§Ò ¸n m«n häc NguyÔn ThÞ H©n
1
Lêi nãi ®Çu
Sù nghiÖp ®æi míi kinh tÕ ViÖt Nam ®· vµ ®ang ®¹t ®îc nh÷ng th¾ng lîi
rÊt kh¶ quan, tríc hÕt ph¶i kÓ ®Õn th¾ng lîi cña mÆt trËn n«ng nghiÖp. Trong
n«ng nghiÖp, th¾ng lîi lín nhÊt lµ bíc ngoÆt ph¸t triÓn vÒ s¶n xuÊt vµ xuÊt
khÈu lóa g¹o.
Tõ mét níc n«ng nghiÖp thiÕu ®ãi kÐo dµi, ViÖt Nam kh«ng chØ tù tóc
®îc l¬ng thùc æn ®Þnh, mµ cßn v¬n lªn ®Èy m¹nh xuÊt khÈu vµ trë thµnh
níc xuÊt khÈu g¹o ®øng thø hai thÕ giíi. §ã lµ mét kú tÝch mµ c¶ thÕ giíi biÕt
®Õn.
Thµnh tùu ®ã chøng minh ®êng lèi ®æi míi n«ng nghiÖp cña §¶ng nãi
chung, ®Þnh híng chiÕn lîc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu g¹o nãi riªng lµ ®óng ®¾n.
Tuy nhiªn, chuyÓn sang kinh tÕ thÞ trêng, trong ®iÒu kiÖn t×nh h×nh kinh
tÕ, chÝnh trÞ thÕ giíi vµ khu vùc cã nhiÒu biÕn ®æi, cuéc ch¹y ®ua vµ c¹nh tranh
kinh tÕ toµn cÇu diÔn ra hÕt søc gay g¾t, th× vÊn ®Ò s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu mét
s¶n phÈm nµo ®ã, ®ßi hái ph¶i cã mét chiÕn lîc ph¸t triÓn kh«n ngoan, cã sù
tÝnh to¸n kü cµng, cÈn träng trong mét tæng thÓ chiÕn lù¬c ph¸t triÓn chung míi
dµnh ®îc th¾ng lîi vµ ®¹t ®îc hiÖu qu¶ tèi u.
§èi víi níc ta xuÊt khÈu g¹o cã vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ
quèc d©n, ngo¹i tÖ thu ®îc tõ xuÊt khÈu lµ nguån vèn cho qu¸ tr×nh c«ng
nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, t¨ng thu nhËp ®Æc biÖt ®èi víi ngêi n«ng
d©n.
Cïng víi ViÖt Nam, trªn thÞ trêng g¹o thÕ giíi cßn cã nhiÒu níc kh¸c
tham gia nh:Th¸i Lan, Mü, Trung Quèc, Pakistan…®ã lµ nh÷ng ®èi thñ c¹nh
tranh lín cña níc ta.
Mêi bèn n¨m qua xuÊt khÈu g¹o cu¶ ViÖt Nam ®· thu ®îc nh÷ng thµnh
tùu nhÊt ®Þnh nhng bªn c¹nh ®ã cßn nhiÒu bÊt cËp cÇn gi¶i quyÕt nh vÊn ®Ò
thÞ trêng, gi¸ c¶, chÊt lîng g¹o, vÊn ®Ò ®Çu ra… NÕu nh÷ng vÊn ®Ò trªn ®îc
gi¶i quyÕt mét c¸ch hîp lý th× xuÊt khÈu g¹o ViÖt Nam sÏ cã bíc ph¸t triÓn cao
h¬n trong thêi gian tíi.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n m«n häc NguyÔn ThÞ H©n
2
Víi ®Ò tµi “ Mét sè gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu g¹o ë ViÖt Nam”
em xin ®îc ®a ra mét vµi ®¸nh gi¸ vÒ thùc tr¹ng xuÊt khÈu g¹o vµ c¸ch gi¶i
quyÕt ®Ó thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu g¹o ë níc ta.
Néi dung cña ®Ò ¸n gåm 3 ch¬ng:
Ch¬ng I: Lý luËn vÒ xuÊt khÈu g¹o.
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng vÒ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu g¹o.
Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu g¹o ë ViÖt Nam.
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò ¸n em ®· nhËn ®îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh
cña c¸c thÇy, c« ®Æc biÖt lµ thÇy Hoµng V¨n §Þnh, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n
c¸c thÇy, c«.
Do tr×nh ®é cã h¹n nªn ®Ò ¸n cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt, em
rÊt mong ®îc sù gãp ý vµ gióp ®ì cña c¸c thÇy c«.
