Ch đ th o lu n: ủ ề ả ậ Hình thành HC (Hydro Carbons) các ch đ chuy n ti p.ở ế ộ ể ế
Sinh viên th c hi n: Bùi văn C ngự ệ ườ
Lê Văn Ch ngươ
Tr n Văn Ti n Dũngầ ế
N i dung:ộ
1.Đ t v n đặ ấ ề
Ô nhi m môi tr ng là v n đ c p bách cho m i qu c gia nói riêng và th gi i nói chung.ễ ườ ấ ề ấ ỗ ố ế ớ
Có th nói đây là v n đ c n thi t và c p bách c n đ c gi quy t ể ầ ề ầ ế ấ ầ ượ ả ế
- V y nguyên nhân gây ô nhi m môi tr ng là gì ?? ậ ễ ườ
- nh h ng c a nó th nào đ n con ng i ??Ả ưở ủ ế ế ườ
- Nguyên nhân gây ô nhi m môi tr ng g m 3 ngu n chính : nhà máy,giao thông,nhà máyễ ườ ồ ồ
nhi t đi n h t nhân…ệ ệ ạ
2. C ch hình thành HCơ ế
2.1 Đ ng c xăngộ ơ
a, Tôi màng l a trên thành bu ng cháyử ồ
Bề dày c a l p b tôi thay đ i t 0,05 đủ ớ ị ổ ừ ến 0,4mm ph thu c vào chụ ộ ế đ t i c ađ ng c . Khiộ ả ủ ộ ơ
t i càng th p thì l p b tôi càng dày.ả ấ ớ ị
b, nh h ng c a các không gian chẢ ưở ủ ết
Các không gian này đ c xem là nguyên nhân ch yượ ủ ếu phát sinh HC. Các khônggian chết quan
tr ng nh t là các khe h gi i h n gi a piston, segment và cylinderVì v y, vi c thiọ ấ ở ớ ạ ữ ậ ệ ết kế h p líợ
bu ng cháy, l a ch n h p lí d ng piston, segment, đ mculasse đ gi m các không gian chồ ự ọ ợ ạ ệ ể ả ết,
l a ch n v trí đ t bougie t t s làm gi m đáng k n ng đ HC trong khí x .ự ọ ị ặ ố ẽ ả ể ồ ộ ả
c, S h p th và gi i phóng HC màng d u bôi tr nự ấ ụ ả ở ầ ơ
Pha d u bôi tr n vào nhiên li u, nh tr ng h p đ ng c 2 kì, s làm gia tăng m c đ phátầ ơ ệ ư ườ ợ ộ ơ ẽ ứ ộ
sinh HC. Khi pha thêm 5% d u bôi tr n vào nhiên li u thì n ng đ HC trong khí x có thầ ơ ệ ồ ộ ả ể
tăng g p đôi hay g p ba so v i tr ng h p đ ng c làm vi c v i nhiên nhiênấ ấ ớ ườ ợ ộ ơ ệ ớ
không pha d u bôi tr nầ ơ
d, nh h ng c a ch t l ng quá trình cháyẢ ưở ủ ấ ượ
S d p t t màng l a khi nó lan đự ậ ắ ử ến g n thành là m t trong nh ng nguyên nhân làmgia tăngầ ộ ữ
HC trong khí x đ ng c . Màng l a có th b t t khi áp su t và nhi t đ gi mxu ng nhanh.ả ộ ơ ử ể ị ắ ấ ệ ộ ả ố
Hi n t ng này di n ra chệ ượ ễ ở ế đ không t i hay t i nh và t c đ th p v ithành ph n khí sótộ ả ả ỏ ố ộ ấ ớ ầ
cao. Ngay c khi đ ng c đ c điả ộ ơ ượ ều ch nh t t chỉ ố ở ế đ làm vi c bìnhth ng, s d p t tộ ệ ườ ự ậ ắ
màng l a cũng di n ra chử ễ ở ế đ quá đ (gia t c hay gi m t c).ộ ộ ố ả ố
e, nh h ng c a l p mu i thanẢ ưở ủ ớ ộ
S hình thành l p mu i than (oxyde chì đ i v i đ ng c s d ng nhiên li u pha chìhay là l pự ớ ộ ố ớ ộ ơ ử ụ ệ ớ
than do d u bôi tr n b cháy) xu t hi n trong bu ng cháy khi ô tô ch y đ ckho ng vài ngànầ ơ ị ấ ệ ồ ạ ượ ả
cây s , cũng góp ph n làm gia tăng HC.ố ầ
f, nh h ng c a s oxy hóa HC trong kì giãn n và th iẢ ưở ủ ự ở ả
