Giáo trình Kinh tế chính trị Quản trị doanh nghiệp vừa và nhỏ (Trung cấp)

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH TRÀ VINH

TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ TRÀ VINH

GIÁO TRÌNH

MÔN HỌC:KINH TẾ CHÍNH TRỊ

Ngành/Nghề: QUẢN TRỊ DNVVN

Trình độ: TRUNG CẤP

Ban hành kèm theo Quyết định số: QĐ/CĐN, ngày tháng năm của

Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Nghề Trà Vinh

Trà Vinh, năm 2022

(Lưu hành nội bộ)

TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN

Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép

dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.

Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu

lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.

LỜI GIỚI THIỆU

Để đáp ứng nhu cầu về tài liệu giảng dạy và học tập cho giảng viên và sinh viên

của Khoa Kinh tế - Du lịch thuộc Trường Cao đẳng Nghề Trà Vinh. Các tác giả tham gia

biên soạn Giáo trình Kinh tế chính trị đã biên soạn và cho ra mắt cuốn giáo trình dùng

chung cho sinh viên hệ đào tạo trung cấp và cao đẳng ngành Kế toán.

Giáo trình biên soạn chủ yếu đi sâu những nội dung cần thiết làm cơ sở thuận

lợi cho học sinh, sinh viên hệ đào tạo trung cấp và cao đẳng ngành Kế toán đi vào nghiên

cứu ngành kinh tế cụ thể. Cuốn giáo trình trình bày gồm 8 chương với thời lượng là 02

tín chỉ. Giáo trình được trình bày phát huy được những giá trị bền vững của kinh tế chính

trị Mác – Lênin, đồng thời nâng cao tính thiết thực đối với việc hình thành kỹ năng, tư

duy, tầm nhìn của học sinh, sinh viên khi tham gia hệ thống các hoạt động kinh tế xã hội

sau khi tốt nghiệp chương trình đào tạo tại trường.

Giáo trình được biên soạn cùng với sự nỗ lực, cố gắng của các nhà giáo trong

Ban Biên soạn, tuy nhiên, chắc chắn không tránh khỏi thiếu sót, Ban Biên soạn rất mong

nhận được nhiều ý kiến đóng góp của đồng nghiệp, học sinh, sinh viên và đặc biệt là sự

chia sẻ về tri thức khoa học từ đội ngũ các nhà giáo, nhà khoa học để cuốn giáo trình

đươc hoàn chỉnh hơn.

Trà Vinh, ngày tháng năm 2022

Tham gia biên soạn

1. Chủ biên, tác giả: Th.s Trần Lợi

2. Thành viên: Th.s Nguyễn Thị Thảo Sương

3. Thành viên: Th.s. Hà Thị Kim Uyên

4 
 
 
MỤC LỤC                                                                                                                                    
TRANG 
LỜI GIỚI THIỆU ......................................................................................................................... 3 
MỤC LỤC..................................................................................................................................... 4 
GIÁO TRÌNH MÔN HỌC .......................................................................................................... 7 
Chương  I:  LƯỢC  SỬ  HÌNH  THÀNH,  ĐỐI  TƯỢNG,  PHƯƠNG  PHÁP NGHIÊN  CỨU 
VÀ CHỨC NĂNG CỦA KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN ........................................ 9 
1. Mục tiêu: ................................................................................................................................. 9 
2. Nội dung chương: Khái quát về môn học Kinh tế chính trị ............................................. 9 
2.1. Lược sử hình thành và phát triển môn kinh tế - chính trị ......................................... 9 
2.2. Đối tượng nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác - Lênin ....................................... 12 
2.3. Phương pháp nghiên cứu của kinh tế chính trị......................................................... 12 
2.4. Chức năng và ý nghĩa của việc nghiên cứu kinh tế chính trị Mác - Lênin........... 13 
Câu hỏi ôn tập ............................................................................................................................. 14 
CHƯƠNG II................................................................................................................................ 15 
TÁI SẢN XUẤT XÃ HỘI VÀ TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ .............................................. 15 
1 Mục tiêu ................................................................................................................................. 15 
2 Nội dung chương .................................................................................................................. 15 
2.1. Tái sản xuất xã hội....................................................................................................... 15 
2.2 Tăng trưởng kinh tế, phát triển kinh tế và tiến bộ xã hội......................................... 19 
Câu hỏi ôn tập ............................................................................................................................. 24 
CHƯƠNG III .............................................................................................................................. 25 
SẢN  XUẤT  HÀNG  HÓA  VÀ  CÁC  QUY  LUẬT  KINH  TẾ  CỦA  SẢN  XUẤT  HÀNG 
HÓA ............................................................................................................................................. 25 
1 Mục tiêu ................................................................................................................................. 25 
2 Nội dung chương .................................................................................................................. 25 
2.1 Điều kiện ra đời, tồn tại, đặc trưng và ưu thế của SX hàng hóa ............................. 25 
2.2 Hàng hóa ........................................................................................................................ 27 
2.3 Các quy luật của sản xuất hàng hóa ........................................................................... 29 
2.4 Thị trường ...................................................................................................................... 33 
Câu hỏi ôn tập ............................................................................................................................. 34 
CHƯƠNG IV .............................................................................................................................. 35 
SẢN  XUẤT  GIÁ  TRỊ  THẶNG  DƯ  -  QUY  LUẬT  KINH  TẾ  CƠ  BẢN  CỦA CHỦ 
NGHĨA TƯ BẢN ....................................................................................................................... 35 
1.Mục tiêu: ................................................................................................................................ 35 
2. Nội dung chương ................................................................................................................. 35 

