Giáo trình Quản trị tài chính: Phần 2 - PGS.TS. Nguyễn Thị Phương Liên

Chia sẻ: Hấp Hấp | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:176

Thêm vào BST

Báo xấu

276
lượt xem 96
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 cuốn sách giới thiệu tới người đọc các kiến thức: Đòn bẩy kinh doanh và chi phí sử dụng vốn, quyết định đầu tư dài hạn của doanh nghiệp, quản trị tài chính doanh nghiệp trong một số bối cảnh đặc biệt. Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Quản trị tài chính: Phần 2 - PGS.TS. Nguyễn Thị Phương Liên

t o á n c ó t h ể s ẽ p h ứ c t ạ p h ơ n n ế u t r á i p h i ế u đ ư ợ c đ ị n h g i á theo m ứ c k h ấ u t r ừ h o ặ c g i a t ă n g so v ớ i m ệ n h g i á . G i ả s ử c ô n g t y c h u ẩ n b ị t ă n g v ố n b ằ n g c á c h p h á t h à n h trái phiếu (tăng nợ). Đ ể xác định chi p h í của n ợ m ớ i t r ê n thị t r ư ờ n g , c ô n g t y sẽ x á c đ ị n h l ợ i t ứ c t r ê n c á c k h o ả n n ợ h i ệ n h à n h c ủ a n ó . Đ V k h ô n g p h ả i l à m ứ c lãi t ạ i đ ó c á c k h o ả n n ợ c ũ đ ư ợ c p h á t h à n h m à l à '"-lức c á c n h à đ ầ u t ư y ê u c ầ u hôm nay. G i ả s ử n ợ m ớ i ( t r á i p h i ế u m ớ i p h á t h à n h ) t r ả 1 0 1 . 5 0 0 đ lãi h à n g n ă m , t h ờ i h ạ n 20 n ă m v à g i á b á n h i ệ n nay là 9 4 0 . 0 0 0 đ . Đ ể t ì m đ ư ợ c l ợ i tức đ á o h ạ n h i ệ n h à n h đ ổ i v ớ i k h o ả n n ợ này, c h ú n g t a c â n s ử d ụ n g p h ư ơ n g p h á p t h ử v à sai đ ê t í n h . T ứ c là, c h ú n g ta s ẽ t h ử v ớ i c á c m ứ c l ã i c h i ế t k h ấ u đ ế n k h i t ì m được m ứ c l à m c â n b ằ n g giá h i ệ n h à n h của trái p h i ế u (940.000) v ớ i k h o ả n t h a n h l o à n lãi 101.500 t r o n g 20 n ă m v à k h o ả n thanh t o á n k h i đ á o h ạ n là l.OOO.OOOđ. C h ú n g ta c ũ n g c ó t h ể d ù n g c ô n g t h ứ c g ầ n đ ú n g sau đ â y đ ể x á c đ ị n h l ợ i t ứ c đ á o h ạ n ( Y ) : Khoản trả lãi _|_ Khoản tiền gốc - Giá trái phiếu ^5 7^ Y = hang nam _ n m ^ 0 0,6 X giá trái phiếu + 0,4 X khoản tiền gốc T h a y c á c s ổ l i ệ u v ề t r á i p h i ế u g i ả t h i ế t c ủ a c h ú n g ta ở t r ê n v à o c ô n g t h ứ c n à y c h ú n g ta sẽ c ó : 1.000.000-940.000 101.5000 + 20 Y = 0,6 X 9 4 0 . 0 0 0 + 0,4 X Ì . 0 0 0 . 0 0 0 Y = 104.5000 : 964.000 = 10,84% 184
T r o n g n h i ề u t r ư ờ n g h ợ p , b ạ n sẽ k h ô n g p h ả i t í n h l ợ i t ứ c đáo h ạ n m à c á c t h ô n g t i n n à y sẽ do c á c t ổ c h ứ c c h u y ê n h o ạ t động t r o n g l ĩ n h v ự c tài c h í n h hoặc c á c t ổ chức đ á n h g i á tín n h i ệ m c u n g cấp. T r o n g t r ư ờ n g h ợ p l ợ i tức trái p h i ế u đ ư ợ c x á c 7 -w ì định t h ô n g qua t í n h t o á n h o ặ c c á c b i ê u c ó s ă n , b ạ n c â n c â n nhắc t ớ i y ế u t ổ t h u ế b ở i c á c t h ô n g t i n v ề l ợ i t ứ c đ á o h ạ n p h ả n ánh k h o ả n t i ề n c ô n g ty p h ả i trả c h ư a tính t ớ i t h u ế . T u y n h i ê n cũng c ầ n l ư u ý r à n g k h o ả n t r ả lãi đ ố i v ớ i n ợ là k h o ả n chi p h í r r \ r r được k h â u t r ừ t h u ê . B ở i vì t i ê n lãi vay đ ư ợ c k h â u t r ừ t h u ê , chi p h í t h ự c c ủ a n ó l à ít h ơ n c h i p h í t h ô n g b á o . C h i p h í sau t h u ế của n ợ , d o đ ó , b ă n g l ợ i t ứ c đ á o h ạ n n h â n v ớ i Ì t r ừ đ i t h u ê suất. T ứ c l à : K d (chi p h í của n ợ ) = Y ( L ợ i tức).(Ì - T ) (5.8) Thuật n g ữ l ợ i tức trong c ô n g thức này p h ả n á n h l ợ i tức đáo hạn hoặc x ấ p xỉ l ợ i tức đ á o hạn ( L ợ i tức đ á o hạn gần đúng). K h i sử d ụ n g c ô n g thức l ợ i tức đ á o h ạ n gần đ ú n g ở trên, c h ú n g ta x á c đ ị n h đ ư ợ c l ợ i t ứ c c ủ a n ợ l à 1 0 , 8 4 % . C h ú n g ta sẽ giả sử n ợ m ớ i c ó t h ể đ ư ợ c p h á t h à n h v ớ i m ứ c t ư ơ n g đ ư ơ n g lãi suât thị t r ư ờ n g v à c ô n g ty c h ị u t h u ê v ớ i m ứ c là 3 5 % . N h ư v ậ y , k h i đ i ê u c h ỉ n h c ó t í n h t ớ i t h u ê , c h i p h í sau t h u ê c ủ a n ợ s ẽ l à : K d = Y ( l - T ) = 10,84% (Ì - 0 , 3 5 ) = 7,05%. 5.2.3. Chi phỉ cửa cổ p hiếu ưu đãi Chi phí cổ phiếu ưu đãi cũng tương tự như chi phí của nợ ở chỗ n ó c ũ n g t ạ o ra m ộ t k h o ả n thanh t o á n cố đ ị n h h à n g n ă m , nhưng có điểm khác ở chỗ nó không có ngày đáo hạn tại đó phải thanh t o á n k h o ả n t i ề n gốc. V i ệ c x á c đ ị n h l ợ i tức đ ố i v ớ i c ổ p h i ế u ư u đ ã i đ ơ n g i ả n h ơ n so v ớ i x á c đ ị n h l ợ i t ứ c c ủ a n ợ . 185 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
