Hi u Bi t V Ti n B c ể ế ề ề ạ
vào lúc November 05 2007 22:22:19
Hey, nghe nói ông m i đ c lên ch c, lên l ng mà sao không th y khao gìớ ượ ứ ươ ấ
h t? ế
Tôi cũng nghe nói ông m i ki m đ c thêm m t “gióp” n a mà cũng không th yớ ế ượ ộ ữ ấ
ông m i đi ăn? ờ
“Ái cha!” cái xã h i này th t là kỳ ông , làm bao nhiêu ti n cũng th y không độ ậ ạ ề ấ ủ
c . H i tr c tôi th y không đũ ti n m i ki m thêm m t công vi c n a đ làmả ồ ướ ấ ề ớ ế ộ ệ ữ ể
thêm. Đ nh là s dùng ti n đó đ mua nhà hay nh ng mà ti n nó v n ch y điị ẽ ề ể ư ề ẫ ạ
đâu h t đó. Sau c năm tr i, tôi v n ch ng d đ c đ ng nào. ế ả ờ ẫ ẳ ư ượ ồ
Nh ng l i than th v i b n bè nh th này thì r t thân quen v i nhi u ng iữ ờ ở ớ ạ ư ế ấ ớ ề ườ
trong cu c s ng này. B i vì chúng ta không hi u bi t v ti n b c. Không có m tộ ố ở ể ế ề ề ạ ộ
tr ng nào d y chúng ta v ti n c . Các tr ng h c d y cho chúng ta thành cácườ ạ ề ề ả ườ ọ ạ
nhà chuyên môn, đi làm vi c cho các công ty, các “đ i gia” đ r i h s chăm loệ ạ ể ồ ọ ẽ
l i cho chúng ta. “X a r i di m i!” Cái ý t ng có m t công vi c làm, v i cáiạ ư ồ ễ ơ ưở ộ ệ ớ
b ng c p đã giúp cho nhi u ng i có m t cu c s ng sung túc h n, nh ngằ ấ ề ườ ộ ộ ố ơ ư
không có nghĩa là giàu có h n. ơ
Giàu có đ c tính b ng c a c i, b ng tài s n ch ng h n nh cái nhà, mi ngượ ằ ủ ả ằ ả ẳ ạ ư ế
đ t, c a ti m, s vàng cây, c phi u, ti n m t mà b n đang làm ch ch khôngấ ử ệ ố ổ ế ề ặ ạ ủ ứ
tính b ng nh ng v t d ng tiêu dùng h ng ngày nh chi c xe Porsch 911 hay cáiằ ữ ậ ụ ằ ư ế
Plasma TV 70 inch. Tài s n đ c tính b ng “net worth”, giá tr th t, ch khôngả ượ ằ ị ậ ứ
ph i là nh ng v t d ng xa hoa mà b n đang ph i nai l ng đi “cày” đ tr góp.ả ữ ậ ụ ạ ả ư ể ả
Xa h n ơ n a, tài s n là c a c i có kh năng đem đ n thêm cho ch nhân c a nóữ ả ủ ả ả ế ủ ủ
nh ng l i nhu n khác. “Tài” là “ti n”, “s n” là “sanh s n”, hay là “đ .” V y tài s nữ ợ ậ ề ả ả ẻ ậ ả
là c a c i t nó có kh năng đ ra ti n cho ch nhân c a nó, còn nh c a c iủ ả ự ả ẻ ề ủ ủ ư ủ ả
mà không có kh năng đ ra ti n cho ch nhân c a nó thì đ c g i là “tiêu s n.”ả ẻ ề ủ ủ ượ ọ ả
Tài s n và tiêu s nả ả
Khi b n đi làm có đ c đ ng l ng b n ch có ba cách đ gi i quy t đ ng ti nạ ượ ồ ươ ạ ỉ ể ả ế ồ ề
c a b n, m t là xài, hai là đ dành, và ba là đ u t . ủ ạ ộ ể ầ ư
Gi i pháp th nh t--Xài ti n ngay hôm nay.ả ứ ấ ề
Khi b n xài đ ng ti n c a b n ngày hôm nay, b n không còn ti n phòng thânạ ồ ề ủ ạ ạ ề