Sinh viªn thùc hiÖn
NguyÔn ThÞ H©n
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n m«n häc NguyÔn ThÞ H©n
3
Néi dung
Ch¬ng 1
Lý luËn chung vÒ xuÊt khÈu g¹o
I.Thùc chÊt vµ vai trß cña xuÊt khÈu g¹o
1. Thùc chÊt xuÊt khÈu
XuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng trao ®æi hµng ho¸, dÞch vô víi níc ngoµi vµ víi
c¸c khu chÕ xuÊt lµm gi¶m nguån vËt chÊt trong níc. Bao gåm xuÊt khÈu mËu
dÞch vµ phi mËu dÞch
C¬ së cña xu©t khÈu lµ ho¹t ®éng mua b¸n, trao ®æi hµng ho¸. Môc ®Ých
cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ khai th¸c lîi thÕ cña tõng vïng, tõng quèc gia trong
ph©n phèi lao ®éng quèc tÕ.
Ho¹t ®éng khÈu diÔn ra trªn mäi lÜnh vùc, trong mäi nÒn kinh tÕ tõ xuÊt
khÈu hµng ho¸ tiªu dïng cho ®Õn t liÖu s¶n xuÊt m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ
cao. TÊt c¶ ho¹t ®éng trao ®æi ®ã ®Òu nh»m môc tiªu ®em l¹i lîi Ých cho c¸c
quèc gia tham gia vµo ho¹t ®éng xuÊt khÈu.
C¸c lo¹i h×ng xuÊt khÈu chÝnh:
-XuÊt khÈu trùc tiÕp: C¸c nhµ s¶n xuÊt giao hµng trùc tiÕp cho ngêi tiªu
dïng níc ngoµi. PhÇn lín hµng ho¸ ë thÞ trêng thÕ giíi qua xuÊt khÈu trùc
tiÕp (trªn 2/3 kim ngh¹ch)
-XuÊt khÈu gi¸n tiÕp lµ xuÊt khÈu qua kh©u trung gian.
-T¹m xuÊt, t¸i nhËp nh hµng ®a ®i triÓn l·m, ®a ®i söa ch÷a( m¸y bay,
tµu thuû ) råi l¹i mang vÒ.
-T¹m nhËp, t¸i xuÊt nh hµng ®a ®i triÓn l·m, héi chî, qu¶ng c¸o sau
®a vÒ.
H×nh thøc kinh doanh “t¹m nhËp, t¸i xuÊt” ®îc hiÓu lµ viÖc mua hµng
cña mét níc ®Ó b¸n cho mét níc kh¸c trªn c¬ së hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸
ngo¹i th¬ng cã lµm thñ tôc nhËp khÈu hµng ho¸ vµo ViÖt Nam råi l¹i lµm thñ
tôc xuÊt khÈu mµ kh«ng qua gia c«ng chÕ biÕn.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n m«n häc NguyÔn ThÞ H©n
4
- ChuyÓn khÈu: Mua hµng cña níc nµy b¸n cho níc kh¸c, kh«ng
lµm thñ tôc xuÊt nhËp khÈu
- DÞch vô xuÊt khÈu
2. Vai trß cña xuÊt nhËp khÈu g¹o
XuÊt khÈu ®îc thõa nhËn lµ ho¹t ®éng rÊt c¬ b¶n cña ho¹t ®éng kinh tÕ
®èi ngo¹i lµ ph¬ng tiÖn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn.ViÖc më réng xuÊt khÈu
®Ó t¨ng thu nhËp ngo¹i tÖ cho tµi chÝnh vµ cho nhu cÇu nhËp khÈu còng nh t¹o
c¬ së cho ph¸t triÓn h¹ tÇng lµ mét môc tiªu quan träng nhÊt cña chÝnh s¸ch
th¬ng m¹i.Nhµ níc ®· vµ ®ang thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p thóc ®Èy c¸c ngµnh
kinh tÕ theo híng xuÊt khÈu , khuyÕn khÝch khu vùc t nh©n më réng xuÊt
khÈu ®Ó gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm t¨ng thu nhËp, ngo¹i tÖ cho ®Êt níc.
2.1. T¹o nguån vèn chñ yÕu cho nhËp khÈu phôc vô c«ng nghiÖp ho¸
®Êt níc.
Qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ cÇn mét lîng vèn lín ®Ó nhËp khÈu m¸y
mãc, thiÕt bÞ kÜ thuËt c«ng nghÖ cao ®Ó cã thÓ theo kÞp nÒn c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i
cña c¸c níc ®· ph¸t triÓn.Nguån vèn cho nhËp khÈu ®îc h×nh thµnh tõ rÊt
nhiÒu nguån vèn kh¸c nhau:
- §Çu t níc ngoµi
- Vay nî, viÖn trî
- Thu tõ ho¹t ®éng du lÞch
- XuÊt khÈu…
C¸c nguån vèn kh¸c quan träng nhng råi còng ph¶i tr¶ b»ng c¸ch nµy
hay c¸ch kh¸c ë thêi kú sau. Nguån vèn quan träng nhÊt vÉn lµ xuÊt khÈu , xuÊt
khÈu quyÕt ®Þnh quy m« vµ tèc ®é t¨ng cña nhËp khÈu.
