HÔN MÊ DO HẠ GLUCOSE HUYẾT

(Hypoglycemia coma)

1. Định nghĩa.

Hôn mê do hạ glucose máu là một rối loạn bệnh lý khi nồng độ glucose huyết

thanh giảm < 3 mmol/l dẫn đến thiếu năng lượng mà trước hết là ở tế bào não.

2. Nguyên nhân.

- Do nhịn ăn.

- Do uống nhiều rượu, bia: vì rượu có tác dụng làm giảm tân sinh glucose ở gan.

- Do thuốc: dùng các thuốc hạ đường huyết quá liều (insulin, sulfonylurea,

biguanid...), propanolol.

- Xơ gan, ung thư gan giai đoạn cuối; suy thận.

- U tụy (insulinoma) gây tăng tiết insulin.

- Suy thượng thận mãn.

- Suy chức năng tuyến yên.

3. Triệu chứng.

3.1. Lâm sàng:

- Mệt mỏi, nhức đầu, chóng mặt, tê bì 2 chi dưới.

- Vã mô hôi toàn thân, chân tay lạnh toát.

- Da tái nhợt nhạt.

- Run chân tay.

- Nhịp tim nhanh, hồi hộp, đau ngực trái, huyết áp thấp.

- Cảm giác lo lắng bứt rứt, đói, đôi khi đói cồn cào, đau bụng vùng thượng vị.

- Buồn nôn, nôn, đi lỏng, yếu cơ.

- Đi lại loạng choạng, hay quên, lú lẫn.

- Mắt nhìn mờ, nhìn đôi.

- Có khi kích thích vật vã, co giật cục bộ toàn thân.

- Mất trí nhớ, mất tri giác và hôn mê.

3.2. Cận lâm sàng:

- Glucose huyết thanh giảm < 3 mmol/l (xét nghiệm có giá trị nhất trong chẩn

đoán hôn mê do hạ glucose huyết).

- Siêu âm ổ bụng để phát hiện u tụy.

- Định lượng insulin máu: có thể tăng khi có u tụy.

- CT scanner, cộng hưởng từ ổ bụng: có thể phát hiện khối u ở tụy.

- SGOT, SGPT, bilirubin, prothrombin khi có xơ gan, ung thư gan.

- Định lượng các hormon của thượng thận khi có suy thận mãn (Addison) như

định lượng cortisol, catecholamin máu và nước tiểu.

- Định lượng GH (STH): giảm khi có suy chức năng tuyến yên.