L ng hydrocarbure không tham gia vào quá trình cháy chính trong th c tượ ự ế l nh n nhiớ ơ ều so
v i l ng hydrocarbure đo đ c trong khí x đ ng cớ ượ ượ ả ộ ơ
L ng HC th i ra baog m nhiên li u ch a cháy hượ ả ồ ệ ư ết và các s n ph m cháy không hoàn toàn.ả ẩ
Gi m góc đánh l a s m làm tăng nhi t đ h n h p khí cu i quá trình giãn n t o điả ử ớ ệ ộ ỗ ợ ở ố ở ạ ều ki nệ
thu n l i cho vi c oxy hóa HC trên đ ng th i.ậ ợ ệ ườ ả
2.2 Đ ng c dieselộ ơ
Phát sinh HC trong tr ng h p h n h p quá nghèoườ ợ ỗ ợ
- Do kim phun b t c l ng phun không đ u áp l cị ắ ượ ề ự
th p t i n i h n h p nghèo xè không phát h aấ ạ ợ ỗ ợ ỏ
đ c.ượ
- Vì v y n ng đ HC trong khí x và đ dài c aậ ồ ộ ả ộ ủ
giai đo n cháy tr có quan h m t thi t v i nhau,ạ ễ ệ ậ ế ớ
hay nói cách khác m c đ phát sinh HC có liênứ ộ
quanđ n ch s cetane c a nhiên li u.ế ỉ ố ủ ệ
Nh ng thay đ i đi u ki n v n hànhc a đ ng cữ ổ ề ệ ậ ủ ộ ơ
làm kéo dài th i kì cháytr s làm gia tăng n ng đờ ễ ẽ ồ ộ
HC.
Phát sinh HC trong tr ng h p h n h p quá giàuườ ợ ỗ ợ
+ Nhiên li u r i kh i vòi phun v i t c đ th p và th i gian phun kéo dài.ệ ờ ỏ ớ ố ộ ấ ờ
+ Ngu n phát sinh HC chính trong qua tr ng howphj này là không gian ch t mũi kim phunồ ườ ế ở
và s phun r t di đóng kim phun không d khoát.ự ớ ứ
+ Khi đ đ m đ c c c b v t quá 0,9 thì n ng đ HC s gia tăng đ t ng t.ộ ậ ặ ụ ộ ượ ồ ộ ẽ ộ ộ
Phát sinh HC do tôi ng n l a và h n h p không t b c cháyọ ử ỗ ợ ự ố
+ S tôi ng n l a di n ra g n thành và đó chính là ngu n phát sinh HC. Hi n t ng này phự ọ ử ễ ầ ồ ệ ượ ụ
thu c đ c bi t vào khu v c va ch m gi a tia nhiên li u và thành bu ng cháy.ộ ặ ệ ự ạ ữ ệ ồ
+ S b l a d n đ n s gia tăng m nh n ng đ HC hi m khi x y ra đ i v i đ ng c làmự ỏ ử ẫ ế ự ạ ồ ộ ế ả ố ớ ộ ơ
vi c bình th ng. Nó ch di n ra khi đ ng c có t s nén th p và phun tr .ệ ườ ỉ ễ ộ ơ ỉ ố ấ ễ
3. Hình thành HC (Hydro Carbons) các ch đ chuy n ti pở ế ộ ể ế
3.1 Ch đ kh i đ ngế ộ ở ộ
- ch đ kh i đ ng c n l ng nhiên li u đ m l ngỞ ế ộ ở ộ ầ ượ ệ ậ ượ
phát th i HC s tăng lên.ả ẽ
- Khi ch đ kh i đ ng và kh i đ ng l nh đ ng c thìở ế ộ ở ộ ở ộ ạ ộ ơ
l ng nhiên li u c p vào ph i đ m h n đ :ượ ệ ấ ả ậ ơ ể
+ Tránh đ c s bám dính c a nhiên li u trên đ ngượ ự ủ ệ ườ
ng n p.ố ạ
+ Có đ l ng nhiên li u đ m đ có th làm cho đ ngủ ượ ệ ậ ể ể ộ
c có th n mà không b d p t t ng n l a ngay sau đó.ơ ể ổ ị ậ ắ ọ ử
Giúp thành vách xy lanh và đ ng c đ t t i nhi t đ làmộ ơ ạ ớ ệ ộ
vi c n đ nh.ệ ổ ị
=> Đi u này d n đ n l ng nhiên li u c p vào quá nhi u mà l ng không khí thì không đề ẫ ế ượ ệ ấ ề ượ ủ
đ có th đ t h t d n t i vi c còn d HC trong quá trình th i ra ngoài môi tr ng.ể ể ố ế ẫ ớ ệ ư ả ườ