khi b t tr c, ch ng h n nh cái l p xe b n , hay là b n ngã b nh không đi làmấ ắ ẳ ạ ư ố ị ổ ạ ệ
đ c vài hôm. Cho nên dù mu n dù không gì, b n cũng ph i đ dành m t sượ ố ạ ả ể ộ ố
ti n nào đó đ phòng khi trái gió tr tr i. Và đ ng ti n b n xài ngày hôm nay đãề ể ở ờ ồ ề ạ
b m t, nó không còn giá tr đ ra ti n cho b n n a đó là “tiêu s n.”ị ấ ị ẽ ề ạ ữ ả
Gi i pháp th hai—đ dànhả ứ ể
Khi b n không th xài h t ti n c a b n vì b n ph i đ dành phòng xa. Đ ng ti nạ ể ế ề ủ ạ ạ ả ể ồ ề
c a b n là c gi nó trong túi, hay là trong safe-box thì càng t t. Nh ng r i đ nủ ạ ứ ữ ố ư ồ ế
khi b n l y cái đ ng b c y ra đ dùng thì b n m i th y r ng đ ng ti n c a b nạ ấ ồ ạ ấ ể ạ ớ ấ ằ ồ ề ủ ạ
không còn giá tr c a đ ng b c c a hôm b n c t n a. S th t rành rành tr cị ủ ồ ạ ủ ạ ấ ữ ự ậ ướ
m t đ y, m i h i năm ngoái thôi, tôi tr ắ ấ ớ ồ ả $30 đ đ đ y bình xăng, v y mà hômể ổ ầ ậ
nay tôi cũng tr $30 đ ng ti n xăng, nh ngả ồ ề ư mà bình xăng c a tôi ch có h n ¾ủ ỉ ơ
m t chút thôi. B i th , ti n đ trong safe-box cũng đ c g i là “tiêu s n.”ộ ở ế ề ể ượ ọ ả
Gi i pháp th ba—đ u t .ả ứ ầ ư
Có nhi u ng i cho r ng đ u t có quá nhi u r i ro, và cũng quá li u lĩnh.ề ườ ằ ầ ư ề ủ ề
Nh ng th t s không đ u t m i là vi c làm li u lĩnh, b i vì b n bi t r r ngư ậ ự ầ ư ớ ệ ề ở ạ ế ỏ ằ
đ ng ti n c a b n s b m t giá mà b n không làm gì đ ngăn c n vi c đó x yồ ề ủ ạ ẽ ị ấ ạ ể ả ệ ả
ra. Đ u t th t s là có r i ro, cho nên b n c nầ ư ậ ự ủ ạ ầ h c h i, tìm hi u nh ng r i roọ ỏ ể ữ ủ
y, và đ ng th i ki m bi n pháp đ gi m thi u r i ro trong đ u t . Chúng ta sấ ồ ờ ế ệ ể ả ể ủ ầ ư ẽ
tìm hi u v r i ro trong đ u t vào d p khác nh ng đây tôi mu n nh n m nhể ề ủ ầ ư ị ư ở ố ấ ạ
v i b n r ng giá tr c a đ ng ti n b n đang có ngày hôm nay, lúc nào cũng giáớ ạ ằ ị ủ ồ ề ạ
tr h n là đ ng ti n đó trong t ng lai. Đ u t ki m l i đ b n có th nâng caoị ơ ồ ề ươ ầ ư ế ờ ể ạ ể
s b n có ngày hôm nay bù vào s l m phát trong th tr ng. H n th n a, b nố ạ ự ạ ị ườ ơ ế ữ ạ
còn có th ki m nhi u h n là s l m phát mà sanh l i cho b n đó chính là “tàiể ế ề ơ ự ạ ợ ạ
s n.”ả
Giá tr hi n t i và giá tr t ng laiị ệ ạ ị ươ
Tôi xin l y m t thí d đi n hình: Tôi mua Certificate of Deposit (CD) $1000 vàấ ộ ụ ể
ngân hàng h a s tr cho tôi 10% ti n l i h ng năm cho 5 năm. (L y thí d 10%ứ ẽ ả ề ờ ằ ấ ụ