C ô n g v i ệ c p h ả i l à m l à c h i a l ợ i t ứ c c ổ p h i ế u h à n g n ă m c h o giá h i ệ n h à n h c ủ a n ó . K ế t q u ả n à y t h ể h i ệ n t ỷ l ệ t h u n h ậ p c ủ a cô p h i ế u ư u đ ã i c ũ n g n h ư l à c h i p h í h à n g n ă m đ ố i v ớ i c ô n g ty do việc phát h à n h cổ phiếu ư u đãi. C h ú n g ta c ầ n c ó m ộ t đ i ề u c h ỉ n h n h ỏ t r o n g q u á t r ì n h này b ằ n g c á c h chia khoản thanh t o á n l ợ i tức c ổ p h i ế u cho giá t h u ầ n , hay sổ t i ề n t h u đ ư ợ c của c ô n g ty. S ở d ĩ p h ả i l à m như v ậ y l à v ì m ộ t c ổ p h ầ n m ớ i c ủ a c ổ p h i ế u ư u đ ã i c ó k h o ả n chi p h í p h á t h à n h (Flotation cost), số t i ề n c ô n g ty t h u đ ư ợ c bàng g i á b á n t r ê n t h ị t r ư ờ n g t r ừ đ i c h i p h í p h á t h à n h . D o v ậ y , chi p h í c ủ a c ổ p h i ế u ư u đ ã i đ ư ợ c t í n h t h e o c ô n g t h ứ c sau: Kp = D / ( P p - F ) p T r o n g đ ó : Kp là chi p h í của cổ p h i ế u ư u đ ã i Dp là l ợ i tức c ổ p h i ế u ư u đ ã i h à n g n ă m Pp l à g i á c ủ a c ô p h i ê u ư u đ ã i F là c h i p h í p h á t h à n h hay c h i p h í b á n c ổ p h i ế u . T r o n g t r ư ờ n g h ợ p c ủ a c ô n g t y V i ệ t A n . c h ú n g ta g i ả thiết r à n g l ợ i t ứ c c ổ p h i ế u h à n g n ă m là 10.500 đ, g i á của cổ phiếu ư u đ ã i l à 1 0 0 . 0 0 0 v à c h i p h í p h á t h à n h là 4 . 0 0 0 đ . V ậ y c h i phí t h ự c t ế sẽ là: K p = Dp / (Pp - F ) = 1 0 . 5 0 0 / ( 1 0 0 . 0 0 0 - 4 0 0 0 ) = 10,94% B ở i vì l ợ i tức c ổ p h i ế u ư u đ ã i k h ô n g p h ả i là c h i p h í được k h ấ u trừ t h u ế n ê n k h ô n g cần c ó sự đ i ề u chinh theo t h u ê . 5.2.4. Chi p hí của cổ p hiếu thường Việc xác định chi phí của cổ phiếu thường trong cấu trúc v ố n l à m ộ t v ấ n đ ề p h ứ c t ạ p hom. C h i p h í c h i t r a ra n g o à i l à l ơ i 186 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
tức c ổ p h i ế u b à n g t i ề n m ặ t , n h ư n g l i ệ u c ó l à k h ô n n g o a n k h i g i ả t h i ế t r ằ n g t ỷ l ệ c h i p h í c ủ a c ổ p h i ế u t h ư ờ n g đ ơ n g i ả n là l ợ i tức c ổ p h i ế u n ă m h i ệ n h à n h c h i a c h o t h ị g i á ? N ê u theo c á c h tiêp cận n h ư v ậ y , thì chi p h í của cổ p h i ế u thường của ngay cả các tập đoàn l ớ n của M ỹ như Intel Disney, P e p s i C o c ũ n g đ ề u t h ấ p đ ế n m ứ c v ô lý ( C á c g i á trị t ư ơ n g ứ n g l ầ n l ư ợ t l à 0 , 1 % ; 0 , 5 % ; v à 1,3%). N ế u c h i p h í c ủ a các c ô p h i ê u t h ư ờ n g m ớ i đ ư ợ c g i ả t h i ế t t h ấ p n h ư v ậ y , c ô n g ty sẽ k h ô n g p h ả i ' p h á t h à n h c á c c h ứ n g k h o á n k h á c v à c ó t h ể t à i trợ c ó l ờ i đ ô i v ớ i c á c d ự á n m à t ỷ l ệ t h u n h ậ p c h ỉ 0,5 h o ặ c 1 % . V ậ y c h ú n g ta l à m t h ê n à o đ ể x á c đ ị n h đ ư ợ c đ ú n g c h i p h í lý thuyết c ủ a c ổ p h i ế u t h ư ờ n g c ủ a c ô n g t y . Tiếp cận theo cách đánh giá giá trị T r o n g v i ệ c x á c đ ị n h chi p h í của cổ p h i ế u t h ư ờ n g , c ô n g ty sẽ r ấ t n h ạ y c ả m v ớ i v i ệ c đ ị n h g i á v à c á c đ ò i h ỏ i k ế t q u ả của các cổ đ ô n g h i ệ n h à n h v à c ổ đ ô n g t ư ơ n g l a i . M ộ t c á c h t i ế p c ậ n phù hợp là p h á t t r i ể n m ộ t m ô h ì n h cho v i ệ c định g i á cổ p h i ế u thường v à rút t ừ m ô h ì n h n à y m ộ t c ô n g thức x á c định l ợ i tức đòi h ỏ i đ ô i v ớ i c ổ p h i ế u t h ư ờ n g . Sử dụng m ô h ì n h Gordon v ề x á c định giá cổ phiếu, v ớ i g i ả thiết v ề s ự t ă n g t r ư ở n g ổ n đ ị n h c ủ a l ợ i t ứ c c ổ p h i ế u , c h ú n g ta sẽ có c ô n g t h ứ c x á c đ ị n h g i á h i ệ n h à n h của c ổ p h i ế u t h ư ờ n g n h ư sau: Po = DỊ/ (Ke - g ) Trong đó: p 0 là g i á của cổ p h i ế u h ô m nay D ] là l ợ i tức cổ p h i ế u v à o c u ố i n ă m ( c u ố i k ỳ ) t h ứ nhất Ke là l ợ i tức đ ò i h ỏ i 187 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
