
http://www.ebook.edu.vn 5
CHƯƠNG I:
TỔNG QUAN VỀ COÂNG NGHỆ RƯỢU CỒN
I.1. SƠ LƯỢC VỀ TÌNH HÌNH SẢN XUẤT CỒN VAØ NHU CAÀU SÖÛ DUÏNG Ở
VIỆT NAM VAØ TREÂN THẾ GIỚI
Hầu hết các nước trên thế giới đều dùng cồn để pha chế rượu và cho các nhu cầu khác
như: y tế, nhiên liệu và nguyên liệu cho các ngành công nghiệp khác.
Tuỳ theo tình hình phát triển của mỗi nước, tỷ lệ cồn dùng trong các ngành rất đa dạng và
khác nhau. ở các nước có nền công nghiệp rượu vang phát triển như Italia, Pháp, Tây ban
nha… cồn được dùng để tăng thêm nồng độ rượu. Một lượng khá lớn cồn được dùng để
pha chế các loại rượu mạnh, cao độ như Whisky, Martin, Brandy, Napoleon, Rhum….
Rượu và các đồ uống có rượu chiếm một vị trí đáng kể trong công nghiệp thực phẩm.
Chúng rất đa dạng tuỳ theo truyền thống và thị hiếu của người tiêu dùng mà các nhà sản
xuất làm ra nhiều loại rượu mang tên khác nhau. Tuy nhiên có thể chia thành 3 loại chính:
rượu mạnh có nồng độ trên 30% V, rượu thông thường có nồng độ từ 15 đến 30 % V, và
rượu nhẹ có nồng độ dưới 15% V.
Ở nước ta, nghề nấu rượu thủ công đã có từ ngàn xưa và chưa có tài liệu nào cho biết
chính xác có từ khi nào. ở miền núi, đồng bào các dân tộc dùng gạo, ngô, khoai, sắn, nấu
chín rồi cho lên men, men này được lấy từ một số lá cây hoặc được nuôi cấy thuần khiết
hơn. Sản phẩm nổi tiếng là rượu cần. ở đồng bằng, nhân dân biết nuôi cấy và phát triển
nấm mốc, nấm men trong thiên nhiên trên môi trường thích hợp, gạo và các nguyên liệu
khác nhau có chứa tinh bột đã được nấu chín. Đó gọi là men thuốc bắc.
Sau đó một loạt các nhà máy sản xuất rượu từ nguyên liệu tinh bột được thành lập như ở
Hà Nội, Nam Định, Hải Dương,… Sau này có xây dựng thêm một số nhà máy sản xuất
cồn rượu từ mật rỉ tận dụng mật rỉ của các nhà máy đường.
Trước tình hình đó. Trong hội thảo “Dự án chiến lược phát triển khoa học công nghệ
ngành rượu bia nước giải khát “,theo đề nghị của các chuyên gia đến năm 2005 nước ta
nên có khoảng 180 đến 200 triệu lít rượu các loại, tương đương khoảng 50 triệu lít cồn
tinh khiết. Trong đó cồn từ nguyên liệu tinh bột chiếm 30-40 %, số còn lại là cồn từ rỉ
đường. Cồn tinh bột trước mắt do nhà máy rượu Bình Tây, Hà Nội và Thanh Ba đảm
nhiệm nhưng cần hoàn chỉnh công nghệ và thiết bị để có thể sử dụng hết năng suất thiết
kế. Đồng thời xây dựng thêm một số nhà máy rượu rỉ đường ở những nơi có mật rỉ. Nếu
không làm sẽ dẫn đến lãng phí lượng rỉ do các nhà máy đường thải ra.
Song song với sản xuất các loại rượu uống chúng ta cần nhanh chóng triển khai sản xuất
acid axetic, acid xitric từ rỉ đường để cung cấp cho nhu cầu của ngành cao su và các
ngành kinh tế khác. Trước mắt có thể phối hợp với chương trình năng lượng nghiên cứu
sử dụng cồn vào mục đích thay thế chất đốt. Điều này sẽ vô cùng có lợi vì cồn cháy sẽ ít
ảnh hưởng đến môi trường như dầu hoả, lại hạn chế được cả tình trạng phá rừng lấy củi
đốt.
Chúng ta cần đổi mới quan niệm “cồn chỉ để pha rượu uống “. Trong tương lai không xa
nữa, chắc chắn rằng cồn ở nước ta cũng trở thành nguyên liệu cho nhiều ngành sản xuất
khác như nhiều nước đã và đang làm.
Tuỳ theo nồng độ rượu và mức độ làm sạch tạp chất mà người ta chia cồn thành 2 loại với
các chỉ tiêu chất lượng như sau: