
Kieåm tra caùc boä phaän chính ñoäng cô
CHÖÔNG 5
PHÖÔNG PHAÙP KIEÅM TRA
CAÙC BOÄ PHAÄN CHÍNH CUÛA ÑOÄNG CÔ
A. YEÂU CAÀU
- Löïa choïn duïng cuï ñuùng vaø söû duïng thaønh thaïo.
- Naém vöõng phöông phaùp thaùo xieát bu loâng-ñai oác.
- Saép xeáp caùc chi tieát coù thöù töï vaø ñaët ñeå ñuùng choã.
- Khi thaùo raõ töø töø, quan saùt kyõ löôõng caùc chi tieát ñeå tìm ra nguyeân nhaân hö hoûng ñeå coù bieän phaùp
khaéc phuïc ñuùng vaø chính xaùc.
B. KIEÅM TRA NAÉP MAÙY
LAØM SAÏCH:
1. Duøng caây caïo joint vaø hoaù chaát ñeå laøm saïch beà maët laép gheùp vôùi thaân maùy, oáng goùp huùt vaø thaûi.
2. Duøng choåi cöôùc laøm saïch buoàng ñoát.
3. Ngaâm naép maùy trong daàu Diesel vaø duøng coï ñeå laøm saïch moät laàn nöõa.
4. Duøng nöôùc troän hoaù chaát coù aùp löïc thoåi saïch vaø kieåm tra laïi.
5. Duøng gioù neùn thoåi khoâ vaø baûo quaûn caùc beà maët khoâng bò ræ seùt.
KIEÅM TRA CAÙC BEÀ MAËT LAÉP GHEÙP
Duøng thöôùc thaúng vaø caên laù kieåm tra:
- Ñoä phaúng cuûa beà maët laép gheùp vôùi thaân maùy.
- Beà maët laép gheùp vôùi oáng goùp huùt.
- Beà maët laép gheùp vôùi oáng goùp thaûi.
101

Kieåm tra caùc boä phaän chính ñoäng cô
Khe hôû giôùi haïn
Beà maët naép maùy Beà maët laép gheùp oáng goùp naïp Beà maët laép gheùp oáng goùp thaûi
0,15mm 0,10mm 0,10mm
- Neáu ñoä cong veânh vöôït quaù cho pheùp, thay môùi naép maùy.
KIEÅM TRA VEÁT NÖÙT
Khi naép maùy bò nöùt, khí chaùy seõ loït qua nöôùc laøm maùt, nhieät ñoä nöôùc laøm maùt taêng nhanh, maøng
daàu noåi leân trong keùt nöôùc hoaëc nöôùc laøm maùt vaøo xy lanh ñoäng cô…
Phöông phaùp kieåm tra söû duïng thoâng duïng laø duøng nam chaâm thaät maïnh keát hôïp vôùi boät oâxyùt saét.
1. Raõi boät oâxyùt saét leân choã nghi ngôø
laø coù veát nöùt, thöôøng laø nôi tieáp
giaùp giöõa hai xy lanh, giöõa hai xuù
pap.
2. Ñaët hai cöïc nam chaâm thaät maïnh
leân choã nghi ngôø ñoù.
3. Neáu boät kim loaïi xeáp thaønh haøng,
söï saép xeáp naøy bieåu thò vò trí vaø
chieàu daøi veát nöùt.
4. Ñeå kieåm tra veát nöùt beân trong
naép maùy, phun boät kim loaïi vaøo
beân trong vaø sau ñoù duøng nam
chaâm kieåm tra nhö höôùng daãn ôû
treân.
C. KIEÅM TRA CÔ CAÁU PHAÂN PHOÁI KHÍ
I. KIEÅM TRA CÔ CAÁU OHC- TRUYEÀN ÑOÄNG ÑAI
Tuyø theo ñoäng cô cuï theå, löïa choïn phöông phaùp kieåm tra cho thích hôïp.
1. KIEÅM TRA KHE HÔÛ GIÖÕA XUÙ PAP VAØ OÁNG KEÀM XUÙ PAP
OÁng keàm xuù pap coù taùc duïng daãn höôùng xuù pap. Neáu khe hôû beù, xuù pap seõ bò keït trong oáng keàm khi
laøm vieäc.
Khi khe hôû giöõa oáng keàm vaø xuù pap naïp lôùn: Ñoäng cô bò hao huït nhôùt, gaây caùc taùc haïi nhö bu gi
ñoùng chaáu, sinh hieän töôïng chaùy sôùm vaø kích noå, laøm cho coâng suaát vaø hieäu suaát ñoäng cô giaûm.
Neáu khe hôû giöõa oáng keàm vaø xuù pap thaûi lôùn: Khí chaùy ñi qua khe hôû giöõa xuù pap vaø oáng keàm laøm
cho nhôùt mau bò bieán chaát, tuoåi thoï ñoäng cô giaûm.
LAØM SAÏCH:
Duøng caây suoåi, baøn chaûi laøm saïch muïi than xung quanh ñaàu vaø thaân xuù pap. Röûa xuù pap saïch seõ.
KIEÅM TRA
Duøng ca lip kieåm tra ñöôøng kính trong cuûa oáng keàm xuù pap.
Duøng pan me xaùc ñònh ñöôøng kính ngoaøi cuûa thaân xuù pap.
Hieäu soá giöõa ñöôøng kính trong cuûa oáng keàm vaø ñöôøng kính ngoaøi cuûa thaân xuù pap, chuùng ta
ñöôïc khe hôû daàu cuûa oáng keàm xuù pap.
Khe hôû giôùi haïn: Huùt 0,08mm, Thaûi: 0,10mm
102

Kieåm tra caùc boä phaän chính ñoäng cô
SÖÛA CHÖÕA
Neáu khe hôû laép gheùp vöôït quaù qui ñònh, thay oáng keàm xuù pap. Phöông phaùp thöïc hieän nhö sau:
a) Duøng thöôùc keïp ño ñoä nhoâ leân khoûi naép maùy cuûa oáng keàm xuù pap.
b) Nung noùng naép maùy töø töø trong chaát loûng ñeå ñaït ñöôïc nhieät ñoä töø 80 - 100°C.
c) Duøng duïng cuï chuyeân duøng ñoùng oáng keàm xuù pap ra khoûi naép maùy.
d) Duøng ca lip ño ñöôøng kính trong cuûa xy lanh oáng keàm xuù pap.
e) Löïa choïn oáng keàm môùi cho phuø hôïp vôùi loã trong naép maùy.
f) Duøng duïng cuï chuyeân duøng ñoùng oáng keàm xuù pap vaøo thaân maùy, chuù yù ñoä nhoâ cuûa oáng keàm.
g) Löïa choïn löôûi doa phuø hôïp, doa loã oáng keàm xuù pap ñaït thoâng soá tieâu chuaån.
103

Kieåm tra caùc boä phaän chính ñoäng cô
h) Söû duïng thieát bò chuyeân duøng maøi laïi goùc ñoä beä xuù pap cho phuø hôïp.
2. KIEÅM TRA XUÙ PAP
KIEÅM TRA
1. Beà daøy toái thieåu cuûa ñaàu xuù pap naïp laø 0,5mm vaø xuù pap thaûi laø 0,8mm. Neáu beù hôn thay caùc xuù
pap môùi.
2. Kieåm tra laïi chieàu daøi toaøn boä cuûa caùc caây xuù pap. Neáu chieàu daøi ngaén hôn qui ñònh cuûa nhaø
cheá taïo, thay xuù pap môùi.