g là m ứ c t ă n g t r ư ở n g ổ n đ ị n h c ủ a l ợ i t ứ c . T ừ c ô n g t h ứ c t r ê n c h ú n g ta c ó t h ể t í n h đ ư ợ c Ke n h ư sau: K =D,/P e 0 + g (5.9) N h ư v ậ y , l ợ i tức đ ò i h ỏ i (Ke) b ằ n g v ớ i l ợ i tức ở c u ố i n ă m t h ứ n h ấ t ( D i ) c h i a c h o g i á c ủ a c ổ p h i ế u n g à y h ô m nay (P ) 0 c ộ n g v ớ i mức t ă n g t r ư ở n g l ợ i tức ổ n định. M ặ c d ù m ứ c tăng t r ư ở n g v ề c ơ b ả n á p d ụ n g cho l ợ i tức, n ó c ũ n g đ ư ợ c g i ả thiết áp dụng đ ố i v ớ i thu nhập v à giá cổ p h i ế u trong dài hạn. N ế u D , = 2 0 0 0 , Po = 4 0 . 0 0 0 v à g = 7 % c h ú n g ta sẽ c ó : Ke - Dị/ Po + g = 2 0 0 0 / 4 0 . 0 0 0 + 7 % = 12%. Đ i ề u n à y c ó nghĩa là c á c cổ đ ô n g k ỳ v ọ n g n h ậ n đ ư ợ c m ộ t m ứ c 5% l ợ i tức trên giá cổ p h i ế u c ộ n g v ớ i 7 % t ă n g lên trong đ ầ u t ư của h ọ t ạ o ra t ổ n g l ợ i tức là 12%. Tính toán luân phiên lợi tức đòi hỏi đối với cổ p hiếu L ợ i tức đòi h ỏ i đ ố i v ớ i cổ p h i ế u t h ư ờ n g c ũ n g c ó thể tính * . ' Ị đ ư ợ c b ă n g m ộ t c á c h t i ê p c ậ n thay t h ê g ọ i là m ô h ì n h định giá tài sản v ố n . M ộ t số n g ư ờ i chấp n h ậ n m ô h ì n h đ ị n h g i á này r t 7 * n h ư là m ộ t c á c h tiêp cận quan t r ọ n g đ ê định g i á c ô phiêu t h ư ờ n g , t r o n g k h i đ ó m ộ t số k h á c l ạ i cho r ằ n g n ó k h ô n g phản á n h đ ú n g thực tế. T h e o m ô h ì n h đ ị n h g i á tài sản v ố n ( C A P M ) , l ợ i tức đòi h ỏ i đ ố i v ớ i cổ phiếu t h ư ờ n g (hoặc dạng đầu tư k h á c ) có thể được m ô tả n h ư sau: K j = Rf + P(K -R ) m f (5.10) Trong đó: K j là l ợ i tức đòi h ỏ i đ ố i v ớ i cổ p h i ế u t h ư ờ n g 188 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
Rf là l ợ i tức p h i r ủ i ro ( t h ư ờ n g là l ợ i tức của trái p h i ế u kho b ạ c ) p là h ệ s ổ t ư ơ n g q u a n . [3 p h ả n á n h đ ộ g i a o đ ộ n g l ị c h s ử l ợ i tức Ì c ồ p h i ê u so v ớ i c h ỉ s ố t h ị t r ư ờ n g c ủ a c ổ p h i ế u . K h i p l ớ n hơn Ì h à m ý m ứ c đ ộ giao đ ộ n g l ớ n h ơ n so v ớ i c h ỉ s ố t h ị trường v à n g ư ợ c l ạ i . K m là l ợ i tóc t r ê n thị t r ư ờ n g đ ư ợ c đ o b ằ n g chỉ số t ư ơ n g ứ n g Đ ố i v ớ i c ô n g t y V i ệ t A n ở t r ê n c h ú n g ta c ó t h ể g i ả đ ị n h các t h a m s ố n h ư sau: R f = 5 , 5 % , K m = 12%, p = 1,0 T h e o c ô n g t h ứ c t r ê n c h ú n g ta sẽ c ó : K j = 5,5% + 1,0 ( 1 2 % - 5 , 5 % ) = 5 , 5 % + 6 , 5 % = 12%. T h e o c á c h t í n h n à y , v ớ i c á c g i ả t h i ế t t r ê n , c h ú n g ta tính* được K j b ằ n g v ớ i Ke v à đ ề u b à n g 1 2 % . T r o n g b ố i c ả n h c â n bàng n à y , k ế t q u ả t í n h đ ư ợ c theo cả hai m ô h ì n h là n h ư nhau. 5.2.5. Chi phi của thu nhập để tại Cho đến đây chúng ta đã xem xét một cách tổng quát chi p h í của c ổ p h i ế u t h ư ờ n g m à k h ô n g q u a n t â m đ ế n v i ệ c a i l à người cung ứng n g u ồ n v ố n này. M ộ t n g ư ờ i cung ứng v ố n rõ ràng cho các cổ phiếu thường là n g ư ờ i m u a các cổ phiếu thường m ớ i . T u y n h i ê n , đ â y k h ô n g p h ả i là n g u ồ n duy nhất. Đ ố i v ớ i n h i ề u c ô n g ty, n g u ồ n quan trọng nhất của v ố n chủ sở hữu n ằ m ở d ạ n g thu n h ậ p đ ể l ạ i , m ộ t n g u ồ n n g â n quỹ n ộ i b ộ . Thu nhập để lại tích lũy thể hiện thu nhập quá k h ứ và hiện t ạ i của c ô n g ty t r ừ đi l ợ i tức c ổ p h i ê ủ đ ã p h â n p h ố i t r ư ớ c đây. T h u n h ậ p đ ể l ạ i , theo luật là t h u ộ c v ề c á c cổ đ ô n g h i ệ n hành. C h ú n g c ó t h ể đ ư ợ c trả cho c á c c ổ đ ô n g h i ệ n h à n h d ư ớ i 189 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