5 
 
2.1 Sự chuyển hóa tiền thành tư bản................................................................................ 35 
2.2 Sản xuất giá trị thặng dư .............................................................................................. 37 
2.3 Tích lũy tư bản chủ nghĩa ............................................................................................ 41 
Câu hỏi ôn tập ............................................................................................................................. 44 
CHƯƠNG V ............................................................................................................................... 45 
QUÁ  ĐỘ  LÊN  CHỦ  NGHĨA  XÃ  HỘI  VÀ  CƠ  CẤU KINH TẾ NHIỀU THÀNH PHẦN 
TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM...................... 45 
2 Nội dung................................................................................................................................. 45 
2.1 Thời kỳ quá độ và quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam................................... 45 
2.2 Sở hữu về tư liệu sản xuất và nền kinh tế nhiều thành phần trong thời kỳ quá độ 
lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam....................................................................................... 48 
Câu hỏi ôn tập ............................................................................................................................. 51 
CHƯƠNG VI .............................................................................................................................. 52 
CÔNG  NGHIỆP  HÓA,  HIỆN  ĐẠI  HÓA  NỀN  KINH  TẾ  TRONG  THỜI  KỲ  QUÁ  ĐỘ 
LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM .......................................................................... 52 
2 Nội dung chương .................................................................................................................. 52 
2.1 Tính tất yếu và tác dụng của công nghiệp hóa, hiện đại hóa................................... 52 
2.2 Cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại và nền kinh tế tri thức ...................... 54 
2.3 Mục tiêu, quan điểm của công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam hiện nay.... 56 
2.4 Nội dung của công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở Việt Nam ....................................... 56 
2.5 Những tiền đề để đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở nước ta 59 
Câu hỏi ôn tập ............................................................................................................................. 61 
CHƯƠNG VII ............................................................................................................................ 62 
KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA ................................... 62 
Ở VIỆT NAM ............................................................................................................................. 62 
1 Mục tiêu ................................................................................................................................. 62 
2 Nội dung chương .................................................................................................................. 62 
2.1 Sự cần thiết khách quan phát triển nền kinh tế thị trường ở Việt Nam.................. 62 
2.2 Vai trò của nhà nước và các công cụ quản lý vĩ mô đối với kinh tế thị trường định 
hướng xã hội chủ nghĩa ...................................................................................................... 68 
Câu hỏi ôn tập ............................................................................................................................. 77 
CHƯƠNG VIII ........................................................................................................................... 78 
KINH  TẾ  ĐỐI  NGOẠI  TRONG  THỜI  KỲ  QUÁ  ĐỘ  LÊN  CHỦ  NGHĨA  XÃ  HỘI  Ở 
VIỆT NAM ................................................................................................................................. 78 
1 Mục tiêu ................................................................................................................................. 78 
2 Nội dung chương .................................................................................................................. 78 
2.1 Tính tất yếu khách quan và lợi ích của việc mở rộng quan hệ kinh tế đối ngoại
 ............................................................................................................................................... 78 