3. Kieåm tra ñoä cong cuûa xuù pap: Duøng khoái chöõ V vaø so keá kieåm tra ñoä cong cuûa xuù pap.
Thoâng soá Ví duï
Chieàu daøi toaøn boä cuûa xuù pap naïp 102,00mm
Chieàu daøi toái thieåu cuûa xuù pap 101,05mm
Chieàu daøi toaøn boä cuûa xuù pap thaûi 102,25mm
Chieàu daøi toái thieåu cuûa xuù pap thaûi 101,75mm
SÖÛA CHÖÕA
Neáu beà maët laøm vieäc cuûa xuù pap bò moøn loõm khuyeát, duøng thieát bò chuyeân duøng ñeå maøi laïi beà maët
cuûa noù. Phöông phaùp thöïc hieän nhö sau:
1. Laøm saïch thaân xuù pap vaø duïng cuï gaù thaân xuù pap.
2. Gaù xuù pap vaøo ñuùng vò trí cuûa noù vaø xieát chaët.
104

Kieåm tra caùc boä phaän chính ñoäng cô
3. Cho moâ tô hoaït ñoäng, kieåm tra söï ñoàng taâm giöõa xuù pap vôùi duïng cuï gaù. Döøng moâ tô.
4. Choïn goùc maøi cuûa beà maët xuù pap cho ñuùng. Goùc nghieâng cuûa beà maët xuù pap laø 45˚±0,5˚.
5. Tieán haønh maøi beà maët xuù pap töø töø cho heát veát cuõ.
6. Neáu ñuoâi xuù pap bò moøn loõm, tieán haønh maøi laïi cho phaúng treân thieát bò treân.
7. Xoaùy xuù pap ñeå laøm kín giöõa xuù pap vaø beä cuûa noù.
8. Veát tieáp xuùc giöõa beà maët xuù pap vaø beä xuù pap töø 1,2 ñeán 1,6mm vaø phaûi ôû chính giöõa beà maët
laøm vieäc cuûa xuù pap.
9. Neáu beä xuù pap quaù moøn, thay môùi.
PHÖÔNG PHAÙP XOAÙY XUÙ PAP
Sau khi söûa chöõa xuù pap vaø beä xuù pap hoaëc sau moät
khoaûng thôøi gian söû duïng, söï tieáp xuùc giöõa xuù pap vaø
beä khoâng coøn kín nöõa. Phöông phaùp xoaùy xuù pap nhö
sau:
1. Laøm saïch caây xuù pap vaø oáng keàm xuù pap.
2. Duøng caùt thoâ thoa moät vaøi ñieåm treân beà maët laøm
vieäc cuûa xuù pap caàn xoaùy.
3. Cho moät lôùp moûng nhôùt leân thaân xuù pap vaø ñöa
caây xuù pap vaøo ñuùng oáng keàm cuûa noù. Löu yù,
khoâng ñeå caùt xoaùy rôi vaøo beân trong oáng keàm xuù
pap.
4. Choïn nuùm cao su coù caùn phuø hôïp vôùi ñöôøng kính
ñaàu xuù pap.
5. Duøng nuùm cao su chuïp leân ñaàu xuù pap.
6. Keùo caùn leân cho beà maët cuûa xuù pap rôøi khoûi beä xuù pap töø 5 ñeán 10 mm. Ñaåy caùn xuoáng cho beà
maët xuù pap va vaøo beä cuûa noù. Khi caây xuù pap vöøa chaïm beä ta xoay thaân xuù pap moät goùc ñoä
khoaûng 30°.
7. Cöù thöïc hieän nhö theá cho ñeán khi beà maët cuûa caây xuù pap tieáp xuùc ñeàu.
8. Duøng vaûi lau saïch ñaàu xuù pap vaø tieán haønh xoaùy noù vôùi caùt mòn cho ñeán khi veát tieáp xuùc giöõa
beà maët xuù pap vaø beä ñeàu, mòn vaø coù maøu xaùm xanh.
9. Cho moät ít nhôùt vaøo beà maët ñeå xoaùy, laøm trôn laùng beà maët tieáp xuùc.
3. KIEÅM TRA LOØ XO XUÙ PAP
Loø xo xuù pap duøng ñeå ñaûm baûo xuù pap ñoùng kín vaø cô caáu hoaït ñoäng bình thöôøng khi ñoäng cô hoaït
ñoäng ôû soá voøng quay cao.
105