d ạ n g l ợ i t ứ c c ổ p h i ế u h o ặ c đ ể t á i đ ầ u t ư t r ở l ạ i c ô n g t y . B ở i vì n g u ồ n n g â n q u ỹ h i ệ n h à n h đ ư ợ c đ ể l ạ i c ô n g ty n h à m tái đầu t ư . c h ú n g t h ế h i ệ n m ộ t n g u ồ n c ủ a v ố n c h ủ s ờ h ữ u d o c á c cổ đ ô n g h i ệ n h à n h cung cấp. Tuy n h i ê n , c h ú n g k h ô n g n ê n được c o i là m ộ t n g u ồ n m i ễ n p h í b ở i n ó h à m c h ứ a c h i p h í c ơ h ộ i trong đ ó . N h ư trên đ ã chỉ rõ, n g u ồ n n g â n quỹ n à y c ó t h ể được t r ả c h o c á c c ổ đ ô n g h i ệ n h à n h d ư ớ i d ạ n g l ợ i t ứ c v à sau đó đ ư ợ c c á c cổ đ ô n g sử d ụ n g v à o c á c đ ầ u tư k h á c n h ư v à o các ĩ r r r r CÔ p h i ê u , t r á i p h i ê u , b á t đ ộ n g s ả n . . . L ợ i t ứ c k ỳ v ọ n g đ ố i v ớ i c á c d ạ n g đ ầ u t ư thay t h ế n à y là bao n h i ê u ? H a y n ó i c á c h k h á c , c h i p h í c ơ h ộ i c ủ a s ổ t i ề n n à y l à g ì ? C h ú n g ta g i ả t h i ế t c á c c ổ đ ô n g ít n h ấ t c ó t h ể k i ế m đ ư ợ c t h u n h ậ p b à n g v ớ i t h u n h ậ p c ó t h ể k i ế m đ ư ợ c t ừ đ ầ u t ư h i ệ n h à n h v à o c ô n g ty ( t r ê n c ơ sở r ủ i ro t ư ơ n g đ ư ơ n g ) , tức là b à n g Dị/Po + g. T r ê n thị t r ư ờ n g chứng k h o á n c ó h à n g n g à n c ơ h ộ i đ ầ u tư đ ể lựa chọn do đ ó k h ô n g có nghi n g ờ gì v ề g i ả thiết các cổ đ ô n g c ó t h ể lấy k h o ả n thanh t o á n l ợ i tức đ ể tái đ ầ u t ư c h ú n g v ớ i m ộ t m ứ c l ợ i tức t ư ơ n g tự. D o v ậ y , k h i c h ú n g ta t í n h c h i p h í c ủ a t h u n h ậ p đ ể l ạ i , c h ú n g ta s ẽ t r ở l ạ i v ớ i v ấ n đ ề đ ã đ ề c ậ p ở t r ê n , đ ó l à c h i p h í của cổ p h i ế u t h ư ờ n g . C h i p h í của thu nhập đ ể l ạ i , v ề c ơ bản, t ư ơ n g đ ư ơ n g v ớ i l ợ i tức của cổ p h i ế u t h ư ờ n g của c ô n g ty. Đ â y c h í n h l à c h i p h í c ơ h ộ i . D o v ậ y c h ú n g ta c ó t h ể n ó i , c h i p h í của v ò n c h ủ sở h ữ u d ư ớ i d ạ n g thu n h ậ p đ ể l ạ i b ằ n g v ớ i l ợ i tức đ ò i h ỏ i đ ố i v ớ i cổ p h i ế u của c ô n g ty v à do đ ó : Ke (chi p h í của v ố n C S H d ư ớ i d ạ n g T N đ ể l ạ i ) = D , / P + g (5.11) 0 N h ư v ậ y , Ke k h ô n g c h ỉ t h ể h i ệ n l ợ i t ứ c đ ò i h ỏ i đ ổ i v ớ i c ổ p h i ế u t h ư ờ n g n h ư đã n ê u ở p h ầ n trên, m à n ó c ò n t h ể h i ệ n chi phí của v ố n t h ể h i ệ n d ư ớ i dạng thu nhập đ ể l ạ i . N ó i c á c h k h á c n ó là m ộ t b i ể u t ư ợ n g n h ữ n g c ó hai ý nghĩa. 190 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
V ớ i c á c g i ả thiết đ ã n ê u trong p h ầ n tính chi phí của cổ p h i ê u t h ư ờ n g t r ư ớ c đ â y , c h ú n g ta c ũ n g s ẽ t í n h đ ư ợ c c h i p h í của v ò n d ư ớ i d ạ n g t h u n h ậ p đ ể l ạ i l à 1 2 % . 5.2.6. Chi phí của các cổ p hiếu thường mới Bây giờ chúng ta hãy xem xét chi phí của một nguồn vốn chủ sở h ữ u k h á c , đ ó l à c h i p h í c ủ a c á c c ổ p h i ế u t h ư ờ n g m ớ i . N ế u c h ú n g ta p h á t h à n h c á c c ổ p h i ế u t h ư ờ n g m ớ i , c h ú n g ta phải k i ế m đ ư ợ c m ộ t t h u n h ậ p cao h ơ n c h ú t ít so v ớ i K e , l à c h ỉ tiêu t h ể h i ệ n l ợ i t ứ c đ ò i h ỏ i c ủ a c á c c ổ đ ô n g h i ệ n h à n h . Mức l ợ i tức cao h ơ n là c ầ n t h i ế t đ ể b ù đ ắ p c h i p h í p h â n p h ố i đ ổ i với c á c c ổ p h i ế u m ớ i . G i ả sử l ợ i t ứ c đ ò i h ỏ i đ ố i v ớ i c á c cổ đông h i ệ n h à n h là 1 2 % v à c á c c ổ p h i ế u đ a n g đ ư ợ c y ế t ra c ô n g công c h ú n g v ớ i g i á là 4 0 . 0 0 0 đ . C á c c ổ p h i ế u m ớ i p h á t h à n h nhất đ ị n h p h ả i k i ế m đ ư ợ c n h i ề u h ơ n 1 2 % m ộ t c h ú t n h à m b ù đắp cho c ô n g t y c h o v i ệ c k h ô n g n h ậ n đ ư ợ c đ ủ 4 0 . 0 0 0 đ v ì h o a hông b á n c ô p h i ê u v à các chi phí k h á c . D o v ậ y , c ô n g thức tính Ke ở t r ê n đ ư ợ c sửa c h ỉ n h l ạ i t h à n h K n (chi p h í của cổ p h i ế u thường m ớ i ) đ ể p h ả n á n h n h ữ n g y ê u cầu m ớ i này: K n = D,/(P -F) 0 + g (5.12) Trong đ ó F là chi p h í p h á t h à n h . G i ả sử: D i = 2 0 0 0 đ ; p 0 = 40.000đ; F = 4000đ; g = 7% Khi đó: K n = 2000/(40.000 - 4000) + 7 % = 12,6% N h ư v ậ y , chi p h í của cổ p h i ế u t h ư ờ n g m ớ i của c ô n g ty V i ệ t A n l à 1 2 , 6 % . G i á t r ị n à y sẽ c ò n đ ư ợ c s ử d ụ n g t r o n g p h ầ n tiếp theo của c h ư ơ n g . C á c c ổ p h i ế u t h ư ờ n g m ớ i c h ư a được đưa v à o t r o n g c â u t r ú c v ò n ban đ â u của c ô n g ty V i ệ t A n t h ể h i ệ n t r ê n b ả n g 5.1 191 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