HiÖn nay c¸c níc xuÊt khÈu g¹o víi khèi lîng lín chñ yÕu lµ c¸c níc
®ang ph¸t triÓn: Th¸i Lan, ViÖt Nam, Trung Quèc, Pakistan…ChÝnh v× thÕ
nguån ngo¹i tÖ thu vÒ tõ xuÊt khÈu g¹o ®èi c¸c níc nµy lµ rÊt quan träng.
2.2. XuÊt khÈu ®ãng vai trß chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ thóc ®Èy s¶n
xuÊt ph¸t triÓn.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ò ¸n m«n häc NguyÔn ThÞ H©n
5
Ngµy nay víi xu thÕ héi nhËp, c¬ héi vµ th¸ch thøc rÊt nhiÒu, c¸c níc
®Òu ph¶i ph¸t triÓn kinh tÕ theo híng xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm mµ m×nh cã
lîi thÕ vµ nhËp khÈu nh÷ng s¶n phÈm kh«ng cã lîi thÕ hoÆc lîi thÕ so víi c¸c
s¶n phÈm kh¸c nhá h¬n. Khi g¹o ®· trë thµnh mét lîi thÕ trong xuÊt khÈu cña
mét níc th× c¸c níc ®ã sÏ tËp chung vµo s¶n xuÊt lóa g¹o víi quy m« lín,
tr×nh ®é th©m canh cao, khoa häc kü thuËt tiÕn bé nh»m t¨ng n¨ng xuÊt, s¶n
lîng vµ chÊt lîng g¹o. Tõ sù tËp chung s¶n xuÊt ®ã sÏ kÐo theo sù ph¸t triÓn
cña c¸c ngµnh cã liªn quan vµ dÉn tíi sù ph¸t triÓn cña toµn bé nÒn kinh tÕ.
- XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c ngµnh kh¸c cã c¬ héi ph¸t
triÓn.
- XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn më réng kh¶ n¨ng cung cÊp yÕu tè ®Çu vµo cho
s¶n xuÊt, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt trong níc.
- T¹o tiÒn ®Ò kinh tÕ, kü thuËt nh»m n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt trong
níc.
- Th«ng qua xuÊt khÈu níc ta cã thÓ tham gia vµo c«ng cuéc c¹nh tranh
trªn thÞ trêng thÕ giíi vÒ gi¸ c¶, chÊt lîng tõ ®ã h×nh thµnh c¬ cÊu s¶n xuÊt
lu«n thÝch ghi víi thÞ trêng.
- §ßi hái c¸c doanh nghiÖp lu«n ph¶i ®æi míi hoµn thiÖn c«ng viÖc s¶n
xuÊt kinh doanh.
2.3. XuÊt khÈu cã t¸c ®éng tÝch cùc tíi gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, c¶i
thiÖn ®êi sèng nh©n d©n
XuÊt khÈu g¹o tríc hÕt lµm t¨ng thu nhËp cña ngêi n«ng d©n ®Æc biÖt ë
c¸c vïng chuyªn canh lóa níc, ®êi sèng ngêi d©n phô thuéc chñ yÕu vµo c©y
lóa. Sau n÷a, xuÊt khÈu gióp gi¶i quyÕt mét lîng lín lao ®éng d thõa trong
níc. Khi thùc hiÖn t¨ng cêng xuÊt khÈu th× kÐo theo nã lµ vÊn ®Ò xay x¸t, chÕ
biÕn ph¸t triÓn, vÊn ®Ò vËn chuyÓn hµng ho¸ …nh÷ng c«ng t¸c trªn thu hót kh¸
nhiÒu lao ®éng tõ kh«ng cã tr×nh ®é kü thuËt, qu¶n lý ®Õn cã tr×nh ®é cao. ViÖc
t¹o viÖc lµm æn ®Þnh còng chÝnh lµ mét biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó t¨ng thu nhËp, æn
®Þnh x· héi.
§èi víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ ViÖt Nam th× xuÊt khÈu g¹o
lµ mét lîi thÕ lín. Bëi s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu g¹o cã nh÷ng lîi thÕ c¨n b¶n nh:
®Êt ®ai, khÝ hËu, nguån níc, nguån nh©n lùc … Vµ ®Æc biÖt yªu cÇu vÒ vèn kü
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.