đ d tính nh m thôi ch không có ngân hàng nào tr 10% ti n l i cho CD đâu)ể ễ ẩ ứ ả ề ờ
Năm
thứTi n L iề ờ Giá Trị
0 0 1000
1 100 1100
2 110 1210
3 121 1331
4 133.1 1464.1
5 146.41 1610.51
Cu i năm đ u tiên, tôi có th ki m đ c ti n l i là $100, cu i năm th 2 tôi ki mố ầ ể ế ượ ề ờ ố ứ ế
đ c $110 ti n l i. $10 ti n l i nhi u h n so v i năm th nh t b i vì 10% c aượ ề ờ ề ờ ề ơ ớ ứ ấ ở ủ
$100 ti n l i c a năm đ u tiên đã sanh l i cho tôi thêm $10 n a. C th mà điề ờ ủ ầ ợ ữ ứ ế
lên. Công th c đ tính ti n l i cho lãi kép làứ ể ề ờ
FV = PV(1+i)^n
FV = Giá tr t ng laiị ươ
PV = Giá tr hi n t iị ệ ạ
I = phân l i h ng nămờ ằ
N = th i h n đ u tờ ạ ầ ư
Ngoài cái công th c r m rà trên ra, b n còn có m t công th c tính nh mứ ườ ở ạ ộ ứ ẩ
khác đ bi t đ c bao nhiêu lâu thì ti n c a b n lên g p đôi đó là công th c 72.ể ế ượ ề ủ ạ ấ ứ
C l y s 72 chia cho phân l i h ng năm c a m c đ u t thì b n s bi t đ cứ ấ ố ờ ằ ủ ụ ầ ư ạ ẽ ế ượ
bao lâu ti n c a b n lên g p đôi. Thí d : H ng năm giá trề ủ ạ ấ ụ ằ ị c a S&P 500 tăngủ
tr ng trung bìnhưở là 12%. 72 chia cho 12 b ng 6. V y c 6 năm thì ti n c a b nằ ậ ứ ề ủ ạ
lên g p đôi. V y n u nh b n đ u t vào S&P 500 v i s ti n $10,000 cho 30ấ ậ ế ư ạ ầ ư ớ ố ề
năm. Ti n c a b n đ c tăng g p đôi 6 năm m t l n, nh v y ti n c a b n sề ủ ạ ượ ấ ộ ầ ư ậ ề ủ ạ ẽ
là………..$20,000….$40,000…..$80,000……$160,000………$320,000.
“Nh ng…nh ng…..nh ng tôi lôi đâu ra $10,000 đ đ u t !” Đ ng lo, th c m cư ư ư ể ầ ư ừ ắ ắ
c a b n s đ c gi i thích trong d p khác.ủ ạ ẽ ượ ả ị
Đ u t nh th nào? Đ u t ra sao? Đ u t vào đâu? Có l cũng là nh ng th cầ ư ư ế ầ ư ầ ư ẽ ữ ắ
m c trong đ u c a b n bây gi . L n l c chúng tôi s gi i thích nh ng m i đ uắ ầ ủ ạ ờ ầ ượ ẽ ả ữ ố ầ
t khác nhau trong trang web này.ư
L n t i, chúng ta s tìm hi u r i ro trong đ u t và làm sao đ gi m thi u r i ro.ầ ớ ẽ ể ủ ầ ư ể ả ể ủ
Nh ng vi c làm thêm đ ki m ti n không ph i là cách đ làm giàu. Làm đ cư ệ ể ế ề ả ể ượ
nhi u ti n r i mua xe, mua nhà cũng không ph i là cách đ làm giàu. Làm giàuề ề ồ ả ể
là làm sao cho c a c i c a b n t nó có th ki m ra ti n đ nuôi b n, ph c vủ ả ủ ạ ự ể ế ề ể ạ ụ ụ
cho cu c s ng v t ch t cho gia đình, chòm xóm, c ng đ ng, và đ t n c c aộ ố ậ ấ ộ ồ ấ ướ ủ
b n. Tài s n là t nó phát tài, còn n u nh nó không phát tài thì b n li t kê nóạ ả ự ế ư ạ ệ
vào s “vô s n”, “di t s n” hay “tiêu s n” và đ ng đ ng vào nó trong lúc này.ổ ả ệ ả ả ườ ụ