5.2.7. Cẩu trúc vốn tối ưu và chi phi vốn bình quân gia quyền T r o n g c á c m ụ c t r ê n , c h ú n g ta đ ã t h i ế t l ậ p đ ư ợ c phương p h á p t í n h c h i p h í c ủ a c á c y ế u t ố v ố n k h á c n h a u t r o n g c ấ u trúc v ò n của c ô n g ty. B â y g i ờ c â n x e m x é t p h ư ơ n g p h á p đ ê xác đ ị n h q u y ề n s ố ( t r ọ n g s ố ) c ủ a c á c y ế u t ổ v o n n à y . C h ú n g ta sẽ CÔ g ă n g đ ê x á c đ ị n h t r ọ n g s ô c ủ a c á c y ê u t ô v ò n sao c h o p h ù , ị w ì ì ỉ h ợ p v ớ i m o n g m u ô n là đ ạ t đ ư ợ c chi p h í v ò n t ô n g t h ê tháp w
hỗn h ợ p g i ữ a n ợ v à v ố n C S H . C á c t ì n h h u ố n g t h ể h i ệ n t r o n g bảng d ư ớ i đ â y : CF T r o n g số CF (sau t h u ế ) (Vo) bình q u â n (%) gia q u y ề n Phương á n tài c h í n h ì Nợ 6,5 20 1,3 Vốn CSH 12,0 80 9,6 Chi phí B Ọ gia quyền 10,9 Phương á n t à i c h í n h l i Nợ 7,0 40 2,8 Vốn CSH 12,5 60 7,5 Chi phí B Ọ gia quyền 10,3 Phương á n tài c h í n h I U Nợ 9,0 60 5,4 Vốn CSH 15,0 40 6,0 Chi phí B Ọ gia quyền 11,4 N h ư b ả n g trên cho thấy, ban đ ầ u c ô n g ty c ó t h ể g i ả m chi phí v ò n b ì n h q u â n g i a q u y ê n v á i v i ệ c t à i t r ợ b ă n g n ợ , n h ư n g khi v ư ợ t q u á p h ư ơ n g á n l i , v i ệ c t i ế p t ụ c s ử d ụ n g n ợ s ẽ t r ở nên k h ô n g h ấ p dẫn v à l à m t ă n g đ á n g k ể chi p h í của các n g u ô n t à i t r ợ . T h e o lý t h u y ê t t à i c h í n h t r u y ề n t h ô n g , t ô n t ạ i một đ ư ờ n g c o n g h ì n h c h ữ u v ê m ô i q u a n h ệ g i ữ a c h i p h í v ò n v ớ i m ứ c n ợ c ô n g t y á p d ụ n g n h ư c h ỉ r a t r ê n h ì n h 5.5 d ư ớ i ' r r ề w đây. T r o n g v í d ụ n à y , c â u t r ú c v ò n t ô i ư u đ ạ t đ ư ợ c k h i t ỷ s ô nợ so v ớ i t à i s ả n l à 4 0 % . 193 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
Chi phí vốn Chi phí 40 Hỗn hợp nợ - vốn CSH (%) Hình 5.5. Đường chi phỉ vốn Hầu hết các công ty có thể sử dụng 30 đến 50% nợ trong c â u t r ú c v ò n của m ì n h m à k h ô n g p h ả i c h ị u c h i p h í b ô sung đôi v ớ i c á c c h ủ n ợ v à c á c n h à đ ầ u tư. T u y n h i ê n c ó sự k h á c biệt g i ữ a c á c c ô n g t y c ó r ủ i r o k i n h d o a n h cao h o ặ c t h ấ p . M ộ t c ô n g ty tăng trưởng trong m ộ t n g à n h c ô n g nghiệp t ư ơ n g đ ố i ổn đ ị n h c ó t h ê c ô g ă n g . đ ê h â p t h ụ n h i ê u n ợ hom c á c đ ô i t á c của n ó trong các n g à n h c ô n g nghiệp c ó tính chu kỳ. 194 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
B ả n g ậưới đ â y cho thấy cấu trúc n ợ k h á c nhau trong m ộ t sô c ô n g ty t h u ộ c c á c n g à n h c ô n g n g h i ệ p k h á c nhau của M ỹ . Công ty (ngành) Tỷ lệ nợ/TS Mylan Labs (Dược) 12% Liz Claiborn (Quần á o nữ) 26 Microsott (Phần mềm) 28 Diebold (Cơ khí t ự động) 30 Qualcomm (Truyền thông) 37 Gannett (Báo chí và xuất bản) 43 Alcan Aluminum (Sản phẩm nhôm) 46 Motorola (Điện tử) 55 Sensormatic Electronic (Chống trộm) 59 Playboy Enterprises (Giải tri) 60 stanley VVorks (Công cụ gia đình) 65 Fluor Daniel (Cơ khí) 68 Dow Chemical (Hoa dầu) 69 Reebok International (Giầy) 72 Delta Airline (Hàng không) 78 T r o n g v i ệ c quyết định m ứ c pha t r ộ n t h í c h hợp, c á c c ô n g ty t h ư ờ n g b ắ t đ ầ u b à n g v i ệ c đ á n h g i á c ấ u t r ú c v ố n h i ệ n h à n h của n ó x e m l i ệ u đ ã t ố i ư u c h ư a . N ế u c h ư a t ố i ư u , v i ệ c t à i t r ợ tiếp theo c ầ n đ ư ợ c t i ế n h à n h theo h ư ớ n g m ứ c pha t r ộ n c ô n g ty m o n g m u ô n h ơ n . C ô n g t y sẽ c h ỉ c ă n n h á c t ớ i c h i p h í c ủ a c á c tài t r ợ m ớ i h o ặ c t à i t r ợ b ổ s u n g . 195 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
