77­79.

ễ ế ế ứ ổ ọ Nghiên c u ch  bi n bánh mì ng t có b  sung ị [4]. Nguy n Th  Hoa (2009),

ậ ố ạ ọ ươ ệ ả t o lam Spirulina, Lu n văn t t nghi p Đ i h c Bình D ng.

ọ ử ậ ạ Nguyên lý máy r a siêu âm [5]. Thân Tr ng Huy (2006), , Lu n văn th c sĩ,

ườ ạ ọ ạ ọ ậ khoa v t lý, tr ế ọ ng đ i h c Khoa h c­ Đ i h c Hu .

ặ ộ ố ạ ấ M t   s   ch t  có   ho t   tính   sinh  h c ọ ở ả     t o [6].   Đ ng   Đình  Kim   (1993),

ứ ủ ụ ạ Spirulina và  ng d ng c a chúng ọ , T p chí sinh h c 15 (4): 20­21.

ặ ặ ướ ư ề ễ ế [7]. Đ ng Đình Kim, Đ ng Hoàng Ph c Hi n, Nguy n Ti n C  (1994),

ộ ố ấ ề ề ệ ả ở ệ ấ ả Spirulina Vi t Nam “M t s  v n đ  v  công ngh  s n xu t t o ạ ”,  T p chí

sinh h cọ  16 (3), tr 7­ 11.

ư ế ễ ễ ặ ặ ị ễ   [8].   Đ ng   Đình   Kim,   Nguy n   Ti n   C ,   Nguy n   Th   Ninh,   Đ ng   Di m

ự ầ ồ ươ ễ Th cự H ng,   Tr n   Văn  T a,   Phan  Ph ng   Lan,   Nguy n   Văn   Hòa   (1994),   “

ệ ồ ướ ắ ạ nghi m nuôi tr ng Spirulina trong n c khoáng Đ c Min ”, T p chí sinh h c ọ 16

(3), trang 95­ 98.

ặ ặ ướ ươ ề ề [9]. Đ ng Đình Kim, Đ ng Hoàng Ph ọ c Hi n, D ng Tr ng Hi n (1994),

ế ừ ả ướ Tách chi t Phycobiliprotein t t o lam Spirulina platensis và b ầ c đ u tìm

ạ ọ ụ ứ ể ế ẩ ả hi u kh  năng  ng d ng ch  ph m trong y h c ọ , T p chí sinh h c 16 (3), tr 93

– 94.

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

70

ặ ệ ọ Công ngh  sinh h c vi t o [10]. Đ ng Đình Kim (1999), ả , NXB Nông nghi pệ

Hà N i. ộ

ử ụ ồ ượ c và [11]. Lê Văn Lăng (1999),  Spirulina­ Nuôi tr ng s  d ng trong y d

ưỡ dinh d ng, NXB Y h c.ọ

ồ [12]. Vũ Thành Lâm (2006), Nuôi tr ng T o ả Spirulina, Trung tâm Công nghệ

ạ ọ ọ ố ộ Sinh h c Đ i h c Qu c gia Hà N i.

ị ậ ả ả [13]. Hoàng Th  Thanh Loan (2010), Nghiên c uứ   phân l p, b o qu n và

ả ố ồ ố ạ ọ ệ nhân gi ng t o Spirulina platensis, Đ  án t t nghi p, Đ i h c Bách Khoa Đà

N ng.ẵ

ễ ộ ụ ộ [14]. Nguy n Bá L c (1997 ), Quang h pợ , NXB Giáo d c Hà N i.

ứ ượ ậ ọ ệ Công ngh  vi sinh, Vi sinh v t h c công ễ [15]. Nguy n Đ c L ng (2002),

ậ nghi p,ệ  T p 2, NXB ĐHQGTPHCM, tr 119­ 133.