3.2 Ch đ không t iế ộ ả
- ch đ không t i l ng HC gi m h n so v i ch đ kh i đ ng.Ở ế ộ ả ượ ả ơ ớ ế ộ ở ộ
+ Khi ch đ làm vi c không t i (slow running) lúc này b m ga v trí đóng hoàn toànở ế ộ ệ ả ướ ở ị
l ng không khí- nhiên li u c p vào đ ng c lúc này s đ c đ a vào trong đ ng c quaượ ệ ấ ộ ơ ẽ ượ ư ộ ơ
m ch r 6 cũng ít đ phù h p v i ch đ làm vi c này c a đ ng c . Vì v y quá trình cháyạ ẽ ể ợ ớ ế ọ ệ ủ ộ ơ ậ
c a đ ng c s x y ra hoàn toàn cho ta s n ph m cháy là COủ ộ ơ ẽ ả ả ẩ 2 và H2O và l ng HC th i raượ ả
ngoài môi tr ng h u nh là r t ít.ườ ầ ư ấ
-Tuy nhiên,l ng này s tăng lênvì đ ng đ ng c n không t t khi h n h p quá nghèo.ượ ẽ ộ ộ ơ ổ ố ỗ ợ
3.3 Ch đ t i l nế ộ ả ớ
-L ng khí th i cũng tăng lên vì đ ng c đ c cung c p h n h p nhiên li u - không khí giàu. ượ ả ộ ơ ượ ấ ỗ ộ ệ
+ Lúc này b m ga v trí m hoàn toàn (full load) do v y mà l ng nhiên li u - không khíướ ở ị ở ậ ượ ệ
c p vào nhi u chính vì th mà trong quá trình đ t cháy h n h p nhiên li u không cháy h t vìấ ề ế ố ỗ ợ ệ ế
quá đ m => D n đ n ngoài khí th i chính là COậ ẫ ế ả 2 và H2O thì còn có 1 l ng HC s ng ch aượ ố ư
cháy h t đi ra ngoài môi tr ng.ế ườ
3.4 Ch đ c c bế ộ ụ ộ
-L ng phát th i HC ph thu c vào t c đ c a đ ng c .ượ ả ụ ộ ố ộ ủ ộ ơ
+ Khi ng i lái xe thay đ i t c đ đ ng c b ng vi c ng i lái xe tác d ng vào bàn đ p ga.ườ ổ ố ộ ộ ơ ằ ệ ườ ụ ạ
Lúc này l ng h n h p nhiên li u - không khí vào trong xy lanh cũng thay đ i. D a vào bi uượ ỗ ợ ệ ổ ự ể
đ ta th y khi t c đ thay đ i thì l ng phát sinh HC cũng thay đ i r t l n.ồ ấ ố ộ ổ ượ ổ ấ ớ
- L ng HC phát th i l n nh t t i th i đi m tăng ho c gi m t c đ đ t ng t.ượ ả ớ ấ ạ ờ ể ặ ả ố ộ ộ ộ
+ D a vào bi u đ ta th y khi ng i lái xe tăng ho c gi m t c đ đ t ng t thì l ng HCự ể ồ ấ ườ ặ ả ố ộ ộ ộ ượ
phát sinh ra r t là l n c th là nh ng đ nh cao nh t ng v i t ng th i đi m mà ng i lái xeấ ớ ụ ể ữ ỉ ấ ứ ớ ừ ờ ể ườ
đ t ng t thay đ i t c đ c a xe.ộ ộ ổ ố ộ ủ
- Tích lũy l ng phát th i HC ph thu c và th i gian.ượ ả ụ ộ ờ
+ Bi u đ cho ta th y phát th i HC đ c tích lũy đ u theo th i gian.đi u này cho th yể ồ ấ ả ượ ề ờ ề ấ
ng i lái xe không bao gi có th đi m t gi i t c đ nh t đ nh vì th mà l ng phát th iườ ờ ể ở ộ ả ố ộ ấ ị ế ượ ả
HC lúc nào cũng x y ra.ả
4. Bi n pháp kh c ph cệ ắ ụ
K t lu n:ế ậ
M c đ phát sinh HC trong đ ng c ph thu c nhi u vào đi u ki n v n hành; ch đứ ộ ộ ơ ụ ộ ề ề ệ ậ ở ế ộ
không t i hay t i th p, n ng đ HC cao h n ch đ đ y t i. Thêm vào đó,khi thay đ i t iả ả ấ ồ ộ ơ ở ế ộ ầ ả ổ ả
đ t ng t có th gây ra s thay đ i m nh các đi u ki n cháy d n đ n s gia HC do nh ng chuộ ộ ể ự ổ ạ ề ệ ẫ ế ự ữ
trình b l a.ỏ ử