5.2.8. Thu hút vốn và quyết định đầu tư Trong các nội dung trên, chúng ta đã xem xét chi phí của c á c n g u ồ n tài trợ k h á c nhau v à c â u t r ú c v ò n tôi ư u của công t y . C á c n g u ồ n v ố n t à i c h í n h , n h ư đ ã c h ỉ ra, đ ư ợ c h ì n h t h à n h từ t r á i p h i ế u , c ổ p h i ế u ư u đ ã i v à c ổ p h i ế u t h ư ờ n g . C á c n g u ồ n tài c h í n h n à y x u â t h i ệ n t r o n g b ả n g c â n đ ô i k ê t o á n c ủ a c ô n g ty d ư ớ i d ạ n g n ợ v à v ố n C S H . s ố t i ề n t ă n g t h ê m n h ờ v i ệ c b á n các c h ứ n g k h o á n n à y v à t h u n h ậ p đ ể l ạ i đ ư ợ c đ ầ u t ư v à o t à i sản thực của c ô n g ty. C á c n g u ồ n n g â n q u ỹ dài h ạ n t h ư ờ n g đ ư ợ c đ ầ u t ư v à o các tài sản d à i h ạ n v ớ i m ộ t v à i sự pha t r ộ n tài t r ợ tài sản c ó thê theo chu k ỳ k i n h doanh. R õ r à n g các c ô n g ty t h ư ờ n g muôn đ á p ứ n g cho tát cả c á c tài trợ c â n thiêt v ớ i chi p h í t h á p nhát có t h ể . Đ i ề u n à y c ó nghĩa là k h i b á n c á c c ổ p h i ế u t h ư ờ n g k h i giá t ư ơ n g đ ố i cao s ẽ g i ả m t h i ể u đ ư ợ c c h i p h í c ủ a v ố n C S H . C á c n h à q u ả n lý t à i c h í n h c ũ n g m u ố n b á n c á c c ô n g c ụ n ợ v ớ i m ứ c lãi suất t h ấ p n h ấ t . B ở i vì c ó c á c k h o ả n n ợ n g ắ n h ạ n v à d à i hạn, c á c n h à q u ả n l ý c â n p h ả i b i ê t lãi s u â t s ẽ c h u y ê n đ ộ n g n h ư t h ê n à o theo chu k ỳ k i n h doanh v à k h i n à o thì n ê n sử dụng nợ ngắn hạn hoặc dài hạn. M ộ t c ô n g ty c ũ n g cần p h ả i t ì m đ ư ợ c sự c â n đ ố i giữa nợ * í * F r v à v ò n C S H đê đạt đ ư ợ c chi phí v ò n t h á p nhát. M ặ c d ù chúng ta đ ã x e m x é t v i ệ c t ô i t h i ê u h o a c h i p h í t ô n g t h ê c ủ a v ò n ( K ) a t ạ i m ộ t m ứ c tỷ số n ợ - v ố n C S H đ ơ n ( đ ộ c l ậ p ) , t r o n g thực tế, m ộ t c ô n g ty hoạt đ ộ n g trong m ộ t dãy c ó liên quan của n ợ với v ố n C S H trước k h i n ó p h ả i trả g i á b ở i m ộ t m ứ c chi p h í chung cao hom d o v i ệ c t ă n g r ủ i r o . H ì n h d ư ớ i đ â y cho thấy m ộ t đ ư ờ n g chi p h í v ố n lý thuyết t ạ i 3 đ i ể m k h á c n h a u . K h i c h ú n g ta c h u y ể n t ừ k ỳ t s a n g k ỳ t 196 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
+2 , v i ệ c g i ả m l ã i s u ấ t v à t ă n g g i á c ổ p h i ế u l à m c h o đ ư ờ n g K a đi x u ồ n g . Đ ô t h ị n à y p h ả n á n h 2 d i ê m c ơ b ả n : (1) c ô n g ty m u ố n g i ữ tỷ số n ợ - v ố n C S H của n ó g i ữ a X và y n ằ m ở đ ư ờ n g p h í a d ư ớ i m ọ i t h ờ i gian b ở i vì đ â y là k h u vực t h ấ p n h ấ t t ạ i m ỗ i t r ư ờ n g h ợ p c ủ a 3 đ ư ờ n g ; (2) C ô n g ty m u ố n tài trợ c á c n h u c ầ u dài h ạ n của n ó t ạ i t h ờ i k ỳ t + 2 hom h a i k ỳ k h á c b ở i v ì c h i p h í t ổ n g t h ể l à t h á p nhất v à o k ỳ n à y . C á c c ô n g ty c ó t h ể tham gia v à o thị t r ư ờ n g t i ề n tệ v à thị trường v ố n , do v ậ y h o à n t o à n c ó t h ể c ó c ơ h ộ i cho chúng trong v i ệ c t h i ế t l ậ p t ỷ s ố n ợ - v ố n C S H g i a o đ ộ n g g i ữ a X v à y trong m ộ t c h u k ỳ k i n h d o a n h . C ô n g t y t ạ i đ i ể m y s ẽ m á t đ i s ự mềm dẻo (linh hoạt) trong việc t ă n g tỷ l ệ n ợ - v ô n C S H nêu f k h ô n g p h ả i g á n h c h ị i i , k h o ả n c h i p h í v ò n cao h ơ n . X Y Pha trộn nợ - vốn CSH Hình 5.5 Đường chi phí vốn 197 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
5.2.9. Chi phỉ vốn trong việc ra quyết định ngấn sách vắn C h i p h í v ố n h i ệ n h à n h c ủ a m ỗ i n g u ồ n n g â n q u ỹ l à quan t r ọ n g k h i đ ư a ra q u y ế t đ ị n h n g â n s á c h v ố n . C h i p h í l ị c h s ử c ù a c á c n g u ồ n n g â n q u ỹ q u á k h ứ c ó t h ể c ó r ấ t ít ý n g h ĩ a c h o v i ệ c x á c đ ị n h chi p h í h i ệ n h à n h t r o n g m ố i quan h ệ v ớ i t h u nhập h i ệ n h à n h c ầ n p h ả i x á c đ ị n h . K h i t ă n g c á c n g u ồ n n g â n quỹ m ớ i , m ộ t c ô n g t y sẽ đ ô i m ặ t v ớ i c á c n g u ồ n t à i t r ợ k h á c nhau t r o n g m ộ t k h o ả n g t h ờ i g i a n n h ấ t đ ị n h . B ấ t k ể n g u ồ n n g â n quỹ n h á t đ ị n h n à o c ô n g t y sẽ d ù n g đ ê m u a m ộ t t à i s ả n , l ợ i t ứ c đòi h ỏ i , h a y t ỷ l ệ k h â u t r ừ , s ẽ p h ả i l à c h i p h í v ò n b ì n h q u â n gia q u y ề n . K h i c ô n g t y k i ế m đ ư ợ c c h i p h í v ố n c ủ a n ó , g i á trị của c ổ p h i ế u t h ư ờ n g của c ô n g ty sẽ đ ư ợ c duy trì b ở i v ì k ỳ vọng c ủ a c á c c ổ đ ô n g đ ã đ ư ợ c đ á p ứ n g . C h ẳ n g h ạ n , g i ả s ử c ô n g ty V i ệ t A n đ a n g c â n n h á c v i ệ c đ ư a ra q u y ê t đ ị n h đ â u t ư v à o 8 dự ĩ á n v ớ i t h u n h ậ p v à c h i p h í t h ê h i ệ n ở b ả n g 5.10 d ư ớ i đây. Bảng 5.10. Các dự án đầu tư có thể đối với công ty Việt An D ự án Thu nhập kỳ vọng (%) Chi phi (tỷ đ) A 16,00 10 B 14,00 5 c 13,50 4 D 11,80 20 E 10,65 11 F 9,50 20 G 8,60 15 H 7,00 10 Tồng 95 198 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