ươ ự ấ ự ậ ậ ệ ọ Công ngh  sinh h c th c v t t p 1 [16]. TS. D ng T n Nh t (2007), , Nhà

ấ ả ệ xu t b n nông nghi p

ế ươ ễ ễ ị K t quế ả [17]. Ngô K  S ng, Nguy n Th  Quý, Nguy n Văn Hòa (1994), “

ướ ầ ố ị ạ b ứ ả c đ u nghiên c u t o lam c  đ nh nit ọ ơ”, T p chí sinh h c 16 (3), tr 50 – 54.

ữ ễ ướ ả ồ ưỡ T o Spirulina­ ngu n dinh d ng và [18]. GS Nguy n H u Th c (1988),

ượ ệ ậ ọ ộ ỹ d c li u quý, NXB Khoa h c và K  thu t Hà N i.

ệ ế Tài li u Ti ng Anh

[19]. AOAC official method (1998), 942.04.

[20].   Grobbellar   J.U   (2004),  Algal   Nutrion   In:   Handbook   of   Microalgal

culture (Richmon A.): 97­115].

[21]. Jean Paul Jourdan (2001), Grow your own Spirulina, page: 3.

[22].   Kawata,   Y.   (2006),  Studies   on   recombinant   DNA   techniques   for

cyanobacterium Spirulina platensis, Doctoral Thesis, Kyoto University, 46 pages

(short contents in English.

[23]. Ma B, Chen Y, Hao H, Zang G (2005), Influence of ultrasonic field on

Microcystins   produced   by   bloom­   forming   algae,   Department   of   Mechanical

Engineering, Tsinghua University, Beijing 100084, PR China].

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

71

[24].   Morist,   A.,   Montesinos,   J.,   L.,   Cusido,   J.,   Godia,   A.,   F.   (2001),

“Recovery and treatment of  Spirulina platensis  cells cultured in a continuous

photobioreactor to be used as food”, Journal of Process Biochemistry, 37, p 535­

547.

[25].   Niramol   Catawatcharakul   B.Sc.(1994),   Development   of   a   Tubular

Photobioreactor   for   Mass   Cultivation   of   Spirulina     platensis,   Biotechnology

Program, Thailand.

[26].   Qiang   Hu   (2004),  Environmetal   effects   on   cell   composition   In:

Handbook of Microalgal culture (Richmon A.): 83­95].

[27]. Venkataraman, L., V. (1998), Spirulina: Global Reach of a Health Care

Product , 4th International Food Conference.

[28]. Vonshak A. (1997),  Spirulina: growth physiology and biochemistry in:

Spirulina plantesis: Physiology, cell­biology and bioteachnology  (Vonshak A.):

43­67.

[29]. Rangsayatorn, N., Upatham, S., E., Kruatrachue, M., Pokethitiyook, P.,

Lanza,   G.,   P   (2002),   “Phytoremediation   potential   of   Spirulina   (Arthrospira)

platenssis:   biosorption   and   toxicity   studies   of   cadmium”, Journal   of

Environmental Pollution, 119, p 45 – 53.

ệ Tài li u Internet

[30].http://vi.wikipedia.org/wiki/C%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87_sinh_h

%E1%BB%8Dc.

[31]. http://muare.vn/an­uong/4205937.

[32]. http://Spirulina­program. org

[33]. http://vietsciences.org/timhieu/khoahoc/biologie/spirulina.htm

[34]. http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%A3o_xo%E1%BA%AFn

file=privateres/canbo/longdb/file/thuy%20thien%20truc/tao%20spirulina%20va%20van

%20de%20phong%20benh.htm.aspx.

[35].http://www.ntu.edu.vn/canbo/longdb/default.aspx?

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long

ồ

ố

ệ

Đ  án t

t nghi p

72

[36]. http://tietkiemnangluong.com.vn/home/tu­van/tai­sao­den­led­duoc­xem­

la­loai­den­tiet­kiem­nang­luong­29­12197.html

[37]. http://www.webluanvan.com/f31/thanh­phan­hoa­hoc­trong­ri­duong­34235/

[38]. http://svdanang.com/@pbkok/showthread.php?t=17285

ễ

ả

ị

ứ

ặ

GVHD: TS. Đ ng Đ c

SVTH: Nguy n Th  Thu Th o                                         Long