Các d ự án trong bảng trên có thể được vẽ lại d ư ớ i dạng biêu đ ô c ộ t k ế t h ợ p v ớ i chi p h í v ố n b ì n h q u â n gia q u y ề n của công ty V i ệ t A n đ ể t h ấ y r õ h ơ n c ơ s ở c ủ a v i ệ c ra q u y ế t định đầu tư đ ố i v ớ i c ô n g ty n à y . 16,0 . „14,0 12,0 Chi phí vốn bình quân gia 10,0 K = a 10,41% quyền 8,0 6,0 B D H 4,0 2,0 0,0 10 15 19 39 50 70 85 95 Số vốn (tỷ đồng) Hình 5.6 Chi phỉ vốn và dự án đầu tư, công ty Việt An 199 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
N h ư h ì n h t r ê n c h o t h ấ y , c ô n g t y V i ệ t A n đ a n g c â n nhắc 95 t ỷ đ ồ n g c h o c á c d ự á n t i ề m t à n g , n h ư n g v ớ i c h i p h í v ố n b ì n h q u â n g i a q u y ề n l à 1 0 , 4 1 % , n ó sẽ c h ỉ c h ọ n c á c d ự á n t ừ A đ ế n E , h a y 50 t ỷ đ ồ n g c h o v i ệ c đ ầ u t ư m ớ i . V i ệ c l ự a c h ọ n c á c * é- t à i s ả n F , G , H sẽ l à m g i ả m g i á trị t h ị t r ư ờ n g c ủ a c á c c ô p h i ê u t h ư ờ n g v ì c á c d ự á n n à y t ạ o ra t h u n h ậ p k h ô n g b ằ n g c h i phí chung của v i ệ c t ă n g n g u ô n n g â n quỹ. C ũ n g c â n lưu ý thêm r ă n g , v i ệ c s ử d ụ n g c h i p h í v ò n b ì n h q u â n g i a q u y ê n ở trên t ế đ ư ợ c t i ê n h à n h v ớ i g i ả t h i ê t c ô n g t y V i ệ t A n đ a n g c ó c â u trúc v ò n t ô i ITUL 5.2.10. Chi phi vốn biên Không có gì để đảm bảo rằng chi phí vốn của công ty Việt A n s ẽ l u ô n ô n đ ị n h k h i c ô n g t y m u ô n t ă n g t h ê m v ò n , ngay cả k h i c ấ u t r ú c v ố n v ẫ n đ ư ợ c duy trì. K h i c ó m ộ t l ư ợ n g l ớ n nguồn t à i t r ợ đ ư ợ c y ê u c â u , t h ị t r ư ờ n g c ó t h ê y ê u c â u c h i p h í v ò n cao h ơ n đ ố i v ớ i m ỗ i nguồn n g â n quỹ đòi h ỏ i . Đ i ề u n à y cũng tương t ự n h ư m ộ t thực tế là b ạ n c ó t h ể t ớ i vay n g ư ờ i t h â n v à bạn bè đ ể t ă n g n g u ồ n n g â n q u ỹ c h o đ ầ u t ư v ớ i l ã i s u ấ t 1 0 % . Sau k h i c ạ n k i ệ t c á c n g u ồ n t h â n c ậ n v ớ i m ì n h , b ạ n sẽ p h ả i t ì m k i ê m c á c n g u ồ n k h á c v à c h i p h í b i ê n c ủ a v ố n sẽ t ă n g l ê n . C h ú n g ta h ã y s ử d ụ n g l ạ i c á c d ữ l i ệ u t r o n g b ả n g 5.8 của c ô n g ty V i ệ t A n v à c ấ u t r ú c v ố n của c ô n g ty đ ể g i ả i t h í c h khái n i ệ m " C h i p h í v ố n b i ê n " đ ố i v ớ i c á c c ô n g t y . L ư u ý Tằng, c ô n g ty V i ệ t A n c ó cấu trúc v ố n trong đ ó 6 0 % là v ố n CSH d ư ớ i dạng cổ phần t h ư ờ n g (thu nhập đ ể l ạ i ) . G i ả sử 6 0 % là p h ầ n v ố n C S H c ô n g ty p h ả i duy trì đ ể g i ữ c â n đ ố i g i ữ a các c h ứ n g k h o á n c ó thu nhập cố định v à l ợ i tức sở h ữ u . Nhưng 200 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
vốn C S H d ư ớ i dạng thu nhập để lại không thể tăng vô hạn như n h u c ầ u m ở r ộ n g v ố n của c ô n g ty. T h u nhập đ ể l ạ i bị g i ớ i hạn b ở i số thu n h ậ p t r o n g q u á k h ứ v à h i ệ n h à n h c ó t h ể đ ư a v à o c á c d ự á n đ ầ u t ư của c ô n g ty. G i ả sử r ằ n g c ô n g ty V i ệ t A n có 23,4 t ỷ đ ồ n g t h u n h ậ p đ ể l ạ i c ó t h ể d ù n g cho đ ầ u t ư . B ở i vì t h u n h ậ p đ ê l ạ i p h ả i t h ê h i ệ n 6 0 % c ủ a c â u t r ú c v ò n , sẽ c ó m ộ t bộ phận t ư ơ n g ứ n g thu n h ậ p đ ể l ạ i đ ể h ỗ trợ cho cấu t r ú c v ố n đ ạ t m ứ c 39 t ỷ đ ồ n g . N ó i c á c h k h á c , c ó t h ể c ô n g t h ứ c h o a đ i ề u đ ỏ n h ư sau: X = Thu nhập để lại/Phần trăm thu nhập để l ạ i trong cấu trúc v ố n (5.13) (Trong đ ó X t h ể h i ệ n quy m ô của cấu t r ú c v ố n m à thu nhập đ ể l ạ i sẽ t h a m gia). N h ư v ậ y X = 23,4 t ỷ đ ồ n g / 6 0 % = 39 t ỷ đ ồ n g . Sau k h i 3 9 t ỷ đ ô n g v ò n đ â u t i ê n t ă n g l ê n , t h u n h ậ p đ ê l ạ i sẽ k h ô n g c ò n đ ả m b ả o 6 0 % v ố n C S H t r o n g c ấ u t r ú c v ố n . T u y « mu ' nhiên, c á c n h à cho vay v à c á c n h à đ â u t ư v â n đ ò i h ỏ i 6 0 % c â u trúc v ố n t ồ n t ạ i d ư ớ i d ạ n g cổ p h ầ n t h ư ờ n g . B ở i đ i ề u này, c á c cổ p h i ế u t h ư ờ n g m ớ i sẽ p h ả i thay t h ế t h u n h ậ p đ ể l ạ i đ ể đ ả m Ị \ r i b ả o 6 0 % v ò n C S H c h o c ô n g t y . T ứ c l à , sau 3 9 t ỷ đ ô n g , v ò n c ô p h ầ n t h ư ờ n g sẽ t ồ n t ạ i d ư ớ i d ạ n g c ổ p h i ế u t h ư ờ n g m ớ i h ơ n l à thu n h ậ p đ ể l ạ i . T r o n g p h ầ n b ê n t r á i c ủ a b ả n g 5.11 d ư ớ i đ â y , t h ể h i ệ n c h i p h í v ố n b a n đ ầ u c ủ a c ô n g t y t ư ơ n g ứ n g v ớ i 3 9 t ỷ đ ồ n g . Sau 39 tỷ đ ồ n g , k h á i n i ệ m c h i p h í v ố n b i ê n t r ở n ê n q u a n t r ọ n g . C h i phí v ố n đ ã t ă n g n h ư t h ể h i ệ n p h í a b ê n phải của bảng. 201 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
Bảng 5.11. Chi phi vốn với các lượng tài trợ khác nhau 39 tỷ ban đ ầ u 11 tỷ t i ế p theo CF Trọng CFBQ CF Trọng CFBQ số số Nợ(Kd) 7,05% 0,3 2,12% Nơ 7,05% 0,3 2,12% (Ke) CP ưu 10,94% 0,1 1,09% CP ưu 10,94% 0,1 1,09% đãi (Kp) đãi (Kp) CP 12,00% 0,6 7,20% CP 12,60% 0,6 7,56% thường thườn (Ke) g(Ke) K, 10,41% 10,77% K m c trong d ò n g d ư ớ i của cột b ê n phải của b ả n g thể hiện c h i p h í b i ê n c ủ a v ò n , v à n ó l à 1 0 , 7 7 % sau 3 9 t ỷ đ ô n g . V ê c ơ bản, ý nghĩa của K m c t ư ơ n g t ự n h ư K , c h ú n g đ ề u t h ể h i ệ n chi a p h í của v ố n , n h ư n g chỉ số me của c h ữ K h à m ý chi phí biên của v ố n sẽ t ă n g l ê n . C h i p h í v ố n b i ê n t ă n g l ê n sau 3 9 t ỷ đ ồ n g b ở i v ì v ố n C S H b â y g i ờ t h ể h i ệ n d ư ớ i d ạ n g c ổ p h i ế u t h ư ờ n g m ớ i t h a y v ì thu í f 7 r n h ậ p đ ê l ạ i . C h i p h í sau t h u ê c ủ a c ô p h i ê u t h ư ờ n g m ớ i là t u ô n g đ ố i đ ắ t h ơ n so v ớ i t h u n h ậ p đ ể l ạ i b ở i c ó t h ê m c h i p h í phát hành (F). C ô n g thức xác định chi phí của cổ phiếu t h ư ờ n g m ớ i đ ã đ ư ợ c c h ỉ ra t r o n g p h ầ n đ ầ u c ủ a c h ư ơ n g . V ậ n d ụ n g c ô n g t h ứ c n à y c h ú n g ta c ó : m- K = D,/(P -F) + g n 0 = 2000/ (40.000 - 4000) + 7% = 12,6%. 202 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
Với chi p h í p h á t h à n h là 4 0 0 0 đ chi p h í của cổ phiếu t h ư ờ n g m ớ i s ẽ l à 1 2 , 6 % v à cao h ơ n m ứ c 1 2 % c ủ a t h u n h ậ p đ ê lại do đ ó l à m t ă n g c h i p h í b i ê n của v ố n . Đ ể v í d ụ t ổ n g q u á t h ơ n , c h ú n g ta sẽ g i ả t h i ế t r à n g c h i p h í của n ợ l à 7 , 0 5 % á p d ụ n g đ ố i v ớ i 15 t ỷ đ ồ n g đ ầ u t i ê n c ủ a nợ của c ô n g t y t ă n g l ê n . Sau đ ó , c h i p h í sau t h u ế c ủ a n ợ s ẽ t ă n g đ ế n 8%. B ở i v ì n ợ b i ể u h i ệ n 3 0 % t r o n g c ấ u t r ú c v ố n c ủ a c ô n g ty V i ệ t A n , d a n g r ẻ h ơ n c ủ a n ợ c ó t h ể đ ư ợ c c ô n g t y s ử d ụ n g đ ể h ỗ t r ợ c h o c ấ u t r ú c v ố n l ê n t ớ i 50 t ỷ đ ồ n g . K ế t q u ả này đ ư ợ c t í n h t ừ c ô n g t h ứ c sau: z = lượng n ợ v ớ i chi phí thấp h ư n / P h â n trăm n ợ trong cấu t r ú c v ố n (Trong đ ó z t h ể h i ệ n quy m ô của cấu trúc v ố n trong đ ó n ợ với chi p h í thấp h ơ n cỏ t h ể đ ư ợ c sử d ụ n g ) T r o n g v í d ụ của c h ú n g ta z = 1 5 / 3 0 % = 50 t ỷ đ ồ n g . Sau k h i 5 0 t ỷ đ ồ n g v ố n đ ầ u t i ê n t ă n g l ê n , n ợ v ớ i c h i p h í thấp sẽ k h ô n g c ò n đ ả m b ả o 3 0 % t r o n g c ấ u t r ú c v ố n . Sau 5 0 t ỷ đ ồ n g t r o n g t ổ n g t à i t r ợ , c h i p h í sau t h u ế c ủ a n ợ s ẽ t ă n g l ê n đ è n mức x á c đ ị n h ở t r ê n là 8,6%. C h i phí b i ê n của v ò n đôi v ớ i phần t r ê n 50 t ỷ đ ồ n g t à i t r ợ đ ư ợ c t h ể h i ệ n t r o n g b ả n g 5.12 dưới đây: Bảng 5.12. Chi phỉ của vốn khi tăng tài trợ T r ê n 50 tỳ Chi p h í Trọng Chi phí (sau t h u ế ) số bình q u â n Nợ (chi phí cao hơn) (Kd) 8,60 % 0,3 2,58% CP ưu đãi (K ) D 10,94% 0,1 1,09% CP thườnq (Kn) 12,60% 0,6 7,56% 11,23% 203 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn